Temat interpretacji

Opodatkowanie sprzedaży działek

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 29 maja 2009 r. (data wpływu 12 czerwca 2009 r.) uzupełnione pismem z dnia 24 sierpnia 2009r. (data wpływu 25 sierpnia 2009r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania sprzedaży działek - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 12 czerwca 2009 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania sprzedaży działek .

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

W dniu 14 grudnia 1998r. rodzice przekazali Wnioskodawczyni aktem darowizny gospodarstwo rolne (1 ha 64 ary 46 m) wraz z domem i budynkami gospodarczymi. Gospodarstwo to ojciec odziedziczył po swoich rodzicach. W 2004 r. obszar gospodarstwa został włączony do planu zagospodarowania przestrzennego miasta, jako teren przeznaczony pod budownictwo mieszkaniowe. W związku z tym, iż po ukończeniu studiów Wnioskodawczyni podjęła pracę w W., wyszła za mąż i przyszłość swoją wiązała z W. postanowiła zbyć część darowanej ziemi, a uzyskane środki przeznaczyć na pokrycie części kosztów, związanych z kupnem działki i budowy domu pod W. Nie mogąc znaleźć kupca na całość ziemi przeznaczonej do sprzedaży, wydzielono mniejsze działki zgodnie z planem zagospodarowania przestrzennego. W 2008r. dokonano zbycia jednej działki. W 2009 r. Wnioskodawczyni planuje sprzedać następne, aby zdobyć środki na wkład własny potrzebny do uzyskania kredytu na budowę domu. Na kupno działki zaciągnięto z mężem kredyt w wys. 176 tys. Dom, który budowali rodzice wraz z częścią ziemi pozostawiła, zgodnie z aktem darowizny mamie, jako dożywocie. Ojciec zmarł 17.01.2009r. Działki przeznaczone do sprzedaży są nieuzbrojone, położone w 2,3 i 4 linii zabudowy od drogi głównej.

W uzupełnieniu Wniosku podano: Grunty rolne przekazane Wnioskodawczyni aktem darowizny przez rodziców były związane i są związane z działalnością rolniczą prowadzoną przez rodziców z pomocą Wnioskodawczyni. Na części gruntów jest niewielka plantacja krzewów owocowych (maliny, aronia). Owoce są sprzedawane w punktach skupu. Część gruntu do chwili obecnej była obsiewana zbożami. Jest również przydomowy ogród owocowo - warzywny. Wnioskodawczyni oświadczyła, że od zawsze aż do chwili obecnej jest podatnikiem podatku gruntowo-rolnego. Jak opisano wcześniej we wniosku, z uwagi na ciężką chorobę ojca, jak również wyjazd do W., Wnioskodawczyni dokonała podziału nieruchomości na 3 działki. Jedną z działek Wnioskodawczyni przekazała bratu zgodnie z wolą rodziców zawartą w akcie darowizny. W 2008r. przeprowadzono wstępny podział na mniejsze działki, ponieważ na dużą działkę w całości nie było nabywcy. 17 stycznia br. zmarł ojciec Wnioskodawczyni. Wnioskodawczyni postanowiła sprzedać 5 działek, a uzyskane pieniądze przeznaczyć na kupno działki i budowę domu pod W. Działki wystawione na sprzedaż, to działki, na których rosną krzewy owocowe. Działki są nieuzbrojone, położone od drogi głównej w drugiej, trzeciej i czwartej linii zabudowy. Są to działki nr 136/13, 136/15, 136/18, 136/20, 136/21, 136/22. Działki 136/14 i 136/19 przejął Urząd Miasta z przeznaczeniem na drogę osiedlową zgodnie z planem zagospodarowania przestrzennego Miasta. Pozostałe 3 działki, tj. działka 136/12, na której stoi budynek gospodarczy i działka 136/17, gdzie postawiony jest dom oraz działka 136/18, na której rosną maliny, pozostaje mamie, jako dożywocie zgodnie z aktem darowizny. Zdaniem Wnioskodawczyni, pozostawione mamie działki i dom w zależności od sytuacji życiowej być może w przyszłości również zostaną sprzedane.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

Czy z powodu zbycia działek Wnioskodawczyni będzie zobowiązana do zapłacenia podatku VAT...

Zdaniem Wnioskodawczyni, nie prowadzi ona działalności gospodarczej i nie sprzedaje ziemi w celach zarobkowych. Chce zbyć rodzinną ziemię po to, aby móc w innym miejscu zapewnić sobie i swojej rodzinie dach nad głową. Pieniądze, jakie uzyska ze sprzedaży tych działek pokryją zaledwie część kosztów związanych z kupnem działki i budową domu pod W. Uważa zatem, że naliczenie podatku VAT w tym przypadku byłoby ze wszech miar krzywdzące.

W dniu 7 września 2009 r. wydana została interpretacja indywidualna nr IPPP2/443-632/09-4/MS, w której stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku uznane zostało za nieprawidłowe. W uzasadnieniu stwierdzono, że transakcja opisana we wniosku nie będzie korzystać ze zwolnienia przedmiotowego zawartego w art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy o VAT, bowiem dotyczy terenów przeznaczonych pod zabudowę. Dokonywana przez Wnioskodawczynię dostawa działek budowlanych uprzednio służących działalności rolniczej, jest działalnością gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów. W tej sytuacji Wnioskodawczyni sprzedając omawiane grunty nie zbywa majątku osobistego, ale majątek wykorzystywany w prowadzonej działalności gospodarczej. W konsekwencji, sprzedaż działek jest czynnością, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT i podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w stawce 22%.

Pismem z dnia 21 września 2009 r. (data wpływu 28 września 2009 r.) Strona wezwała Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie do usunięcia naruszenia prawa wynikającego z wydania interpretacji indywidualnej przepisów ustawy o podatku od towarów i usług.

W odpowiedzi na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, w piśmie znak IPPP2/443-632/09-6/MS z dnia 20 października 2009 r. Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie nie stwierdził podstaw do zmiany ww. indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego.

W dniu 12 listopada 2009 r. (data wpływu 19 listopada 2009 r.) Strona wniosła do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego Lublinie, za pośrednictwem tut. Organu, skargę na interpretację indywidualną z dnia 7 września 2009 r. znak IPPP2/443-632/09-4/MS

WSA w Lublinie w wyroku z dnia 16 grudnia 2011 r., sygn. akt I SA/Lu 715/11 uchylił zaskarżoną interpretację indywidualną i stwierdził, iż skarga jest zasadna, a stan faktyczny pozostaje poza sporem, który w rozpoznawanej sprawie dotyczy wykładni art. 15 ustawy o VAT. Stosownie do treści ust. 1 tego przepisu, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne nie mające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Ust. 2 stanowi natomiast, iż działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy.

Sąd w swoim uzasadnieniu wskazał na wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 15.09.2011r. w sprawach połączonych C-180/10 i 181/10, w którym stwierdzono, iż:

• Dostawę gruntu przeznaczonego pod zabudowę należy uznać za objętą podatkiem od wartości dodanej na podstawie prawa krajowego państwa członkowskiego, jeżeli państwo to skorzystało z możliwości przewidzianej w art. 12 ust. 1 dyrektywy Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej, zmienionej dyrektywą Rady 2006/138/WE z dnia 19 grudnia 2006 r., niezależnie od częstotliwości takich transakcji oraz od kwestii, czy sprzedawca prowadzi działalność producenta, handlowca lub usługodawcy, pod warunkiem, że transakcja ta nie stanowi jedynie czynności związanej ze zwykłym wykonywaniem prawa własności;
• Osoby fizycznej, która prowadziła działalność rolniczą na gruncie nabytym ze zwolnieniem z podatku od wartości dodanej i przekształconym wskutek zmiany planu zagospodarowania przestrzennego, niezależnej od woli tej osoby, w grunt przeznaczony pod zabudowę, nie można uznać za podatnika podatku od wartości dodanej w rozumieniu art. 9 ust. 1 i art. 12 ust. 1 dyrektywy 2006/112, zmienionej dyrektywą 2006/138, kiedy dokonuje ona sprzedaży tego gruntu, jeżeli sprzedaż ta następuje w ramach zarządu majątkiem prywatnym tej osoby;
• Natomiast, jeżeli osoba ta w celu dokonania wspomnianej sprzedaży podejmuje aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit drugi dyrektywy 2006/112, zmienionej dyrektywą 2006/138, należy uznać ją za podmiot prowadzący działalność gospodarczą w rozumieniu tego przepisu, a więc za podatnika podatku od wartości dodanej;
• Okoliczność, iż osoba ta jest rolnikiem ryczałtowym w rozumieniu art. 295 ust. 1 pkt 3 dyrektywy 2006/112, zmienionej dyrektywą 2006/138, jest w tym zakresie bez znaczenia;
• Czynności związane ze zwykłym wykonywaniem prawa własności nie mogą same z siebie być uznawane za prowadzenie działalności gospodarczej, sama liczba i zakres transakcji sprzedaży dokonanych nie ma charakteru decydującego;
• Zakres transakcji sprzedaży nie może stanowić kryterium rozróżnienia między czynnościami dokonywanymi prywatnie, które znajdują się poza zakresem zastosowania dyrektywy, a czynnościami stanowiącymi działalność gospodarczą;
• Okoliczność, iż przed sprzedażą zainteresowany dokonał podziału gruntu na działki w celu osiągnięcia wyższej ceny łącznej sama z siebie nie jest decydująca; nie ma takiego charakteru również długość okresu, w jakim te transakcje następowały, ani wysokość osiągniętych z nich przychodów; całość powyższych elementów może bowiem odnosić się do zarządzania majątkiem prywatnym zainteresowanego. Inaczej jest natomiast zdaniem Trybunału w wypadku, gdy zainteresowany podejmuje aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit drugi dyrektywy VAT; takie aktywne działania mogą polegać na przykład na uzbrojeniu terenu albo na działaniach marketingowych; działania takie nie należą do zakresu zwykłego zarządu majątkiem prywatnym, w związku z czym w takiej sytuacji dostawy terenu budowlanego nie można uznać za czynność związaną ze zwykłym wykonywaniem prawa własności;
• Zwykłe nabycie lub sprzedaż rzeczy nie stanowi wykorzystywania w sposób ciągły majątku rzeczowego w celu uzyskania z tego tytułu dochodu w rozumieniu art. 9 ust. 1 dyrektywy VAT, jako że jedynym przychodem z takich transakcji może być ewentualny zysk ze sprzedaży tej rzeczy; takie transakcje nie stanowią zaś same z siebie działalności gospodarczej w rozumieniu dyrektywy;

Trybunał zaznaczył przy tym, że dostawę gruntu przeznaczonego pod zabudowę należy uznać za objętą podatkiem VAT na podstawie prawa krajowego państwa członkowskiego, jeżeli państwo to skorzystało z możliwości przewidzianej w art. 12 ust. 1 dyrektywy VAT, niezależnie od częstotliwości takich transakcji oraz od kwestii, czy sprzedawca prowadzi działalność producenta, handlowca lub usługodawcy, pod warunkiem, że transakcja ta nie stanowi jedynie czynności związanej ze zwykłym wykonywaniem prawa własności.

Jak stwierdził w tym wyroku Trybunał, art. 12 ust. 1 dyrektywy 2006/112/WE (odpowiednik art. 4 ust. 3 VI dyrektywy) pozwalał państwom członkowskim uznać za podatnika każdego, kto okazjonalnie dokonuje transakcji związanej z działalnością, o której mowa w art. 9 ust. 1 akapit drugi dyrektywy, w szczególności pojedynczej dostawy terenu budowlanego.

Odnosząc powyższe do stanu rzeczy przedstawionego we wniosku o udzielenie interpretacji, Sąd stwierdza, iż rozstrzygnięcie Ministra Finansów jest nieprawidłowe.

Przyjmując za punkt wyjścia wskazówki Trybunału, w niniejszej sprawie, należy stwierdzić, że w przedstawionym we wniosku o interpretację stanie faktycznym nie istniały podstawy do przyjęcia, że sprzedaż wydzielonych działek z gospodarstwa rolnego stanowi działalność gospodarczą. Podkreślić należy, iż przedmiotową działkę skarżąca nabyła w 1998r., kiedy to rodzice przekazali jej aktem darowizny gospodarstwo rolne (1 ha 64 ary 46 m) wraz z domem i budynkami gospodarczymi.

Działania Skarżącej dokonane w ramach władania przedmiotową nieruchomością nie świadczą o tym, jakoby podjęła ona czynności wykraczające poza zwykłe wykonywanie prawa własności. Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że w 2004 r., obszar gospodarstwa został włączony do planu zagospodarowania przestrzennego miasta K., jako teren przeznaczony pod budownictwo mieszkaniowe (działki 136/14 i 136/19 przejął Urząd Miasta z przeznaczeniem na drogę osiedlową zgodnie z planem zagospodarowania przestrzennego). W następstwie tych okoliczności dokonała ona wydzielenia mniejszych działek zgodnie z powyższym planem, a w 2008r. - zbycia jednej z nich. W 2009 r. skarżąca zamierzała zaś sprzedać następne.

W ocenie Sądu, nie można przyjąć, że dokonany podział działek, jest aktywnym działaniem zmierzającym do obrotu nieruchomościami. Podejmowane przez Stronę czynności należy bowiem uznać za mieszczące się w ramach zwykłego zarządu majątkiem prywatnym. Dokonanie przez nią podziału gruntu nie objawiło jej zamiaru prowadzenia działalności handlowej poprzez przygotowanie się do sprzedaży większej ilości działek gruntów. Czynnościom tym nie można było zatem przypisać szczególnego aktywnego charakteru typowego dla podmiotów prowadzących działalność gospodarczą w zakresie handlu. Podziałowi gruntu na większą ilość działek nie towarzyszyły bowiem inne dodatkowe czynności, które wskazywałyby na podjęcie przez stronę aktywnych działań w zakresie obrotu nieruchomościami, np. wytyczanie dróg czy budowanie sieci np. kanalizacyjnej, wodociągowej. Zmiana przeznaczenia gruntu nastąpiła w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego, w którym działki położone w miejscowości K. zostały przeznaczone pod budownictwo mieszkaniowe, a zatem niezależnie od woli skarżącej.

Wykonanie danej czynności (w przypadku sprzedaży działki budowlanej lub przeznaczonej pod zabudowę) jednorazowo, jednakże w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania jej w sposób częstotliwy nie przesądza automatycznie, że z tego tylko powodu dany podmiot staje się podatnikiem VAT. Konieczne jest bowiem ustalenie, że w odniesieniu do tej czynności występował on w charakterze podatnika, tj. jako osoba angażująca środki podobne do wykorzystywanych przez handlowca, producenta, itp. a nie osoba wykonująca prawo własności w stosunku to tego gruntu. Przyjęcie, że dana osoba fizyczna sprzedając działki budowlane działa w charakterze podatnika prowadzącego handlową działalność gospodarczą (jako handlowiec) wymaga ustalenia, że jej działalność w tym zakresie przybiera formę zawodową (profesjonalną), czyli stałą. Nie jest działalnością handlową sprzedaż majątku osobistego (prywatnego), który nie został nabyty w celach odsprzedaży (w celach handlowych), lecz spożytkowania w celach prywatnych. Liczba i zakres transakcji sprzedaży gruntów nie może stanowić kryterium rozróżnienia między czynnościami dokonywanymi prywatnie, które znajdują się poza zakresem opodatkowania, a czynnościami stanowiącymi działalność gospodarczą. Podobnie okoliczność, iż przed sprzedażą zainteresowany dokonał podziału gruntu na działki w celu osiągnięcia wyższej ceny łącznej sama z siebie nie jest decydująca. Nie ma takiego charakteru również długość okresu, w jakim te transakcje następowały, ani wysokość osiągniętych z nich przychodów.

Konieczność prowadzenia takich ustaleń wcześniej potwierdził zresztą Europejski Trybunał Sprawiedliwości, który w wyroku z dnia 4 października 1995 r., nr C-291/92 (Finanzamt Ulzen vs. Dieter Armbrecht) zauważył, że jeśli podatnik w rozumieniu artykułu 2(1) VI Dyrektywy sprzedaje majątek, którego część przeznaczył na cele inne niż związane z prowadzoną działalnością i którą to część zarezerwował na potrzeby osobiste, w odniesieniu do sprzedaży tej części nie występuje on jako podatnik. Transakcja taka nie podlega zatem opodatkowaniu VAT.

Reasumując, stwierdzić należało, że skoro w niniejszym przypadku strona skarżąca nie działała w charakterze podmiotu prowadzącego działalność gospodarczą, to dokonana przez nią sprzedaż działek gruntu nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Wobec powyższego, w odniesieniu do stanu faktycznego przedstawionego we wniosku, Minister Finansów dokonał błędnej interpretacji przepisu art. 15 ust.2 i ust.1 ustawy o VAT. Nie jest bowiem działalnością gospodarczą w rozumieniu tego przepisu, sprzedaż majątku prywatnego, co ma miejsce w przedstawionym stanie faktycznym.

W dniu 27 lutego 2012 r. do tut. Organu wpłynął prawomocny wyrok WSA w Lublinie z dnia 16 grudnia 2011 r. sygn. I SA/Lu 715/11 uchylający ww. interpretację, w którym Sąd poparł stanowisko Strony Skarżącej przedstawione w ww. wniosku.

W świetle obowiązującego stanu prawnego biorąc pod uwagę rozstrzygnięcie zawarte w wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie z dnia 16 grudnia 2011 r. sygn. I SA/Lu 715/11 - stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego w zakresie opodatkowania sprzedaży działek uznaje się za prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego we wniosku z dnia 12 czerwca 2009r. i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie, ul. M.C.Skłodowskiej 40, 20-029 Lublin po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Biuro Krajowej Informacji Podatkowej, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.

Wniosek ORD-IN

Treść w pliku PDF

Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie