Temat interpretacji

Stan faktyczny:

Podatnik świadczy usługi spedycyjne w wewnątrzwspólnotowym oraz w międzynarodowym transporcie towarów. Usługi świadczone są na rzecz polskich podatników VAT i podatników VAT z pozostałych krajów członkowskich.

Ocena prawna stanu faktycznego:

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535), zwana dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają: odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów, import towarów, wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju, wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.

W myśl przepisów art. 8 ust. 1 ustawy przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...).

Zgodnie z art. 27 ust. 1 ustawy w przypadku świadczenia usług miejscem świadczenia jest miejsce, gdzie świadczący usługę posiada siedzibę, a w przypadku posiadania stałego miejsca prowadzenia działalności, z którego świadczy usługi - miejsce, gdzie świadczący usługę posiada stałe miejsce prowadzenia działalności; w przypadku braku takiej siedziby lub stałego miejsca prowadzenia działalności - miejsce stałego zamieszkania, z zastrzeżeniem ust. 2-6 i art. 28. Osobne uregulowania dotyczą więc:

• usług transportowych - art. 27 ust. 2 pkt ustawy - gdzie miejscem świadczenia usług jest miejsce, gdzie odbywa się transport, z uwzględnieniem pokonanych odległości, z zastrzeżeniem art. 28;
• usług pośrednictwa i spedycji związanych bezpośrednio z wewnątrzwspólnotowymi usługami transportu towarów - art. 28 ust. 5 pkt 1 ustawy - gdzie miejscem świadczenia tych usług jest miejsce, gdzie transport towarów się rozpoczyna, z zastrzeżeniem ust. 6. W przypadku gdy nabywca usługi podał dla tej czynności świadczącemu usługę numer, pod którym jest zidentyfikowany na potrzeby podatku lub podatku od wartości dodanej na terytorium państwa członkowskiego innym niż terytorium państwa członkowskiego, na którym zgodnie z ust. 5 ma miejsce świadczenia usługa, miejscem świadczenia usługi jest terytorium państwa członkowskiego, które wydało nabywcy ten numer - art. 28 ust. 6 ustawy.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że Podatnik świadczy usługi związane z wewnątrzwspólnotowym transportem towarów (transport towarów, którego rozpoczęcie i zakończenie ma miejsce odpowiednio na terytorium dwóch różnych państw członkowskich) oraz usługi transportu międzynarodowego (spedycja związana z transportem towarów z krajów trzecich na terytorium Wspólnoty). W związku z powyższym określenie miejsca świadczenia usług spedycyjnych związanych bezpośrednio z wewnątrzwspólnotowym transportem przedstawia się następująco na trasie:

• Polska - państwo członkowskie inne niż Polska, gdy zleceniodawcą jest podatnik VAT z inne państwa członkowskiego miejscem świadczenia usługi będzie państwo członkowskie inne niż Polska jeżeli podatnik VAT - zleceniodawca poda ważny numer NIP-UE,
• Polska - państwo członkowskie inne niż Polska, gdy zleceniodawcą jest jest podatnik VAT z Polski miejscem świadczenia usługi będzie Polska,
• Polska - państwo członkowskie inne niż Polska, gdy zleceniodawcą jest podatnik VAT z trzeciego państwa członkowskiego (innego niż Polska i kraj docelowy transportu towarów), miejscem świadczenia usługi będzie trzecie państwo członkowskie jeżeli podatnik VAT-zleceniodawca poda ważny numer NIP-UE,
• państwo członkowskie inne niż Polska - Polska, gdy zleceniodawcą jest podatnik VAT z państwa członkowskiego innego niż Polska miejscem świadczenia usługi będzie państwo członkowskie inne niż Polska (miejsce rozpoczęcia transportu towarów),
• państwo członkowskie inne niż Polska - Polska, gdy zleceniodawcą jest podatnik VAT z Polski miejscem świadczenia usługi będzie Polska jeżeli podatnik VAT- zleceniodawca poda ważny numer NIP-UE,
• państwo członkowskie inne niż Polska - Polska, gdy zleceniodawcą jest podatnik VAT z trzeciego państwa członkowskiego (innego niż kraj rozpoczęcia transportu towarów i Polska) miejscem świadczenia usługi będzie trzecie państwo członkowskie jeżeli podatnik VAT-zleceniodawca poda ważny numer NIP-UE.

Zasady dokumentowania transakcji określa art. 106 ustawy. Zgodnie z ust. 1 wymienionego artykułu podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani wystawić fakturę stwierdzającą w szczególności dokonanie sprzedaży, datę dokonania sprzedaży, cenę jednostkową bez podatku, podstawę opodatkowania, stawkę i kwotę podatku, kwotę należności oraz dane dotyczące podatnika i nabywcy (...). Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio do dostawy towarów lub świadczenia usług, dokonywanych przez podatników zarejestrowanych jako podatnicy VAT czynni lub zwolnieni, jeżeli miejscem opodatkowania tych czynności jest terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju lub terytorium państwa trzeciego i dla tych czynności podatnicy ci nie są zidentyfikowani dla podatku od wartości dodanej lub-w przypadku terytorium państwa trzeciego-podatku o podobnym charakterze-art. 106 ust. 2 ustawy.

Szczegółowe zasady wystawiania faktur, dane, które powinny zawierać, oraz sposób i okres ich przechowywania zawiera rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 27 kwietnia 2004 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, zaliczkowego zwrotu podatku, zasad wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 97, poz. 971). Dokumentują świadczenie usług podatnik będzie więc wystawiał co do zasady faktury VAT. Inne regulacje mogą wystąpić w przypadku, gdy podatnik będzie obowiązany zarejestrować się w podatku VAT na terytorium innego państwa członkowskiego. W takim przypadku będzie musiał postępować zgodnie z przepisami obowiązującymi na terytorium danego państwa członkowskiego.

Przy świadczeniu usług spedycyjnych związanych z wewnątrzwspólnotową usługą transportu towarów w przypadku gdy miejscem świadczenia jest terytorium kraju ma zastosowanie stawka podstawowa 22%. W przypadku gdy miejsce świadczenia znajduje się poza terytorium kraju - przepisy polskiej ustawy o podatku od towarów i usług nie mają zastosowania. W takim przypadku usługa opodatkowana jest na zasadach określonych w przepisach danego kraju członkowskiego.

W przypadku usług spedycyjnych związanych z importem towarów będą miały natomiast zastosowanie przepisy art. 83 ust. 1 pkt 23 i ust. 2-6 ustawy. Zgodnie z art. 83 ust. 3 pkt 3 ustawy przez usługi transportu międzynarodowego, o których mowa w ust. 1 pkt 23 rozumie się usługi pośrednictwa i spedycji międzynarodowej, związane z usługami, o których mowa w pkt 1 i 2 - czyli w przypadku, gdy towar jest przemieszczany:

1. z miejsca wyjazdu na terytorium kraju do miejsca przyjazdu poza terytorium Wspólnoty,
2. z miejsca wyjazdu poza terytorium Wspólnoty do miejsca przyjazdu na terytorium kraju,
3. z miejsca wyjazdu poza terytorium Wspólnoty do miejsca przyjazdu poza terytorium Wspólnoty, jeżeli trasa przebiega na pewnym odcinku przez terytorium kraju ( tranzyt),
4. z miejsca wyjazdu na terytorium państwa członkowskiego innym niż terytorium kraju do miejsca przyjazdu poza terytorium Wspólnoty lub z miejsca wyjazdu poza terytorium Wspólnoty do miejsca przyjazdu na terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju, jeżeli trasa przebiega na pewnym odcinku przez terytorium kraju.

Skoro usługi spedycji zostały w takich przypadkach zrównane z usługami transportu międzynarodowego, będzie miał zastosowanie art. 27 ust. 2 pkt 2 ustawy. Oznacza to, iż miejsce świadczenia jest tam, gdzie odbywa się transport, z uwzględnieniem pokonanych odległości. Ustawie o podatku od towarów i usług będzie podlegać część transportu odbywająca się na terytorium kraju. Przy zachowaniu warunków określonych w art. 83 ustawy podatnikowi będzie przysługiwało prawo stosowania stawki 0%, odnośnie części usługi, która ma miejsce na terytorium kraju. Dokumentami stanowiącymi dowód świadczenia usług transportu międzynarodowego są w przypadku transportu towarów przez przewoźnika lub spedytora - list przewozowy lub dokument spedytorski (kolejowy, lotniczy, samochodowy, konosament morski, konosament żeglugi śródlądowej), stosowany wyłącznie w komunikacji międzynarodowej, lub inny dokument, z którego jednoznacznie wynika, że w wyniku przewozu z miejsca nadania do miejsca przeznaczenia nastąpiło przekroczenie granicy z państwem trzecim, oraz faktura wystawiona przez przewoźnika (spedytora).W przypadku transportu towarów importowanych oprócz dokumentów wymienionych powyżej dokumentem stanowiącym dowód świadczenia usług jest dokument potwierdzony przez urząd celny, z którego jednoznacznie wynika fakt wliczenia wartości usługi do podstawy opodatkowania z tytułu importu towarów.

W przypadku nie spełnienia warunków odcinek krajowy opodatkowany będzie stawką 22%. Odcinek poza krajem nie podlega regulacjom zawartym w przepisach polskiej ustawy o podatku od towarów i usług.

Zasady wystawiania faktur są analogiczne, jak w przypadku usług spedycji związanych z wewnątrzwspólnotową usługą transportu towarów.