Temat interpretacji

opodatkowanie świadczonych na rzecz współmałżonki Wnioskodawcy usług wynajmu powierzchni użytkowych

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2012r. poz. 749 ze zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 10 sierpnia 2012r. (data wpływu 17 sierpnia 2012r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania świadczonych na rzecz współmałżonki Wnioskodawcy usług wynajmu powierzchni użytkowych - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 17 sierpnia 2012r. wpłynął do tut. organu ww. wniosek z dnia 10 sierpnia 2012r. o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania świadczonych na rzecz współmałżonki Wnioskodawcy usług wynajmu powierzchni użytkowych.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą polegającą na zakładaniu, pielęgnacji i utrzymaniu terenów zieleni, oraz handel artykułami ogrodniczymi. Wnioskodawca jest czynnym podatnikiem podatku VAT, podatek dochodowy płaci w formie ryczałtu. Wnioskodawca w 2006r. rozpoczął budowę budynku mieszkalno-użytkowego z przeznaczeniem na działalność gospodarczą i na cele mieszkalne. Wnioskodawca w trakcie budowy dokonywał częściowego odliczenia podatku VAT, zgodnie z postanowieniem wydanym na podstawie ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa przez Naczelnika Urzędu Skarbowego w T. Po zakończeniu budowy w 2011r. Wnioskodawca prowadzi w części użytkowej budynku działalność handlową. Ponieważ nie wykorzystuje całej powierzchni użytkowej na swoją działalność niewykorzystaną część powierzchni Wnioskodawca odstąpił żonie, która w 2011r. rozpoczęła działalność gospodarczą. Żona jest czynnym podatnikiem podatku VAT, podatek dochodowy płaci na zasadach ogólnych.

Reasumując, część użytkowa budynku jest w całości wykorzystywana na działalność gospodarczą Wnioskodawcy i jego żony jest to cały parter budynku. Piętro budynku to część mieszkalna, nie jest przedmiotem najmu. Część użytkowa budynku została wpisana do wykazu środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych w 2011r. Między Wnioskodawcą i jego żoną istnieje wspólność majątkowa, budynek był budowany ze wspólnych środków finansowych Wnioskodawcy i jego żony, pozwolenie na budowę było wydane na Wnioskodawcę i jego żonę. Na okoliczność udostępnienia części powierzchni użytkowej Wnioskodawca spisał z żoną umowę najmu i zgodnie z jej postanowieniem raz na pół roku Wnioskodawca wystawia fakturę VAT na firmę żony za 1 półrocze 30 czerwca danego roku, za 2 półrocze 31 grudnia. Czynsz miesięczny wynosi 1.230 zł brutto płatny gotówką po wystawieniu faktury VAT. Podatek VAT wynikający z faktury za najem Wnioskodawca odprowadza do urzędu skarbowego.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

W związku z otrzymaniem interpretacji indywidualnej z dnia 11 maja 2012r. nr IBPB/1/415-207/12/AP z której wynika, że zawarta pomiędzy Wnioskodawcą i jego żoną umowa najmu nie rodzi skutków prawnych na gruncie podatku dochodowego od osób fizycznych, czyli nie skutkuje u Wnioskodawcy powstaniem przychodu, Wnioskodawca zapytuje czy w związku z powyższym na gruncie przepisów ustawy o podatku od towarów i usług Wnioskodawca ma w ogóle obowiązek wystawiania faktury VAT na firmę żony i zapłaty tego podatku do urzędu skarbowego...

Zdaniem Wnioskodawcy, przepisy ustawy o podatku od towarów i usług traktują małżeństwo jako dwa oddzielne podmioty gospodarcze, czyli inaczej niż przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Dlatego też Wnioskodawca uważa, że ciąży na nim obowiązek wystawienia faktury VAT za najem na firmę żony oraz zapłaty podatku VAT do urzędu skarbowego.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2011r. Nr 177, poz. 1054), zwanej dalej ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Artykuł 7 ust. 1 ustawy o VAT stanowi, iż przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel ().

W myśl art. 8 ust. 1 ustawy o VAT przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Przepis art. 8 ust. 1 ustawy o VAT jest niejako dopełnieniem art. 7 ust. 1 ustawy o VAT i ma na celu objęcie opodatkowaniem każdej transakcji wykonywanej w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, która nie stanowi dostawy towarów, przez co realizowana jest w ten sposób zasada powszechności opodatkowania.

Pojęcie świadczenia składającego się na istotę usługi przedstawione dla potrzeb podatku od towarów i usług jest zgodne z cywilistycznym rozumieniem usługi. Jak wskazuje art. 353 § 2 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.), świadczenie może polegać na działaniu albo zaniechaniu. Przez świadczenie należy zatem rozumieć każde zachowanie się na rzecz innego podmiotu. Na zachowanie to składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innego podmiotu), jak i zaniechanie (nie czynienie bądź też tolerowanie, znoszenie określonych stanów rzeczy). Na świadczenie mogą się też jednocześnie składać zachowania związane z działaniem, jak i zaniechaniem.

Jak wynika z art. 659 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964r. Kodeks cywilny, przez umowę najmu wynajmujący zobowiązuje się oddać najemcy rzecz do używania przez czas oznaczony lub nieoznaczony, a najemca zobowiązuje się płacić wynajmującemu umówiony czynsz.

Należy zauważyć, że umowa najmu jest cywilnoprawną umową nakładającą na strony zarówno wynajmującego, jak i najemcę określone przepisami obowiązki. Tak więc, oddanie rzeczy innej osobie do używania przez czas oznaczony lub nieoznaczony na podstawie umowy najmu związane jest z wzajemnym świadczeniem najemcy polegającym na zapłacie umówionego czynszu. Z powyższego wynika, że umówiony między stronami czynsz jest wynagrodzeniem za możliwość korzystania z cudzej rzeczy i stanowi świadczenie wzajemne należne za używanie lokalu mieszkalnego lub użytkowego przez jego najemcę.

Zatem najem powierzchni użytkowych jest świadczeniem usługi, o której mowa w art. 8 ust. 1 ustawy o VAT.

W myśl art. 15 ust. 1 cyt. ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Stosownie do art. 15 ust. 2 ustawy, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Stawka podatku stosownie do art. 41 ust. 1 ustawy o VAT wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1. Jednakże zgodnie z art. 146a pkt 1 tej ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2011r. do dnia 31 grudnia 2013r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani wystawić fakturę stwierdzającą w szczególności dokonanie sprzedaży, datę dokonania sprzedaży, cenę jednostkową bez podatku, podstawę opodatkowania, stawkę i kwotę podatku, kwotę należności oraz dane dotyczące podatnika i nabywcy () art. 106 ust. 1 ustawy o VAT.

Zgodnie z art. 103 ust. 1 ustawy o VAT podatnicy oraz podmioty wymienione w art. 108 są obowiązani, bez wezwania naczelnika urzędu skarbowego, do obliczania i wpłacania podatku za okresy miesięczne w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym powstał obowiązek podatkowy, na rachunek urzędu skarbowego, z zastrzeżeniem ust. 2-4 oraz art. 33 i 33b.

Kwestie stosunków majątkowych pomiędzy małżonkami reguluje ustawa z dnia 25 lutego 1964r. Kodeks Rodzinny i Opiekuńczy (t.j. Dz. U. z 2012r. poz. 788).

Stosownie do art. 31 § 1 tej ustawy, z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Wspólność wynikająca ze stosunku małżeństwa jest wspólnością łączną uprawniającą do współposiadania rzeczy wchodzących w skład majątku wspólnego, a w czasie jej trwania żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego. Na mocy zapisu zawartego w art. 43 § 1 cytowanej ustawy, oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym.

Jak już wskazano zgodnie z art. 659 § 1 Kodeksu cywilnego, przez umowę najmu wynajmujący zobowiązuje się oddać najemcy rzecz do używania przez czas oznaczony lub nie oznaczony, a najemca zobowiązuje się płacić wynajmującemu umówiony czynsz.

Powyższy przepis oznacza, że ekonomiczno-prawny sens umowy najmu polega na zobowiązaniu się wynajmującego do oddania rzeczy stanowiącej jego własność w używanie najemcy, w zamian za umówiony czynsz (dla osiągnięcia zysku).

Z treści złożonego wniosku wynika, że Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą polegającą na zakładaniu, pielęgnacji i utrzymaniu terenów zieleni, oraz handel artykułami ogrodniczymi. Wnioskodawca jest czynnym podatnikiem podatku VAT. Wnioskodawca w 2006r. rozpoczął budowę budynku mieszkalno-użytkowego z przeznaczeniem na działalność gospodarczą i na cele mieszkalne. Wnioskodawca w trakcie budowy dokonywał częściowego odliczenia podatku VAT, zgodnie z postanowieniem wydanym na podstawie ustawy z dnia 28 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa przez Naczelnika Urzędu Skarbowego w T. Po zakończeniu budowy w 2011r. Wnioskodawca prowadzi w części użytkowej budynku działalność handlową. Ponieważ nie wykorzystuje całej powierzchni użytkowej na swoją działalność, niewykorzystaną część powierzchni Wnioskodawca odstąpił żonie, która w 2011r. rozpoczęła działalność gospodarczą. Żona jest czynnym podatnikiem podatku VAT. Część użytkowa budynku została wpisana do wykazu środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych w 2011r. Między Wnioskodawcą i jego żoną istnieje wspólność majątkowa, budynek był budowany ze wspólnych środków finansowych Wnioskodawcy i jego żony, pozwolenie na budowę było wydane na Wnioskodawcę i jego żonę. Na okoliczność udostępnienia części powierzchni użytkowej Wnioskodawca spisał z żoną umowę najmu i zgodnie z jej postanowieniem raz na pół roku Wnioskodawca wystawia fakturę VAT na firmę żony za 1 półrocze 30 czerwca danego roku, za 2 półrocze 31 grudnia. Czynsz miesięczny wynosi 1.230 zł brutto płatny gotówką po wystawieniu faktury VAT. Podatek VAT wynikający z faktury za najem Wnioskodawca odprowadza do urzędu skarbowego.

Wnioskodawca w związku z tym, że zawarta pomiędzy nim i jego żoną umowa najmu nie rodzi skutków prawnych na gruncie podatku dochodowego od osób fizycznych, ma wątpliwości czy na gruncie przepisów ustawy o podatku od towarów i usług ma obowiązek wystawiania faktury VAT z tytułu świadczonej usługi najmu na rzecz firmy żony i zapłaty tego podatku do urzędu skarbowego.

Mając na uwadze powyższe oraz cytowane przepisy prawa, należy stwierdzić, że skoro wskazany we wniosku budynek w części użytkowej został wybudowany przez Wnioskodawcę w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, Wnioskodawca w trakcie budowy dokonywał częściowego odliczenia podatku VAT i część użytkowa budynku została wpisana do wykazu środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych Wnioskodawcy, to odpłatny najem części powierzchni użytkowej przedmiotowego budynku żonie, która prowadzi odrębną działalność gospodarczą (a więc jest odrębnym podatnikiem podatku od towarów i usług) pomimo tego, że stanowi wspólność ustawową - należy uznać za odpłatne świadczenie usług, o którym mowa w art. 8 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług.

W konsekwencji, stosownie do art. 106 ust. 1 ustawy o VAT, Wnioskodawca jest zobowiązany do wystawienia faktur VAT dokumentujących ww. czynność najmu, zawierających podatek należny podlegający rozliczeniu we właściwym urzędzie skarbowym zgodnie z art. 103 ust. 1 ustawy o VAT.

Zatem stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Niniejsza interpretacja traci swoją ważność w przypadku zmiany któregokolwiek z elementów przedstawionego stanu faktycznego lub zmiany stanu prawnego.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Zgodnie z przepisem § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016) skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa Stefana Wyszyńskiego 2, 44-101 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi t.j. Dz. U. z 2012r. poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

Wniosek ORD-IN (PDF)

Treść w pliku PDF 798 kB

Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach