Temat interpretacji

zasady zaokrąglania kwot na fakturach VAT

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 613 ze zm.) oraz § 2 i § 6 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U. z 2015 r. poz. 643) - Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 25 stycznia 2016 r. (data wpływu 3 lutego 2016 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zasad zaokrąglania kwot na fakturach VAT - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 3 lutego 2016 r. do tut. organu wpłynął ww. wniosek z 25 stycznia 2016 r. o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zasad zaokrąglania kwot na fakturach VAT.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca wykonuje zawód komornika na podstawie przepisów ustawy o komornikach sądowych i egzekucji (dalej jako ustawa o komornikach).

Zgodnie z dokonaną w dniu 9 czerwca 2015 r. zmianą stanowiska Ministerstwa Finansów w zakresie opodatkowania czynności wykonywanych przez komorników sądowych zaprezentowanego w wydanej wcześniej interpretacji ogólnej Wnioskodawca został uznany za czynnego podatnika podatku od towarów i usług. W interpretacji ogólnej numer PT1.050.1.2015.LJU.19 Minister Finansów stwierdził, iż komornicy dokonujący czynności egzekucyjnych powinni być traktowani jako czynni podatnicy VAT, wykonujących działalność gospodarczą na równi z innymi podmiotami.

W związku z powyższym komornicy stali się od dnia 1 października 2015 r czynnymi podatnikami podatku od towarów i usług. W konsekwencji Wnioskodawca dokonał rejestracji jako podatnik VAT czynny.

Jednakże w ramach prowadzonej działalności pojawia się szereg problemów natury praktycznej, których prawidłowa kwalifikacja rodzi wątpliwości w kontekście przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (dalej jako ustawa o VAT).

Po wyegzekwowaniu od dłużnika określonych sum pieniędzy, komornik przystępuje do sporządzenia planu podziału sumy pomiędzy wierzycieli zgodnie z przepisami art. 1023 i nast. Kodeksu postępowania cywilnego. Zgodnie z właściwymi przepisami dotyczącymi pierwszeństwa zaspokojenia oraz metod przeprowadzenia podziału, wszyscy wierzyciele zaspokajani są w drodze proporcjonalnego podziału uzyskanej kwoty. W części przypadków - zwłaszcza, gdy zachodzi wyraźna dysproporcja pomiędzy sumami przysługujących wierzycielom należności - w planie podziału ustalana jest wypłata na rzecz wierzyciela bardzo niskich kwot (w wysokość kilku lub nawet jednego grosza). Tak niskie kwoty nie są wypłacane na rzecz wierzyciela. Kwoty w bardzo niskiej wysokości przekazywane są na tzw. saldo sprawy (kolumna saldo w księdze pieniężnej). Saldo takie akumulowane jest do momentu zgromadzenia 20 zł. Następnie jest ono rozksięgowywane i dzielone pomiędzy wierzycieli zgodnie z planem podziału. W dacie rozksięgowania ustalana jest dopiero ewentualna opłata egzekucyjna.

W niektórych przypadkach, zdarzenie zewnętrzne (np. w postaci śmierci dłużnika) prowadzi do przedwczesnego rozksięgowania salda. Potrącenie wydatków gotówkowych oraz kosztów obsługi postępowania prowadzi do sytuacji, w której ustalona opłata egzekucyjna może być bardzo niska, przykładowo może wynosić tylko 0,01 zł. Kwota ta podlega udokumentowaniu fakturą (wierzyciel prowadzi działalność gospodarczą bądź żąda wystawienia faktury zgodnie z dyspozycją art. 106b ust. 3 ustawy o VAT). W przypadku tak określonej kwoty opłaty egzekucyjnej Wnioskodawca wykazuje w treści faktury kwotę podatku należnego w wysokości 0 zł i taka kwota uwidoczniona jest w ewidencji prowadzonej na potrzeby podatku VAT oraz podlega rozliczeniu w deklaracji VAT.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy Wnioskodawca prawidłowo wskazuje w treści wystawianej faktury kwotę podatku w wysokości 0,00 zł oraz dokonuje rozliczenia takiej kwoty w deklaracji VAT...

Zdaniem Wnioskodawcy, w odniesieniu do faktur dotyczących opłat egzekucyjnych ustalonych w bardzo niskiej kwocie (przykładowo 0,01 lub 0,02 zł) Wnioskodawca zobowiązany jest do określenia kwoty podatku należnego w wysokości 0 zł i ta kwota podlega rozliczeniu na gruncie podatku VAT.

Reguły wystawiania faktur oraz metod dokonywania zmian w wystawionych już fakturach od stycznia 2014 r. regulują przepisy art. 106a i nast. ustawy o VAT. Minimalna treść faktury określona została natomiast w art. 106e ustawy o VAT. Zgodnie z art. 106 e ust. 1 pkt 14, faktura winna zawierać m.in. kwotę podatku od sumy wartości sprzedaży netto, z podziałem na kwoty dotyczące poszczególnych stawek podatku.

Ustawa o VAT wprowadza przy tym w art. 106e ust. 11 zasady zaokrąglania kwot podatku uwidacznianych w treści faktury. I tak, zgodnie z brzmieniem wskazanego przepisu kwoty podatku wykazuje się w złotych. Kwoty podatku wyrażone w walucie obcej wykazuje się w złotych przy zastosowaniu zasad przeliczania na złote przyjętych dla przeliczania kwot stosowanych do określenia podstawy opodatkowania. Kwoty wykazywane w fakturze zaokrągla się do pełnych groszy, przy czym końcówki poniżej 0,5 grosza pomija się, a końcówki od 0,5 grosza zaokrągla się do 1 grosza.

W przypadku wystawianych przez Wnioskodawcę faktur w niektórych przypadkach (w praktyce w sytuacji, gdy opłata egzekucyjna wynosi 0,01 lub 0,02 zł) obliczona od tej wartości kwota podatku VAT nie przekracza wartości 0,5 grosza. Co powoduje, iż stosując wynikające z ustawy metody zaokrąglania podatnicy zobowiązani są do wykazania w treści faktury i w rozliczeniu kwoty podatku w wysokości 0 zł.

Dodatkowym instrumentem, mającym ułatwić rozliczenia komorników na gruncie podatku VAT, ma być wydana przez Ministerstwo Finansów broszura z dnia 21 września 2015 r. pt. Opodatkowanie podatkiem VAT czynności wykonywanych przez komorników sądowych. Zaznaczyć jednak należy, iż zarówno treść broszury, jak i treść wszelkich udzielanych przez Ministerstwo dodatkowych wyjaśnień nie stanowi przepisów powszechnie obowiązującego prawa. Co więcej, treść broszury nie stanowi w tym zakresie również wiążącego podatników czy też organy podatkowe stanowiska Ministerstwa w zakresie stosowania przepisów powszechnie obowiązującego prawa. Tego typu dokumenty nie zostały bowiem wymienione w przewidzianym w art. 87 Konstytucji RP katalogu źródeł prawa. Co więcej, postanowienia broszury nie mogą zostać również uznane za konstytucyjne źródło na podstawie którego dokonuje się nałożenia na podatków danin publicznych, określania podmiotów, przedmiotów opodatkowania i stawek podatkowych, a także zasad przyznawania ulg i umorzeń oraz kategorii podmiotów zwolnionych od podatków. Dla tego rodzaju czynność art. 217 Konstytucji przewiduje bowiem wymóg regulacji ustawowej. Broszura nie spełnia również wymogów uznania ją za część zmienionej interpretacji ogólnej dot. opodatkowania podatkiem VAT usług wykonywanych przez komorników, nie stanowi więc wiążącego dla organów podatkowych stanowiskach Ministerstwa Finansów w tym zakresie.

Zatem przedmiotowa broszura nie ma znaczenia dla zadanego pytania, niemniej jednak warto nadmienić, że analiza treści broszury wskazuje, iż ustawodawca nie przewidział w zawartych w niej rozważaniach sytuacji zbieżnej z zaprezentowaną w przedmiotowym stanie faktycznym. Zasadne jest więc wystąpienie w tym zakresie przez Wnioskodawcę z wnioskiem o wydanie interpretacji indywidualnej.

W związku z powyższym, za zasadne uznać należy stanowisko Wnioskodawcy, że jest on uprawniony do w odniesieniu do faktur dotyczących opłat egzekucyjnych ustalonych w bardzo niskiej kwocie (przykładowo 0,01 lub 0,02 zł) do określenia kwoty podatku należnego w wysokości 0 zł i ta kwota podlega rozliczeniu na gruncie podatku VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 106b ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054, ze zm.), zwanej dalej ustawą o VAT, podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą:

1. sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2, dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem;
2. sprzedaż wysyłkową z terytorium kraju i sprzedaż wysyłkową na terytorium kraju na rzecz podmiotu innego niż wskazany w pkt 1;
3. wewnątrzwspólnotową dostawę towarów na rzecz podmiotu innego niż wskazany w pkt 1;
4. otrzymanie przez niego całości lub części zapłaty przed dokonaniem czynności, o których mowa w pkt 1 i 2, z wyjątkiem przypadku, gdy zapłata dotyczy wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów lub czynności, dla których obowiązek podatkowy powstaje zgodnie z art. 19a ust. 5 pkt 4.

Stosownie do art. 106e ust. 1 ustawy, faktura powinna zawierać:

1. datę wystawienia;
2. kolejny numer nadany w ramach jednej lub więcej serii, który w sposób jednoznaczny identyfikuje fakturę;
3. imiona i nazwiska lub nazwy podatnika i nabywcy towarów lub usług oraz ich adresy;
4. numer, za pomocą którego podatnik jest zidentyfikowany na potrzeby podatku, z zastrzeżeniem pkt 24 lit. a;
5. numer, za pomocą którego nabywca towarów lub usług jest zidentyfikowany na potrzeby podatku lub podatku od wartości dodanej, pod którym otrzymał on towary lub usługi, z zastrzeżeniem pkt 24 lit. b;
6. datę dokonania lub zakończenia dostawy towarów lub wykonania usługi lub datę otrzymania zapłaty, o której mowa w art. 106b ust. 1 pkt 4, o ile taka data jest określona i różni się od daty wystawienia faktury;
7. nazwę (rodzaj) towaru lub usługi;
8. miarę i ilość (liczbę) dostarczonych towarów lub zakres wykonanych usług;
9. cenę jednostkową towaru lub usługi bez kwoty podatku (cenę jednostkową netto);
10. kwoty wszelkich opustów lub obniżek cen, w tym w formie rabatu z tytułu wcześniejszej zapłaty, o ile nie zostały one uwzględnione w cenie jednostkowej netto;
11. wartość dostarczonych towarów lub wykonanych usług, objętych transakcją, bez kwoty podatku (wartość sprzedaży netto);
12. stawkę podatku;
13. sumę wartości sprzedaży netto, z podziałem na sprzedaż objętą poszczególnymi stawkami podatku i sprzedaż zwolnioną od podatku;
14. kwotę podatku od sumy wartości sprzedaży netto, z podziałem na kwoty dotyczące poszczególnych stawek podatku;
15. kwotę należności ogółem;
16. w przypadku dostawy towarów lub świadczenia usług, w odniesieniu do których obowiązek podatkowy powstaje zgodnie z art. 19a ust. 5 pkt 1 lub art. 21 ust. 1 - wyrazy metoda kasowa;
17. w przypadku faktur, o których mowa w art. 106d ust. 1 - wyraz samofakturowanie;
18. w przypadku dostawy towarów lub wykonania usługi, dla których obowiązanym do rozliczenia podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze jest nabywca towaru lub usługi - wyrazy odwrotne obciążenie;
19. w przypadku dostawy towarów lub świadczenia usług zwolnionych od podatku na podstawie art. 43 ust. 1, art. 113 ust. 1 i 9 albo przepisów wydanych na podstawie art. 82 ust. 3 - wskazanie:
    1. przepisu ustawy albo aktu wydanego na podstawie ustawy, na podstawie którego podatnik stosuje zwolnienie od podatku,
    2. przepisu dyrektywy 2006/112/WE, który zwalnia od podatku taką dostawę towarów lub takie świadczenie usług, lub
    3. innej podstawy prawnej wskazującej na to, że dostawa towarów lub świadczenie usług korzysta ze zwolnienia;
20. w przypadku, o którym mowa w art. 106c - nazwę i adres organu egzekucyjnego lub imię i nazwisko komornika sądowego oraz jego adres, a w miejscu określonym dla podatnika - imię i nazwisko lub nazwę dłużnika oraz jego adres;
21. w przypadku faktur wystawianych w imieniu i na rzecz podatnika przez jego przedstawiciela podatkowego - nazwę lub imię i nazwisko przedstawiciela podatkowego, jego adres oraz numer, za pomocą którego jest on zidentyfikowany na potrzeby podatku;
22. w przypadku gdy przedmiotem wewnątrzwspólnotowej dostawy są nowe środki transportu - datę dopuszczenia nowego środka transportu do użytku oraz:
    1. przebieg pojazdu - w przypadku pojazdów lądowych, o których mowa w art. 2 pkt 10 lit. a,
    2. liczbę godzin roboczych używania nowego środka transportu - w przypadku jednostek pływających, o których mowa w art. 2 pkt 10 lit. b, oraz statków powietrznych, o których mowa w art. 2 pkt 10 lit. c;
23. w przypadku faktur wystawianych przez drugiego w kolejności podatnika, o którym mowa w art. 135 ust. 1 pkt 4 lit. b i c, w wewnątrzwspólnotowej transakcji trójstronnej (procedurze uproszczonej) - dane określone w art. 136;
24. w przypadkach, o których mowa w art. 97 ust. 10 pkt 2 i 3:
    1. numer, za pomocą którego podatnik jest zidentyfikowany na potrzeby podatku, poprzedzony kodem PL,
    2. numer, za pomocą którego nabywca towaru lub usługi jest zidentyfikowany na potrzeby podatku od wartości dodanej w danym państwie członkowskim, zawierający dwuliterowy kod stosowany na potrzeby podatku od wartości dodanej właściwy dla tego państwa członkowskiego.

Zgodnie z art. 106e ust. 11 ustawy o VAT kwoty podatku wykazuje się w złotych. Kwoty podatku wyrażone w walucie obcej wykazuje się w złotych przy zastosowaniu zasad przeliczania na złote przyjętych dla przeliczania kwot stosowanych do określenia podstawy opodatkowania. Kwoty wykazywane w fakturze zaokrągla się do pełnych groszy, przy czym końcówki poniżej 0,5 grosza pomija się, a końcówki od 0,5 grosza zaokrągla się do 1 grosza.

Wyżej wymieniona regulacja zaokrągleń kwot wykazywanych w fakturze VAT, ma przede wszystkim uzasadnienie praktyczne, bowiem obliczając z danej kwoty należnej (z wartości brutto), podstawę opodatkowania (wartość netto) oraz kwotę podatku, niejednokrotnie możemy spotkać się z sytuacją, że obliczona arytmetycznie podstawa opodatkowania lub kwota podatku zawiera w sobie ułamek 1 grosza. Ponieważ nie istnieje nominał ułamka grosza, uzasadnione było uregulowanie prawne takich sytuacji i wprowadzenie, w zakresie wystawiania faktur VAT, zaokrągleń kwot do pełnego grosza.

Z opisu sprawy wynika, w niektórych przypadkach ustalona opłata egzekucyjna może być bardzo niska, przykładowo może wynosić tylko 0,01 zł. Kwota ta podlega udokumentowaniu fakturą (wierzyciel prowadzi działalność gospodarczą bądź żąda wystawienia faktury zgodnie z dyspozycją art. 106b ust. 3 ustawy o VAT). W przypadku tak określonej kwoty opłaty egzekucyjnej Wnioskodawca wykazuje w treści faktury kwotę podatku należnego w wysokości 0 zł i taka kwota uwidoczniona jest w ewidencji prowadzonej na potrzeby podatku VAT oraz podlega rozliczeniu w deklaracji VAT.

W świetle powyższego Wnioskodawca ma wątpliwości czy prawidłowo na wystawionych przez siebie fakturach VAT zaokrągla podstawę opodatkowania i kwotę podatku.

Mając na uwadze powołane przepisy prawa w powiązaniu z przedstawionym we wniosku stanem faktycznym stwierdzić należy, że widniejące na fakturze VAT kwoty winny być zaokrąglone do pełnych groszy, przy czym końcówki poniżej 0,5 grosza pomija się, a końcówki 0,5 grosza i wyższe zaokrągla się do 1 grosza.

Zatem w sytuacji gdy wystawiane faktury VAT dokumentują opłaty stosunkowe (opłaty egzekucyjne) ustalone w bardzo niskiej kwocie (przykładowo 0,01 lub 0,02 zł) i wyliczona kwota podatku jest mniejsza niż 0,5 grosza, to Wnioskodawca stosując wskazane zasady zaokrąglania powinien wykazać na fakturach kwoty podatku należnego w wysokości 0 zł.

Zatem stanowisko Wnioskodawcy w tym zakresie należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Zgodnie z art. 14b § 3 powołanej w sentencji ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego.

W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego wydana interpretacja traci swą ważność.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem.

Zgodnie z przepisem § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008 r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz.U. Nr 163, poz. 1016) skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 270 ze zm.).

Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach