Temat interpretacji

Odpowiadając na pytanie podatnika dotyczące podlegania opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wykonywanych przez niego usług, tutejszy organ podatkowy wskazuje, iż zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają m. in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Stosownie do postanowień art. 8 ust. 1 pkt 1 cytowanej ustawy przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej nie mającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 podanej wyżej ustawy, w tym również przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej. W świetle powyższych uregulowań obrót wierzytelnościami tj. zakup w celu ich dalszej odsprzedaży lub windykacji stanowi świadczenie usług. Natomiast zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, zwolnione zostały od podatku VAT usługi wymienione w załączniku Nr 4 do cytowanej ustawy. Do katalogu wyżej wskazanych usług ustawodawca zaliczył między innymi usługi pośrednictwa finansowego (poz. 3), tj. usługi zaliczone do grupowania statystycznego sekcja J ex (65-67) za wyjątkiem:

• działalności lombardów, z wyjątkiem usług świadczonych przez banki;
• usług polegających na oddaniu w odpłatne użytkowanie rzeczy ruchomej;
• usług doradztwa finansowego (PKWiU ex 67.13.10-00.20);
• usług doradztwa ubezpieczeniowego oraz wyceny dla towarzystw ubezpieczeniowych (PKWiU ex 67.20.10-00.20, -00.30), z wyjątkiem świadczonych przez zakład ubezpieczeń w rozumieniu przepisów o działalności ubezpieczeniowej oraz świadczonych w tym zakresie przez podmioty działające w imieniu i na rzecz zakładu ubezpieczeń;
• usług ściągania długów oraz faktoringu;
• usług zarządzania akcjami, udziałami w spółkach lub związkach, obligacjami i innymi rodzajami papierów wartościowych, z wyjątkiem wymienionych w art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy;
• transakcji dotyczących dokumentów ustanawiających tytuł własności;
• transakcji dotyczących praw w odniesieniu do nieruchomości.

Podatnik przedstawiając swoje stanowisko w sprawie podnosi, iż działa w imieniu właściciela wierzytelności i prowadzi windykację długów na jego rzecz, pobierając stosowną prowizję.

W tym momencie należy więc wskazać, iż w katalogu usług, w odniesieniu do których nie stosuje się zwolnienia od podatku wymieniono między innymi usługi ściągania długów, przy czym nie wskazano symbolu PKWiU identyfikującego usługi zawierające się w tej kategorii. Ustawodawca polski nie definiuje pojęcia windykacji w ustawie o podatku od towarów i usług, zatem należy oprzeć się na wykładni językowej tego pojęcia. Słownik języka polskiego (wydawnictwo PWN 1995 r.) pojęcie windykacji wyjaśnia jako dochodzenie w sposób określony w przepisach ustawodawczych zwrotu swojej rzeczy od osoby nie uprawnionej do jej posiadania. Podobnie windykację definiuje Słownik wyrazów obcych (wydawnictwo PWN 1995 r.) wskazując, iż jest to dochodzenie w sposób określony w przepisach ustawodawczych swoich praw do rzeczy lub zapłaty. Jednocześnie w pojęciu ekonomicznym długiem jest - według Słownika języka polskiego - zobowiązanie wynikające z faktu pożyczenia od kogoś pieniędzy.

Windykację można zdefiniować również na podstawie wykładni VI Dyrektywy, zgodnie z którą działalność gospodarcza polegająca na skupowaniu przez firmę długów, w związku z czym przyjmuje ona na siebie ryzyko niewypłacalności dłużników i w zamian wystawia na swoich klientów faktury na kwotę prowizji, stanowi windykację należności i faktoring w rozumieniu art. 13 (B)(d)(3) Dyrektywy, co oznacza że działalność ta jest wyłączona z zakresu zwolnienia, przewidzianego w tym przepisie.

Mając na uwadze powyższe należy przyjąć, że windykacja jest dochodzeniem własnych lub na przyjęte zlecenie obcych praw do majątku, rzeczy, pieniędzy, którymi włada nie uprawniona do tego osoba trzecia. Mając na uwadze powyższe językowe wykładnie pojęć "windykacja" oraz "dług" należy wskazać, iż czynności wykonywane na zlecenie innych podmiotów mających na celu windykację wierzytelności stanowią świadczenie usługi ściągania długów. Zatem w świetle ustawy o podatku od towarów i usług świadczenie usługi windykacji wierzytelności na zlecenie jest usługą ściągania długów i nie podlega zwolnieniu od opodatkowania podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 1 cytowanej ustawy PTU. W takim przypadku zastosowanie ma podstawowa stawka podatkowa 22%.

Podstawą opodatkowania zgodnie z art. 30 ust. 1 pkt 4 cytowanej ustawy będzie stanowić kwota jaką uzyskuje podatnik jako wynagrodzenie za usługę windykacji tj. kwota prowizji lub innych postaci wynagrodzeń za wykonanie usługi, pomniejszona o kwotę podatku.

Jednocześnie należy wskazać, iż podana przez podatnika klasyficacja PKWiU 74.84.12-00.00 w ogóle nie mieści się w wykazie usług zwolnionych zawartych w załączniku Nr 4 do ustawy o podatku od towarów i usług.