Temat interpretacji

Podatek od towarów i usług w zakresie opodatkowania zniesienia współwłasności nieruchomości gruntowej, określenia podstawy opodatkowania oraz stawki podatku.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613 z późn. zm.) oraz § 6 pkt 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r., poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 13 października 2015 r. (data wpływu 21 października 2015 r.) uzupełnionym pismem z dnia 22 października 2015 r. (data wpływu 22 października 2015 r.) oraz z dnia 23 października 2015 r. (data wpływu 27 października 2015 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania zniesienia współwłasności nieruchomości gruntowej, określenia podstawy opodatkowania oraz stawki podatku jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 21 października 2015 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania zniesienia współwłasności nieruchomości gruntowej, określenia podstawy opodatkowania oraz stawki podatku. Wniosek został uzupełniony o dowód uiszczenia opłaty.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Gmina będąca czynnym podatnikiem podatku VAT, nabyła w drodze komunalizacji, tj. na podstawie decyzji Wojewody w 1992 r. grunty nad zbiornikiem wodnym (między innymi działki będące przedmiotem pytania we wniosku).

W kwietniu 2008 roku Gmina sprzedała udział w 1/2 części w działkach nr 134/75 (obecnie po podziale są to działki 134/76, 134/80, 134/81) obręb () oraz nr 427/8, 427/12, 427/13 obręb () na rzecz Powiatu. Transakcja ta została opodatkowana przez Gminę na gruncie VAT (został odprowadzony podatek VAT należny).

Gmina zawarła z Powiatem Umowę o partnerstwie dotyczącą projektu Budowa Ośrodka () (dalej: Ośrodek) realizowanego ze środków UE, na podstawie, której strony ustaliły zasady współpracy i podział kosztów realizacji Projektu pomiędzy Gminą a Powiatem.

W ramach umowy, Powiat w latach 2009-2011 r. wybudował na części nieruchomości gruntowej obiekty Ośrodka.

Wybudowane obiekty nie są na stanie ewidencyjnym Gminy (Gmina nie przyjęła budynków na stan środków trwałych). Na wybudowanych obiektach jest obecnie prowadzona działalność przez jednostkę organizacyjną powołaną przez Powiat.

Powiat odliczał podatek VAT naliczony od wydatków poniesionych na budowę Ośrodka. Powiat pełni ekonomiczne władztwo nad obiektami.

Obecnie Gmina i Powiat chcą znieść współwłasność gruntów, na których znajduje się Ośrodek, co pozwoli na uregulowanie relacji własnościowych pomiędzy infrastrukturą a gruntem, na którym infrastruktura Ośrodka jest usytuowana. Gmina nie rości sobie praw do obiektu wybudowanego na gruncie. Gmina i Powiat nie zamierzają dokonywać rozliczeń kosztów poniesionych przy budowie obiektów.

Wszystkie udziały w działkach, jakie Gmina będzie przekazywała Powiatowi dotyczą działek przeznaczonych pod zabudowę (udziały po 1/2 w działkach nr 134/80, obręb () działka aktualnie niezabudowana i nr 134/76, obręb działka aktualnie zabudowana).

Wszystkie udziały w działkach, jakie Powiat będzie przekazywał Gminie dotyczą działek przeznaczonych pod zabudowę (udziały po 1/2 w działkach nr 134/81, obręb () działka aktualnie niezabudowana, nr 427/13, 427/12, 427/8, obręb () działka aktualnie niezabudowana).

Rada Gminy Uchwałą wyraziła zgodę na zniesienie współwłasności nieruchomości gruntowej.

Rada Powiatu Uchwalą wyraziła zgodę na zniesienie współwłasności nieruchomości gruntowej.

Gmina i Powiat chcą znieść współwłasność bez wzajemnych dopłat w ten sposób, że:

1. działka nr 134/80, pow. 0,3660 ha, obręb () i działka nr 134/76, pow. 0,5363 ha, obręb () stanowić będzie wyłączną własność Powiatu,
2. natomiast działka nr 134/81, pow. 2,3000 ha, obręb (), nr 427/13, pow. 0,0449 ha, obręb (), nr 427/12, pow. 0,0448 ha, obręb () nr 427/8, pow. 0,0800 ha, obręb () stanowić będzie wyłączną własność Gminy.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

1. Czy czynność zniesienia współwłasności nieruchomości gruntowej w ww. sposób będzie podlegała opodatkowaniu na gruncie VAT, jeżeli strony ustaliły, że nastąpi to bez wzajemnych dopłat...
2. Czy w przypadku uznania, że transakcja stanowi czynność opodatkowaną na gruncie VAT, podstawą opodatkowania po stronie Powiatu będzie wartość otrzymanych przez niego udziałów...
3. Czy do podstawy opodatkowania powinna być doliczona wartość budynku postawionego na wspólnym gruncie...
4. Jeśli stanowisko Wnioskodawcy w pytaniu nr 3 będzie prawidłowe czy właściwe będzie zastosowanie stawki 23% do opodatkowania transakcji zniesienia współwłasności w stosunku do przekazywanych przez Gminę udziałów...

Zdaniem Wnioskodawcy:

Ad. 1

Czynność zniesienia współwłasności nieruchomości gruntowej w ww. sposób będzie podlegała opodatkowaniu na gruncie VAT, jeżeli strony ustaliły, że nastąpi to bez wzajemnych dopłat.

Ad. 2

W przypadku uznania, że transakcja stanowi czynność opodatkowaną na gruncie VAT, podstawą opodatkowania po stronie Powiatu będzie wartość otrzymanych przez niego udziałów.

Ad. 3

Do podstawy opodatkowania nie powinna być doliczona wartość budynku postawionego na wspólnym gruncie.

Ad. 4

Jeśli Stanowisko Wnioskodawcy w pytaniu nr 3 będzie prawidłowe właściwe będzie zastosowanie stawki 23% do opodatkowania transakcji zniesienia współwłasności w stosunku do przekazywanych przez Gminę udziałów.

Uzasadnienie

Ad. 1

W przedmiotowej sytuacji zniesienie współwłasności pomiędzy podmiotami nastąpi poprzez przyznanie części działek tylko Gminie oraz poprzez przyznanie części działek tylko Powiatowi (nastąpi wymiana udziałów). Pomiędzy podmiotami brak będzie rozliczeń finansowych. Zniesienie współwłasności poprzez wymianę udziałów, w danej części działki można porównać do sytuacji zamiany nieruchomości.

Zgodnie z art. 603 Kodeksu Cywilnego przez umowę zamiany każda ze stron zobowiązuje się przenieść na drugą stronę własność rzeczy w zamian za zobowiązanie się do przeniesienia własności innej rzeczy.

Wobec tego, w omawianym przypadku będziemy mieli do czynienia z dwoma dostawami:

• dostawą Gminy na rzecz Powiatu,
• dostawą Powiatu na rzecz Gminy.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 opodatkowaniu podatkiem VAT podlega odpłatna dostawa towarów. Natomiast za dostawę towarów w myśl przepisu art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, uznaje się dostawę w wyniku której dochodzi do przeniesienia prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. W ocenie Wnioskodawcy, przedmiotowe zniesienie współwłasności ma cechy zamiany działek (w omawianym przypadku mamy do czynienia z zamianą udziałów w poszczególnych działkach), czyli czynności opodatkowanej na gruncie podatku VAT.

W ocenie Wnioskodawcy, zniesienie współwłasności będzie stanowiło dostawę towarów opodatkowaną na gruncie VAT. Brak rozliczeń finansowych nie determinuje braku opodatkowania, ponieważ zapłata nie musi następować zawsze w pieniądzu. W omawianym przypadku odpłatność polega na otrzymaniu innego udziału innej nieruchomości.

Na opodatkowanie na gruncie VAT w przypadku sprzedaży udziału we współwłasności wskazują m in. sądy administracyjne, przykładowo NSA w uchwale z dnia 24 października 2011 r., sygn. FPS 2/11.

Stanowisko Wnioskodawcy potwierdzają również organy podatkowe przykładowo:

• Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej z dnia 7 września 2011 r. sygn. IPPP1/443-770/11-6/JL: czynność polegająca na zniesieniu współwłasności działek poprzez zamianę udziałów w działkach pomiędzy stronami, stanowiąca odpłatną dostawę towarów, będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT według stawki 23%. Wnioskodawca będzie zatem zobowiązany do zapłaty podatku VAT z tytułu tej transakcji.;
• Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji indywidualnej z dnia 26 listopada 2014 r., sygn. IBPP2/443-830/14/JJ: Dokonana przez Wnioskodawcę w ramach zniesienia współwłasności dostawa udziału 9/10 w prawie własności działek o nr 1242/49, 1241/49, 1239/49, 1240/49, będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT jako odpłatna dostawa towarów, która podlega opodatkowaniu na mocy art. 5 ust. 1 pkt 1 w związku z art. 7 ust. 1 ustawy o VAT.

Ad. 2

Zgodnie z art. 29a ust. 1 ustawy o VAT, podstawą opodatkowania jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.

W związku z tym, w ocenie Gminy w przedmiotowej sytuacji mamy do czynienia z następującymi transakcjami:

• dostawą dokonaną na rzecz Gminy przez Powiat oraz
• dostawą dokonaną na rzecz Powiatu przez Gminę.

Mając na względzie brzmienie przepisu art. 29a ustawy o VAT, w ocenie Wnioskodawcy, podstawą opodatkowania w przypadku Gminy powinna być wartość udziałów otrzymanych przez Gminę udziałów od Powiatu. Z kolei Powiat powinien przyjąć za podstawę opodatkowania, wartość udziałów otrzymanych od Gminy.

Ad. 3

Do wartości udziałów, które znosi Gmina na rzecz Powiatu, zdaniem Wnioskodawcy, nie powinna być doliczona wartość budynku postawionego na wspólnym gruncie.

W związku z tym, że Powiat wykonuje władztwo ekonomiczne nad wybudowanymi obiektami, ponosi wszelkie koszty utrzymania i zarządzania nimi jak właściciel i wybudowane obiekty nie są na stanie ewidencyjnym Gminy, w ocenie Wnioskodawcy, w omawianej sytuacji:

• nie dojdzie do dostawy budynku Posadowionego na gruncie,
• nastąpi jedynie dostawa samego gruntu.

Nie może bowiem dojść do dostawy budynku, jeśli Powiat włada nim jak właściciel. Podkreślenia wymaga fakt, że Gmina i Powiat nie zamierzają dokonywać rozliczeń kosztów poniesionych przy budowie obiektów.

W związku z tym, w ocenie Wnioskodawcy, Gmina przy transakcji wymiany udziałów dokonuje tylko i wyłącznie dostawy gruntu.

Ad. 4

Uznając, że transakcja zamiany udziałów będzie dotyczyć dostawy samych gruntów z przeznaczeniem pod zabudowę, a nie gruntu wraz z budynkiem, w ocenie Wnioskodawcy, dostawa ta będzie podlegać opodatkowaniu stawką 23%.

Stanowisko takie prezentują również organy podatkowe przykładowo:

• Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji indywidualnej z dnia 24 czerwca 2010 r., sygn. IBPP3/443-208/10/IK,
• Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji indywidualnej z dnia 11 sierpnia 2010 r., sygn. IBPP3/443-390/10/PH.

Jak wskazuje NSA w wyroku z dnia 10 stycznia 2013 r., sygn. I FSK 310/12: Nierozłączność gruntu i budynku, który nie stanowi odrębnego przedmiotu własności nie oznacza, że dla ustalenia prawidłowej stawki podatku od towarów usług dostawę gruntu zawsze należy traktować jako jednorodną dostawę z budynkiem.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177 poz. 1054 z późn. zm.) zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Towarami w rozumieniu art. 2 pkt 6 ustawy są rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel ().

Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7.

Z przytoczonych przepisów nie wynika, że odpłatność za czynności dostawy towarów lub świadczenia usług musi mieć postać pieniężną. Odpłatność jako świadczenie wzajemne może również przybrać postać rzeczową zapłata w innym towarze lub usłudze albo mieszaną zapłata w części pieniężna i w części rzeczowa. Innymi słowy, dla uznania czynności za odpłatną, wystarczające jest, by istniała możliwość określenia ceny wyrażonej w pieniądzu w stosunku do świadczenia wzajemnego stanowiącego wynagrodzenie za tę czynność.

Treść powołanego art. 7 ust. 1 ustawy, wskazuje, że ustawa o podatku od towarów i usług posługuje się w odniesieniu do dostawy towarów sformułowaniem przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel. Takie zdefiniowanie konstytutywnego aspektu dostawy towarów, odwołując się do ekonomicznego władztwa nad rzeczą sprawia, że przedmiotem opodatkowania może być nie tylko sprzedaż, czy zamiana rzeczy, jako fizycznie wyodrębnionych dóbr materialnych, ale również inne transakcje wywierające, z ekonomicznego punktu widzenia, podobne skutki.

Należy zauważyć, że nie każda czynność stanowiąca dostawę w rozumieniu art. 7 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby dana czynność podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, musi być wykonana przez podatnika.

Art. 15 ust. 1 ustawy stanowi, że podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Stosownie do art. 15 ust 6 ustawy, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie umów cywilnoprawnych.

Powyższy zapis jest odzwierciedleniem art. 13 obowiązującej od dnia 1 stycznia 2007 r. Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE.L. Nr 347, str. 1 ze zm.), zgodnie z którym krajowe, regionalne i lokalne organy władzy oraz inne podmioty prawa publicznego nie są uważane za podatników w związku z działalnością, którą podejmują lub transakcjami, których dokonują jako organy władzy publicznej, nawet jeśli pobierają należności, opłaty, składki lub płatności w związku z takimi działaniami lub transakcjami.

Jednakże w świetle unormowań prawa wspólnotowego w przypadku, gdy organy władzy publicznej bądź urzędy obsługujące te organy podejmują takie działania lub dokonują takich transakcji, są uważane za podatników w odniesieniu do tych działań, lub transakcji, gdyby wykluczenie ich z kategorii podatników prowadziło do znaczących zakłóceń konkurencji.

W tym miejscu wyjaśnić należy, że prawo dopuszcza, aby własność tej samej rzeczy przysługiwała niepodzielnie kilku osobom. Na tym polega współwłasność w świetle art. 195 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz. U. z 2014 r., poz. 121). Współwłasność nie jest instytucją samodzielną, lecz stanowi odmianę własności i charakteryzuje się tym, że własność rzeczy (ruchomej lub nieruchomej) przysługuje kilku podmiotom. Do współwłasności stosuje się jeśli co innego nie wynika z przepisów poświęconych specjalnie tej instytucji przepisy odnoszące się do własności.

Ponadto zgodnie z art. 196 k.c. współwłasność jest albo współwłasnością w częściach ułamkowych, albo współwłasnością łączną. W przypadku współwłasności w częściach ułamkowych każdy ze współwłaścicieli ma określony ułamkiem udział w rzeczy. Udział wyraża zakres uprawnień współwłaściciela względem rzeczy wspólnej. W myśl art. 210 ustawy k.c., każdy ze współwłaścicieli może żądać zniesienia współwłasności. Uprawnienie to może być wyłączone przez czynność prawną na czas nie dłuższy niż lat pięć. Jednakże w ostatnim roku przed upływem zastrzeżonego terminu dopuszczalne jest jego przedłużenie na dalsze lat pięć; przedłużenie można ponowić.

Z treści art. 211 k.c. wynika, że każdy ze współwłaścicieli może żądać, ażeby zniesienie współwłasności nastąpiło przez podział rzeczy wspólnej, chyba że podział byłby sprzeczny z przepisami ustawy lub ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem rzeczy albo że pociągałby za sobą istotną zmianę rzeczy lub znaczne zmniejszenie jej wartości. Zasadą jest, że zniesienie współwłasności powinno nastąpić przede wszystkim przez podział fizyczny rzeczy wspólnej. W rezultacie w wyniku zniesienia współwłasności dochodzi więc do nowego ukształtowania prawa własności przez odebranie temu prawu cechy wspólności.

Z przedstawionego zdarzenia przyszłego wynika, że w kwietniu 2008 roku Gmina sprzedała udział w 1/2 części w działkach nr 134/75 (obecnie po podziale są to działki 134/76, 134/80, 134/81) oraz nr 427/8, 427/12, 427/13 na rzecz Powiatu. Gmina zawarła z Powiatem Umowę o partnerstwie dotyczącą projektu Budowa Ośrodka () (dalej: Ośrodek) realizowanego ze środków UE, na podstawie, której strony ustaliły zasady współpracy i podział kosztów realizacji Projektu pomiędzy Gminą a Powiatem.

Obecnie Gmina i Powiat chcą znieść współwłasność gruntów, na których znajduje się Ośrodek, co pozwoli na uregulowanie relacji własnościowych pomiędzy infrastrukturą a gruntem, na którym infrastruktura Ośrodka jest usytuowana. Gmina nie rości sobie praw do obiektu wybudowanego na gruncie. Gmina i Powiat nie zamierzają dokonywać rozliczeń kosztów poniesionych przy budowie obiektów.

Gmina i Powiat chcą znieść współwłasność bez wzajemnych dopłat w ten sposób, że działka nr 134/80 i nr 134/76 stanowić będzie wyłączną własność Powiatu, natomiast działka nr 134/81, nr 427/13, nr 427/12 i nr 427/8 stanowić będzie wyłączną własność Gminy.

Przeniesienie własności gruntu stanowi odpłatną dostawę towaru i podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, a Powiat w związku z tą dostawą występuje w charakterze podatnika podatku VAT.

W przedmiotowej sprawie będziemy więc mieli do czynienia z odpłatną dostawą towarów, gdyż w zamian za utratę przez Gminę udziału w prawie własności działek o nr 134/80 i nr 134/76, Powiat przekazuje Gminie swoje udziały w działkach, które staną się jego wyłączną własnością.

W związku ze zniesieniem współwłasności, w zamian za prawo własności w działkach, Powiat przekaże Gminie prawo własności innych działek (nr 134/81, nr 427/13, nr 427/12, nr 427/8).

Dokonana przez Powiat w ramach zniesienia współwłasności dostawa udziału w prawie własności działek nr 134/81, nr 427/13, nr 427/12, nr 427/8 będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT jako odpłatna dostawa towarów, która podlega opodatkowaniu na mocy art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, gdyż zostanie dokonana przez podmiot występujący w tej transakcji jako podatnik VAT.

Na gruncie ustawy o VAT, skutkiem dokonania opisanej wyżej dostawy nieruchomości będzie konieczność opodatkowania przez Powiat dostawy udziału w prawie własności nr 134/81, nr 427/13, nr 427/12, nr 427/8, które Powiat przekaże Gminie.

W myśl z art. 29a ust. 1 ustawy, podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2-5, art. 30a-30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.

Uregulowanie wynikające z art. 29a ust. 1 ustawy stanowi odpowiednik art. 73 Dyrektywy Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz.Urz. UE L Nr 347, str. 1, z późn. zm.), zgodnie z którym podstawa opodatkowania obejmuje wszystko, co stanowi wynagrodzenie (zapłatę), które dostawca towarów lub świadczący usługi otrzymał lub ma otrzymać od nabywcy, klienta lub osoby trzeciej z tytułu wykonanych czynności, łącznie z subwencjami związanymi bezpośrednio z ceną takich dostaw.

W myśl art. 29a ust. 6 ustawy, podstawa opodatkowania obejmuje:

1. podatki, cła, opłaty i inne należności o podobnym charakterze, z wyjątkiem kwoty podatku;
2. koszty dodatkowe, takie jak prowizje, koszty opakowania, transportu i ubezpieczenia, pobierane przez dokonującego dostawy lub usługodawcę od nabywcy lub usługobiorcy.

Z powyższego wynika, że art. 29a ust. 1 ustawy odnosi się do wszystkiego, co stanowi zapłatę, obejmując swym zakresem każdą formę zapłaty otrzymaną przez sprzedawcę z tytułu dostawy towarów lub wykonania usługi.

Należy zauważyć, że art. 29a ustawy nie określa podstawy opodatkowania w oparciu o wartość rynkową dla czynności, dla których nie ustalono ceny. W związku z powyższym, w przedmiotowej sprawie należy zastosować zasadę ogólną ustalania podstawy opodatkowania w oparciu o wszystko, co stanowi zapłatę. Przy czym zgodnie z art. 29a ust. 6 ustawy, podstawa opodatkowania nie zawiera podatku VAT.

Odnosząc się zatem do przedstawionego opisu zdarzenia przyszłego oraz powołanych przepisów prawa należy stwierdzić, że podstawą opodatkowania podatkiem od towarów i usług będzie wartość tego co Wnioskodawca otrzyma z tytułu dokonania dostawy, tj. wartość otrzymanych przez Powiat udziałów w gruntach pomniejszona o kwotę należnego podatku VAT.

Z wniosku wynika, że w ramach umowy o partnerstwie Powiat w latach 2009-2011 r. wybudował na części nieruchomości gruntowej obiekty Ośrodka. Wybudowane obiekty nie są na stanie ewidencyjnym Gminy (Gmina nie przyjęła budynków na stan środków trwałych). Na wybudowanych obiektach jest obecnie prowadzona działalność przez jednostkę organizacyjną powołaną przez Powiat. Powiat odliczał podatek VAT naliczony od wydatków poniesionych na budowę Ośrodka. Powiat pełni ekonomiczne władztwo nad obiektami.

Wskazać należy, że z zawartego art. 7 ust. 1 ustawy wyrażenia przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel nie należy utożsamiać z prawem własności. Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej, definiując wyrażenie dostawa towarów, akcentuje własność ekonomiczną funkcjonującą w oderwaniu od krajowych przepisów prawa cywilnego, regulujących przeniesienie prawa własności. W orzeczeniu w sprawie C-320/88 Staatssecretaris van Financiën v. Shipping and Forwarding Safe B.V. TSUE wyraził pogląd, że wyrażenie dostawa towarów w rozumieniu artykułu 5(1) VI Dyrektywy oznacza także przeniesienie prawa do dysponowania rzeczą jak właściciel, nawet jeżeli nie dochodzi do przeniesienia własności rzeczy w sensie prawnym (pkt 1), jednak jednocześnie zastrzegł, że zadaniem sądu krajowego jest określenie w każdym przypadku, na podstawie stanu rzeczy, czy przeniesienie prawa do dysponowania rzeczą jak właściciel, w rozumieniu artykułu 5(1) VI Dyrektywy, miało miejsce (pkt 2).

W myśl art. 48 ustawy Kodeks cywilny, z zastrzeżeniem wyjątków w ustawie przewidzianych, do części składowych gruntu należą w szczególności budynki i inne urządzenia trwale z gruntem związane, jak również drzewa i inne rośliny od chwili zasadzenia lub zasiania. Zgodnie z brzmieniem art. 47 § 1 ww. Kodeksu, część składowa rzeczy nie może być odrębnym przedmiotem własności i innych praw rzeczowych.

Biorąc pod uwagę przywołane przepisy prawa oraz przedstawiony we wniosku opis sprawy, zauważyć należy, że jak wynika z art. 7 ust. 1 ustawy, dostawą towarów jest przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Pojęcie to ma szerszy zakres, niż sprzedaż w ujęciu cywilnoprawnym. Przede wszystkim przeniesienie prawa do rozporządzania towarem to nie tylko przeniesienie jego własności. Dostawa towarów nie będzie więc obejmowała tylko sprzedaży towarów (w sensie cywilnoprawnym). Dla uznania, że miała miejsce dostawa towarów, wystarczy, że podmiot nabędzie tzw. własność ekonomiczną, tzn. będzie miał możliwość dowolnego rozporządzania i dysponowania uzyskanym towarem.

Powyższe wskazuje jednoznacznie, że rozważając skutki podatkowe dokonywanej przez Powiat transakcji należy mieć na uwadze nie jej aspekty cywilnoprawne, lecz te, które mają znaczenie z punktu widzenia ustawy o VAT. W przedmiotowej sytuacji, biorąc pod uwagę rozwiązania przyjęte w ustawie o podatku od towarów i usług, nie wystąpi dostawa towarów, jakim jest budynek Ośrodka, gdyż już wcześniej Powiat dysponował nim jak właściciel, ponieważ to Powiat wybudował przedmiotowy Ośrodek. Gmina i Powiat nie zamierzają dokonywać rozliczeń kosztów poniesionych na wybudowanie ww. obiektów. Gmina nie rości sobie praw do obiektu wybudowanego na gruncie.

Tym samym nie ma podstaw do przyjęcia, że zostanie dokona dostawa przedmiotowego budynku w rozumieniu art. 7 ust. 1 ustawy. Przedmiotem dostawy w tej sytuacji będzie wyłącznie działka gruntu, na której wybudowany został Ośrodek oraz pozostałe działki.

Zgodnie z art. 41 ust. 1 ustawy, stawka podatku od towarów i usług wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

W myśl art. 146a pkt 1 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2016 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Jednakże w treści ustawy o podatku od towarów i usług, ustawodawca przewiduje dla niektórych czynności obniżone stawki podatku oraz zwolnienie od podatku VAT.

Z opisu sprawy wynika, że wszystkie udziały w działkach, jakie Gmina będzie przekazywała Powiatowi dotyczą działek przeznaczonych pod zabudowę (udziały po 1/2 w działkach nr 134/80 i nr 134/76) oraz wszystkie udziały w działkach, jakie Powiat będzie przekazywał Gminie dotyczą działek przeznaczonych pod zabudowę (udziały po 1/2 w działkach nr 134/81 oraz nr 427/13, 427/12, 427/8).

Stosownie do treści art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy, zwolniona jest od podatku dostawa terenów niezabudowanych innych niż tereny budowlane.

W myśl art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, zwalnia się od podatku dostawę towarów wykorzystywanych wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku, jeżeli z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Na podstawie art. 2 pkt 33 ustawy, przez pojęcie tereny budowlane, rozumie się grunty przeznaczone pod zabudowę zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, a w przypadku braku takiego planu zgodnie z decyzją o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, o których mowa w przepisach o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym.

Powyższe oznacza, że generalnie opodatkowane podatkiem VAT są dostawy, których przedmiotem są nieruchomości gruntowe zabudowane i niezabudowane, przy czym w przypadku tych ostatnich opodatkowane są wyłącznie te, których przedmiotem są tereny budowlane. Pozostałe natomiast dostawy gruntów niezabudowanych, będących gruntami leśnymi, rolnymi itp., nieprzeznaczonymi pod zabudowę są zwolnione od podatku VAT.

Zbycie ww. gruntów nie będzie objęte zwolnieniem na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 i art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, gdyż są to grunty zabudowane oraz niezabudowane przeznaczone pod zabudowę, a także grunty te nie były wykorzystywane wyłącznie do działalności zwolnionej. Tak więc, dostawa udziałów w działkach nie będzie korzystała ze zwolnienia na podstawie przepisów wskazanych przez Wnioskodawcę. Tym samym podlegać będzie opodatkowaniu zgodnie z art. 41 ust. 1 w związku z art. 146a pkt 1 ustawy o VAT 23% stawką VAT.

Mając na uwadze powołane przepisy oraz opis sprawy stwierdzić należy, że czynność zniesienia współwłasności nieruchomości gruntowej na zasadzie opisanej we wniosku będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Podstawą opodatkowania, zgodnie z art. 29a ust. 1 w zw. z art. 29a ust. 6 ustawy, będzie wartość otrzymanych przez Powiat udziałów w gruntach pomniejszona o kwotę należnego podatku VAT.

W przedmiotowej sprawie nie wystąpi dostawa budynku, gdyż to Powiat jest jego właścicielem. W związku z powyższym, w świetle art. 7 ust. 1 ustawy, przedmiotem transakcji będą wyłącznie działki gruntu. Transakcja ta będzie opodatkowana 23% stawką podatku VAT.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2012 r., poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

Wniosek ORD-IN (PDF)

Treść w pliku PDF 2 MB

Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu