Temat interpretacji

Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z faktury wystawionej na obojga małżonków.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 749 ze zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 14 października 2012 r. (data wpływu 19 października 2012 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z faktury wystawionej na obojga małżonków - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 19 października 2012 r. został złożony wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z faktury wystawionej na obojga małżonków.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Małżonkowie pozostający w ustroju wspólności majątkowej małżeńskiej dokonują zakupu lokalu użytkowego wraz z udziałem we współwłasności nieruchomości gruntowej oraz we współwłasności części budynku przeznaczonej do wspólnego korzystania przez wszystkich właścicieli. Pani wraz z mężem będzie współwłaścicielem lokalu użytkowego na zasadzie wspólności majątkowej małżeńskiej. Środki na zakup lokalu będą pochodziły częściowo z wkładu własnego środków z majątku wspólnego małżonków, a częściowo z zaciągniętej wspólnie z mężem, bankowej pożyczki hipotecznej udzielonej na dowolny cel. Lokal będzie wykorzystywany na potrzeby prowadzonej przez Panią indywidualnej działalności gospodarczej. W lokalu tym będzie znajdowała się siedziba firmy. Lokal użytkowy zostanie wprowadzony do rejestru środków trwałych. Jako osoba fizyczna prowadzi Pani indywidualną działalność gospodarczą i jest podatnikiem podatku od towarów i usług. Mąż jest zatrudniony na zasadzie powołania i nie prowadzi działalności gospodarczej. Faktura VAT dokumentująca zakup lokalu użytkowego będzie wystawiona na nabywców lokalu, tj. Panią - podatnika podatku od towarów i usług i męża. Przedmiotowy lokal nabyty zostanie od podatnika tego podatku.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

Czy w związku z wyżej opisanym zdarzeniem przyszłym i w świetle art. 86 i art. 106 ustawy o podatku od towarów i usług oraz mając na uwadze interpretację indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 10 stycznia 2011 r., sygn. IPPP2-443-839/10-2/AK, prawidłowe jest stanowisko, że w przypadku zakupu lokalu użytkowego przez oboje małżonków pozostających we wspólności majątkowej, gdy tylko Pani jest podatnikiem podatku od towarów i usług, a zakupiony lokal będzie w całości wykorzystywany w działalności gospodarczej podatnika, przysługuje Pani prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o całą kwotę podatku naliczonego w fakturze dokumentującej zakup lokalu użytkowego, wystawionej na oboje małżonków...

Zdaniem Wnioskodawcy, mając na uwadze uzasadnienie interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 10 stycznia 2011 r., sygn. IPPP2-443-839/10-2/AK, przychyla się do stanowiska, że ma prawo do zwrotu podatku wynikającego z faktury wystawionej z tytułu nabycia lokalu użytkowego łącznie przez niego i nieprowadzącego działalności gospodarczej jego małżonka oraz do całości podatku naliczonego.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z dyspozycją zawartą w art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054), w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Zgodnie z ust. 2 pkt 1 lit. a) tego artykułu, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług, z uwzględnieniem rabatów określonych w art. 29 ust. 4.

Z treści cytowanych wyżej przepisów wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia dokonuje czynny podatnik podatku od towarów i usług, a towary i usługi, przy nabyciu których podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

Przedstawiona powyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z usługami i towarami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku od towarów i usług oraz niepodlegających temu podatkowi.

W przypadku gdy kwota podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 2, jest w okresie rozliczeniowym wyższa od kwoty podatku należnego, podatnik ma prawo do obniżenia o tę różnicę kwoty podatku należnego za następne okresy lub do zwrotu różnicy na rachunek bankowy (art. 87 ust. 1 ustawy).

Z regulacji art. 106 ust. 1 ustawy wynika, że podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani wystawić fakturę stwierdzającą w szczególności dokonanie sprzedaży, datę dokonania sprzedaży, cenę jednostkową bez podatku, podstawę opodatkowania, stawkę i kwotę podatku, kwotę należności oraz dane dotyczące podatnika i nabywcy, z zastrzeżeniem ust. 1a, 2, 4 i 5 oraz art. 119 ust. 10 i art. 120 ust. 16.

Na mocy delegacji ustawowej zawartej w ust. 8 powołanego artykułu, Minister Finansów w rozporządzeniu z dnia 28 marca 2011r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 68, poz. 360) określił m. in. szczegółowe zasady wystawiania faktur.

Zgodnie z § 5 ust. 1 pkt 1 i 2 ww. rozporządzenia, faktura stwierdzająca dokonanie sprzedaży powinna zawierać m.in.: imiona i nazwiska lub nazwy bądź nazwy skrócone sprzedawcy i nabywcy oraz ich adresy, numery identyfikacji podatkowej sprzedawcy i nabywcy, z zastrzeżeniem ust. 10 i 11.

Należy wskazać, że kwestie stosunków majątkowych pomiędzy małżonkami reguluje ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. Nr 9, poz. 59 ze zm.).

Stosownie do art. 31 § 1 ww. Kodeksu, z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.

Zatem istotą wspólności majątkowej małżeńskiej, zarówno ustawowej, jak i umownej, jest to, że każdy z małżonków jest współwłaścicielem poszczególnych składników majątku wspólnego (dorobkowego) na zasadach współwłasności łącznej (bezudziałowej).

W czasie trwania wspólności ustawowej żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego. Nie może również rozporządzać ani zobowiązywać się do rozporządzania udziałem, który w razie ustania wspólności przypadnie mu w majątku wspólnym lub w poszczególnych przedmiotach należących do tego majątku (art. 35 ww. Kodeksu).

W myśl art. 36 § 1 oraz § 2 tego Kodeksu, oboje małżonkowie są obowiązani współdziałać w zarządzie majątkiem wspólnym, w szczególności udzielać sobie wzajemnie informacji o stanie majątku wspólnego, o wykonywaniu zarządu majątkiem wspólnym i o zobowiązaniach obciążających majątek wspólny. Każdy z małżonków może samodzielnie zarządzać majątkiem wspólnym, chyba że przepisy poniższe stanowią inaczej. Wykonywanie zarządu obejmuje czynności, które dotyczą przedmiotów majątkowych należących do majątku wspólnego, w tym czynności zmierzające do zachowania tego majątku.

Zgodnie z art. 37 § 1 pkt 1 powołanego Kodeksu, zgoda drugiego małżonka jest potrzebna, m.in., do dokonania czynności prawnej prowadzącej do zbycia, obciążenia, odpłatnego nabycia nieruchomości lub użytkowania wieczystego, jak również prowadzącej do oddania nieruchomości do używania lub pobierania z niej pożytków.

Na mocy art. 43 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym.

Z uwagi na powyższe regulacje prawne w akcie notarialnym dokumentującym tego rodzaju nabycie nieruchomości wymieniani są oboje małżonkowie, jeżeli istnieje między nimi ustawowa wspólność majątkowa (jak wynika z treści wniosku w przedmiotowej sprawie między małżonkami istnieje wspólność majątkowa). Wspólność wynikająca ze stosunku małżeństwa jest współwłasnością łączną uprawniającą do współposiadania rzeczy wchodzących w skład majątku wspólnego, a w czasie jej trwania żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego. Na mocy zapisu zawartego w powołanym art. 43 § 1 Kodeksu, oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym.

Należy jednak zaznaczyć, iż autonomiczność prawa podatkowego wyklucza możliwość interpretacji przepisów, która zakładałaby, że stosunki majątkowe między małżonkami, regulowane przepisami Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, mogą kształtować zakres praw i obowiązków podatników podatku od towarów i usług.

Podstawową zasadą obowiązującą w podatku od towarów i usług, określoną w powołanym art. 86 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, jest prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Zasada ta ma na celu zapewnienie neutralności podatku od towarów i usług dla czynnych podatników podatku od towarów i usług.

Jeśli z faktury VAT wynika, iż nabywcą danej usługi czy towaru jest szczególnego rodzaju podmiot, jakim jest małżeństwo, które samo nie ma przymiotu podatnika to pozbawienie Pana prawa do odliczenia kwoty podatku naliczonego z niej wynikającego, naruszałoby fundamentalną zasadę obowiązującą w podatku od towarów i usług.

Z przedstawionego zdarzenia przyszłego wynika, że pozostając w ustroju wspólności majątkowej małżeńskiej Pani wraz z mężem dokonuje zakupu lokalu użytkowego wraz z udziałem we współwłasności nieruchomości gruntowej oraz we współwłasności części budynku przeznaczonego do wspólnego korzystania przez wszystkich właścicieli. Lokal będzie wykorzystywany na potrzeby działalności gospodarczej (będzie znajdowała się w nim siedziba firmy) prowadzonej przez Panią - podatnika podatku od towarów i usług. Zostanie wprowadzony do rejestru środków trwałych. Mąż nie prowadzi działalności gospodarczej. Faktura VAT dokumentująca zakup ww. lokalu będzie wystawiona na jego nabywców, tj. Panią i męża. Przedmiotowy lokal zostanie nabyty od podatnika.

Mając na uwadze powyższe oraz treść powołanych przepisów należy stwierdzić, iż skoro lokal użytkowy (pomimo, że stanowi majątek wspólny małżonków) zostanie nabyty z wyłącznym przeznaczeniem dla celów prowadzonej działalności gospodarczej, z tytułu której jest Pani podatnikiem podatku od towarów i usług i będzie on związany ze sprzedażą opodatkowaną, będzie przysługiwać Pani prawo do odliczenia w całości podatku naliczonego wynikającego z faktury VAT dokumentującej jej nabycie, pomimo że jako nabywca zostanie wskazana na niej Pani oraz męża, o ile faktura ta wystawiona będzie zgodnie z § 5 ust. 1 ww. rozporządzenia i nie wystąpią negatywne przesłanki zawarte w art. 88 ustawy. W przypadku wystąpienia nadwyżki podatku naliczonego nad należnym będzie miała Pani prawo do wykazania tej nadwyżki do zwrotu.

Jednocześnie należy podkreślić, iż w niniejszej interpretacji nie odniesiono się do kwestii zasadności zwrotu nadwyżki podatku naliczonego, gdyż może ona być przedmiotem oceny wyłącznie przez właściwy miejscowo organ podatkowy pierwszej instancji, w toku prowadzonego postępowania w związku z ubieganiem się Pani o zwrot tego podatku.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku, Al. Zwycięstwa 16/17, 80-219 Gdańsk, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi t.j. z 2012 r. Dz. U. poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.

Wniosek ORD-IN

Treść w pliku PDF 2 MB

Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy