Podatek od towarów i usług w zakresie opodatkowania przekazanych przez Spółkę wpłat na poczet inwestycji drogowej oraz prawa do odliczenia podatku V... - Interpretacja - 0112-KDIL2-2.4012.532.2017.1.AKR

ShutterStock
Interpretacja indywidualna z dnia 15.01.2018, sygn. 0112-KDIL2-2.4012.532.2017.1.AKR, Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej

Temat interpretacji

Podatek od towarów i usług w zakresie opodatkowania przekazanych przez Spółkę wpłat na poczet inwestycji drogowej oraz prawa do odliczenia podatku VAT w związku z realizacją inwestycji pn.: Budowa drogi gminnej w rejonie .

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r., poz. 201, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 24 listopada 2017 r. (data wpływu 29 listopada 2017 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania przekazanych przez Spółkę wpłat na poczet inwestycji drogowej oraz prawa do odliczenia podatku VAT w związku z realizacją inwestycji pn.: Budowa drogi gminnej w rejonie jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 29 listopada 2017 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania przekazanych przez Spółkę wpłat na poczet inwestycji drogowej oraz prawa do odliczenia podatku VAT w związku z realizacją inwestycji pn.: Budowa drogi gminnej w rejonie .

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny oraz zdarzenie przyszłe.

Gmina (dalej: Gmina lub Wnioskodawca) jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem VAT. Gmina ponosi/poniesie wydatki inwestycyjne związane z realizacją inwestycji pn. Budowa drogi gminnej w rejonie (dalej: Inwestycja). Droga będzie miała charakter ogólnodostępny i korzystać z niej będą w głównej mierze mieszkańcy okolicznych posesji. Część kosztów związanych z realizacją przedmiotowej Inwestycji została/zostanie dobrowolnie poniesiona, na mocy pisemnego porozumienia, przez prywatny podmiot (dalej: Spółka), który wybudował osiedle mieszkaniowe w sąsiedztwie budowanej drogi. Spółka wpłaciła zaliczkowo pierwszą część swojego udziału w kosztach Inwestycji, a łącznie Spółka zobowiązana jest do pokrycia 50,71% całkowitych kosztów Inwestycji.

Celem Inwestycji jest zapewnienie dojazdu dla mieszkańców, rozwój infrastruktury na terenie Gminy oraz poprawa bezpieczeństwa komunikacji w rejonie Inwestycji.

Droga powstała w ramach realizowanej Inwestycji będzie stanowiła własność Gminy, będzie ona drogą publiczną oraz nie będzie przedmiotem najmu, dzierżawy ani innej umowy o podobnym charakterze.

Wnioskodawca wyjaśnia, że udział Spółki w realizacji Inwestycji nie jest rezultatem obowiązku inwestora wynikającego z art. 16 ust. 1 ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (t.j. Dz. U. z 2016 r., poz. 1440 ze zm., dalej: UDG).

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

Czy wpłaty, które Gmina otrzymała/otrzyma od Spółki w związku z realizacją Inwestycji stanowią/będą stanowiły wynagrodzenie za świadczenie podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT?

  • Czy Gminie przysługuje/będzie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającą z faktur dokumentujących wydatki na realizację Inwestycji?

  • Zdaniem Wnioskodawcy:

    Ad. 1

    Wpłaty, które Gmina otrzymała/otrzyma od Spółki w związku z realizacją Inwestycji nie stanowią/nie będą stanowiły wynagrodzenia za świadczenie podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT.

    Ad. 2

    Nie przysługuje/nie będzie mu przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającą z faktur dokumentujących wydatki na realizację Inwestycji.

    Uzasadnienie stanowiska Gminy

    Ad.1

    Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu podlega m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Z kolei zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, zasadniczo przez dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Natomiast na podstawie art. 8 ust. 1 ww. ustawy, przez świadczenie usług, co do zasady, należy rozumieć każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ustawy o VAT.

    Powyższe definicje potwierdzają, że w związku z wpłatami, które Gmina otrzymała/otrzyma od Spółki z pewnością nie dojdzie między Gminą a Spółką do jakiejkolwiek dostawy towarów, za którą przedmiotowa wpłata mogłaby być wynagrodzeniem. W takim przypadku należałoby rozważyć czy może ono zostać uznane na gruncie ustawy o VAT za podlegające opodatkowaniu świadczenie usług.

    Przesłanką dla uznania danego działania, powstrzymania się od działania bądź tolerowania czynności lub sytuacji za usługę, w rozumieniu przepisów ustawy o VAT jest łącznie spełnienie następujących warunków:

    • w następstwie zobowiązania, w wykonaniu którego usługa jest świadczona, druga strona (nabywca) jest bezpośrednim beneficjentem świadczenia,
    • świadczonej usłudze odpowiada świadczenie wzajemne ze strony nabywcy (wynagrodzenie).

    Wobec tego, dane czynności podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT, gdy istnieje bezpośredni związek pomiędzy wykonaniem czynności a otrzymanym świadczeniem wzajemnym w ten sposób, że otrzymane kwoty stanowią rzeczywiste wynagrodzenie za wyodrębnioną usługę świadczoną w ramach stosunku prawnego i są wypłacane w konsekwencji wykonania świadczenia lub dochodzi do wymiany świadczeń wzajemnych.

    W związku z tym, czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy czym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością, a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.

    Kwestia odpłatności była wielokrotnie przedmiotem rozstrzygnięć Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (dalej: TSUE). Przykładowo w wyroku z dnia 8 marca 1988 r. w sprawie C-102/86 Apple and Pear Development Council przeciwko Commissioners of Customs and Excise, TSUE uznał, że określoną czynność można uznać za wykonaną odpłatnie, jeśli istnieje bezpośrednia i jasno zindywidualizowana korzyść po stronie dostawcy towaru lub usługi, a ponadto, gdy odpłatność za otrzymane świadczenie pozostaje w bezpośrednim związku z czynnością, która miała być opodatkowana VAT.

    Na uwagę zasługuje także orzeczenie z dnia 3 marca 1994 r. w sprawie C-16/93 R. J. Tolsma przeciwko Inspecteur der Omzetbelasting Leeuwarden, gdzie podkreślono, że usługi świadczone są za wynagrodzeniem wyłącznie, jeżeli istnieje stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a jej odbiorcą, na mocy którego występuje świadczenie wzajemne, przy czym wynagrodzenie otrzymane przez świadczącego usługę stanowi wartość przekazywaną w istocie w zamian za usługę wyświadczoną jej odbiorcy.

    W konsekwencji należy stwierdzić, że aby uznać dane świadczenie za świadczenie odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a beneficjentem i w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą i przekazanym za nią wynagrodzeniem. Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę. Zatem pod pojęciem odpłatności dostawy towarów lub odpłatności świadczenia usług rozumieć należy prawo podmiotu dokonującego dostawy towarów lub świadczącego usługę do żądania od nabywcy towaru, odbiorcy usługi lub osoby trzeciej zapłaty ceny lub ekwiwalentu (np. w postaci świadczenia wzajemnego).

    Z uwagi na powyższe, aby uznać budowę drogi za odpłatne świadczenie usług, stosownie do przepisów ustawy o VAT, musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy usługą a uiszczonym wynagrodzeniem. W tym zakresie należy zwrócić uwagę, że wpłaty uiszczone/uiszczane przez Spółkę na rzecz Gminy są związane z jej dobrowolnym udziałem w kosztach realizacji przedmiotowej Inwestycji. Partycypacja w kosztach budowy drogi w tym przypadku jest dobrowolna. Spółka niewątpliwie jest zainteresowana, aby przedmiotowa droga została wybudowana przez Gminę, ponieważ uatrakcyjni to wśród potencjalnych nabywców mieszkania/działki przeznaczone do sprzedaży na wybudowanym przez Spółkę osiedlu mieszkaniowym. Niewykluczone, że bez wkładu finansowego Spółki droga by nie powstała (lub powstałaby w późniejszym terminie), w zależności od inwestycyjnych priorytetów Gminy.

    Niezależnie od powyższego, nie sposób uznać, że budując drogę, Gmina świadczy usługę na rzecz Spółki. Realizacja tego typu projektów stanowi bowiem jedno z zadań własnych Gminy określonych przepisami prawa i Spółka w odniesieniu do zrealizowanej Inwestycji nie nabywa jakichkolwiek praw do dysponowania powstałym majątkiem. W konsekwencji, w przedmiotowym stanie faktycznym/zdarzeniu przyszłym nie można wyróżnić określonego świadczenia stanowiącego w rozumieniu ustawy o VAT usługę ze strony Gminy na rzecz Spółki.

    Ponadto, jak Gmina wskazała w opisie stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego, udział Spółki w realizacji Inwestycji nie stanowi obowiązku inwestora w rozumieniu art. 16 ust. 1 UDG. Przepis ten stanowi, że budowa lub przebudowa dróg publicznych spowodowana inwestycją niedrogową należy do inwestora tego przedsięwzięcia. Mając na uwadze, że wpłata Spółki ma zatem charakter dobrowolny, brak jest podstaw, by uznać ją za wynagrodzenie z tytułu świadczenia zrealizowanego na jej rzecz przez Gminę. Konkluzji tej nie zmienia fakt, że wzajemne prawa i obowiązki stron reguluje zawarte w celu realizacji Inwestycji pisemne porozumienie.

    Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, za podatników uznaje się osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Zgodnie natomiast z ust. 6 tej regulacji, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

    Powyższe poglądy potwierdza wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 8 listopada 2011 r. o sygn. I FSK 1906/11, który orzekł: budowa drogi publicznej (gminnej) odbywała się wprawdzie w wykonaniu zawartej z inwestorem prywatnym umowy cywilnoprawnej, lecz nie na podstawie umowy cywilnoprawnej w rozumieniu art. 15 ust. 6 zd. ostatnie u.p.t.u. Pomimo zawartej z inwestorem umowy cywilnoprawnej budowa drogi gminnej odbywała się nadal w ramach władztwa publicznego gminy, na podstawie przepisów prawa, tj. ustawy o samorządzie gminnym, o drogach publicznych i przepisów normujących finansowanie drogi ze środków publicznych.

    Ponadto Gmina podkreśla, że zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 8 marea 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2017 r., poz. 1875, ze zm.), zadania własne Gminy obejmują w szczególności sprawy gminnych dróg, ulic, mostów, placów oraz organizacji ruchu drogowego. Tym samym Gmina dokonuje Inwestycji w zakresie budowy dróg, w której partycypuje Spółka, realizując obowiązki nałożone na Gminę przez powszechnie obowiązujące przepisy prawa.

    Gmina przytacza stanowisko Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu w interpretacji indywidualnej z dnia 16 stycznia 2015 r. o sygnaturze ILPP2/443-1173/14-3/EN, zgodnie z którym: czynność przekazania środków finansowych przez Spółkę A i B na budowę układu komunikacyjnego oraz przebudowę skrzyżowania, która ma zapewnić bezpośrednie połączenie pomiędzy drogą publiczną a działkami należącymi do Spółek, nie stanowi zapłaty za czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, o której mowa w art. 5 ust. 1 ustawy. Budowa dróg i ulic należy do zadań własnych Gminy, tj. czynności pozostających poza zakresem ustawy o podatku od towarów i usług.

    Reasumując, otrzymane od Spółki wpłaty w związku z realizacją Inwestycji nie stanowią/nie będą stanowić wynagrodzenia za usługę w rozumieniu ustawy o VAT.

    Ad. 2

    Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, w zakresie w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15 ww. ustawy, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

    Zgodnie ze stanowiskiem Gminy w uzasadnieniu do pierwszego pytania, przedmiotowa Inwestycja nie będzie wykorzystywana do czynności opodatkowanych, stąd Gminie nie będzie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, wynikającego z faktur dokumentujących nabycie towarów.

    W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

    Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2017 r., poz. 1221, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

    Przez towary stosownie do art. 2 pkt 6 ustawy rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

    Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel () art. 7 ust. 1 ustawy.

    Natomiast świadczeniem usług, w myśl art. 8 ust. 1 ustawy, jest każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

    1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
    2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
    3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

    Pod pojęciem usługi (świadczenia) należy zatem rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do grona usług każde świadczenie, które nie jest dostawą w myśl art. 7 ustawy. Zauważyć również należy, iż usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym.

    Należy również zauważyć, że zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy dla uznania, że dostawa towarów czy świadczenie usług podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług bezwzględnym warunkiem jest odpłatność za daną czynność.

    Odpłatność oznacza wykonanie czynności (dostawy towarów oraz świadczenia usług) za wynagrodzeniem. W znaczeniu potocznym wynagrodzenie to zapłata za pracę, należność, a także odszkodowanie, nagroda. Natomiast odpłatny to taki, który wymaga zapłacenia, zwrotu kosztów, płatny.

    Powyższa analiza prowadzi do wniosku, że istotną cechą wynagrodzenia jest istnienie bezpośredniego związku pomiędzy dostawą towarów lub świadczeniem usług i otrzymaną zapłatą.

    Należy stwierdzić, że czynności podlegają opodatkowaniu jedynie wtedy, gdy zostały wykonane odpłatnie. Czynność można uznać za dokonaną odpłatnie, gdy istnieje bezpośrednia i jasno zindywidualizowana korzyść po stronie dostawcy towaru lub świadczącego usługę.

    Kolejnym czynnikiem decydującym o tym czy mamy do czynienia z wynagrodzeniem jest określenie, czy wynagrodzenie takie było należne z tytułu danego świadczenia. Czynność opodatkowana powstaje bowiem wyłącznie w związku z zaistnieniem stosunku prawnego określonego umową między stronami. Zatem wystąpić musi bezpośredni i niezbędny związek pomiędzy wykonywanymi czynnościami i wysokością otrzymanego wynagrodzenia oparty o relacje cywilnoprawne pomiędzy podmiotami i jednocześnie wynagrodzenie to może być wyrażone w pieniądzu.

    W związku z powyższym czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy czym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.

    Bezpośredni związek pomiędzy dostawą towarów lub świadczeniem usług, a otrzymanym wynagrodzeniem istnieje wówczas, gdy jest możliwe zidentyfikowanie bezpośredniej i jasno zindywidualizowanej korzyści na rzecz dostawcy towarów lub świadczącego usługę oraz gdy świadczenie wzajemne pozostaje w bezpośrednim związku ze świadczeniem dokonanej czynności.

    A zatem, pod pojęciem odpłatności dostawy towarów lub odpłatności świadczenia usług rozumieć należy prawo podmiotu dokonującego dostawy towarów lub świadczącego usługę do żądania od nabywcy towaru, odbiorcy usługi lub osoby trzeciej zapłaty ceny lub ekwiwalentu (np. w postaci świadczenia wzajemnego). W konsekwencji powyższego należy stwierdzić, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług będzie podlegało tylko to świadczenie (usługa), w przypadku którego istnieje konsument, tj. odbiorca świadczenia odnoszący z niego choćby potencjalną korzyść. Dopóki nie istnieje podmiot, który odnosiłby lub powinien odnosić konkretne korzyści o charakterze majątkowym związanym z danym świadczeniem, dopóty świadczenie to nie będzie usługą podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

    Zauważyć też należy, że nie każda czynność stanowiąca towar lub usługę w rozumieniu art. 7 i 8 powołanej wyżej ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, bowiem aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem był podatnikiem podatku od towarów i usług.

    Na mocy art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

    Pod pojęciem działalności gospodarczej, na podstawie art. 15 ust. 2 ustawy, rozumie się wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

    Z powyższego wynika, iż opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania podlegają wszelkie transakcje, których przedmiotem jest dostawa towarów lub świadczenie usług, pod warunkiem, że są one realizowane przez podatników w rozumieniu ustawy i wykonywane w ramach działalności gospodarczej.

    Stosownie do art. 15 ust. 6 ustawy, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

    Powyższy zapis jest odzwierciedleniem art. 13 obowiązującej od dnia 1 stycznia 2007 r. Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 z 11.12.2006 s. 1, z późn. zm.), zgodnie z którym krajowe, regionalne i lokalne organy władzy oraz inne podmioty prawa publicznego nie są uważane za podatników w związku z działalnością, którą podejmują lub transakcjami, których dokonują jako organy władzy publicznej, nawet jeśli pobierają należności, opłaty, składki lub płatności w związku z takimi działaniami lub transakcjami.

    Jednakże, w przypadku, gdy podejmują one takie działania lub dokonują takich transakcji, są uważane za podatników w odniesieniu do tych działań, lub transakcji, gdyby wykluczenie ich z kategorii podatników prowadziło do znaczących zakłóceń konkurencji.

    Z powołanych wyżej przepisów wynika, że jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Będą to zatem wszystkie realizowane przez te jednostki (urzędy) czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np. czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy itp. umów prawa cywilnego (nazwanych i nienazwanych).

    Stosownie do przepisu art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2017 r., poz. 1875, z późn. zm.), gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów. Do zadań własnych gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty (art. 7 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym). W szczególności zadania własne, w myśl art. 7 ust. 1 pkt 2 ustawy o samorządzie gminnym, obejmują sprawy gminnych dróg, ulic, mostów, placów oraz organizacji ruchu drogowego.

    Z opisu sprawy wynika, że Gmina jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem VAT. Gmina ponosi/poniesie wydatki inwestycyjne związane z realizacją inwestycji pn. Budowa drogi gminnej w rejonie (dalej: Inwestycja). Droga będzie miała charakter ogólnodostępny i korzystać z niej będą w głównej mierze mieszkańcy okolicznych posesji. Część kosztów związanych z realizacją przedmiotowej Inwestycji została/zostanie dobrowolnie poniesiona, na mocy pisemnego porozumienia, przez prywatny podmiot (dalej: Spółka), który wybudował osiedle mieszkaniowe w sąsiedztwie budowanej drogi. Spółka wpłaciła zaliczkowo pierwszą część swojego udziału w kosztach Inwestycji, a łącznie Spółka zobowiązana jest do pokrycia 50,71% całkowitych kosztów Inwestycji.

    Celem Inwestycji jest zapewnienie dojazdu dla mieszkańców, rozwój infrastruktury na terenie Gminy oraz poprawa bezpieczeństwa komunikacji w rejonie Inwestycji. Droga powstała w ramach realizowanej Inwestycji będzie stanowiła własność Gminy, będzie ona drogą publiczną oraz nie będzie przedmiotem najmu, dzierżawy ani innej umowy o podobnym charakterze.

    Udział Spółki w realizacji Inwestycji nie jest rezultatem obowiązku inwestora wynikającego z art. 16 ust. 1 ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych.

    Odnosząc się do wątpliwości Wnioskodawcy dotyczących kwestii opodatkowania przekazanych przez Spółkę wpłat na poczet inwestycji drogowej, należy zauważyć, że obowiązek udziału inwestorów w budowie lub przebudowie drogi publicznej wynika z ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (Dz. U. z 2017 r., poz. 2222, z późn. zm.).

    W myśl art. 16 ust. 1 ustawy o drogach publicznych budowa lub przebudowa dróg publicznych spowodowana inwestycją niedrogową należy do inwestora tego przedsięwzięcia.

    Jednakże stosownie do ust. 2 tego artykułu szczegółowe warunki budowy lub przebudowy dróg, o których mowa w ust. 1, określa umowa między zarządcą drogi a inwestorem inwestycji niedrogowej.

    Jeżeli zatem w przedmiotowej sprawie udział inwestorów prywatnych Spółki w budowie drogi nie jest spowodowany ich inwestycją niedrogową i nie wynika z art. 16 ww. ustawy to nie można go uznać za odpłatność za świadczenie usług.

    Jak wynika z okoliczności sprawy umowa jest dobrowolna, a treść umowy nie zawiera żadnego odniesienia do przepisu prawa regulującego bądź nakazującego zawarcie takiej umowy. Spółka dobrowolnie współfinansuje inwestycję drogową. Spółka nie ma obowiązku wniesienia wkładu finansowego wynikającego z art. 16 ust. 1 ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych. Przekazane środki nie są zapłatą za świadczoną usługę lub przeniesienie praw majątkowych na rzecz Spółki. Inwestycja drogowa jest ogólnodostępną drogą publiczną z której korzystają nieodpłatnie wszyscy użytkownicy ruchu drogowego.

    Po realizacji inwestycji droga będzie stanowić własność Wnioskodawcy (nie zostanie przekazana Spółce), będzie drogą publiczną, nie będzie przedmiotem najmu, dzierżawy ani innej umowy o podobnym charakterze.

    Mając zatem na uwadze okoliczności sprawy oraz przywołane przepisy należy stwierdzić, że czynność przekazania środków finansowych (wpłat) przez Spółkę na realizację (współfinansowanie) inwestycji drogowej, nie stanowi/nie będzie stanowić zapłaty za czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT, o której mowa w art. 5 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług. Co do zasady budowa dróg i ulic należy do zadań własnych Gminy, tj. czynności pozostających poza zakresem ustawy o VAT.

    Tym samym stanowisko Wnioskodawcy w zakresie opodatkowania przekazanych przez Spółkę wpłat na poczet inwestycji drogowej należało uznać za prawidłowe.

    Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą również prawa do odliczenia podatku VAT w związku z realizacją inwestycji pn.: Budowa drogi gminnej w rejonie .

    Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15 ustawy, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

    Stosownie do art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:

    1. nabycia towarów i usług,
    2. dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.

    Z powyższego wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

    Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.

    W świetle powyższego, podstawowym warunkiem, którego spełnienie należy analizować w aspekcie prawa do odliczenia podatku VAT, jest związek dokonywanych nabyć towarów i usług ze sprzedażą uprawniającą do dokonywania takiego odliczenia, czyli sprzedażą generującą podatek należny.

    W omawianej sprawie związek taki nie występuje. W ramach realizowanego projektu Gmina nie dokonuje/nie będzie dokonywała zakupu towarów i usług w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, a tym samym nie będzie działała w charakterze podatnika podatku VAT.

    Zatem, w analizowanej sprawie warunki wskazane w art. 86 ust. 1 ustawy, uprawniające do odliczenia nie są/nie będą spełnione, gdyż Wnioskodawca realizując opisaną inwestycję nie działa/nie będzie działał w charakterze podatnika VAT, a efekty realizacji inwestycji nie są/nie będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

    W konsekwencji, mając na uwadze opis sprawy oraz powołane przepisy prawa stwierdzić należy, że Gmina nie ma/nie będzie miała możliwości odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktur związanych z realizacją przedmiotowej inwestycji. Powyższe wynika z faktu, że w analizowanym przypadku nie będą spełnione wskazane w art. 86 ust. 1 ustawy przesłanki warunkujące prawo do odliczenia podatku naliczonego, tj. Wnioskodawca nie będzie działał jako podatnik VAT i wydatki związane z realizacją zadania inwestycyjnego nie będą służyć do wykonywania czynności opodatkowanych VAT.

    Zatem stanowisko Wnioskodawcy w zakresie prawa do odliczenia podatku VAT w związku z realizacją inwestycji pn.: Budowa drogi gminnej w rejonie należało uznać za prawidłowe.

    Zaznacza się także, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego w opisie sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

    Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

    1. z zastosowaniem art. 119a;
    2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

    Interpretacja dotyczy:

    • zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia,
    • zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

    Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2017 r., poz. 1369, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

    Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

    Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

    Stanowisko

    prawidłowe

    Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej