Temat interpretacji

Strona wnosiła o udzielenie informacji o zakresie stosowania prawa podatkowego poprzez określenie czy wykonywanie przez adwokata usług prawniczych na zlecenie sądu w ramach pomocy prawnej (tzw. obrona "z urzędu") jest opodatkowane podatkiem od towarów i usług. Podatnik w w/w piśmie wskazał, iż jako adwokat wykonuje zawód w ramach członkostwa w zespole adwokackim, co oznacza iż w przypadku tzw. "spraw z wyboru" podmiotem zobowiązanym do uiszczenia podatku VAT z tytułu świadczonych usług prawniczych jest zespół adwokacki. Wnioskodawca w w/w piśmie podkreślił, że obrót w 2003r. z tytułu otrzymanych wynagrodzeń za sprawy zlecane przez sądy z urzędu nie przekroczył 10.000 EUR. W związku z powyższym Strona wnosiła o udzielenie informacji, czy "obowiązuje ją zwolnienie podmiotowe przewidziane w art. 113 ustawy o podatku od towarów i usług" w związku z działalnością wykonywaną przez nią osobiście, tj. świadczeniem pomocy prawnej z urzędu na zlecenie sądów i prokuratury. W w/w piśmie Podatnik zajął również swoje stanowisko. Zdaniem Strony jest ona zwolniona z obowiązku rozliczania podatku VAT na podstawie art. 113. Do pisma Wnioskodawca dołączył kopię "Notatki ze spotkania odbytego w dniu .... 2005r w Okręgowej Radzie Adwokackiej w .......". W piśmie uzupełniającym do wniosku w sprawie o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego Podatnik wskazał, iż "pismo o wyznaczeniu obrońcy z urzędu jest podstawą do zasądzenia i wypłaty adwokatowi wynagrodzenia za obronę z urzędu". Strona dołączyła do wniosku przykładowe pismo o wyznaczeniu obrońcy "z urzędu" oraz o zarządzeniu cofnięcia wyznaczenia obrońcy "z urzędu".

Zgodnie z brzmieniem art. 5 ust. 1 pkt. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54 poz. 535) opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega m. in. odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Na podstawie art. 8 ust. 1 pkt. 3 w/w ustawy o podatku VAT przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt. 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa. Zgodnie z brzmieniem art. 15 ust. 1 w/w ustawy o podatku VAT podatnikami podatku od towarów i usług są: osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Na podstawie ust. 2 art. 15 działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców,(...), a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach, wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Na podstawie art. 15 ust. 3 pkt. 3 w/w ustawy o podatku VAT za wykonywaną samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 1 nie uznaje się czynności, z tytułu których przychody zostały wymienione w art. 13 pkt. 2-8 ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, jeżeli z tytułu wykonywania tych czynności osoby te są związane ze zlecającymi wykonanie tych czynności prawnymi więzami tworzącymi stosunek prawny pomiędzy zlecającymi wykonanie czynności i wykonującymi zlecane czynności co do warunków wykonywania tych czynności, wynagrodzenia i odpowiedzialności zlecającego wykonanie tych czynności. Warunki wynikające ze wskazanego wyżej przepisu muszą być spełnione łącznie, aby wykonywane czynności nie zostały zaliczone do działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 w/w ustawy o podatku VAT, a podmiot je wykonujący nie był uznany za podatnika podatku od towarów w rozumieniu art. 15 ust. 1 w/w ustawy o podatku VAT.

Ustosunkowując się do stanowiska Strony, Naczelnik Urzędu Skarbowego w Łukowie, w oparciu o w/w przepisy, jak również stan faktyczny przedstawiony przez Podatnika, stwierdza iż adwokata, który wykonuje czynności w ramach pomocy prawnej "z urzędu" należy uznać za podatnika podatku od towarów i usług, a czynności wykonywane przez niego w ramach pomocy prawnej za działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 w/w ustawy o podatku VAT. Biorąc bowiem pod uwagę brzmienie art. 15 ust. 3 pkt. 3 w/w ustawy o podatku VAT należy zwrócić uwagę na to, iż przy czynnościach wykonywanych przez adwokata w ramach pomocy prawnej nie zostanie spełniony warunek istnienia odpowiedzialności zlecającego wykonanie tych czynności (tj. sądu, który wyznacza adwokata "z urzędu"). Na podstawie zarządzenia sąd zawiadamia adwokata o wyznaczeniu go obrońcą "z urzędu"- zapewniając tym samym oskarżonemu prawo do obrony. Za wszelkie czynności jakie realizuje adwokat w ramach pomocy prawnej odpowiedzialność ponosi adwokat, a nie sąd, który go powołał do pełnienia tej funkcji. Adwokat - na podstawie przepisów ustawy z dnia 26 maja 1982r. Prawo o adwokaturze - podlega rygorom wykonywanego zawodu, w tym m. in. odpowiedzialności dyscyplinarnej za postępowanie sprzeczne z prawem, z zasadami etyki, za naruszenie obowiązków zawodowych itd.

Reasumując, adwokat w zakresie wykonywanych przez siebie czynności w ramach pomocy prawnej jest podatnikiem podatku od towarów i usług. Wykonuje on działalność usługodawcy, zaliczaną do działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 w/w ustawy o podatku VAT. Adwokat za świadczone usługi otrzymuje wynagrodzenie (świadczy usługi odpłatnie). Wynagrodzenie to jest wypłacane przez sąd.

Czynności wykonywane przez adwokata w ramach pomocy prawnej (obrona "z urzędu") są na podstawie w/w przepisów ustawy o podatku VAT opodatkowane podatkiem od towarów i usług. Podatnik wykonując przedmiotowe czynności jest obowiązany rozliczyć podatek VAT wg stawki określonej w art. 41 ust. 1 ustawy, tj. 22%. Ponadto adwokat nie może skorzystać ze zwolnienia podmiotowego przysługującego na podstawie art. 113 ust. 1 w/w ustawy o podatku VAT. Zgodnie bowiem z brzmieniem art. 113 ust. 13 pkt. 2 zwolnień, o których mowa w ust. 1 i 9, nie stosuje się m. in. do podatników świadczących usługi prawnicze.

Biorąc pod uwagę powyższe stanowisko zawarte w piśmie Podatnika jest w ocenie Naczelnika Urzędu Skarbowego nieprawidłowe.

Nie poddano ocenie złożonych wraz z pismem załączników.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia tego zdarzenia. Ewentualna zmiana stanu prawnego skutkuje utratą aktualności interpretacji..

Zgodnie z brzmieniem art. 14 b w/w ustawy Ordynacja podatkowa powyższa interpretacja nie jest wiążąca dla podatnika, płatnika lub inkasenta, wiąże jednak właściwe organy podatkowe i organy kontroli skarbowej - do czasu jej zmiany lub uchylenia.