Temat interpretacji
W zakresie uznania świadczenia odpłatnych usług dostarczania wody/odbioru ścieków na rzecz Odbiorców za czynność podlegającą opodatkowaniu VAT, niekorzystającą ze zwolnienia z tego podatku oraz prawa do odliczenia podatku naliczonego od wydatków związanych z budową Infrastruktury.
Na
podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r.
Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r., poz. 201, z późn. zm.) Dyrektor
Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy
przedstawione we wniosku z dnia 31 października 2017 r. (data wpływu 6
listopada 2017 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego
dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie uznania świadczenia
odpłatnych usług dostarczania wody/odbioru ścieków na rzecz Odbiorców
za czynność podlegającą opodatkowaniu VAT, niekorzystającą ze
zwolnienia z tego podatku oraz prawa do odliczenia podatku naliczonego
od wydatków związanych z budową Infrastruktury jest
prawidłowe.
UZASADNIENIE
W dniu 6 listopada 2017 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie uznania świadczenia odpłatnych usług dostarczania wody/odbioru ścieków na rzecz Odbiorców za czynność podlegającą opodatkowaniu VAT, niekorzystającą ze zwolnienia z tego podatku oraz prawa do odliczenia podatku naliczonego od wydatków związanych z budową Infrastruktury.
We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny oraz zdarzenie przyszłe:
Gmina (dalej: Gmina lub Wnioskodawca) jest zarejestrowanym,
czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług (dalej: VAT).
W
oparciu o art. 3 ustawy z dnia 5 września 2016 r. o szczególnych
zasadach rozliczeń podatku od towarów i usług oraz dokonywania zwrotu
środków publicznych przeznaczonych na realizację projektów
finansowanych z udziałem środków pochodzących z budżetu Unii
Europejskiej lub od państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o
Wolnym Handlu przez jednostki samorządu terytorialnego (Dz. U. z 2016
r. poz. 1454 ze zm.) Gmina dokonała centralizacji rozliczeń VAT Gminy i
jej jednostek budżetowych i od 1 stycznia 2017 r. rozlicza się dla
potrzeb VAT wspólnie ze swoimi jednostkami budżetowymi.
Na podstawie ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t.j. Dz. U. z 2016 r. poz. 446 ze zm.; dalej: ustawa o samorządzie gminnym) Gmina jest wyposażona w osobowość prawną i posiada zdolność do czynności cywilnoprawnych. Gmina wykonuje zadania własne (określone w art. 7 ustawy o samorządzie gminnym) samodzielnie lub poprzez powołane gminne jednostki organizacyjne.
Do zadań własnych Gminy wymienionych w ustawie o samorządzie gminnym należy m.in. prowadzenie zbiorowego zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych. W tym zakresie Gmina świadczy na podstawie umów cywilnoprawnych m.in. usługi dostawy wody i odbioru ścieków na rzecz mieszkańców, przedsiębiorców i instytucji z terenu Gminy, przy czym wszystkie wskazane podmioty nie wchodzą w skład struktury organizacyjnej Gminy (dalej Odbiorcy). Za dostarczoną wodę i odebrane ścieki Gmina wystawia faktury VAT na rzecz Odbiorców. Jednocześnie, dostawa wody i odbiór ścieków na rzecz swoich jednostek własnych, od momentu dokonania centralizacji VAT przez Gminę, dokumentowana jest na podstawie not księgowych.
Gmina obecnie realizuje inwestycję wodociągową i kanalizacyjną, która jest/będzie wykorzystywana wyłącznie dla potrzeb doprowadzania wody/odprowadzania ścieków do/od Odbiorców pn. Budowa sieci wodociągowej i kanalizacyjnej na terenie Gminy w latach 2017-2018 (dalej: Infrastruktura). Na realizację Infrastruktury Gmina otrzymała dofinansowanie z PROW na mocy umowy o przyznaniu pomocy zawartej w dniu 30 maja 2017 r. - podatek VAT będzie stanowił koszt niekwalifikowany.
Właścicielem Infrastruktury jest/będzie Gmina. Jednocześnie, podmiotem odpowiedzialnym za zarządzanie Infrastrukturą jest oraz będzie Urząd Gminy będący jednostką organizacyjną Gminy, w ramach której skonkretyzowane działania związane z Infrastrukturą podejmuje właściwy Referat Gminy. Ponadto, Gmina nie wyklucza również realizacji w przyszłości innych inwestycji wodociągowych i kanalizacyjnych, które będą wykorzystywane wyłącznie dla potrzeb doprowadzania wody/odprowadzania ścieków do/od Odbiorców, których Gmina będzie obciążała opłatami na podstawie wystawianych przez nią faktur VAT.
Gmina ponosi/będzie ponosić liczne wydatki związane z realizacją projektów inwestycyjnych dotyczących Infrastruktury (dalej: Wydatki inwestycyjne). W związku z wykorzystywaniem Infrastruktury do dostawy wody oraz odbioru ścieków Gmina ponosić będzie również liczne wydatki związane z bieżącym utrzymaniem Infrastruktury (dalej: Wydatki bieżące).
Wydatki inwestycyjne związane z budową Infrastruktury, jak również wszelkie Wydatki bieżące są/będą każdorazowo dokumentowane wystawianymi przez dostawców/wykonawców na Gminę fakturami VAT, na których Gmina oznaczona jest/będzie jako nabywca przedmiotowych towarów i usług.
Niniejszy wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczy wyłącznie kwestii podatkowych związanych z Wydatkami inwestycyjnymi oraz Wydatkami bieżącymi związanymi bezpośrednio z czynnościami opodatkowanymi realizowanymi na rzecz Odbiorców, tj. wyłącznie czynności opodatkowane VAT. Przedmiotem interpretacji nie są Wydatki inwestycyjne oraz Wydatki bieżące wykorzystywane w całości/w części do dostawy wody/odbioru ścieków na rzecz Gminy i jej jednostek organizacyjnych.
W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:
Czy świadczenie odpłatnych usług w zakresie dostarczania wody/odbioru ścieków na rzecz Odbiorców stanowi/będzie stanowić czynność podlegającą opodatkowaniu VAT, niekorzystającą ze zwolnienia z tego podatku?
Zdaniem Wnioskodawcy;
Stanowisko Gminy
- Świadczenie odpłatnych usług w zakresie dostarczania wody/odbioru ścieków na rzecz Odbiorców stanowi/będzie stanowić czynność podlegającą opodatkowaniu VAT, niekorzystającą ze zwolnienia z tego podatku.
- Gmina jest uprawniona do pełnego (100%) odliczenia VAT naliczonego od Wydatków inwestycyjnych i Wydatków bieżących związanych z Infrastrukturą, która wykorzystywana jest/będzie przez Gminę wyłącznie do świadczenia odpłatnych usług dostarczania wody/odbioru ścieków na rzecz Odbiorców.
Ad 1
Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o VAT podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Stosownie natomiast do treści art. 15 ust. 6 ustawy o VAT, nie uważa się za podatników organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.
Jako że jednostki samorządu terytorialnego są wyposażone w osobowość prawną oraz w określonym zakresie wykonują samodzielnie działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, należy uznać, iż spełniają zawartą w tym przepisie definicję podatnika VAT. Oznacza to, że w zakresie czynności cywilnoprawnych dokonywanych przez jednostki samorządu terytorialnego, nawet, gdy dotyczą one zadań własnych gmin, podmioty te powinny być uznawane za podatników VAT.
Zatem w przypadku, gdy Gmina realizuje należące do niej zadania na podstawie umów cywilnoprawnych, tj. na warunkach i w okolicznościach właściwych również dla podmiotów prowadzących działalność gospodarczą - powinna być ona traktowana jako podatnik VAT, gdyż w przedmiotowym zakresie działa ona de facto w sposób analogiczny do tych podmiotów.
Stosownie do treści art. 5 ust. 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu VAT podlegają m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Jednocześnie, w myśl art. 7 ust. 1 ww. ustawy, przez dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Z kolei zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów.
Z brzmienia powołanych przepisów wynika, iż pojęcia dostawy towarów i świadczenia usług na gruncie ustawy o VAT uzupełniają się w tym sensie, iż co do zasady, czynności podejmowane przez podatników należy uznać za świadczenie usług, o ile nie stanowią one dostawy towarów. Takie skonstruowanie zakresu czynności opodatkowanych prowadzi do zapewnienia zasady powszechności opodatkowania.
Ponadto, zdaniem Gminy ani ustawa o VAT, ani też wydane na jej podstawie rozporządzenia, nie przewidują zwolnienia z VAT dla czynności dostarczania wody/odbioru ścieków.
W konsekwencji, w opinii Gminy w przedstawionym stanie faktycznym/zdarzeniu przyszłym dokonuje/będzie dokonywać ona opodatkowanych VAT usług dostarczania wody/odbioru ścieków na rzecz Odbiorców.
Gmina pragnie przy tym podkreślić, iż powyższe stanowisko w podobnym stanie faktycznym zostało zaprezentowane m.in.
- Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 9 lipca 2012 r., sygn. ITPP2/443-505/12/MD,
- Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 14 marca 2012 r., sygn. ILPP1/443-1556/11-2/NS,
- Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z dnia 17 lipca 2013 r., sygn. IPTPP2/443-335/13-4/JS.
We wskazanych powyżej interpretacjach organy podatkowe potwierdziły, iż usługi dostarczania wody / odprowadzania ścieków podlegają opodatkowaniu VAT.
Ponadto, stanowisko Gminy znajduje potwierdzenie przykładowo w interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z dnia 18 sierpnia 2014 r., sygn. IPTPP4/443-365/14-4/JM, w której organ wskazał, iż (...) czynność odprowadzania ścieków skutkować będzie uzyskiwaniem korzyści majątkowej po stronie Wnioskodawcy. Dlatego też, czynność ta będzie stanowić odpłatną usługę, o której mowa w art. 8 ust. 1 ustawy, świadczoną przez podatnika VAT, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy. Jednocześnie wskazać należy, że ani przepisy ustawy, ani też rozporządzeń wykonawczych do ustawy nie przewidują zwolnienia z opodatkowania dla usług odprowadzania ścieków
Podobne stanowisko zostało zaprezentowane w interpretacji indywidualnej wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z dnia 30 czerwca 2015 r., sygn. IPTPP3/4512-73/15-6/BM, w której Organ wskazał, iż /.../ świadczone przez Gminę usługi odprowadzania ścieków, ze względu na brak przepisów umożliwiających zastosowanie zwolnienia od podatku w tym zakresie, stanowią/będą stanowić czynność opodatkowaną podatkiem od towarów i usług, niekorzystającą ze zwolnienia.
Mając na uwadze powyższe, Gmina jest zdania, iż opisane czynności dostarczania wody i odprowadzania ścieków wykonywane na rzecz Odbiorców stanowią/będą stanowić po stronie Gminy usługi opodatkowane VAT, niekorzystające ze zwolnienia z tego podatku.
Ad 2
Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych VAT, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.
Z treści tej regulacji wynika, iż prawo do odliczenia podatku naliczonego przysługuje podatnikom podatku VAT, w sytuacji gdy towary i usługi, przy nabyciu których został naliczony podatek, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Dla oceny możliwości skorzystania z prawa do odliczenia, w każdym przypadku istotne jest więc ustalenie, czy towary i usługi, przy zakupie których naliczono VAT:
- zostały nabyte przez podatnika tego podatku oraz
- pozostają w bezspornym związku z wykonywanymi przez niego czynnościami opodatkowanymi.
Gmina pragnie wskazać, iż na fakturach dokumentujących zakupy towarów i usług związanych z budową Infrastruktury i jej bieżącym utrzymaniem, wystawianych przez dostawców, jako nabywca widnieje/będzie widniała Gmina. Należy również podkreślić, iż zdaniem Gminy towary i usługi nabyte w związku z budową i bieżącym utrzymaniem Infrastruktury są/będą związane z wykonywaniem przez Gminę wyłącznie czynności opodatkowanych VAT.
W opinii Gminy, z uwagi na fakt, iż pomiędzy Wydatkami inwestycyjnymi i Wydatkami bieżącymi dotyczącymi Infrastruktury ponoszonymi/które będą ponoszone przez Gminę istnieje/istnieć będzie ścisły związek z wykonywanymi przez Gminę czynnościami opodatkowanymi VAT, tj. usługami dostarczania wody/odbioru ścieków na rzecz Odbiorców na podstawie umów cywilnoprawnych, Gminie przysługuje/będzie przysługiwać prawo do pełnego (100%) odliczenia VAT naliczonego wykazanego/który będzie wykazywany na fakturach dokumentujących wydatki poniesione w tym zakresie.
Stanowisko Gminy znajduje potwierdzenie m.in. w następujących interpretacjach indywidualnych wydanych przez Ministra Finansów/Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej:
- interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 12 kwietnia 2017 r., sygn. 2041-IBPP3.4512.56.2017.2.SR, w której Dyrektor wskazał, że W omawianej sprawie warunki uprawniające do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego będą spełnione. Jak wskazał Wnioskodawca, budowana oczyszczalnia ścieków wraz z niezbędną infrastrukturą w całości będzie wykorzystywana wyłącznie do wykonywania czynności opodatkowanych, generujących podatek należny po stronie Gminy. W konsekwencji, Wnioskodawca będzie miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w całości z faktur dokumentujących wydatki ponoszone w związku z inwestycją polegającą na budowie nowej oczyszczalni ścieków wraz z niezbędną infrastrukturą zarówno w trakcie jej realizacji jak i po jej zakończeniu .
- interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z dnia 5 sierpnia 2014 r., sygn. IPTPP2/443-454/14-4/IR, w której Organ wskazał, iż stwierdzić należy, iż rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ustawy uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane przez podatnika podatku VAT do wykonywania czynności opodatkowanych. W omawianej sprawie obydwa warunki będą spełnione, ponieważ Gmina jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług, a dokonane zakupy towarów i usług w ramach realizowanych ww. inwestycji, jak wynika z okoliczności sprawy, będą wykorzystywane do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. Zatem, Wnioskodawca będzie miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących poniesione wydatki inwestycyjne związane z budową POŚ i LBOŚ ,
- interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 25 grudnia 2012 r., sygn. ITPP2/443-786b/12/AW, w której Dyrektor stwierdził, że Gminie będzie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia towarów i usług dotyczących realizacji ww. inwestycji. Jak bowiem stwierdzono w interpretacji indywidualnej, czynności, które Gmina wykona na rzecz mieszkańców w ramach realizacji tego zadania, stanowić będą odpłatne świadczenie usług, zatem poniesione wydatki będą związane z czynnościami opodatkowanymi.
Gmina pragnie zaznaczyć, że stanowisko odmienne od przedstawionego powyżej pozostawałoby w sprzeczności z fundamentalną zasadą opodatkowania VAT, jaką jest zasada neutralności tego podatku, podkreślana wielokrotnie w orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (dalej: Trybunał lub TSUE) oraz polskich sądów administracyjnych. Przykładowo, Gmina pragnie przytoczyć orzeczenie TSUE w sprawie C-37/95 Ghent Coal, w którym Trybunał stwierdził, iż Prawo do odliczenia zostało wprowadzone, aby całkowicie uwolnić przedsiębiorcę od kosztów VAT zapłaconego lub podlegającego zapłacie w toku jego działalności gospodarczej. Wspólny system podatku od wartości dodanej konsekwentnie zapewnia, że każda działalność gospodarcza, niezależnie od jej celu i efektu, pod warunkiem, że sama podlega VAT, jest opodatkowana w sposób całkowicie neutralny.
Zdaniem Gminy, nie powinna być ona traktowana inaczej/mniej korzystnie niż inne podmioty gospodarcze, dokonujące sprzedaży opodatkowanej VAT i korzystające w związku z tym z prawa do odliczenia podatku naliczonego przy zakupie towarów/usług niezbędnych w celu wykonywania czynności opodatkowanych.
Skoro Gmina, jako czynny podatnik VAT, zobowiązana jest uiszczać VAT należny z tytułu świadczonych usług, powinna ona mieć prawo do odliczenia VAT naliczonego od wydatków warunkujących możliwość ich świadczenia.
W związku z powyższym, Gmina stoi na stanowisku, iż przysługuje jej prawo do pełnego (100%) odliczenia VAT naliczonego od Wydatków inwestycyjnych i Wydatków bieżących dotyczących Infrastruktury, ponieważ zakupy te będą wykorzystywane przez Gminę wyłącznie do świadczenia odpłatnych usług dostarczania wody/odbioru ścieków na rzecz Odbiorców.
W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2017 r., poz. 1221, z poźn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel ().
Natomiast z art. 8 ust. 1 ustawy wynika, że przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:
- przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
- zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
- świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.
Z tak szeroko sformułowanej definicji wynika, że przez świadczenie usług należy przede wszystkim rozumieć określone zachowanie podatnika na rzecz odrębnego podmiotu, które zasadniczo wynika z dwustronnego stosunku zobowiązaniowego, zakładającego istnienie podmiotu będącego odbiorcą (nabywcą usługi), jak również podmiotu świadczącego usługę.
Aby uznać dane świadczenie za odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie.
Musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą i przekazanym za nią wynagrodzeniem. Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę.
Nie każda jednak czynność stanowiąca dostawę towarów lub świadczenie usługi w rozumieniu art. 7 ust. 1 oraz art. 8 ust. 1 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby dana czynność podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, musi być wykonana przez podatnika.
Na mocy art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
Działalność gospodarcza według ust. 2 powołanego artykułu obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Stosownie do art. 15 ust. 6 ustawy, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.
Oznacza to, że organ będzie uznany za podatnika podatku od towarów i usług w dwóch przypadkach, tj. gdy wykonuje czynności inne niż te, które mieszczą się w ramach jego zadań oraz, gdy wykonuje czynności mieszczące się w ramach jego zadań, ale czyni to na podstawie umów cywilnoprawnych.
Analiza wskazanych powyżej przepisów prowadzi do następujących wniosków:
- wyłączenie organów władzy publicznej i urzędów obsługujących te organy z kategorii podatników podatku od towarów i usług ma charakter wyłącznie podmiotowo-przedmiotowy,
- w celu
skorzystania przez ww. podmioty z wyłączenia z podatku konieczne jest
spełnienie dwóch kumulatywnych warunków:
- czynności co do zasady podlegające opodatkowaniu VAT muszą być wykonane przez ściśle określone podmioty,
- ponadto czynności te muszą być wykonywane w ramach sprawowanego przez te podmioty władztwa publicznego.
W związku z powyższym należy podkreślić, że tylko spełnienie ww. warunków łącznie daje możliwość legalnego wyłączenia z kategorii podatników podatku od towarów i usług na mocy art. 15 ust. 6 ustawy.
Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Z powołanych wyżej przepisów wynika, że jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Będą to zatem wszystkie realizowane przez te jednostki (urzędy) czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np. czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy itp., umów prawa cywilnego (nazwanych i nienazwanych).
Zgodnie z art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2017 r., poz. 1875), gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.
Do zakresu działania gminy w oparciu o art. 6 ust. 1 ww. ustawy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.
Do zadań własnych Gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty. Zadania własne obejmują m.in. sprawy w zakresie wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych, wysypisk i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną oraz gaz (art. 7 ust. 1 pkt 3 cyt. ustawy o samorządzie gminnym).
W celu wykonywania zadań gmina może tworzyć jednostki organizacyjne, a także zawierać umowy z innymi podmiotami, w tym z organizacjami pozarządowymi (art. 9 ust. 1 ww. ustawy).
Gmina oraz inna gminna osoba prawna może prowadzić działalność gospodarczą wykraczającą poza zadania o charakterze użyteczności publicznej wyłącznie w przypadkach określonych w odrębnej ustawie (art. 9 ust. 2 ww. ustawy).
Tym samym, Gmina, wykonując we własnym imieniu i na własny rachunek czynności spełniające definicję działalności gospodarczej, określonej w art. 15 ust. 2 ustawy, działa w charakterze podatnika podatku VAT.
Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca - Gmina jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług i od 1 stycznia 2017 r., w wyniku centralizacji, dokonuje rozliczeń VAT wspólnie ze swoimi jednostkami budżetowymi. Gmina wykonuje zadania własne (określone w art. 7 ustawy o samorządzie gminnym) samodzielnie lub poprzez powołane gminne jednostki organizacyjne.
Do zadań własnych Gminy wymienionych w ustawie o samorządzie gminnym należy m.in. prowadzenie zbiorowego zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych. W tym zakresie Gmina świadczy na podstawie umów cywilnoprawnych m.in. usługi dostawy wody i odbioru ścieków na rzecz mieszkańców, przedsiębiorców i instytucji z terenu Gminy, przy czym wszystkie wskazane podmioty nie wchodzą w skład struktury organizacyjnej Gminy (dalej Odbiorcy). Za dostarczoną wodę i odebrane ścieki Gmina wystawia faktury VAT na rzecz Odbiorców. Jednocześnie, dostawa wody i odbiór ścieków na rzecz swoich jednostek własnych, od momentu dokonania centralizacji VAT przez Gminę, dokumentowana jest na podstawie not księgowych.
Gmina obecnie realizuje inwestycję wodociągową i kanalizacyjną, która jest/będzie wykorzystywana wyłącznie dla potrzeb doprowadzania wody/odprowadzania ścieków do/od Odbiorców pn. Budowa sieci wodociągowej i kanalizacyjnej na terenie Gminy w latach 2017-2018 (dalej: Infrastruktura). Właścicielem Infrastruktury jest/będzie Gmina. Jednocześnie, podmiotem odpowiedzialnym za zarządzanie Infrastrukturą jest oraz będzie Urząd Gminy będący jednostką organizacyjną Gminy, w ramach której skonkretyzowane działania związane z Infrastrukturą podejmuje właściwy Referat Gminy.
Gmina ponosi/będzie ponosić liczne wydatki związane z realizacją projektów inwestycyjnych dotyczących Infrastruktury (dalej: Wydatki inwestycyjne). W związku z wykorzystywaniem Infrastruktury do dostawy wody oraz odbioru ścieków Gmina ponosić będzie również liczne wydatki związane z bieżącym utrzymaniem Infrastruktury (dalej: Wydatki bieżące).
Wydatki inwestycyjne związane z budową Infrastruktury, jak również wszelkie Wydatki bieżące są/będą każdorazowo dokumentowane wystawianymi przez dostawców/wykonawców na Gminę fakturami VAT, na których Gmina oznaczona jest/będzie jako nabywca przedmiotowych towarów i usług.
Jak wskazał Wnioskodawca, wniosek dotyczy wyłącznie kwestii podatkowych związanych z Wydatkami inwestycyjnymi oraz Wydatkami bieżącymi związanymi bezpośrednio z czynnościami opodatkowanymi realizowanymi na rzecz Odbiorców.
W rozpatrywanej sprawie, wątpliwości Wnioskodawcy w pierwszej kolejności dotyczą kwestii, czy świadczenie odpłatnych usług w zakresie dostarczania wody i odprowadzania ścieków na rzecz Odbiorców stanowi czynność podlegającą opodatkowaniu VAT, niekorzystającą ze zwolnienia z tego podatku.
Mając na uwadze powołane wyżej przepisy prawa, a także przedstawiony opis sprawy należy stwierdzić, że usługi dostawy wody i odbioru ścieków na rzecz mieszkańców, przedsiębiorców i instytucji z terenu Gminy są/będą wykonywane przez Wnioskodawcę odpłatnie w ramach umów cywilno-prawnych i w odniesieniu do tych usług Gmina nie będzie działała jako organ władzy publicznej. W konsekwencji tego faktu, Gmina nie będzie mogła skorzystać z wyłączenia, o którym mowa w art. 15 ust. 6 ustawy. Wnioskodawca wystąpi w przedmiotowej sprawie w roli podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, a ww. czynności jako usługi zdefiniowane w art. 8 ust. 1 ustawy podlegają/będą podlegały opodatkowaniu podatkiem VAT.
Podstawowa stawka podatku w myśl art. 41 ust. 1 ustawy wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.
Zarówno w treści ustawy, jak i przepisów wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych towarów i czynności stawkami preferencyjnymi oraz zwolnienie od podatku.
W myśl art. 41 ust. 2 ustawy, dla towarów i usług wymienionych w załączniku nr 3 do ustawy, stawka podatku wynosi 7% z zastrzeżeniem ust. 12 i art. 114 ust. 1.
W tym miejscu zaznaczyć należy, że zgodnie z obowiązującym od 1 stycznia 2011 r. art. 146a ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2018 r., z zastrzeżeniem art. 146f:
- stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%;
- stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 2, art. 120 ust. 2 i 3 oraz w tytule załącznika nr 3 do ustawy, wynosi 8%;
- stawka zryczałtowanego zwrotu podatku, o której mowa w art. 115 ust. 2, wynosi 7%;
- stawka ryczałtu, o której mowa w art. 114 ust. 1, wynosi 4%.
Podkreślić należy, że zastosowanie obniżonych stawek podatku lub zwolnienia od podatku możliwe jest tylko wówczas, gdy wynika to wprost z ustawy lub przepisów wykonawczych do ustawy.
Odpłatne świadczenie usługi dostarczania wody i odprowadzania ścieków, wykonywane przez Gminę, nie zostało przez ustawodawcę wymienione wśród usług zwolnionych od podatku, w konsekwencji podlega/będzie podlegać opodatkowaniu wg stawki VAT właściwej dla tychże usług.
Mając na względzie przywołane przepisy prawa oraz opis sprawy należy stwierdzić, że wykonywane przez Gminę odpłatne usługi w zakresie dostarczania wody i odprowadzania ścieków na rzecz podmiotów zewnętrznych stanowią/będą stanowiły po stronie Gminy usługi opodatkowane podatkiem od towarów i usług wg właściwej dla nich stawki. Tym samym ww. usługi nie korzystają/nie będą korzystały ze zwolnienia od podatku VAT.
Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą także kwestii ustalenia, czy przysługuje/będzie przysługiwać jej pełne (100%) odliczenia VAT naliczonego od Wydatków inwestycyjnych i Wydatków bieżących związanych z Infrastrukturą, która służy/będzie służyć Gminie wyłącznie do świadczenia odpłatnych usług dostarczania wody/odbioru ścieków na rzecz Odbiorców.
Zgodnie z przepisem art. 86 ust. 1 ustawy, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15 ustawy, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.
Na mocy art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:
- nabycia towarów i usług,
- dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.
Z powyższych przepisów wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).
Należy zauważyć, że formułując w art. 86 ust. 1 ustawy, warunek związku ze sprzedażą opodatkowaną, ustawodawca nie uzależnia prawa do odliczenia od związku zakupu z obecnie wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi. Wystarczającym jest, że z okoliczności towarzyszących nabyciu towarów lub usług przy uwzględnieniu rodzaju prowadzonej przez podatnika działalności gospodarczej wynika, że zakupy te dokonane są w celu ich wykorzystania w ramach jego działalności opodatkowanej.
W przedmiotowej sprawie będą spełnione przesłanki, o których mowa w art. 86 ust. 1 ustawy, warunkujące prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, bowiem jak wynika z okoliczności sprawy, Wnioskodawca jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem VAT oraz efekty zrealizowanej inwestycji Infrastruktury - będą wykorzystywane do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług, tj. świadczenia odpłatnie usług dostarczania wody/odbioru ścieków na rzecz Odbiorców.
W konsekwencji należy stwierdzić, że Wnioskodawcy przysługuje/będzie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od wydatków inwestycyjnych i bieżących dotyczących Budowy sieci wodociągowej i kanalizacyjnej na terenie Gminy w latach 2017-2018.
Tym samym, stanowisko Wnioskodawcy należy uznać za prawidłowe.
Tut. Organ wskazuje, że wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (pytań) Wnioskodawcy. Inne kwestie przedstawione w opisie stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego, bądź we własnym stanowisku, które nie zostały objęte pytaniem nie mogą być zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej rozpatrzone.
Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:
- z zastosowaniem art. 119a;
- w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.
Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym oraz zdarzenia przyszłego i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.
Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2017 r., poz. 1369 z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.
Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.
Stanowisko
prawidłowe
Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej