Brak obowiązku stosowania proporcji, o której mowa w przepisie art. 86 ust. 2a ustawy o podatku od towarów i usług w brzmieniu obowiązującym od 1 st... - Interpretacja - IBPP2/4512-12/16/ICz

ShutterStock
Interpretacja indywidualna z dnia 24.03.2016, sygn. IBPP2/4512-12/16/ICz, Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach

Temat interpretacji

Brak obowiązku stosowania proporcji, o której mowa w przepisie art. 86 ust. 2a ustawy o podatku od towarów i usług w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2016r.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2015r., poz. 613 ze zm.) oraz § 2 i § 6 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r., poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 31 grudnia 2015 r. (data wpływu 5 stycznia 2016 r.) o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie braku obowiązku stosowania proporcji, o której mowa w przepisie art. 86 ust. 2a ustawy o podatku od towarów i usług w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2016r. jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 5 stycznia 2016 r. wpłynął do tut. organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie braku obowiązku stosowania proporcji, o której mowa w przepisie art. 86 ust. 2a ustawy o podatku od towarów i usług w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2016 r.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący zaistniały stan faktyczny/zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą i jest zarejestrowana jako podatnik VAT czynny.

Przystąpienie do umowy cash poolingu

Spółka zawarła z bankiem (dalej: Bank) umowę o świadczenie usługi cash pooling rzeczywisty (dalej: Umowa). Stronami Umowy, poza Spółką i Bankiem, są również inne podmioty powiązane kapitałowo ze Spółką (Spółka wraz z tymi innymi podmiotami zwani dalej łącznie: Uczestnikami, a z osobna: Uczestnikiem).

Zgodnie z Umową, której celem jest zapewnienie w szczególności efektywnego zarządzania środkami pieniężnymi i poprawa płynności finansowej Uczestników, Bank świadczy na rzecz Uczestników usługę cash pooling w ramach opisanej poniżej struktury cash poolingu (dalej: Struktura). Bank zarządza rachunkami biorącymi udział w Strukturze i realizuje określone rozliczenia pieniężne.

Zgodnie z Umową, Struktura wygląda następująco:

1.Jeden z Uczestników (podmiot inny Spółka) pełni w ramach Struktury dodatkowo funkcję Agenta i z tego tytułu posiada w Banku trzy rachunki: Rachunek Główny Agenta, Rachunek Pomocniczy Agenta oraz Rachunek Pomocniczy 2. Każdy z pozostałych Uczestników (w tym Spółka) posiada w ramach Struktury tylko jeden rachunek bankowy (Rachunek Główny Agenta, Rachunek Pomocniczy Agenta, Rachunek Pomocniczy 2 i rachunki pozostałych Uczestników uczestniczące w operacjach objętych Umową zwane dalej łącznie: Rachunkami, a z osobna: Rachunkiem).

2.Bank przyznał dla każdego z Rachunków Limit Dzienny, tj. wyznaczył kwotę, do której dyspozycje Uczestników dotyczące Rachunków mogą być realizowane przez Bank w przypadku braku wolnych środków w Rachunku.

3.Transfery pieniężne w ramach Struktury mają miejsce odpowiednio na koniec i początek każdego Dnia Roboczego (tj. każdego dnia od poniedziałku do piątku z wyłączeniem dni ustawowo wolnych od pracy).

4.Tytułami prawnymi transferów pieniężnych pomiędzy Rachunkiem Uczestnika innego niż Agent a Rachunkiem Głównym Agenta/Rachunkiem Pomocniczym Agenta/Rachunkiem Pomocniczym 2 oraz między rachunkiem Banku a Rachunkami jest każdorazowo instytucja subrogacji skutkująca wstąpieniem w miejsce zaspokojonego wierzyciela (na podstawie art. 518 § 1 pkt 3 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny, Dz.U. Nr 16, poz. 93 ze zm dalej: Kodeks cywilny).

5.Transfery pieniężne w ramach Struktury przebiegają następująco:

  1. na koniec każdego Dnia Roboczego, Bank po ustaleniu sald Rachunków dla każdego Uczestnika z osobna, dokonuje kolejno następujących czynności:

i. w przypadku gdy saldo Rachunku Uczestnika niebędącego Agentem ma wartość ujemną - Bank dokonuje transferu środków pieniężnych z Rachunku Pomocniczego Agenta na Rachunek Uczestnika niebędącego Agentem. W przypadku, gdy saldo Rachunku Uczestnika niebędącego Agentem ma wartość dodatnią - Bank dokonuje transferu środków pieniężnych z Rachunku Uczestnika niebędącego Agentem na Rachunek Pomocniczy Agenta. Niniejsze transfery środków pieniężnych mają doprowadzić do tego, żeby po ich dokonaniu salda Rachunków Uczestników niebędących Agentem były równe zeru.

ii. w przypadku, gdy w efekcie czynności, o których mowa w pkt. i. powyżej, saldo Rachunku Pomocniczego Agenta ma wartość ujemną - Bank dokonuje transferu środków z Rachunku Głównego Agenta na Rachunek Pomocniczy Agenta. W przypadku, gdy w efekcie czynności, o których mowa w pkt. i. powyżej, saldo Rachunku Pomocniczego Agenta ma wartość dodatnią - Bank dokonuje transferu środków z Rachunku Pomocniczego Agenta na Rachunek Główny Agenta. Niniejsze transfery środków pieniężnych mają doprowadzić do tego, żeby po ich dokonaniu saldo na Rachunku Pomocniczym Agenta było równe zeru.

iii. w przypadku, gdy saldo Rachunku Uczestnika będącego Agentem ma wartość dodatnią i w efekcie dokonania transferu środków pieniężnych z Rachunku Uczestnika niebędącego Agentem na Rachunek Pomocniczy Agenta (zgodnie z pkt i. zd. 2 powyżej) saldo Rachunku Pomocniczego Agenta miałoby wartość dodatnią - Bank, przed powstaniem dodatniej wartości salda Rachunku Pomocniczego Agenta, obciąża Rachunek Pomocniczy 2 kwotą odpowiadającą tej wartości i następnie dokonuje transferu środków z Rachunku Pomocniczego Agenta na Rachunek Pomocniczy 2, tak, aby po dokonaniu tego przelewu saldo na Rachunku Pomocniczym 2 było równe zeru.

iv. w przypadku, gdy saldo Rachunku Uczestnika będącego Agentem ma wartość ujemną, to dokonuje transferu środków pomiędzy Rachunkiem Głównym Agenta i Rachunkiem Pomocniczym Agenta w kwocie salda znajdującego się na Rachunku Pomocniczym Agenta tak, aby po dokonaniu tej czynności na Rachunku Pomocniczym Agenta saldo było równe zeru.

  1. jeżeli przed dokonaniem czynności, o których mowa w lit. a powyżej Bank ustali, iż:

i. co najmniej jeden Uczestnik niebędący Agentem posiada saldo Rachunku dodatnie (dalej: Uczestnik Dodatni) i co najmniej jeden Uczestnik niebędący Agentem posiada saldo Rachunku ujemne (dalej: Uczestnik Ujemny) - to wówczas Agent, z wykorzystaniem środków pieniężnych dostępnych w jego Rachunku Pomocniczym, spłaca zobowiązania Uczestników Ujemnych względem Banku i nabywa w ten sposób wierzytelności Banku względem Uczestników Ujemnych do wysokości dokonanej spłaty, wstępując tym samym w prawa zaspokojonego wierzyciela, tj. Banku, w trybie artykułu 518 § 1 Kodeksu cywilnego. Jednocześnie, Uczestnicy Dodatni niebędący Agentem, z wykorzystaniem środków pieniężnych zgromadzonych na ich Rachunkach, spłacają zobowiązania Agenta, istniejące w Rachunku Pomocniczym Agenta, względem Banku i nabywają w ten sposób wierzytelności Banku względem Agenta do wysokości dokonanej spłaty, wstępując tym samym w prawa zaspokojonego wierzyciela, tj. Banku, w trybie artykułu 518 § 1 Kodeksu cywilnego,

ii. każdy z Uczestników innych niż Agent jest Uczestnikiem Dodatnim lub saldo Rachunku

Uczestnika jest równe zeru - to wówczas Uczestnicy Dodatni, z wykorzystaniem środków pieniężnych zgromadzonych na ich Rachunkach, spłacają zobowiązania Agenta istniejące w Rachunku Pomocniczym Agenta względem Banku i nabywają w ten sposób wierzytelności Banku względem Agenta do wysokości dokonanej spłaty, wstępując tym samym w prawa zaspokojonego wierzyciela, tj. Banku, w trybie artykułu 518 § 1 Kodeksu cywilnego,

iii. każdy z Uczestników innych niż Agent jest Uczestnikiem Ujemnym lub saldo Rachunku

Uczestnika jest równe zeru - to wówczas Agent, z wykorzystaniem środków pieniężnych

dostępnych w jego Rachunku Pomocniczym spłaca zobowiązania Uczestników Ujemnych względem Banku i nabywa w ten sposób wierzytelności Banku względem Uczestników Ujemnych do wysokości dokonanej spłaty, wstępując tym samym w prawa zaspokojonego wierzyciela, tj. Banku, w trybie artykułu 518 § 1 Kodeksu cywilnego,

iv. każdy z Uczestników jest Uczestnikiem Dodatnim lub saldo Rachunku Uczestnika jest równe zeru - to wówczas Uczestnicy Dodatni inni niż Agent, z wykorzystaniem środków pieniężnych zgromadzonych na ich Rachunkach, spłacają zobowiązania Agenta względem Banku, istniejące w Rachunku Pomocniczym 2 i nabywają w ten sposób wierzytelności Banku względem Agenta do wysokości dokonanej spłaty, wstępując tym samym w prawa zaspokojonego wierzyciela, tj. Banku w trybie art. 518 § 1 Kodeksu cywilnego.

  1. na początku każdego Dnia Roboczego (następującego po Dniu Roboczym, w którym zostały dokonane operacje opisane w lit. a oraz b powyżej), w przypadku gdy w poprzednim Dniu Roboczym suma sald Rachunków miała wartość dodatnią, Bank dokonuje do godziny 07:00 transferów pieniężnych, stanowiących równowartość sald Rachunków, z Rachunku Głównego Agenta na Rachunek Pomocniczy Agenta, a następnie Bank wykonuje jedną z poniższych czterech operacji:

i. w przypadku, gdy w poprzednim Dniu Roboczym Agent z wykorzystaniem środków pieniężnych dostępnych w Rachunku Pomocniczym Agenta spłacił zobowiązania Uczestników Ujemnych względem Banku i nabył w ten sposób wierzytelności Banku wobec Uczestników Ujemnych do wysokości dokonanej spłaty, wstępując w prawa zaspokojonego wierzyciela, tj. Banku, w trybie art. 518 § 1 Kodeksu cywilnego, oraz Uczestnicy Dodatni spłacili z wykorzystaniem środków pieniężnych zgromadzonych na ich Rachunkach zobowiązania Agenta względem Banku istniejące w Rachunku Pomocniczym Agenta i nabyli w ten sposób wierzytelności Banku względem Agenta do wysokości dokonanej spłaty, wstępując tym samym w prawa zaspokojonego wierzyciela, tj. Banku, w trybie art. 518 § 1 Kodeksu cywilnego (sytuacja z lit. b pkt. i. powyżej), to:

  • Bank spłaca wszystkie zobowiązania Uczestników Ujemnych względem Agenta powstałe w poprzednim Dniu Roboczym i nabywa w ten sposób wierzytelności Agenta względem Uczestników Ujemnych do wysokości dokonanej spłaty, wstępując tym samym w prawa zaspokojonego wierzyciela, tj. Agenta, w trybie art. 518 § 1 Kodeksu cywilnego, oraz
  • Bank spłaca wszystkie zobowiązania Agenta względem Uczestników Dodatnich powstałe w poprzednim Dniu Roboczym i nabywa w ten sposób wierzytelności Uczestników Dodatnich względem Agenta do wysokości dokonanej spłaty, wstępując tym samym w prawa zaspokojonego wierzyciela, tj. Uczestników Dodatnich, w trybie art. 518 § 1 Kodeksu cywilnego.

ii. w przypadku, gdy w poprzednim Dniu Roboczym, Uczestnicy Dodatni spłacili z wykorzystaniem środków pieniężnych na ich Rachunkach zobowiązania Agenta i nabyli w ten sposób wierzytelności Banku względem Agenta do wysokości dokonanej spłaty, wstępując tym samym w prawa zaspokojonego wierzyciela, tj. Banku, w trybie art. 518 § 1 Kodeksu cywilnego (wszyscy Uczestnicy niebędący Agentem byli Uczestnikami Dodatnimi, sytuacja z lit. b pkt ii. powyżej) - Bank spłaca wszystkie zobowiązania Agenta względem Uczestników Dodatnich powstałe w poprzednim Dniu Roboczym i nabywa w ten sposób wierzytelności Uczestników Dodatnich względem Agenta do wysokości dokonanej spłaty, wstępując tym samym w prawa zaspokojonego wierzyciela, tj. Uczestników Dodatnich, w trybie art. 518 § 1 Kodeksu cywilnego.

iii. w przypadku, gdy w poprzednim Dniu Roboczym Agent spłacił z wykorzystaniem środków pieniężnych dostępnych w Rachunku Pomocniczym Agenta zobowiązania Uczestników Ujemnych względem Banku i nabył w ten sposób wierzytelności Banku wobec Uczestników Ujemnych do wysokości dokonanej spłaty, wstępując tym samym w prawa zaspokojonego wierzyciela, tj. Banku, w trybie art. 518 § 1 Kodeksu cywilnego (wszyscy Uczestnicy niebędący Agentem byli Uczestnikami Ujemnymi, sytuacja z lit. b pkt. iii. powyżej) - Bank spłaca wszystkie zobowiązania Uczestników Ujemnych względem Agenta powstałe w poprzednim Dniu Roboczym i nabywa w ten sposób wierzytelności Agenta względem Uczestników Ujemnych do wysokości dokonanej spłaty, wstępując tym samym w prawa zaspokojonego wierzyciela, tj. Agenta, w trybie art. 518 § 1 Kodeksu cywilnego.

iv. w przypadku, gdy w poprzednim Dniu Roboczym, Uczestnicy Dodatni spłacili z wykorzystaniem środków pieniężnych na ich Rachunkach zobowiązania Agenta względem Banku, istniejące w Rachunku Pomocniczym 2 i nabyli w ten sposób wierzytelności Banku względem Agenta do wysokości dokonanej spłaty, wstępując tym samym w prawa zaspokojonego wierzyciela, tj. Banku, w trybie art. 518 § 1 Kodeksu cywilnego (wszyscy Uczestnicy byli Uczestnikami Dodatnimi, sytuacja z lit. b pkt iv. powyżej) - Bank spłaca wszystkie zobowiązania Agenta względem Uczestników Dodatnich powstałe w poprzednim Dniu Roboczym i nabywa w ten sposób wierzytelności Uczestników Dodatnich względem Agenta wstępując tym samym w prawa zaspokojonego wierzyciela, tj. Uczestników Dodatnich, w trybie art. 518 § 1 Kodeksu cywilnego.

6.Transfery pieniężne w ramach Struktury są realizowane bez jakichkolwiek pożyczek pomiędzy Uczestnikami lub poręczeń ze strony Uczestników za spłatę zobowiązań wobec Banku.

7.Transfery pieniężne, o których mowa powyżej są wykonywane przez Bank w ramach świadczonej usługi cash pooling na podstawie odpowiednich zgód wyrażonych przez Uczestników, bez konieczności udzielania takich zgód w odniesieniu do każdej transakcji z osobna oraz na podstawie udzielonych przez Uczestników pełnomocnictw na rzecz Banku.

8.Bank nalicza odsetki od środków znajdujących się na Rachunku Głównym Agenta przy zastosowaniu stawki oprocentowania ustalanej zgodnie z Umową. Ponadto, Bank nalicza odsetki należne od wzajemnych zobowiązań Uczestników przy zastosowaniu stawek określonych w załączniku do Umowy. Odsetki są naliczane przez Bank w cyklach dziennych. Rozliczenie odsetek jest realizowane raz w miesiącu, pierwszego Dnia Roboczego każdego miesiąca, jednak nie później niż 5 Dnia Roboczego po okresie rozliczeniowym.

9.Z tytułu świadczenia przez Bank usługi cash pooling, Uczestnicy obciążani są stałą opłatą.

Uczestnicy są polskimi rezydentami podatkowymi.

Spółka nie funkcjonuje w sferze innej niż działalność gospodarcza.

Jak wspomniano na wstępie, Spółka prowadzi działalność gospodarczą i jest zarejestrowana jako podatnik VAT czynny. W ramach działalności gospodarczej Spółka wykonuje zarówno czynności podlegające opodatkowaniu VAT według właściwej stawki, jak i korzystające ze zwolnienia od VAT.

W ramach i w związku z prowadzoną przez siebie działalnością gospodarczą, Wnioskodawca uzyskuje również inne przychody, które nie stanowią jednak bezpośredniego wynagrodzenia należnego w zamian za konkretne czynności podlegające VAT. Stąd, mimo iż uzyskanie takich przychodów wynika z działalności gospodarczej realizowanej przez Wnioskodawcę, ich uzyskanie nie generuje po stronie Spółki sprzedaży opodatkowanej/zwolnionej z VAT. Przychody te traktowane są przez Wnioskodawcę jako niepodlegające VAT (tzw. sprzedaż NP.). W rezultacie, Spółka nie uwzględnia takich przychodów w rejestrach/deklaracjach VAT i nie dokumentuje ich za pomocą faktur. Ww. przychody obejmują/będą obejmować w szczególności:

  • odszkodowania;
  • kary umowne;
  • kwoty uzyskiwane z tytułu sprzedaży wierzytelności przysługujących Spółce;
  • odsetki od środków pieniężnych zgromadzonych przez Spółkę na rachunkach bankowych;
  • przychody związane z posiadanymi przez Spółkę papierami wartościowymi/udziałami w spółkach (dywidendy).

Należy zaznaczyć, że ww. katalog ma charakter przykładowy i Spółka może uzyskiwać również inne przychody niepodlegające opodatkowaniu VAT, a będące rezultatem prowadzonej przez nią działalności gospodarczej, w szczególności będą nimi odsetki otrzymywane w związku z uczestnictwem w Strukturze.

Sfera aktywności Wnioskodawcy ograniczona jest do działalności realizowanej przez Spółkę jako podmiot gospodarczy nastawiony na generowanie przychodów i osiąganie zysku. Ergo, Spółka nie podejmuje innej aktywności niż stanowiąca lub związana z działalnością gospodarczą. Stąd, ogół przychodów uzyskiwanych przez Spółkę wynika z wykonywanej przez nią działalności gospodarczej (podlegającej/niepodlegającej opodatkowaniu VAT).

W szczególności:

  • Spółka nie jest jednostką samorządu terytorialnego, działającą na podstawie odpowiedniej ustawy samorządowej, tj. ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 1515 ze zm.), ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 1445 ze zm.) lub ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie województwa (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 1392 ze zm.);
  • podstawą działalności Spółki nie jest ustawa z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 885 ze zm.), regulująca zasady działania m.in. jednostek budżetowych i samorządowych zakładów budżetowych;
  • Spółka nie jest również stowarzyszeniem lub fundacją w rozumieniu odpowiednio ustawy z dnia 7 kwietnia 1989 r. - Prawo o stowarzyszeniach (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 1393 ze zm.) lub ustawy z dnia 9 kwietnia 1984 r. o fundacjach (t.j. Dz.U. z 1993 r. Nr 46, poz. 203 ze zm.).

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy w związku z uczestnictwem w Strukturze, począwszy od 1 stycznia 2016 r. (tj. od wejścia w życie Nowelizacji) Spółka będzie zobowiązana do ustalania zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej według sposobu ustalenia proporcji", o którym mowa w art. 86 ust. 2a Ustawy VAT ...

Stanowisko Wnioskodawcy:

W ocenie Spółki, w związku z uczestnictwem w Strukturze, począwszy od 1 stycznia 2016 r. (tj. od dnia wejścia w życie Nowelizacji) Spółka nie będzie zobowiązana do ustalania zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej według Prewspółczynnika.

Uwagi ogólne

Aktualny stan prawny

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 Ustawy VAT opodatkowaniu VAT podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Na podstawie art. 7 ust. 1 Ustawy VAT przez dostawę towarów należy rozumieć przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. W świetle art. 8 ust. 1 Ustawy VAT przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej.

W myśl art. 15 ust. 1 Ustawy VAT podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

W ust. 2 ww. przepisu ustawodawca wskazał natomiast, że pod pojęciem działalności gospodarczej należy rozumieć wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Z przytoczonych przepisów wynika, że dla uznania, iż konkretna czynność podlega VAT, kluczowe jest ustalenie, czy jest ona wykonywana przez podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1, tj. podmiot wykonujący samodzielnie działalność gospodarczą. Niemniej, przypisanie osobie realizującej daną czynność statusu podatnika nie jest wystarczające dla uznania, że podlega ona przepisom Ustawy VAT. Na gruncie tych regulacji niezbędne jest bowiem każdorazowe określenie, czy w ramach transakcji podmiot będący co do zasady podatnikiem VAT działa w takim charakterze, tj. czy transakcja ta ma miejsce w ramach prowadzonej przez niego działalności gospodarczej.

Status przedsiębiorcy jako podatnika VAT nie ma zatem charakteru uniwersalnego. Oznacza to, że nie każda czynność dokonana przez podmiot będący podatnikiem będzie podlegać opodatkowaniu VAT. Posiadanie tego statusu nie powoduje automatycznie rozciągnięcia skutków podatkowych w VAT na całą sferę aktywności podatnika (tak np. Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej z 9 kwietnia 2015 r., sygn. IPPP1/4512-198/15-5/AW).

Innymi słowy, dany podmiot może występować w dwojakim charakterze, tj.:

  1. jako podatnik VAT, którego czynności:
    1. są opodatkowane/zwolnione z VAT, jeśli stanowią jedną z czynności wymienionych w art. 5 ust. 1 Ustawy VAT (tj. stanowią w szczególności odpłatne świadczenie usług lub odpłatną dostawę towarów);
    2. nie podlegają opodatkowaniu VAT, co ma miejsce w przypadku czynności, które nie mogą zostać zaliczone do katalogu zawartego w art. 5 ust. 1 Ustawy VAT;
  2. jako podmiot niebędący podatnikiem, którego czynności nie podlegają przepisom Ustawy VAT (nawet jeśli spełniają warunki - o charakterze przedmiotowym - dla ich uznania za czynności, o których mowa w art. 5 ust. 1 Ustawy VAT). Wynika to z faktu, że nie są one wykonywane przez podmiot działający w charakterze podatnika, co z góry wyklucza możliwość ich objęcia regulacjami VAT.

Oznacza to, że nie każda czynność wykonywana przez podatnika VAT w ramach prowadzonej przez niego działalności gospodarczej musi stanowić czynność podlegającą opodatkowaniu VAT

. Stąd, nie wszystkie przychody uzyskiwane w ramach tej działalności muszą stanowić wynagrodzenie uzyskiwane w zamian za czynności podlegające opodatkowaniu VAT.

Stan prawny od 1 stycznia 2016 r.

Zgodnie z ust. 2a art. 86 Ustawy VAT, który wejdzie w życie z dniem 1 stycznia 2016 r., w przypadku nabycia towarów i usług wykorzystywanych zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza, z wyjątkiem celów osobistych, do których ma zastosowanie art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2, oraz celów, o których mowa w art. 8 ust. 5 - w przypadku, o którym mowa w tym przepisie, gdy przypisanie tych towarów i usług w całości do działalności gospodarczej podatnika nie jest możliwe, kwotę podatku naliczonego, o której mowa w ust. 2, oblicza się zgodnie ze sposobem określenia zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej, zwanym dalej sposobem określenia proporcji". Sposób określenia proporcji powinien najbardziej odpowiadać specyfice wykonywanej przez podatnika działalności i dokonywanych przez niego nabyć.

Z literalnej wykładni przytoczonego przepisu wynika, że obowiązek ustalania zakresu prawa do odliczenia VAT naliczonego przy wykorzystaniu Prewspółczynnika uzależniony został od łącznego spełnienia następujących warunków:

  1. podatnik wykonuje zarówno czynności, które mają związek z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą, jak i czynności, które nie wykazują takiego związku;
  2. podatnik nabywa towary/usługi zarówno dla celów czynności, które mają związek z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą, jak i czynności, które nie wykazują takiego związku;
  3. podatnik nie jest w stanie przyporządkować w całości nabywanych towarów/usług wyłącznie do prowadzonej przez niego działalności gospodarczej.

Z powyższego wynika, że konieczność kalkulowania Prewspółczynnika dotyczyć będzie wyłącznie podmiotów, które funkcjonują równocześnie w dwóch sferach, tj. (i) jako podmioty prowadzące działalność gospodarczą (tj. ogólnie rzecz ujmując, działalność o charakterze zarobkowym - wytwórczą, handlową, usługową etc), jak i (ii) podmioty, które prowadzą działalność niemającą ww. charakteru (np. działalność charytatywna prowadzona przez fundacje, związana z realizacją zadań publicznych). Przy tym, obowiązek ustalania Prewspółczynnika ograniczony został wyłącznie do tych z ww. podmiotów, które nabywają towary/usługi skutkujące powstaniem VAT naliczonego, których nie można przyporządkować (i) wyłącznie do sfery działalności gospodarczej albo (ii) wyłącznie do sfery działalności niegospodarczej. Gdyby przyporządkowanie takie było możliwe, ustalanie Prewspółczynnika byłoby niecelowe (określenie kwoty VAT naliczonego związanej z działalnością gospodarczą byłoby bowiem możliwe w ramach tzw. alokacji bezpośredniej). Dopiero jeśli u danego podmiotu wystąpi zakup towarów/usług, których nie będzie można przyporządkować do jednej z ww. sfer (tj. do sfery działalności gospodarczej albo do sfery działalności niegospodarczej), podmiot ten zobowiązany będzie do kalkulacji Prewspółczynnika.

Zdaniem Spółki, po wejściu w życie Nowelizacji nie będzie ona zobowiązana do określania zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej według Prewspółczynnika. Jest to konsekwencją faktu, iż Spółka nie funkcjonuje i nie będzie funkcjonować w sferze innej niż działalność gospodarcza, tj. - nie wykonuje/nie będzie wykonywać czynności i uzyskiwać przychodów innych niż związane - bezpośrednio lub pośrednio - z prowadzoną przez nią działalnością gospodarczą.

Na potwierdzenie należy wskazać, że - jak już wcześniej zaznaczono - z art. 86 ust. 2a Ustawy VAT wyraźnie wynika, że obowiązek stosowania Prewspółczynnika do rozliczeń w zakresie VAT naliczonego dotyczy wyłącznie podatników VAT, którzy poza działalnością gospodarczą (w związku z którą został im przypisany status podatnika), wykonują również czynności, których nie można zaliczyć do działalności gospodarczej. Jak wskazano w opisie zdarzenia przyszłego zawartego w niniejszym wniosku, sytuacja taka nie występuje i nie będzie występować w przypadku Wnioskodawcy. Czynności wykonywane przez Spółkę wpisują się bowiem w całości w realizowaną przez nią działalność gospodarczą, której głównym założeniem jest maksymalizacja przychodów osiąganych w związku z prowadzoną działalnością, W przypadku Wnioskodawcy nie występuje więc sytuacja, w odniesieniu do której ustawodawca przewidział konieczność ustalania Prewspółczynnika (Spółka nie funkcjonuje w sferze innej niż związana z działalnością gospodarczą).

Na powyższe nie wpływa okoliczność, że Spółka uzyskuje również przychody z tytułów innych niż czynności podlegające opodatkowaniu VAT (tj. innych niż czynności wymienione w katalogu zawartym w art. 5 ust. 1 Ustawy VAT, np. odpłatne świadczenie usług/dostawa towarów), w tym przychody z odsetek otrzymywanych z tytułu uczestnictwa w Strukturze. Okoliczność, że przychody te nie podlegają VAT (nie są wykazywane przez Spółkę w rejestrach/deklaracjach VAT i nie są dokumentowane za pomocą faktur) nie zmienia faktu, że są one efektem czynności podejmowanych przez Spółkę i/lub sytuacji zaistniałych w ramach działalności gospodarczej prowadzonej przez Wnioskodawcę. O ile więc przychody tego rodzaju (np. odszkodowania, kary umowne, odsetki z tytułu uczestnictwa w Strukturze) nie są bezpośrednim wynagrodzeniem w zamian za realizowane przez Wnioskodawcę czynności podlegające VAT, to są one naturalną konsekwencją działalności gospodarczej realizowanej przez Spółkę (która generalnie podlega VAT). Nie występuje natomiast sytuacja, w której przychody te wynikałyby ze zdarzeń zaistniałych w związku z inną niż gospodarcza działalnością realizowaną przez Spółkę, albowiem tylko w takim przypadku po stronie Wnioskodawcy zaistniałaby konieczność ustalania Prewspółczynnika.

Rozróżnienie, na którym opiera się ww. stanowisko (tj. rozróżnienie sfer działalności podatnika na sferę działalności gospodarczej oraz sferę działalności niegospodarczej) ma swoje źródło w orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej . Przykładowo, w wyroku z 13 marca 2008 r. w sprawie C-437/06 Securenta TSUE wskazał m.in.:

W przypadku, gdy podatnik wykonuje równocześnie działalność gospodarczą, opodatkowaną lub zwolnioną z podatku, i działalność niemającą charakteru gospodarczego, nienależącą do zakresu stosowania szóstej dyrektywy Rady 77/388/EWG z dnia 17 maja 1977 r. w sprawie harmonizacji ustawodawstw państw członkowskich w odniesieniu do podatków obrotowych - wspólny system podatku od wartości dodanej: ujednolicona podstawa wymiaru podatku, odliczenie podatku od wartości dodanej naliczonego od wydatków związanych z emisją akcji i nietypowych cichych udziałów jest dopuszczalne tylko w takim zakresie, w jakim wydatki te można przyporządkować działalności gospodarczej podatnika w rozumieniu art. 2 pkt 1 tej dyrektywy.

Analogiczne konkluzje zawarte zostały w wyroku TSUE z 8 listopada 2012 r. w sprawie C-511/10 BLC.

Należy zaznaczyć, że pogląd o konieczności wyodrębnienia dla potrzeb odliczenia VAT naliczonego z ogółu działań podatnika czynności niezwiązanych z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą, zaprezentowany został również w wyrokach polskich sądów administracyjnych.

Przykładowo, w wyroku z 24 lipca 2014 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie (sygn. I SA/Wr 754/14) stwierdził m.in., że:

Brak skorzystania z uprawnienia przez państwo członkowskie nie może być odczytywany w sposób zaprzeczający wspólnemu systemowi VAT. System odliczeń VAT jest wyraźny - ma on na celu całkowite uwolnienie przedsiębiorcy od ciężaru VAT zapłaconego lub podlegającego zapłacie w ramach prowadzonej przez niego działalności gospodarczej. Natomiast nie daje takiego uprawnienia do odliczenia w przypadku czynności będących poza zakresem takiej działalności gospodarczej.

Przedstawiona wykładnia art. 86 ust. 2a Ustawy VAT znajduje też potwierdzenie w uzasadnieniu do projektu Nowelizacji, w którym wskazano m.in.:

Cele prowadzonej działalności gospodarczej należy rozpatrywać w kontekście definicji działalności gospodarczej, określonej przepisami art. 15 ust. 2 i 3 ustawy VAT. Mieścić będą się tutaj również działania czy sytuacje występujące w ramach działalności gospodarczej, jednakże niegenerujące opodatkowania podatkiem VAT, przykładowo otrzymanie odszkodowań umownych czy odsetek za nieterminowe dokonywanie płatności od kontrahentów, sprzedaż wierzytelności trudnych itp.

. Natomiast przez cele inne rozumie się sferę działalności danego podmiotu niebędącą działalnością gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 i 3 ustawy VAT (przykładowo działalność podmiotu w charakterze organu władzy czy nieodpłatną działalność statutową), a także cele prywatne, z definicji niemające nic wspólnego z działalnością gospodarczą podatnika.

Z uzasadnienia wynika zatem wprost, że realizowanie przez podatnika czynności niepodlegajacych opodatkowaniu VAT nie decyduje o powstaniu po jego stronie obowiązku kalkulowania Prewspółczynnika. Obowiązek taki zaistnieje jedynie w przypadku prowadzenia przezeń działalności (aktywności), która pozostaje poza działalnością gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 1 i 2 Ustawy VAT, tj. ma to miejsce w przypadku podmiotów działających w charakterze organów władzy czy fundacji/stowarzyszeń realizujących niegospodarcze cele statutowe.

Analogiczne podejście zostało wreszcie zaprezentowane w odpowiedzi Ministra Finansów z 27 stycznia 2015 r. na interpelację poselską nr 30157, w której czytamy m.in.:

Obowiązek wydzielenia podatku naliczonego przy zastosowaniu ww. prewspółczynnika dotyczy (...) tylko wąskiej grupy podatników, którzy poza działalnością gospodarczą w rozumieniu ustawy VAT wykonują również działalność nieobjętą systemem VAT (np. jako organ władzy publicznej), i nie jest możliwe bezpośrednie przyporządkowanie podatku naliczonego do każdego z tych typów działalności. Powyższe zapewni realizację zasady neutralności podatku VAT, która uniemożliwia odliczanie podatku w związku z działalnością nieobjętą systemem VAT.

Podsumowując powyższe, Spółka wskazuje, że z uwagi na niewykonywanie przez nią czynności niezwiązanych z jej działalnością gospodarczą, po wejściu w życie Nowelizacji nie będzie ona zobowiązana do określania zakresu prawa do odliczenia VAT naliczonego w oparciu o Prewspółczynnik.

Końcowo Wnioskodawca wskazuje, że powyższe stanowisko znajduje również potwierdzenie w tym, że Spółka funkcjonuje w formie spółki kapitałowej, nie jest natomiast jednostką samorządu terytorialnego/organem władzy publicznej niebędącą podatnikiem na podstawie art. 15 ust. 6 Ustawy VAT, ew. podmiotem działającym na podstawie ustawy o finansach publicznych (np. samorządowym zakładem budżetowym), jak również stowarzyszeniem lub fundacją. Jak natomiast wynika z uzasadnienia do Nowelizacji, intencją ustawodawcy było, aby przepisy o Prewspółczynniku miały zastosowanie do tego rodzaju podmiotów.

Powyższe potwierdza w szczególności fakt, że w orzecznictwie TSUE kwestia konieczności wyodrębnienia przez podatnika podatku VAT naliczonego związanego z czynnościami wykonywanymi poza prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą, rozpatrywana była właśnie w kontekście tego rodzaju podmiotów, które podejmowały działania w celach innych niż gospodarcze/zarobkowe.

Przykładowo, w wyroku z 12 lutego 2009 r. w sprawie C-515/07 Vereniging Noordelijke TSUE rozpatrywał stan faktyczny, w którym holenderskie stowarzyszenie oprócz działalności zarobkowej podejmowało również przewidziane statutem czynności mające na celu obronę ogólnych interesów członków stowarzyszenia, które nie miały charakteru gospodarczego.

Podobnie, wyrok TSUE 10 września 2014 r. w sprawie C-92/13 Gemeente s-Hertogenbosch dotyczył kwestii zakresu prawa do odliczenia VAT od nakładów poniesionych na wybudowanie budynku przez gminę.

Powyższe potwierdza, że obowiązek kalkulacji Prewspółczynnika będzie dotyczył wyłącznie wąskiej grupy podmiotów (takich jak organy władzy publicznej, stowarzyszenia, fundacje). Ponieważ do grupy tej nie zalicza się Spółka, obowiązek ustalania Prewspółczynnika nie będzie jej dotyczył.

Powyższe rozumowanie znajduje potwierdzenie, m.in. w interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 28 października 2015 r., sygn. IPPP1/4512-1048/15-2/IGo.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zaistniałego stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 ze zm.) zwanej dalej również ustawą lub ustawą o VAT, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Stosownie do treści art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:

  1. nabycia towarów i usług,
  2. dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.

Na mocy art. 86 ust. 2a ustawy, w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2016r., w przypadku nabycia towarów i usług wykorzystywanych zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza, z wyjątkiem celów osobistych, do których ma zastosowanie art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2, oraz celów, o których mowa w art. 8 ust. 5 w przypadku, o którym mowa w tym przepisie, gdy przypisanie tych towarów i usług w całości do działalności gospodarczej podatnika nie jest możliwe, kwotę podatku naliczonego, o której mowa w ust. 2, oblicza się zgodnie ze sposobem określenia zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej, zwanym dalej sposobem określenia proporcji. Sposób określenia proporcji powinien najbardziej odpowiadać specyfice wykonywanej przez podatnika działalności i dokonywanych przez niego nabyć.

Stosownie do treści art. 86 ust. 2b ustawy, sposób określenia proporcji najbardziej odpowiada specyfice wykonywanej przez podatnika działalności i dokonywanych przez niego nabyć, jeżeli:

  1. zapewnia dokonanie obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wyłącznie w odniesieniu do części kwoty podatku naliczonego proporcjonalnie przypadającej na wykonywane w ramach działalności gospodarczej czynności opodatkowane oraz
  2. obiektywnie odzwierciedla część wydatków przypadającą odpowiednio na działalność gospodarczą oraz na cele inne niż działalność gospodarcza, z wyjątkiem celów osobistych, do których ma zastosowanie art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2, oraz celów, o których mowa w art. 8 ust. 5 w przypadku, o którym mowa w tym przepisie, gdy przypisanie tych wydatków w całości do działalności gospodarczej nie jest możliwe.

Zgodnie z art. 86 ust. 2c ustawy, przy wyborze sposobu określenia proporcji można wykorzystać w szczególności następujące dane:

  1. średnioroczną liczbę osób wykonujących wyłącznie prace związane z działalnością gospodarczą w ogólnej średniorocznej liczbie osób wykonujących prace w ramach działalności gospodarczej i poza tą działalnością;
  2. średnioroczną liczbę godzin roboczych przeznaczonych na prace związane z działalnością gospodarczą w ogólnej średniorocznej liczbie godzin roboczych przeznaczonych na prace związane z działalnością gospodarczą i poza tą działalnością;
  3. roczny obrót z działalności gospodarczej w rocznym obrocie podatnika z działalności gospodarczej powiększonym o otrzymane przychody z innej działalności, w tym wartość dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze, otrzymanych na sfinansowanie wykonywanej przez tego podatnika działalności innej niż gospodarcza;
  4. średnioroczną powierzchnię wykorzystywaną do działalności gospodarczej w ogólnej średniorocznej powierzchni wykorzystywanej do działalności gospodarczej i poza tą działalnością.

Zgodnie z art. 86 ust. 2d, w celu obliczenia kwoty podatku naliczonego w przypadku, o którym mowa w ust. 2a, przyjmuje się dane za poprzedni rok podatkowy.

Na mocy art. 86 ust. 2e, podatnik rozpoczynający w danym roku podatkowym wykonywanie działalności gospodarczej i działalności innej niż działalność gospodarcza, w celu obliczenia kwoty podatku naliczonego w przypadku, o którym mowa w ust. 2a, przyjmuje dane wyliczone szacunkowo, według prognozy uzgodnionej z naczelnikiem urzędu skarbowego w formie protokołu.

Zgodnie z art. 86 ust. 2f, przepis ust. 2e stosuje się również, gdy podatnik uzna, że w odniesieniu do wykonywanej przez niego działalności i dokonywanych przez niego nabyć dane za poprzedni rok podatkowy byłyby niereprezentatywne.

Na podstawie art. 86 ust. 2g, proporcję określa się procentowo w stosunku rocznym. Proporcję tę zaokrągla się w górę do najbliższej liczby całkowitej. Przepisy art. 90 ust. 5, 6, 9a i 10 stosuje się odpowiednio.

W przypadku gdy podatnik, dla którego sposób określenia proporcji wskazują przepisy wydane na podstawie ust. 22, uzna, że wskazany zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie ust. 22 sposób określenia proporcji nie będzie najbardziej odpowiadać specyfice wykonywanej przez niego działalności i dokonywanych przez niego nabyć, może zastosować inny bardziej reprezentatywny sposób określenia proporcji art. 86 ust. 2h.

Stosownie do treści art. 90c ustawy:

  1. W przypadku nabytych towarów i usług, w odniesieniu do których kwotę podatku naliczonego oblicza się zgodnie z art. 86 ust. 2a, po zakończeniu roku podatkowego, w którym podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, o którym mowa w art. 86 ust. 1, podatnik jest obowiązany dokonać korekty podatku odliczonego przy ich nabyciu, uwzględniając dane dla zakończonego roku podatkowego. Przepisy art. 91 ust. 2-9 stosuje się odpowiednio.
  2. W przypadku gdy korekty podatku odliczonego dokonuje podatnik, dla którego sposób określenia proporcji wskazują przepisy wydane na podstawie art. 86 ust. 22, może on uwzględnić dane za rok podatkowy poprzedzający poprzedni rok podatkowy, jeżeli takie dane przyjęto w celu obliczenia kwoty podatku naliczonego w przypadku, o którym mowa w art. 86 ust. 2a.
  3. Dokonując korekty, o której mowa w ust. 1, podatnik może przyjąć inny sposób określania proporcji, niż został przyjęty dla danego roku podatkowego, jeżeli byłby on bardziej reprezentatywny dla zakończonego roku.

Powołany wyżej art. 86 ust. 2a ustawy będzie mieć zastosowanie wyłącznie do sytuacji, w której nabywane towary i usługi, wykorzystywane są zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza, w sytuacji gdy przypisanie tych wydatków w całości do działalności gospodarczej nie jest możliwe. W takich okolicznościach kwotę podatku naliczonego oblicza się zgodnie ze sposobem określenia zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej. Zatem podstawową przesłanką warunkującą stosowanie przepisu art. 86 ust. 2a jest wykonywanie przez podatnika czynności innych niż działalność gospodarcza (z wyjątkiem wykorzystania na cele osobiste, do których może mieć zastosowanie art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2 ustawy o VAT). Podkreślenia wymaga, że dla stwierdzenia czy działalność lub transakcje stanowią cele inne niż związane z działalnością gospodarczą znaczenie ma, czy mieszczą się one w przedmiocie działalności danej jednostki.

Cele prowadzonej działalności gospodarczej należy rozpatrywać w kontekście definicji działalności gospodarczej, określonej w art. 15 ust. 2 i 3 ustawy. Mieszczą się tutaj również działania czy sytuacje występujące w ramach działalności gospodarczej, jednakże niegenerujące opodatkowania podatkiem. Natomiast przez cele inne rozumie się sferę działalności danego podmiotu niebędącą działalnością gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 i 3 ustawy (przykładowo działalność podmiotu w charakterze organu władzy czy nieodpłatna działalność statutowa), a także cele prywatne, które z założenia nie mają nic wspólnego z działalnością gospodarczą podatnika.

Jak wynika z przedstawionego we wniosku opisu sprawy Wnioskodawca nie funkcjonuje w sferze innej niż działalność gospodarcza. Spółka prowadzi działalność gospodarczą i jest zarejestrowana jako podatnik VAT czynny. W ramach działalności gospodarczej Spółka wykonuje zarówno czynności podlegające opodatkowaniu VAT według właściwej stawki, jak i korzystające ze zwolnienia od VAT.

W ramach i w związku z prowadzoną przez siebie działalnością gospodarczą, Wnioskodawca uzyskuje również inne przychody, które nie stanowią jednak bezpośredniego wynagrodzenia należnego w zamian za konkretne czynności podlegające VAT. Stąd, mimo iż uzyskanie takich przychodów wynika z działalności gospodarczej realizowanej przez Wnioskodawcę, ich uzyskanie nie generuje" po stronie Spółki sprzedaży opodatkowanej/zwolnionej z VAT. Przychody te traktowane są przez Wnioskodawcę jako niepodlegające VAT (tzw. sprzedaż NP.). W rezultacie, Spółka nie uwzględnia takich przychodów w rejestrach/deklaracjach VAT i nie dokumentuje ich za pomocą faktur. Ww. przychody obejmują/będą obejmować w szczególności:

  • odszkodowania;
  • kary umowne;
  • kwoty uzyskiwane z tytułu sprzedaży wierzytelności przysługujących Spółce;
  • odsetki od środków pieniężnych zgromadzonych przez Spółkę na rachunkach bankowych;
  • przychody związane z posiadanymi przez Spółkę papierami wartościowymi/udziałami w spółkach (dywidendy).

Wnioskodawca wskazał, że ww. katalog ma charakter przykładowy i Spółka może uzyskiwać również inne przychody niepodlegające opodatkowaniu VAT, a będące rezultatem prowadzonej przez nią działalności gospodarczej, w szczególności będą nimi odsetki otrzymywane w związku z uczestnictwem w Strukturze cash poolingu.

Sfera aktywności Wnioskodawcy ograniczona jest do działalności realizowanej przez Spółkę jako podmiot gospodarczy nastawiony na generowanie przychodów i osiąganie zysku. Spółka nie podejmuje innej aktywności niż stanowiąca lub związana z działalnością gospodarczą. Stąd, ogół przychodów uzyskiwanych przez Spółkę wynika z wykonywanej przez nią działalności gospodarczej (podlegającej/niepodlegającej opodatkowaniu VAT).

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą obowiązku stosowania proporcji, o której mowa w przepisie art. 86 ust. 2a ustawy o podatku od towarów i usług w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2016 r. w związku z uczestnictwem w Strukturze cash poolingu.

Umowa cash poolingu (zarządzania płynnością finansową) jest formą efektywnego zarządzania środkami finansowymi, stosowaną przez podmioty należące do jednej grupy kapitałowej, lub podmioty powiązane ekonomicznie w jakikolwiek inny sposób. Sprowadza się ona do koncentrowania środków pieniężnych z jednostkowych rachunków poszczególnych podmiotów na wspólnym rachunku grupy i zarządzaniu zgromadzoną w ten sposób kwotą, przy wykorzystaniu korzyści skali. Pozwala to na kompensowanie przejściowych nadwyżek, wykazywanych przez jedne z podmiotów, z przejściowymi niedoborami zaistniałymi u innych podmiotów. Dzięki temu dochodzi do minimalizowania kosztów kredytowania działalności podmiotów z grupy poprzez kredytowanie się przy wykorzystaniu środków własnych grupy. W ramach porozumienia cash poolingu uczestnicy wskazują podmiot organizujący cash pooling i zarządzający systemem. Zarządzający systemem w ramach umowy zapewnia dla wszystkich uczestników systemu środki finansowe na pokrycie sald ujemnych, a przypadku wystąpienia sald dodatnich na rachunkach uczestników to na jego rachunek trafiają środki finansowe.

Analiza okoliczności faktycznych sprawy w kontekście obowiązujących w tym zakresie przepisów prawa pozwala stwierdzić, że w stanie prawnym obowiązującym od dnia 1 stycznia 2016 r. Wnioskodawca nie będzie miał obowiązku określania kwot podatku naliczonego do odliczenia zgodnie ze sposobem określenia proporcji", o którym mowa w art. 86 ust. 2a ustawy o podatku od towarów i usług w związku z uczestnictwem w Strukturze cash poolingu.

Należy wskazać, że powołany art. 86 ust. 2a ustawy będzie mieć zastosowanie wyłącznie do sytuacji, w której nabywane towary i usługi, wykorzystywane są zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza, w sytuacji gdy przypisanie tych wydatków w całości do działalności gospodarczej nie jest możliwe. W takich okolicznościach kwotę podatku naliczonego oblicza się zgodnie ze sposobem określenia zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej. Zatem podstawową przesłanką warunkującą stosowanie przepisu art. 86 ust. 2a jest wykonywanie przez podatnika czynności innych niż działalność gospodarcza (z wyjątkiem wykorzystania na cele osobiste, do których może mieć zastosowanie art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2 ustawy). Jak wynika z opisu sprawy Wnioskodawca nie funkcjonuje w sferze innej niż działalność gospodarcza, Spółka może uzyskiwać również inne przychody niepodlegające opodatkowaniu VAT, ale będące rezultatem prowadzonej przez nią działalności gospodarczej, w szczególności będą nimi jak wskazuje Wnioskodawca odsetki otrzymywane w związku z uczestnictwem w Strukturze cash poolingu. Wszystkie opisane przez Wnioskodawcę przychody związane są z prowadzoną działalnością gospodarczą.

W konsekwencji, skoro jak wskazuje Wnioskodawca wszystkie opisane przez niego przychody związane są z prowadzoną przez Wnioskodawcę działalnością gospodarczą, to mieszczą się one w pojęciu celów związanych z działalnością gospodarczą, w rozumieniu art. 86 ust. 2a ustawy. Zatem należy uznać, że art. 86 ust. 2a ustawy o VAT nie będzie mieć wpływu na sposób rozliczania podatku naliczonego VAT Spółki.

Reasumując, Spółka począwszy od 1 stycznia 2016 r. nie będzie zobowiązana do ustalania zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej na podstawie art. 86 ust. 2a ustawy o VAT, w związku z uczestnictwem w Strukturze cash poolingu.

W świetle powyższego stanowisko Wnioskodawcy jest prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym, a w części dotyczącej zdarzenia przyszłego stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Przedmiotowa interpretacja rozstrzyga ściśle w zakresie sformułowanego pytania oraz stanowiska, a zatem nie rozstrzyga w zakresie prawidłowości opodatkowania wykonywanych przez Wnioskodawcę czynności (w szczególności opodatkowania przychodów z tytułu uczestnictwa w Strukturze cash poolingu), bowiem powyższe nie było przedmiotem wniosku.

Zmiana któregokolwiek z elementów przedstawionego stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego lub zmiana stanu prawnego powoduje, że niniejsza interpretacja traci swoją ważność, a Wnioskodawca nie może korzystać z ochrony wynikającej z tej interpretacji.

Zauważyć jednak należy, że zgodnie z art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa, minister właściwy do spraw finansów publicznych, na wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną). Wniosek o interpretację indywidualną może dotyczyć zaistniałego stanu faktycznego lub zdarzeń przyszłych (art. 14b § 2 ustawa Ordynacja podatkowa). Zatem wniosek o wydanie interpretacji może być złożony tylko w indywidualnej sprawie zainteresowanego. Z tych też względów z uwagi na indywidualny charakter interpretacji przepisów prawa podatkowego zaznacza się, że niniejsza interpretacja indywidualna dotyczy jedynie Wnioskodawcy, nie dotyczy natomiast pozostałych Uczestników będących w strukturze cash poolingu. Uwzględniając powyższe wskazać zatem należy, że interpretacja nie wywołuje skutków prawnych dla pozostałych Uczestników.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa S. Wyszyńskiego 2, 44-101 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi t.j. Dz. U. z 2012r., poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach