Zastosowanie art. 86 ust. 2a w odniesieniu do poszczególnych przychodów uzyskiwanych w ramach działalności gospodarczej. - Interpretacja - IPPP1/4512-53/16-4/EK

ShutterStock
Interpretacja indywidualna z dnia 26.04.2016, sygn. IPPP1/4512-53/16-4/EK, Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie

Temat interpretacji

Zastosowanie art. 86 ust. 2a w odniesieniu do poszczególnych przychodów uzyskiwanych w ramach działalności gospodarczej.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613 z późn. zm.) oraz § 6 pkt 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r., poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Strony przedstawione we wniosku z dnia 21 stycznia 2016 r. (data wpływu 21 stycznia 2016 r.) uzupełnione pismem z dnia 14 kwietnia 2016 r. (data wpływu 18 kwietnia 2016 r. ) na wezwanie Organu z dnia 5 kwietnia 2016 r. (skutecznie doręczone 7 kwietnia 2016 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zastosowania art. 86 ust. 2a ustawy w odniesieniu do:

  • przychodów uzyskiwanych z tytułu: wynagrodzenia płatnika, zwrotu kosztów sądowych i egzekucyjnych związanych z czynnościami podlegającymi VAT, zwrotu kosztów upomnień, rozwiązania odpisu aktualizującego należności, rocznej korekty podatku VAT, równowartości odpisu amortyzacyjnego od środków trwałych, zaokrągleń z tytułu VAT, ZUS, otrzymanych kar i odszkodowań, otrzymanych odsetek od należności, odsetek bankowych na rachunku bieżącym, odsetek naliczonych, niepodzielonych tantiem, zwrotu wydatków poniesionych w imieniu i na rzecz osób/podmiotów trzecich jest prawidłowe,
  • dopłat/dotacji z Urzędów Marszałkowskich, Urzędu Miasta czy Starostwa na pokrycie kosztów pensjonariuszy w Domu Artysty... jest nieprawidłowe,
  • przychodów uzyskiwanych z tytułu (i) składek członkowskich oraz odsetek bankowych na rachunku bieżącym od kwot składek zdeponowanych na rachunkach bankowych (ii) wpłat osób prawnych i osób fizycznych przeznaczone na cele statutowe (iii) dotacji i dopłat otrzymane od różnego rodzaju instytucji i organów na realizację w sposób nieodpłatny celów statutowych jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 21 stycznia 2016 r. wpłynął ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zastosowania art. 86 ust. 2a ustawy. Wniosek uzupełniono pismem z dnia 14 kwietnia 2016 r. (data wpływu 18 kwietnia 2016 r. ) na wezwanie Organu z dnia 5 kwietnia 2016 r. (skutecznie doręczone 7 kwietnia 2016 r.).

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

X. jest stowarzyszeniem twórczym reprezentującym interesy środowiska teatralnego, filmowego i radiowo-telewizyjnego wobec władz państwowych, miejskich i samorządowych. Jako organizacja środowiskowa posiada licencję na ochronę praw autorskich artystów wykonawców.

Cele X. zostały określone w Statucie X. (dalej: Statut - obecnie obowiązuje tekst jednolity uchwalony w dniu 7 kwietnia 2014 r.). Ze Statutu wynika, że celami tymi m.in. jest: jednoczenie środowiska Twórców i Artystów dla kultywowania tradycji i tworzenia nowych wartości kultury narodowej; zbiorowe zarządzenie i ochrona powierzonych X. praw autorskich i praw do artystycznych wykonań oraz wykonywanie uprawnień przyznanych organizacjom zbiorowego zarzadzania na podstawie przepisów ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych; reprezentowanie i ochrona artystycznych praw Twórców i Artystów; ochrona praw materialnych Twórców i Artystów; kształtowanie zasad etyki i solidarności zawodowej; popieranie i promocja polskiego teatru, estrady, tańca, radia, telewizji, filmu i dubbingu; współpraca z władzami państwowymi i samorządowymi. Wymienione cele X. realizuje m.in. poprzez: podejmowanie działań na rzecz rozwoju kultury teatralnej, filmowej, estradowej, radia i telewizji oraz innych dziedzin kultury, w tym także poprzez inicjowanie działalności badawczo naukowej oraz wydawniczej; udział w kształtowaniu prawa chroniącego twórczość artystyczną oraz podejmowanie działań w celu tworzenia i rozwijania prawnej ochrony Twórców i Artystów oraz działalności artystycznej; współudział w projektowaniu, nowelizacji lub zmianie aktów prawnych dotyczących działalności instytucji artystycznych i kultury; organizowanie kursów, konferencji, zjazdów, odczytów, dyskusji, pokazów teatralnych i filmowych; organizowanie egzaminów eksternistycznych; prowadzenie działalności integrujących członków X. poprzez aktywność kulturalną, artystyczną, towarzyską; pomoc socjalną dla członków X..

X. jest też zarejestrowanym podatnikiem VAT czynnym, rozliczającym się z tytułu tego podatku w okresach miesięcznych. W ramach działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów ustawy o VAT X. wykonuje następujące czynności:

  1. Jako organizacja zbiorowego zarządzania prawami autorskimi lub prawami pokrewnymi wykonuje czynności zarządu powierzonymi prawami autorskimi. W ramach tych X. m.in. udziela licencji na powierzone mu utwory/artystyczne wykonania; kontroluje korzystanie z utworu lub artystycznego wykonania przez inne podmioty niż twórca lub wykonawca; pobiera tantiemy autorskich od korzystających z utworów lub artystycznych wykonań; przekazuje tantiemy twórcom/ artystom wykonawcom. X., działając na rzecz Artystów, ale we własnym imieniu, udziela licencji na korzystanie z praw do utworów osobom fizycznym i prawnym, pobierając od nich za to wynagrodzenie, tzw. tantiemy.
  2. Świadczy usługi wynajmu lokali stosując stawkę 23%,
  3. Dokonuje odsprzedaży mediów, takich jak: energia elektryczna, energia cieplna, usługi komunalne (wywóz nieczystości i ścieków),
  4. Organizuje egzaminy eksternistyczne np. dla reżyserów teatru, dla artystów śpiewaków, aktorów lalkarzy, aktorów dramatu, artystów tańca za które pobiera wynagrodzenie,
  5. Organizuje różnego rodzaju kursy warsztaty dla aktorów za odpłatnością,
  6. Prowadzi Dom Artystów... (posiadający status Niepublicznego Domu Pomocy Społecznej, wpisanego na podstawie decyzji Wojewody do Rejestru domów pomocy społecznej województwa) w którym obecnie mieszka/przebywa 50 pensjonariuszy i którym usługi w zakresie pełnej opieki świadczone są odpłatnie.

Z powyższego wynika, że X. wykonuje zarówno czynności w ramach działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów o VAT jak i pozostające poza sferą tej działalności. X. wyjaśnia, że podział na czynności wykonywane w ramach działalności VAT i pozostające poza sferą VAT nie opiera się prostym założeniu, że wszystkie czynności wykonywane w ramach działalności statutowej pozostaje poza sferą VAT. Niektóre bowiem czynności, które co prawda przynależą do działalności statutowej, to jednak podlegają regulacjom ustawy o VAT. Dotyczy to chociażby takich czynności jak: organizowanie odpłatnych kursów eksternistycznych; organizowanie odpłatnych kursów, warsztatów, imprez kulturalnych, na które wstęp jest możliwy tylko po wykupieniu biletu a także czynności zarządu powierzonymi prawami autorskimi.

W X., poza przychodami/obrotem z tytułu czynności podlegających ustawie o VAT (zarówno opodatkowanych jak i zwolnionych) i wykazywanych w deklaracjach składanych na potrzeby tego podatku, występują również przychody takie jak: wynagrodzenia płatnika; zwrot kosztów sądowych i egzekucyjnych związanych z czynnościami podlegającymi VAT; zwrot kosztów upomnień; rozwiązanie odpisu aktualizującego należności; roczna korekta podatku VAT; równowartość odpisu amortyzacji od środków trwałych; zaokrąglenia VAT, ZUS; otrzymane kary i odszkodowania; otrzymane odsetki od należności; odsetki bankowe na rachunku bieżącym; odsetki naliczone; dopłaty/dotacje Starostwa Piaseczyńskiego na pokrycie kosztów pensjonariuszy w Domu Artysty...; niepodzielone tantiemy; zwrot wydatków poniesionych w imieniu i na rzecz osób/podmiotów trzecich. X. uzyskuje także przychody z tytułu: składek członkowskich oraz odsetek bankowych na rachunku bieżącym od kwot składek na tych rachunkach zdeponowanych; wpłat osób prawnych i osób fizycznych na cele statutowe; dotacji i dopłaty otrzymanych od różnego rodzaju instytucji i organów na realizację celów statutowych (np. organizacje imprez kulturalnych), na które wstęp jest bezpłatny.

W związku z tak zarysowanym stanem faktycznym oraz wprowadzonymi z dniem 1 stycznia 2016 r. zmianami w zakresie VAT, a mającymi na celu doprecyzowanie zasad odliczania podatku naliczonego od nabytych towarów i usług, wykorzystywanych do celów mieszanych (działalności gospodarczej oraz celów poza systemem VAT) pojawiły się wątpliwości co do prawidłowości obliczenia prewspółczynika, o którym mowa w art. 86 ust. 2a ustawy o VAT. X. przyjął też, że najbardziej odpowiadającą specyfice wykonywanej przez X. działalności i dokonywanych nabyć jest metoda określona w art. 86 ust. 2c pkt 3 ustawy o VAT, czyli tzw. metoda obrotowa

Jednocześnie X. wyjaśnia, iż celem uzyskania interpretacji nie jest kwestia oceny prawidłowości stosowanych stawek VAT czy też zwolnień z tego podatku jak i też wyboru metody obliczania prewspółczynnika jako najbardziej odpowiadającego specyfice wykonywanej działalności ale potwierdzenie co do prawidłowości zasad wyliczenia prewspółczynika.

W uzupełnieniu Wnioskodawca wskazał, że otrzymane dotacje/dopłaty z Urzędów Marszałkowskich, Urzędu Miasta lub Starostwa są dopłatami do kosztów utrzymania pensjonariuszy. Za pobyt w Domu Artysty..., co do zasady, pensjonariusze są zobowiązani ponosić odpłatność (przez nich samym lub członków rodzin). Koszty utrzymania pensjonariusza, który nie ma środków finansowych, w chwili obecnej ponosi Starostwo Piaseczyńskie. X. przedstawia na początku każdego roku, wyliczony zgodnie z przepisami ustawy o pomocy społecznej, koszt utrzymania jednego pensjonariusza w Domu Artysty. Tak więc, zdaniem X., otrzymane kwoty są dopłatą do ceny/kosztu utrzymania pensjonariusza. Jednocześnie X. wyjaśnia, iż otrzymane od Starostwa kwoty wykazuje w deklaracji VAT jako obrót z tytułu czynności zwolnionych z VAT. X. podkreśla, że w Domu Artysty... nie są wykonywane żadne czynności pozostające poza zakresem VAT; świadczone są m.in. usługi wynajmu lokali, usługi gastronomiczne, usługi pomocy społecznej (Dom, Artysty jest placówką zapewniającą osobom w podeszłym wieku całodobową opiekę, wpisaną do rejestru prowadzonego przez wojewodę). Ponadto X. wskazał, że dotacje i dopłaty otrzymane od różnego rodzaju instytucji i instytucji i organów przeznaczone są i wykorzystywane są na nieodpłatną działalność statutową i nie stanowią dopłaty do cen. Są to dotacje na różnego rodzaju imprezy kulturalne (przykładowo: Międzynarodowy Dzień Teatru), na które wstęp jest wolny.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania

, sprecyzowane ostatecznie w uzupełnieniu wniosku:

  1. Czy, mając na uwadze treść art. 86 ust. 2a ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (dalej: ustawa o VAT,) przychody uzyskiwane z tytułu: wynagrodzenia płatnika, zwrotu kosztów sądowych i egzekucyjnych związanych z czynnościami podlegającymi VAT, zwrotu kosztów upomnień, rozwiązania odpisu aktualizującego należności, rocznej korekty podatku VAT, równowartości odpisu amortyzacyjnego od środków trwałych, zaokrągleń z tytułu VAT, ZUS, otrzymanych kar i odszkodowań, otrzymanych odsetek od należności, odsetek bankowych na rachunku bieżącym, odsetek naliczonych, dopłat/dotacji z Urzędów Marszałkowskich, Urzędu Miasta czy Starostwa na pokrycie kosztów pensjonariuszy w Domu Artysty, niepodzielonych tantiem, zwrotu wydatków poniesionych w imieniu i na rzecz osób/podmiotów trzecich ma prawo traktować jako przychody związane z prowadzoną działalnością gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, w konsekwencji nie ma obowiązku uwzględniania ich przy wyliczeniu tzw. prewspółczynnika (czyli sposobu wyliczania proporcji), o którym mowa w art. 86 ust. 2a ustawy ustawy...
  2. Czy, mając na uwadze treść art. 86 ust. 2a ustawy o VAT, prawidłowym jest stanowisko Wnioskodawcy że przychody uzyskiwane z tytułu (i) składek członkowskich oraz odsetek bankowych na rachunku bieżącym od kwot składek zdeponowanych na rachunkach bankowych (ii) wpłat osób prawnych i osób fizycznych przeznaczone na cele statutowe (iii) dotacji i dopłat otrzymane od różnego rodzaju instytucji i organów na realizację w sposób nieodpłatny celów statutowych, Wnioskodawca jest zobowiązany potraktować je jako przychody pozostające poza sferą działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, a w konsekwencji ma on obowiązek uwzględnić je przy wyliczeniu tzw. prewspółczynnika (sposobu wyliczania proporcji), o którym mowa w art. 86 ust. 2a ustawy...

Ad.1.

Zdaniem X., przychody uzyskiwane z tytułu: wynagrodzenia płatnika; zwrotu kosztów sądowych i egzekucyjnych związanych z czynnościami podlegającymi VAT; zwrotu kosztów upomnień; rozwiązania odpisu aktualizującego należności; rocznej korekty podatku VAT; równowartości odpisu amortyzacyjnego od środków trwałych; zaokrągleń z tytułu VAT, ZUS; otrzymanych kar i odszkodowań; otrzymanych odsetek od należności; odsetek bankowych na rachunku bieżącym; odsetek naliczonych; dopłat/dotacji z Urzędów Marszałkowskich, Urzędu Miasta czy Starostwa na pokrycie kosztów pensjonariuszy w Domu Artysty; niepodzielonych tantiem; zwrotu wydatków poniesionych w imieniu i na rzecz osób/podmiotów trzecich należy traktować jako przychody związane (wynikające) z działalnością gospodarczą w rozumieniu ustawy o VAT.

Ad.2.

W ocenie Wnioskodawcy, przychody uzyskiwane z tytułu (i) składek członkowskich oraz odsetek bankowych na rachunku bieżącym od kwot składek zdeponowanych na rachunkach bankowych (ii) wpłat osób prawnych i osób fizycznych na cele statutowe (iii) dotacji i dopłat otrzymane od różnego rodzaju instytucji i organów jeśli są przeznaczone i wykorzystywane na nieodpłatną działalność statutową należy uznać jako pozostające poza zakresem ustawy o VAT.

  1. Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy
  1. Uwagi ogólne

Jak stanowi przepis art. 86 ust. 2a ustawy o VAT (obowiązujący od 1 stycznia 2016 r.) w przypadku nabycia towarów i usług wykorzystywanych zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza, z wyjątkiem celów osobistych, do których ma zastosowanie art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2, oraz celów, o których mowa w art. 8 ust. 5 - w przypadku, o którym mowa w tym przepisie, gdy przypisanie tych towarów i usług w całości do działalności gospodarczej podatnika nie jest możliwe, kwotę podatku naliczonego, o której mowa w ust. 2, oblicza się zgodnie ze sposobem określenia zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej, zwanym dalej "sposobem określenia proporcji". Sposób określenia proporcji powinien najbardziej odpowiadać specyfice wykonywanej przez podatnika działalności i dokonywanych przez niego nabyć.

Z powyższego przepisu wynika, że w przypadku gdy podatnik wykonuje równocześnie działalność podlegającą opodatkowaniu VAT, tzn. opodatkowaną lub zwolnioną z podatku i działalność niepodlegającą takiemu opodatkowaniu, tzn. nienależącą do zakresu stosowania ustawy o VAT, odliczenie podatku naliczonego od wydatków poniesionych przez podatnika jest dopuszczalne tylko w takim zakresie, w jakim wydatki te można przyporządkować działalności podlegającej VAT w rozumieniu przepisów ustawy o VAT. Analogiczne stanowisko wynika z orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości UE, w szczególności z wyroku w sprawie C-437/06 Securenta oraz z wyroku w sprawie C-515/07 Vereniging Noordelijke Land- en Tuinbouw Organisatie (VNLTO).

Mając na uwadze powyższe, w pierwszej kolejności koniecznym jest ustalenia, które czynności wykonywane przez podatnika VAT należy uznać za realizowane w ramach działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy o VAT a które są poza tą działalnością.

Działalność gospodarczą, w ocenie X., należy rozumieć w kontekście definicji działalności gospodarczej określonej przepisami art. 15 ust. 2 i 3 ustawy o VAT. Jak stanowi art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych. Aby dana czynność była uznana za wykonywaną w ramach działalności gospodarczej musi być wykonywana przez podmiot działający w charakterze podatnika.

W związku z powyższym, w ocenie X., należy uznać, iż czynnościami wykonywanymi w ramach działalności gospodarczej będą się mieścić nie tylko te stricte podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ale także i te działania (sytuacje), które występują w ramach działalności gospodarczej (czy też inaczej - towarzyszące tej działalności, wynikające z tej działalności) niezależnie od tego czy ostatecznie bezpośrednio generują opodatkowanie podatkiem od towarów i usług.

W ocenie X., prawidłowość zaprezentowanego stanowiska potwierdza interpretacja indywidualna Ministra Finansów Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 1 grudnia 2015 r., nr IPPP1/4512-1091/15-2/AS, w której stwierdzono, że Cele prowadzonej działalności gospodarczej należy rozpatrywać w kontekście definicji działalności gospodarczej, określonej w art. 15 ust. 2 i 3 ustawy o VAT. Mieszczą się tutaj również działania czy sytuacje występujące w ramach działalności gospodarczej, jednakże niegenerujące opodatkowania podatkiem VAT. Natomiast przez cele inne rozumie się sferę działalności danego podmiotu niebędącą działalnością gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 i 3 ustawy o VAT (przykładowo działalność podmiotu w charakterze organu władzy czy nieodpłatną działalność statutową), a także cele prywatne, które z założenia nie mają nic wspólnego z działalnością gospodarczą podatnika.

W ocenie X., takie rozumienie sfery działalności gospodarczej wynika z uzasadnienia z dnia 23 września 2015 r. do projektu rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie sposobu określania zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej dla niektórych podatników. Jak wskazano: Cele prowadzonej działalności gospodarczej należy rozpatrywać w kontekście definicji działalności gospodarczej, określonej przepisami art. 15 ust. 2 i 3 ustawy o VAT. Mieścić będą się tutaj również działania czy sytuacje występujące w ramach działalności gospodarczej, jednakże niegenerujące opodatkowania podatkiem VAT, przykładowo otrzymanie odszkodowań umownych czy odsetek za nieterminowe dokonywanie płatności od kontrahentów, sprzedaż wierzytelności trudnych itp.. Natomiast przez cele inne rozumie się sferę działalności danego podmiotu niebędącą działalnością gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 i 3 ustawy o VAT (przykładowo działalność podmiotu w charakterze organu władzy czy nieodpłatną działalność statutową), a także cele prywatne, z definicji niemające nic wspólnego z działalnością gospodarczą podatnika. Ponieważ jednak w przypadkach wskazanych w art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2 ustawy o VAT (czyli w sytuacji użytku prywatnego dóbr inwestycyjnych, z wyjątkiem nieruchomości, włączonych do majątku przedsiębiorstwa, w odniesieniu do których został odliczony podatek naliczony) następuje obowiązek naliczenia podatku VAT, obowiązek wydzielenia podatku naliczonego w tym zakresie nie będzie miał zastosowania. Przez cele prywatne należy rozumieć cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych oraz członków stowarzyszenia.

Ponadto, w przepisie art. 86 ust. 2b ustawy o VAT ustawodawca wskazał, że sposób określenia proporcji najbardziej odpowiada specyfice wykonywanej przez podatnika działalności i dokonywanych przez niego nabyć, jeżeli:

  1. zapewnia dokonanie obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wyłącznie w odniesieniu do części kwoty podatku naliczonego proporcjonalnie przypadającej na wykonywane w ramach działalności gospodarczej czynności opodatkowane oraz
  2. obiektywnie odzwierciedla część wydatków przypadającą odpowiednio na działalność gospodarczą oraz na cele inne niż działalność gospodarcza, z wyjątkiem celów osobistych, do których ma zastosowanie art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2, oraz celów, o których mowa w art. 8 ust. 5 - w przypadku, o którym mowa w tym przepisie, gdy przypisanie tych wydatków w całości do działalności gospodarczej nie jest możliwe.

Takie brzmienie przepisów oznacza, że ustawodawca nie narzucił żadnych sposobów i kryteriów służących ustaleniu proporcjonalnej części podatku naliczonego do odliczenia w przypadku wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu VAT jak i pozostających poza zakresem przepisów o VAT pozostawiając w tym zakresie wybór podatnikowi. Jednocześnie w przepisie art. 86 ust. 2c ustawy o VAT wskazano przykładowe, ustawowe metody określenia proporcji. W tym celu podatnicy mogą wykorzystać w szczególności następujące dane:

  1. średnioroczną liczbę osób wykonujących wyłącznie prace związane z działalnością gospodarczą w ogólnej średniorocznej liczbie osób wykonujących prace w ramach działalności gospodarczej i poza tą działalnością (tzw. metoda osobowa),
  2. średnioroczną liczbę godzin roboczych przeznaczonych na prace związane z działalnością gospodarczą w ogólnej średniorocznej liczbie godzin roboczych przeznaczonych na prace związane z działalnością gospodarczą i poza tą działalnością (tzw. metoda godzinowa),
  3. roczny obrót z działalności gospodarczej w rocznym obrocie podatnika z działalności gospodarczej powiększonym o otrzymane przychody z innej działalności, w tym wartość dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze, otrzymanych na sfinansowanie wykonywanej przez tego podatnika działalności innej niż gospodarcza (tzw. metoda obrotowa),
  4. średnioroczną powierzchnię wykorzystywaną do działalności gospodarczej w ogólnej średniorocznej powierzchni wykorzystywanej do działalności gospodarczej i poza tą działalnością (tzw. metoda powierzchniowa).
  1. Prezentacja stanowiska Wnioskodawcy w zakresie pytania 1

Jak już wcześniej wskazano, zdaniem X., najważniejszą kwestią dla prawidłowego wyliczenia prewspółczynnika o którym mowa w art. 86 ust. 2a ustawy o VAT jest ustalenie, jakie czynności należy uznać za podlegające regulacjom ustawy o VAT i podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług (co należy rozumieć szeroko, czyli jako czynności podlegające opodatkowaniu i zwolnione z VAT) oraz jakie pozostają poza zakresem VAT.

Jak wskazano w stanie faktycznym, w X. poza obrotem z tytułu czynności podlegających regulacjom ustawy o VAT i wykazywanym w deklaracjach VAT - pojawiają się również przychody takie jak: wynagrodzenia płatnika, zwrot kosztów sądowych i egzekucyjnych, zwrot kosztów upomnień, rozwiązanie odpisu aktualizującego należności, roczna korekta podatku VAT, równowartość odpisu amortyzacji od środków trwałych, zaokrąglenia VAT, ZUS, otrzymane kary i odszkodowania, otrzymane odsetki od należności, odsetki bankowe na rachunku bieżącym, odsetki naliczone. W ocenie X., pomimo iż nie generują one kwot podatku (czyli nie podlegają opodatkowaniu VAT) to jednak należy je zaliczyć do sfery działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy o VAT. Są one przychodami towarzyszącymi tej działalności.

W ocenie X., tak samo należy zakwalifikować przychodów z tytułu niepodzielonych tantiem. Jak wskazano w stanie faktycznym, X. jako organizacja zbiorowego zarządzania prawami autorskimi lub prawami pokrewnymi wykonuje czynności zarządu powierzonymi prawami autorskimi. W ramach tych X. m.in. udziela licencji na powierzone mu utwory/artystyczne wykonania, kontroluje korzystanie z utworu lub artystycznego wykonania przez inne podmioty niż twórca lub wykonawca, pobiera tantiemy autorskich od korzystających z utworów lub artystycznych wykonań a następnie przekazuje je twórcom/artystom wykonawcom. X., działając na rzecz Artystów, ale we własnym imieniu, udziela licencji na korzystanie z praw do utworów osobom fizycznym i prawnym, pobierając od nich za to wynagrodzenie, tzw. tantiemy. Czynności te podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Jednocześnie występują sytuacje, iż nie jest możliwe wypłacenie kwot tantiem, z uwagi na brak danych osobowych artystów oraz numerów rachunków bankowych. Kwoty tzw. niepodzielonych tantiem są gromadzone na odrębnym koncie i w każdej chwili, kiedy tylko X. otrzyma określone dane kwoty te są wypłacane artystom na rachunek bankowy lub bezpośrednio w kasie X.. Jednakże mają miejsce też przypadki, że tantiemy nie są podejmowane przez bardzo długi czas. Mając na uwadze przepisy Kodeksu cywilnego, dotyczące przedawnienia roszczeń majątkowych wynoszące 10 lat, na podstawie uchwały Zarządu Głównego X., niepodjęte tantiemy (co do których upłynęło już prawo roszczeń) zostają przejęte przez X. i są przeznaczane na cele ochrony i promocji zdrowia, ochronę praw twórców i artystów, na podejmowanie działań na rzecz rozwoju kultury teatralnej, filmowej i estradowej, radia i telewizji i innych dziedzin kultury, które to działania skierowane są do ogółu artystów. W ocenie X., pomimo że niepodjęte i przedawnione tantiemy zasilają środki X. i są wykorzystywane dla ogółu artystów i twórców, to jednak są związane z działalnością gospodarczą w rozumieniu ustawy o VAT, tym samym wartość tych tantiem nie będzie wliczana do mianownika prewspółczynnika, wyliczanego przez X. metodą obrotową.

Reasumując, w ocenie X., wszystkie wymienione powyżej przychody związane są z prowadzoną przez X. działalnością gospodarczą.

Prezentacja stanowiska Wnioskodawcy w zakresie pytania 2

Odnosząc się do pozostałych przychodów, uzyskiwanych przez Wnioskodawcę i wymienionych w stanie faktycznym, w ocenie X. są związane ze sferą czynności pozostających poza zakresem ustawy o VAT. Taka kwalifikacja dotyczy przychodów z tytułu:

  1. Składek członkowskich oraz odsetek bankowych na rachunku bieżącym przeznaczonych na nieodpłatną działalność statutową,
  2. Wpłat osób prawnych i osób fizycznych na cele statutowe,
  3. Dotacji i dopłat otrzymanych od różnego rodzaju instytucji i organów na realizację celów statutowych,

- jeśli ta działalność statutowa jest dokonywana nieodpłatnie.

Zdaniem X., a contrario, jeśli otrzymane składki członkowskie przeznaczone zostaną na wyświadczenie/wykonanie czynności o charakterze odpłatnym, wartość przeznaczonych kwot powinna być wyłączona z przychodów uzyskanych poza sferą działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy o VAT. Jako przykład X. pragnie wskazać sytuację, w której w myśl celów statutowych zostanie zorganizowana konferencja, odczyt czy też pokaz teatralny lub filmowy a w którym uczestnictwo będzie warunkowane uiszczeniem opłaty za wstęp (np. w formie biletu lub opłaty wpisowej). Taka czynność będzie podlegała regulacjom ustawy o VAT, a więc należy ją zaliczyć do sfery działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy o VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest:

  • prawidłowe w zakresie zastosowania art. 86 ust. 2a ustawy w odniesieniu do: przychodów uzyskiwanych z tytułu: wynagrodzenia płatnika, zwrotu kosztów sądowych i egzekucyjnych związanych z czynnościami podlegającymi VAT, zwrotu kosztów upomnień, rozwiązania odpisu aktualizującego należności, rocznej korekty podatku VAT, równowartości odpisu amortyzacyjnego od środków trwałych, zaokrągleń z tytułu VAT, ZUS, otrzymanych kar i odszkodowań, otrzymanych odsetek od należności, odsetek bankowych na rachunku bieżącym, odsetek naliczonych, niepodzielonych tantiem, zwrotu wydatków poniesionych w imieniu i na rzecz osób/podmiotów trzecich,
  • nieprawidłowe w zakresie zastosowania art. 86 ust. 2a ustawy w odniesieniu do: dopłat/dotacji z Urzędów Marszałkowskich, Urzędu Miasta czy Starostwa na pokrycie kosztów pensjonariuszy w Domu Artysty,
  • prawidłowe w zakresie zastosowania art. 86 ust. 2a ustawy w odniesieniu do: przychodów uzyskiwanych z tytułu (i) składek członkowskich oraz odsetek bankowych na rachunku bieżącym od kwot składek zdeponowanych na rachunkach bankowych (ii) wpłat osób prawnych i osób fizycznych przeznaczone na cele statutowe (iii) dotacji i dopłat otrzymane od różnego rodzaju instytucji i organów na realizację w sposób nieodpłatny celów statutowych.

Zgodnie z przepisem art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054, z późn. zm.) zwanej dalej ustawą w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Stosownie do treści art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:

  1. nabycia towarów i usług,
  2. dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.

Na mocy art. 86 ust. 2a ustawy, w przypadku nabycia towarów i usług wykorzystywanych zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza, z wyjątkiem celów osobistych, do których ma zastosowanie art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2, oraz celów, o których mowa w art. 8 ust. 5 w przypadku, o którym mowa w tym przepisie, gdy przypisanie tych towarów i usług w całości do działalności gospodarczej podatnika nie jest możliwe, kwotę podatku naliczonego, o której mowa w ust. 2, oblicza się zgodnie ze sposobem określenia zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej, zwanym dalej sposobem określenia proporcji. Sposób określenia proporcji powinien najbardziej odpowiadać specyfice wykonywanej przez podatnika działalności i dokonywanych przez niego nabyć.

W myśl art. 86 ust. 2b ustawy, sposób określenia proporcji najbardziej odpowiada specyfice wykonywanej przez podatnika działalności i dokonywanych przez niego nabyć, jeżeli:

  1. zapewnia dokonanie obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wyłącznie w odniesieniu do części kwoty podatku naliczonego proporcjonalnie przypadającej na wykonywane w ramach działalności gospodarczej czynności opodatkowane oraz
  2. obiektywnie odzwierciedla część wydatków przypadającą odpowiednio na działalność gospodarczą oraz na cele inne niż działalność gospodarcza, z wyjątkiem celów osobistych, do których ma zastosowanie art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2, oraz celów, o których mowa w art. 8 ust. 5 w przypadku, o którym mowa w tym przepisie, gdy przypisanie tych wydatków w całości do działalności gospodarczej nie jest możliwe.

Przy wyborze sposobu określenia proporcji można wykorzystać zgodnie z art. 86 ust. 2c ustawy w szczególności następujące dane:

  1. średnioroczną liczbę osób wykonujących wyłącznie prace związane z działalnością gospodarczą w ogólnej średniorocznej liczbie osób wykonujących prace w ramach działalności gospodarczej i poza tą działalnością;
  2. średnioroczną liczbę godzin roboczych przeznaczonych na prace związane z działalnością gospodarczą w ogólnej średniorocznej liczbie godzin roboczych przeznaczonych na prace związane z działalnością gospodarczą i poza tą działalnością;
  3. roczny obrót z działalności gospodarczej w rocznym obrocie podatnika z działalności gospodarczej powiększonym o otrzymane przychody z innej działalności, w tym wartość dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze, otrzymanych na sfinansowanie wykonywanej przez tego podatnika działalności innej niż gospodarcza;
  4. średnioroczną powierzchnię wykorzystywaną do działalności gospodarczej w ogólnej średniorocznej powierzchni wykorzystywanej do działalności gospodarczej i poza tą działalnością.

Przepis art. 86 ust. 2d ustawy stanowi, że w celu obliczenia kwoty podatku naliczonego w przypadku, o którym mowa w ust. 2a, przyjmuje się dane za poprzedni rok podatkowy.

Na mocy art. 86 ust. 2e ustawy, podatnik rozpoczynający w danym roku podatkowym wykonywanie działalności gospodarczej i działalności innej niż działalność gospodarcza, w celu obliczenia kwoty podatku naliczonego w przypadku, o którym mowa w ust. 2a, przyjmuje dane wyliczone szacunkowo, według prognozy uzgodnionej z naczelnikiem urzędu skarbowego w formie protokołu.

W myśl art. 86 ust. 2f ustawy, przepis ust. 2e stosuje się również, gdy podatnik uzna, że w odniesieniu do wykonywanej przez niego działalności i dokonywanych przez niego nabyć dane za poprzedni rok podatkowy byłyby niereprezentatywne.

Na podstawie art. 86 ust. 2g ustawy, proporcję określa się procentowo w stosunku rocznym. Proporcję tę zaokrągla się w górę do najbliższej liczby całkowitej. Przepisy art. 90 ust. 5, 6, 9a i 10 stosuje się odpowiednio.

Natomiast w myśl art. 86 ust. 2h ustawy, w przypadku gdy podatnik, dla którego sposób określenia proporcji wskazują przepisy wydane na podstawie ust. 22, uzna, że wskazany zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie ust. 22 sposób określenia proporcji nie będzie najbardziej odpowiadać specyfice wykonywanej przez niego działalności i dokonywanych przez niego nabyć, może zastosować inny bardziej reprezentatywny sposób określenia proporcji.

Z okoliczności sprawy wynika, że Wnioskodawca jest stowarzyszeniem twórczym reprezentującym interesy środowiska teatralnego, filmowego i radiowo-telewizyjnego wobec władz państwowych, miejskich i samorządowych. Jako organizacja środowiskowa posiada licencję na ochronę praw autorskich artystów wykonawców. Cele X. zostały określone w Statucie X. (dalej: Statut - obecnie obowiązuje tekst jednolity uchwalony w dniu 7 kwietnia 2014 r.). Ze Statutu wynika, że celami tymi m.in. jest: jednoczenie środowiska Twórców i Artystów dla kultywowania tradycji i tworzenia nowych wartości kultury narodowej; zbiorowe zarządzenie i ochrona powierzonych X. praw autorskich i praw do artystycznych wykonań oraz wykonywanie uprawnień przyznanych organizacjom zbiorowego zarządzania na podstawie przepisów ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych; reprezentowanie i ochrona artystycznych praw Twórców i Artystów; ochrona praw materialnych Twórców i Artystów; kształtowanie zasad etyki i solidarności zawodowej; popieranie i promocja polskiego teatru, estrady, tańca, radia, telewizji, filmu i dubbingu; współpraca z władzami państwowymi i samorządowymi. Wymienione cele X. realizuje m.in. poprzez: podejmowanie działań na rzecz rozwoju kultury teatralnej, filmowej, estradowej, radia i telewizji oraz innych dziedzin kultury, w tym także poprzez inicjowanie działalności badawczo naukowej oraz wydawniczej; udział w kształtowaniu prawa chroniącego twórczość artystyczną oraz podejmowanie działań w celu tworzenia i rozwijania prawnej ochrony Twórców i Artystów oraz działalności artystycznej; współudział w projektowaniu, nowelizacji lub zmianie aktów prawnych dotyczących działalności instytucji artystycznych i kultury; organizowanie kursów, konferencji, zjazdów, odczytów, dyskusji, pokazów teatralnych i filmowych; organizowanie egzaminów eksternistycznych; prowadzenie działalności integrujących członków X. poprzez aktywność kulturalną, artystyczną, towarzyską; pomoc socjalną dla członków X.. Wnioskodawca jest też zarejestrowanym podatnikiem VAT czynnym, rozliczającym się z tytułu tego podatku w okresach miesięcznych. W ramach działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów ustawy o VAT X. wykonuje następujące czynności:

  1. Jako organizacja zbiorowego zarządzania prawami autorskimi lub prawami pokrewnymi wykonuje czynności zarządu powierzonymi prawami autorskimi. W ramach tych X. m.in. udziela licencji na powierzone mu utwory/artystyczne wykonania; kontroluje korzystanie z utworu lub artystycznego wykonania przez inne podmioty niż twórca lub wykonawca; pobieranie tantiemy autorskich od korzystających z utworów lub artystycznych wykonań; przekazuje tantiemy twórcom/ artystom wykonawcom. X., działając na rzecz Artystów, ale we własnym imieniu, udziela licencji na korzystanie z praw do utworów osobom fizycznym i prawnym, pobierając od nich za to wynagrodzenie, tzw. tantiemy.
  2. Świadczy usługi wynajmu lokali stosując stawkę 23%,
  3. Dokonuje odsprzedaży mediów, takich jak: energia elektryczna, energia cieplna, usługi komunalne (wywóz nieczystości i ścieków),
  4. Organizuje egzaminy eksternistyczne np. dla reżyserów teatru, dla artystów śpiewaków, aktorów lalkarzy, aktorów dramatu, artystów tańca za które pobiera wynagrodzenie,
  5. Organizuje różnego rodzaju kursy warsztaty dla aktorów za odpłatnością,
  6. Prowadzi Dom Artystów... (posiadający status Niepublicznego Domu Pomocy Społecznej, wpisanego na podstawie decyzji Wojewody do Rejestru domów pomocy społecznej województwa) w którym obecnie mieszka/przebywa 50 pensjonariuszy i którym usługi w zakresie pełnej opieki świadczone są odpłatnie.

Wnioskodawca wskazał, że wykonuje zarówno czynności w ramach działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów o VAT jak i pozostające poza sferą tej działalności. X. wyjaśnia, że podział na czynności wykonywane w ramach działalności VAT i pozostające poza sferą VAT nie opiera się prostym założeniu, że wszystkie czynności wykonywane w ramach działalności statutowej pozostaje poza sferą VAT. Niektóre bowiem czynności, które co prawda przynależą do działalności statutowej, to jednak podlegają regulacjom ustawy o VAT. Dotyczy to chociażby takich czynności jak: organizowanie odpłatnych kursów eksternistycznych; organizowanie odpłatnych kursów, warsztatów, imprez kulturalnych, na które wstęp jest możliwy tylko po wykupieniu biletu a także czynności zarządu powierzonymi prawami autorskimi.

W X., poza przychodami/obrotem z tytułu czynności podlegających ustawie o VAT (zarówno opodatkowanych jak i zwolnionych) i wykazywanych w deklaracjach składanych na potrzeby tego podatku, występują również przychody takie jak: wynagrodzenia płatnika; zwrot kosztów sądowych i egzekucyjnych związanych z czynnościami podlegającymi VAT; zwrot kosztów upomnień; rozwiązanie odpisu aktualizującego należności; roczna korekta podatku VAT; równowartość odpisu amortyzacji od środków trwałych; zaokrąglenia VAT, ZUS; otrzymane kary i odszkodowania; otrzymane odsetki od należności; odsetki bankowe na rachunku bieżącym; odsetki naliczone; dopłaty/dotacje Starostwa Piaseczyńskiego na pokrycie kosztów pensjonariuszy w Domu Artysty...; niepodzielone tantiemy; zwrot wydatków poniesionych w imieniu i na rzecz osób/podmiotów trzecich. X. uzyskuje także przychody z tytułu: składek członkowskich oraz odsetek bankowych na rachunku bieżącym od kwot składek na tych rachunkach zdeponowanych; wpłat osób prawnych i osób fizycznych na cele statutowe; dotacji i dopłaty otrzymanych od różnego rodzaju instytucji i organów na realizację celów statutowych (np. organizacje imprez kulturalnych), na które wstęp jest bezpłatny.

W uzupełnieniu Wnioskodawca wskazał, że otrzymane dotacje/dopłaty z Urzędów Marszałkowskich, Urzędu Miasta lub Starostwa są dopłatami do kosztów utrzymania pensjonariuszy. Za pobyt w Domu Artysty...., co do zasady, pensjonariusze są zobowiązani ponosić odpłatność (przez nich samym lub członków rodzin). Koszty utrzymania pensjonariusza, który nie ma środków finansowych, w chwili obecnej ponosi Starostwo Piaseczyńskie. X. przedstawia na początku każdego roku, wyliczony zgodnie z przepisami ustawy o pomocy społecznej, koszt utrzymania jednego pensjonariusza w Domu Artysty. Tak więc, zdaniem X., otrzymane kwoty są dopłatą do ceny/kosztu utrzymania pensjonariusza. Jednocześnie X. wyjaśnia, iż otrzymane od Starostwa kwoty wykazuje w deklaracji VAT jako obrót z tytułu czynności zwolnionych z VAT. X. podkreśla, że w Domu Artysty nie są wykonywane żadne czynności pozostające poza zakresem VAT; świadczone są m.in. usługi wynajmu lokali, usługi gastronomiczne, usługi pomocy społecznej (Dom, Artysty... jest placówką zapewniającą osobom w podeszłym wieku całodobową opiekę, wpisaną do rejestru prowadzonego przez wojewodę). Ponadto X. wskazał, że dotacje i dopłaty otrzymane od różnego rodzaju instytucji i instytucji i organów przeznaczone są i wykorzystywane są na nieodpłatną działalność statutową i nie stanowią dopłaty do cen. Są to dotacje na różnego rodzaju imprezy kulturalne (przykładowo: Międzynarodowy Dzień Teatru), na które wstęp jest wolny.

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą prawidłowości obliczenia prewspółczynnika, o którym mowa w art. 86 ust. 2a ustawy o VAT. Wnioskodawca przyjął, że najbardziej odpowiadającą specyfice wykonywanej przez X. działalności i dokonywanych nabyć jest metoda określona w art. 86 ust. 2c pkt 3 ustawy o VAT, czyli tzw. metoda obrotowa

Na wstępie należy wskazać, że z powołanych powyżej przepisów wynika, że w celu odliczenia podatku naliczonego, w pierwszej kolejności podatnik winien przyporządkować ponoszone wydatki do poszczególnych rodzajów działalności (opodatkowanej, zwolnionej i niepodlegającej opodatkowaniu). W przypadku zakupów bezpośrednio związanych z działalnością opodatkowaną, podatnik, na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy, odlicza podatek naliczony w całości. Natomiast w sytuacji, gdy takie przyporządkowanie nie jest możliwe, a wydatki służą zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza, podatnik winien ustalić proporcję, o której mowa w art. 86 ust. 2a ustawy.

Powołany wyżej art. 86 ust. 2a ustawy będzie mieć zatem zastosowanie wyłącznie do sytuacji, w której nabywane towary i usługi, wykorzystywane są zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza, w sytuacji gdy przypisanie tych wydatków w całości do działalności gospodarczej nie jest możliwe.

Przepis ten określa, co stanowi kwotę podatku naliczonego w przypadku nabycia towarów i usług, wykorzystywanych zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych. Zgodnie z tą normą, w przypadku nabycia towarów i usług, wykorzystywanych zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza (z wyjątkiem wykorzystania na cele osobiste, do których może mieć zastosowanie art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2 ustawy), w sytuacji gdy przypisanie tych towarów i usług w całości do działalności gospodarczej nie jest możliwe, kwotę podatku naliczonego oblicza się zgodnie ze sposobem określenia zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej. Podkreślenia wymaga, że dla stwierdzenia czy działalność lub transakcje stanowią cele inne niż związane z działalnością gospodarczą znaczenie ma, czy mieszczą się one w przedmiocie działalności danej jednostki.

Należy wskazać, że w myśl art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Pod pojęciem działalności gospodarczej na podstawie art. 15 ust. 2 ustawy, należy rozumieć wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Cele prowadzonej działalności gospodarczej należy rozpatrywać w kontekście definicji działalności gospodarczej, określonej w art. 15 ust. 2 i 3 ustawy o VAT. W związku z prowadzeniem działalności gospodarczej u podatnika mogą wystąpić działania czy sytuacje, które nie generują opodatkowania VAT. Towarzyszą one działalności gospodarczej i nie stanowią obok niej odrębnego przedmiotu działalności podatnika. Nie podlegają one opodatkowaniu VAT, jednakże ich występowanie nie oznacza, że u podatnika występują czynności wykonywane poza działalnością gospodarczą. Może to być przykładowo:

  • otrzymanie odszkodowań umownych czy odsetek za nieterminowe dokonywanie płatności od kontrahentów,
  • sprzedaż wierzytelności trudnych,
  • otrzymanie dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze niemających bezpośredniego wpływu na cenę dostarczanych przez podatnika towarów lub usług przez niego świadczonych lecz wykorzystywanych w całości do wykonywania działalności gospodarczej objętej podatkiem VAT,
  • otrzymanie dywidend związanych z posiadaniem udziałów itp.

Czynności związane z działalnością gospodarczą mogą generować przychody albo mogą mieć wpływ na te przychody (pośrednio, bądź bezpośrednio). Natomiast czynności niezwiązane z działalnością gospodarczą co do zasady nie mają żadnego wpływu na osiągane przez przedsiębiorstwo podlegające opodatkowaniu przychody (ani pośredniego, ani bezpośredniego), są one bowiem najczęściej związane z realizacją jakiś dodatkowych celów, np. misji, celów statutowych, czy działań wykonywanych w charakterze organów władzy publicznej.

Uwzględniając opis stanu faktycznego we wniosku, należy wskazać, że w przypadku ponoszenia zakupów wykorzystywanych do celów mieszanych (działalności gospodarczej oraz celów poza systemem VAT), Wnioskodawca może dokonać odliczenia podatku naliczonego zawartego w ich cenie tylko w takiej części, którą można proporcjonalnie przypisać do jego działalności gospodarczej związanej z czynnościami opodatkowanymi. W sytuacji, gdy nie jest możliwe bezpośrednie przyporządkowanie tych towarów i usług w całości do działalności gospodarczej, kwotę podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług, oblicza się zgodnie ze sposobem określenia zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej.

Podkreślić należy, że w art. 86 ust. 2b ustawa o VAT ustawodawca precyzuje, kiedy sposób określenia proporcji najbardziej odpowiada specyfice wykonywanej przez podatnika działalności i dokonywanych przez niego nabyć. Zgodnie bowiem z ww. przepisem ustawy, sposób określenia proporcji najbardziej odpowiada specyfice wykonywanej przez podatnika działalności i dokonywanych przez niego nabyć, jeżeli zapewnia dokonanie obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wyłącznie w odniesieniu do części kwoty podatku naliczonego proporcjonalnie przypadającej na wykonywane w ramach działalności gospodarczej czynności opodatkowane oraz obiektywnie odzwierciedla część wydatków przypadającą odpowiednio na działalność gospodarczą oraz na cele inne niż działalność gospodarcza, z wyjątkiem celów osobistych, do których ma zastosowanie art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2, oraz celów, o których mowa w art. 8 ust. 5 - w przypadku, o którym mowa w tym przepisie, gdy przypisanie tych wydatków w całości do działalności gospodarczej nie jest możliwe.

Ustawa wskazuje również dane, które podatnicy mogą wykorzystać przy wyborze sposobu określenia proporcji (art. 86 ust. 2c).

W przypadku zatem, gdy przyjęta przez Wnioskodawcę, zaproponowana we wniosku, metoda odpowiadająca metodzie wskazanej w art. 86 ust. 2c pkt 3 ustawy, odpowiadać będzie specyfice wykonywanej działalności i dokonywanych nabyć, w ten sposób, że zapewni dokonanie odliczenia podatku naliczonego wyłącznie w części przypadającej na działalność gospodarczą (co do zasady dotyczącej czynności opodatkowanych VAT) oraz obiektywnie odzwierciedla część wydatków przypadających na działalność gospodarczą oraz na cele inne (z wyjątkiem celów prywatnych) gdy przypisanie tych wydatków w całości do działalności gospodarczej nie jest możliwe, Wnioskodawca może zastosować ją celem proporcjonalnego obliczenia podatku naliczonego.

W tej sytuacji, współczynnik obliczany jest w oparciu o następujące dane: roczny obrót z działalności gospodarczej (licznik) w rocznym obrocie podatnika z działalności gospodarczej powiększonym o otrzymane przychody z innej działalności (mianownik). Co istotne w mianowniku współczynnika należy uwzględnić wartość dotacji, subwencji i dopłat o podobnych charakterze otrzymanych na sfinansowanie wykonywanej przez podatnika działalności innej niż gospodarcza.

Pojęcie obrotu, o którym mowa w powyższej regulacji należy rozumieć jako kwotę zapłaty z tytułu sprzedaży pomniejszoną o VAT, a więc kwoty uzyskane ze sprzedaży niezależnie od opodatkowania daną stawką podatku (w tym także w ramach odwrotnego obciążenia), zwolnione od podatku czy też niepodlegające VAT, gdyż ich miejsce opodatkowania znajdowało się poza terytorium Polski.

Z kolei w kategorii przychodu będą się mieścić także dotacje, subwencje oraz inne dopłaty o podobnym charakterze otrzymane na sfinansowanie działalności innej niż gospodarcza. Oznacza to, że nie wszystkie dofinansowania będą zaliczane do mianownika tego ułamka, ale tylko takie, które finansują inną aktywność podatnika (poza VAT). W kategorii tej nie będą zatem mieściły się dotacje wykorzystywane do wykonywania działalności gospodarczej.

Zatem, z uwagi na powołane wyżej przepisy odnosząc się do opisanego stanu faktycznego, należy zgodzić się z Wnioskodawcą, że przychody uzyskane z tytułu wynagrodzenia płatnika, zwrotu kosztów sądowych i egzekucyjnych związanych z czynnościami podlegającymi VAT, zwrotu kosztów upomnień, rozwiązania odpisu aktualizującego należności, rocznej korekty podatku VAT, równowartości odpisu amortyzacyjnego od środków trwałych, zaokrągleń z tytułu VAT, ZUS, otrzymanych kar i odszkodowań, otrzymanych odsetek od należności, odsetek bankowych na rachunku bieżącym, odsetek naliczonych, niepodzielnych tantiem, zwrotu wydatków poniesionych w imieniu i na rzecz osób/podmiotów trzecich związane są z prowadzoną przez Wnioskodawcę działalnością gospodarczą. Jak wskazał Wnioskodawca, pomimo tego, że przychody powyższe nie generują kwot podatku to są przychodami związanymi bezpośrednio z wykonywaną opodatkowaną działalnością gospodarczą jaką wykonuje Wnioskodawca. Jak wyżej wskazano w celach działalności gospodarczej mieszczą się również działania/sytuacje występujące w ramach działalności gospodarczej towarzyszące tej działalności i niestanowiące obok niej odrębnego przedmiotu działalności podatnika, bez względu na to, czy ostatecznie generują opodatkowanie podatkiem VAT, czy nie. W konsekwencji, Wnioskodawca przy obliczaniu proporcji, o której mowa w art. 86 ust. 2a ustawy, stosując metodę, o której mowa w art. 86 ust. 2c pkt 3 ustawy, powyższych przychodów nie powinien uwzględniać w wyliczeniu mianownika, gdyż związane są one z prowadzoną działalnością gospodarczą.

Z kolei, w ocenie Organu, odnośnie dopłat/dotacji z Urzędów Marszałkowskich, Urzędu Miasta czy Starostwa na pokrycie kosztów pensjonariuszy w Domu Artysty, należy wskazać, że dotacje te, jak wskazał sam Wnioskodawca, są dopłatami do ceny/kosztu utrzymania pensjonariusza za pobyt w Domu Artysty.... Wnioskodawca otrzymane dotacje wykazuje w deklaracji VAT jako obrót z tytułu czynności zwolnionych z VAT. Zatem ww. dotacje/dopłaty powinny być ujęte, zgodnie z art. 86 ust. 2c pkt 3 ustawy, zarówno w wyliczeniu licznika, jak i w mianownika jako obrót z działalności gospodarczej.

Natomiast przychody uzyskiwane z tytułu składek członkowskich oraz odsetek bankowych na rachunku bieżącym od kwot składek zdeponowanych na rachunkach, wpłat osób prawych i osób fizycznych przeznaczone na cele statutowe, dotacji i dopłat otrzymanych od różnego rodzaju instytucji i organów na realizację w sposób nieodpłatny celów statutowych związane są z działalnością pozostającą poza sferą działalności gospodarczej jaką wykonuje Wnioskodawca, tj. nieodpłatną działalnością statutową. W konsekwencji, Wnioskodawca przy obliczaniu proporcji, o której mowa w art. 86 ust. 2a ustawy, stosując metodę, o której mowa w art. 86 ust. 2c pkt 3 ustawy powyższe przychody powinien uwzględniać w wyliczeniu mianownika jako przychody z innej działalności.

Tut. Organ informuje, że wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania) Zainteresowanego. Inne kwestie, które nie zostały objęte pytaniami, nie mogą być zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej rozpatrzone.

Ponadto tut. Organ nadmienia, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2012 r., poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).
Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.

Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie