1. Czy Spółka postępuje prawidłowo naliczając VAT należny przy zakupie, jednocześnie odliczając go jako VAT naliczony, oraz nie naliczając VAT należ... - Interpretacja - ILPP4/443-315/12-5/BA

Shutterstock
Interpretacja indywidualna z dnia 15.10.2012, sygn. ILPP4/443-315/12-5/BA, Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu

Temat interpretacji

1. Czy Spółka postępuje prawidłowo naliczając VAT należny przy zakupie, jednocześnie odliczając go jako VAT naliczony, oraz nie naliczając VAT należnego przy sprzedaży sprasowanego złomu?
2. Czy Spółka postępuje prawidłowo naliczając VAT należny przy zakupie, jednocześnie odliczając go jako VAT naliczony, oraz nie naliczając VAT należnego przy sprzedaży pociętego złomu tzw. granulatu ?
3. Czy Spółka postępuje prawidłowo naliczając VAT należny przy zakupie, jednocześnie odliczając go jako VAT naliczony, oraz nie naliczając VAT należnego przy sprzedaży posortowanego złomu?

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 749) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 12 lipca 2012 r. (data wpływu 16 lipca 2012 r.) uzupełnionym pismem z dnia 6 sierpnia 2012 r. (data wpływu 9 sierpnia 2012 r.) oraz pismem z dnia 27 września 2012 r. (data wpływu 1 października 2012 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania zakupu oraz sprzedaży sprasowanego złomu, pociętego złomu oraz posortowanego złomu jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 16 lipca 2012 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania zakupu oraz sprzedaży sprasowanego złomu, pociętego złomu oraz posortowanego złomu. Wniosek został uzupełniony pismem z dnia 6 sierpnia 2012 r. (data wpływu 9 sierpnia 2012 r.) oraz pismem z dnia 27 września 2012 r. (data wpływu 1 października 2012 r.) o doprecyzowanie opisu sprawy.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług (dalej: VAT), o którym mowa w art. 15 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 ze zm., dalej: ustawa o VAT), niekorzystającym ze zwolnienia, o którym mowa w art. 113 ust. 1 i 9 ustawy o VAT. Jednym z przedmiotów działalności gospodarczej Zainteresowanego jest obrót odpadami i złomem, przy czym w przedmiotowych transakcjach Wnioskodawca występuje zarówno w roli sprzedawcy jak i nabywcy. Zainteresowany nadmienia także, że dokonywane przez niego dostawy odpadów i złomu nie są objęte zwolnieniem z tytułu dostawy towarów używanych, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT.

Wnioskodawca dokonuje transakcji, których przedmiotem są poniższe produkty:

  1. odpady zawierające metal, nie składające się w całości z metalu, które stanowią mieszaninę metalu i innych materiałów, np.: zużyte kable w otulinie,
  2. złom przeznaczony (po uprzednim oczyszczeniu) tylko do przetopienia, składający się w całości z zanieczyszczonego metalu, posortowany według:
    • stopnia zanieczyszczenia, tzw. klasy,
    • rodzaju metalu, np.: złom aluminium, złom miedzi, złom brązu, złom stali,
    • kształtu metalu, np.: złom miedzi chłodnice, złom miedzi wióry, złom miedzi granulaty, złom miedzi piecyki, złom koronki stalowe, złom miedzi pocięty, złom miedzi sprasowany,
  3. odpady nie zawierające metalu, np.: makulatura, drewno itp.,
  4. odpady, zawierające elementy metalu w postaci zużytych akumulatorów elektrycznych, zużytych ogniw i baterii galwanicznych.

Co do zasady, w świetle przepisów ustawy o VAT, podatnikiem podatku VAT w przypadku dostawy towarów jest dostawca. Jednak, w przypadku dostawy złomu dokonywanego w okresie od dnia 1 kwietnia do dnia 1 lipca 2011 r., obowiązek rozpoznania VAT należnego, zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 7 ustawy o VAT wprowadzonym ustawą z dnia 18 marca 2011 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz ustawy - Prawo o miarach (Dz. U. z 2011 r. Nr 64, poz. 332), został przesunięty na nabywcę.

Ustawą z dnia 9 czerwca 2011 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług, ustawy o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników oraz ustawy o transporcie drogowym (Dz. U. z 2011 r. Nr 134, poz. 780), od dnia 1 lipca 2011 r. zmieniono brzmienie przepisu art. 17 ust. 1 pkt 7 ustawy o VAT w ten sposób, że pojęcie złomu zostało zastąpione odesłaniem do Załącznika nr 11 ustawy o VAT (dalej: Załącznik), który zawiera wykaz towarów odnoszący się do Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (dalej: PKWiU) wprowadzonej w życie rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 29 października 2008 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU) (Dz. U. z 2008 r. Nr 207, poz. 1293 ze zm.). W konsekwencji, w obecnym stanie prawnym zasada przewidziana w art. 17 ust. 1 pkt 7 ustawy o VAT ma zastosowanie jedynie do towarów wymienionych w Załączniku.

Generalną zasadą jest samodzielne określenie przez przedsiębiorcę do jakiej grupy towarów lub usług należą produkty będące przedmiotem jego działalności gospodarczej.

Biorąc pod uwagę dokonanie przedmiotowej nowelizacji art. 17 ust. 1 pkt 7 ustawy o VAT poprzez wprowadzenie Załącznika, Zainteresowany dążył do potwierdzenia swojego stanowiska m.in. poprzez uzyskanie klasyfikacji statystycznej towarów, które na gruncie przepisów obowiązujących w okresie od dnia 1 kwietnia do dnia 1 lipca 2011 r., podlegały reżimowi samonaliczenia VAT.

W celu zaklasyfikowania wybranych wyrobów zgodnie z PKWiU, Wnioskodawca wystąpił z wnioskiem do Ośrodka Klasyfikacji i Nomenklatur Urzędu Statystycznego (dalej: Wniosek o klasyfikację). W wydanej w dniu 4 stycznia 2012 r. klasyfikacji Urząd Statystyczny dokonał przyporządkowania poszczególnych towarów do grup PKWiU w ten sposób, że pięć towarów spośród podlegających kwalifikacji zostało zaklasyfikowanych do innych grup klasyfikacyjnych PKWiU niż wskazane przez Zainteresowanego.

W dalszej kolejności Główny Urząd Statystyczny (dalej: GUS) rozpatrzył wniosek uzupełniający (dalej: Wniosek uzupełniający) złożony przez Wnioskodawcę w dniu 7 marca 2012 r., przychylając się do jego stanowiska poprzez zakwalifikowanie czterech spośród pięciu przedstawionych we wniosku towarów do grupy PKWiU 38.11.58.0 Odpady inne niż niebezpieczne zawierające metal. Jedynie w stosunku do granulatu miedzi GUS nie potwierdził stanowiska Zainteresowanego i zakwalifikował go do grupy PKWiU 38.32.23.0 Surowce wtórne z miedzi i stopów miedzi, która to grupa nie została wymieniona w Załączniku.

Uzasadniając swoje stanowisko GUS w piśmie z dnia 30 marca 2012 r. wskazał, że grupa PKWiU 38.11.58.0 Odpady inne niż niebezpieczne zawierające metal jest, co prawda, powiązana z pozycją CN 7404 00 Odpady miedzi i złom, jednak jedynie w zakresie:

  • odpadów i złomu z produkcji lub obróbki mechanicznej miedzi,
  • wyrobów z miedzi definitywnie nie nadających się do użytku z powodu pokruszenia, pocięcia, zużycia lub innych powodów,
  • szlamu z ciągnienia, powstającego w procesie ciągnienia miedzi, składającego się głównie z proszku miedzianego i środków smarujących używanych w tym procesie.

W jej zakresie nie mieszczą się, zdaniem GUS, natomiast:

  • wyroby, które przed lub po naprawie bądź renowacji mogą być ponownie używane zgodnie z ich wcześniejszym przeznaczeniem lub zostać zaadaptowane do innych zastosowań,
  • wyroby, które mogą być przetworzone na inne towary bez uprzedniego ich odzysku w postaci metalu.

W konsekwencji, GUS uznał, że pocięty kabel miedziany, z którego usunięto otulinę nie spełnia przesłanek pozwalających na zaklasyfikowanie go do grupy PKWiU 38.11.58.0 Odpady inne niż niebezpieczne zawierające metal. Niemniej jednak, Wnioskodawca pragnie zauważyć, że złom w postaci pociętego kabla pozbawionego otuliny definitywnie nie nadaje się do ponownego użytku, a jego zanieczyszczenie powoduje, że nie jest możliwe jego przetworzenie bez uprzedniego przeprowadzenia odzysku miedzi.

Z wydanej klasyfikacji GUS wynika, iż metodologicznie, za złom klasyfikujemy jedynie towary niepoddane żadnym działaniom - np. skrawki metalu powstające przy produkcji czy zużyty kabel miedziany, natomiast jeśli podda je jakimkolwiek czynnościom, które w jakikolwiek sposób zmienią swoje właściwości (np.: posortowanie, pocięcie, sprasowanie złomu), będą one stanowić surowiec wtórny, co na gruncie ustawy o VAT, prowadziłoby do opodatkowania na zasadach ogólnych.

Wnioskodawca zaznacza, iż po uznaniu, że dany towar stanowi złom, rozliczenie VAT przez nabywcę dokonywane jest zarówno na transakcjach sprzedaży wskazanego złomu jak również przy jego zakupie. W konsekwencji przy zakupie złomu, Zainteresowany dokonuje naliczenia oraz odliczenia VAT. Przy jego sprzedaży VAT nie jest ani naliczany ani odliczany. Analogiczne zakwalifikowanie towaru jako złom wynika z faktu, iż Wnioskodawca działa jako spółka handlowa, zatem dokonuje on tylko obrotu towarami - nie przetwarza ich w żaden sposób, w szczególności nie oczyszcza przedmiotowego złomu.

Biorąc pod uwagę fakt, że przepisy ustawy o VAT normujące opodatkowanie obrotu złomem odwołują się do klasyfikacji PKWiU, Zainteresowany pragnie zastrzec, że przywołanie rzeczonej klasyfikacji GUS miało jedynie charakter informacyjny (co do faktu otrzymania opinii klasyfikacyjnej). Intencją Wnioskodawcy jest jednak uzyskanie rozstrzygnięcia w zakresie potwierdzenia zgodności bądź niezgodności jego stanowiska co do skutków podatkowych obrotu przez niego złomem na gruncie ustawy VAT, który to złom był przedmiotem określonej aktywności (np.: posortowanie, pocięcie, sprasowanie) - nie zaś wskazanie skutków podatkowych zastosowania klasyfikacji wskazanej w opinii klasyfikacyjnej wskazanej w piśmie urzędu statystycznego.

Opinie klasyfikacyjne mają jedynie charakter pomocniczy i informacyjny. Nie mają charakteru wiążącego, a o klasyfikacji statystycznej towaru decyduje każdorazowo stan faktyczny, który został szczegółowo opisany powyżej.

Podsumowując, Zainteresowany chciałaby uzyskać interpretację prawa podatkowego, w zakresie konieczności naliczenia podatku VAT przez nabywcę, w sytuacji, gdy:

  • ma on do czynienia z obrotem złomem,
  • złom ten był przedmiotem aktywności ze względów praktycznych (np.: posortowanie, pocięcie, sprasowanie).

W uzupełnieniu do wniosku Wnioskodawca wskazał, iż w jego ocenie będące przedmiotem pytania towary należy zakwalifikować zgodnie z Polską Klasyfikacją Wyrobów i Usług 2008 w następujący sposób:

  • sprasowany złom - PKWiU 38.11.58.0 Odpady inne niż niebezpieczne zawierające metal,
  • pocięty złom - PKWiU 38.11.58.0 Odpady inne niż niebezpieczne zawierające metal,
  • posortowany złom - PKWiU 38.11.58.0 Odpady inne niż niebezpieczne zawierające metal.

Jednocześnie, pragnie on zauważyć, iż złom, który był przedmiotem danej aktywności (sprasowania, pocięcia, posortowania) był w ocenie Zainteresowanego również kwalifikowany jako PKWiU 38.11.58.0 Odpady inne niż niebezpieczne zawierające metal.

Dodatkowo, Wnioskodawca ponownie wskazał, iż jego intencją jest uzyskanie rozstrzygnięcia w zakresie potwierdzenia zgodności bądź niezgodności jego stanowiska co do skutków podatkowych obrotu przez Zainteresowanego złomem na gruncie ustawy VAT, który to złom był przedmiotem określonej aktywności (posortowanie, pocięcie, sprasowanie). W konsekwencji Wnioskodawca dąży do ustalenia konsekwencji podatkowych takich dostaw, które zgodnie z metodologią wynikającą z klasyfikacji GUS, zmieniałyby się w zakresie obowiązku naliczenia VAT przez określoną stronę transakcji, po poddaniu ich wskazanym rodzajom aktywności.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

  1. Czy Zainteresowany postępuje prawidłowo naliczając VAT należny przy zakupie, jednocześnie odliczając go jako VAT naliczony, oraz nie naliczając VAT należnego przy sprzedaży sprasowanego złomu...
  2. Czy Wnioskodawca postępuje prawidłowo naliczając VAT należny przy zakupie, jednocześnie odliczając go jako VAT naliczony, oraz nie naliczając VAT należnego przy sprzedaży pociętego złomu, tzw. granulatu...
  3. Czy Zainteresowany postępuje prawidłowo naliczając VAT należny przy zakupie, jednocześnie odliczając go jako VAT naliczony, oraz nie naliczając VAT należnego przy sprzedaży posortowanego złomu...

Zdaniem Wnioskodawcy, w przypadku sprzedaży wszystkich trzech rodzajów złomu, tj.: złomu sprasowanego, pociętego, posortowanego, nie ma on obowiązku naliczenia VAT należnego, gdyż opodatkowanie VAT obrotu tymi towarami podlega reżimowi prawnemu przewidzianemu w art. 17 ust. 1 pkt 7 ustawy o VAT. W konsekwencji, przy zakupie przedmiotowego złomu Zainteresowany powinien naliczać VAT należny, natomiast przy jego sprzedaży VAT powinien być naliczany przez jego nabywcę.

UZASADNIENIE

Na wstępie Wnioskodawca pragnie zaznaczyć, że nie zgadza się on ze stanowiskiem GUS dokonującym zaklasyfikowania złomu będącego przedmiotem obrotu do grupy Surowce wtórne z miedzi i stopów miedzi z uwagi na fakt, że złom taki zostaje poddany czynnościom ułatwiającym m.in. ich transport i magazynowanie (sprasowanie, pocięcie, posortowanie). Natomiast, aby przedmiotowy złom został wykorzystany ponownie, musi wpierw zostać poddany procesowi oczyszczenia (niezależnie czy został wcześniej sprasowany, pocięty czy posortowany), tym samym nie jest on jeszcze zdatnym do ponownego użycia.

Zainteresowany nadmienia, że powyższe czynności mają w danym przypadku znaczenie jedynie w zakresie transportu i magazynowania złomu, a nie jego właściwości chemicznych bądź fizycznych, które to przekładałyby się na możliwość jego ponownego wykorzystania bez konieczności uprzedniej obróbki. Sprasowany bądź pocięty złom niewątpliwie łatwiej przechowywać niż duże elementy, jednak w danym przypadku zmiana kształtu fizycznego złomu (w szczególności przy wykonaniu wskazanych czynności) nie wpływa na jego skład chemiczny (w związku z jego zanieczyszczeniem), a tym samym na jego przeznaczenie. Innymi słowy, złom pomimo pocięcia lub sprasowania nadal pozostaje zanieczyszczony.

Z rozstrzygnięcia GUS wynika, że jeżeli złom i odpady zostaną poddane choćby minimalnym, prostym procesom przetwarzania mechanicznego (np.: zgniatania, cięcia, prasowania, ale również samego oddzielenia i sortowania) powinny zostać uznane za surowce wtórne, bez względu na fakt, że w celu jakiegokolwiek dalszego wykorzystania, wciąż wymagają one jeszcze przeprowadzenia realnych procesów przetworzenia. W przypadku uznania tego stanowiska za prawidłowe, obowiązek rozliczenia VAT spoczywałby na sprzedawcy, czyli zgodnie z opodatkowaniem na zasadach ogólnych.

Przepis art. 17 ust. 1 pkt 7 ustawy o VAT w brzmieniu sprzed dnia 1 lipca 2011 r. wyraźnie wskazywał, że obrót złomem podlega mechanizmowi samonaliczenia VAT przez jego nabywcę. Celem wprowadzenia powyższego przepisu było wyeliminowanie patologii w obrocie surowcami wtórnymi, które skutkowały uszczupleniami w dochodach budżetu państwa oraz zakłócały konkurencję gospodarczą. Nowelizacja ustawy o VAT wprowadziła w miejsce pojęcia złom odesłanie do Załącznika. Zmiana art. 17 ustawy o VAT, zgodnie z uzasadnieniem do projektu ustawy nowelizującej (Nr druku 4201), podyktowana była koniecznością rozszerzenia zakresu zastosowania tego przepisu, poprzez wskazanie dodatkowych towarów objętych samonaliczaniem podatku. Także Ministerstwo Finansów w piśmie dotyczącym najważniejszych zmian w VAT od dnia 1 lipca 2011 r. (opublikowanym na stronie internetowej Ministerstwa Finansów) wyjaśnia, że wprowadzona ustawą nowelizującą zmiana ma na celu rozszerzenie katalogu produktów objętych dyspozycją art. 17 ust. 1 pkt 7 ustawy o VAT (np. o odpady szklane), obejmując tym samym nie tylko złom, ale także inne towary wymienione w Załączniku. Zakładając zatem racjonalność ustawodawcy nie sposób uznać, że skoro jego intencją było rozszerzenie katalogu towarów, podlegających samonaliczeniu, to z katalogu obowiązującego od dnia 1 kwietnia 2011 r. zostały wykluczone jakieś towary. W konsekwencji obrót złomem (w tym złomem miedzi) ciągle podlega mechanizmowi samonaliczenia VAT, gdyż zmiana nie ograniczała w żaden sposób przedmiotowego zastosowania samonaliczenia VAT, wprowadzonego od dnia 1 kwietnia 2011 r.

Odnosząc powyższe do klasyfikacji zaproponowanej GUS, Wnioskodawca zaznacza, iż w Załączniku nie znajduje się grupa Surowce wtórne z miedzi i stopów miedzi, co sugerowałoby, iż obrót towarami stanowiącymi przedmiot klasyfikacji GUS nie są objęte samonaliczeniem VAT. Ponieważ jednak towary będące przedmiotem obrotu Wnioskodawcy niewątpliwie stanowią złom metalu, który pod rządami ustawy o VAT (przed rozszerzeniem przedmiotowego katalogu) w brzmieniu sprzed dnia 1 lipca 2011 r. był objęty dyspozycją art. 17 ust. 1 pkt 7, jego dostawa po dniu 1 lipca 2011 r. również powinna podlegać samonaliczeniu VAT. Tym samym, towary te powinny podlegać zaklasyfikowaniu do jednej z grup wymienionych w Załączniku.

W ocenie Zainteresowanego, nie naliczając VAT należnego przy sprzedaży postępuje zgodnie z sensem przedmiotowych przepisów z uwzględnieniem wykładni celowościowej. Tym samym, w przedmiotowym stanie faktycznym fakt wykonania czynności ułatwiających transport czy magazynowanie złomu, które to nie wpływają na zmianę jego charakteru czy przeznaczenia, nie powinny prowadzić do zdjęcia obowiązku rozliczania VAT przez nabywcę złomu. Nieuprawniona byłaby, zdaniem Wnioskodawcy, interpretacja, iż samo posortowanie złomu powoduje, że podmiot sprzedający złom ma prawo do naliczenia podatku VAT należnego na transakcji jego sprzedaży, a podmiot nabywający - prawo do odliczenia takiego VAT i w określonych okolicznościach - prawo do uzyskania zwrotu VAT. To w oczywisty sposób mogłoby prowadzić do nadużyć, poprzez obejście obowiązku samonaliczania VAT na sprzedaży złomu z uwagi na wykonanie na nim jakichkolwiek czynności (np.: posortowania, sprasowania czy pocięcia). Tym samym, w praktyce realizacja celu wprowadzonych przepisów - jakim jest zapobieganie nadużyciom podatkowym - zostałaby znacznie ograniczona. Przekładając to na obecną sytuację rynkową, z uwagi na fakt, że praktycznie całość złomu poamortyzacyjnego będącego w obrocie rynkowym podlega sortowaniu, zastosowanie klasyfikacji wydanej przez GUS oznaczałoby de facto powrót do sytuacji sprzed dnia 1 kwietnia 2011 r., a więc opodatkowania obrotu złomem na zasadach ogólnych.

Należy zaznaczyć, że Zainteresowany przyjął podejście zgodnie z intencją ustawodawcy, dokonując samonaliczenia VAT przy obrocie złomem (w szczególności naliczając VAT przy jego zakupie oraz stosując ten mechanizm także przy jego sprzedaży), wdrażając tym samym sposób rozliczeń eliminujący pole do nadużyć w zakresie przedmiotowego obrotu.

Wnioskodawca zaznacza ponadto, że jego kontrahenci stosują identyczny mechanizm rozliczeń, co prowadzi do spójności stosowania znowelizowanych przepisów. Tym samym, poprzez jednolite podejście, kwestia opodatkowania VAT obrotu złomem nie prowadzi do zmiany, a tym bardziej uszczuplenia dochodów Skarbu Państwa z tytułu tego podatku, w przypadku transakcji których uczestnikiem jest Zainteresowany, a jedynie do zabezpieczenia przed nadużyciami, które miały miejsce w praktyce gospodarczej obrotu złomem w Polsce. W szczególności podejście odmienne wskazanego przez Zainteresowanego w sprawie mogłoby prowadzić do nadużyć, gdyż kontrahenci mieliby możliwość unikania samonaliczenia VAT w sytuacji gdy towar faktycznie pozostaje złomem.

Podsumowując, Wnioskodawca jest zdania, że przedmiotem zawieranych przez niego transakcji jest złom, w przypadku którego obrót opodatkowany jest zgodnie z zasadą przewidzianą w art. 17 ust. 1 pkt 7 ustawy o VAT, a tym samym na sprzedającym nie spoczywa obowiązek naliczenia VAT należnego. W konsekwencji, w przypadku zakupu złomu (pociętego, sprasowanego i posortowanego) Zainteresowany jest zobowiązany do naliczenia VAT należnego, natomiast w transakcji jego sprzedaży, nie ma on obowiązku naliczenia VAT należnego, gdyż opodatkowanie VAT obrotu tymi towarami podlega reżimowi prawnemu przewidzianemu w art. 17 ust. 1 pkt 7 ustawy o VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii (art. 2 pkt 6 ustawy).

Stosownie do art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel ().

Według art. 5a ustawy, towary lub usługi będące przedmiotem czynności, o których mowa w art. 5, wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, są identyfikowane za pomocą tych klasyfikacji, jeżeli dla tych towarów lub usług przepisy ustawy lub przepisy wykonawcze wydane na jej podstawie powołują symbole statystyczne.

Zauważyć należy, iż przepisy ustawy o podatku od towarów i usług oraz wydane na jej podstawie rozporządzenia odwołują się do grupowań PKWiU.

Należy podkreślić, iż organy podatkowe nie są właściwe do klasyfikowania wyrobów i usług do odpowiednich grupowań statystycznych. Do prawidłowego określenia przedmiotu opodatkowania, co wiąże się z prawidłowym zdefiniowaniem czynności oraz prawidłowym zaklasyfikowaniem tych czynności do właściwych grupowań statystycznych, obowiązany jest podatnik.

Od dnia 1 stycznia 2011 r., na potrzeby podatku od towarów i usług stosuje się Polską Klasyfikację Wyrobów i Usług wprowadzoną rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 29 października 2008 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU) (Dz. U. Nr 207, poz. 1293 ze zm.).

Na mocy art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

W myśl art. 15 ust. 2 ustawy, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Stosownie do art. 17 ust. 1 pkt 7 ustawy, w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 kwietnia 2011 r. do dnia 30 czerwca 2011 r. (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.), podatnikami są również osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne nabywające złom, jeżeli dokonującym jego dostawy jest podatnik, o którym mowa w art. 15, niekorzystający ze zwolnienia, o którym mowa w art. 113 ust. 1 i 9, a dostawa nie jest objęta zwolnieniem, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 2.

Z kolei z dniem 1 lipca 2011 r. w porównaniu do stanu prawnego obowiązującego przed tą datą ustawa o podatku od towarów i usług wprowadziła modyfikację w postaci wprowadzenia załącznika nr 11 do ustawy zawierającego katalog towarów identyfikowanych przy pomocy klasyfikacji statystycznych wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, których dostawa objęta jest mechanizmem odwróconego obciążenia.

Ponieważ ustawa nie wprowadziła ustawowej definicji pojęcia złomu, celem rozwiania wątpliwości interpretacyjnych w tym zakresie doprecyzowano katalog towarów, do których stosuje się mechanizm reverse charge.

W porównaniu do stanu prawnego obowiązującego przed wejściem w życie zmiany (tj. przed 1 lipca 2011 r.), katalog towarów jest szerszy i nie dotyczy tylko złomu metali (dodatkowo ujęto w nim m.in.: zużyte akumulatory elektryczne, odpady szklane, gumowe i z tworzyw sztucznych).

Powyższa zmiana nie modyfikuje uprawnień i obowiązków obu stron transakcji, tj. dostawcy oraz nabywcy stosujących mechanizm odwrotnego obciążenia.

I tak, w myśl art. 17 ust. 1 pkt 7 ustawy (w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 lipca 2011 r.), podatnikami są również osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne nabywające towary wymienione w załączniku nr 11 do ustawy, jeżeli dokonującym ich dostawy jest podatnik, o którym mowa w art. 15, niekorzystający ze zwolnienia, o którym mowa w art. 113 ust. 1 i 9, a dostawa nie jest objęta zwolnieniem, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 2.

Z kolei w myśl art. 17 ust. 2 ustawy, w przypadkach wymienionych w ust. 1 pkt 4, 5, 7 i 8, usługodawca lub dokonujący dostawy towarów nie rozlicza podatku należnego.

W oparciu o przepis art. 17 ust. 7 ustawy, przepisy ust. 1 pkt 7 i 8 stosuje się, jeżeli nabywcą lub usługobiorcą jest podatnik, o którym mowa w art. 15.

Zatem przepis art. 17 ust. 1 pkt 7 ustawy, wprowadza mechanizm polegający na przesunięciu obowiązku rozliczenia VAT na podatnika, na rzecz którego jest dokonywana dostawa towarów wymienionych w załączniku nr 11 do ustawy.

Mechanizm odwrotnego obciążenia ma zastosowanie, jeżeli łącznie spełnione są cztery warunki:

  1. nabywcą ww. towarów jest podatnik, o którym mowa w art. 15 ustawy,
  2. dostawcą ww. towarów jest podatnik, o którym mowa w art. 15 ustawy,
  3. dostawca ww. towarów nie korzysta ze zwolnienia, o którym mowa w art. 113 ust. 1 i 9 ustawy,
  4. dostawa ww. towarów nie jest objęta zwolnieniem, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.

Jeżeli choćby jeden z wymienionych warunków nie jest spełniony, nabywcy ww. towarów nie powinni rozliczać VAT z tytułu ich dostaw.

W załączniku nr 11 do ustawy, stanowiącym wykaz towarów, o których mowa w art. 17 ust. 1 pkt 7 ustawy, ustawodawca wskazał:

  1. ex 24.10.14.0 Granulki i proszek z surówki, surówki zwierciadlistej lub stali wyłącznie wlewki lub gęsi zwykle ze stali wysokostopowej, otrzymywane przez przetopienie i odlanie drobniutkich odpadów lub złomu,
  2. ex 24.45.30.0 Pozostałe metale nieżelazne i wyroby z nich; cermetale; popiół i pozostałości zawierające metale i związki metali wyłącznie odpady i złom metali nieszlachetnych,
  3. 38.11.51.0 Odpady szklane,
  4. 38.11.54.0 Pozostałe odpady gumowe,
  5. 38.11.55.0 Odpady z tworzyw sztucznych,
  6. 38.11.58.0 Odpady inne niż niebezpieczne zawierające metal,
  7. 38.12.27 Odpady i braki ogniw i akumulatorów elektrycznych; zużyte ogniwa i baterie galwaniczne oraz akumulatory elektryczne,
  8. ex 38.32.29.0 Surowce wtórne z pozostałych metali wyłącznie odpady i złom.

Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług, o którym mowa w art. 15 ustawy, niekorzystającym ze zwolnienia, o którym mowa w art. 113 ust. 1 i 9 ustawy. Jednym z przedmiotów działalności gospodarczej Zainteresowanego jest obrót odpadami i złomem, przy czym w przedmiotowych transakcjach Wnioskodawca występuje zarówno w roli sprzedawcy jak i nabywcy. Dokonywane przez Zainteresowanego dostawy odpadów i złomu nie są objęte zwolnieniem z tytułu dostawy towarów używanych, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.

Przedmiotem niniejszej interpretacji indywidualnej jest kwestia, czy Wnioskodawca postępuje prawidłowo naliczając VAT należny przy zakupie, jednocześnie odliczając go jako VAT naliczony, oraz nie naliczając VAT należnego przy sprzedaży: sprasowanego złomu, pociętego złomu, posortowanego złomu.

Jak wskazał Zainteresowany, towary będące przedmiotem pytań należy zakwalifikować zgodnie z Polską Klasyfikacją Wyrobów i Usług 2008 w następujący sposób:

  • sprasowany złom - PKWiU 38.11.58.0 Odpady inne niż niebezpieczne zawierające metal,
  • pocięty złom - PKWiU 38.11.58.0 Odpady inne niż niebezpieczne zawierające metal,
  • posortowany złom - PKWiU 38.11.58.0 Odpady inne niż niebezpieczne zawierające metal.

Towary będące przedmiotem zakupu i sprzedaży przez Zainteresowanego, są wymienione w załączniku nr 11 do ustawy. Zatem biorąc pod uwagę przedstawiony przez Wnioskodawcę stan faktyczny stwierdzić należy, iż w przedmiotowej sprawie zastosowanie znajduje mechanizm odwróconego opodatkowania, a więc to na nabywcy spoczywa obowiązek rozliczenia podatku należnego z tytułu danej transakcji.

Z tych też względów, w opisanych przez Zainteresowanego okolicznościach, działając w charakterze nabywcy towarów sklasyfikowanych w grupowaniu PKWiU 38.11.58.0 Odpady inne niż niebezpieczne zawierające metal, to na Wnioskodawcy ciąży obowiązek rozliczenia podatku należnego z tytułu ich nabycia, zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 7 ustawy.

Natomiast w przypadku dokonania sprzedaży przedmiotowych towarów sklasyfikowanych w grupowaniu PKWiU 38.11.58.0, nie ciąży na nim obowiązek rozliczenia podatku należnego z tytułu opisanej transakcji.

W myśl art. 86 ust. 1 ustawy, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Z przepisu art. 86 ust. 1 ustawy wynika, iż prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje tylko zarejestrowanym, czynnym podatnikom podatku od towarów i usług oraz jedynie w takim przypadku, gdy dokonywane zakupy mają związek z transakcjami opodatkowanymi podatnika, tj. takimi, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego). Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

Przedstawiona powyżej zasada wyłącza więc możliwość dokonywania odliczeń podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych.

Zgodnie z art. 86 ust. 2 pkt 4 lit. b ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi kwota podatku należnego z tytułu dostawy towarów, dla której zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 5 lub 7 podatnikiem jest ich nabywca.

Reasumując, Wnioskodawca postępuje prawidłowo naliczając VAT należny przy zakupie, jednocześnie odliczając go jako VAT naliczony, oraz nie naliczając VAT należnego przy sprzedaży towarów: sprasowanego złomu, pociętego złomu tzw. granulatu oraz posortowanego złomu, sklasyfikowanych w grupowaniu PKWiU 38.11.58.0 Odpady inne niż niebezpieczne zawierające metal.

Zatem stanowisko Zainteresowanego w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe, jednakże z uwagi na zastosowanie innej argumentacji niż wskazana przez niego.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Tut. Organ zwraca uwagę na fakt, iż wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytań) Zainteresowanego. Inne kwestie przedstawione w opisie sprawy oraz we własnym stanowisku, które nie zostały objęte pytaniami nie mogą być - zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej - rozpatrzone.

Końcowo należy wskazać, iż niniejsza interpretacja udzielona jest przy założeniu, że Wnioskodawca wskazał prawidłową klasyfikację towarów będących przedmiotem sprzedaży. Należy bowiem zauważyć, że Minister Finansów nie jest uprawniony do zajmowania stanowiska w zakresie prawidłowości przyporządkowania formalnego towarów lub usług do grupowania klasyfikacyjnego. W związku z tym niniejszej odpowiedzi udzielono wyłącznie w oparciu o grupowanie wskazane przez Zainteresowanego.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

Wniosek ORD-IN (PDF)

Treść w pliku PDF 4 MB

Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu