Temat interpretacji

Czy sprzedając działki oraz udziały w nieruchomości, które nie zostały nabyte w celu ich odsprzedaży Wnioskodawca działał w charakterze podatnika podatku od towarów i usług, a tym samym czy czynności te stanowiły działalność gospodarczą i czy w konsekwencji czego sprzedaż ta powinna była podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT?

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów - uwzględniając wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z dnia 15 stycznia 2009 r., sygn. akt I SA/Wr 1234/08 oraz wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 26 stycznia 2012 r., sygn. akt I FSK 1819/11 - stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 17 grudnia 2007 r. (data wpływu 2 stycznia 2008 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania dostawy gruntów jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 2 stycznia 2008 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania dostawy gruntów.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca wraz z małżonką prowadzi gospodarstwo rolne. W dniu 7 lutego 1997 r. od Agencji Rolnej Skarbu Państwa małżonkowie nabyli działkę rolną nr 232/4 o powierzchni 0,76 ha, dla której to nie została jeszcze założona księga wieczysta. Zgodnie z ówczesnym planem zagospodarowania przestrzennego Gminy działka ta była przeznaczona na cele rolne. Akt notarialny został zawarty przed notariuszem w Kancelarii Notarialnej.

Wyżej wymieniona działka została nabyta w celu powiększenia areału dotychczasowego gospodarstwa rolnego i prowadzenia na niej działalności rolniczej. Działka została nabyta do majątku wspólnego.

Po zmianie planu zagospodarowania przestrzennego, zgodnie z którym zmieniło się przeznaczenie ww. nieruchomości (obecnie pod zabudowę mieszkaniową jednorodzinną oraz zabudowę zagrodową) Wnioskodawca wraz z żoną wystąpił do Wójta Gminy o podział działki nr 232/4. Wójt Gminy zatwierdził projekt podziału nieruchomości na działki od numeru 232/6 do numeru 232/13.

Natomiast w dniu 27 grudnia 1979 r. jako kawaler, Wnioskodawca nabył bezpośrednio od Skarbu Państwa działkę nr 231/2 o powierzchni 1,54 ha. Podobnie jak opisana powyżej, również i ta działka została podzielona. Wójt Gminy zatwierdził projekt podziału działki nr 231/2 na działki od numeru 231/3 do numeru 231/6.

W okresie od stycznia do marca 2007 r. Wnioskodawca wraz z małżonką zbył niezabudowane działki o nr:

1. 232/10, pow. 0,10 ha,
2. 232/11, pow. 0,10 ha,
3. 232/12, pow. 0,10 ha

oraz udziały (po 1/30 dla każdego z nabywców) w nieruchomości stanowiącej niezabudowaną działkę nr 232/7 o powierzchni 0,0252 ha, stanowiącą drogę dojazdową w odniesieniu do działek wskazanych w pkt 1-3 oraz działki wskazanej poniżej (nr 231/5).

Ponadto, w tym okresie Wnioskodawca zbył (z majątku osobistego) działkę o nr 231/5 o pow. 0,1252 ha oraz udziały (po 1/30 dla każdego z nabywców) w nieruchomości stanowiącej niezabudowaną działkę o nr 231/3 o pow. 0,2764 ha będącą drogą dojazdową w odniesieniu do działki o nr 231/5 oraz działek wskazanych w pkt 1-3 powyżej.

Każda z wyżej wymienionych transakcji była poprzedzona zawarciem umowy sprzedaży warunkowej z uwagi na to, iż Gmina posiadała prawo pierwokupu wynikające z art. 109 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (t. j. Dz. U. z 2000 r. Nr 46, poz. 543 ze zm.).

Sprzedane nieruchomości nie były związane z żadną działalnością gospodarczą i stanowiły prywatny majątek (jako wspólność majątkowa małżeńska lub majątek osobisty).

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy w zaistniałym stanie faktycznym sprzedając działki oraz wskazane udziały w nieruchomości, które nie zostały nabyte w celu ich odsprzedaży (będące majątkiem prywatnym), Wnioskodawca działał w charakterze podatnika podatku od towarów i usług, a tym samym czynności te stanowiły działalność gospodarczą, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług, w konsekwencji czego sprzedaż ta powinna podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT...

Zdaniem Wnioskodawcy, zarówno sprzedaż działek stanowiących wspólność majątkową małżeńską jak i działki, będącej majątkiem osobistym oraz udziałów w działkach stanowiących drogę dojazdową (jako wspólność majątkowa małżeńska lub majątek osobisty) do innych działek, jeżeli nie zostały one nabyte w celu ich odsprzedaży, nie stanowi działalności gospodarczej, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy o VAT. W konsekwencji sprzedaż ta nie powinna podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o VAT podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

W myśl ust. 2 cytowanego artykułu działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Prowadzenie działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług odnosi się do podmiotów wykonujących ją w sposób profesjonalny. Art. 15 ust. 2 ustawy o VAT jako profesjonalistów wymienia:

• producentów,
• handlowców,
• usługodawców,
• podmioty pozyskujące zasoby naturalne,
• rolników oraz
• osoby wykonujące wolne zawody.

Fakt, że sprzedaż działek budowlanych stanowi czynność wymienioną w art. 5 ustawy (m.in. odpłatną dostawę towarów) nie jest wystarczającą przesłanką do ich opodatkowania podatkiem VAT. Podmiot dokonujący sprzedaży musi bowiem działać w charakterze podatnika, a zatem podmiotu wykonującego samodzielnie działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy (vide: wyroki WSA we Wrocławiu z 20 października 2006 r., l SA/Wr 830/06 oraz z dnia 17 kwietnia 2007 r., I SA/Wr 123/07).

Aby można było mówić o działalności gospodarczej w świetle przedstawionego stanu faktycznego, sprzedaż działek budowlanych powinna być wykonywana przez handlowca, gdyż na pojęcie działalności gospodarczej składa się m.in. wszelka działalność handlowców.

Wykładnia gramatyczna pojęcia handlowiec wskazuje, iż jest to specjalista w dziedzinie handlu. Z kolei handel oznacza zorganizowaną wymianę dóbr, obrót towarów polegających na kupnie i sprzedaży (vide: Uniwersalny Słownik Języka Polskiego pod red. Stanisława Dubisza, Tom 2, PWN Warszawa 2003, s. 12-13).

Jeżeli więc ustawodawca postanowił, że podlegająca opodatkowaniu VAT jest działalność handlowa również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania w sposób częstotliwy, należy to rozumieć w ten sposób, że opodatkowaniu podlega chociażby jednorazowa czynność spełniająca kryteria zaliczenia jej do tak rozumianego pojęcia handel, czyli zrealizowania w formie zorganizowanej sprzedaży towaru, poprzedzonej zakupem dokonanym w celu jego odsprzedaży, wskazująca na zamiar i kontynuację w tej formie.

Należy również wskazać, iż w pojęciu działalności rolniczej, o której mowa w art. 2 pkt 15 ustawy o VAT nie zawiera się działalność handlowa. Zatem rolnik (rolnik ryczałtowy) nie może prowadzić działalności handlowej jako rolnik, lecz jako handlowiec.

Czynności podlegające opodatkowaniu wykonywane przez podmiot nie występujący w tym przypadku w charakterze podatnika (nawet jeśli jest on podatnikiem w ogóle) pozostają poza zakresem opodatkowania (vide: wyrok ETS z dnia 4 października 1995 r. w sprawie C-291/92 pomiędzy Dieter Armbrecht a Finanzam Uelzen).

W uzasadnieniu do tego wyroku ETS podkreślił, że w przypadku, gdy podatnik sprzedaje część swojego składnika majątkowego, którą zdecydował się zachować do użytku osobistego, nie działa on w odniesieniu do tej sprzedaży jako podatnik w rozumieniu art. 2 pkt 1 dyrektywy.

Należy zwrócić uwagę, iż w chwili nabycia gruntów rolnych nie istniał zamiar ich odsprzedaży, nawet w postaci podzielonych na działki budowlane. Istnienie zamiaru wykonywania czynności w sposób częstotliwy jest jedną z przesłanek konstytuujących status wykonywania określonych czynności jako działalności gospodarczej (np. działalności handlowej). Z powyższego wynika, iż istotne nie jest to, że działki budowlane, stanowiące majątek prywatny, zostały sprzedane, ale to czy były one nabyte z zamiarem ich sprzedaży, a okoliczności dotyczące częstotliwości muszą w tym przypadku zaistnieć już w momencie nabycia, a nie sprzedaży tych działek. W podanym stanie faktycznym jest to ewidentnie wykluczone, gdyż samo przekształcenie i podział gruntu rolnego nie stanowi jego (ponownego) nabycia, lecz ma wyłącznie charakter administracyjno-prawny. W rezultacie tego podatnikiem z tytułu sprzedaży działek budowlanych może być jedynie osoba, która dokonała nabycia działki (działek) z zamiarem jej (ich) dalszej odsprzedaży. Nie ma również żadnego znaczenia, że sprzedaż podzielonych działek może być dokonywana na rzecz kilku różnych nabywców.

Trafne w tym względzie jest stanowisko przedstawione w wyroku WSA w Warszawie z dnia 15 stycznia 2007 r. (III SA/Wa 3885/2006). Sąd ten stwierdził, że nie można uznać za poprawny poglądu, aby sprzedaż wielu działek budowlanych, jeżeli tylko stanowią one majątek odrębny podatnika VAT i nie służą prowadzonej przez niego działalności, skutkowała powstaniem obowiązku podatkowego w VAT. Jeżeli zatem podatnik nie dokonał nabycia działek w celu ich odsprzedaży, działki te stanowią jego majątek osobisty, uznać należy, że ich sprzedaż nie podlega opodatkowaniu VAT.

Zdaniem Wnioskodawcy na szczególną uwagę zasługuje uzasadnienie wyroku WSA we Wrocławiu z dnia 26 stycznia 2007 r. (l SA/Wr 1688/2006). Sąd stwierdził, iż podatnikiem podatku od towarów i usług jest ten, kto dokonuje czynności handlu, produkcji, świadczenia usługi także wtedy, gdy czynność taka dokonywana jest przez niego jednorazowo, lecz w taki sposób, że wyraźnie wynika z niej zamiar handlu, produkcji, świadczenia usługi tj. obiektywny zamiar prowadzenia takiej działalności. Nie jest działalnością gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług sprzedaż majątku osobistego, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży.

Zainteresowany wskazał ponadto, iż nie bez znaczenia dla zaistniałego stanu faktycznego jest również ostatni wyrok siedmioosobowego składu NSA (z dnia 29 października 2007 r., I FPS 3/07), który ponad wszelką wątpliwość umocnił dominującą w tym zakresie linię orzeczniczą, a z którego wynika, że jeżeli osoba fizyczna dokonuje sprzedaży działek budowlanych wydzielonych z jej prywatnego majątku, ale nie prowadzi działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy VAT, to sam fakt dokonywania sprzedaży nie powoduje, iż sprzedający staje się podatnikiem VAT. Dotyczy to także sytuacji, gdy sprzedaż działek ma charakter częstotliwy. Tym samym sprzedaż dokonywana w powyższych warunkach przez osobę fizyczną nie powoduje powstania obowiązku podatkowego w VAT.

W dniu 31 marca 2008 r. Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu wydał interpretację indywidualną nr ILPP1/443-45/08-2/AK, w której stwierdził, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 17 grudnia 2007 r. (data wpływu 2 stycznia 2008 r.) jest nieprawidłowe.

Biorąc pod uwagę stan prawny oraz przepisy ustawy o podatku od towarów i usług w ww. interpretacji indywidualnej stwierdzono, że zachowania Wnioskodawcy jednoznacznie wyczerpują znamiona działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, tym samym osobę podejmującą te czynności należy uznać za podatnika podatku VAT, a dostawa przedmiotowych działek przeznaczonych pod zabudowę oraz udziałów w działkach stanowiących drogę dojazdową podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług według stawki podstawowej wynikającej z art. 41 ust. 1 ustawy o VAT, tj. 22%.

Pismem z dnia 11 kwietnia 2008 r. (data wpływu 15 kwietnia 2008 r.) Wnioskodawca wezwał tut. Organ do usunięcia naruszenia prawa w interpretacji indywidualnej z dnia 31 marca 2008 r., nr ILPP1/443-45/08-2/AK.

W odpowiedzi na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa z dnia 12 maja 2008 r., nr ILPP1/443/W-29/08-2/HMW Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w wyniku ponownej analizy sprawy, z uwzględnieniem zarzutów przytoczonych w wezwaniu, stwierdził brak podstaw do zmiany interpretacji indywidualnej w przedmiotowej sprawie.

W związku z powyższym, do tut. Organu w dniu 13 czerwca 2008 r. wpłynęła skarga na przedmiotową interpretację indywidualną skierowana do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie.

Postanowieniem z dnia 13 października 2008 r., sygn. akt III SA/Wa 1866/08 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie przekazał sprawę do rozpoznania według właściwości Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu we Wrocławiu.

Wyrokiem z dnia 15 stycznia 2009 r., sygn. akt I SA/Wr 1234/08 Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu uchylił zaskarżoną interpretację indywidualną.

W dniu 8 kwietnia 2009 r. Minister Finansów wniósł skargę kasacyjną od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z dnia 15 stycznia 2009 r.

Wyrokiem z dnia 26 stycznia 2012 r., sygn. akt I FSK 1819/11 Naczelny Sąd Administracyjny oddalił skargę kasacyjną.

W świetle obowiązującego stanu prawnego - biorąc pod uwagę rozstrzygnięcie zawarte w wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z dnia 15 stycznia 2009 r., sygn. akt I SA/Wr 1234/08 oraz w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 26 stycznia 2012 r., sygn. akt I FSK 1819/11 - stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54 poz. 535 ze zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają:

1. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;
2. eksport towarów;
3. import towarów;
4. wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;
5. wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.

W myśl art. 2 pkt 6 ustawy, towarami są rzeczy ruchome, jak również wszelkie postacie energii, budynki i budowle lub ich części, będące przedmiotem czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, które są wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, a także grunty.

Art. 7 ust. 1 ustawy stanowi, iż przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel ().

Zarówno działki budowlane, jak i udziały w gruncie stanowiącym drogę dojazdową do działek spełniają definicje towaru wynikającą z art. 2 pkt 6 ustawy, a ich sprzedaż jest traktowana jako czynność odpłatnej dostawy towarów na terytorium kraju.

Nie każda czynność stanowiąca dostawę w rozumieniu art. 7 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby dana czynność podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, musi być wykonana przez podatnika.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych (art. 15 ust. 2 ustawy).

Zgodnie z art. 2 pkt 15 ustawy, ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o działalności rolniczej, rozumie się przez to produkcję roślinną i zwierzęcą (), a także świadczenie usług rolniczych. Pojęcie rolnika zdefiniowane zostało natomiast w art. 2 pkt 19 ustawy. Z przepisu tego wynika, iż, rolnikiem ryczałtowym jest rolnik dokonujący dostawy produktów rolnych pochodzących z własnej działalności rolniczej lub świadczący usługi rolnicze, korzystający ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 3, z wyjątkiem rolnika obowiązanego na podstawie odrębnych przepisów do prowadzenia ksiąg rachunkowych.

Na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 3 ustawy, zwalnia się od podatku dostawę produktów rolnych z własnej działalności rolniczej, dokonywaną przez rolnika ryczałtowego oraz świadczenie usług rolniczych przez rolnika ryczałtowego.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, iż Wnioskodawca nabył grunty w celu wykorzystania w działalności rolniczej. Po zmianie planu zagospodarowania przestrzennego podzielił działki na mniejsze i dokonał dostawy kilku działek oraz udziałów w działkach stanowiących drogę dojazdową.

Zatem, w niniejszej sprawie istotne jest ustalenie, czy Zainteresowany sprzedając grunty opisane we wniosku działał w charakterze podatnika podatku od towarów i usług.

W tym miejscu należy zauważyć, że temat ten był już wielokrotnie przedmiotem rozważań sądów administracyjnych. Znalazł on również swoje odbicie w wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 15 września 2011 r. w sprawach połączonych C 180/10 i C-181/10 Jarosław Słaby przeciwko Ministrowi Finansów (C-180/10) oraz Emilian Kuć i Halina Jeziorska-Kuć przeciwko Dyrektorowi Izby Skarbowej w Warszawie (C-181/10).

W wyroku tym ETS zastrzegł m.in., że w wypadku stwierdzenia, że Rzeczpospolita Polska nie skorzystała z możliwości przewidzianej w art. 12 ust. 1 Dyrektywy Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. U. UE L 347, s. 1), zmienionej Dyrektywą Rady 2006/138/WE z dnia 19 grudnia 2006 r. (Dz. U. UE L 384, s. 92), należy zbadać, czy transakcje będące przedmiotem sporu w postępowaniach głównych podlegają opodatkowaniu na podstawie art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE, czyli będącego jego odpowiednikiem w Polsce art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług.

Mając zatem na uwadze tezy płynące z powołanego wyżej orzeczenia Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości, w pierwszej kolejności należy przeanalizować, czy do prawa polskiego został transponowany art. 12 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE. W przypadku zaś uzyskania odpowiedzi negatywnej, należy ustalić, czy w danej sprawie dostawa realizowała dyspozycje zawarte w art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług.

Kwestia transpozycji art. 12 ust. 1 Dyrektywy była przedmiotem rozważań innych składów Naczelnego Sądu Administracyjnego. Wątpliwości co do prawidłowości implementacji w ramach ustawy o podatku od towarów i usług wskazywał już Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku w składzie siedmiu sędziów z dnia 29 października 2007 r., sygn. akt I FPS 3/07. W wyroku tym sąd wprawdzie uznał, że realizacja opcji określonej w art. 4 ust. 3 VI Dyrektywy nastąpiła w art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług, lecz uczyniono to w sposób wysoce niedoskonały i budzący wątpliwości interpretacyjne (rozważania dotyczyły co prawda art. 4 ust. 3 VI Dyrektywy, a nie art. 12 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE). Natomiast w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 18 października 2011 r. (sygn. akt I FSK 1536/10) oraz z dnia 10 listopada 2011 r. (sygn. akt I FSK 1668/11), wskazano na brak w ustawie o podatku od towarów i usług unormowań, które w sposób jasny i precyzyjny wskazywałyby na fakt transpozycji do tej ustawy możliwości (opcji) określonej w art. 12 ust. 1 i ust. 3 Dyrektywy 2006/112/WE (poprzednio art. 4 ust. 3 VI Dyrektywy), co do uznania za podatnika każdego, kto okazjonalnie dokonuje transakcji związanej z działalnością gospodarczą, w zakresie pojedynczej dostawy terenu budowlanego.

W powołanym wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 29 października 2007 r., sygn. akt I FPS 3/07 (oraz innych, np. w orzeczeniu Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 27 października 2009 r., sygn. akt I FSK 1043/08) są zawarte kryteria, którymi należy się kierować przy ocenianiu kiedy mamy do czynienia z przypadkiem związanym z działalnością gospodarczą, a kiedy mamy do czynienia z zarządem majątkiem prywatnym.

Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku o sygn. I FSK 1819/11 orzekając w niniejszej sprawie stwierdził, że w celu rozstrzygnięcia zagadnienia opisanego we wniosku niezbędne jest ustalenie, czy Wnioskodawca dokonujący sprzedaży działek działał w charakterze podatnika prowadzącego działalność gospodarczą, czy też w ramach zarządu majątkiem prywatnym. Natomiast za kluczowe dla ustalenia charakteru działań Zainteresowanego uznać należy takie elementy jak: stopień jego aktywności w zakresie obrotu nieruchomościami, który wskazuje, że angażuje on środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w ramach prowadzenia działalności gospodarczej.

Naczelny Sąd Administracyjny w ww. wyroku, powołując się na orzeczenie TSUE w sprawach połączonych C-180/10 i C-181/10 wskazał, iż nie jest działalnością handlową sprzedaż majątku osobistego (prywatnego), który nie został nabyty w celach odsprzedaży (w celach handlowych), lecz spożytkowania w celach prywatnych. Liczba i zakres transakcji sprzedaży gruntów nie może stanowić kryterium rozróżnienia między czynnościami dokonywanymi prywatnie, które znajdują się poza zakresem opodatkowania, a czynnościami stanowiącymi działalność gospodarczą.

Podobnie okoliczność, iż przed sprzedażą Zainteresowany dokonał podziału gruntu na działki w celu osiągnięcia wyższej ceny łącznej sama z siebie nie jest decydująca. Natomiast dla ustalenia zawodowego profilu działalności istotne będą takie okoliczności, jak ewentualne uzbrojenie terenu, wydzielenie dróg wewnętrznych oraz działania marketingowe podjęte w celu sprzedaży działek, wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia. Wskazywać mogą one bowiem na aktywność w zakresie obrotu nieruchomościami, przybierającą formę zawodową (profesjonalną), a w konsekwencji zorganizowaną. Na taki rodzaj działalności wskazywać mogą także takie działania, jak uzyskanie przed sprzedażą decyzji o warunkach zagospodarowania terenu (zabudowy), czy wystąpienie o opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego dla sprzedawanego obszaru, zwłaszcza w sytuacji, gdy sprzedawca jest już podatnikiem w zakresie usług budowlanych, developerskich, czy innych tego rodzaju usług o zbliżonym charakterze.

Zatem za słuszne należy uznać stanowisko zaprezentowane w powołanym już wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 10 listopada 2011 r., sygn. akt I FSK 1668/11, że przyjęcie, iż dana osoba fizyczna sprzedając działki budowlane działa w charakterze podatnika prowadzącego handlową działalność gospodarczą (jako handlowiec), wymaga uprzedniego ustalenia, że jej działalność w tym zakresie przybiera formę zawodową (profesjonalną), czyli stałą (powtarzalność czynności i zamiar wykazany obiektywnymi dowodami ich kontynuacji), a w konsekwencji zorganizowaną. Przesłanka stałości działalności gospodarczej wynika z porównania art. 9 i art. 12. Dyrektywy 2006/112/WE, gdyż skoro art. 12 wprowadza, jako zasadę szczególną, możliwość uznania za podatnika także podmiotów wykonujących działalność gospodarczą w sposób sporadyczny (okazjonalny), to oznacza, iż zasadą ogólną jest, by działalność gospodarcza musiała być wykonywana w sposób ciągły.

Mając na uwadze powyższe stwierdzić należy, że sprzedaż gruntów opisanych we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej nie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT.

Należy bowiem zauważyć, że jak wynika z opisu sprawy nie można uznać, aby Wnioskodawca podejmował czynności, które mogłyby świadczyć o podjęciu przez niego aktywnych działań w zakresie obrotu nieruchomościami, angażujących środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, co skutkowałoby koniecznością uznania go za podmiot prowadzący działalność gospodarczą w rozumieniu tego przepisu, a więc za podatnika podatku od towarów i usług.

W związku z powyższym tut. Organ stwierdził, że transakcja, którą przeprowadził Zainteresowany mieściła się w ramach zarządu majątkiem prywatnym - niemającym cech działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług.

W świetle powyższego, w zaistniałym stanie faktycznym, stwierdzić należy, że Wnioskodawca sprzedając działki oraz wskazane udziały w nieruchomości, które nie zostały nabyte w celu ich sprzedaży (będące majątkiem prywatnym) nie działał w charakterze podatnika podatku od towarów i usług, a tym samym czynności te nie stanowiły działalności gospodarczej, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy. W konsekwencji sprzedaż ta nie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

Wniosek ORD-IN

Treść w pliku PDF 587 kB

Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu