Temat interpretacji

Zwolnienie z opodatkowania sprzedaży nieruchomości.

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r., poz. 201, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 15 stycznia 2018 r. (data wpływu 19 stycznia 2018 r.), uzupełnionym pismem z dnia 16 marca 2018 r. (data wpływu 22 marca 2018 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia od podatku dokonywanej w drodze licytacji komorniczej dostawy nieruchomości jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 19 stycznia 2018 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia od podatku dokonywanej w drodze licytacji komorniczej dostawy nieruchomości. Wniosek uzupełniono w dniu 22 marca 2018 r. o doprecyzowanie opisu sprawy i wskazanie własnego stanowiska.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w związku z ewentualną sprzedażą nieruchomości należącej do dłużnika na podstawie art. 18 ustawy z dnia 11 marca 2004 r., o podatku od towarów i usług organy egzekucyjne określone w ustawie z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz. U. z 2005 r. Nr 229, poz. 1954, z późn. zm.) oraz w związku z tym, że komornicy sądowi w rozumieniu przepisów Kodeksu postępowania cywilnego są płatnikami podatku od dostawy, dokonywanej w trybie egzekucji, towarów będących własnością dłużnika lub posiadanych przez niego z naruszeniem obowiązujących przepisów, Wnioskodawca informuje o aktualnym stanie nieruchomości w celu uzyskania odpowiedzi w zakresie dotyczącym podatku od towarów i usług w zakresie sprzedaży gruntu oddanego w użytkowanie wieczyste i budynku stanowiącego odrębną nieruchomość. Dla przedmiotowej nieruchomości Sąd Rejonowy prowadzi księgę wieczystą.

Przedmiotem zapytania w drodze interpretacji indywidualnej jest prawo użytkowania wieczystego działki grunt nr 202/1 i prawo własności budynku przemysłowego, położonego w G.

Oznaczenie według ewidencji gruntów:

• Województwo,
• Powiat,
• jednostka ewidencyjna G miasto,
• obręb ewidencyjny: 0001, G 1,
• miejscowość G,
• arkusz mapy AM 4,
• działka ewidencyjna nr 202/1,
• położenie gruntów ul. M,
• symbol klasoużytku: Ba tereny przemysłowe,
• powierzchnia działki i użytku 0,2036 ha.

Działka nr 202/1 zabudowana jest budynkiem przemysłowym wzniesionym w I połowie XX wieku, w technologii tradycyjnej murowanej z cegły. Budynek dwukondygnacyjny, o powierzchni użytkowej 1.298 m², o wysokim stopniu zużycia technicznego i funkcjonalnego, przeznaczony do kompleksowego remontu kapitalnego.

Budynek przemysłowy położony na działce nr 202/1 wzniesiony został w I połowie XX wieku, w technologii tradycyjnej murowanej z cegły, stropy drewniane belkowe, dach o konstrukcji drewnianej, pokrycie papą, stolarka okienna drewniana, wrota i drzwi drewniane, brak instalacji elektrycznych, wodnych, kanalizacyjnych, centralnego ogrzewania, gazowych. Budynek o wysokim stopniu zużycie technicznego i funkcjonalnego, w aktualnym stanie nie nadaje się do użytkowania zgodnego z przeznaczeniem i wymaga kompleksowego remontu kapitalnego. Na podstawie powierzchni zadeklarowanej przez Właściciela nieruchomości budynkowej dla potrzeb podatku od nieruchomości, powierzchnia użytkowa budynku wynosi 1.298 m², Nieruchomość jest w bardzo złym stanie technicznym, aktualne nieużytkowana. Część pomieszczeń w budynku jest dostępna, ponieważ nie ma stolarki drzwiowej i można swobodnie wejść do środka. Niektóre pomieszczenia są niedostępne lub wejście jest niemożliwe ze względu na bardzo zły stan techniczny.

Zgodnie z Uchwałą Rady Miejskiej Gminy z dnia 25 stycznia 2005 r. W sprawie uchwalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla wschodniej części miasta obszar planistyczny A (Dz. Urz. Woj. z dnia 30 marca 2005 r. Nr 57, poz. 1226), wyceniana nieruchomość położona jest na terenie oznaczonym symbolem planu 1 P, U, DG:

1. przeznaczenie podstawowe terenu: tereny przemysłowe, zabudowy usługowej i działalności gospodarczej wraz z niezbędnym zakresem urządzeń towarzyszących;
2. przeznaczenie uzupełniające:
   1. parkingi,
   2. obiekty gospodarcze i garaże związane z przeznaczeniem podstawowym,
   3. zieleń urządzona,
   4. sieci, obiekty i urządzenia infrastruktury technicznej, za wyjątkiem masztów antenowych.

Zgodnie z informacją uzyskaną z urzędu Skarbowego (data pisma: 21 sierpnia 2017 r.) w trakcie wizji lokalnej pracowników Urzędu Skarbowego, w miejscu, gdzie adres swojej siedziby i miejsca prowadzenia działalności posiadał dłużnik w trakcie przedmiotowych czynności stwierdzono, że ww. Spółka nie figuruje pod wskazanym adresem. W dniu 18 października 2016 r., Sąd Rejonowy wykreślił dane Spółki w zakresie adresu siedziby, wpisując jako adres i siedziba: G (bez nazwy ulicy). Urząd skarbowy odnotował adresy dłużnika: G, ul. M (dane historyczne) jako adres prowadzenia działalności, adres prowadzenia rachunkowości oraz adres rejestracyjny. Urząd skarbowy podał, że:

• dłużnik prowadził działalność w zakresie PKD: 51.42.Z sprzedaż hurtowa odzieży i obuwia;
• nie odnotowano powiązań z działalnością gospodarczą;
• w okresie od 4 września 2006 r. do 13 listopada 2006 r. dłużnik figurował w ewidencji tutejszego Urzędu Skarbowego jako czynny podatnik podatku VAT;
• nie odnotowano dokumentów podatkowych za ostatnie 2 lata;
• nie odnotowano nabycia praw majątkowych lub rzeczy podlegających opodatkowaniu lub zwolnionych (informacje z ostatnich 5 lat).

Zgodnie z informacją uzyskaną od Burmistrza Gminy Miasta, od 2009 r. dłużnik nie przedkłada organowi podatkowemu deklaracji na podatek od nieruchomości, w związku z czym od 2009 r. Spółce określa się zobowiązanie podatkowo decyzją bazując na danych wskazanych w latach poprzednich, tj. 2.036 m² stanowiące powierzchnie gruntów, 1.298 m² jako powierzchnia użytkowa budynków. Zgodnie z aktem notarialnym z dnia 1 września 2006 r. wynika, że nieruchomość została zakupiona przez dłużnika od Pani H prowadzącej działalność gospodarczą pod firmą O.

Według Głównego Urzędu Statystycznego dłużnik figuruje jako osoba prawna Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z datą rozpoczęcia działalności 1 września 2006 r.

Nabycie przez dłużnika opisanej nieruchomości nastąpiło w ramach czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Czynność ta została udokumentowana fakturą z dnia 1 września 2006 r. Czynność była opodatkowana podatkiem od towarów i usług w wysokości 22%.

Z tytułu nabycia tej nieruchomości dłużnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

W odniesieniu do opisanego budynku znajdującego się na nieruchomości doszło już do pierwszego zajęcia (używania). Od momentu pierwszego używania do momentu planowanej dostawy upłynął okres dłuższy niż 2 lata.

Ponieważ opis sprawy budził wątpliwości, tutejszy organ pismem z dnia 8 marca 2018 r. wezwał Wnioskodawcę do doprecyzowania zdarzenia przyszłego o następujące informacje (pytanie oznaczone w wezwaniu nr 2):

1. w jaki sposób budynek, o którym mowa w opisie sprawy był użytkowany?
2. czy dłużnik wykorzystywał ten budynek w prowadzonej działalności gospodarczej?
3. czy budynek będący przedmiotem wniosku był wykorzystywany przez dłużnika wyłącznie do wykonywania czynności zwolnionych od podatku od towarów i usług?
4. czy ww. budynek był udostępniany przez dłużnika innym osobom na podstawie umów cywilnoprawnych (np. najmu, dzierżawy, użyczenia itp.)? Jeżeli tak, to czy były to umowy odpłatne i kiedy obowiązywały?
5. czy dłużnik ponosił wydatki na ulepszenie budynku będącego przedmiotem wniosku w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, które stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej obiektu? Jeżeli ponosił takie wydatki, to:
   • kiedy były one ponoszone?
   • czy ulepszenie danego obiektu prowadziło do jego przebudowy, tj. dokonania istotnych zmian przeprowadzonych w celu zmiany jego wykorzystania lub w celu znaczącej zmiany warunków jego zasiedlenia?
   • czy dłużnik miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od tych wydatków?
   • w jaki sposób obiekt był użytkowany po dokonaniu ulepszeń?
   • czy obiekt w stanie ulepszonym był wykorzystywany przez dłużnika do czynności opodatkowanych przez co najmniej 5 lat?

W piśmie z dnia 16 marca 2018 r. stanowiącym odpowiedź na wezwanie tutejszego organu Wnioskodawca wskazał co następuje:

Ad 2.

1. Budynek, o którym mowa w opisie sprawy był siedzibą Spółki z o.o.
2. Tak.
3. Nie.
4. Nie.
5. Nie.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy w związku ze sprzedażą nieruchomości w drodze licytacji komornik będzie płatnikiem podatku od towarów i usług, czy też będzie zwolniony od ww. obowiązku?

Zdaniem Wnioskodawcy (ostatecznie sformułowanym w piśmie z dnia 16 marca 2018 r.), sprzedaż nieruchomości w drodze licytacji komorniczej nie będzie korzystać ze zwolnienia od podatku od towarów i usług. Wnioskodawca uważa, że będzie on płatnikiem podatku od towarów i usług w związku ze sprzedażą nieruchomości w drodze licytacji.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 18 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2017 r., poz. 1221, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, organy egzekucyjne określone w ustawie z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz. U. z 2017 r., poz. 1201, z późn. zm.) oraz komornicy sądowi wykonujący czynności egzekucyjne w rozumieniu przepisów Kodeksu postępowania cywilnego są płatnikami podatku od dostawy, dokonywanej w trybie egzekucji, towarów będących własnością dłużnika lub posiadanych przez niego z naruszeniem obowiązujących przepisów.

Z treści powyższego przepisu wynika, że komornik sądowy jest płatnikiem podatku od dostawy towaru dokonywanej w trybie egzekucji, w przypadku, gdy wykonuje czynności egzekucyjne. Przez czynność egzekucyjną należy rozumieć każde formalne, oparte na przepisach procesowych, działanie uprawnionego organu egzekucyjnego wywołujące skutek prawny dla prowadzonej egzekucji.

Definicja płatnika została zawarta w art. 8 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r., poz. 201, z późn. zm.), zgodnie z którym, płatnikiem jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, obowiązana na podstawie przepisów prawa podatkowego do obliczenia i pobrania od podatnika podatku i wpłacenia go we właściwym terminie organowi podatkowemu. Podatnikiem natomiast, stosownie do treści art. 7 § 1 ww. ustawy, jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, podlegająca na mocy ustaw podatkowych obowiązkowi podatkowemu.

Przepis art. 30 § 1 ww. ustawy Ordynacja podatkowa stanowi, że płatnik, który nie wykonał obowiązków określonych w art. 8, odpowiada za podatek niepobrany lub podatek pobrany a niewpłacony.

W świetle cyt. wyżej przepisów, płatnikami podatku od towarów i usług (czyli podmiotami zobowiązanymi do obliczania, poboru podatku od podatnika i wpłaty podatku na konto organu podatkowego) mogą być organy egzekucyjne oraz komornicy sądowi. Sytuacja taka ma miejsce, gdy w wykonaniu czynności egzekucyjnych organy te dokonują dostawy towarów należących do podatnika lub przez niego posiadanych z naruszeniem przepisów. Sformułowanie płatnikami oznacza, że organy te nie stają się z tytułu wykonania powyższych czynności podatnikami podatku od towarów i usług, lecz pełnią jedynie rolę płatnika w odniesieniu do podatku należnego z tytułu sprzedanych (zlicytowanych) towarów należących do podatnika, w stosunku do którego toczy się postępowanie egzekucyjne.

Zaznaczenia wymaga, że komornik sądowy dokonuje transakcji w imieniu podatnika dłużnika. Prowadzona przez niego sprzedaż towarów będących własnością dłużnika, będzie opodatkowana podatkiem od towarów i usług, gdy do rozliczenia tego podatku byłby zobowiązany dłużnik. Natomiast w przypadku, gdy powyższa czynność nie podlegałaby opodatkowaniu tym podatkiem lub byłaby od niego zwolniona, komornik sądowy nie będzie obowiązany do odprowadzenia podatku.

Komornik sądowy pełni w tym przypadku rolę pośrednika pomiędzy podatnikiem, a organem podatkowym, przekazując organowi środki pieniężne podatnika. Uzasadnione jest to charakterem odpłatnej dostawy następującej w ramach wykonywania czynności egzekucyjnych. Jeżeli bowiem dłużnik niesolidnie spłaca swoje zobowiązania i w celu wyegzekwowania należności wszczęto przeciwko niemu postępowanie egzekucyjne, to istnieją podstawy do uznania, że nie uiści również podatku należnego w związku z dostawą dokonaną w ramach egzekucji. Nie bez znaczenia jest także fakt, że podatnik, będący dłużnikiem, zazwyczaj nie otrzymuje kwot uzyskanych przez organ egzekucyjny ze sprzedaży towarów w wykonaniu czynności egzekucyjnych. Prawdopodobne jest zatem, że podatnik nie posiada innych środków finansowych umożliwiających uiszczenie należnego podatku. Ustanowienie organu egzekucyjnego płatnikiem zapewnia odprowadzenie należnego podatku przez organ przeprowadzający dostawę w ramach czynności egzekucyjnych.

Zatem komornik sądowy zobowiązany jest do przestrzegania przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, i do uwzględnienia w trakcie sprzedaży licytacyjnej towarów okoliczności decydujących o jej opodatkowaniu podatkiem VAT.

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również:

1. przeniesienie z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu lub przeniesienie z mocy prawa prawa własności towarów w zamian za odszkodowanie;
2. wydanie towarów na podstawie umowy dzierżawy, najmu, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze zawartej na czas określony lub umowy sprzedaży na warunkach odroczonej płatności, jeżeli umowa przewiduje, że w następstwie normalnych zdarzeń przewidzianych tą umową lub z chwilą zapłaty ostatniej raty prawo własności zostanie przeniesione;
3. wydanie towarów na podstawie umowy komisu: między komitentem a komisantem, jak również wydanie towarów przez komisanta osobie trzeciej;
4. wydanie towarów komitentowi przez komisanta na podstawie umowy komisu, jeżeli komisant zobowiązany był do nabycia rzeczy na rachunek komitenta;
5. ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego, ustanowienie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu oraz przekształcenie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, a także ustanowienie na rzecz członka spółdzielni mieszkaniowej odrębnej własności lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu oraz przeniesienie na rzecz członka spółdzielni własności lokalu lub własności domu jednorodzinnego;
6. oddanie gruntów w użytkowanie wieczyste;
7. zbycie praw, o których mowa w pkt 5 i 6.

Należy zauważyć, że użytkowanie wieczyste stanowi wprawdzie prawo do rzeczy cudzej, ale daje użytkownikowi wieczystemu uprawnienia do dysponowania rzeczą w sposób zbliżony do właściciela.

Jak wynika z powyższego, zarówno sprzedaż prawa użytkowania wieczystego, jak również oddanie nieruchomości w użytkowanie wieczyste stanowi dostawę towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy i na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Przez towary, na podstawie art. 2 pkt 6 ustawy, rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

W świetle przedstawionych powyżej przepisów, nieruchomość spełnia definicję towaru wynikającą z art. 2 pkt 6 ustawy, a jej sprzedaż, stanowi dostawę towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy.

Nie każda jednak czynność, stanowiąca dostawę towarów w rozumieniu art. 7 ust. 1 ustawy, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby dana czynność podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, musi być wykonana przez podatnika.

Na mocy art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza według ust. 2 powołanego artykułu obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Określony w ustawie zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wskazuje, że do tego, aby faktycznie zaistniało opodatkowanie danej czynności konieczne jest, aby czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik. Definicja działalności gospodarczej, zawarta w ustawie, ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem podatnik tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym. Ponadto, działalność gospodarczą stanowi wykorzystywanie towarów w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Z opisu sprawy wynika, że Komornik Sądowy planuje sprzedaż należącej do dłużnika Spółki z o.o. nieruchomości, na którą składa się prawo użytkowania wieczystego gruntu oraz własność budynku przemysłowego stanowiącego odrębną nieruchomość. Budynek przemysłowy został wzniesiony w I połowie XX wieku, w technologii tradycyjnej murowanej z cegły. Budynek dwukondygnacyjny, o powierzchni użytkowej 1.298 m², o wysokim stopniu zużycia technicznego i funkcjonalnego, przeznaczony do kompleksowego remontu kapitalnego. Nieruchomość jest w bardzo złym stanie technicznym, aktualne nieużytkowana. Część pomieszczeń w budynku jest dostępna, ponieważ nie ma stolarki drzwiowej i można swobodnie wejść do środka. Niektóre pomieszczenia są niedostępne lub wejście jest niemożliwe ze względu na bardzo zły stan techniczny. Zgodnie z Uchwałą w sprawie uchwalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, wyceniana nieruchomość położona jest na terenie oznaczonym symbolem planu 1 P, U, DG:

1. przeznaczenie podstawowe terenu: tereny przemysłowe, zabudowy usługowej i działalności gospodarczej wraz z niezbędnym zakresem urządzeń towarzyszących;
2. przeznaczenie uzupełniające:
   1. parkingi,
   2. obiekty gospodarcze i garaże związane z przeznaczeniem podstawowym,
   3. zieleń urządzona,
   4. sieci, obiekty i urządzenia infrastruktury technicznej, za wyjątkiem masztów antenowych.

Zgodnie z informacją uzyskaną z urzędu skarbowego w trakcie wizji lokalnej pracowników urzędu pod adresem w miejscu, gdzie adres swojej siedziby i miejsca prowadzana działalności posiadał dłużnik w trakcie przedmiotowych czynności stwierdzono, że ww. Spółka nie figuruje pod wskazanym adresem. W dniu 18 października 2016 r., Sąd Rejonowy wykreślił dane Spółki w zakresie adresu siedziby, wpisując jako adres i siedziba: G (bez nazwy ulicy), urząd skarbowy odnotował adresy dłużnika: G, ul. M (dane historyczne) jako adres prowadzenia działalności, adres prowadzenia rachunkowości oraz adres rejestracyjny. Urząd skarbowy podał, że:

• dłużnik prowadził działalność w zakresie PKD: 51.42.Z sprzedaż hurtowa odzieży i obuwia;
• nie odnotowano powiązań z działalnością gospodarczą;
• w okresie od 4 września 2006 r. do 13 listopada 2006 r. dłużnik figurował w ewidencji tutejszego urzędu skarbowego jako czynny podatnik podatku VAT;
• nie odnotowano dokumentów podatkowych za ostatnie 2 lata;
• nie odnotowano nabycia praw majątkowych lub rzeczy podlegających opodatkowaniu lub zwolnionych (informacje z ostatnich 5 lat).

Z aktu notarialnego wynika, że nieruchomość została zakupiona przez dłużnika od Pani H prowadzącej działalność gospodarcza pod firmą O. Według Głównego Urzędu Statystycznego dłużnik figuruje jako osoba prawna Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z datą rozpoczęcia działalności 1 września 2006 r. Nabycie przez dłużnika opisanej nieruchomości nastąpiło w ramach czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Czynność ta została udokumentowana fakturą. Czynność była opodatkowana podatkiem od towarów i usług w wysokości 22%. Z tytułu nabycia tej nieruchomości dłużnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. W odniesieniu do opisanego budynku znajdującego się na nieruchomości doszło już do pierwszego zajęcia (używania). Od momentu pierwszego używania do momentu planowanej dostawy upłynął okres dłuższy niż 2 lata. Budynek, o którym mowa w opisie sprawy był siedzibą dłużnika Spółki. Dłużnik wykorzystywał ten budynek w prowadzonej działalności gospodarczej. Budynek będący przedmiotem wniosku nie był wykorzystywany przez dłużnika wyłącznie do wykonywania czynności zwolnionych od podatku od towarów i usług. Budynek nie był udostępniany przez dłużnika innym osobom na podstawie umów cywilnoprawnych (np. najmu, dzierżawy, użyczenia itp.). Dłużnik nie ponosił wydatków na ulepszenie budynku będącego przedmiotem wniosku w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, które stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej obiektu.

Na tle powyższego Zainteresowany komornik sądowy ma wątpliwości, czy w związku ze sprzedażą opisanej nieruchomości w drodze licytacji będzie on płatnikiem podatku od towarów i usług, czy też będzie zwolniony od ww. obowiązku.

Jak wyjaśniono wyżej, komornik sądowy dokonuje transakcji w imieniu podatnika dłużnika i w sytuacji gdy sprzedaż towarów będących własnością dłużnika, będzie opodatkowana podatkiem od towarów i usług, to komornik jako płatnik zobowiązany jest odprowadzić podatek z tytułu transakcji. Natomiast w przypadku, gdy powyższa czynność nie podlegałaby opodatkowaniu tym podatkiem lub byłaby od niego zwolniona, komornik sądowy nie będzie obowiązany do odprowadzenia podatku.

Na mocy art. 41 ust. 1 ustawy, stawka podatku od towarów i usług wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Jednocześnie należy zaznaczyć, że w oparciu o art. 146a pkt 1 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2018 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i ust. 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Przy czym zarówno w treści ustawy, jak i w przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi lub zwolnienie od podatku.

Stosownie do treści art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części, z wyjątkiem gdy:

1. dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim,
2. pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.

Z powyższego uregulowania wynika, że dostawa budynków, budowli lub ich części jest co do zasady zwolniona od podatku od towarów i usług. Wyjątek stanowi dostawa w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim oraz jeżeli pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.

Zatem dla ustalenia zasad opodatkowania dostawy budynków, budowli lub ich części kluczowym jest ustalenie, kiedy nastąpiło pierwsze zasiedlenie i jaki upłynął okres od tego momentu.

Przez pierwsze zasiedlenie według art. 2 pkt 14 ustawy rozumie się oddanie do użytkowania, w wykonaniu czynności podlegających opodatkowaniu, pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi budynków, budowli lub ich części, po ich:

1. wybudowaniu lub
2. ulepszeniu, jeżeli wydatki poniesione na ulepszenie, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej.

Z kolei przepisy Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 z 11.12.2006, str. 1, z późn. zm.), zwanej dalej Dyrektywą 2006/112/WE, posługują się pojęciem pierwszego zasiedlenia, jednakże nie definiują tego pojęcia oraz nie wprowadzają dodatkowych warunków go określających.

W konsekwencji, zgodnie z przepisami Dyrektywy 2006/112/WE pierwsze zasiedlenie budynku należy rozumieć szeroko jako pierwsze zajęcie budynku, używanie. W efekcie, aby w tej sytuacji można było mówić o pierwszym zasiedleniu, musi dojść do zajęcia budynku, jego używania, w tym również na potrzeby własnej działalności gospodarczej.

Zgodnie jednak z art. 12 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE, państwa członkowskie mogą uznać za podatnika każdego, kto okazjonalnie dokonuje transakcji związanej z działalnością, o której mowa w art. 9 ust. 1 akapit drugi, w szczególności jednej z następujących transakcji:

1. dostawa budynku lub części budynku oraz związanego z nim gruntu, przed pierwszym zasiedleniem;
2. dostawa terenu budowlanego.

Jak stanowi art. 12 ust. 2 zdanie drugie Dyrektywy 2006/112/WE, państwa członkowskie mogą określić szczegółowe zasady stosowania kryterium, o którym mowa w ust. 1 lit. a), do przebudowy budynków oraz zdefiniować pojęcie gruntu związanego z budynkiem.

Tym samym państwa członkowskie mają możliwość określenia szczegółowych zasad stosowania kryterium pierwszego zasiedlenia jedynie w odniesieniu do sprecyzowanej kategorii czynności, tj. przebudowy budynków.

Należy zauważyć, że w kwestii rozumienia definicji pierwszego zasiedlenia wypowiedział się NSA w wyroku z dnia 14 maja 2014 r. o sygn. I FSK 382/14. Sąd w wyroku tym stwierdził, że Wykładnia językowa, systematyczna i celowościowa dyrektywy 112 wskazuje wyraźnie, że ww. pojęcie należy rozumieć szeroko jako ((pierwsze zajęcie budynku, używanie)). Zatem w taki sposób powinna być odczytywana definicja przewidziana w treści art. 2 pkt 14 ustawy o VAT. W świetle wykładni językowej, jak i celowościowej systemu VAT, w ocenie NSA, należy więc przyjąć, że jeżeli podatnik użytkował dany budynek, budowlę lub ich części i spełnia warunek korzystania z budynku, budowli lub ich części przez wymagany czas, to do sprzedaży prawa własności tego budynku, budowli lub ich części zastosowanie znajdzie fakultatywne zwolnienie przewidziane w przepisach ustawy o podatku od towarów i usług.

Należy również zauważyć, że w kwestii rozumienia definicji pierwszego zasiedlenia wypowiedział się Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w orzeczeniu z dnia 16 listopada 2017 r. w sprawie C-308/16.

W tym miejscu należy zauważyć, że w przypadku nieruchomości niespełniających przesłanek do zwolnienia od podatku na podstawie powołanego wyżej przepisu art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, ustawodawca umożliwia podatnikom po spełnieniu określonych warunków skorzystanie ze zwolnienia wskazanego w pkt 10a tego przepisu.

W myśl art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy, zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części nieobjętą zwolnieniem, o którym mowa w pkt 10, pod warunkiem, że:

1. w stosunku do tych obiektów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego,
2. dokonujący ich dostawy nie ponosił wydatków na ich ulepszenie, w stosunku do których miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, a jeżeli ponosił takie wydatki, to były one niższe niż 30% wartości początkowej tych obiektów.

Przy czym, jak wynika z art. 43 ust. 7a ustawy, warunku, o którym mowa w ust. 1 pkt 10a lit. b, nie stosuje się, jeżeli budynki, budowle lub ich części w stanie ulepszonym były wykorzystywane przez podatnika do czynności opodatkowanych przez co najmniej 5 lat.

Powyższe przepisy wskazują, jakie muszą zostać spełnione warunki aby sprzedaż budynków, budowli lub ich części mogła korzystać ze zwolnienia od podatku VAT. Z przepisów tych wynika, że prawo do zwolnienia przysługuje wówczas, gdy w stosunku do obiektów będących przedmiotem sprzedaży nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, oraz dokonujący ich dostawy nie ponosił wydatków na ulepszenie tych obiektów, w stosunku do których miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, a jeżeli ponosił takie wydatki, to były one niższe niż 30% wartości początkowej tych obiektów, chyba że budynki, budowle lub ich części w stanie ulepszonym były wykorzystywane przez podatnika do czynności opodatkowanych przez co najmniej 5 lat. A zatem wykorzystywanie obiektu przez okres co najmniej 5 lat do czynności opodatkowanych pozwala podatnikowi na zastosowanie zwolnienia od podatku nawet w sytuacji, gdy ponosił on wydatki nie niższe niż 30% wartości początkowej tych obiektów, w związku z którymi to wydatkami miał prawo do odliczenia podatku VAT.

Analizując powyższe przepisy stwierdzić należy, że jeżeli dostawa budynków, budowli lub ich części będzie mogła korzystać ze zwolnienia z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, wówczas badanie przesłanek wynikających z przepisu art. 43 ust. 1 pkt 10a stanie się bezzasadne.

Należy również zauważyć, że w myśl art. 43 ust. 10 ustawy, podatnik może zrezygnować ze zwolnienia od podatku, o którym mowa w ust. 1 pkt 10, i wybrać opodatkowanie dostawy budynków, budowli lub ich części, pod warunkiem, że dokonujący dostawy i nabywca budynku, budowli lub ich części:

1. są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni;
2. złożą, przed dniem dokonania dostawy tych obiektów właściwemu dla ich nabywcy naczelnikowi urzędu skarbowego, zgodne oświadczenie, że wybierają opodatkowanie dostawy budynku, budowli lub ich części.

Tak więc ustawodawca daje podatnikom po spełnieniu określonych warunków możliwość zrezygnowania ze zwolnienia, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy i opodatkowania transakcji na zasadach ogólnych.

Jeżeli nie zostaną spełnione przesłanki do zastosowania zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 lub 10a ustawy to należy przeanalizować możliwość skorzystania ze zwolnienia od podatku w oparciu o przepis art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy. Zgodnie z tym przepisem, zwalnia się od podatku dostawę towarów wykorzystywanych wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku, jeżeli z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Zwolnienie od podatku określone w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, dotyczy wszystkich towarów zarówno nieruchomości, jak i ruchomości przy nabyciu (imporcie lub wytworzeniu) których nie przysługiwało podatnikowi prawo do odliczenia podatku VAT i wykorzystywanych niezależnie od okresu ich używania przez podatnika (kilka dni, miesięcy czy lat) wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku VAT.

Analiza przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, regulujących wyżej wskazane prawo do zwolnienia od podatku dostaw budynków, budowli lub ich części, prowadzi do wniosku, że w odniesieniu do tych towarów może wystąpić jedna z ww. podstaw do zastosowania zwolnienia od tego podatku. Istotne jest wobec tego każdorazowe kompleksowe zbadanie okoliczności towarzyszących dostawie danego obiektu. Zauważyć bowiem należy, że stosowanie zwolnień od podatku ma charakter wyjątkowy i nie podlega ani wykładni rozszerzającej, ani zawężającej, natomiast możliwość wychodzenia poza wykładnię literalną jest niedopuszczalna. W efekcie, podatnik uprawniony jest do zastosowania ww. preferencji, gdy charakter dokonywanych przez niego czynności, w sposób jednoznaczny i niebudzący wątpliwości, wyczerpuje znamiona ujęte w treści przepisu statuującego jego prawo do zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług.

W tym miejscu należy wskazać, że kwestię opodatkowania dostawy gruntu, na którym posadowione zostały budynki lub budowle, rozstrzyga przepis art. 29a ust. 8 ustawy, zgodnie z którym w przypadku dostawy budynków lub budowli trwale z gruntem związanych albo części takich budynków lub budowli z podstawy opodatkowania nie wyodrębnia się wartości gruntu.

W świetle tego przepisu, przy sprzedaży budynków lub budowli, dokonywanej wraz z dostawą gruntu, na którym są one posadowione, grunt dzieli byt prawny budynków w zakresie opodatkowania podatkiem od towarów i usług. Oznacza to, że do dostawy gruntu stosuje się analogiczną stawkę podatku, jak przy dostawie budynków, budowli lub ich części trwale z gruntem związanych. Jeżeli dostawa budynków albo budowli lub ich części korzysta ze zwolnienia od podatku, ze zwolnienia takiego korzysta również dostawa gruntu, na którym obiekt jest posadowiony. Powyższy przepis obejmuje swoim zakresem także grunty będące w użytkowaniu wieczystym.

Jak wyjaśniono wyżej, dla ustalenia kwestii opodatkowania VAT dostawy budynków lub ich części w pierwszej kolejności należy określić, czy i kiedy nastąpiło pierwsze zasiedlenie obiektu.

Mając na uwadze powołane powyżej przepisy prawa oraz opis sprawy należy stwierdzić, że w przedmiotowej sprawie zarówno w świetle przepisów ustawy o podatku od towarów i usług jak i przepisów Dyrektywy 2006/112/WE doszło do pierwszego zasiedlenia budynku przemysłowego posadowionego na działce nr 202/1.

Z uwagi na fakt, że od momentu pierwszego zasiedlenia ww. budynku do momentu jego dostawy upłynie okres dłuższy niż dwa lata to zostaną spełnione przesłanki do zastosowania zwolnienia o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy. W konsekwencji, w oparciu o art. 29a ust. 8 ustawy, zbycie prawa wieczystego użytkowania gruntu na którym posadowiony jest ww. budynek, również będzie korzystało ze zwolnienia od podatku.

Podsumowując, w analizowanym przypadku, dostawa budynku będzie korzystać ze zwolnienia od podatku na podstawie przepisu art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy. Konsekwentnie, ze zwolnienia od podatku od towarów i usług na podstawie art. 29a ust. 8 ustawy korzystać będzie również dostawa prawa użytkowania wieczystego gruntu, na którym posadowiony jest przedmiotowy budynek. A zatem w związku ze sprzedażą opisanej nieruchomości komornik nie będzie płatnikiem podatku od towarów i usług.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy oceniono jako nieprawidłowe.

Ponadto tutejszy organ nadmienia, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywiste zdarzenie przyszłe sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywać się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. Zatem w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy udzielona odpowiedź straci swą aktualność.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2017 r., poz. 1369, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

Stanowisko

nieprawidłowe

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej