Temat interpretacji

opodatkowania podatkiem VAT wpłat mieszkańców stanowiących zaliczkę na montaż kolektorów słonecznych i instalacji fotowoltaicznych oraz określenia stawki podatku VAT dla ww. wpłat, prawa do odliczenia podatku naliczonego w związku z realizacją przedmiotowego projektu.

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r., poz. 201, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 5 lutego 2018 r. (data wpływu 5 lutego 2018 r.), uzupełnionym pismem z dnia 22 lutego 2018 r. (data wpływu 23 lutego 2018 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie:

• opodatkowania podatkiem VAT wpłat mieszkańców stanowiących zaliczkę na montaż kolektorów słonecznych i instalacji fotowoltaicznych oraz określenia stawki podatku VAT dla ww. wpłat jest prawidłowe,

• prawa do odliczenia podatku naliczonego w związku z realizacją przedmiotowego projektu jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 5 lutego 2018 r do tut. organu wpłynął ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie:

• opodatkowania podatkiem VAT wpłat mieszkańców stanowiących zaliczkę na montaż kolektorów słonecznych i instalacji fotowoltaicznych oraz określenia stawki podatku VAT dla ww. wpłat,

• prawa do odliczenia podatku naliczonego w związku z realizacją przedmiotowego projektu.

Przedmiotowy wniosek został uzupełniony pismem z dnia 22 lutego 2018 r. poprzez wskazanie, iż rozpatrzeniu podlega wniosek złożony drogą elektroniczną.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Gmina .... jest zarejestrowanym i czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Gmina w grudniu 2017 roku złożyła wniosek na konkurs w ramach osi priorytetowej III. Efektywna i zielona energia 3.1. Wytwarzanie i dystrybucja energii pochodzącej ze źródeł odnawialnych Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa ... na lata 2014-2020, w ramach którego możliwe jest dofinansowanie projektów obejmujących swoim zakresem roboty budowlane i/lub wyposażenie w zakresie przedsięwzięć dotyczących wytwarzania energii z odnawialnych źródeł w oparciu o energię wody, wiatru, słońca, geotermii, hydrotermalną, aerotermalną, biogazu i biomasy. W ramach powyższego konkursu inwestycje mogą być realizowane wyłącznie w formie projektów parasolowych Gmina ... przygotowuje, zleca i koordynuje wykonanie mikroinstalacji OZE, z których korzystać będą gospodarstwa domowe z terenu Gminy.

Projekt będzie realizowany w Partnerstwie z Gminą ... na podstawie podpisanego porozumienia o partnerstwie na rzecz realizacji projektu pn. .... Każda z gmin partnerskich będzie realizowała projekt na terenie swojej gminy, a Lider będzie występował w roli beneficjenta (Wnioskodawcy) wobec instytucji zarządzającej, w tym m.in. podpisze umowę o dofinansowanie, przeprowadzi postępowanie o udzielenie zamówień publicznych, będzie monitorował realizację projektu, składał wniosek o płatność. Środki z dofinansowania wpłyną bezpośrednio na konto Lidera w części należnej Liderowi, bezpośrednio na konto Partnera w części należnej Partnerowi. Nie wystąpi dystrybucja środków między Partnerem a Liderem. Koszty projektu podzielone są na każdego Partnera proporcjonalnie do ilości zamontowanych instalacji OZE w danej Gminie. Każda Gmina będzie posiadać odrębnie dla siebie wystawione faktury, protokoły odbioru, wyciągi bankowe, wydruki z ewidencji księgowej oraz inne niezbędne dokumenty. Gmina ... planuje złożenie odrębnego wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej. Formą organizacyjną partnerstwa będzie porozumienie w sprawie wspólnego przygotowania i realizacji projektu pn. ..., polegającego na zakupie i montażu instalacji OZE na terenie każdej z gmin.

Wnioskodawca będzie Liderem projektu. Lider projektu gwarantuje trwałość finansową i organizacyjną projektu. W ramach projektu na terenie nieruchomości zlokalizowanych na terenie Gminy ... i Gminy ... będą montowane instalacje do wytworzenia energii z odnawialnych źródeł. Odbiorcami ostatecznymi (użytkownikami instalacji) będą mieszańcy Gmin. Energia wytworzona z montowanych instancji OZE będzie zużywana na potrzeby własne (socjalno-bytowe) gospodarstw domowych uczestniczących w projekcie i nie będzie używana na cele prowadzonej działalności gospodarczej/rolniczej. Realizowana inwestycja jest zadaniem własnym Gminy, zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tj. Dz. U. z 2017 r., poz. 1875 z późniejszymi zmianami). Dla Gminy zasadniczym celem realizacji inwestycji jest zmniejszenie poziomu zanieczyszczenia powietrza (poprawa stanu powietrza), powstającego wskutek podgrzewania przez mieszkańców wody do celów użytkowych, czy ogrzewania domów. Przedmiotowy projekt ma bowiem na celu zmniejszenie zapotrzebowania na energię wytworzoną z węgla kamiennego, jak również zwiększenie wykorzystania odnawialnych źródeł energii. Dla mieszkańców korzyścią wynikającą z montażu konkretnego zestawu OZE będzie możliwość uzyskania źródła energii służącego ogrzaniu wody, mieszkania, dostarczenie energii do urządzeń AGD itp. Gmina nie będzie realizowała inwestycji w przypadku, gdy nie otrzyma dofinansowania ze środków RPO. Celem projektu jest wykonanie robót budowlanych związanych z zamontowaniem i uruchomieniem kolektorów słonecznych i instalacji fotowoltaicznych. Odbiorcą ostatecznym w przedmiotowym projekcie może być osoba fizyczna, w tym prowadząca działalność gospodarczą lub działalność rolniczą. Koszty kwalifikowalne projektu stanowią: roboty budowlane związane z zamontowaniem i uruchomieniem instalacji OZE (kolektorów słonecznych i instalacji fotowoltaicznych), dokumentacja projektowa, nadzór inwestorski i promocja projektu. Kosztem niekwalifikowalnym jest podatek od towarów i usług VAT.

W celu realizacji projektu Gmina zawrze z mieszkańcami, którzy do niego przystąpią umowę w sprawie ustalenia wzajemnych zobowiązań organizacyjno-finansowych, związanych z zakupem i montażem instalacji z zakresu odnawialnych źródeł energii (OZE). W ramach tej umowy Gmina zobowiązuje się do wykonania na nieruchomości mieszkańca instalacji odnawialnych źródeł energii: tj. dostawa i montaż instalacji fotowoltaicznych oraz dostawa i montaż instalacji kolektorów słonecznych. Według Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 4 września 2015 roku w sprawie Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU) (Dz. U. z 2015 r., poz. 1676) montaż kolektorów słonecznych jest klasyfikowany jako: 43.22.12.0 Roboty związane z wykonywaniem instalacji cieplnych, wentylacyjnych i klimatyzacyjnych, natomiast montaż instalacji fotowoltaicznych jest klasyfikowany jako: 43.11.10.2 Roboty związane z wykonywaniem pozostałych instalacji elektrycznych. Usługa montażu kolektorów słonecznych i instalacji fotowoltaicznych będzie wykonywana w ramach modernizacji/termomodernizacji obiektów budowlanych. Całość wykonywanych prac pozwoli na podniesienie wartości użytkowej nieruchomości.

Instalacje fotowoltaiczne i kolektory słoneczne w zależności od decyzji mieszkańca i warunków technicznych mogą być montowane na budynkach mieszkalnych, budynkach gospodarczych lub w przydomowym ogrodzie. Budynki mieszkalne, na których będą montowane instalacje mogą mieć różną powierzchnię, zarówno poniżej jak i powyżej 300 m ², wielkość tej powierzchni zostanie określona przez mieszkańca w formularzu zgłoszeniowym oraz umowie o ustaleniu wzajemnych zobowiązań. Budynki objęte projektem mieszczą się według Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych w dziale 11. Klasyfikacja budynków: o budynki mieszkalne jednorodzinne PKOB 1110, o budynki gospodarcze (niemieszkalne) PKOB 1271. Zgodnie z przepisami do budownictwa mieszkaniowego zostały zakwalifikowane obiekty budownictwa mieszkaniowego (lub ich części) sklasyfikowane wg Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych w dziale 11 z wyłączeniem lokali użytkowych oraz lokale mieszkalne w budynkach niemieszkalnych sklasyfikowanych wg PKOB w dziale 12.

Z kolei ustawodawca wykluczył z zakresu definicji budownictwa objętego tym szczególnym programem: budynki mieszkalne jednorodzinne o powierzchni większej niż 300 m² oraz lokale mieszkalne, których powierzchnia użytkowa przekracza 150 m². W sytuacji, gdy powierzchnia nieruchomości przekroczy powyższe limity, obniżona stawka VAT ma zastosowanie jedynie do części podstawy opodatkowania, która odpowiada udziałowi powierzchni użytkowej kwalifikującej do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym w całkowitej powierzchni użytkowej (art. 41 ust. 12c ustawy o VAT).

Budynki mieszkaniowe jednorodzinne będące częścią projektu w przeważającej części są objęte społecznym programem mieszkaniowym z wyjątkiem niewielu przypadków, gdzie powierzchnia użytkowa przekracza 300 m². Zamontowane w ramach projektu urządzenia i instalacje przez okres 5 lat licząc od daty płatności końcowej otrzymanej dotacji stanowić będą własność Gminy i przez ten czas zostaną użyczone do bezpłatnego użytkowania właścicielom nieruchomości w celu zaspokojenia potrzeb socjalno-bytowych gospodarstw domowych i korzystania z nich zgodnie z przeznaczeniem. W okresie tym mieszkańcy zobowiązują się we własnym zakresie i na własny koszt ponosić wydatki związane z eksploatacją instalacji. Po tym terminie, kompletny zestaw określonej instalacji zostanie przekazany użytkownikowi na własność.

Zgodnie z porozumieniem partnerskim zawartym pomiędzy samorządami, Wnioskodawca (lider projektu) zabezpieczy realizację projektu, czyli przygotuje dokumentację, wyłoni wykonawcę instalacji odnawialnych źródeł energii oraz inspektora nadzoru, ustali harmonogram realizacji prac instalacyjnych, przeprowadzi odbiory końcowe oraz dokona rozliczenia finansowego projektu. Każdy z partnerów (samorządy) zobowiązany jest do zabezpieczenia środków finansowych na realizację zadań na terenie swojej gminy. Nabycie towarów i usług w związku z realizacją inwestycji udokumentowane będzie za pomoc faktur VAT wystawionych dla Gminy (faktury będą wystawiane oddzielnie dla każdej z gmin partnerskich, zgodnie z zakresem zrealizowanym na jej terenie). Wartość dofinansowania w Gminie na wykonanie robót budowlanych związanych z zamontowaniem i uruchomieniem instalacji OZE tj. kolektorów słonecznych, instalacji fotowoltaicznych, wyniesie do 60% kosztów kwalifikowalnych. Wkład własny mieszkańców obejmuje: 40% kosztów kwalifikowalnych netto instalacji, należny podatek VAT od całkowitej wartości instalacji oraz całość kosztów niekwalifikowalnych. Wstępnie wkład własny określony został w wysokości szacunkowej od 2.500 8.000 zł brutto w zależności od wielkości i wartości zamontowanych poszczególnych instalacji OZE. Koszty serwisu i przeglądów przez okres trwałości tj. 5 lat od daty płatności końcowej otrzymanej dotacji, ponosił będzie wykonawca instalacji OZE.

Na pokrycie wkładu własnego zostaną zawarte umowy, z których będzie wynikało, że właściciele budynków mieszkalnych zobowiązują się do zapłaty określonej kwoty, która stanowić będzie część kosztów kwalifikowalnych, przez które rozumie się wartość netto indywidualnego zestawu OZE objętego refundacją ze środków Unii Europejskiej (jest to partycypacja w kosztach). Przedmiotowa wpłata to nic innego, jak wkład własny do projektu, stanowiący 40% środków własnych Gminy. Świadczenie dokonane na rzecz mieszkańców, w oparciu o porozumienie, obejmujące roboty budowlane polegające na montażu i uruchomieniu instalacji OZE, ma charakter usługi w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług. Dokonane wpłaty mieszkańców będą miały charakter obowiązkowy. Realizacja inwestycji na poszczególnych budynkach, tj. montaż i uruchomienie kolektorów słonecznych i instalacji fotowoltaicznej będzie uzależniona od wpłat dokonywanych przez właścicieli nieruchomości.

Przetarg w sprawie wykonania na rzecz osób fizycznych robót budowlanych obejmujących wszystkie rodzaje instalacji, o których mowa w projekcie planowany jest na maj 2018 roku. W tym okresie przewiduje się podpisanie umowy dofinansowania projektu z instytucją zarządzającą. Po zawarciu umowy z Zarządem Województwa Gmina przystąpi do realizacji przedmiotowej inwestycji i zawrze umowy z właścicielami nieruchomości, w których między innymi będzie mowa o użyczeniu przez mieszkańców części nieruchomości np. dachów zabudowań mieszkalnych, dachów budynków gospodarczych, części wewnętrznych budynków niezbędnych do montażu instalacji OZE oraz części przydomowych ogrodów. Po zakończeniu prac instalacyjnych, zamontowane zestawy pozostaną własnością Gminy przez cały okres trwałości projektu. Na ten okres Gmina nieodpłatnie użyczy właścicielowi nieruchomości instalację OZE do zaspokojenia potrzeb socjalno-bytowych gospodarstw domowych i korzystania z niej zgodnie z przeznaczeniem. Po upływie tego okresu całość zestawu zostanie przekazana uczestnikowi projektu na własność, w zamian za wpłacony wkład, który zostanie zaliczony na poczet ceny wykupu zestawu. Sposób przeniesienia prawa własności zamontowanego zestawu oraz zasady ich wykupu zostaną uregulowane w zawartej umowie. Niedokonanie przez właściciela nieruchomości wpłaty w terminie i wysokości określonej w umowie, będzie równoznaczne z rezygnacją z udziału w projekcie. Przedmiotowe wpłaty dokonywane przez mieszkańców, którzy zadeklarowali uczestnictwo w projekcie, będą obowiązkowe. Gmina wykorzysta całość otrzymanych środków (w wysokości wynikającej ze zrealizowanego zakresu i harmonogramu rzeczowo-finansowego) na realizację projektu, tj. wykonanie instalacji. Zgodnie z warunkami naboru okres realizacji projektu dotyczył października 2017 r., natomiast planowany termin zakończenia realizacji to październik 2018 r. Przewidywany okres rozpoczęcia robót budowlanych: czerwiec 2018 r. Wartość usługi świadczonej przez Gminę na rzecz mieszkańców polegająca na wykonaniu robót budowlanych związanych z zamontowaniem i uruchomieniem kolektorów słonecznych, instalacji fotowoltaicznych jest częściowo finansowana z wkładu własnego wnoszonego przez mieszkańca a częściowo z dofinansowania otrzymanego przez Gminę ze środków Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa na lata 2014-2020, Oś priorytetowa III. Efektywna i zielona energia, Działanie 3.1 Wytwarzanie i dystrybucja energii pochodzącej ze źródeł odnawialnych.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

Czy obowiązkowe wpłaty mieszkańców uczestników projektu, które wpłyną na rachunek Gminy przed rozpoczęciem realizacji inwestycji polegającej na wykonaniu robót budowlanych związanych z zamontowaniem i uruchomieniem kolektorów słonecznych i instalacji fotowoltaicznych na lub w budynkach mieszkalnych osób fizycznych, będą stanowiły dla Gminy zapłatę zaliczki, podlegającej opodatkowaniu podatkiem VAT w stawce 8% natomiast zamontowane na budynkach gospodarczych i w przydomowym ogrodzie będą stanowiły zaliczkę opodatkowaną w stawce 23%?

Zdaniem Wnioskodawcy:

Ad. 1.

Obowiązkowe wpłaty mieszkańców (uczestników projektu) z tytułu realizacji na ich rzecz usługi polegającej na wykonaniu robót budowlanych związanych z zamontowaniem i uruchomieniem instalacji OZE na ww. budynkach mieszkalnych oraz budynkach gospodarczych i przydomowym ogrodzie osób fizycznych, które wpłyną na rachunek Gminy przed rozpoczęciem realizacji inwestycji, będą stanowiły dla Gminy zapłatę zaliczki w rozumieniu art. 29a ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. W myśl art. 8 ust. 1 ustawy przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej nieposiadającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7. Przez towary należy rozumieć rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii, o czym stanowi art. 2 pkt 6 ustawy o VAT. Zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

Mając na uwadze przedstawione zdarzenie przyszłe należy stwierdzić, że w przedmiotowej sprawie mamy do czynienia z konkretnym świadczeniem, które zostanie wykonane w ramach umowy zobowiązaniowej między dwoma określonymi stronami transakcji, dla którego istnieć będzie bezpośredni konsument, odnoszący korzyści o charakterze majątkowym, tj. uczestnik projektu. Należy zauważyć, że dobrowolne deklaracje właścicieli budynków o chęci uczestnictwa w projekcie nie są wystarczające, aby nastąpił montaż i uruchomienie zestawów instalacyjnych, gdyż będzie miał on miejsce tylko na ww. tych budynkach mieszkalnych lub budynkach gospodarczych czy w ogrodzie przydomowym, których właściciele dokonają wymaganej wpłaty, w związku z tym wystąpi bezpośredni związek pomiędzy wykonaniem robót budowlanych związanych z montażem i uruchomieniem kolektorów słonecznych, instalacji fotowoltaicznych, do czego zobowiązuje się Gmina, a płatnościami wnoszonymi przez mieszkańców uczestników projektu. Ponieważ w przedmiotowej sprawie zaistnieje bezpośredni związek pomiędzy dokonaną wpłatą a indywidualnym świadczeniem na rzecz uczestnika projektu należy stwierdzić, że czynności, do wykonania których zobowiązała się Gmina ... w ramach projektu, stanowić będą odpłatne czynności, które zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy będą podlegały opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Jeżeli organ władzy publicznej wykonuje czynności w postaci wykonania usługi polegającej na wykonaniu robót budowlanych związanych z zamontowaniem i uruchomieniem instalacji OZE za wynagrodzeniem oraz na podstawie umowy cywilnoprawnej, to jest on podatnikiem VAT z tego tytułu. Tak jest w ww. przypadku.

W konsekwencji powyższego w zakresie wykonania robót budowlanych związanych z zamontowaniem i uruchomieniem kolektorów słonecznych, instalacji fotowoltaicznych, Gmina wystąpi jako podatnik w rozumieniu art. 15 ust. 6 w związku z art. 15 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług. Podstawą opodatkowania z tytułu wykonywania tej czynności będzie wpłacona kwota przez uczestnika projektu pomniejszona o kwotę podatku należnego, gdyż uczestnik projektu wpłaci określoną kwotę wraz z podatkiem VAT. Otrzymana na rachunek Gminy przedmiotowa wpłata uczestnika projektu będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług według właściwej stawki podatku VAT. Opodatkowaniu podatkiem VAT w wysokości 8% podlegać będzie zestaw instalacyjny montowany na ww. budynkach mieszkalnych zaliczonych do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym kwota ta będzie stanowić dla Gminy zapłatę w rozumieniu art. 29a ust. 1 ustawy o VAT. Należy uściślić, że do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym nie zalicza się budynków mieszkalnych jednorodzinnych, których powierzchnia użytkowa przekracza 300 m² oraz lokali mieszkalnych, których powierzchnia użytkowa przekracza 150 m².

W przypadku budownictwa mieszkaniowego o powierzchni przekraczającej ww. limity stosować należy 23% stawkę podatku VAT. Wówczas obniżoną stawkę podatku VAT stosuje się tylko do części podstawy opodatkowania odpowiadającej udziałowi powierzchni użytkowej kwalifikującej do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym w całkowitej powierzchni użytkowej (art. 41 ust. 12c ustawy). Zgodnie z brzmieniem art. 2 pkt 12 ustawy o VAT przez obiekty budownictwa mieszkaniowego rozumie się budynki mieszkalne stałego zamieszkania sklasyfikowane w Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych w dziale 11. Dział ten obejmuje grupy budynków: 111 mieszkalnych jednorodzinnych, 112 o dwóch mieszkaniach i wielomieszkaniowe, 113 zbiorowego zamieszkania. Z powyższego wynika, że prawo do zastosowania obniżonej do wysokości 8% stawki podatku VAT wystąpi wówczas, gdy inwestycja będzie dotyczyć obiektu budownictwa mieszkaniowego zgodnie z Polską Klasyfikacją Obiektów Budowlanych, przy założeniu, że usługa będzie wykonana w ramach czynności określonych w art. 41 ust. 12 Ustawy o VAT.

Natomiast opodatkowaniu podatkiem VAT w wysokości 23% będzie podlegała instalacja OZE zamontowana na ww. budynkach gospodarczych lub w ogrodzie przydomowym. W związku z powyższym zaistnieje bezpośredni związek pomiędzy dokonywanymi wpłatami a zindywidualizowanym świadczeniem na rzecz uczestnika programu, które ma zostać wykonane przez Gminę. Tym samym wpłaty otrzymywane od mieszkańców będą stanowiły zaliczkę na poczet przyszłego wykonania robót budowlanych związanych z zamontowaniem i uruchomieniem kolektorów słonecznych, instalacji fotowoltaicznych opodatkowaną odpowiednią stawką podatku VAT liczoną rachunkiem w stu. W związku z otrzymaniem wpłaty mieszkańców stanowiących całość zapłaty z ich strony za wykonanie usługi montażu instalacji, po stronie Gminy powstanie obowiązek podatkowy na podstawie art. 29a ust. 8 ustawy, tj. z chwilą otrzymania całości lub części zapłaty.

Ad. 2.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT Gminie przysługuje prawo do odliczenia podatku VAT wynikającego z faktur dokumentujących wydatki związane z realizacją projektu. Stosownie do art. 15 ust. 6 ustawy, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie umów cywilnoprawnych.

Powyższy zapis jest odzwierciedleniem art. 13 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 z 11 grudnia 2006 r. s. 1, z późn. zm.), zgodnie z którym krajowe, regionalne i lokalne organy władzy oraz inne podmioty prawa publicznego nie są uważane za podatników w związku z działalnością, którą podejmują lub transakcjami, których dokonują jako organy władzy publicznej, nawet jeśli pobierają należności, opłaty, składki lub płatności w związku z takimi działaniami lub transakcjami. Jednakże, w świetle unormowań prawa wspólnotowego w przypadku, gdy organy władzy publicznej bądź urzędy obsługujące te organy podejmują takie działania lub dokonują takich transakcji, są uważane za podatników w odniesieniu do tych działań, lub transakcji, gdyby wykluczenie ich z kategorii podatników prowadziło do znaczących zakłóceń konkurencji. Z powołanych wyżej przepisów wynika, że jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny. Będą to zatem wszystkie realizowane przez te jednostki czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np. czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy itd., umów prawa cywilnego (nazwanych i nienazwanych).

W myśl art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124 Według regulacji ust. 2 pkt 1 lit. a) powyższego artykułu, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług z uwzględnieniem rabatów określonych w art. 29 ust. 4.

Z brzmienia powołanego wyżej art. 86 ust. 1 ustawy wynika, że prawo do odliczenia podatku naliczonego przysługuje wyłącznie podatnikowi VAT i dotyczy podatku naliczonego wynikającego z zakupów towarów i usług wykorzystywanych do wykonywania czynności opodatkowanych. Odliczyć zatem można podatek naliczony, który jest związany z transakcjami opodatkowanymi podatnika.

Biorąc pod uwagę zdarzenie przyszłe Wnioskodawca spełni warunki do istnienia prawa do odliczenia VAT. Wykonywane czynności, które podlegają opodatkowaniu na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT dają więc prawo do odliczenia podatku naliczonego od zakupu towarów i usług związanych z wykonaniem tych czynności.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2017 r., poz. 1221, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez towary stosownie do art. 2 pkt 6 ustawy rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Według art. 7 ust. 1 ustawy przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel ().

Zgodnie z art. 5a ww. ustawy towary lub usługi będące przedmiotem czynności, o których mowa w art. 5, wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, są identyfikowane za pomocą tych klasyfikacji, jeżeli dla tych towarów i usług przepisy ustawy lub przepisy wykonawcze wydane na jej podstawie powołują symbole statystyczne.

Na podstawie art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ().

Stosownie do art. 8 ust. 2a ustawy, w przypadku gdy podatnik, działając we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej, bierze udział w świadczeniu usług, przyjmuje się, że ten podatnik sam otrzymał i wyświadczył te usługi.

Na mocy art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Pod pojęciem działalności gospodarczej, na podstawie art. 15 ust. 2 ustawy, rozumie się wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Z powyższego wynika, iż opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania podlegają wszelkie transakcje, których przedmiotem jest dostawa towarów lub świadczenie usług, pod warunkiem, że są one realizowane przez podatników w rozumieniu ustawy i wykonywane w ramach działalności gospodarczej.

Stosownie do art. 15 ust. 6 ustawy, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Powyższy zapis jest odzwierciedleniem art. 13 obowiązującej od dnia 1 stycznia 2007 r. Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 z 11.12.2006 s. 1, z późn. zm.), zgodnie z którym krajowe, regionalne i lokalne organy władzy oraz inne podmioty prawa publicznego nie są uważane za podatników w związku z działalnością, którą podejmują lub transakcjami, których dokonują jako organy władzy publicznej, nawet jeśli pobierają należności, opłaty, składki lub płatności w związku z takimi działaniami lub transakcjami.

Jednakże, w świetle unormowań prawa wspólnotowego w przypadku, gdy organy władzy publicznej bądź urzędy obsługujące te organy podejmują takie działania lub dokonują takich transakcji, są uważane za podatników w odniesieniu do tych działań, lub transakcji, gdyby wykluczenie ich z kategorii podatników prowadziło do znaczących zakłóceń konkurencji.

Z powołanych wyżej przepisów wynika, że jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Będą to zatem wszystkie realizowane przez te jednostki (urzędy) czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np. czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy itd., umów prawa cywilnego (nazwanych i nienazwanych). Bowiem tylko w tym zakresie ich czynności mają charakter działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

Stosownie do przepisu art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2017 r., poz. 1875, z późn. zm.), gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym, do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów. Do zadań własnych gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty (art. 7 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym).

W pierwszej kolejności należy wskazać, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega konkretna czynność (dostawa towaru lub usługa), a nie zapłata. Wyjątkiem polegającym na tym, że faktura dokumentuje zapłatę jest faktura dokumentująca uiszczenie zaliczki na poczet przyszłej dostawy towarów czy świadczenia usług, natomiast w pozostałych przypadkach faktura zawsze dokumentuje czynność, a nie płatność, gdyż opodatkowaniu podlega właśnie czynność.

Jak wyżej wskazano, aby uznać dane świadczenie za odpłatne świadczenie, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy dostawcą towarów lub usługodawcą a odbiorcą, a w zamian za wykonanie świadczenia powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczeniem i przekazanym za nie wynagrodzeniem. Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest dana czynność, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz dokonującego dostawy lub świadczącego usługę.

Odnosząc się do wątpliwości Wnioskodawcy, w pierwszej kolejności należy zauważyć, iż w niniejszej sprawie Wnioskodawca w celu realizacji przedmiotowego projektu podpisze z mieszkańcami, którzy do niego przystąpią umowę w sprawie ustalenia wzajemnych zobowiązań organizacyjno-finansowych, związanych z zakupem i montażem instalacji z zakresu odnawialnych źródeł energii (OZE). W ramach tej umowy Gmina zobowiąże się do wykonania na nieruchomości mieszkańca instalacji odnawialnych źródeł energii: tj. dostawy i montażu instalacji fotowoltaicznych oraz dostawy i montażu instalacji kolektorów słonecznych. Na pokrycie wkładu własnego zostaną zawarte umowy, z których będzie wynikało, że właściciele budynków mieszkalnych zobowiązują się do zapłaty określonej kwoty. Dokonane wpłaty mieszkańców będą miały charakter obowiązkowy. Realizacja inwestycji na poszczególnych budynkach będzie uzależniona od wpłat dokonywanych przez właścicieli nieruchomości.

Tym samym należy stwierdzić, iż wpłaty mieszkańców pozostają w bezpośrednim związku ze świadczeniem usług, które będą realizowane na rzecz tychże mieszkańców. Wpłaty wnoszone przez ww. mieszkańców nie pozostają w oderwaniu od czynności, które będą wykonywane przez Wnioskodawcę zachodzi bowiem związek pomiędzy dokonywanymi wpłatami a zobowiązaniem się Wnioskodawcy do wykonania usługi polegającej na montażu instalacji. Należy zauważyć, że we wskazanej sytuacji istnieje bezpośredni związek pomiędzy dokonaniem wpłaty, a zindywidualizowanym świadczeniem Wnioskodawcy na rzecz konkretnego mieszkańca. Należy również zauważyć, że stosownie do art. 8 ust. 2a ustawy, Wnioskodawca zawierając umowy na montaż przedmiotowych instalacji, wchodzi w rolę świadczącego usługę. Tym samym wpłaty dokonywane przez mieszkańców na poczet wykonania przez Wnioskodawcę przedmiotowej inwestycji stanowią wynagrodzenie, w związku z otrzymaniem którego po stronie Wnioskodawcy powstanie obowiązek podatkowy. Oznacza to, że dokonane wpłaty, o których mowa we wniosku, stanowią zaliczki na poczet przyszłej usługi, której zakończenie nastąpi po upływie okresu trwałości projektu.

W związku z powyższym dokonywane przez mieszkańców wpłaty z tytułu wkładu własnego w kosztach montażu przedmiotowych instalacji będą dotyczyły usługi montażu tych instalacji, co wskazuje, że świadczenia, co do których Wnioskodawca zobowiąże się w ramach podpisanych z mieszkańcami umów będą stanowiły odpłatne świadczenie usług, które zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, będą podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Przy czym, podstawowa stawka podatku od towarów i usług, stosownie do treści art. 41 ust. 1 ustawy, wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

W myśl art. 41 ust. 2 ustawy, dla towarów i usług wymienionych w załączniku nr 3 do ustawy, stawka podatku wynosi 7%, z zastrzeżeniem ust. 12 i art. 114 ust. 1.

Stosownie do treści art. 146a pkt 1 i 2 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2018 r., z zastrzeżeniem art. 146f:

1. stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%;
2. stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 2, art. 120 ust. 2 i 3 oraz w tytule załącznika nr 3 do ustawy wynosi 8%.

Stawkę podatku, o której mowa w art. 41 ust. 2 ustawy, stosuje się w myśl ust. 12 wskazanego artykułu do dostawy, budowy, remontu, modernizacji, termomodernizacji lub przebudowy obiektów budowlanych lub ich części zaliczanych do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym.

Przez budownictwo objęte społecznym programem mieszkaniowym według art. 41 ust. 12a ustawy rozumie się obiekty budownictwa mieszkaniowego lub ich części, z wyłączeniem lokali użytkowych, oraz lokale mieszkalne w budynkach niemieszkalnych sklasyfikowanych w Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych w dziale 12, a także obiekty sklasyfikowane w Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych w klasie ex 1264 wyłącznie budynki instytucji ochrony zdrowia świadczących usługi zakwaterowania z opieką lekarską i pielęgniarską, zwłaszcza dla ludzi starszych i niepełnosprawnych, z zastrzeżeniem ust. 12b.

Do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym, zgodnie z art. 41 ust. 12b ustawy, nie zalicza się:

1. budynków mieszkalnych jednorodzinnych, których powierzchnia użytkowa przekracza 300 m²,
2. lokali mieszkalnych, których powierzchnia użytkowa przekracza 150 m².

W myśl art. 41 ust. 12c ustawy, w przypadku budownictwa mieszkaniowego o powierzchni przekraczającej limity określone w ust. 12b stawkę podatku, o której mowa w ust. 2, stosuje się tylko do części podstawy opodatkowania odpowiadającej udziałowi powierzchni użytkowej kwalifikującej do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym w całkowitej powierzchni użytkowej.

Według art. 2 pkt 12 ustawy, przez obiekty budownictwa mieszkaniowego rozumie się budynki mieszkalne stałego zamieszkania sklasyfikowane w PKOB w dziale 11.

Jak wynika z ww. art. 2 pkt 12 ustawy, ustawa o podatku od towarów i usług, poprzez podanie klasyfikacji, odwołuje się do Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych. Zatem, dla celów podatku od towarów i usług stosuje się przepisy rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 1999 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych (PKOB) (Dz. U. Nr 112, poz. 1316 z późn. zm.), stanowiącej usystematyzowany wykaz obiektów budowlanych.

Zgodnie z ww. rozporządzeniem, w dziale 11 mieszczą się budynki mieszkalne. Dział ten obejmuje grupy budynków: 111 mieszkalnych jednorodzinnych, 112 o dwóch mieszkaniach i wielomieszkaniowe, 113 zbiorowego zamieszkania.

Przy ustaleniu właściwej stawki podatku VAT decydujące znaczenie ma zatem fakt, co jest przedmiotem sprzedaży, czy podatnik dokonuje dostawy towarów czy świadczy usługę oraz czy czynność wykonywana przez podatnika mieści się w zakresie czynności wymienionych w art. 41 ust. 12 ustawy (dostawa, budowa, remont, modernizacja, termomodernizacja lub przebudowa obiektów budowlanych lub ich części zaliczonych do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym), a także zaklasyfikowanie obiektu, którego dotyczą te prace, do obiektów budownictwa mieszkaniowego objętego społecznym programem mieszkaniowym.

Celem właściwego zdefiniowania pojęcia obiektu budownictwa mieszkaniowego i co się z tym wiąże stosowania odpowiedniej stawki podatkowej, należy uwzględniać regulacje wynikające z przywołanego art. 2 pkt 12 ustawy. Nadto w celu ustalenia właściwej stawki podatku VAT dla usług montażu instalacji solarnych, należy ustalić czy dokonywane są one w ramach budowy, remontu, modernizacji, termomodernizacji lub przebudowy obiektów budowlanych zaliczanych do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym.

Wskazać przy tym należy, że przepisy z zakresu podatku od towarów i usług nie definiują pojęć budowa, remont, modernizacja, termomodernizacja oraz przebudowa, dlatego też w tym zakresie należy odwołać się do przepisów Prawa budowlanego oraz powszechnego rozumienia.

Zgodnie z art. 3 pkt 6 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz. U. z 2017 r., poz. 1332, z późn. zm.), przez budowę należy rozumieć wykonywanie obiektu budowlanego w określonym miejscu, a także odbudowę, rozbudowę, nadbudowę obiektu budowlanego.

W myśl art. 3 pkt 7 ww. ustawy, przez roboty budowlane należy rozumieć budowę, a także prace polegające na przebudowie, montażu, remoncie lub rozbiórce obiektu budowlanego.

Przez przebudowę, zgodnie z pkt 7a tego artykułu, należy rozumieć wykonywanie robót budowlanych, w wyniku których następuje zmiana parametrów użytkowych lub technicznych istniejącego obiektu budowlanego, z wyjątkiem charakterystycznych parametrów, jak: kubatura, powierzchnia zabudowy, wysokość, długość, szerokość bądź liczba kondygnacji; w przypadku dróg są dopuszczalne zmiany charakterystycznych parametrów w zakresie niewymagającym zmiany granic pasa drogowego.

Z kolei definicja remontu została zawarta w pkt 8 art. 3 cyt. ustawy Prawo budowlane. Zgodnie z jego brzmieniem, przez remont należy rozumieć wykonywanie w istniejącym obiekcie budowlanym robót budowlanych polegających na odtworzeniu stanu pierwotnego, a nie stanowiących bieżącej konserwacji, przy czym dopuszcza się stosowanie wyrobów budowlanych innych, niż użyto w stanie pierwotnym.

Modernizacja w rozumieniu przyjętym w języku polskim powszechnie oznacza ulepszenie, podwyższenie wartości technicznej, czy też użytkowej, podwyższenie standardu, unowocześnienie obiektu budowlanego lub jego części.

Natomiast w ustawie z dnia 21 listopada 2008 r. o wspieraniu termomodernizacji i remontów (Dz. U. z 2017 r., poz. 130, z późn. zm.), znajduje się określenie przedsięwzięcia termomodernizacyjnego (art. 2 pkt 2), którym jest między innymi ulepszenie, w wyniku którego następuje zmniejszenie zapotrzebowania na energię dostarczaną na potrzeby ogrzewania i podgrzewania wody użytkowej oraz ogrzewania do budynków mieszkalnych, budynków zbiorowego zamieszkania oraz budynków stanowiących własność jednostek samorządu terytorialnego służących do wykonywania przez nie zadań publicznych.

Co prawda, ustawa o wspieraniu termomodernizacji i remontów ma inny kontekst normatywny niż ustawa o podatku od towarów i usług, ale skoro ustawodawca zdefiniował dane pojęcie w systemie prawnym, to nie ma podstaw do tego, aby odrzucać istniejącą definicję i tworzyć nową. Należy więc zaznaczyć, że definiując pojęcie przedsięwzięcia termomodernizacyjnego ustawodawca kierował się wyłącznie skutkiem, jaki ma zostać osiągnięty w wyniku tego przedsięwzięcia; zaniechał nawet przykładowego wymienienia rodzajów prac, jakie mieszczą się w pojęciu tego przedsięwzięcia. Definicja określająca przedsięwzięcie termomodernizacyjne wyłącznie na podstawie celu, jaki ma zostać osiągnięty, jest usprawiedliwiona zarówno na gruncie ustawy o wspieraniu termomodernizacji i remontów, jak i na gruncie prawa podatkowego.

Z kolei montaż, zgodnie ze Współczesnym słownikiem języka polskiego (red. Bogusław Dunaj, wyd. Langenscheidt Polska Sp. z o.o.), oznacza składanie maszyn, urządzeń z gotowych części; zakładanie instalacji, łączenie oddzielnych części w jedną artystyczną, kompozycyjną całość. Natomiast instalować oznacza zakładać, montować jakieś urządzenia techniczne.

W związku z przytoczoną definicją stwierdzić należy, że pojęcie montaż odnosi się do takiego sposobu działania, w efekcie którego z niezależnie od siebie istniejących części powstaje wytwór będący zupełnie nową całością.

Dodatkowo należy wskazać, że stosownie do przepisów cyt. rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych, budynki to zadaszone obiekty budowlane wraz z wbudowanymi instalacjami i urządzeniami technicznymi, wykorzystywane dla potrzeb stałych.

Natomiast z uregulowań zawartych w art. 3 pkt 1a i pkt 2 ww. ustawy Prawo budowlane, wynika, że pod pojęciem obiektu budowlanego rozumie się budynek wraz z instalacjami i urządzeniami technicznymi. Budynkiem zaś jest taki obiekt budowlany, który jest trwale związany z gruntem, wydzielony z przestrzeni za pomocą przegród budowlanych oraz posiada fundamenty i dach.

Stwierdzić należy, że w powyższej definicji budynku nie mieszczą się elementy infrastruktury towarzyszącej budownictwu mieszkaniowemu. Oznacza to, że stawka preferencyjna, przewidziana ww. przepisami art. 41 ust. 12 w zw. z art. 41 ust. 2 i art. 146a pkt 2 ustawy, dotyczy czynności tam wymienionych wykonywanych wyłącznie w budynkach, rozumianych jako obiekty budowlane wraz z wbudowanymi w bryle budynku instalacjami i urządzeniami technicznymi. Stawki tej ustawodawca nie przewidział dla ww. czynności wykonywanych poza tymi obiektami, w tym również dotyczących elementów infrastruktury budowlanej. W konsekwencji, do pozostałych usług wykonywanych poza bryłą budynku zastosowanie ma stawka podatku w wysokości 23%.

Analiza powołanych wyżej przepisów prowadzi do wniosku, iż warunkiem zastosowania 8% stawki, na podstawie art. 41 ust. 12 ustawy, jest spełnienie dwóch przesłanek. Po pierwsze zakres wykonywanych czynności musi dotyczyć budowy, remontu, modernizacji, termomodernizacji lub przebudowy budynków lub ich części. Po drugie, budynki lub ich części, których dotyczą ww. czynności, muszą być zaliczane do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym. Niespełnienie chociażby jednej z ww. przesłanek powoduje, że transakcja nie może korzystać z preferencyjnej, 8% stawki podatku.

Natomiast w przypadku budownictwa nieobjętego społecznym programem mieszkaniowym (budynków mieszkalnych jednorodzinnych, których powierzchnia użytkowa przekracza 300 m² oraz lokali mieszkalnych w budynkach wielorodzinnych, których powierzchnia użytkowa przekracza 150 m²), preferencyjną stawkę VAT w wysokości 8% stosuje się tylko do części podstawy opodatkowania odpowiadającej udziałowi powierzchni użytkowej kwalifikującej te obiekty do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym w całkowitej powierzchni użytkowej.

Z uwagi na to, iż obniżone stawki podatku mają charakter wyjątkowy, winny mieć zastosowanie do towarów i usług wskazanych wprost przez ustawodawcę w ustawie o podatku od towarów i usług lub w przepisach wykonawczych do tej ustawy. Preferencyjna stawka podatku miała i ma zastosowanie do wskazanych w przepisach czynności związanych z budownictwem mieszkaniowym, jednakże nie do wszystkich usług dotyczących samego instalowania, czy montażu różnych towarów.

Jak wynika z okoliczności sprawy usługa montażu kolektorów słonecznych i instalacji fotowoltaicznych będzie wykonywana w ramach modernizacji/termomodernizacji obiektów budowlanych. Instalacje fotowoltaiczne i kolektory słoneczne w zależności od decyzji mieszkańca i warunków technicznych mogą być montowane na budynkach mieszkalnych, budynkach gospodarczych lub w przydomowym ogrodzie. Budynki mieszkalne, na których będą montowane instalacje mogą mieć różną powierzchnię, zarówno poniżej jak i powyżej 300 m2. Budynki objęte projektem mieszczą się według Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych w dziale 11. Klasyfikacja budynków:

• budynki mieszkalne jednorodzinne PKOB 1110,

• budynki gospodarcze (niemieszkalne) PKOB 1271.

Budynki mieszkaniowe jednorodzinne będące częścią projektu w przeważającej części są objęte społecznym programem mieszkaniowym z wyjątkiem niewielu przypadków, gdzie powierzchnia użytkowa przekracza 300 m².

Mając zatem na uwadze powyższe oraz obowiązujące w tym zakresie przepisy prawa stwierdzić należy, że w przypadku, gdy instalacje fotowoltaiczne oraz instalacje kolektorów słonecznych będą montowane na budynkach mieszkalnych nieprzekraczających 300 m², w ramach czynności wymienionych w art. 41 ust. 12 ustawy, a budynki te jak wskazano wyżej stanowią obiekty budowlane zaliczone do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym w rozumieniu art. 41 ust. 12a ustawy, to ww. czynności będą opodatkowane 8% stawką podatku, zgodnie z art. 41 ust. 2 w związku z art. 146a pkt 2 ustawy.

Natomiast w sytuacji gdy ww. usługi montażu przedmiotowych instalacji dotyczą obiektów niezaliczanych na podstawie art. 41 ust. 12b ustawy &− do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym (tj. o powierzchni mieszkalnej powyżej 300 m²), jeśli są dokonywane w ramach czynności wymienionych w art. 41 ust. 12 ustawy, to preferencyjną stawkę VAT w wysokości 8% stosuje się tylko do części podstawy opodatkowania odpowiadającej udziałowi powierzchni użytkowej kwalifikującej te obiekty do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym w całkowitej powierzchni użytkowej, zaś w części odpowiadającej udziałowi powierzchni użytkowej budynku mieszkalnego w ogólnej powierzchni budynku, przekraczającej 300 m² będzie opodatkowana podstawową 23% stawką podatku VAT.

Z kolei, w przypadku montażu przedmiotowych instalacji poza budynkami mieszkalnymi tj. na budynkach gospodarczych lub w przydomowym ogrodzie, zastosowania nie znajdzie 8% stawka w podatku VAT, o której mowa w art. 41 ust. 12 ustawy. Zatem montaż ww. instalacji poza budynkami mieszkalnymi, tj. na budynkach gospodarczych lub w przydomowym ogrodzie będzie opodatkowany według 23% stawki podatku, na podstawie art. 41 ust. 1 w związku z art. 146a pkt 1 ustawy.

W świetle powyższego, stanowisko Wnioskodawcy, w zakresie pytania oznaczonego we wniosku jako nr 1 należało uznać za prawidłowe.

Odnosząc się zaś do wątpliwości Wnioskodawcy w kwestii prawa do odliczenia podatku naliczonego w związku z realizacją przedmiotowego projektu należy wyjaśnić, że zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy, w zakresie w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Natomiast stosownie do art. 86 ust. 2 pkt 4 lit. a ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi kwota podatku należnego z tytułu świadczenia usług, dla którego zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 4 lub 8 podatnikiem jest ich usługobiorca.

Z art. 87 ust. 1 ustawy wynika, że w przypadku, gdy kwota podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 2, jest w okresie rozliczeniowym wyższa od kwoty podatku należnego, podatnik ma prawo do obniżenia o tę różnicę kwoty podatku należnego za następne okresy lub do zwrotu różnicy na rachunek bankowy.

W świetle art. 88 ust. 4 ustawy, obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 2 pkt 7.

Stosownie do cytowanych wyżej przepisów prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany, czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

Przedstawiona powyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku od towarów i usług oraz niepodlegających temu podatkowi.

W omawianej sprawie warunki uprawniające do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego będą spełnione, ponieważ jak wynika z niniejszego rozstrzygnięcia Gmina będzie wykonywała na rzecz mieszkańców czynności opodatkowane odpowiednio 8% i 23% stawką podatku, a zatem efekty przedmiotowego projektu będą wykorzystywane do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. Ponadto Gmina jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. W związku z powyższym, Wnioskodawca będzie miał prawo do odliczenia podatku naliczonego związanego z wydatkami poniesionymi na realizację projektu pn. .... Przy czym prawo to przysługuje, o ile nie wystąpią przesłanki negatywne wymienione w art. 88 ustawy.

Jednocześnie zauważyć należy, że prawo to będzie przysługiwać co do zasady z tytułu poniesionych wydatków z otrzymanych faktur, o ile faktury te będą dokumentowały zakup towarów lub usług opodatkowanych na zasadach ogólnych. W przypadku bowiem, gdyby przedmiotem nabycia były usługi podlegające opodatkowaniu na zasadzie odwrotnego obciążenia (art. 17 ust. 1 pkt 8 i ust. 1h ustawy), to podstawą do dokonania odliczenia nie będzie faktura wystawiona przez usługodawcę, lecz odliczenia należy dokonać na zasadach wynikających z art. 86 ust. 2 pkt 4 lit. a ustawy.

Należy jednak zaznaczyć, że kwestia odwrotnego obciążenia nie była przedmiotem niniejszej interpretacji, gdyż nie sformułowano w tym zakresie pytania ani własnego stanowiska.

Jak wyżej wskazano obowiązek zastosowania mechanizmu odwrotnego obciążenia ma wpływ na sposób skorzystania z prawa do odliczenia podatku naliczonego. Natomiast powyższy mechanizm rozliczeń w żaden sposób nie wpływa na sam zakres prawa do odliczenia podatku naliczonego.

Zatem, stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania oznaczonego we wniosku jako nr 2 należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Tut. Organ informuje, iż wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania) Zainteresowanego. Inne kwestie przedstawione w opisie sprawy oraz własnym stanowisku, które nie zostały objęte pytaniem nie mogą być zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej rozpatrzone.

Pojęcie kosztu kwalifikowalnego nie jest pojęciem podatkowym i organy podatkowe nie są właściwe do rozstrzygania wątpliwości podatników odnośnie możliwości zaliczania wartości podatku od towarów i usług do kosztów kwalifikowalnych. Kwestię tę rozstrzygają bowiem przepisy regulujące zasady korzystania ze środków pomocowych. Zasady i przepisy podatkowe przywołane w uzasadnieniu niniejszej interpretacji mogą być jedynie pomocne Wnioskodawcy przy dokonywaniu oceny, czy podatek VAT w tej sytuacji powinien być kosztem kwalifikowalnym. W związku z powyższym nie zajęto stanowiska w tej sprawie.

Jednocześnie podkreślić należy, iż tut. Organ wydając interpretację przepisów prawa podatkowego na podstawie art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej nie prowadzi postępowania podatkowego w rozumieniu tej ustawy. Niniejsza interpretacja indywidualna ogranicza się wyłącznie do udzielenia pisemnej informacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w okolicznościach zdarzenia przyszłego podanego przez Wnioskodawcę. Tut. Organ informuje, iż nie jest właściwy do przeprowadzenia postępowania dowodowego, które w przedmiotowej sprawie umożliwiłoby weryfikację opisanego zdarzenia przyszłego.

Zaznacza się także, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowana ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, wydana interpretacja traci swą aktualność.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego , w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2017 r., poz. 1369, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała. ]

Stanowisko

prawidłowe

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej