Temat interpretacji

Czy w związku z faktem, iż udzielanie pożyczek nie należy do statutowej działalności Spółki, udzielenie odpłatnej pożyczki przez Spółkę osobie fizycznej - pracownikowi, podlegać będzie zwolnieniu w zakresie podatku od towarów i usług, zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT?
Czy w związku z zaistniałym stanem faktycznym, prawidłowe będzie wystawienie przez Spółkę na wniosek Pożyczkobiorcy faktury VAT na odsetki z zastosowaniem zwolnienia z VAT?

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2012 r. poz. 749) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki przedstawione we wniosku z dnia 2.08.2012r. (data wpływu 17.08.2012 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia z podatku VAT udzielonej pożyczki i wystawienia faktur na odsetki jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 17.08.2012 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia z podatku VAT udzielonej pożyczki i wystawienia faktur na odsetki.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Sp. z o.o., zwana dalej Spółką jest osobą prawną, do której statutowej działalności należy doradztwo w zakresie sprzętu i oprogramowania komputerowego. Spółka świadczy usługi konserwacyjne sprzętu komputerowego biurowego. Do działalności Spółki należy również przeprowadzanie szkoleń w zakresie korzystania z udostępnianych oprogramowań. Aktualnie Spółka zatrudnia 39 osób, z których ok. 90% pracowników stanowią wykwalifikowani informatycy. Dwóch pracowników, w związku z zaistniałą trudną sytuacją osobistą, zwróciło się do Spółki z prośbą o udzielenie pomocy finansowej. Spółka, mając na względzie dobro pracowników, udzieliła im pomocy w formie oprocentowanej pożyczki. Spółka, jako podatnik podatku od towarów i usług, na wniosek Pożyczkobiorców będzie wystawiać faktury na odsetki z tytułu udzielonych pożyczek w terminach spłaty. Spółka nadmienia, iż pracownicy wnioskują o wystawianie faktur VAT.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy w związku z faktem, iż udzielanie pożyczek nie należy do statutowej działalności Spółki, udzielenie odpłatnej pożyczki przez Spółkę osobie fizycznej - pracownikowi, podlegać będzie zwolnieniu w zakresie podatku od towarów i usług, zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT...

Czy w związku z zaistniałym stanem faktycznym, prawidłowe będzie wystawienie przez Spółkę na wniosek Pożyczkobiorcy faktury VAT na odsetki z zastosowaniem zwolnienia z VAT...

Zdaniem Wnioskodawcy, mimo iż do statutowej działalności Spółki nie należy udzielanie pożyczek i kredytów, to korzysta ona ze zwolnienia przedmiotowego, zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 38. W myśl art. 43 ust. 1 pkt 38 VAT, podatkowi nie podlegają usługi w zakresie udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę. Jak podkreśla się w doktrynie i orzecznictwie, ww. zwolnienie ma charakter przedmiotowy. Zwolnieniem objęte są usługi udzielania kredytów i pożyczek pieniężnych, zarówno tych wykonywanych przez banki, jak również świadczonych przez inne podmioty. Istotną przesłanką do skorzystania ze zwolnienia jest rodzaj świadczonej usługi, cechy które ją wyróżniają (Interpretacja Indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 22.9.2011 r., sygn. IBPP3/443-647/11/IK). Udzielona pożyczka spełnia wszystkie cechy charakterystyczne dla danego świadczenia, tj. stanowi ona świadczenie odpłatne i jest udzielana z wykorzystaniem przedsiębiorstwa spółki pożyczkodawcy (tzn. jest finansowana ze środków własnych spółki oraz konsumowana w szeroko pojętym interesie Spółki - w celu poprawy warunków bytowych pracowników).

W przedmiocie drugiego pytania, należy podkreślić, iż z art. 8 ust. 1 ustawy o VAT wynika, że przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej nieposiadającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ustawy o VAT. Zatem, udzielenie pożyczki traktowane jest jako usługa podlegająca VAT, którą należy udokumentować fakturą, w przypadku osoby fizycznej - wystawioną na jej wniosek (Interpretacja indywidualna z dnia 8 marca 2006 r., sygn. PUS.ll/443/20/2006/MM). Data płatności odsetek od pożyczki jest datą wykonania usługi na rzecz Pożyczkobiorcy i powinna być potwierdzona fakturą VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu tym podatkiem podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Stosownie do art. 5a ww. ustawy towary lub usługi będące przedmiotem czynności, o których mowa w art. 5, wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, są identyfikowane za pomocą tych klasyfikacji, jeżeli dla tych towarów lub usług przepisy ustawy lub przepisy wykonawcze wydane na jej podstawie powołują symbole statystyczne.

Konsekwencją powyższego zapisu jest fakt, iż w sytuacji gdy prawodawca nie dokonał przywołania stosownego symbolu PKWiU dla danego towaru lub usługi w przepisach w zakresie podatku VAT klasyfikacji należy dokonać na podstawie cech charakterystycznych dla danego świadczenia i takim właśnie świadczeniem są usługi w zakresie udzielania pożyczek, będące przedmiotem niniejszej interpretacji, dla których prawodawca nie dokonał odwołania do statystyk publicznych.

W myśl art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ().

Aby uznać dane świadczenie za odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą i przekazanym za nią wynagrodzeniem. Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę.

Istota umowy pożyczki została zawarta w art. 720 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.). Zgodnie z ww. przepisem, przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości. W wyniku spełnienia świadczenia przez dającego pożyczkę, określone przedmioty majątkowe stają się własnością biorącego pożyczkę. Zasilają one jednak tylko czasowo majątek biorącego pożyczkę, który obowiązany jest do zwrotu, tj. do przeniesienia na drugą stronę własności tej samej ilości pieniędzy albo rzeczy tego samego rodzaju.

Czynności polegające na udzielaniu pożyczek pieniężnych podlegających oprocentowaniu stanowią odpłatne świadczenie usług i podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Udzielanie pożyczek przez podatnika podatku od towarów i usług spełnia przesłanki uznania tych czynności za podlegające opodatkowaniu, niezależnie od częstotliwości i celu ich udzielenia, czy statusu nabywcy. Udzielanie bowiem pożyczek przez podmiot prowadzący działalność gospodarczą, w związku z jej prowadzeniem, można identyfikować i zaliczać do zawodowej płaszczyzny jednostki, a więc uznać za rodzącą obowiązki w podatku od towarów i usług, nawet gdy te czynności nie znajdują się w jej zakresie przedmiotowym.

Natomiast w myśl art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Zgodnie zaś z art. 106 ust. 1 ustawy, podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani wystawić fakturę stwierdzającą w szczególności dokonanie sprzedaży, datę dokonania sprzedaży, cenę jednostkową bez podatku, podstawę opodatkowania, stawkę i kwotę podatku, kwotę należności oraz dane dotyczące podatnika i nabywcy, z zastrzeżeniem ust. 1a, 2, 4 i 5 oraz art. 119 ust. 10 i art. 120 ust. 16.

Ustęp 4 tego artykułu stanowi, że podatnicy, o których mowa w ust. 1-3, nie mają obowiązku wystawiania faktur, o których mowa w ust. 1 i 2, osobom fizycznym nieprowadzącym działalności gospodarczej. Jednakże na żądanie tych osób podatnicy są obowiązani do wystawienia faktury. Natomiast w kwestii zastosowania stawki podatku VAT dla świadczonych czynności należy wskazać, że co do zasady stosownie do art. 41 ust. 1 w związku z art. 146a ww. ustawy stawka podatku w okresie od 1 stycznia 2011r. do dnia 31 grudnia 2013r. wynosi 23% z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1 oraz art. 146f.

Przy czym ustawodawca od powyższej zasady ustanowił szereg wyjątków, a jednym z nich jest zwolnienie od podatku usług w zakresie udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę (art. 43 ust. 1 pkt 38).

Należy podkreślić, że pojęcia używane do oznaczenia zwolnień, o których mowa w art. 43 ustawy winny być interpretowane w sposób ścisły, gdyż zwolnienia te stanowią odstępstwa od ogólnej zasady, zgodnie z którą podatek VAT pobierany jest od każdej usługi świadczonej odpłatnie przez podatnika. Zwolnienia stanowią pojęcia autonomiczne prawa wspólnotowego, które mają na celu uniknięcie rozbieżności pomiędzy państwami członkowskimi w stosowaniu systemu podatku VAT i które należy sytuować w ogólnym kontekście wspólnego systemu podatku VAT.

Z brzmienia art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy, wynika iż zwolnieniem objęte są usługi udzielania kredytów i pożyczek pieniężnych, zarówno tych wykonywanych przez banki, jak również świadczonych przez inne podmioty. Należy stwierdzić, iż wymienione zwolnienie ma charakter przedmiotowy, gdzie przede wszystkim istotną przesłanką do skorzystania ze zwolnienia jest rodzaj świadczonej usługi, cechy które ją rozróżniają.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawca jako osoba prawna prowadząca działalność gospodarczą udzieliła dwóm swoim pracownikom pomocy w formie oprocentowanej pożyczki. Środki na udzielane pożyczki pochodziły ze środków własnych i konsumowane są w szeroko pojętym interesie Spółki w celu poprawy warunków bytowych pracowników. Pracownicy, którzy otrzymali pożyczki wnioskują o wystawienie faktur VAT.

W opisanej we wniosku sprawie mamy więc do czynienia z usługą udzielania pożyczek.

Natomiast w kwestii podstawy opodatkowania dla świadczenia usług udzielania pożyczek zwrócić należy na art. 29 ust. 1 ustawy o VAT, zgodnie z którym podstawą opodatkowania jest obrót, z zastrzeżeniem ust. 2-21, art. 30-32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy lub osoby trzeciej. Obrót zwiększa się o otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze mające bezpośredni wpływ na cenę (kwotę należną) towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika, pomniejszone o kwotę należnego podatku.

Należy zauważyć, ze powyższy przepis jest zgodny z przepisami Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L. Nr 347, poz. 1 ze zm.). W myśl art. 73 Dyrektywy, w odniesieniu do dostaw towarów i świadczenia usług innych niż te, o których mowa w art. 74-77, podstawa opodatkowania obejmuje wszystko, co stanowi zapłatę otrzymaną lub którą dostawca lub usługodawca otrzyma w zamian za dostawę towarów lub świadczenie usług, od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z subwencjami związanymi bezpośrednio z ceną takiej dostawy lub świadczenia.

Do podstawy opodatkowania, w myśl art. 78 ww. Dyrektywy, wlicza się następujące elementy:

1. podatki, cła, opłaty i inne należności, z wyjątkiem samego VAT;
2. koszty dodatkowe, takie jak koszty prowizji, opakowania, transportu i ubezpieczenia, pobierane przez dostawcę lub usługodawcę od nabywcy lub usługobiorcy.

W przypadku usług polegających na udzielaniu pożyczek obrotem, w rozumieniu art. 29 ust. 1 ustawy o VAT, są odsetki od udzielonej pożyczki (otrzymane jak również niezapłacone, których termin zapłaty upłynął) udokumentowane fakturą.

Reasumując wyświadczona usługa udzielenia pożyczek w oparciu o art. 5 ustawy, będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług i jednocześnie będzie korzystała ze zwolnienia na podstawie przepisu art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o podatku od towarów i usług, a Wnioskodawca wykonując usługę udzielenia pożyczek będzie zobowiązany do udokumentowania usługi fakturami VAT na odsetki od udzielonych pożyczek zgodnie z wnioskiem pożyczkobiorców.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

W zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych zostało wydane oddzielne rozstrzygnięcie.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi tj. Dz. U. z 2012r. poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.

Wniosek ORD-IN

Treść w pliku PDF 285 kB

Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie