Temat interpretacji

uznania zespołu składników materialnych oraz niematerialnych w postaci Działu M. za zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy o VAT oraz wyłączenia z opodatkowania czynności polegającej na wydzieleniu i przeniesieniu Działu M. na Spółkę Przejmującą na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 613) oraz § 2 i § 6 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego z dnia 22 kwietnia 2015 r. (Dz.U. z 2015 r. poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z 7 czerwca 2016 r. (data wpływu 13 czerwca 2016 r.), uzupełnionym pismem z 17 sierpnia 2016 r. (data wpływu 19 sierpnia 2016 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie uznania zespołu składników materialnych oraz niematerialnych w postaci Działu M. za zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy o VAT oraz wyłączenia z opodatkowania czynności polegającej na wydzieleniu i przeniesieniu Działu M. na Spółkę Przejmującą na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 13 czerwca 2016 r. wpłynął ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie uznania zespołu składników materialnych oraz niematerialnych w postaci Działu M. za zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy o VAT oraz wyłączenia z opodatkowania czynności polegającej na wydzieleniu i przeniesieniu Działu M. na Spółkę Przejmującą na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy. Wniosek został uzupełniony pismem z 17 sierpnia 2016 r. (data wpływu 19 sierpnia 2016 r.), będącym odpowiedzią na wezwanie organu z 10 sierpnia 2016 r. znak: IBPP3/4512-371/16-1/KS.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą w formie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością i jest podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych, podlegającym w Polsce nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu. Spółka jest także zarejestrowanym podatnikiem podatku VAT (podatnikiem czynnym).

Przedmiotem działalności Wnioskodawcy jest przede wszystkim produkcja artykułów z branży tworzyw sztucznych (dalej: Działalność Gospodarcza).

Z uwagi na rosnący potencjał produkcyjny, organizacyjny, finansowy oraz promocyjny konkurencji działającej na rynku, Wnioskodawca prowadzi działalność marketingową mającą na celu zwiększenie rozpoznawalności charakteru prowadzonej Działalności Gospodarczej oraz swojej marki, dzięki czemu realizowana jest przyjęta przez Spółkę strategia identyfikacji nowych rynków zbytu oraz rozbudowy istniejących kanałów sprzedaży. Spółka posiada także w swoim majątku wysokowartościowe aktywa, w tym aktywa stanowiące wartości niematerialne i prawne (np. znak towarowy), istotne z punktu widzenia prowadzonej działalności o charakterze marketingowym (dalej: Aktywa).

W celu sprawnego wykonywania działalności marketingowej oraz wydajnego zarządzania Aktywami, na podstawie uchwały Zarządu Spółki, Wnioskodawca dokonał wydzielenia w ramach prowadzonego przedsiębiorstwa działu zajmującego się marketingiem i zarządzeniem Aktywami (dalej: Dział M.). Do zadań Działu M. należy w szczególności:

1. doradztwo w planowaniu strategii marketingowej oraz jej wdrażaniu,
2. planowanie budżetu marketingowego i kontroli wydatków marketingowych,
3. opracowywanie strategii reklamy i promocji marki handlowej,
4. dostosowywanie podejmowanych działań promocyjno-reklamowych do aktualnie panujących trendów rynkowych,
5. budowanie wizerunku marki handlowej oraz podejmowanie działań zmierzających do wzrostu rozpoznawalności marki handlowej,
6. intensyfikacja sprzedaży produktów w sieci dystrybucji działającej pod marką handlową,
7. współpraca z agencjami reklamowymi i innymi podmiotami zewnętrznymi,
8. prowadzenie badań konsumenckich i analiz rynku,
9. administrowanie Aktywami, w szczególności podejmowanie działań mających na celu wzrost rozpoznawalności znaku towarowego,
10. zarządzanie wartością oraz ochrona Aktywów,
11. podejmowanie działań polegających na asystowaniu przy rejestracji nowych znaków towarowych oraz działań dotyczących rejestracji modyfikacji istniejących znaków towarowych,
12. zawieranie i rozwiązywanie umów z użytkownikami Aktywów,
13. pobieranie odpowiednich opłat związanych z użytkowaniem Aktywów przez podmioty trzecie,
14. prowadzenie i archiwizacja wszelkiej niezbędnej dokumentacji dotyczącej Aktywów

-(dalej: Działalność Działu M.).

Wymaga podkreślenia, że w związku z utworzeniem Działu M., do działu tego zostały alokowane zespoły składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczone do realizacji zadań gospodarczych jednostki.

Wydzielenie określonego działu ma więc charakter funkcjonalny i znajduje odzwierciedlenie w strukturze organizacyjnej Spółki oraz w jej ewidencji rachunkowej.

Podział funkcjonalny determinowany jest więc poprzez realizację odrębnych zadań gospodarczych Działalności Gospodarczej i Działalności Działu M. W rezultacie Dział M. posiada wewnętrzną strukturę funkcjonalną wraz z podziałem zadań i obowiązków. Wyodrębnienie ewidencji rachunkowej realizowane jest w systemie finansowo-księgowym poprzez odpowiedni podział kont księgowych w zakresie aktywów i zobowiązań oraz przychodów i kosztów przyporządkowanych do Działalności Gospodarczej oraz do Działalności Działu M.

Jednocześnie do utworzonego działu przypisani zostali pracownicy Spółki, odpowiedzialni za realizację jego zadań. Ponadto dla utworzonego działu został założony odrębny rachunek bankowy.

W celu dalszego rozwoju Działalności Działu M., szczególnie w zakresie działań marketingowych lub działań związanych z administrowaniem Aktywami, Spółka może w przyszłości podjąć decyzję o prawnym jej oddzieleniu, tak aby prowadzona działalność wykonywana była przez oddzielny podmiot prawa spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością.

W związku z powyższym w przyszłości planowane jest dokonanie podziału Spółki przez wydzielenie w trybie art. 529 § 1 pkt 4 KSH (dalej: Wydzielenie).

Wskutek tego podziału Działalność Działu M. wraz z przypisanymi aktywami i zobowiązaniami, zostanie wydzielona do Spółki Przejmującej. Z kolei Działalność Gospodarcza będzie po Wydzieleniu nadal wykonywana przez Spółkę.

Wskutek powyższego Wydzielenia do Spółki Przejmującej mogą zostać wydzielone wszelkie prawa i obowiązki, aktywa oraz zobowiązania związane z Działalnością Działu M., w tym między innymi:

• umowy związane z przedmiotem działalności wyodrębnionej jednostki,
• zobowiązania handlowe oraz inne zobowiązania,
• środki pieniężne znajdujących się na wyodrębnionym rachunku bankowym,
• Aktywa oraz wszelkie prawa i obowiązki z nimi związane.

Podsumowując, w wyniku Wydzielenia Dział M. z mocy prawa stanie się częścią Spółki Przejmującej, na którą zostaną przeniesione wszelkie składniki majątkowe i zobowiązania przypisane do tego działu, a także wszelkie prawa i obowiązki wynikające z zawartych umów związanych z jego funkcjonowaniem, co zgodnie z art. 534 § 1 KSH szczegółowo opisane zostanie w planie podziału.

Spółka po Wydzieleniu będzie funkcjonować nadal w obszarze Działalności Gospodarczej, dysponując składnikami majątkowymi, zobowiązaniami oraz odpowiednim kapitałem, które służą tej działalności zarówno w sposób bezpośredni (np. aktywa produkcyjne, osoby zatrudnione na stanowiskach) jak i pośredni (np. pomieszczenia biurowe, osoby zatrudnione na stanowiskach administracyjnych).

W rezultacie, pomimo Wydzielenia, Spółka będzie mogła samodzielnie kontynuować prowadzenie Działalności Gospodarczej w sposób niezmieniony.

Ponadto w piśmie z 17 sierpnia 2016 r. stanowiącym uzupełnienie do wniosku Wnioskodawca wskazał, że na bazie nabytego majątku Spółka Przejmująca Dział M. będzie kontynuować dotychczasową działalność gospodarczą Wnioskodawcy realizowaną przez ww. dział.

Spółka Przejmująca zatrudni pracowników realizujących zadania w Dziale M. Wnioskodawcy.

Przeniesienie ww. działu będzie wiązało się z przejściem zakładu pracy lub jego części na innego pracodawcę w myśl art. 231 ust. 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks Pracy.

Opisany we Wniosku Dział M. może stanowić potencjalnie niezależne przedsiębiorstwo realizujące zadania gospodarcze, które aktualnie wykonywane są w istniejącym przedsiębiorstwie Wnioskodawcy.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy opisany zespół składników materialnych i niematerialnych tworzących Dział M. dla celów ustalenia skutków podatkowych Wydzielenia stanowić będzie zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy VAT?

Stanowisko Wnioskodawcy:

W ocenie Wnioskodawcy:

Ad. 1

Opisany zespół składników materialnych i niematerialnych tworzących Dział M. dla celów ustalenia skutków podatkowych Wydzielenia stanowić będzie zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy VAT.

Ad. 2

Opisane Wydzielenie i związane z nim przeniesienie na Spółkę Przejmującą zespołu składników materialnych i niematerialnych tworzących Dział M. będą stanowić formę zbycia zorganizowanej części przedsiębiorstwa, w wyniku czego będą one wyłączone spod opodatkowania podatkiem VAT na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy VAT.

Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy

Ad. 1

Wnioskodawca stoi na stanowisku, że wskazany w opisie zdarzenia przyszłego zespół składników materialnych i niematerialnych składający się na Dział M. stanowi zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy VAT, ponieważ obejmuje organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w przedsiębiorstwie Spółki zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązania), przeznaczony do realizacji określonych zadań gospodarczych.

Powyższe powoduje zarazem, że dział ten mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące wskazane zadania.

W celu stwierdzenia spełnienia wymogów Działu M. za zorganizowaną cześć przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy VAT jest potwierdzenie wyodrębnienia zespołu składników materialnych i niematerialnych wchodzących w jego skład pod względem organizacyjnym, finansowym i funkcjonalnym.

Wyodrębnienie organizacyjne

Wyodrębnienie organizacyjne oznacza, że odrębny pod względem organizacyjnym zespół składników materialnych i niematerialnych powinien mieć swoje miejsce w strukturze organizacyjnej jako dział, oddział, pion, wydział itp. Takie stanowisko było wielokrotnie wyrażane przez organy podatkowe, m.in.:

1. Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi w interpretacji indywidualnej z dnia 30 marca 2016 r. (sygn. IPTPP3/4512-567/15-2/ALN),
2. Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej z dnia 24 lutego 2016 r. (sygn. IPPP3/4512-1080/15-4/WH).

W perspektywie wyodrębnienia organizacyjnego, istotne jest formalne potwierdzenie struktury organizacyjnej, tzn. że organizacyjne wyodrębnienie zostało dokonane na bazie statutu, regulaminu lub innego aktu o podobnym charakterze.

Mając powyższe na uwadze, Wnioskodawca podkreśla, iż Spółka, dokona formalnego wyodrębnienia organizacyjnego Działu M. w swojej strukturze, opisanego w zdarzeniu przyszłym, na podstawie uchwały zarządu Spółki.

W związku z powyższym, w ocenie Wnioskodawcy, warunek wyodrębnienia organizacyjnego zespołom składników materialnych i niematerialnych składających się na Dział M. w istniejącym przedsiębiorstwie Spółki został spełniony.

Wyodrębnienie finansowe

Wyodrębnienie finansowe stanowi sytuację, w której poprzez odpowiednią ewidencję zdarzeń gospodarczych możliwe jest przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Takie rozumienie podzielają organy podatkowe, w wydawanych w imieniu Ministra Finansów indywidualnych interpretacjach podatkowych, m.in.:

1. Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej z dnia 29 kwietnia 2016 r. (sygn. IPPP1/4512-267/16-2/MPe),
2. Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w interpretacji indywidualnej z dnia 28 kwietnia 2016 r. (sygn. ILPP5/4512-1-95/16-2/ZD),
3. Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy w interpretacji indywidualnej z dnia 27 kwietnia 2016 r. (sygn. ITPP2/4512-171/16/PS).

Ponadto Wnioskodawca podkreśla, że wyodrębnienie finansowe nie oznacza konieczności prowadzenia dla zorganizowanej części przedsiębiorstwa odrębnej księgowości, czy też samodzielnego sporządzania bilansu (przykładowo podkreślił to Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji indywidualnej z dnia 7 grudnia 2015 r. o sygn. IBPB-1-3/4510-438/15/IZ).

Jak Wnioskodawca zaznaczył w opisie zdarzenia przyszłego, dla wydzielonego Działu M. wprowadzona została odrębna ewidencja rachunkowa umożliwiająca ewidencjonowanie zdarzeń gospodarczych związanych z jego funkcjonowaniem. Ewidencja umożliwia przypisanie przychodów, kosztów (w tym odpisów amortyzacyjnych), jak również należności i zobowiązań oraz innych aktywów przyporządkowanych funkcjonalnie do Działu M. w ramach struktury przedsiębiorstwa Spółki. Dział M. posiada także wyodrębniony rachunek bankowy, na który wpływają środki pieniężne generowane przez Działalność Działu M..

W ocenie Wnioskodawcy, Dział M. spełnia więc warunek wyodrębnienia finansowego w ramach przedsiębiorstwa Spółki.

Wyodrębnienie funkcjonalne

Wyodrębnienie funkcjonalne, oznacza przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych. Zorganizowana część przedsiębiorstwa powinna więc stanowić funkcjonalnie odrębną całość obejmować elementy niezbędne do samodzielnego prowadzenia działań gospodarczych, którym służy w strukturze przedsiębiorstwa. Zorganizowana część przedsiębiorstwa powinna posiadać zdolność funkcjonowania jako samodzielny podmiot gospodarczy, a więc umożliwiać podjęcie działalności gospodarczej w ramach odrębnego przedsiębiorstwa.

Takie rozumienie wyodrębnienia funkcjonalnego zostało potwierdzone m.in. w interpretacjach indywidualnych wydanych przez:

1. Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji indywidualnej z 28 kwietnia 2016 r. (sygn. IBPP3/4512-83/16/KS),
2. Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi w interpretacji indywidualnej z 30 marca 2016 (sygn. IPTPP3/4512-567/15-2/ALN).

Kryterium wyodrębnienia funkcjonalnego zorganizowanej części przedsiębiorstwa sprowadza się w zasadzie do ustalenia, czy jako pewna odrębna całość jest ona w stanie samodzielnie funkcjonować na rynku już od momentu jej wyodrębnienia (przykładowo: Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi w interpretacji indywidualnej z dnia 26 stycznia 2016 r. sygn. IPTPP3/4512-553/15-2/MWj).

Powyższe rozumienie potwierdzają również sądy administracyjne m.in.:

1. Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z dnia 9 grudnia 2015 r., sygn. akt I SA/Gl 603/15;
2. Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 15 listopada 2012 r., sygn. akt II FSK 692/11;
3. Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 25 czerwca 2015 r., sygn. akt I FSK 572/14;
4. Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie z dnia 4 czerwca 2014 r., sygn. akt I SA/Ol 357/14.

Dział M. spełnia w przedsiębiorstwie Spółki całkowicie odrębne funkcje od prowadzonej przez nią Działalności Gospodarczej. Jako całość powołany jest przede wszystkim do realizowania działalności o charakterze marketingowym oraz zarządzania Aktywami.

W związku z powyższym, zdaniem Wnioskodawcy, Dział M. spełnia kryterium wyodrębnienia funkcjonalnego w istniejącym przedsiębiorstwie Spółki, gdyż dział ten jest przeznaczony do realizacji niezależnych od Działalności Gospodarczej zadań w przedsiębiorstwie Spółki, tj. prowadzenia działalności o charakterze marketingowym m.in. w zakresie planowania działań marketingowych oraz administrowania Aktywami.

Jednocześnie, zdaniem Spółki, Dział M. stanowi zespół składników materialnych i niematerialnych, powiązanych czynnikiem organizacyjnym, który umożliwi Spółce Przejmującej kontynuowanie w niezmienionym zakresie dotychczasowej działalności tego działu.

Tak więc Dział M. stanowi aktualnie wyodrębnioną całość zdolną do samodzielnego funkcjonowania na rynku jako odrębny, niezależny od Spółki podmiot prawa.

Biorąc pod uwagę wszelkie okoliczności przedstawione w opisie stanu przyszłego oraz wskazane powyżej uzasadnienie, Wnioskodawca stoi na stanowisku, że zespół składników materialnych i niematerialnych składających się na Dział M. dla celów ustalenia skutków podatkowych Wydzielenia powinien zostać uznany za zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy VAT.

Ad. 2

Odnosząc się do drugiego pytania zadanego w niniejszym wniosku, Wnioskodawca wskazuje, że podział spółki przez wydzielenie stanowi formę transakcji zbycia w rozumieniu art. 6 pkt 1 ustawy VAT (przykładowo: Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji indywidualnej z dnia 10 kwietnia 2015 r. o sygn. IBPP3/4512-39/15/EJ).

Stosownie do art. 6 pkt 1 ustawy VAT, z opodatkowania podatkiem VAT wyłączone są transakcje zbycia przedsiębiorstwa bądź jego zorganizowanej części.

W rezultacie, jeżeli w ramach podziału wydzielany zespół składników materialnych i niematerialnych stanowi zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy VAT, to czynność ta będzie wyłączona z opodatkowania podatkiem VAT.

Spółka wskazuje, że z uwagi na argumenty przytoczone w stanowisku do pytania pierwszego, zespół składników materialnych i niematerialnych składających się na Dział M. powinien zostać uznany za zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy VAT. Z tego względu opisane w zdarzeniu przyszłym Wydzielenie będzie wyłączone spod opodatkowania podatkiem VAT na mocy art. 6 pkt 1 ustawy VAT.

W świetle przywołanych argumentów oraz wyżej zaprezentowanych poglądów organów podatkowych Wnioskodawca zwraca się z prośbą o potwierdzenie, że przedstawione przez Spółkę stanowisko i rozumienie treści przepisów prawa podatkowego jest prawidłowe.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2016 r., poz. 710 ze zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Z art. 7 ust. 1 cyt. ustawy wynika, że przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel ().

W świetle art. 6 pkt 1 ustawy, przepisów ustawy, nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Zapisy art. 6 ustawy wskazują na wyłączenia określonych czynności spod zakresu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług. Są tutaj wskazane te czynności, które co do zasady należą do grupy czynności podlegających opodatkowaniu, mieszcząc się w zakresie odpłatnej dostawy towarów czy też odpłatnego świadczenia usług. Z uwagi jednakże na stosowne wyłączenie, czynności te chociaż można je zakwalifikować jako odpłatną dostawę towarów czy też odpłatne świadczenie usług nie podlegają opodatkowaniu.

A zatem, w przypadku, gdy przedmiotem transakcji jest zbycie przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa, czynność ta nie podlega przepisom ustawy o podatku od towarów i usług.

Pojęcie transakcja zbycia należy rozumieć w sposób zbliżony do terminu dostawa towarów w ujęciu art. 7 ust. 1 ustawy, tzn. zbycie obejmuje wszelkie czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel, np.: sprzedaż, zamianę, darowiznę, przeniesienie własności w formie wkładu niepieniężnego, czyli aportu. Zbycie przedsiębiorstwa podlega zasadzie swobody umów, a więc może nastąpić na podstawie każdej czynności rozporządzającej.

Przepisy regulujące prawną instytucję podziału spółek stanowią treść tytułu IV działu II ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (Dz. U. z 2013 r., poz. 1030 ze zm.).

W art. 529 § 1 Kodeksu spółek handlowych wyróżniono cztery sposoby dokonania podziału spółek kapitałowych. Zgodnie z ww. przepisem, podział może być dokonany przez:

1. przeniesienie całego majątku spółki dzielonej na inne spółki za udziały lub akcje spółki przejmującej, które obejmują wspólnicy spółki dzielonej (podział przez przejęcie),
2. zawiązanie nowych spółek, na które przechodzi cały majątek spółki dzielonej za udziały lub akcje nowych spółek (podział przez zawiązanie nowych spółek),
3. przeniesienie całego majątku spółki dzielonej na istniejącą i na nowo zawiązaną spółkę lub spółki (podział przez przejęcie i zawiązanie nowej spółki),
4. przeniesienie części majątku spółki dzielonej na istniejącą spółkę lub na spółkę nowo zawiązaną (podział przez wydzielenie).

Zatem należy stwierdzić, że przewidziany w art. 529 § 1 pkt 4 Kodeksu spółek handlowych podział dokonany przez przeniesienie części majątku spółki dzielonej na istniejącą spółkę lub spółkę nowo zawiązaną (podział przez wydzielenie), powoduje przeniesienie prawa własności wydzielonej części majątku. Złożoność procedur związanych z podziałem spółki nie ma przy tym znaczenia. Istotny jest efekt końcowy przeniesienie własności.

W świetle powyższych regulacji dokonany, na podstawie Kodeksu spółek handlowych, podział przez wydzielenie i przeniesienie na nową spółkę części majątku spółki dzielonej jest, na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług, operacją obejmującą zdarzenia podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Wyjaśnić jednak tutaj należy, że w sytuacji gdy w wyniku podziału spółki przez wydzielenie przedmiotem przeniesienia własności jest przedsiębiorstwo lub zorganizowana część przedsiębiorstwa to mamy do czynienia z transakcją zbycia w rozumieniu art. 6 pkt 1 ustawy o VAT, który to przepis wyłącza taką czynność z zakresu regulacji ustawy.

Przepis art. 2 pkt 27e ustawy o podatku od towarów i usług stanowi, że pod pojęciem zorganizowanej części przedsiębiorstwa rozumie się organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania.

Podstawowym wymogiem dla uznania, że transakcja dotyczy zorganizowanej części przedsiębiorstwa jest to, aby stanowiła ona zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązań). Kolejnym warunkiem jest wydzielenie tego zespołu w istniejącym przedsiębiorstwie, które winno zachodzić na trzech płaszczyznach: organizacyjnej, finansowej i funkcjonalnej (przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych).

Wyodrębnienie organizacyjne oznacza, że zorganizowana część przedsiębiorstwa ma swoje miejsce w strukturze organizacyjnej podatnika jako dział, wydział, oddział, itp. Przy czym w doktrynie zwraca się uwagę, że organizacyjne wyodrębnienie powinno być dokonane na bazie statutu, regulaminu lub innego aktu o podobnym charakterze. Organizacyjny aspekt wyodrębnienia oznacza, że składniki tworzące część przedsiębiorstwa powinny posiadać cechę zorganizowania. Cecha ta powinna występować w istniejącym przedsiębiorstwie, a więc w ramach prowadzonej działalności i dotyczyć określonego zespołu składników tworzących część tego przedsiębiorstwa.

Wyodrębnienie finansowe nie oznacza samodzielności finansowej, ale sytuację, w której przez odpowiednią ewidencję zdarzeń gospodarczych możliwe jest przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Ponadto wymagane jest, aby zorganizowana część przedsiębiorstwa mogła stanowić potencjalne, niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące zadania gospodarcze, których realizacji służy w istniejącym przedsiębiorstwie. Oznacza to, że przez zorganizowaną część przedsiębiorstwa można rozumieć wyłącznie tę część przedsiębiorstwa, która jest wyodrębniona organizacyjnie i funkcjonalnie, ale także posiada wewnętrzną samodzielność finansową.

Zatem, aby w rozumieniu przepisów podatkowych, określony zespół składników majątkowych mógł zostać uznany za zorganizowaną część przedsiębiorstwa, nie jest wystarczające jakiekolwiek zorganizowanie masy majątkowej, ale musi się ona odznaczać pełną odrębnością niezbędną do samodzielnego funkcjonowania w obrocie gospodarczym.

Zorganizowaną część przedsiębiorstwa tworzą więc składniki, będące w takich wzajemnych relacjach, by można było mówić o nich jako o zespole, a nie o zbiorze przypadkowych elementów, których jedyną cechą wspólną jest własność jednego podmiotu gospodarczego.

Oznacza to, że zorganizowana część przedsiębiorstwa nie jest sumą poszczególnych składników, przy pomocy których będzie można prowadzić odrębny zakład, lecz zorganizowanym zespołem tych składników, przy czym punktem odniesienia jest tutaj rola, jaką składniki majątkowe odgrywają w funkcjonowaniu przedsiębiorstwa (na ile stanowią w nim wyodrębnioną organizacyjnie i funkcjonalnie całość).

Reasumując, na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług mamy do czynienia ze zorganizowaną częścią przedsiębiorstwa, jeżeli spełnione są łącznie następujące przesłanki:

1. istnieje zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania,
2. zespół ten jest organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie,
3. składniki te przeznaczone są do realizacji określonych zadań gospodarczych,
4. zespół tych składników mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące ww. zadania gospodarcze.

Zaznaczenia wymaga, że definicja zorganizowanej części przedsiębiorstwa zawarta w przepisie art. 2 pkt 27e ustawy o podatku od towarów i usług, nie jest definicją samoistną, lecz należy rozpatrywać ją m.in. w kontekście uregulowań art. 6 pkt 1 ustawy, który wyłącza z opodatkowania podatkiem od towarów i usług zbycie składników majątkowych i niemajątkowych uprzednio wyodrębnionych organizacyjnie i finansowo w istniejącym przedsiębiorstwie, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, nie dotyczy zaś zbycia poszczególnych składników majątkowych przedsiębiorstwa.

O tym, czy nastąpiło zbycie przedsiębiorstwa decydują każdorazowo okoliczności faktyczne związane z konkretną transakcją. Podatnik obowiązany jest do prawidłowego określenia przedmiotu opodatkowania, co wiąże się z koniecznością prawidłowego zdefiniowania dokonywanej czynności.

Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w wyroku z dnia 27 listopada 2003 r. sprawa C-497/01, Zita Modes Sarl stwierdził, że celem ww. opcji jest uproszczenie rozliczeń związanych z przeniesieniem majątku przedsiębiorstwa lub jego części, bądź wniesieniem ich aportem. W wyroku tym przyjęto, że jeżeli państwo członkowskie wprowadziło do swojego systemu VAT opcję zawartą w pierwszym zdaniu art. 5 ust. 8 Szóstej Dyrektywy uznając, że w przypadku wydania całości majątku nie ma miejsca dostawa towarów w rozumieniu regulacji VAT, to zasada ta ma zastosowanie nie wyłączając możliwości ograniczenia jej stosowania do okoliczności zawartych w zdaniu drugim tego samego paragrafu do każdego wydania przedsiębiorstwa lub samodzielnej części przedsiębiorstwa, włączając składniki materialne i niematerialne, które łącznie stanowią przedsiębiorstwo lub część przedsiębiorstwa, mogącego samodzielnie prowadzić działalność gospodarczą. Nabywca musi jednak wyrazić zamiar dalszego prowadzenia nabytego przedsiębiorstwa lub jego części, a nie jego bezpośredniej likwidacji i sprzedaży zapasów.

Mając na uwadze powyższe orzeczenie Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości należy stwierdzić, że zawarta w art. 2 pkt 27e ustawy definicja legalna zorganizowanej części przedsiębiorstwa musi być interpretowana przez pryzmat treści art. 19 Dyrektywy 2006/112/WE i w powiązaniu z rozumieniem pojęcia przekazania całości lub części majątku, wyłożonym przez Trybunał w ww. orzeczeniu. Trybunał Sprawiedliwości główny nacisk kładzie na badanie konkretnego przypadku, dopuszczając w pewnych przypadkach zbycie samych składników rzeczowych. Tym samym, w myśl orzecznictwa Trybunału, składniki niematerialne nie stanowią konstytutywnego elementu uznania części majątku za zorganizowaną część przedsiębiorstwa w każdym przypadku. Trybunał uznał, że pojęcie zbycia całości lub części majątku należy interpretować tak, że obejmuje ono zbycie przedsiębiorstwa lub niezależnej części przedsiębiorstwa, które łącznie stanowią przedsiębiorstwo lub jego część zdolną do prowadzenia niezależnej działalności gospodarczej.

Z treści wniosku wynika, że Wnioskodawca prowadzi działalność w zakresie produkcji artykułów z branży tworzyw sztucznych oraz działalność marketingową, która ma na celu zwiększenie rozpoznawalności charakteru prowadzonej Działalności Gospodarczej oraz swojej marki.

Na podstawie uchwały Zarządu Spółki w celu sprawnego wykonywania działalności marketingowej oraz wydajnego zarządzania Aktywami Wnioskodawca dokonał wydzielenia w ramach prowadzonego przedsiębiorstwa Działu M., do którego do zadań należy w szczególności:

1. doradztwo w planowaniu strategii marketingowej oraz jej wdrażaniu,
2. planowanie budżetu marketingowego i kontroli wydatków marketingowych,
3. opracowywanie strategii reklamy i promocji marki handlowej,
4. dostosowywanie podejmowanych działań promocyjno-reklamowych do aktualnie panujących trendów rynkowych,
5. budowanie wizerunku marki handlowej oraz podejmowanie działań zmierzających do wzrostu rozpoznawalności marki handlowej,
6. intensyfikacja sprzedaży produktów w sieci dystrybucji działającej pod marką handlową,
7. współpraca z agencjami reklamowymi i innymi podmiotami zewnętrznymi,
8. prowadzenie badań konsumenckich i analiz rynku,
9. administrowanie Aktywami, w szczególności podejmowanie działań mających na celu wzrost rozpoznawalności znaku towarowego,
10. zarządzanie wartością oraz ochrona Aktywów,
11. podejmowanie działań polegających na asystowaniu przy rejestracji nowych znaków towarowych oraz działań dotyczących rejestracji modyfikacji istniejących znaków towarowych,
12. zawieranie i rozwiązywanie umów z użytkownikami Aktywów,
13. pobieranie odpowiednich opłat związanych z użytkowaniem Aktywów przez podmioty trzecie,
14. prowadzenie i archiwizacja wszelkiej niezbędnej dokumentacji dotyczącej Aktywów.

Wskutek Wydzielenia do Spółki Przejmującej mogą zostać wydzielone wszelkie prawa i obowiązki, aktywa oraz zobowiązania związane z Działalnością Działu M., w tym między innymi:

• umowy związane z przedmiotem działalności wyodrębnionej jednostki,
• zobowiązania handlowe oraz inne zobowiązania,
• środki pieniężne znajdujących się na wyodrębnionym rachunku bankowym,
• Aktywa oraz wszelkie prawa i obowiązki z nimi związane.

Ponadto podkreślenia wymaga, że w wyniku Wydzielenia Dział M. z mocy prawa stanie się częścią Spółki Przejmującej, na którą zostaną przeniesione wszelkie składniki majątkowe i zobowiązania przypisane do tego działu, a także wszelkie prawa i obowiązki wynikające z zawartych umów związanych z jego funkcjonowaniem.

Z treści wniosku wynika również, że Dział M. posiada wyodrębnioną ewidencję rachunkową, która realizowana jest w systemie finansowo-księgowym przez odpowiedni podział kont księgowych w zakresie aktywów i zobowiązań oraz przychodów i kosztów przyporządkowanych do Działalności Gospodarczej oraz do Działalności Działu M. Do utworzonego działu przypisani zostali pracownicy Spółki, którzy są odpowiedzialni za realizację jego zadań. Ponadto dla utworzonego działu został założony odrębny rachunek bankowy.

Spółka po Wydzieleniu jak wskazał Wnioskodawca będzie nadal funkcjonować w obszarze Działalności Gospodarczej, dysponując składnikami majątkowymi, zobowiązaniami oraz odpowiednim kapitałem, które służą tej działalności zarówno w sposób bezpośredni (np. aktywa produkcyjne, osoby zatrudnione na stanowiskach) jak i pośredni (np. pomieszczenia biurowe, osoby zatrudnione na stanowiskach administracyjnych) i będzie mogła samodzielnie kontynuować prowadzenie Działalności Gospodarczej w sposób niezmieniony. Ponadto Wnioskodawca jednoznacznie wskazał, że na bazie nabytego majątku Spółka Przejmująca Dział M. będzie kontynuować dotychczasową działalność gospodarczą Wnioskodawcy realizowaną przez ww. dział.

Konfrontując zaprezentowany opis sprawy z powołanymi regulacjami prawnymi, zdaniem Organu składniki majątkowe będące przedmiotem wskazanej we wniosku transakcji Dział M. stanowią zorganizowaną część przedsiębiorstwa, o której mowa w art. 2 pkt 27e ustawy. Z treści wniosku wynika bowiem, że ww. zespół składników majątkowych o charakterze materialnym, jak niematerialnym, stanowiący dział przedsiębiorstwa jest wyodrębniony pod względem organizacyjnym, finansowym i funkcjonalnym, a ww. składniki materialne są ze sobą funkcjonalnie powiązane i służą realizacji zadań gospodarczych będących przedmiotem działalności Działu M.

Jak wskazał Wnioskodawca wyodrębnienie organizacyjne Działu M. będącego przedmiotem przeniesienia, które zostanie dokonane na podstawie uchwały zarządu Spółki, przejawia się odrębnie określonymi od pozostałej działalności Wnioskodawcy zadaniami gospodarczymi. Do Działu M. zostali również przypisani pracownicy, którzy są odpowiedzialni za realizację zadań z zakresu M. i zarządzania Aktywami. Spółka Przejmująca zatrudni pracowników realizujących zadania w Dziale M. Wnioskodawcy. Ponadto przeniesienie ww. działu będzie wiązało się z przejściem zakładu pracy lub jego części na innego pracodawcę w myśl art. 231 ust. 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks Pracy.

Podkreślenia wymaga również fakt, że Dział jest wyodrębniony pod względem finansowym, o czym świadczy odrębna ewidencja rachunkowa, która realizowana jest w systemie finansowo-księgowej poprzez odpowiedni podział kont księgowych w zakresie aktywów i zobowiązań oraz przychodów i kosztów przyporządkowanych do Działalności Gospodarczej oraz do Działalności Działu M. oraz odrębny rachunek bankowy. Ponadto jak wskazał Wnioskodawca do Spółki Przejmującej mogą zostać wydzielone wszelkie prawa i obowiązki, aktywa oraz zobowiązania związane z Działalnością Działu M., w tym umowy związane z przedmiotem działalności wyodrębnionej jednostki, zobowiązania handlowe oraz inne zobowiązania, środki pieniężne znajdujących się na wyodrębnionym rachunku bankowym, oraz aktywa oraz wszelkie prawa i obowiązki z nimi związane.

Przy rozpatrywaniu czy Dział M. będący przedmiotem wydzielenia i przeniesienia na Spółkę Przejmującą jest zorganizowaną częścią przedsiębiorstwa istotny jest również fakt funkcjonalnego wyodrębnienia w przedsiębiorstwie Wnioskodawcy ww. składników majątkowych stanowiących dział przedsiębiorstwa. Wnioskodawca w treści wniosku wskazał, że opisany we wniosku Dział M. może stanowić potencjalnie niezależne przedsiębiorstwo realizujące zadania gospodarcze, które aktualnie wykonywane są w istniejącym przedsiębiorstwie Wnioskodawcy. Został on bowiem wyposażony w zespoły składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, które są przeznaczone do realizacji zadań gospodarczych jednostki. Stwierdzić zatem należy, że ww. dział jest funkcjonalnie wyodrębniony w przedsiębiorstwie Wnioskodawcy.

W konsekwencji, planowana czynność polegająca na wydzieleniu i związanym z nim przeniesieniu na Spółkę Przejmującą zespołu składników materialnych i niematerialnych tworzących Dział M. jako zorganizowanej części przedsiębiorstwa będzie zgodnie z cytowanym powyżej art. 6 pkt 1 wyłączona spod działania ustawy o VAT jako czynność niepodlegająca przepisom ustawy.

Zatem stanowisko Wnioskodawcy jest prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Zaznaczenia wymaga, że organ podatkowy jest ściśle związany przedstawionym we wniosku opisem zdarzenia przyszłego. Wnioskodawca ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu zdarzenia przyszłego. Należy wskazać, że przedmiotowa interpretacja została wydana na podstawie przedstawionego we wniosku opisu sprawy, co oznacza, że w przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, bądź skarbowej zostanie określony odmienny stan rzeczy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego , po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2016 r., poz. 718). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a 43-300 Bielsko-Biała.

Stanowisko

prawidłowe

Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach