Temat interpretacji

W odpowiedzi na pismo Spółki z dnia 01.10.2003 r. z zapytaniem w zakresie podatku od towarów i usług - Naczelnik Pierwszego Urzędu Skarbowego w Tarnowie działając na podstawie art. 14a i 14b ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. Nr 137, poz. 926 ze zm.) uprzejmie wyjaśnia:

Jak wynika z pisma Spółki, jej wątpliwości związane są:
- ze sposobem dokumentowania kosztów związanych z polisą ubezpieczeniową, za którą faktura została wystawiona na lidera konsorcjum, a zgodnie z umową koszty te ponoszą konsorcjanci solidarnie, w szczególności zaś jakim dokumentem lider powinien obciążyć pozostałych członków kosztami polisy,
- ze stosowaniem właściwej stawki podatku od towarów i usług w związku z refakturowaniem tych kosztów - czy należy zastosować stawkę właściwą dla danej usługi (PKWiU 66.03.10-10) czyli zwolnioną, czy też zastosować stawkę podstawową 22%.

W przypadku gdy lider konsorcjum poniósł koszty związane z polisą ubezpieczeniową, a następnie częścią kosztów wyłożonych z tytułu tej polisy obciąża pozostałych konsorcjantów, dochodzi do odsprzedaży usługi ubezpieczeniowej.
Czynność ta jest czynnością wymienioną w art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym (Dz. U. Nr 11, poz. 50 ze zm.) - sprzedaż towarów i odpłatne świadczenie usług na terenie Rzeczypospolitej Polskiej i jako taka podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Jednakże, zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 2 ww. ustawy o podatku od towarów i usług, zwalnia się od podatku od towarów i usług oraz od podatku akcyzowego świadczenie usług wymienionych w załączniku nr 2. W załączniku tym w pozycji 8 wymieniono oznaczone sekcją J ex (65-67) usługi pośrednictwa finansowego.
W ustawie o podatku od towarów i usług oraz w przepisach wykonawczych do tej ustawy nie występuje instytucja tzw. refakturowania, to jednak pojęcie "refakturowania" znane jest w żargonie gospodarczym i dotyczy sytuacji, w której podmioty gospodarcze rozliczając między sobą dokonywane transakcje, wyłączają z rachunku odzwierciedlającego cenę usługi, część kosztów, które ponoszą w związku z wykonywaniem wzajemnych świadczeń.
W praktyce organów podatkowych i Naczelnego Sądu Administracyjnego, popartej uchwałą składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z dnia 15 października 1998 r. III ZP 8/98 (OSNAPiUS 1999/10 poz.324) dopuszcza się możliwość refakturowania pewnych dóbr (w tym w szczególności usług ubezpieczeniowych) przy spełnieniu dwóch przesłanek:
- podmiot dokonujący sprzedaży wystawia fakturę VAT uwzględniającą stawkę podatku od towarów i usług lub zwolnienie od podatku, które widnieją w fakturze pierwotnego sprzedawcy, a więc stawkę przedmiotowo właściwą przy sprzedaży danej usługi,
- z umowy między stronami, z których jedna strona drugiej stronie wystawia refakturę, wynika że koszt ściśle określonego w tej umowie dobra (usługi) nie będzie stanowił elementu świadczenia, do którego spełnienia jest zobowiązana druga strona umowy, koszt tego dobra (usługi) który poniosła jedna strona umowy zostanie ujęty w formie refaktury.

O ile zatem zostały spełnione ww. warunki, dokonując refakturowania kosztu zakupu usługi ubezpieczeniowej zwolnionej od podatku od towarów i usług, lider konsorcjum winien również zastosować to zwolnienie, gdyż refakturowanie usługi oznacza świadczenie tej usługi, tj. czynność określoną w art. 2 ust. 1 ww. ustawy.

Zgodnie z zapisem art. 32 ust. 1 ww. ustawy podatnicy (z wyjątkiem podatników świadczących usługi, w tym również w zakresie handlu i gastronomii na rzecz osób fizycznych nie prowadzących działalności gospodarczej) obowiązani są wystawić fakturę stwierdzającą w szczególności sprzedaż towarów, jej datę, cenę jednostkową bez podatku, wartość sprzedaży, kwotę podatku, kwotę należności oraz dane dotyczące podatnika i nabywcy.

Na podstawie otrzymanej delegacji wynikającej z art. 32 ust. 5 ww. ustawy Minister Finansów w § 34 rozporządzenia z dnia 22 marca 2002 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym (Dz. U. Nr 27, poz. 268 ze zm.) określił, iż zarejestrowani podatnicy, posiadający numer identyfikacji podatkowej lub posługujący się numerem tymczasowym wystawiają faktury oznaczone wyrazami "FAKTURA VAT" z wyjątkiem podatników:
1) korzystających ze zwolnień określonych w art. 14 ust. 1, 5 i 6 ustawy,
2) wykonujących wyłącznie czynności wymienione w art. 7 ust. 1 ustawy lub czynności zwolnione przepisami wydanymi na podstawie art. 7 ustawy.

Zatem, biorąc powyższe pod uwagę, dopuszczając możliwość refakturowania zgodnie z ww. zasadami, należy uznać iż obciążenie pozostałych członków konsorcjum kosztami związanymi z polisą ubezpieczeniową (PKWiU 66.03.10-00), jako kosztami usługi pośrednictwa finansowego winno zastać udokumentowane poprzez wystawienie faktury VAT, o której mowa w powołanych powyżej przepisach.