Temat interpretacji

czy Wnioskodawca z tytułu sprzedaży udziału w prawie własności nieruchomości gruntowej, niezabudowanej będzie podatnikiem podatku od towarów i usług w rozumieniu art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy o VAT i czy w związku z tym transakcja zbycia przedmiotowego udziału będzie podlegała podatkowi od towarów i usług.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 3 czerwca 2011r. (data wpływu do tut. organu w dniu 9 czerwca 2011r.), uzupełnionym pismem z dnia 5 września 2011r. (data wpływu do tut. organu dnia 7 września 2011r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie stwierdzenia czy Wnioskodawca z tytułu sprzedaży udziału w prawie własności nieruchomości gruntowej, niezabudowanej będzie podatnikiem podatku od towarów i usług w rozumieniu art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy o VAT i czy w związku z tym transakcja zbycia przedmiotowego udziału będzie podlegała podatkowi od towarów i usług - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 9 czerwca 2011r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie stwierdzenia czy Wnioskodawca z tytułu sprzedaży udziału w prawie własności nieruchomości gruntowej, niezabudowanej będzie podatnikiem podatku od towarów i usług w rozumieniu art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy o VAT i czy w związku z tym transakcja zbycia przedmiotowego udziału będzie podlegała podatkowi od towarów i usług.

Wniosek został uzupełniony pismem z dnia 5 września 2011r. (data wpływu 7 września 2011r.) będącym odpowiedzią na wezwanie tut. organu nr IBPP1/443-982/11/MS z dnia 25 sierpnia 2011r.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

W dniu 7 maja 2002r. na podstawie umowy sprzedaży Wnioskodawca oraz X i Y nabyli w ramach prowadzonej przez nich spółki cywilnej pod nazwą F.U.H. S." X, Y, Z na współwłasność łączną udział wynoszący 1/3 części nieruchomości gruntowej, niezabudowanej. Pozostały udział wynoszący 2/3 części nieruchomości nabył inny przedsiębiorca W. w ramach prowadzonej przez niego działalności gospodarczej pod nazwą Przedsiębiorstwo Produkcyjno-Handlowe F.. Od przedmiotowej umowy notariusz pobrał podatek od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 7 ust. 1 pkt 1 lit. a ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych (opodatkowanie sprzedaży nieruchomości, stawka 2%).

Przedmiotowa nieruchomość została nabyta od wspólników innej spółki cywilnej, była wolna od jakichkolwiek obciążeń, a jej powierzchnia całkowita wynosiła 47a 35m².

Zgodnie z obowiązkiem wynikającym z ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, udział w przedmiotowej nieruchomości wynoszący 1/3 części został wprowadzony przez wspólników spółki cywilnej F.U.H S. X, Y, Z s.c. do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych. Udział w nieruchomości nie był wykorzystywany w działalności gospodarczej spółki cywilnej.

Na podstawie art. 26 ust. 4 ustawy z dnia 15 września 2000r. Kodeks spółek handlowych (w brzmieniu obowiązującym w okresie od dnia 25 września 2003r. do 14 stycznia 2004r.) spółka Firma Usługowo - Handlowa S. X, Y, Z s.c. uległa przekształceniu - z mocy prawa - w spółkę jawną, albowiem jej przychody netto ze sprzedaży towarów, świadczenia usług w każdym z dwóch kolejnych lat obrotowych osiągnęły równowartość w walucie polskiej co najmniej 400.000 EURO (przedsiębiorstwo większych rozmiarów). Konsekwencją obligatoryjnego przekształcenia było dokonanie wpisu do rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego w dniu 14 stycznia 2004r. spółki jawnej pod nazwą Firma Usługowo - Handlowa S. X, Y, Z Spółka Jawna.

Przedmiotem działalności spółki cywilnej, a następnie spółki jawnej była (i jest) przede wszystkim sprzedaż urządzeń dla przemysłu odzieżowego. Od dnia 12 listopada 1999r. dodano do przedmiotu działalności działalność polegającą na świadczeniu usług budownictwa i sprzedaży lokali. Natomiast od 23 grudnia 2000r. obowiązywała zmiana przedmiotu działalności polegająca na dodaniu do przedmiotu działalności spółki budowy mieszkań i lokali usługowych w celu odsprzedaży. Spółka jawna od momentu jej wpisu do rejestru przedsiębiorców KRS, tj. od 13 stycznia 2004r. jako przedmiot działalności również wskazała: usługi budowlane, sprzedaż lokali, budowa mieszkań i lokali usługowych w celu odsprzedaży. Wnioskodawca wyjaśnia, że ani spółka cywilna, ani spółka jawna w rzeczywistości nie wykonywały opisanej wyżej działalności budowlanej. Wpisywanie w przedmiocie działalności spółek różnych możliwych przedmiotów działalności miało na celu uniknięcie w przyszłości kosztownych zmian wpisów w rejestrze i umowie spółki. Decyzją z dnia 21 lutego 2006r. Prezydent Miasta k. ustalił dla przedmiotowej nieruchomości warunki zabudowy w zakresie inwestycji pod nazwą budowa budynku mieszkalnego wielorodzinnego wraz z garażami podziemnymi, wewnętrznymi instalacjami oraz wewnętrznym układem drogowym. Decyzja ta została następnie przeniesiona na osoby fizyczne, to jest na Wnioskodawcę oraz na X, Y i W., decyzją z dnia 21 listopada 2006r.

Na podstawie posiadanej decyzji o warunkach zabudowy Wnioskodawca oraz X, Y, wraz z W. (właścicielem udziału w nieruchomości wynoszącego 2/3), jako osoby fizyczne wystąpili o wydanie decyzji zatwierdzającej projekt budowlany i udzielającej pozwolenia na budowę na przedmiotowej nieruchomości budynku mieszkalnego wielorodzinnego. Przedmiotowe pozwolenie na budowę zostało uzyskane przez Wnioskodawcę oraz X, Y i W. w dniu 29 marca 2007r. Decyzją tą Prezydent Miasta K. zatwierdził projekt budowlany i udzielił pozwolenia na budowę na nieruchomości zamierzenia budowlanego pod nazwą budynek mieszkalny wielorodzinny wraz z garażami podziemnymi, wewnętrznymi instalacjami oraz wewnętrznym układem drogowym.

Następnie w dniu 5 kwietnia 2007r. na podstawie umowy przeniesienia współwłasności w celu częściowego zwolnienia z długu zawartej w formie aktu notarialnego Firma Usługowo - Handlowa S. X, Y, Z Spółka Jawna, w trybie art. 453 Kodeksu cywilnego, przeniosła udział we współwłasności nieruchomości wynoszący 1/3 części nieruchomości na rzecz: Wnioskodawcy X w udziale 3/30 części, Y w udziale 3/30 części, Z w udziale 4/30 części.

Z przedmiotowej umowy wynikało, że Firma Usługowo - Handlowa S. X, Y, Z Spółka Jawna wypracowała w 2006r. zysk nie niższy niż 300.000 zł, który to zysk zobowiązana była wypłacić wspólnikom proporcjonalnie do wysokości udziałów kapitałowych, tj. X w 4/10 częściach, Y i Z w 3/10 częściach. Wobec powyższego, Spółka Jawna w celu częściowego zwolnienia się z długu względem wspólników, zamiast wypłaty zysku w formie pieniężnej, przeniosła na wspólników cały swój udział wynoszący 1/3 części nieruchomości w opisany powyżej sposób. Wspólnicy oświadczyli w umowie, że nabywają udziały w nieruchomości na swoje majątki osobiste.

Opisane powyżej przeniesienie własności udziałów w nieruchomości na osoby fizyczne (do ich majątku prywatnego) zostało udokumentowane przez Spółkę wystawionymi fakturami VAT. Nabywcy udziałów zapłacili wykazany na fakturze podatek od towarów i usług, jednakże nie dokonywali jego odliczenia. Zmiana właścicieli udziałów w nieruchomości została wykazana w księdze wieczystej. Umowa przeniesienia współwłasności w celu częściowego zwolnienia z długu została zawarta dlatego, że udziałowcy nie zgadzali się z faktem przymusowego przeniesienia własności nieruchomości na Spółkę Jawną i musieli podjąć działania konieczne dla przywrócenia pierwotnego stanu posiadania. Skoro nie mogło to nastąpić z mocy prawa (jak w przypadku obligatoryjnego przekształcenia), wspólnicy z własnej inicjatywy doprowadzili do zwrotu na ich rzecz udziałów nieruchomości. Nabycie udziałów w nieruchomości od Spółki Jawnej nastąpiło za cenę równą cenie, którą pierwotnie Wnioskodawca i pozostali wspólnicy Spółki Cywilnej zapłacili w 2002r., nabywając udziały w nieruchomości.

Po zawarciu umowy przeniesienia własności udziałów w nieruchomości w zamian za zwolnienie z długu Wnioskodawca oraz X, Y i W. przenieśli prawa wynikające z decyzji z dnia 29 marca 2007r. zatwierdzającej projekt budowlany i udzielającej pozwolenia na budowę na nieruchomości zamierzenia budowlanego pod nazwą budynek mieszkalny wielorodzinny wraz z garażami podziemnymi, wewnętrznymi instalacjami oraz wewnętrznym układem drogowym na spółkę pod firmą O. Sp. z o.o. W dniu 20 czerwca 2007r. została wydana decyzja w sprawie przeniesienia praw z przedmiotowej decyzji na spółkę O. Sp. z o.o.

W dniu 11 lipca 2007r. Wnioskodawca oraz X, X i W. zawarli przedwstępną umowę sprzedaży wszystkich udziałów w nieruchomości, na mocy której zobowiązali się sprzedać spółce pod firmą O. Sp. z o.o. z siedzibą w K. całe swoje udziały za kwoty odpowiednio podane w umowie.

Do umowy przedwstępnej strony przedłożyły ostateczną decyzję Prezydenta Miasta K. z dnia 28 marca 2007r. wydaną dla Wnioskodawcy oraz X, Y i W. zatwierdzającą projekt budowlany i udzielającą pozwolenie na budowę dla zamierzenia budowlanego budynek mieszkalny wielorodzinny wraz z garażami podziemnymi, wewnętrznymi instalacjami oraz wewnętrznym układem drogowym przy ul. O. w K., a także decyzję z dnia 20 czerwca 2007r. przenoszącą prawa z ww. decyzji na rzecz nowego inwestora: O. Sp. z o.o. z siedzibą w K.

Wspólnikami O. Sp. z o.o. byli między innymi współwłaściciele przedmiotowej nieruchomości tj. Wnioskodawca oraz X, Y i W. oraz inna osoba fizyczna.

Nowy inwestor O. Sp. z o.o. - w dniu 26 lutego 2009r. założył dziennik budowy dla przedmiotowej inwestycji, w dniu 23 marca 2009r. przeprowadzono prace geodezyjne (wytyczenie obiektu budowlanego) oraz ogrodzono działkę. Dalszych prac na nieruchomości nie prowadzono. Do dnia dzisiejszego na nieruchomości nie zrealizowano inwestycji, której dotyczyło pozwolenie na budowę.

Wnioskodawca wskazuje, że ostatecznie nie doszło do przeniesienia własności nieruchomości na rzecz spółki O. Sp. z o.o.

W dniu 1 czerwca 2011r. Wnioskodawca oraz pozostałe osoby (współwłaściciele nieruchomości) sprzedały przedmiotową nieruchomość innemu przedsiębiorcy. Wnioskodawca w ramach umowy przeniesienia własności nieruchomości zbył cały swój udział w nieruchomości wynoszący 3/30 części nieruchomości. W tym samym dniu O. Sp. z o.o. przeniosła na nowego nabywcę decyzję zatwierdzającą projekt budowlany i udzielającą pozwolenia na budowę dla zamierzenia budowlanego budynek mieszkalny wielorodzinny wraz z garażami podziemnymi, wewnętrznymi instalacjami oraz wewnętrznym układem drogowym.

Sprzedaż udziałów w nieruchomości, w tym udziału przysługującego Wnioskodawcy nie została opodatkowana podatkiem VAT, albowiem Wnioskodawca uważa, że czynność sprzedaży przysługującego mu udziału nie podlegała podatkowi VAT. Z tytułu tej czynności notariusz pobrał od kupującego podatek od czynności cywilnoprawnych.

Z ostrożności jednak, na wypadek gdyby w wyniku niniejszego wniosku o interpretację organ wydał interpretację, z której wynikać będzie, że czynność sprzedaży udziału Wnioskodawcy w nieruchomości powinna zostać opodatkowana podatkiem VAT, Wnioskodawca oraz pozostali współwłaściciele zabezpieczyli swoje interesy i w umowie sprzedaży z dnia 1 czerwca 2011r. zawarli między innymi następujące zapisy.

Wobec wątpliwości w przedmiocie opodatkowania sprzedaży nieruchomości podatkiem od towarów i usług, każdy ze sprzedających nie później niż w terminie do 8 czerwca 2011r. wystąpi do Ministra Finansów o wydanie interpretacji, czy sprzedaż jego udziału w nieruchomości, objęta niniejszym aktem, nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Niezwłocznie po otrzymaniu przez każdego z nich interpretacji Ministra Finansów, nie później jednak jak w terminie 7 dni roboczych, poinformują oni kupującego o ich treści oraz przekażą kupującemu ich kopie poświadczone za zgodność z oryginałem przez notariusza (§ 5 ust. 5 umowy)

Jeżeli z wydanej interpretacji będzie wynikało, że sprzedaż udziału w nieruchomości objęta niniejszym aktem podlega opodatkowaniu podatkiem VAT, każdemu ze sprzedających z osobna, w nieprzekraczalnym terminie jednego roku od daty zawarcia niniejszej umowy, to jest nie później niż do dnia 1 czerwca 2012r. będzie przysługiwało wobec kupującego roszczenie o zapłatę kwoty będącej równowartością należnego podatku VAT od sprzedaży jego udziału w nieruchomość. W takiej sytuacji, kwoty wskazane w ust. 3 niniejszego paragrafu (ceny sprzedaży poszczególnych udziałów) powiększone zostaną w drodze aneksu do niniejszej umowy o podatek VAT w stawce obowiązującej. Sprzedający niezwłocznie po otrzymaniu interpretacji Ministra Finansów tej treści, lecz nie później niż w ciągu 7 dni od daty jej otrzymania, zarejestrują się jako podatnicy VAT a następnie wystawią odpowiednie faktury VAT i doręczą je kupującemu oraz złożą w ustawowym terminie stosowne deklaracje.(§ 5 ust. 6 umowy).

Strony ustaliły, że na poczet zabezpieczenia kwot podatku VAT w dniu podpisania niniejszego aktu zostaną otwarte i będą prowadzone cztery rachunki powiernicze () (§ 5 ust. 7 umowy).

W uzupełnieniu z dnia 5 września 2011r. Wnioskodawca wskazał, iż nieruchomość gruntowa, w której Wnioskodawca nabył udział znajduje się w majątku prywatnym (osobistym) Wnioskodawcy, ale nie była od chwili jej nabycia wykorzystywana przez Wnioskodawcę.

Wnioskodawca nie uzyskiwał żadnych pożytków z tytułu wydanej w dniu 20 czerwca 2007r. decyzji w sprawie przeniesienia praw w zakresie zatwierdzenia projektu budowlanego i udzielenia pozwolenia na budowę na nieruchomości budynku mieszkalnego wielorodzinnego wraz z garażami podziemnymi, wewnętrznymi instalacjami oraz wewnętrznym układem drogowym.

Wnioskodawca nie uzyskiwał żadnych pożytków z tytułu zawartej w dniu 11 lipca 2007r. przedwstępnej umowy sprzedaży wszystkich udziałów w nieruchomości.

Do zawarcia ostatecznej umowy sprzedaży na rzecz firmy O. Sp. z o.o. nie doszło ze względu na brak środków finansowych przez ww. Spółkę na zakup przedmiotowej nieruchomości spowodowany postępującym od końca 2007r. kryzysem na rynku deweloperskim (runku nieruchomości), Wnioskodawca nie posiada innych nieruchomości gruntowych przeznaczonych w przyszłości do sprzedaży.

Wnioskodawca nie dokonywał wcześniej żadnych sprzedaży gruntów, nie dokonywał sprzedaży gruntów opodatkowanych podatkiem VAT, nie składał deklaracji VAT, nie składał zgłoszenia rejestracyjnego VAT - R.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy Wnioskodawca z tytułu sprzedaży udziału w nieruchomości gruntowej, niezabudowanej będzie podatnikiem podatku od towarów i usług w rozumieniu art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług i czy w związku z tym transakcja zbycia przedmiotowego udziału będzie podlegała podatkowi od towarów i usług...

Zdaniem Wnioskodawcy, transakcja zbycia udziału w nieruchomości gruntowej, niezabudowanej nie podlega podatkowi od towarów i usług, albowiem Wnioskodawca nie spełnia przesłanek zakwalifikowania go jako podatnika tego podatku. Przede wszystkim zdaniem Wnioskodawcy sprzedaż udziału w nieruchomości należącej do majątku prywatnego, nabytego na cele osobiste, nie podlega przepisom ustawy o podatku od towarów i usług, w konsekwencji czego nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (dalej: ustawa o VAT) podatnikami tego podatku są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. W myśl art. 15 ust. 2 ustawy o podatku VAT działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Z ww. przepisów ustawy o VAT wynika, że sprzedaż udziału w nieruchomości gruntowej (kwalifikowana rozbieżnie w orzecznictwie jako dostawa towarów, ewentualnie jako świadczenie usług), podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas gdy dokonywana jest przez podmiot mający status podatnika podatku VAT, a czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik. Jednocześnie sprzedaż udziału w nieruchomości, aby podlegała podatkowi od towarów i usług, musi zostać wykonana w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. W świetle ustawy o VAT za działalność gospodarczą uważa się wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy lub polegającą na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych. Jak wskazuje się w doktrynie prawa opodatkowaniu mogą podlegać te czynności, w przypadku których spełniony został zarówno podmiotowy, jak i przedmiotowy zakres opodatkowania, tzn. zaistniała czynność określona jako opodatkowana, która została wykonana przez podmiot mający cechę podatnika (A. Bartosiewicz, R. Kubacki, VAT. Komentarz, Lex 2010).

Spełnienie przesłanek podmiotowych i przedmiotowych nie ma jednak charakteru abstrakcyjnego, tj. nie każda czynność podejmowana przez przedsiębiorcę, a mieszcząca się w ramach zakresu przedmiotowego ustawy, będzie zdarzeniem skutkującym koniecznością odprowadzenia podatku VAT. Nie jest słuszny pogląd, że u zarejestrowanego podatnika podatku od towarów i usług każda sprzedaż towarów lub odpłatne świadczenie usług jest opodatkowane podatkiem od towarów i usług. W każdym przypadku indywidualnie muszą być badane zarówno podmiotowe, jak przedmiotowe przesłanki wystąpienia obowiązku podatkowego (wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 4 października 2000r., sygn. akt III SA 1901 /99). Zatem podatnikiem dany podmiot będzie tylko w odniesieniu do czynności opodatkowanych, które wykonał w ramach działalności gospodarczej. Wykonywanie określonych czynności - będących dostawą towarów czy też świadczeniem usług - niemające miejsca w ramach działalności gospodarczej, nie jest działaniem w charakterze podatnika, a w konsekwencji - nie podlega opodatkowaniu (A. Bartosiewicz..., VAT...).

Definiując pojęcie działalności gospodarczej stwierdzić można, że jest to taka aktywność, która wykonywana jest zawodowo, w sposób profesjonalny i zorganizowany. Dokonywanie określonych czynności incydentalnie, poza sferą prowadzonej działalności gospodarczej, nie pozwala na uznanie danego podmiotu za podatnika w zakresie tych czynności.

Odnosząc się bezpośrednio do sprzedaży nieruchomości lub udziału w nieruchomości należy stwierdzić, że podatnikami podatku od towarów i usług są tylko takie osoby, które wykonują zorganizowaną i profesjonalną działalność gospodarczą w zakresie obrotu nieruchomościami. W konsekwencji, poza zakresem przedmiotowej ustawy (i pojęciem podatnika VAT) pozostają osoby fizyczne zbywające nieruchomości należące do majątku prywatnego. Sprzedaż nieruchomości bądź udziału w nieruchomości niewykonywana w ramach działalności gospodarczej, nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT, albowiem nie jest wykonywana w sposób zorganizowany, ciągły i profesjonalny.

W świetle powyższych uwag, przyjąć należy, iż za podatnika, na gruncie ustawy o VAT, uważa się osobę, która dokonuje czynności dostawy towarów w ramach działalności gospodarczej, tj. funkcjonuje w obrocie profesjonalnym, a podejmowane przez nią czynności mają charakter częstotliwy. Takie też stanowisko zajął Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku siedmiu sędziów z dnia 29 października 2007r., sygn. akt l FPS 3/07 (publ. ONSAiWSA 2008/1/8), stwierdzając, że warunkiem sine qua non uznania, że dany podmiot działa w charakterze podatnika podatku od towarów i usług, jest ustalenie, że działa on jako producent, handlowiec, usługodawca, pozyskujący zasoby naturalne, rolnik lub osoba wykonująca wolny zawód. W przedmiotowym wyroku Sąd stwierdził, że z brzmienia art. 15 ust. 1 i 2 ustawy o VAT wynika wyraźnie, że warunkiem niezbędnym do uznania danego podmiotu za podatnika VAT jest ustalenie, że działa on niezależnie jako producent, handlowiec, usługodawca, pozyskujący zasoby naturalne, rolnik czy wykonujący wolny zawód. Innymi słowy, jeśli dana czynność wykonana została poza zakresem działań producenta, handlowca, usługodawcy, pozyskującego zasoby naturalne, rolnika czy wykonującego wolny zawód, to w świetle art. 4 ust. 1 i 2 VI Dyrektywy i art. 9 Dyrektywy 112 z tytułu wykonania takiej czynności dany podmiot nie może być uznany za podatnika VAT i to bez względu na to, czy czynność tę wykonał jednorazowo, ale w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy, czy też wielokrotnie.

W niniejszej sprawie, Wnioskodawca nabył przedmiotowy udział w nieruchomości do majątku prywatnego, na własne, prywatne cele. Na nieruchomości Wnioskodawca nie prowadził inwestycji budowlanej lub innej działalności gospodarczej. Zdaniem Wnioskodawcy, nie ma przy tym znaczenia, że udział w nieruchomości nabył od Spółki, która mogła wykorzystywać grunt w działalności gospodarczej, albowiem grunt ten nabyty został na cele prywatne. Aktualnym jego sprzedawcą jest Wnioskodawca działający jako osoba prywatna.

Zdaniem Wnioskodawcy, jego prywatnym działaniom nie można przypisać zawodowego charakteru, a więc cechującego się odpowiednim zorganizowaniem i powtarzalnością. Wnioskodawca dokonuje bowiem czynności jednorazowej, dotyczącej majątku prywatnego.

Wnioskodawca wskazuje, że dokonywanie sprzedaży udziału w nieruchomości poza sferą działalności gospodarczej, nie będzie tworzyło po jego stronie obowiązku podatkowego w podatku VAT. Istotne dla kwalifikacji konkretnej osoby jako podatnika jest kryterium obiektywne, jakim jest profesjonalizm, ciągłość i częstotliwość działalności gospodarczej. Jak podkreślono w uzasadnieniu powołanego wyroku NSA z 29 października 2007r. jeśli dana czynność została wykonana poza zakresem działań handlowca, to w świetle art. 4 ust. 1 i 2 VI Dyrektywy z tytułu wykonania takiej czynności dany podmiot nie może być uznany za podatnika podatku od towarów i usług, i to bez względu na to, czy czynność tę wykonał jednorazowo, ale w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy, czy też wielokrotnie. Taka sytuacja występuje w przypadku sprzedaży przez daną osobę jej majątku prywatnego.

Odnosząc się do działań jednorazowych, dokonywanych w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy, wyjaśnić trzeba, że przez pojęcie częstotliwości należy rozumieć zamiar wykonywania danej czynności w sposób częstotliwy, chęć, wolę powtarzalnego, a nie jednorazowego wykonywania określonych czynności składających się na istotę prowadzenia działalności. Co więcej, o kwestii częstotliwości nie decyduje okres wykonywania działalności, lecz kryterium powtarzalności czynności.

W orzecznictwie sądowym wskazuje się przy tym, iż działalność handlowa (np. sprzedaż nieruchomości) nie jest ograniczana w czasie i nie kończy się po sprzedaży z góry określonej ilości towarów. Z tego powodu nie może być uznana za działalność handlową sprzedaż majątku osobistego (prywatnego).

W tym kontekście, należy stwierdzić, iż nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług ten, kto jako osoba fizyczna dokonuje jednorazowych lub okazjonalnych transakcji, za które nie jest przewidziana ściśle regularna zapłata oraz nie prowadzi zorganizowanej czy zarejestrowanej działalności gospodarczej w zakresie będącym przedmiotem dostawy (np. obrotu nieruchomościami). Z przedstawionych przepisów wynika, że jeśli osoba fizyczna dokonuje sprzedaży ze swojego majątku prywatnego udziału w nieruchomości, a czynność ta wykonywana jest jednorazowo lub okazjonalnie w warunkach wskazujących, iż działanie to nie jest czynione z zamiarem jego powtarzania (kontynuowania) i nie zmierza do nadania mu stałego charakteru, transakcja taka nie może być uznana za działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług.

W ocenie Wnioskodawcy dokonywana przez niego sprzedaż udziału w nieruchomości nie ma charakteru zorganizowanego i nie wskazuje na zamiar wykonywania działalności w sposób częstotliwy, albowiem jednorazowa transakcja sprzedaży wyczerpuje i kończy tę działalność.

Wnioskodawca podkreśla, że podobne stanowisko prezentuje Naczelny Sąd Administracyjny. W wyroku z dnia 21 stycznia 2010r. (I FSK 1851/2008) NSA uznał, że Przyjęcie, że dana osoba fizyczna sprzedając działki budowlane działa w charakterze podatnika prowadzącego handlową działalność gospodarczą (jako handlowiec) wymaga ustalenia, że jej działalność w tym zakresie przybiera formę zawodową (profesjonalną), czyli stałą (powtarzalność czynności i zamiar ich kontynuacji), a w konsekwencji zorganizowaną.

Wobec powyższego, sprzedaż przez Wnioskodawcę składnika jego majątku prywatnego, nabytego na własne potrzeby, a nie z przeznaczeniem na działalność handlową, nie może być zakwalifikowana na gruncie ustawy o VAT jako działalność gospodarcza, podlegająca opodatkowaniu tym podatkiem.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm., a od dnia 26 sierpnia 2011r. t. j. Dz. U. Nr 177, poz. 1054), zwanej dalej ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 2 pkt 6 ustawy, w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2011r., przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 ww. ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel ().

Ustawa o podatku od towarów i usług posługuje się w odniesieniu do dostawy towarów sformułowaniem przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel (art. 7 ust. 1 ustawy), a towarami w świetle tej ustawy - co do zasady - są rzeczy oraz ich części (art. 2 pkt 6 ustawy). Takie zdefiniowane konstytutywnego aspektu dostawy towarów, odwołując się do ekonomicznego władztwa nad rzeczą sprawia, iż przedmiotem opodatkowania może być nie tylko sprzedaż czy zamiana rzeczy jako fizycznie wyodrębnionych dóbr materialnych, ale również inne transakcje wywierające, z ekonomicznego punktu widzenia, podobne skutki.

Prawo dopuszcza, aby własność tej samej rzeczy przysługiwała niepodzielne kilku osobom. Na tym polega współwłasność w świetle art. 195 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.). Współwłasność nie jest instytucją samodzielną, lecz stanowi odmianę własności i charakteryzuje się tym, że własność rzeczy (ruchomej lub nieruchomej) przysługuje kilku podmiotom. Do współwłasności stosuje się - jeśli co innego nie wynika z przepisów poświęconych specjalnie tej instytucji - przepisy odnoszące się do własności.

Należy zatem uznać, że udział każdego ze współwłaścicieli jest ze swej istoty szczególną postacią prawną własności.

Z kolei zgodnie z art. 196 K. c. współwłasność jest albo współwłasnością w częściach ułamkowych, albo współwłasnością łączną. W przypadku współwłasności w częściach ułamkowych każdy ze współwłaścicieli ma określony ułamkiem udział w rzeczy. Udział wyraża zakres uprawnień współwłaściciela względem rzeczy wspólnej. Współwłaściciel ma względem swego udziału pozycję wyłącznego właściciela. Ze względu na charakter udziału, jako wyłącznego prawa współwłaściciela, zasadą jest, że każdy ze współwłaścicieli może rozporządzać swoim udziałem bez zgody pozostałych współwłaścicieli (art. 198 K.c.). Rozporządzanie udziałem polega na tym, że współwłaściciel może zbyć swój udział. Współwłaściciele są zatem odrębnymi podmiotami prawa.

W ujęciu cywilistycznym istotą umowy sprzedaży jest to, że sprzedawca zobowiązuje się przenieść na kupującego własność rzeczy i wydać mu rzecz, a kupujący zobowiązuje się rzecz odebrać i zapłacić sprzedawcy cenę. Art. 45 K.c. definiuje rzeczy jako przedmioty materialne.

Zatem, w zakresie pojęcia towarów jako, rzeczy oraz ich części, mieści się współwłasność jako prawo do rzeczy wspólnej. Wobec powyższego, towarem jest udział w prawie własności nieruchomości. Jest to zgodne z normami unijnymi, według których państwa członkowskie mogą uznać za towary udziały lub inne prawa o charakterze udziałowym, które dają ich posiadaczowi prawne lub faktyczne prawo własności, czy też posiadania nieruchomości - art. 15 ust. 2 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347, s.1 ze zm.).

Jak już wskazano, powyżej istotą dostawy towarów jest przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Czynność ta daje otrzymującemu towar prawo dysponowania rzeczą jak właściciel. Przepis nie wspomina stricte o przeniesieniu prawa własności. Mając na uwadze powyższe, sprzedaż udziału w prawie własności nieruchomości należy traktować, jako dostawę towarów, zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy, która mieści się w zakresie przedmiotowym opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

Zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o VAT przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Ustawodawca w ww. przepisach poza wskazaniem, że przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, wskazał ponadto, że za świadczenie usług uznawana jest każda transakcja, która nie stanowi dostawy towarów.

Przyjęcie podziału na dostawę towaru oraz świadczenie usług oznacza w praktyce, że wolą ustawodawcy było określenie maksymalnie szeroko przedmiotu opodatkowania podatkiem od towarów i usług, jeżeli nawet wykazane zostałoby w konkretnym przypadku, że nie występuje dostawa towarów to i tak z reguły należy opodatkować czynność kwalifikowaną wówczas jako świadczenie usług.

Głównym celem wprowadzenia takiej konstrukcji jest zagwarantowanie, aby każda transakcja, która nie mogłaby zostać uznana za dostawę towarów była opodatkowana jako świadczenie usług, za wyjątkiem tych transakcji, które zostały taksatywnie wyłączone lub zwolnione z opodatkowania.

Powyższe regulacje wynikające z ustawodawstwa wspólnotowego dotyczącego harmonizacji przepisów Państw Członkowskich w zakresie podatków obrotowych, wprowadzono w tym celu, aby nie dopuścić do:

1. podwójnego opodatkowania,
2. braku opodatkowania,
3. zakłócenia konkurencji.

Podstawowe bowiem znaczenie dla kształtu i funkcjonowania wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (podatku od towarów i usług) mają fundamentalne cechy tego podatku, tj.:

1. powszechność opodatkowania,
2. faktyczne opodatkowanie konsumpcji,
3. stosowanie podatku od wartości dodanej na wszystkich etapach obrotu towarami i usługami.

Realizację powyższych fundamentalnych cech podatku od towarów i usług, o których mowa wyżej, gwarantują nie tylko przepisy określające zakres przedmiotowy podatku VAT, tj. cyt. wyżej art. 5, 7 i 8 ustawy o VAT, lecz również przepisy regulujące zakres podmiotowy podatku od towarów i usług, czyli przepisy art. 15 ustawy o podatku od towarów i usług.

Nie każda czynność stanowiąca dostawę w rozumieniu art. 5 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel i rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza, zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Według prawa unijnego, z mocy art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców i osób świadczących usługi włącznie z górnictwem, działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów. Za działalność gospodarczą uznaje się również wykorzystywanie, w sposób ciągły, majątku rzeczowego lub wartości niematerialnych w celu uzyskania z tego tytułu dochodu.

Jednocześnie w art. 12 ust. 1 lit. b) ww. dyrektywy wskazano, że państwa członkowskie mogą również uznać za podatnika każdego, kto okazjonalnie zawiera transakcje związane z działalnością gospodarczą w rozumieniu ww. art. 9 ust. 1 (...).

Zarówno z brzmienia ww. przepisów Dyrektywy 2006/112/WE Rady, jak i art. 15 ust. 1 i 2 ustawy o podatku od towarów i usług wynika, że warunkiem niezbędnym do uznania danego podmiotu za podatnika podatku od towarów i usług jest ustalenie, czy działa on niezależnie jako producent, handlowiec, usługodawca, pozyskujący zasoby naturalne, rolnik czy wykonujący wolny zawód.

Przedstawiony wyżej art. 15 ust. 2 ustawy definiuje działalność gospodarczą znacznie szerzej, niż to wynika z ustawy z dnia 2 lipca 2004r. o swobodzie działalności gospodarczej (t.j. Dz. U. z 2010r. Nr 220, poz. 1447 ze zm.). Powołana ustawa o swobodzie działalności gospodarczej za działalność gospodarczą uznaje bowiem zarobkową działalność wytwórczą, budowlaną, handlową, usługową oraz poszukiwanie, rozpoznawanie i wydobywanie kopalin ze złóż, a także działalność zawodową wykonywaną w sposób zorganizowany i ciągły.

O ile ustawa o swobodzie działalności gospodarczej za działalność gospodarczą uznaje jedynie czynności wykonywane w sposób ciągły, zorganizowany i profesjonalny, o tyle ustawa o podatku VAT katalog podatników poszerza o podmioty, które mimo, że czynność wykonały jednorazowo, jednak działały z zamiarem jej powtarzania. Z działalnością gospodarczą w rozumieniu ustawy o podatku VAT mamy do czynienia jeżeli podmiot wykonując określone czynności działa w charakterze producenta, handlowca lub usługodawcy i ma zamiar wykonywać tego typu czynności częstotliwie.

Określony w ustawie zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wskazuje, iż do tego, aby faktycznie zaistniało opodatkowanie danej czynności konieczne jest, aby czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik. Definicja działalności gospodarczej, zawarta w ustawie, ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem podatnik tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym. Ponadto, podatnikiem staje się również ten, kto wykonał czynność, podlegającą opodatkowaniu jednorazowo, ale w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Chociaż ustawa nie definiuje pojęcia częstotliwości, przez zamiar wykonywania danej czynności w sposób częstotliwy należy rozumieć chęć, wolę powtarzalnego, a nie jednorazowego wykonywania określonych czy

O kwestii częstotliwości nie decyduje czasookres wykonywania czynności (rok, dwa czy pięć lat), ani ilość dokonanych transakcji. Decydującym kryterium jest powtarzalność czynności. Dlatego też, w każdym przypadku należy indywidualnie rozstrzygnąć, czy intencją podmiotu wykonującego określoną czynność, z którą łączą się skutki podatkowoprawne, było dokonywanie tej czynności wielokrotnie i w okolicznościach noszących znamiona działalności gospodarczej.

W kontekście powyższego nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług ten, kto jako osoba fizyczna dokonuje jednorazowych lub okazjonalnych transakcji, za które nie jest przewidziana ściśle regularna zapłata oraz nie prowadzi zorganizowanej, czy zarejestrowanej działalności gospodarczej, a tylko np. wyzbywa się majątku osobistego. Dokonywanie określonych czynności incydentalnie, poza sferą prowadzonej działalności gospodarczej, nie pozwala na uznanie danego podmiotu za podatnika w zakresie tych czynności.

Przy rozstrzyganiu kwestii, czy w danej sytuacji mamy do czynienia z działalnością gospodarczą nie może mieć znaczenia deklarowany zamiar dokonania nabycia udziału w prawie własności nieruchomości na własne potrzeby. Przyjęcie założenia, że osoba fizyczna dokonująca dostawy udziału w prawie własności nieruchomości z wydanymi warunkami zabudowy i pozwoleniem na budowę, opierając się jedynie na deklaracji tej osoby, że dokonuje tej dostawy ze swego majątku prywatnego, bez rozważenia okoliczności, które towarzyszą tej dostawie, prowadziłoby do nieuzasadnionego uprzywilejowania osób fizycznych, względem innych podmiotów. Przy sprzedaży udziałów z wydanymi warunkami zabudowy czy pozwoleniem na budowę, dokonywanej przez inne podmioty, przykładowo gminy, czy agencje nieruchomości, bez względu na ilość sprzedanych działek, sprzedaż taka podlega opodatkowaniu. Zatem dla oceny czy w danej sytuacji mamy do czynienia z działalnością gospodarczą istotne znaczenie mają okoliczności towarzyszące sprzedaży udziału w prawie własności nieruchomości.

Zatem podstawowym kryterium dla opodatkowania sprzedaży, w tym przypadku udziału w nieruchomości jest ustalenie, czy działanie to można uznać za wykorzystywanie w sposób ciągły do celów zarobkowych, czy majątek nabyty został na potrzeby własne, czy też z przeznaczeniem do działalności handlowej.

W tym miejscu należy podkreślić, iż zwłaszcza w przypadku działalności gospodarczej w zakresie handlu, zamiar częstotliwego wykonywania czynności ujawniony być musi już w momencie nabycia towaru, a nie w momencie jego sprzedaży. Nie można bowiem pominąć, że pod pojęciem handel należy rozumieć dokonywanie w sposób zorganizowany zakupów towarów w celu ich odsprzedaży. Sam zamiar prowadzenia działalności gospodarczej potwierdzony obiektywnymi dowodami przesądza o potrzebie traktowania danego podmiotu jako podatnika VAT nawet wtedy, gdy przewidywana transakcja gospodarcza, która miała prowadzić do transakcji opodatkowanych, nie zostanie zrealizowana.

Mając na uwadze obowiązujący stan prawny stwierdzić należy, że przedstawione przez Wnioskodawcę w opisie stanu faktycznego okoliczności jednoznacznie wskazują, iż już przed nabyciem udziału w prawie własności nieruchomości wskazanej we wniosku, a także w momencie nabycia udziału w przedmiotowej nieruchomości, jak i w czasie jego posiadania, podjęto szereg działań wskazujących na zamiar związania nabytego udziału w nieruchomości z działalnością gospodarczą.

Zanim w dniu 5 kwietnia 2007r. na podstawie umowy przeniesienia współwłasności w celu częściowego zwolnienia z długu został nabyty do majątku prywatnego Wnioskodawcy udział w prawie własności przedmiotowej nieruchomości, Wnioskodawca:

• wraz z pozostałymi udziałowcami (w ramach spółki) uzyskał decyzję z dnia 21 lutego 2006r. Prezydenta Miasta K., w której ustalono dla przedmiotowej nieruchomości warunki zabudowy w zakresie inwestycji pod nazwą budowa budynku mieszkalnego wielorodzinnego wraz z garażami podziemnymi, wewnętrznymi instalacjami oraz wewnętrznym układem drogowym,
• uzyskał decyzję z dnia 21 listopada 2006r., w której ww. decyzja o warunkach zabudowy została przeniesiona na osoby fizyczne, to jest na Wnioskodawcę oraz na X, Y i W.,
• wystąpił (jako osoba fizyczna) w oparciu o posiadaną decyzję o warunkach zabudowy o wydanie decyzji zatwierdzającej projekt budowlany i udzielającej pozwolenia na budowę na przedmiotowej nieruchomości budynku mieszkalnego wielorodzinnego,
• uzyskał w dniu 29 marca 2007r. decyzję Prezydenta Miasta K., w której zatwierdzony został projekt budowlany i udzielono pozwolenia na budowę na nieruchomości zamierzenia budowlanego pod nazwą budynek mieszkalny wielorodzinny wraz z garażami podziemnymi, wewnętrznymi instalacjami oraz wewnętrznym układem drogowym.

Powyższe wskazuje w sposób oczywisty, że zamiarem Wnioskodawcy (jak i pozostałych udziałowców) już przed nabyciem udziału w dniu 5 kwietnia 2007r. było wykorzystanie wskazanej we wniosku nieruchomości do działalności gospodarczej.

Jednocześnie zaraz po nabyciu w dniu 5 kwietnia 2007r. udziału w przedmiotowej nieruchomości Wnioskodawca wraz z pozostałymi udziałowcami:

• uzyskał w dniu 20 czerwca 2007r. decyzję w sprawie przeniesienia na firmę O. Sp. z o.o. (w której Wnioskodawca jest wspólnikiem) praw z decyzji Prezydenta Miasta K. z dnia 29 marca 2007r., zatwierdzającej projekt budowlany i udzielającej pozwolenia na budowę na nieruchomości zamierzenia budowlanego pod nazwą budynek mieszkalny wielorodzinny wraz z garażami podziemnymi, wewnętrznymi instalacjami oraz wewnętrznym układem drogowym,
• zawarł w dniu 11 lipca 2007r. przedwstępną umowę sprzedaży wszystkich udziałów we wskazanej we wniosku nieruchomości, na mocy której udziałowcy zobowiązali się sprzedać spółce pod firmą O. Sp. z o.o. z siedzibą w K. całe swoje udziały za kwoty odpowiednio podane w umowie.

Ostatecznie nie doszło do przeniesienia udziałów w prawie własności przedmiotowej nieruchomości na rzecz firmy O. Sp. z o.o. ze względu, jak wskazał Wnioskodawca, na brak środków finansowych spowodowany postępującym od końca 2007r. kryzysem na rynku deweloperskim (runku nieruchomości).

Niemniej nowy inwestor firma O. Sp. z o.o., w której Wnioskodawca jest udziałowcem w dniu 26 lutego 2009r. założyła dziennik budowy dla przedmiotowej inwestycji, a w dniu 23 marca 2009r. przeprowadzone zostały prace geodezyjne (wytyczenie obiektu budowlanego) oraz ogrodzono działkę.

Ostatecznie w dniu 1 czerwca 2011r. Wnioskodawca oraz pozostałe osoby (współwłaściciele nieruchomości) sprzedały udziały w prawie własności przedmiotowej nieruchomości innemu inwestorowi.

Powyższe wskazuje w sposób oczywisty, że nabycie przez Wnioskodawcę w dniu 5 kwietnia 2007r. na podstawie umowy przeniesienia współwłasności w celu częściowego zwolnienia z długu do majątku prywatnego udziału w prawie własności przedmiotowej nieruchomości nastąpiło z zamiarem dalszej odsprzedaży przedmiotowego udziału do firmy O. Sp. z o.o. w celu wykorzystania przez tę firmę (w której Wnioskodawca jest udziałowcem) w działalności gospodarczej. Fakt, że w wyniku ww. czynności dokonanych przez Wnioskodawcę i pozostałych udziałowców przedmiotowy udział nie został sprzedany firmie O. Sp. z o.o. lecz innemu inwestorowi (jak stwierdzone zostało we wniosku) nie zmienia faktu, że nabycie udziału w przedmiotowej nieruchomości nastąpiło z zamiarem wykorzystania go w działalności gospodarczej (w zakresie budownictwa mieszkaniowego ewentualnie handlu).

Czynności związane z uzyskaniem decyzji o warunkach zabudowy, decyzji zatwierdzającej projekt budowlany i udzielającej pozwolenia na budowę na nieruchomości budynku mieszkalnego wielorodzinnego wraz z garażami podziemnymi, wewnętrznymi instalacjami oraz wewnętrznym układem drogowym, decyzji w sprawie przeniesienia na firmę O. Sp. z o.o. (w której Wnioskodawca jest wspólnikiem) praw z decyzji Prezydent Miasta K. z dnia 29 marca 2007r. zatwierdzającej projekt budowlany i udzielającej pozwolenia na budowę na nieruchomości z zawarciem w dniu 11 lipca 2007r. przedwstępnej umowa sprzedaży wszystkich udziałów we wskazanej we wniosku nieruchomości wskazują na przygotowanie gruntu w sposób umożliwiający jego wykorzystanie do działalności gospodarczej ewentualnie sprzedaży.

Powyższe okoliczności wskazują, iż powzięto zamiar sprzedaży w sposób zorganizowany i częstotliwy, zmierzający do osiągnięcia korzyści finansowych. W przeciwnym razie wskazane działania Wnioskodawcy i pozostałych udziałowców byłoby niecelowe i ekonomicznie nieuzasadnione.

Wnioskodawca podejmując ewentualne czynności zmierzające do sprzedaży udziału w prawie własności nieruchomości, rozporządza swoim majątkiem w celu osiągnięcia zysku. W takiej sytuacji sprzedaż wskazanego we wniosku udziału w prawie własności nieruchomości kwalifikuje tę czynność jako działalność gospodarczą (handlową) podejmowaną w celach zarobkowych.

Nie można pominąć również faktu, że czynności zmierzające do sprzedaży udziału w nieruchomości Wnioskodawca podjął w ciągu kilku miesięcy od nabycia.

Należy zauważyć, iż Wnioskodawca nie wykazał we wniosku, aby przedmiotowa nieruchomość w całym okresie jej posiadania udziału w prawie jej własności w jakikolwiek sposób była i miałaby być wykorzystywana dla celów osobistych. Stwierdza wprost, że nieruchomość gruntowa, w której Wnioskodawca nabył udział znajduje się w majątku prywatnym (osobistym) Wnioskodawcy, ale nie była od chwili jej nabycia wykorzystywana przez Wnioskodawcę.

Nie można zatem uznać, iż nabycia udziału w prawie własności przedmiotowej nieruchomości dokonano na cele osobiste, np. na zaspokojenie własnych potrzeb mieszkaniowych.

Należy również zauważyć, iż w kontekście podstawowej zasady podatku VAT, jaką jest zasada neutralności, bezzasadnym byłoby przyjęcie przez ustawodawcę, iż ta sama czynność w przypadku podmiotu, który zarejestrował się jako podatnik VAT czynny i zgłosił działalność w zakresie handlu nieruchomościami byłaby opodatkowana inaczej, niż w przypadku gdy dokonuje jej podmiot, który takiego zgłoszenia nie dokonał, kiedy zamiar i efekt zarobkowy obydwu transakcji jest identyczny. Różnica wynika tylko z kwestii formalnych dokonanych przez obydwa podmioty.

Ponadto wskazać należy, że zakres podmiotowy, do którego odnosi się art. 15 ust. 2 ustawy o VAT definiujący pojęcie działalności gospodarczej zakreślony został m. in. w wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z dnia 26 stycznia 2007r. sygn. akt I SA/Wr 1688/06.

W wyroku tym stwierdzono, że: z definicji art. 15 ust. 2 ustawy o VAT wynika w pierwszej kolejności, że dotyczy ona podmiotów, które zajmują się działalnością w sposób profesjonalny. Świadczy o tym użycie m.in. takich sformułowań jak: producent, czyli ten kto produkuje jakieś dobra materialne; handlowiec tj. osoba zajmująca się handlem tj. działalnością polegającą na nabywaniu jakiś dóbr, usług, walorów, w celu sprzedaży, wynajmowania, ich odstępowania za jakąś cenę; usługodawca - podmiot świadczący usługi tj. działalność mającą na celu zaspokojenie wielorakich ludzkich potrzeb, mający odpowiednie kwalifikacje i dysponujący odpowiednim sprzętem, lokalem itp. Są to osoby, które mają zamiar stałego prowadzenia określonej działalności. Działają w sposób powtarzalny, wielokrotny czyli częstotliwy. Użycie w definicji modulanta jakim jest słowo również" sygnalizuje, że dany stan rzeczy jest pod jakimś względem podobny do innego stanu rzeczy, zwłaszcza tego, o którym była mowa wcześniej. (...) A zatem podatnikiem VAT jest ten, kto dokonuje czynności handlu, produkcji, świadczenia usługi także wtedy, gdy czynność taka dokonywana jest przez niego jednorazowo, lecz w taki sposób, że wyraźnie wynika z niej zamiar handlu, produkcji, świadczenia usługi tj. obiektywny zamiar prowadzenia takiej działalności.

Całościowe ujęcie, przez tut. organ, zakresu podmiotowego działalności gospodarczej uregulowanego w art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, które potwierdza powołany wyrok powoduje, że bez znaczenia dla uznania danej czynności za działalność gospodarczą, a w konsekwencji uznanie wykonującego ją podmiotu za podatnika podatku od towarów i usług jest stwierdzenie, czy czynność ta jest wykonywana w sposób profesjonalny.

W świetle powyższego należy uznać, iż Wnioskodawca w przedmiotowej sprawie działa w charakterze handlowca z zamiarem wykonywania czynności dla celów zarobkowych, tym samym spełniając przesłanki, o których mowa w art. 15 ust. 1 i 2 ustawy o VAT kwalifikujące do uznania go za podatnika podatku VAT prowadzącego działalność gospodarczą.

Wymienione powyżej okoliczności jednoznacznie wskazują, iż zarówno w momencie nabycia udziału w prawie własności nieruchomości, jak i w czasie jego posiadania, podjęto szereg działań wskazujących na zamiar związania zakupionego udziału w nieruchomości z działalnością gospodarczą (działalnością w zakresie budownictwa mieszkaniowego, ewentualnie handlową), a zatem sprzedaż udziału w przedmiotowej nieruchomości dokonana w dniu 1 czerwca 2011r. podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, gdyż jak już wcześniej wskazano opodatkowaniu podlega odpłatna dostawa towarów, a udział we własności nieruchomości jest towarem. Tym samym Wnioskodawca stał się z tytułu tej dostawy podatnikiem w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług.

Zgodnie z brzmieniem art. 41 ust. 1 ustawy o VAT, stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem art. 41 ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1 ustawy.

W myśl art. 146a pkt 1 ww. ustawy o VAT obowiązującego od dnia 1 stycznia 2011r. - w okresie od dnia 1 stycznia 2011r. do dnia 31 grudnia 2013r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Zwolnienie z opodatkowania podatkiem VAT lub obniżenie stawki podatkowej, możliwe jest tylko wówczas, gdy przewiduje to ustawa o VAT lub przepisy wykonawcze do ustawy.

W art. 43 ustawy o VAT zawarto katalog czynności zwolnionych od podatku od towarów i usług. W myśl ust. 1 pkt 9 przywołanego wyżej art. 43 ustawodawca zwolnił od podatku od towarów i usług dostawę terenów niezabudowanych, innych niż tereny budowlane oraz przeznaczone pod zabudowę.

Opodatkowaniu podlegają zatem dostawy, których przedmiotem są nieruchomości gruntowe, zabudowane i niezabudowane, przy czym w przypadku gruntów niezabudowanych tylko te, których przedmiotem są tereny budowlane oraz przeznaczone pod zabudowę. Natomiast dostawy gruntów niezabudowanych, będących np. gruntami rolnymi czy leśnymi, które nie są przeznaczone pod zabudowę, są zwolnione z podatku od towarów i usług.

Z treści wniosku wynika, iż nieruchomość w której Wnioskodawca miał udział w prawie własności była nieruchomością niezabudowaną dla której wydana została decyzja udzielające pozwolenia na budowę budynku mieszkalnego wielorodzinnego wraz z garażami podziemnymi, wewnętrznymi instalacjami oraz wewnętrznym układem drogowym. Zatem dostawa w dniu 1 czerwca 2011r. udziału w prawie własności wskazanej we wniosku nieruchomości przeznaczonej pod zabudowę nie mogła korzystać ze zwolnienia określonego w art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy o VAT, lecz podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług stawką w wysokości 23%.

Zatem stanowisko Wnioskodawcy należało uznać z nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Należy podkreślić, że niniejsza interpretacja indywidualna traci swoją ważność w przypadku zmiany któregokolwiek z elementów przedstawionego stanu faktycznego lub zmiany stanu prawnego.

Sąd wyrokiem lub postanowieniem rozstrzyga wyłącznie konkretną sprawę co do stwierdzenia naruszenia prawa i skutków prawnych tego naruszenia i jedynie w tej sprawie ma moc wiążącą. Ocena prawna i wskazania co do dalszego postępowania wyrażone w orzeczeniu sądu wiążą w sprawie ten sąd oraz organ, którego działanie lub bezczynność było przedmiotem zaskarżenia, o czym stanowi art. 153 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270, ze zm.).

Zatem powołane wyroki NSA z dnia 4 października 2000r. sygnatura akt III SA 1901/99, z 29 października 2007r. sygn. akt I FPS 3/07 oraz z dnia 21 stycznia 2010r. sygn. akt I FSK 1851/2008, nie posiadają waloru wykładni powszechnej, co w praktyce oznacza, że nie stanowią one podstawy dla analogicznego rozstrzygnięcia przez inne organy podatkowe.

Powyższe nie oznacza, iż tut. organ podatkowy nie podziela stanowisk wyrażonych w ww. orzeczeniach, jednakże pragnie zwrócić uwagę, iż stan faktyczny przedstawiony przez Wnioskodawcę w przedmiotowej sprawie nie jest tożsamy ze stanami faktycznymi do których odnoszą się przywołane przez Wnioskodawcę rozstrzygnięcia.

Kwestię czy sprzedaż udziału we wskazanej we wniosku nieruchomości podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych objęto odrębnym rozstrzygnięciem.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Zgodnie z przepisem § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016) skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

Wniosek ORD-IN

Treść w pliku PDF

Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach