Podateku od towarów i usług w zakresie stawki podatku VAT na bilety wstępu (). - Interpretacja - ILPP3/4512-1-58/16-5/DC

ShutterStock
Interpretacja indywidualna z dnia 06.06.2016, sygn. ILPP3/4512-1-58/16-5/DC, Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu

Temat interpretacji

Podateku od towarów i usług w zakresie stawki podatku VAT na bilety wstępu ().

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613, z późn. zm.) oraz § par 6 pkt 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r., poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Fundacji reprezentowanej przez pełnomocnika, przedstawione we wniosku z dnia 24 lutego 2016 r. (data wpływu 26 lutego 2016 r.) uzupełnionym o pełnomocnictwo nadane w dniu 13 maja 2016 r. (data wpływu 17 maja 2016 r.) oraz pismem z dnia 2 czerwca 2016 r. (data wpływu 3 czerwca 2016 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie stawki podatku VAT na bilety wstępu () jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 26 lutego 2016 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie stawki podatku VAT na bilety wstępu ().

Wniosek uzupełniono w dniu 17 maja o pełnomocnictwo oraz w dniu 3 czerwca 2016 r. w zakresie doprecyzowania opisu sprawy oraz o adres ePUAP.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Fundacja (dalej także: Wnioskodawca) utworzyła jednostkę organizacyjną Park Naukowo-Technologiczny. W ramach tej jednostki funkcjonuje projekt pod nazwą A. A działa od września 2015 r. Pełni ono funkcję centrum nauki, które łączy zabawę z nauką. Bilety wstępu są sprzedawane zarówno zorganizowanym grupom szkolnym (w tygodniu), jak i dla osób indywidualnych (w weekendy). Osoby indywidualne wchodzą po zebraniu się grupy i są oprowadzane na takich samych zasadach, jak grupy szkolne. Obiekt A jest fizycznie podzielony na strefy: wystawę, experymentarium, planetarium oraz miejsce interaktywnej zabawy akustyka z Knoocker. Bilet obejmuje zwiedzanie wszystkich trzech stref oraz oprowadzanie grupy przez animatora i asystę edukatora. Animator wita się z grupą, sprzedaje bilety, oprowadza po wystawie, na której znajdują się interaktywne eksponaty, opowiada o eksponatach i zjawiskach przyrody, które można dzięki eksponatom poznać, dba o właściwe przemieszczanie się gości po terenie A. Edukatorzy obecni są w experymentarium i planetarium. W experymentarium pomagają przeprowadzać doświadczenia i badania przy kolejnych stanowiskach. Z kolei edukator w planetarium uruchamia projekcję, opowiada o tym co jest pokazywane, odpowiada na pytania uczestników, przybliża niektóre obiekty zgodnie z życzeniem gości. Od poniedziałku do piątku sprzedawane są bilety obejmujące wystawę, experymentarium, - i zależenie od dnia tygodnia planetarium albo akustykę Koncker (pakiet pełny).

W weekendy pakiet standardowy obejmuje wystawę, experymentarium, planetarium oraz akustykę Knocker. W weekendy można nabyć bilety obejmujące wystawę i experymentarium (pakiet standardowy) oraz osobno planetarium.

Nie są sprzedawane bilety, które nie obejmowałyby uczestnictwa animatora lub edukatorów w zwiedzaniu. W przypadku każdego rodzaju sprzedawanych biletów co najmniej jedna z tych osób zawsze towarzyszy gościom.

W uzupełnieniu wniosku Wnioskodawca wskazał, że Fundacja jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Natomiast A (powstałe w ramach jednego z wielu projektów Fundacji) jest działem/wewnętrzną jednostką organizacyjną Fundacji i nie jest osobnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Dlatego też opodatkowaną sprzedaż opisaną we wniosku prowadzi de facto Wnioskodawca.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

  1. Czy w wyżej opisanym stanie faktycznym bilety wstępu sprzedawane przez A jako pakiet pełny mogą być w całości opodatkowane stawką 8% podatku od towarów i usług...
  2. Czy w przypadku osobnego sprzedawania biletów na wystawę i do experymentarium (pakiet standardowy) oraz do planetarium:
    1. bilety sprzedawane na wystawę do experymentarium korzystają ze stawki 8%...
    2. bilety sprzedawane do planetarium korzystają ze stawki 8%...

Zdaniem Wnioskodawcy, na wszystkie trzy pytania należy odpowiedzieć pozytywnie w każdym przypadku bilety wstępu korzystają ze stawki 8% na zasadzie art. 146a pkt 2 ustawy o podatku od towarów usług w związku z załącznikiem nr 3 do ustawy pkt 184 załącznika jako usługi bibliotek, archiwów, muzeów oraz pozostałe usługi w zakresie kultury wyłącznie w zakresie wstępu.

Usługi A można zaliczyć do kategorii pozostałych usług w zakresie kultury. Jak zauważono w uzasadnieniu wyroku I FSK 1988/13 z dnia 11 czerwca 2015 r. zgodnie ze znaczeniem słownikowym kultura to m.in. całokształt materialnego duchowego dorobku ludzkości gromadzony, utrwalany i wzbogacany w ciągu dziejów, przekazywany z pokolenia na pokolenie; kultura materialna ogół dóbr materialnych oraz środków umiejętności produkcyjno-technicznych społeczeństwa w danym okresie historycznym (por. Słownik języka polskiego, pod red. M. Szymczaka, PWN 1983, str. 1083), materialna umysłowa działalność społeczeństw oraz jej wytwory: społeczeństwo rozpatrywane ze względu na jego dorobek materialny umysłowy (por. http://sjp.pwn.pl/szukaj/kultura.html).

Z kolei w interpretacji IPPP2/443-469/14-2/KOM z dnia 21 lipca 2014 r. Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie, przytoczono, za podatnikiem różne definicje kultury. Rozpatrując kulturę pod kątem pryzmatu nominalistycznego, można podeprzeć się klasyczną postacią wczesnej definicji etnologicznej Edwarda Tylora: Kultura, czyli cywilizacja, jest to złożona całość, która obejmuje wiedzę, wierzenia, sztukę, moralność prawa, obyczaje oraz inne zdolności nawyki nabyte przez ludzi jako członków społeczeństwa. (R. Smolski. M. Smolski, E. H. Stadtmuller Słownik Encyklopedyczny Edukacja Obywatelska Warszawa 1999). Można również przytoczyć definicję antropologa Bronisława Malinowskiego: Kultura jest integralną całością składającą się z narzędzi i dóbr konsumpcyjnych, twórczych zasad różnych grup społecznych, ludzkich idei i umiejętności, wierzeń i obyczajów. (J. Kmiota, G. Banaszak Społeczno-regulacyjna koncepcja kultury Warszawa 1994). Jeżeli zaś kulturę chciałoby się definiować w ujęciu normatywnym, to podążając za myślą Ralpha Linton kulturę możemy określić jako konfigurację wyuczonych zachowań i ich rezultatów których elementy składowe są podzielane i przekazywane przez członków danego społeczeństwa (R Linton Kulturowe podstawy osobowości Warszawa 2000).

Działalność A może być uznana za rodzaj szeroko pojmowanej działalności kulturalnej. Zwiedzający zwiększają swoją wiedzę na temat otaczającego świata. Zasób wiedzy o świecie jest czynnikiem charakterystycznym dla konkretnej kultury, jego zwiększanie pozwala pełniej w tej kulturze uczestniczyć. Zwiedzający zapoznają się z pewnym sposobem opisu zjawisk fizycznych, który jest bardzo ściśle wytworem obecnej kultury (przepływ prądu, gęstość cieczy, rozproszenie światła białego, trzy zasady dynamiki Newtona zobrazowane eksponatami). O ile same zjawiska fizyczne mogły być obserwowane przez człowieka od zawsze, o tyle aktualny sposób ich opisu i wyjaśnienia w oparciu o metodę naukową w oderwaniu od zjawisk nadprzyrodzonych jest charakterystyczny dla aktualnej kultury europejskiej. Nie był on dla niej charakterystyczny zawsze i nie jest też charakterystyczny dla każdej kultury na Ziemi. Podobnie element kultury stanowią przyjęte jednostki miary, wagi, wzory. Sam sposób prezentacji też jest wytworem kultury i to bardzo niedawnym dynamiczna ekspozycja wraz z możliwością przeprowadzania eksperymentów stoi w opozycji do biernego oglądania wystawy w tradycyjnym muzeum. A służy więc przekazywaniu idei służących opisywaniu otaczającej rzeczywistości. W A zwiedzający ma okazję zapoznać się także z wytworami kultury technicznej dowiedzieć jak działa radar, uczestniczyć w zajęciach z zakresu robotyki. Zwiedzający także zapoznaje się z wytworami kultury materialnej czyli ze zgromadzonymi w A urządzeniami.

Zwiedzający uczy się także zachowań przyjętych w naszej kulturze dla objaśnienia i opisywania zjawisk przyrodniczych, tj. przeprowadzania eksperymentów (przykładowo jeden z eksponatów służących objaśnianiu zjawiska ciśnienia wzorowany jest na XVII w. eksperymencie z Półkulami Magdeburskimi). Należy zauważyć, że w wyżej przytoczonym wyroku I FSK 1988/13 uznano za przejaw działalności kulturalnej udzielenie licencji na publikację podręcznika z zakresu prawa podatkowego. Jest to narzędzie służące utrwalaniu, przekazywaniu wiedzy dla stosunkowo niewielkiego kręgu zainteresowanych Tym bardziej więc interaktywna wystawa, dostępna dla każdego może być uznana za przejaw działalności kulturalnej.

Art. 146a pkt 2 ustawy o podatku od towarów usług w związku z załącznikiem nr 3 do ustawy pkt 184 załącznika, stanowi implementację zwolnienia uregulowania art. 95 w zw. z pkt 7 załącznika III Dyrektywy Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej. Zgodnie z tą regulacją wykaz dostaw towarów świadczenia usług, do których można zastosować stawki obniżone, o których mowa w art. 98 obejmuje (7) wstęp na przedstawienia, do teatrów, cyrków, na targi, do wesołych miasteczek, parków rozrywki, na koncerty, do muzeów, ogrodów zoologicznych, kin, na wystawy oraz podobne imprezy i obiekty kulturalne. Interpretując zawarte w polskiej ustawie sformułowanie pozostałych usług w zakresie kultury, należy brać pod uwagę, że dla ustawodawcy unijnego charakter obiektów kulturalnych mają ogrody zoologiczne, kina, cyrki i wesołe miasteczka, a przedstawienia lub targi charakter imprez kulturalnych. Zwolnieniu mogą natomiast podlegać obiekty i imprezy podobne. Przyjmuje więc on szerokie rozumienie kultury, które z pewnością obejmuje działalność A.

Nie ma jednocześnie żadnych podstaw, by rozumienie pojęcia kultura ograniczać jedynie do tzw. kultury wysokiej, której granice można arbitralnie określać, co również potwierdzone zostało w wyżej wspomnianym wyroku NSA. Działalność kulturalna nie jest również ograniczona do działalności instytucji kultury wpisanych do rejestru prowadzonego przez Ministra Kultury (por. wyroki Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 13 marca 2014 r. w sprawie I FSK 584/13, publ. LEX nr 1463759, z dnia 4 marca 2014 r., w sprawie I FSK 535/13 i z 14 maja 2015 r., w sprawie I FSK 318/14).

Należy także zauważyć, że podobna do A instytucja () stosuje 8% stawkę VAT na bilety wstępu. Instytucja ta jest wpisana do rejestru instytucji kultury. Jednak nie może być to okoliczność powodująca, że zbliżona lub taka sama działalność A będzie opodatkowana inaczej. Jak zauważono w wyroku Trybunału Sprawiedliwości UE C-109/02 z dnia 23 października 2003 r. (pkt 20) państwo członkowskie, korzystając z uprawnień do stosowania obniżonej stawki VAT, musi to czynić w ten sposób, by takie same usługi, konkurencyjne w stosunku do siebie, były obłożne tą sama stawką VAT, co jest konieczne dla zachowania neutralności. W związku z tym nie ma podstaw, by usługi świadczone przez A nie korzystały z 8% stawki tylko dlatego, że A Fundacji lub sama Fundacja nie są wpisane na listę instytucji kultury.

Jednocześnie Wnioskodawca stoi na stanowisku, że całość działalności powinna być traktowana jako działalność wyłącznie w zakresie wstępu. Wstęp zawsze związany jest z obecnością animatora i edukatora nie ma możliwości wstępu na teren A bez obecności tych osób. Ich obecność jest konieczna dla normalnego korzystania z A. Czynności animatora i edukatorów wiążą się bezpośrednio ze wstępem, są zapewniane jedynie osobom, które uiszczą opłatę za wstęp, a zatem stanowią element nierozerwalnie związany ze wstępem wskazanym w załączniku nr 3 poz. 184 ustawy o VAT.

Należy zauważyć, że w wyroku NSA I FSK 311/13 odnoszącym się do pozostałych usług związanych z rekreacją sąd ten stwierdził, że należy się zgodzić z sądem pierwszej instancji, że wykładnia pojęcia wstęp wyłącznie do wejścia do obiektu, bez możliwości korzystania z urządzeń tam się znajdujących, stanowi zawężenie tego pojęcia. Bez obecności osób upoważnionych działających dla A (pracowników, zleceniobiorców, wolontariuszy) animatorów i edukatorów, korzystanie z większości urządzeń zgromadzonych w A byłoby niemożliwe. Nie byłoby także możliwe świadczenie usługi kulturalnej dostarczanej przez A zwiedzający samodzielnie nie powinni przeprowadzać eksperymentów dla swojego bezpieczeństwa, natomiast korzystanie z eksponatów bez wyjaśnienia jak należy to robić jest utrudnione. Przede wszystkim jednak brak objaśnień jakie zjawiska fizyczne lub osiągnięcia techniki prezentują pozbawia w dużej mierze korzystanie z nich waloru edukacyjnego. Uniemożliwia więc świadczenie usługi kulturalnej przez A.

Należy zauważyć, że poglądy prezentowane w wyroku NSA I FSK 311/13 są obecnie powszechnie podzielane w orzecznictwie (por. np. wyrok WSA w Warszawie z dnia 18 czerwca 2013 r., III SA/Wa 126/13, LEX nr 1378949; wyrok WSA w Warszawie z dnia 24 kwietnia 2013 r., III SA/Wa 3217/12, opubl. na www.orzeczenia.nsa.gov.pl, wyrok WSA w Bydgoszczy, I SA/Bd 1045/12, Lex nr 1278093). Stanowisko takie zgodne jest także z utrwalonym już orzecznictwem NSA (wyroki: z dnia 30 stycznia 2014 r., sygn. akt I FSK 311/13; z dnia 18 lutego 2014 r., sygn. akt I FSK 349/13; z dnia 14 maja 2014 r., I FSK 944/13; z dnia 7 marca 2014 r., sygn. akt I FSK 504/13; z dnia 26 czerwca 2014 r., sygn. akt I FSK 1121/13; z dnia 17 września 2014 r., sygn. akt I FSK 1371/13; z dnia 15 października 2014 r., sygn. akt I FSK 1506/13; z dnia 18 listopada 2014 r., sygn. akt I FSK 1692/13; z dnia 11 grudnia 2014 r., sygn. akt I FSK 1864/13, opubl. CBOSA). Są też zgodne z aktualnymi poglądami Ministra Finansów (por. III SA/Gl 243/15 - Wyrok WSA w Gliwicach).

W interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach sygn.. IBPP3/4512-502/15/KG z dnia 7 września 2015 r. stwierdzono, iż słownik Języka Polskiego (www sjp.pwn p1) definiuje pojęcie wstępu wskazując m.in., że jest to możliwość wejścia gdzieś, prawo uczestniczenia w czymś.

Zatem pod pojęciem wstępu w rozumieniu poz. 182-186 załącznika nr 3 do ustawy należy rozumieć możliwość wejścia gdzieś, prawo uczestniczenia w czymś, przy czym nie ma znaczenia forma biletu (lub opłaty), tzn. czy jest to jednorazowy bilet, czy też karnet upoważniający do kilku wejść. Dodatkowo należy zauważyć, że wejścia (wstępu) nie można kojarzyć tylko z możliwością wejścia np. do określonego miejsca (pomieszczenia). Ze wstępem w rozumieniu tych przepisów związane jest określone świadczenie (typowe dla danego obiektu). Tak np. z nabyciem biletu wstępu do teatru związana jest możliwość obejrzenia przedstawienia, w przypadku parku rozrywki możliwość korzystania z określonych urządzeń, sali tanecznej możliwość tańczenia, na imprezę sportową możliwość obejrzenia rozgrywanych na danym obiekcie zawodów, na siłownię możliwość wykonywania ćwiczeń siłowych przy wykorzystaniu znajdujących się na jej terenie przyrządów, do parku narodowego możliwość oglądania obiektów przyrodniczych znajdujących się na jego terenie. W interpretacji tej uznano, że immanentnie związane z usługą wstępu do muzeum są lekcje muzealne świadczone przez pracowników muzeum.

Podobnie uznał Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach wydając interpretację IBPP2/443 -506/11/UH z dnia 26 kwietnia 2011 r. Tym bardziej w przypadku A immanentne związane z jego działalnością są czynności animatora i edukatorów A nie może normalnie świadczyć usług bez obecności tych osób, w odróżnieniu od muzeum, które może świadczyć swe usługi, bez organizowania lekcji muzealnych. Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w interpretacji ILPP2/443-1107/12-2/JK z dnia 24 stycznia 2013 r. uznał za właściwe opodatkowanie stawką 8% usługi zwiedzania sztolni z przewodnikiem wskazując między innymi, że zwiedzanie sztolni nie jest możliwe bez jego udziału, a także że wstęp jest pojęciem szerszym niż bilet wstępu.

W interpretacji IBPP3/4512-462/15/BJ z dnia 24 sierpnia 2015 r. podzielono stanowisko podatnika co do opodatkowania stawką 8% wszystkich rodzajów biletów wstępu do Centrum o tematyce Górskiej zarówno tych obejmujących samo zwiedzanie, jak zwiedzanie połączone z korzystaniem z tabletu lub z tabletu i usługi przewodnika.

Z kolei w interpretacji ITPP1/443-1126/14/BS z dnia 3 grudnia 2014 r. Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy, uznano, że opodatkowane stawką 8% są wszystkie bilety wstępu, jakie można nabyć w zbliżonej profilem do A działalności instytucji zlokalizowanej w Toruniu, a więc bilety obejmujące:

  1. pokazy naukowe,
  2. ścieżki tematyczne,
  3. warsztaty,
  4. zwiedzanie+warsztaty,
  5. zwiedzanie,
  6. zajęcia w pracowni fizycznej lub biologicznej.

Stanowisko tożsame do prezentowanego w niniejszym wniosku jest również zawarte w interpretacjach IBPP2/443-963/13/IK z dnia 13 stycznia 2014 r. Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach oraz ILPP2/443-6/14-2/MN z dnia 19 marca 2014 r. Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu.

Jak zauważono w uzasadnieniu cytowanego już wyroku I FSK 311/13 należy zwrócić uwagę na cele, które przyświecają ustawodawcy, wprowadzającego stawki obniżone na określone towary lub usługi. W ten sposób, obniżając koszt nabycia, można preferować określone zachowania konsumentów. Celem stawek obniżonych przewidzianych w poz. 181-186 załącznika nr 3 ustawy o podatku od towarów i usług jest promocja szeroko rozumianych usług kulturalnych. Usługi świadczone przez A są takimi właśnie usługami. A realizuje także w pewnym sensie zadania Państwa z zakresu kultury i oświaty, jego usługi powinny więc korzystać ze stawki obniżonej. Nie ma także powodu, by A było traktowane inaczej, niż analogiczne podmioty w Polsce.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2016 r., poz. 710), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel ().

Natomiast stosownie do art. 2 pkt 6 ustawy, przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Z kolei przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się, zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy, każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ().

W myśl przepisu art. 5a ustawy, towary lub usługi będące przedmiotem czynności, o których mowa w art. 5, wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, są identyfikowane za pomocą tych klasyfikacji, jeżeli dla tych towarów lub usług przepisy ustawy lub przepisy wykonawcze wydane na jej podstawie powołują symbole statystyczne.

Zauważyć należy, że przepisy ustawy o podatku od towarów i usług oraz wydane na jej podstawie rozporządzenia niejednokrotnie odwołują się do grupowań PKWiU przy ustalaniu preferencyjnych stawek podatkowych i zwolnień przedmiotowych. Prawidłowa pod względem klasyfikacji statystycznych identyfikacja towarów i usług stanowi warunek niezbędny do określenia wysokości opodatkowania podatkiem VAT w stosunku do towarów i usług dla których przepisy VAT powołują stosowną klasyfikację statystyczną.

Od dnia 1 stycznia 2011 r. na potrzeby podatku od towarów i usług stosuje się Polską Klasyfikację Wyrobów i Usług wprowadzoną rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 29 października 2008 r. (Dz. U. Nr 207, poz. 1293, z późn. zm.).

Zgodnie z art. 41 ust. 1 ustawy, stawka podatku od towarów i usług wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Jednakże, zarówno w treści ustawy, jak i w przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewiduje dla niektórych czynności obniżone stawki podatku.

I tak, w myśl art. 41 ust. 2 ustawy, dla towarów i usług, wymienionych w załączniku nr 3 do ustawy, stawka podatku wynosi 7%, z zastrzeżeniem ust. 12 i art. 114 ust. 1.

Na mocy art. 146a pkt 1 i 2 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2016 r., z zastrzeżeniem art. 146f:

  1. stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%;
  2. stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 2, art. 120 ust. 2 i 3 oraz w tytule załącznika nr 3 do ustawy, wynosi 8%.

W załączniku nr 3 do ustawy stanowiącym wykaz towarów i usług opodatkowanych stawką podatku w wysokości 8%, zawarto m.in. usługi:

  • poz. 182 bez względu na symbol PKWiU Usługi kulturalne i rozrywkowe wyłącznie w zakresie wstępu: 1) na widowiska artystyczne, włączając przedstawienia cyrkowe, 2) do obiektów kulturalnych;
  • poz. 183 bez względu na symbol PKWiU Usługi związane z rozrywką i rekreacją wyłącznie w zakresie wstępu do wesołych miasteczek, parków rozrywki, na dyskoteki, sale taneczne;
  • poz. 184 bez względu na symbol PKWiU Usługi bibliotek, archiwów, muzeów oraz pozostałe usługi w zakresie kultury wyłącznie w zakresie wstępu;
  • poz. 186 bez względu na symbol PKWiU Pozostałe usługi związane z rekreacją wyłącznie w zakresie wstępu.

Ustosunkowując się do powyższych przepisów wskazać należy, że ustawa oraz przepisy wykonawcze do niej nie definiują pojęć kultura i usługa kulturalna. Zatem przy dokonywaniu interpretacji ww. przepisu, posłużyć się można wykładnią literalną odwołując się do językowego znaczenia tego wyrazu. Zgodnie z internetowym Słownikiem Języka Polskiego Wydawnictwa Naukowego PWN S.A. (), kultura oznacza materialną i umysłową działalność społeczeństw oraz jej wytwory.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy z 25 października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej (Dz. U. z 2012 r. poz. 406) działalność kulturalna polega na tworzeniu, upowszechnianiu i ochronie kultury.

Formami organizacyjnymi działalności kulturalnej są w szczególności: teatry, opery, operetki, filharmonie, orkiestry, instytucje filmowe, kina, muzea, biblioteki, domy kultury, ogniska artystyczne, galerie sztuki oraz ośrodki badań i dokumentacji w różnych dziedzinach kultury (art. 2 ww. ustawy).

Należy jednakże zwrócić uwagę, że ustawodawca objął obniżoną stawką podatku VAT w wysokości 8% pozostałe usługi w zakresie kultury, lecz wyłącznie w zakresie wstępu. Ustawodawca nie określił jednak ani form ani kategorii wstępu, do których ma zastosowanie obniżona stawka podatku w wysokości 8%.

Słownik Języka Polskiego (www.sjp.pwn.pl) definiuje pojęcie wstępu wskazując m.in., że jest to możliwość wejścia gdzieś, prawo uczestniczenia w czymś.

Zatem pod pojęciem wstępu w rozumieniu poz. 182-186 załącznika nr 3 do ustawy należy rozumieć możliwość wejścia gdzieś, prawo uczestniczenia w czymś, przy czym nie ma znaczenia forma biletu (lub opłaty), tzn. czy jest to jednorazowy bilet, czy też karnet upoważniający do kilku wejść. Dodatkowo należy zauważyć, że wejścia (wstępu) nie można kojarzyć tylko z możliwością wejścia np. do określonego miejsca (pomieszczenia). Ze wstępem w rozumieniu tych przepisów związane jest określone świadczenie (typowe dla danego obiektu). Tak np. z nabyciem biletu wstępu do teatru związana jest możliwość obejrzenia przedstawienia, w przypadku parku rozrywki możliwość korzystania z określonych urządzeń, sali tanecznej możliwość tańczenia, na imprezę sportową możliwość obejrzenia rozgrywanych na danym obiekcie zawodów, na siłownię możliwość wykonywania ćwiczeń siłowych przy wykorzystaniu znajdujących się na jej terenie przyrządów, do parku narodowego możliwość oglądania obiektów przyrodniczych znajdujących się na jego terenie.

Tym samym, nie ma uzasadnienia dla zawężania stosowania stawki obniżonej związanej ze wstępem do biernego uczestnictwa w danym przedsięwzięciu, a więc wyłącznie do wejścia do danego obiektu bez możliwości korzystania z urządzeń tam się znajdujących, jeżeli korzystanie z tych urządzeń wiąże się z typowym użytkowaniem danego obiektu w ramach wstępu do tego obiektu por. wyrok WSA z dnia 30 stycznia 2014 r. sygn.. akt I FSK 311/13.

Jednocześnie należy zauważyć, że stawkę obniżoną VAT stosuje się, na podstawie art. 41 ust. 2 w związku z poz. 184 załącznika nr 3 do ustawy, do usług w zakresie kultury (wyłącznie w zakresie wstępu), co oznacza, że objęte tym przepisem są tylko te świadczenia, które normalnie (typowo) wchodzą do tych usług.

Powyższa interpretacja przepisów ustawy jest zgodna z linią orzeczniczą prezentowaną przez sądy administracyjne, w szczególności ze stanowiskiem wyrażonym przez NSA w wyroku z dnia 30 stycznia 2014 r., sygn. akt I FSK 311/13, który zauważył m.in., że: (...) sformułowanie usługi związane z rekreacją wyłącznie w zakresie wstępu odnosi się do kart wstępu na siłownię, które upoważniają do korzystania z urządzeń i przyrządów tam się znajdujących. Natomiast sformułowanie wyłącznie w zakresie wstępu należy rozumieć w ten sposób, że wszystkie usługi świadczone przez siłownię, które nie są związane z normalnym typowym jej użytkowaniem, takie jak usługi restauracyjne na terenie klubu, zakup napojów, odżywek, czy też usługi instruktora, nie są objęte stawką obniżoną. Opodatkowane są zaś stawką podstawową (pkt 4.5 uzasadnienia).

Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca utworzył jednostkę organizacyjną Park Naukowo-Technologiczny. W ramach tej jednostki funkcjonuje projekt pod nazwą A. A pełni funkcję centrum nauki, które łączy zabawę z nauką. Bilety wstępu są sprzedawane zarówno zorganizowanym grupom szkolnym (w tygodniu), jak i dla osób indywidualnych (w weekendy). Osoby indywidualne wchodzą po zebraniu się grupy i są oprowadzane na takich samych zasadach, jak grupy szkolne. Obiekt A jest fizycznie podzielony na strefy: wystawę, experymentarium, planetarium oraz miejsce interaktywnej zabawy akustyka z Knoocker. Bilet obejmuje zwiedzanie wszystkich trzech stref oraz oprowadzanie grupy przez animatora i asystę edukatora. Animator wita się z grupą, sprzedaje bilety, oprowadza po wystawie, na której znajdują się interaktywne eksponaty, opowiada o eksponatach i zjawiskach przyrody, które można dzięki eksponatom poznać, dba o właściwe przemieszczanie się gości po terenie A. Edukatorzy obecni są w experymentarium i planetarium. W experymentarium pomagają przeprowadzać doświadczenia i badania przy kolejnych stanowiskach. Z kolei edukator w planetarium uruchamia projekcję, opowiada o tym co jest pokazywane, odpowiada na pytania uczestników, przybliża niektóre obiekty zgodnie z życzeniem gości.

Nie są sprzedawane bilety, które nie obejmowałyby uczestnictwa animatora lub edukatorów w zwiedzaniu. W przypadku każdego rodzaju sprzedawanych biletów co najmniej jedna z tych osób zawsze towarzyszy gościom.

Wnioskodawca jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Natomiast A (powstałe w ramach jednego z wielu projektów Fundacji) jest działem/wewnętrzną jednostką organizacyjną Fundacji i nie jest osobnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Dlatego też opodatkowaną sprzedaż opisaną we wniosku prowadzi de facto Wnioskodawca.

W związku z powyższym Wnioskodawca ma wątpliwości jaką stawkę podatku VAT należy zastosować do sprzedaży biletów wstępu do A.

Jak wskazał Wnioskodawca, opłata za wstęp (bilet) będzie obejmowała udział we wszystkich trzech strefach oraz oprowadzanie grupy przez animatora i asystę edukatora. Nie będzie zatem miała miejsca sytuacja, w której opłata za wstęp do danej strefy będzie zróżnicowana gdyż w cenie biletu ujęta będzie obecność animatora i edukatora. Tym samym zgodzić się należy, że świadczone przez Wnioskodawcę usługi wstępu do A, których podstawową cechą jest przyznanie prawa wstępu stanowią opłatę za udział w wydarzeniu jakim jest zwiedzanie A wraz z dostępnymi tam atrakcjami. Dodatkowe elementy tego świadczenia są drugorzędne i fakultatywne, ponieważ nawet możliwość skorzystania z wszystkich elementów wystawy, experymentarium, planetarium oraz miejsca interaktywnej zabawy akustyka z Knoocker pozostaje bez wpływu na cenę świadczenia (biletu).

Ponadto Wnioskodawca wskazał, że usługi świadczone przez A można uznać za rodzaj szeroko pojmowanej działalności kulturalnej. Zwiedzający zwiększają swoją wiedzę na temat otaczającego świata. Zasób wiedzy o świecie jest czynnikiem charakterystycznym dla konkretnej kultury, jego zwiększanie pozwala pełniej w tej kulturze uczestniczyć. Zwiedzający zapoznają się z pewnym sposobem opisu zjawisk fizycznych, który jest bardzo ściśle wytworem obecnej kultury. O ile same zjawiska fizyczne mogły być obserwowane przez człowieka od zawsze, o tyle aktualny sposób ich opisu i wyjaśnienia w oparciu o metodę naukową w oderwaniu od zjawisk nadprzyrodzonych jest charakterystyczny dla aktualnej kultury europejskiej. Nie był on dla niej charakterystyczny zawsze i nie jest też charakterystyczny dla każdej kultury na Ziemi. Podobnie element kultury stanowią przyjęte jednostki miary, wagi, wzory. Sam sposób prezentacji też jest wytworem kultury i to bardzo niedawnym dynamiczna ekspozycja wraz z możliwością przeprowadzania eksperymentów stoi w opozycji do biernego oglądania wystawy w tradycyjnym muzeum. A służy więc przekazywaniu idei służących opisywaniu otaczającej rzeczywistości. W A zwiedzający ma okazję zapoznać się także z wytworami kultury technicznej dowiedzieć jak działa radar, uczestniczyć w zajęciach z zakresu robotyki. Zwiedzający także zapoznaje się z wytworami kultury materialnej, czyli ze zgromadzonymi w A urządzeniami.

Odnosząc zatem przedstawiony stan prawny do przedstawionego stanu faktycznego należy stwierdzić, że usługa wstępu do A zarówno jako pakiet pełny jak i wstęp na wystawę i experymentarium lub planetarium są usługami, mieszczącymi się w zakresie usług bibliotek, archiwów, muzeów oraz pozostałe usługi w zakresie kultury opodatkowanymi preferencyjną 8% stawką podatku od towarów i usług, wynikającą z art. 41 ust. 2 w powiązaniu z art. 146a pkt 2 ustawy w związku z poz. 184 załącznika nr 3 ustawy.

Reasumując, w przedmiotowej sprawie czynności, za które pobierana jest opłata:

  1. za bilety wstępu sprzedawane przez A jako pakiet pełny, oraz
  2. za bilety wstępu sprzedawane przez A na wystawę i do experymentarium (pakiet standardowy) oraz do planetarium;

należy uznać za usługi o charakterze kulturalnym, w związku z czym ww. usługi można zaliczyć do grupy usług mieszczących się w poz. 184 załącznika nr 3 ustawy, a w konsekwencji, świadczenie to podlegać będzie opodatkowaniu obniżoną do wysokości 8% stawką podatku, zgodnie z art. 41 ust. 2 w zw. z art. 146a pkt 2 ustawy o podatku od towarów i usług.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2016 r., poz. 718). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu