Mechanizm świadczonej przez Bank usługi cash-poolingu. - Interpretacja

Interpretacja indywidualna z dnia 12.05.2017, sygn. 0111-KDIB3-1.4012.29.2017.1.ICz, Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej

Temat interpretacji

Mechanizm świadczonej przez Bank usługi cash-poolingu.

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r., poz. 201, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 10 marca 2017 r. (data wpływu 15 marca 2017r.) o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie nieuznania Wnioskodawcy za podatnika podatku VAT z tytułu uczestnictwa w opisanym mechanizmie świadczonej przez Bank usługi cash-poolingu - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 15 marca 2017r. wpłynął ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej m.in. podatku od towarów i usług w zakresie nieuznania Wnioskodawcy za podatnika podatku VAT z tytułu uczestnictwa w opisanym mechanizmie świadczonej przez Bank usługi cash-poolingu.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca zamierza zawrzeć z mającym siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej bankiem [dalej: Bank] dokumentację dot. usługi cash-poolingu [dalej: Dokumentacja cash-poolowa]. Dokumentacja cash-poolowa zawarta zostanie również przez inne spółki należące do grupy kapitałowej P., mogące być zarówno polskimi rezydentami, jak i nierezydentami podatkowymi. Wnioskodawca i wspomniane w zdaniu poprzednim spółki razem dalej będą zwani Uczestnikami.

Usługa cash-poolingu polega na zarządzaniu i dokonywaniu fizycznych transferów środków pieniężnych pomiędzy rachunkami bieżącymi podmiotów korzystających z tej usługi (Uczestników). Usługa będzie realizowana w oparciu o Dokumentację cash-poolową, która zostanie zawarta pomiędzy Bankiem a Uczestnikami. Dokumentacja cash-poolowa będzie określała istotne postanowienia usługi cash-poolingu, przy czym jeden z Uczestników (Wnioskodawca) zostanie wybrany na tzw. agenta [dalej: Agent].

Podstawę funkcjonowania usługi cash-poolingu stanowić będą rachunki bankowe, otwarte i prowadzone przez Bank w PLN albo w innej walucie dla Agenta [dalej: Rachunki Agenta] oraz Uczestników [dalej: Rachunki].

W ramach struktury cash-poola opartej na Dokumentacji cash-poolowej, Bank udostępni Uczestnikom, innym niż Agent, Rachunki, na których Uczestnicy niebędący Agentem będą mieli możliwość wykorzystania udostępnionych im przez Agenta indywidualnych limitów zadłużenia, tj. kwot do których łącznie dyspozycje Uczestników dotyczące Rachunków będą mogły być realizowane przez Bank w przypadku braku środków dostępnych na tych poszczególnych Rachunkach. Uczestnicy, mający udostępniony indywidualny limit zadłużenia są zobowiązani do poniesienia kosztów tego limitu, ustalanych w Dokumentacji cash-poolowej. Zapłata wskazanych opłat za udzielone indywidualne limity jest dokonywana przez Uczestników w cyklach miesięcznych na Rachunki Agenta.

W celu wykonania rzeczywistego cash-poolingu opartego o Dokumentację cash-poolową, Bank udostępni Agentowi Rachunki Agenta wraz z linią kredytową. Linia kredytowa przyznana zostanie przez Bank Agentowi na warunkach określonych w odrębnej umowie. Dodatkowo, na Rachunkach Agenta mogą znajdować się środki własne Agenta. Linia kredytowa Agenta nie łączy się w żaden sposób i nie zależy od wysokości przyznanych Uczestnikom indywidualnych limitów zadłużenia.

Struktura cash-poolingu określona Dokumentacją cash-poolową oparta będzie o mechanizmy prawne określone w prawie cywilnym jako subrogacja ustawowa (także jako wstąpienie w prawa zaspokojonego wierzyciela oraz cessio legis) oraz przejęcie długu.

Subrogacja jest instytucją prawną uregulowaną w art. 518 § 1 Kodeksu Cywilnego i polega na tym, iż osoba trzecia, która m.in. w sytuacjach opisanych w dalszej części niniejszego wniosku spłaca wierzyciela, nabywa z mocy prawa spłaconą wierzytelność do wysokości dokonanej zapłaty, tj. wstępuje w prawa zaspokajanego wierzyciela.

Przejęcie długu jest z kolei uregulowane w art. 519 § 1 Kodeksu Cywilnego, zgodnie z którym osoba trzecia może wstąpić na miejsce dłużnika, który zostaje z długu zwolniony.

Usługa cash-poolingu rzeczywistego, o której mowa w Dokumentacji cash-poolowej, będzie polegać na codziennym bilansowaniu środków zgromadzonych na rachunkach Uczestników niebędących Agentem z wykorzystaniem Rachunków Agenta.

W ramach usługi cash-poolingu opartej o Dokumentację cash-poolową każdego dnia w przypadku gdy saldo na rachunku:

Uczestnika niebędącego Agentem ma wartość:

ujemną, wówczas Bank działając z upoważnienia Agenta dokona transferu środków pieniężnych z Rachunku Agenta na Rachunek Uczestnika niebędącego Agentem, w następstwie czego Agent za uprzednią zgodą Uczestników dokona spłaty zobowiązań Uczestników, którzy posiadają ujemne saldo na Rachunku, względem Banku i nabędzie w ten sposób wierzytelności Banku względem tych Uczestników do wysokości dokonanej spłaty, wstępując tym samym w prawa zaspokajanego wierzyciela, tj. Banku, w trybie art. 518 § 1 pkt 3 Kodeksu Cywilnego,
dodatnią, wówczas Bank działając z upoważnienia Uczestnika dokona transferu środków pieniężnych z Rachunku Uczestnika niebędącego Agentem na Rachunek Agenta, w następstwie czego Uczestnicy, którzy posiadają dodatnie saldo na Rachunku, za uprzednią zgodą Agenta dokonają spłaty zobowiązań Agenta istniejących w Rachunku Agenta względem Banku i nabędą w ten sposób wierzytelności Banku względem Agenta do wysokości dokonanej spłaty, wstępując tym samym w prawa zaspokajanego wierzyciela, tj. Banku, w trybie art. 518 § 1 pkt 3 Kodeksu Cywilnego.

wszystkich Uczestników, niebędących Agentem, ma wartość dodatnią lub równą zeru, wówczas nastąpi przejęcie przez Agenta długów Banku względem Uczestników, którzy posiadają saldo dodatnie na Rachunku, w trybie art. 519 § 1 Kodeksu Cywilnego. Celem przejęcia długów Bank przeleje na Rachunek Agenta kwotę w wysokości nominalnej długów.

W efekcie powyższych operacji na koniec każdego dnia salda na rachunkach Uczestników, z wyłączeniem Agenta, będą równe zeru.

Uczestnicy mogą zawrzeć Dokumentację cash-poolową w jednej z dwóch opcji, tj. tzw. cash-poolingu dwukierunkowego (tzw. zwrotnego) albo tzw. cash-poolingu jednokierunkowego (tzw. bezzwrotnego):

w przypadku cash-poolingu dwukierunkowego każdego pierwszego dnia następującego po dniu, w którym dokonano transferów w celu uzyskania sald równych zeru na rachunkach poszczególnych Uczestników, Bank dokona operacji mających na celu odpowiednie przywrócenie stanu sald na rachunkach poszczególnych Uczestników, oraz odpowiednio na Rachunku Agenta, występujących przed tym dniem;
w przypadku cash-poolingu jednokierunkowego nie będzie dochodziło na początku kolejnego dnia do przywrócenia stanu sald na rachunkach poszczególnych Uczestników, oraz odpowiednio na Rachunku Agenta. Zobowiązania pomiędzy Uczestnikami mogą być wówczas rozliczane periodycznie (np. raz na miesiąc, na koniec roku) lub jednorazowo.

Wraz z wstąpieniem w prawa Banku i nabyciem wierzytelności poszczególni Uczestnicy, w tym Agent, nabędą prawo do odsetek naliczanych od wartości nominalnej nabytych wierzytelności. Odsetki ustalone zostaną na poziomie rynkowym. Odsetki naliczane będą na bazie dziennej, natomiast ich płatność przez/do poszczególnych Uczestników dokonywana będzie jednorazowo w przyjętym okresie rozliczeniowym. Wysokość odsetek należnych poszczególnym Uczestnikom będzie kalkulowana i rozliczana przez Bank w imieniu Agenta. Jednocześnie Bank, na bazie dziennej, naliczy odsetki debetowe/kredytowe od salda występującego na Rachunkach Agenta. Na koniec okresu rozliczeniowego, Bank uzna Rachunki Agenta kwotą należnych odsetek lub odpowiednio obciąży Rachunki Agenta kwotą odsetek należnych Bankowi.

Ponadto, Uczestnicy będą cyklicznie obciążani opłatami z tytułu uczestniczenia w strukturze cash-poolingu zdefiniowanymi w Dokumentacji cash-poolowej. Beneficjentem tychże opłat będzie Bank.

Dodatkowo należy wskazać, iż jedyną umową zawartą między Wnioskodawcą jako Agentem i pozostałymi Uczestnikami cash poolingu jest ww. Dokumentacja cash-poolowa. Nie przewiduje ona wynagrodzenia z tytułu pełnienia funkcji Agenta, a zatem Wnioskodawca nie otrzymuje odrębnego wynagrodzenia z tytułu jej pełnienia.

Jedynymi rozliczeniami wynikającymi z Dokumentacji cash poolowej (płatnościami otrzymywanymi i dokonywanymi) są płatności z tytułu odsetek, z tytułu uczestniczenia w strukturze cash poolingu oraz z tytułu opłat za indywidualne limity zadłużenia uczestników, które wynikają z uczestnictwa Uczestników w strukturze cash poolingu oferowanej przez Bank. Z kolei z Bankiem obok Dokumentacji cash-poolowej Agent ma zawartą umowę dotyczącą linii kredytowej udostępnionej w ramach Rachunków Agenta.

W związku z powyższym opisem, w zakresie podatku od towarów i usług, zadano następujące pytanie

(oznaczone we wniosku jako nr 2):
Czy z tytułu uczestnictwa w opisanym powyżej mechanizmie świadczonej przez Bank usługi cash-poolingu Wnioskodawca będzie podatnikiem podatku od towarów i usług?

Stanowisko Wnioskodawcy:

W ocenie Wnioskodawcy, w świetle opisanego wyżej zdarzenia przyszłego, P. nie będzie podatnikiem podatku od towarów i usług z tytułu uczestnictwa w opisanym powyżej mechanizmie świadczonej przez Bank usługi cash-poolingu.

Uzasadnienie stanowiska Spółki w zakresie tego pytania.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług (Dz.U. Nr 54, poz. 535) opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Stosownie zaś do art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, przez świadczenie usług o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ustawy o VAT.

Jednak nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów/świadczenie usług podlega opodatkowaniu podatkiem VAT. Aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem musi bowiem być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem działa jako podatnik podatku VAT.

Podatnikami podatku VAT, o których mowa w art. 15 ustawy o VAT, są więc (również - co do zasady) podmioty dokonujące sprzedaży w rozumieniu art. 2 pkt 22 ustawy o VAT, czyli dokonujące odpłatnej dostawy towarów i odpłatnego świadczenia usług na terytorium kraju, eksportu towarów bądź wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów. Inne przypadki bycia podatnikiem podatku VAT zostały enumeratywnie wymienione w ustawie o VAT (art. 17 oraz art. 5 ust. 1 pkt 3 i 4). Biorąc pod uwagę opisaną powyżej strukturę cash poolingu, należy stwierdzić, iż w przedmiotowym stanie faktycznym sprzedawcą (usługodawcą) będzie Bank, który wykonuje wszystkie czynności wchodzące w skład kompleksowej usługi bankowej, jaką jest usługa cash poolingu. Z tytułu świadczenia przedmiotowej usługi Bank otrzymywać będzie wynagrodzenie. Zatem to Bank będzie w tym przypadku podatnikiem podatku od towarów i usług. Natomiast czynności wykonywane przez Wnioskodawcę na podstawie Dokumentacji cash-poolowej, umożliwiające Bankowi dokonywanie odpowiednich transferów środków finansowych w ramach struktury cash poolingu, nie będą stanowić odrębnego świadczenia usług przez Wnioskodawcę, lecz jedynie elementy pomocnicze, konieczne dla efektywnego wyświadczenia przez Bank usługi kompleksowego zarządzania płynnością finansową.

Z uwagi zatem na cechy charakterystyczne umowy cash-poolingu, czynności wykonywane przez Wnioskodawcę jako Uczestnika przedmiotowej usługi, nie będą stanowiły odpłatnego świadczenia usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, lecz jedynie elementy pomocnicze, konieczne dla efektywnego świadczenia przez podmiot trzeci (Bank) usługi cash-poolingu. W związku z powyższym aktywność ta nie powinna podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Wnioskodawca nie będzie też rzecz jasna dokonywać dostawy (w tym dostawy wewnątrzwspólnotowej) ani eksportu towarów, nie zajdzie też żaden z przypadków wymienionych w art. 17 Ustawy o VAT. Biorąc powyższe pod uwagę Wnioskodawca stoi na stanowisku, iż nie będzie on (podobnie jak pozostali Uczestnicy) podatnikiem podatku od towarów i usług z tytułu uczestnictwa w opisanym wyżej mechanizmie świadczonej przez Bank usługi cash poolingu (jedynym podatnikiem będzie Bank).

Warto nadmienić, iż identyczne stanowisko w analogicznych sprawach zajęli w wydawanych w imieniu Ministra Finansów indywidualnych interpretacjach prawa podatkowego. Przykładowo, Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi w interpretacji indywidualnej z dnia 5 lipca 2013 r, sygn. IPTPP2/443-285/13-4/AW wskazał, iż z uwagi na cechy charakterystyczne umowy cash-poolingu: czynności wykonywane przez wnioskodawcę jako uczestnika przedmiotowej usługi, nie będą stanowiły odpłatnego świadczenia przez Spółkę usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy, lecz jedynie elementy pomocnicze, konieczne dla efektywnego świadczenia przez inny podmiot usługi cash poolingu. W związku z powyższym, nie będą one podlegały opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Tym samym Wnioskodawca z tego tytułu nie będzie działał w charakterze podatnika, o których mowa w art. 15 ust. 1 ustawy.

Warto zauważyć, iż identyczne stanowisko w analogicznych sprawach zajęli w wydawanych w imieniu Ministra Finansów indywidualnych interpretacjach prawa podatkowego:

Interpretacja indywidualna wydana przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 21 sierpnia 2014 r., (sygn. IPPP3/443-515/14-2/JF);
Interpretacja indywidualna wydana przez Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z 16 września 2014 r., (sygn. IPTPP2/443-549/14-2/AO);
Interpretacja indywidualna wydana przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 7 lipca 2013 r., (sygn. IPPP3/443-1234/12-5/SM);
Interpretacja indywidualna wydana przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 4 kwietnia 2013 r., (sygn. IPPP1/443-80/13-3/PR);
Interpretacja indywidualna wydana przez Dyrektora Izby Skarbowe w Poznaniu z 25 lutego 2013 r., (sygn. ILPP4/443-528/12-2/BA).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego w zakresie podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 710 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą lub ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przepis art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, stanowi, że przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel ().

W myśl art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ().

Definicja świadczenia usług ma zatem charakter dopełniający definicję dostawy towarów i jest wyrazem realizacji powszechności opodatkowania podatkiem od towarów i usług transakcji wykonywanych przez podatnika w ramach działalności gospodarczej. Każde świadczenie niebędące dostawą towarów polegające na działaniu, zaniechaniu lub tolerowaniu czyjegoś zachowania stanowi, co do zasady, usługę w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług.

Niemniej muszą być przy tym spełnione następujące warunki:

w następstwie zobowiązania, w wykonaniu którego usługa jest świadczona, druga strona (wierzyciel/nabywca) jest bezpośrednim beneficjentem świadczenia,
świadczonej usłudze odpowiada świadczenie wzajemne ze strony nabywcy (wynagrodzenie).

Należy podkreślić, że oba ww. warunki winny być spełnione łącznie, aby świadczenie podlegało, jako usługa, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby dana czynność (usługa) podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT musi istnieć bezpośredni związek o charakterze przyczynowym, pomiędzy świadczoną usługą, a otrzymanym świadczeniem wzajemnym, w ten sposób, że zapłacone kwoty stanowią rzeczywiste wynagrodzenie za wyodrębnioną usługę świadczoną w ramach stosunku prawnego lub dochodzi do wymiany świadczeń wzajemnych. Otrzymana zapłata powinna być konsekwencją wykonania świadczenia. Wynagrodzenie musi być należne za wykonanie tego świadczenia.

Ponadto, zgodnie z unormowaniami zawartymi w art. 8 ust. 2 ustawy, w pewnych, ściśle określonych przypadkach, również nieodpłatne świadczenie usług należy uznać za spełniające definicję odpłatnego świadczenia usług.

Stosownie do treści tego przepisu, za odpłatne świadczenie usług uznaje się również:

użycie towarów stanowiących część przedsiębiorstwa podatnika do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika, w tym w szczególności do celów osobistych podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych;
nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.

Z powyższych zapisów wynika, że aby nieodpłatne świadczenie usług podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, muszą być spełnione określone warunki:

w przypadku użycia towarów stanowiących część przedsiębiorstwa użycie ich do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika oraz istnienie prawa podatnika do odliczenia - w całości lub w części - podatku naliczonego przy nabyciu, importu lub wytworzenia tych towarów (warunki te muszą być spełnione łącznie),
w przypadku świadczenia usług świadczenie ich do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.

Zatem dla ustalenia, czy konkretna, nieodpłatna czynność podlega opodatkowaniu w związku z uznaniem jej za odpłatne świadczenie usług, istotny jest cel jej świadczenia. Jeżeli nieodpłatne świadczenie wpisuje się w cel prowadzonej działalności gospodarczej, wtedy przesłanka uznania takiej nieodpłatnej czynności za odpłatne świadczenie usług podlegające opodatkowaniu nie zostanie spełniona. Stwierdzenie takie uzależnione jednak jest od konkretnych okoliczności jakie w danej sprawie występują.

Na podstawie zapisów art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych (art. 15 ust. 2 ustawy).

Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca zamierza zawrzeć z mającym siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej bankiem dokumentację dot. usługi cash-poolingu. Dokumentacja cash-poolowa zawarta zostanie również przez inne spółki należące do grupy kapitałowej P., mogące być zarówno polskimi rezydentami, jak i nierezydentami podatkowymi. Wnioskodawca i wspomniane w zdaniu poprzednim spółki razem dalej będą zwani Uczestnikami. Usługa cash-poolingu polega na zarządzaniu i dokonywaniu fizycznych transferów środków pieniężnych pomiędzy rachunkami bieżącymi podmiotów korzystających z tej usługi (Uczestników). Usługa będzie realizowana w oparciu o Dokumentację cash-poolową, która zostanie zawarta pomiędzy Bankiem a Uczestnikami. Dokumentacja cash-poolowa będzie określała istotne postanowienia usługi cash-poolingu, przy czym jeden z Uczestników (Wnioskodawca) zostanie wybrany na tzw. agenta [dalej: Agent]. W ramach struktury cash-poola opartej na Dokumentacji cash-poolowej, Bank udostępni Uczestnikom, innym niż Agent, Rachunki, na których Uczestnicy niebędący Agentem będą mieli możliwość wykorzystania udostępnionych im przez Agenta indywidualnych limitów zadłużenia, tj. kwot do których łącznie dyspozycje Uczestników dotyczące Rachunków będą mogły być realizowane przez Bank w przypadku braku środków dostępnych na tych poszczególnych Rachunkach. Uczestnicy, mający udostępniony indywidualny limit zadłużenia są zobowiązani do poniesienia kosztów tego limitu, ustalanych w Dokumentacji cash-poolowej. Zapłata wskazanych opłat za udzielone indywidualne limity jest dokonywana przez Uczestników w cyklach miesięcznych na Rachunki Agenta. W celu wykonania rzeczywistego cash-poolingu opartego o Dokumentację cash-poolową, Bank udostępni Agentowi Rachunki Agenta wraz z linią kredytową. Linia kredytowa przyznana zostanie przez Bank Agentowi na warunkach określonych w odrębnej umowie. Dodatkowo, na Rachunkach Agenta mogą znajdować się środki własne Agenta. Linia kredytowa Agenta nie łączy się w żaden sposób i nie zależy od wysokości przyznanych Uczestnikom indywidualnych limitów zadłużenia. Struktura cash-poolingu określona Dokumentacją cash-poolową oparta będzie o mechanizmy prawne określone w prawie cywilnym jako subrogacja ustawowa (także jako wstąpienie w prawa zaspokojonego wierzyciela oraz cessio legis) oraz przejęcie długu. Usługa cash-poolingu rzeczywistego, o której mowa w Dokumentacji cash-poolowej, będzie polegać na codziennym bilansowaniu środków zgromadzonych na rachunkach Uczestników niebędących Agentem z wykorzystaniem Rachunków Agenta. W efekcie powyższych operacji na koniec każdego dnia salda na rachunkach Uczestników, z wyłączeniem Agenta, będą równe zeru.

Uczestnicy mogą zawrzeć Dokumentację cash-poolową w jednej z dwóch opcji, tj. tzw. cash-poolingu dwukierunkowego (tzw. zwrotnego) albo tzw. cash-poolingu jednokierunkowego (tzw. bezzwrotnego):

w przypadku cash-poolingu dwukierunkowego każdego pierwszego dnia następującego po dniu, w którym dokonano transferów w celu uzyskania sald równych zeru na rachunkach poszczególnych Uczestników, Bank dokona operacji mających na celu odpowiednie przywrócenie stanu sald na rachunkach poszczególnych Uczestników, oraz odpowiednio na Rachunku Agenta, występujących przed tym dniem;
w przypadku cash-poolingu jednokierunkowego nie będzie dochodziło na początku kolejnego dnia do przywrócenia stanu sald na rachunkach poszczególnych Uczestników, oraz odpowiednio na Rachunku Agenta. Zobowiązania pomiędzy Uczestnikami mogą być wówczas rozliczane periodycznie (np. raz na miesiąc, na koniec roku) lub jednorazowo.

Ponadto, Uczestnicy będą cyklicznie obciążani opłatami z tytułu uczestniczenia w strukturze cash-poolingu zdefiniowanymi w Dokumentacji cash-poolowej. Beneficjentem tychże opłat będzie Bank.

Jedyną umową zawartą między Wnioskodawcą jako Agentem i pozostałymi Uczestnikami cash poolingu jest ww. Dokumentacja cash-poolowa. Nie przewiduje ona wynagrodzenia z tytułu pełnienia funkcji Agenta, a zatem Wnioskodawca nie otrzymuje odrębnego wynagrodzenia z tytułu jej pełnienia.

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą ustalenia, czy z tytułu uczestnictwa w opisanym powyżej mechanizmie świadczonej przez Bank usługi cash-poolingu Wnioskodawca będzie podatnikiem podatku od towarów i usług.

Podstawą dokonywanych automatycznych transferów środków pieniężnych w ramach umowy cash poolingu będzie mechanizm prawny zdefiniowany w prawie cywilnym, jako subrogacja, czyli wstąpienie w prawa zaspokojonego wierzyciela poprzez spłacenie cudzego długu, o którym mowa w art. 518 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2017 r., poz. 459, z późn. zm.).

Zgodnie z tym przepisem osoba trzecia, która spłaca wierzyciela, nabywa spłaconą wierzytelność do wysokości dokonanej zapłaty:

jeżeli płaci cudzy dług, za który jest odpowiedzialna osobiście albo pewnymi przedmiotami majątkowymi;
jeżeli przysługuje jej prawo, przed którym spłacona wierzytelność ma pierwszeństwo zaspokojenia;
jeżeli działa za zgodą dłużnika w celu wstąpienia w prawa wierzyciela; zgoda dłużnika powinna być pod nieważnością wyrażona na piśmie;
jeżeli to przewidują przepisy szczególne.

Subrogacja służy więc zabezpieczeniu interesów osoby trzeciej, która dokonuje spłaty wierzyciela i w konsekwencji doprowadza do wygaśnięcia długu (do wysokości dokonanej zapłaty).

Z uwagi na cechy charakterystyczne zaprezentowanej Umowy należy stwierdzić, że w niniejszej sprawie, w roli usługodawcy występuje Bank, który będzie wykonywał wszystkie czynności wchodzące w skład kompleksowej usługi bankowej i z tytułu wykonywania tej usługi będzie otrzymywał wynagrodzenie od Uczestników systemu, w tym Wnioskodawcy, w formie cyklicznych opłat z tytułu uczestniczenia w strukturze cash-poolingu zdefiniowanych w Dokumentacji cash-poolowej.

Przedstawiony mechanizm funkcjonowania cash-poolingu jest administrowany i zarządzany przez Bank i nie wymaga żadnego dodatkowego zaangażowania Wnioskodawcy (Agenta), ani pozostałych podmiotów w nim uczestniczących. W ramach przedstawionej we wniosku struktury cash poolingu, wszystkie czynności wchodzące w skład kompleksowej usługi zarządzania płynnością finansową są wykonywane przez Bank w zamian za wynagrodzenie, w postaci opłaty cyklicznej, natomiast Wnioskodawca w tym przypadku pozostaje beneficjentem świadczenia dokonywanego przez Bank.

Z kolei rola Wnioskodawcy występującego jako Agent w związku z przystąpieniem do Umowy ogranicza się do posiadania Rachunku Agenta. Umowa zawarta między Wnioskodawcą jako Agentem i pozostałymi Uczestnikami cash poolingu nie przewiduje wynagrodzenia z tytułu pełnienia funkcji Agenta, a zatem Wnioskodawca nie otrzymuje odrębnego wynagrodzenia z tytułu jej pełnienia.

Wobec powyższego to Bank będzie wykonywał czynności w ramach Umowy Cash Poolingu, poprzez realizację operacji pomiędzy rachunkami bankowymi uczestniczącymi w Strukturze Cash Poolingu oraz naliczanie i pobieranie/wypłatę odsetek od wzajemnych zobowiązań. W związku z przystąpieniem do Umowy Uczestnicy nie będą świadczyć sobie wzajemnie usług i nie będą otrzymywać z tego tytułu żadnego wynagrodzenia. Ponadto Wnioskodawca nie będzie otrzymywał odrębnego wynagrodzenia.

Zatem czynności wykonywane przez Wnioskodawcę, jako uczestnika niniejszej usługi i jednocześnie tzw. Agenta, umożliwiające bankowi dokonywanie odpowiednich operacji związanych z wykonywaniem umowy cash-poolingu, nie stanowią odpłatnego świadczenia usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy, lecz jedynie czynności pomocnicze, konieczne dla efektywnego wyświadczenia przez Bank usługi kompleksowego zarządzania płynnością finansową. Jak wynika z opisu sprawy Wnioskodawca Agent nie będzie otrzymywał żadnego wynagrodzenia od pozostałych uczestników Struktury. W opisanej sytuacji, podejmowane przez Wnioskodawcę w ramach Umowy czynności nie będą również stanowiły nieodpłatnego świadczenia usług zrównanego z odpłatnym świadczeniem, o którym mowa w art. 8 ust. 2 ustawy o VAT, gdyż treść wniosku nie wskazuje, by miały one służyć do celów innych niż działalność gospodarcza Wnioskodawcy.

W świetle przedstawionych argumentów należy stwierdzić, że w związku z czynnościami wykonywanymi w ramach struktury cash-poolingu, Wnioskodawca (zarówno jako uczestnik jak i tzw. Agent) nie będzie świadczył usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 i 2 ustawy.

Zatem mając powyższe na uwadze należy stwierdzić, że w sytuacji przedstawionej w przedmiotowym wniosku, Wnioskodawca z tytułu wykonywania tych czynności nie będzie działał w charakterze podatnika podatku od towarów i usług, w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o VAT.

Wobec powyższego, stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 2 jest prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Końcowo nadmienia się, w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych (pytanie nr 1) zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Zauważyć należy również, iż zgodnie z art. 14b § 1 ustawy - Ordynacja podatkowa minister właściwy do spraw finansów publicznych, na wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną). A zatem wniosek o wydanie interpretacji może być złożony tylko w indywidualnej sprawie zainteresowanego. Z tych też względów - z uwagi na indywidualny charakter interpretacji przepisów prawa podatkowego - zaznacza się, iż niniejsza interpretacja indywidualna dotyczy jedynie Wnioskodawcy, nie zaś Banku ani pozostałych Uczestników. Uwzględniając powyższe wskazać należy, iż interpretacja nie wywołuje skutków prawnych dla świadczącego usługę Banku ani dla pozostałych Uczestników. W konsekwencji regulacje zawarte w art. 14k-14n ustawy Ordynacja podatkowa nie będą miały zastosowania dla Banku oraz pozostałych Uczestników Systemu.

Zaznacza się także, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ podatkowy jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

z zastosowaniem art. 119a;
w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2016 r., poz. 718, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

Stanowisko

prawidłowe

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej

Źródło: INFOR

Newsletter

Drukuj

Skopiuj link

Zgłoś błąd na stronie