Temat interpretacji

Uznanie czynności realizowanych pomiędzy Liderem konsorcjum a Wnioskodawcą za świadczenie usług podlegających opodatkowaniu VAT w ramach podwykonawstwa oraz zastosowania mechanizmu odwrotnego obciążenia.

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r., poz. 201, z późn. zm.), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 16 marca 2017 r. (data wpływu 21 marca 2017 r.) uzupełnionym pismem z dnia 9 maja 2017 r. (data wpływu 15 maja 2017 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie uznania czynności realizowanych pomiędzy Liderem konsorcjum a Wnioskodawcą za świadczenie usług podlegających opodatkowaniu VAT w ramach podwykonawstwa oraz zastosowania mechanizmu odwrotnego obciążenia jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 21 marca 2017 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie uznania czynności realizowanych pomiędzy Liderem konsorcjum a Wnioskodawcą za świadczenie usług podlegających opodatkowaniu VAT w ramach podwykonawstwa oraz zastosowania mechanizmu odwrotnego obciążenia.

Przedmiotowy wniosek został uzupełniony pismem z dnia 9 maja 2017 r. poprzez sprostowanie nieścisłego sformułowania zawartego we własnym stanowisku.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Przedsiębiorstwo Remontowo-Budowlane Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w (dalej: Wnioskodawca, , Partner) jest czynnym, zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług. Spółka działa w branży budowlanej.

W celu realizacji dużych projektów budowlanych, które przekraczają możliwości samodzielnej realizacji Wnioskodawca w dniu 8 grudnia 2015 r. zawarł w wraz z dwoma innymi podmiotami umowę konsorcjum w ramach, której przyjął funkcję członka konsorcjum (partnera). Pozostali uczestnicy konsorcjum: S.A. z siedzibą w (dalej: , Lider Konsorcjum) i Sp. z o.o. z siedzibą w (dalej: ) są czynnymi zarejestrowanymi podatnikami podatku VAT.

Celem konsorcjum jest wspólne złożenie ofert i realizacja robót budowlano-montażowych polegających na montażu wyposażenia oraz wykonaniu orurowania w budynku produkcyjnym w ramach zadania inwestycyjnego realizowanego przez zlecającego. Zakres robót wykonywanych przez mieści się w pozycji 27 załącznika nr 14 do ustawy o VAT, symbol PKWiU 43.29.11.0 roboty związane z zakładaniem izolacji.

Strony postanowiły, że zawarcie umowy konsorcjum nie prowadzi do zawarcia pomiędzy stronami umowy spółki cywilnej. Podatnikami VAT są uczestnicy konsorcjum: Lider i partnerzy, którzy jako równorzędne podmioty zobowiązały się do wykonania wspólnego przedsięwzięcia. Konsorcjum nie posiada osobowości prawnej i nie może występować jako podatnik VAT. Konsorcjanci zobowiązują się działać solidarnie i nie podejmować jakichkolwiek działań mogących naruszyć ich wzajemne interesy. Poprzez zawarcie umowy strony zobowiązują się wykonania określonych zadań. W ramach umowy członkowie konsorcjum udzielili Liderowi konsorcjum pełnomocnictwa do reprezentowania członków konsorcjum w czynnościach prawnych z inwestorem takich jak:

• podpisanie i złożenie oferty,

• reprezentowanie członka konsorcjum w wyjaśnianiu treści oferty przedmiotowego zamówienia i negocjacji warunków umowy,

• podejmowanie czynności prawnych a w szczególności składania oświadczeń wiedzy i woli w związku z uczestnictwem w realizacji umowy,

• zawarcie umowy z inwestorem, po wcześniejszej akceptacji warunków umowy przez członka konsorcjum, z zastrzeżeniem że każda zmiana umowy wymagać będzie akceptacji członka konsorcjum,

• dokonywania w imieniu członka konsorcjum rozliczeń z inwestorem,

• reprezentowania członka konsorcjum w sprawach sądowych.

Za pełnienie roli Lidera konsorcjum przysługuje liderowi wynagrodzenie od członków konsorcjum w wysokości określonej procentowo od wynagrodzenia należnego poszczególnym członkom konsorcjum. Wynagrodzenie jest potrącane proporcjonalnie, z każdej płatności dokonanej przez inwestora na rzecz konsorcjum. Do wynagrodzenia doliczany jest podatek VAT, a samo wynagrodzenie dokumentowane fakturą.

Lider Konsorcjum umocowany jest także do:

• wystawiania na inwestora faktur w imieniu konsorcjum jak również otrzymywania od zamawiającego płatności. Faktury będą wynikały z protokołów zaawansowania robót przedkładanych przez lidera do zaakceptowania inwestorowi,

• otrzymywania całości wynagrodzenia od inwestora,

• reprezentowania członka konsorcjum w zakresie pozostałych spraw wynikających z przebiegu postępowania o udzielenie zamówienia oraz realizacji umowy z inwestorem,

• wniesienia wadium związanego z udziałem w przetargu (koszty wadium ponoszą proporcjonalnie wszyscy uczestnicy konsorcjum).

Umowa konsorcjum przewiduje zakres realizowanych prac każdego z uczestników konsorcjum oraz stanowi, że każdy z konsorcjantów ponosi wszelkie koszty związane z przygotowaniem swojej części oferty oraz koszty realizacji swojej części kontraktu. Każda ze stron konsorcjum gwarantuje wykonanie zadania za ceny zawarte w złożonej inwestorowi ofercie, zgodnie z harmonogramem prac. Wszyscy konsorcjanci ponoszą solidarną odpowiedzialność za niewykonanie lub nienależyte wykonanie umowy z zastrzeżeniem, że każda ze stron odpowiada za skutki niewykonania lub nienależytego wykonania umowy z przyczyn od niej zależnych i w zakresie faktycznie wykonywanych przez tę stronę czynności. W stosunku do osób trzecich, każdy z konsorcjantów samodzielnie odpowiada za szkody wyrządzone w związku z realizacją umowy z inwestorem. Każdy z konsorcjantów jest zobowiązany na własny koszt naprawiać wady i usterki wynikające z realizacji swojej części umowy z inwestorem, a gdyby wady nie udało się przypisać do którejkolwiek z części koszty jej poniesienia pokryją wszyscy konsorcjanci proporcjonalnie do wysokości wynagrodzenia brutto każdego z nich.

Umowa konsorcjum przewiduje następujące zasady rozliczeń między członkami:

• wynagrodzenie będzie wypłacane zgodnie z zasadami wynikającymi z kontraktu z inwestorem proporcjonalnie do zakresu wykonanych przez konsorcjantów robót,

• podstawę wystawienia przez partnera faktury VAT liderowi konsorcjum stanowi przekazany przez lidera konsorcjum inwestorowi protokół odbioru częściowego/końcowego robót zatwierdzony przez inwestora, w zakresie rzeczowym robót wykonanych przez partnera objętym tym protokołem,

• podstawę do wypłaty wynagrodzenia partnerowi stanowi prawidłowo wystawiona na lidera konsorcjum faktura VAT za wykonane roboty i usługi,

• wypłaty na podstawie otrzymanych faktur dokonuje lider konsorcjum, zgodnie z zasadami i terminami płatności wynikającymi z kontraktu, pod warunkiem wpływu terminowej płatności od inwestora.

W aneksie do umowy konsorcjum podpisanym dnia 2 stycznia 2017 r. (po wejściu w życie ustawy zmieniającej ustawę VAT w zakresie odwrotnego obciążenia dla robót budowalnych) strony postanowiły, że do celów podatkowych lider konsorcjum jest generalnym wykonawcą, a członkowie konsorcjum są jego podwykonawcami.

Rozliczenie prac konsorcjum z inwestorem jest dokonywane w okresach miesięcznych na podstawie procentowego zaawansowania prac, zgodnie ze szczegółowym harmonogramem realizacji. Podstawą wystawienia faktur przez lidera konsorcjum będą każdorazowo podpisane przez strony umowy protokoły bezusterkowego odbioru robót, faktury wystawiane będą w terminie 7 dni od daty podpisania ww. protokołów.

Podsumowując Wnioskodawca stwierdził, że choć podmioty tworzące konsorcjum składają wspólną ofertę, to jednak jej faktyczna realizacja spoczywa (w zakresie przypisanych prac) na każdym z uczestników konsorcjum. W relacjach między uczestnikami konsorcjum, każdy z nich jest samodzielnie i wyłącznie odpowiedzialny za prawidłowe i terminowe wykonanie zakresu przydzielonych mu prac.

Lider konsorcjum jest jedynym podmiotem wystawiającym faktury na rzecz inwestora z tytułu realizacji kontraktu. Na podstawie faktur wystawianych przez Lidera Konsorcjum, inwestor jest zobowiązany płacić całość wynagrodzenia z tytułu wykonania kontraktu. Pozostali członkowie, z tytułu wykonania przydzielonego im zakresu prac, wystawiać będą faktury na rzecz Lidera konsorcjum i na ich podstawie otrzymywać będą wynagrodzenie w związku z realizacją kontraktu. Po otrzymaniu zapłaty wynagrodzenia od inwestora Lider Konsorcjum, dokonuje jego podziału pomiędzy siebie i członków konsorcjum w takich kwotach, jakie wynikają z umowy konsorcjum i z faktur wystawionych przez członków konsorcjum na Lidera.

W związku z tak ukształtowanym modelem działania konsorcjum oraz zmianami dotyczącymi zastosowania mechanizmu odwrotnego obciążenia w stosunku do usług budowlanych zawartych w załączniku nr 14 do ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (dalej: ustawa o VAT), strony ustaliły, że dla celów podatkowych Lider konsorcjum traktowany będzie jako główny wykonawca a partnerzy jako jego podwykonawcy. W związku z tym Lider konsorcjum wystawia na rzecz inwestora faktury z wykazanym podatkiem należnym i właściwą jego stawką. Natomiast partnerzy rozliczający się z wykonanych usług jedynie z Liderem konsorcjum przyjmują w łańcuchu dostaw usług budowlanych pozycję jego podwykonawców.

W związku nowelizacją ustawy o VAT, która od 1 stycznia 2017 r. objęła usługi budowlane zawarte w załączniku nr 14 do ustawy Wnioskodawca za usługi zakończone w roku 2017 wystawia faktury VAT zgodnie z tzw. mechanizmem odwrotnego obciążenia, w kwocie netto bez wykazywania kwot podatku należnego. Podatnikiem zobowiązanym do rozliczenia podatku należnego z tytułu świadczenia usług pomiędzy partnerem a liderem jest Lider konsorcjum.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

Czy prawidłowym jest postępowanie Wnioskodawcy polegające na uznaniu, że rozliczenia dokonywane pomiędzy Liderem konsorcjum a Wnioskodawcą z tytułu wykonanych prac powinny być traktowane jako świadczenie usług podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT, konsekwencją czego jest uznanie, że partnerzy konsorcjum (w tym Wnioskodawca) występują w roli podwykonawcy Lidera konsorcjum?

Zdaniem Wnioskodawcy (uzupełnionym pismem z dnia 9 maja 2017 r.):

Ad. 1)

Prawidłowym jest postępowanie Wnioskodawcy polegające na uznaniu, że rozliczenia dokonywane pomiędzy Liderem Konsorcjum a Wnioskodawcą z tytułu wykonywanych prac są traktowane jako świadczenie usług podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT, konsekwencją czego jest uznanie, że partnerzy konsorcjum (w tym Wnioskodawca) występują w roli podwykonawcy Lidera konsorcjum.

Ad. 2)

Do rozliczeń pomiędzy Wnioskodawcą a Liderem konsorcjum znajdzie zastosowanie mechanizm odwrotnego obciążenia, zgodnie z którym podatnikiem podatku będzie nabywca usług - Lider konsorcjum i tym samym Wnioskodawca nie będzie zobowiązanym do naliczenia podatku z tytułu wykonanych w ramach konsorcjum usług (wystawi fakturę bez podatku).

Wspólne uzasadnienie stanowisk Wnioskodawcy do pytania nr 1 i nr 2

W ocenie Wnioskodawcy, rozliczenia dokonywane pomiędzy Wnioskodawcą a Liderem konsorcjum z tytułu wykonanych przez Wnioskodawcę prac powinny być traktowane jako wynagrodzenie za świadczenie usług podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT, dokumentowane fakturami wystawianymi przez Wnioskodawcę tytułem częściowego lub końcowego wykonania usług. W związku z powyższym Lider konsorcjum przyjmuje na siebie rolę generalnego wykonawcy, natomiast pozostali członkowie konsorcjum są jego podwykonawcami.

Zdaniem Wnioskodawcy zmiany w przepisach ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług zobowiązują Spółkę do rozliczania podatku na zasadach ogólnych stosując stawkę podstawową 23 % (lub w określonych przez ustawę przypadkach stawkę obniżoną 8%) tylko w stosunku czynnych podatników VAT będących głównymi inwestorami oraz ewentualnie do osób fizycznych będących konsumentami. Natomiast w przypadku wykonywania robót budowlanych na rzecz głównego wykonawcy oraz jego podwykonawców, Spółka działa w charakterze podwykonawcy i jest zobowiązana do rozliczania podatku VAT na zasadzie odwrotnego obciążenia.

Konsekwencją tego jest rozliczanie się Wnioskodawcy z Liderem konsorcjum w ramach usług wymienionych w załączniku nr 14 do ustawy o VAT na zasadach odwrotnego obciążenia.

W odniesieniu do powyższego należy wskazać, że zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy - opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Na podstawie art. 5a towary lub usługi będące przedmiotem czynności, o których mowa w art. 5, wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, są identyfikowane za pomocą tych klasyfikacji, jeżeli dla tych towarów lub usług przepisy ustawy lub przepisy wykonawcze wydane na jej podstawie powołują symbole statystyczne.

Przepis art. 2 pkt 6 ustawy stanowi, że przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Na mocy art. 7 ust. 1 ustawy - przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Natomiast, w myśl art. 8 ust. 1 ustawy - przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7.

Art. 8 ust 2a stanowi, że w przypadku, gdy podatnik, działając we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej, bierze udział w świadczeniu usług, przyjmuje się, że ten podatnik sam otrzymał i wyświadczył te usługi.

Ustawodawca definiując pojęcie usług posłużył się definicją negatywną stwierdzając, że usługą jest każde świadczenie na rzecz określonych podmiotów, które nie jest dostawą towarów. Jest to definicja tożsama z art. 24 dyrektywy 2006/112/WE, gdzie definiuje się usługi jako "każdą transakcję, która nie jest dostawą". Pojęcie świadczenia należy oceniać z punktu widzenia przepisów kodeksu cywilnego, gdyż ustawa nie precyzuje jego znaczenia. Zgodnie zatem z art. 353 KC zobowiązanie polega na tym, że wierzyciel może żądać od dłużnika świadczenia, a dłużnik powinien świadczenie spełnić. Świadczenie może polegać na działaniu albo na zaniechaniu.

W związku z przytoczonymi przepisami prawa należy uznać, że warunkami odpłatnego świadczenia usług jest, aby:

• świadczenie polegało na działaniu bądź powstrzymaniu się od działania usługodawcy,

• istniał stosunek prawny będący podstawą świadczenia usług,

• świadczenie było odpłatne (z wyjątkami przewidzianymi w ustawie),

• wynagrodzenie za usługę dało się wyrazić w pieniądzu,

• związek wynagrodzenia ze świadczoną usługą musi być bezpośredni.

Jeśli między świadczącym usługę a beneficjentem takiej usługi nie istniał żaden stosunek prawny, nie istniała żadna umowa, nie dochodzi do świadczenia usług w rozumieniu dyrektywy, brak jest bowiem bezpośredniego związku między usługą a wynagrodzeniem.

Odpłatność oznacza wykonanie czynności (dostawy towarów oraz świadczenia usług) za wynagrodzeniem. W znaczeniu potocznym wynagrodzenie to zapłata za pracę, należność. Natomiast odpłatny to taki, który wymaga zapłacenia, zwrotu kosztów, płatny. Zatem, pod pojęciem odpłatności rozumieć należy prawo podmiotu sprzedającego towar lub świadczącego usługę do żądania od nabywcy towaru, odbiorcy usługi lub osoby trzeciej zapłaty ceny lub ekwiwalentu (np. w postaci świadczenia wzajemnego).

W związku z powyższym zdaniem Wnioskodawcy środki pieniężne otrzymywane w ramach umowy konsorcjum od lidera stanowią wynagrodzenie za wykonane na jego rzecz usługi.

Z treści art. 15 ust. 1 ustawy wynika, że podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Na mocy art. 15 ust. 2 ustawy - działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Zdaniem Wnioskodawcy, instytucja konsorcjum nie występuje ani w prawie cywilnym, ani podatkowym. Zawieranie takich porozumień jest jednak dopuszczalne w ramach swobody umów wyrażonej w kodeksie cywilnym. Stosownie do art. 353¹ ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r., poz. 121, z późn. zm.) - strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek prawny według swego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego.

Celem zawarcia przez Wnioskodawcę umowy konsorcjum jest realizacja wspólnego przedsięwzięcia, które przewyższa możliwości finansowe pojedynczych podmiotów i zapewnia odniesienie wspólnych korzyści. Umowa konsorcjum nie ma na celu powstania nowego podmiotu gospodarczego. Konsorcjum nie ma osobowości prawnej, podmiotowości prawnej ani własnego majątku. Wszyscy członkowie konsorcjum zachowują niezależność w działaniach nieobjętych umową, natomiast w działaniach konsorcjum realizują wspólną politykę finansową objętą porozumieniem. Zawierając umowę konsorcyjną strony określiły, kto będzie reprezentował konsorcjum na zewnątrz, prowadził wspólny rachunek do rozliczeń i regulowania płatności pomiędzy konsorcjum a inwestorem. Zgodnie z zapisami umowy Wnioskodawca i pozostali uczestnicy konsorcjum działają wspólnie i w porozumieniu, ale nie na jeden i wspólny rachunek. Każdy z uczestników konsorcjum jest samodzielnie i wyłącznie odpowiedzialny za prawidłowe i terminowe wykonanie własnego zakresu prac. Każdy z uczestników konsorcjum ponosi osobno wszelkie koszty związane z przygotowaniem i realizacją umowy z inwestorem w zakresie swojego udziału. Każda zmiana umowy wymaga akceptacji każdego z uczestników konsorcjum. Lider wraz z członkami konsorcjum ponosi solidarną odpowiedzialność za niewykonanie lub nienależyte wykonanie umowy, z zastrzeżeniem, że każda ze stron odpowiada za skutki niewykonania lub nienależytego wykonania umowy z przyczyn od niej zależnych i w zakresie faktycznie wykonywanych przez tę stronę czynności. W stosunku do osób trzecich, każdy z konsorcjantów samodzielnie odpowiada za szkody wyrządzone w związku z realizacją umowy z inwestorem. Płatności pomiędzy konsorcjum a inwestorem były dokonywane w ten sposób, że lider wystawiał na rzecz inwestora faktury dokumentujące realizację określonego etapu prac, natomiast wypłata była dokonywana na konto lidera w ustalonym przez strony terminie umownym. Natomiast, Wnioskodawca (partner konsorcjum), z tytułu realizacji swojej części robót wynikających z kontraktu, wystawiał faktury na rzecz lidera konsorcjum.

Mając na uwadze obowiązujące przepisy prawa podatkowego oraz zasady funkcjonowania konsorcjum, w tym zasadę odrębności podatników, którzy występują wobec siebie w relacji lider konsorcjum - podwykonawcy, uczestnicy konsorcjum zobowiązani są do fakturowania wzajemnych świadczeń oraz uprawnieni są do wyboru podmiotu, który odpowiedzialny jest za rozliczenia ze zleceniodawcą. Tym samym, zdaniem Wnioskodawcy uwzględniając charakter wzajemnych powiązań kontraktowych wskazać należy, że lider konsorcjum, jako podmiot reprezentujący konsorcjum przed zleceniodawcą we wszystkich sprawach związanych z wykonaniem oraz rozliczeniem kontraktu, świadczy na rzecz inwestora usługę i jest zobowiązany, w świetle przedstawionych powyżej założeń oraz przepisów podatkowych, do wystawiania na rzecz zleceniodawcy faktur VAT, dokumentujących część/całość robót wykonanych przez konsorcjum na rzecz zamawiającego. Pozostali uczestnicy konsorcjum świadczący usługi na rzecz lidera w zakresie wynikającym z zawartej umowy, są również zobowiązani do wystawiania faktur dokumentujących te czynności.

Na gruncie ustawy VAT konsorcjum nie jest podatnikiem podatku VAT. Każdy z uczestników konsorcjum jest odrębnym podatnikiem, który dokonuje we własnym imieniu dostawy towarów i świadczenia usług. W związku z tym na Wnioskodawcy ciąży obowiązek podatkowy z tytułu wykonania czynności podlegających opodatkowaniu.

Wobec tego wynikające z postanowień umownych konsorcjum czynności dokonywane przez Wnioskodawcę na rzecz lidera w związku z wykonaniem umowy konsorcjum stanowią czynności podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, określone w art. 8 ust. 1 ustawy. Oznacza to, że uczestnicy konsorcjum działając w jego ramach powinni do wzajemnych rozliczeń stosować reguły wynikające z ustawy o podatku od towarów i usług oraz aktów wykonawczych do niej, w tym także w zakresie wystawiania faktur VAT dokumentujących wykonywane przez nich czynności. Lider konsorcjum jest beneficjentem czynności wykonywanych przez Wnioskodawcę. Przekazana na rzecz Wnioskodawcy kwota stanowiąca zwrot kosztów poniesionych w związku z realizacją celów konsorcjum, stanowi dla niego wynagrodzenie za świadczenie usług, które na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług podlegają opodatkowaniu na zasadach określonych w ustawie.

Uprawnionym jest, zatem zdaniem Wnioskodawcy twierdzenie, że odsprzedaje liderowi wykonany przez siebie zakres prac a wynagrodzeniem za to jest przekazywana przez lidera przypadająca na Partnera część zapłaty za wykonane świadczenie. W związku z powyższym winny być one udokumentowane poprzez wystawienie faktury VAT zgodnie z art. 106a ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT.

Stosownie do art. 17 ust. 1 pkt 8 podatnikami podatku są również osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne nabywające usługi wymienione w załączniku nr 14 do ustawy, jeżeli łącznie spełnione są następujące warunki:

1. usługodawcą jest podatnik, o którym mowa w art. 15, u którego sprzedaż nie jest zwolniona od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 i 9,
2. usługobiorcą jest podatnik, o którym mowa w art. 15, zarejestrowany jako podatnik VAT czynny.

Natomiast zgodnie ze zmianami wprowadzonymi do ustawy o VAT z dniem 1 stycznia 2017 r. art. 17 ust. 1h przewiduje dodatkowy warunek w przypadku usług wymienionych w poz. 2-48 załącznika nr 14 do ustawy, a mianowicie przepis ust. 1 pkt 8 stosuje się, jeżeli usługodawca świadczy te usługi jako podwykonawca.

Powyższe regulacje wprowadzają mechanizm odwrotnego obciążenia podatkiem od towarów i usług, który stanowi odstępstwo od generalnej zasady (zgodnie, z którą osobą zobowiązaną do rozliczenia VAT jest podatnik dokonujący dostawy towarów lub świadczenia usług) i przenosi obowiązek rozliczenia VAT należnego ze sprzedającego na nabywcę.

Katalog usług objętych mechanizmem odwrotnego obciążenia ujęty został w załączniku nr 14 do ustawy o VAT. Katalog ten obejmuje szeroko pojęte roboty budowlane, których część jest przedmiotem działalności Wnioskodawcy.

Wątpliwości, co do przytoczonych przepisów może budzić ostatni warunek wprowadzony nowelizacją ustawy z dniem 1 stycznia 2017 r., a mianowicie, świadczenie usług jako podwykonawca. Ustawa o VAT nie zawiera definicji tego pojęcia. Ministerstwo Finansów w raporcie z konsultacji społecznych stwierdziło, że dla prawidłowego rozumienia terminu podwykonawca wystarczająca jest definicja zawarta w internetowym wydaniu Słownika języka polskiego, zgodnie, z którą: podwykonawca - firma lub osoba wykonująca pracę na zlecenie głównego wykonawcy" (http://sjp.pwn.pl/sjp/podwykonawca;2503008). Przy dalszych podzleceniach przyjąć należy podejście, zgodnie z którym podwykonawca zlecający jest głównym wykonawcą swojego zakresu prac.

W związku z powyższym w rozumieniu Wnioskodawcy, podwykonawcą będzie każdy podmiot, który świadczy usługi budowlane na rzecz podmiotu innego niż Inwestor, czyli podmiotu prowadzącego działalność gospodarczą, który nabędzie usługi (wymienione w załączniku), i wykorzysta je we własnej działalności gospodarczej. Inwestorem może być również osoba fizyczna nieprowadząca działalności gospodarczej.

Zatem Wnioskodawca będzie występował w charakterze podwykonawcy tylko w stosunku do generalnego wykonawcy oraz jego podwykonawców. Na mocy przepisów ustawy obowiązek rozliczenia VAT należnego zostanie przeniesiony ze sprzedającego na nabywcę. Tym samym na mocy art. 106e ust. 4 pkt 1 faktura wystawiana przez Wnioskodawcę na lidera konsorcjum nie zawiera: stawki podatku, sumy wartości sprzedaży netto, z podziałem na sprzedaż objętą poszczególnymi stawkami podatku i sprzedaż zwolnioną od podatku, kwoty podatku od sumy wartości sprzedaży netto, z podziałem na kwoty dotyczące poszczególnych stawek podatku. Stosownie zaś do art. 106e ust. 1 pkt 18 faktura VAT zawiera wyrazy "odwrotne obciążenie".

Wnioskodawca stoi na stanowisku, że biorąc pod uwagę istotę umowy konsorcjum oraz jego charakter podmiotem będącym głównym wykonawcą prac realizowanych zgodnie z umową na rzecz inwestora będzie lider konsorcjum. Partnerzy konsorcjum w ramach wewnętrznych rozliczeń z Liderem w ramach konsorcjum występują wobec siebie w relacji Lider konsorcjum - podwykonawcy, czyli generalny wykonawca i jego podwykonawcy. W związku z powyższym Wnioskodawca rozliczając się z liderem konsorcjum, zobowiązany jest stosować szczególne zasady wynikające z ustawy o podatku do towarów i usług, zgodnie z którymi podatnikiem zobowiązanym do rozliczenia podatku należnego z tytułu wykonanych usług jest ich nabywca.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Tut. Organ informuje, że wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania) Zainteresowanego. Inne kwestie przedstawione w opisie sprawy oraz własnym stanowisku, które nie zostały objęte pytaniem, nie mogą być zgodnie z art. 14b § 1 rozpatrzone.

Jednocześnie podkreślić należy, iż tut. Organ wydając interpretację przepisów prawa podatkowego na podstawie art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej nie prowadzi postępowania podatkowego w rozumieniu tej ustawy. Niniejsza interpretacja indywidualna ogranicza się wyłącznie do udzielenia pisemnej informacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w okolicznościach stanu faktycznego podanego przez Wnioskodawcę. Tut. Organ informuje, iż nie jest właściwy do przeprowadzenia postępowania dowodowego, które w przedmiotowej sprawie umożliwiłoby weryfikację opisanego stanu faktycznego.

Ponadto zauważa się, że stosownie do art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej, powyższa interpretacja indywidualna nie wywiera skutku prawnego dla kontrahenta Wnioskodawcy oraz pozostałych Partnerów.

Zaznacza się także, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

Końcowo tut. Organ informuje, że podany w opisie sprawy przez Wnioskodawcę publikator ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny tj. Dz. U. z 2014 r., poz. 121, z późn. zm. jest nieaktualny. Obecny publikator ww. ustawy to: Dz. U. z 2017 r, poz. 459.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2016 r., poz. 718, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

Stanowisko

prawidłowe

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej