Temat interpretacji
D E C Y Z J A
Na podstawie art.233 § 1 pkt 1 w zw. z art.14 "b" ustawy z dnia 29.08.1997r. - Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2005r. nr 8, poz.60) po rozpatrzeniu zażalenia z dnia 18.07.05r. na postanowienie Naczelnika Urzędu Skarbowego w Chełmie z 07.07.2005r. znak: PP/443-39/05 w sprawie interpretacji co do zakresu i sposobu stosowania prawa podatkowego, postanawiam:- utrzymać zaskarżone postanowienie w mocy.
U Z A S A D N I E N I E
Wnioskiem z dnia 30.04.2005r. Strona wystąpiła w trybie przepisu art.14 "a" ustawy z dnia 29.08.1997r. Ordynacja podatkowa, do Naczelnika Urzędu Skarbowego w , o udzielenie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu stosowania prawa podatkowego w indywidualnej sprawie, w której nie toczy się postępowanie podatkowe, kontrola podatkowa albo postępowanie przed Sądem Administracyjnym. Pytanie strony dotyczyło rozstrzygnięcia zagadnienia czy czynności obrony adwokatów świadczone z urzędu na rzecz stron i uczestników postępowania sądowego, za które otrzymają oni opłaty pokrywane przez Skarb Państwa - właściwe sądy, podlega opodatkowaniu podatkiem VAT. W piśmie z dnia 21.05.2005r. przedstawiła Pani swoje stanowisko w sprawie, sprowadzające się do stwierdzenia, iż usługi świadczone przez adwokata na zlecenie sądu tzw. "urzędówki" nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. W dniu 07.07.2005r. organ I instancji wydał postanowienie nr PP/443-39/05, w którym stwierdził, iż stanowisko pytającej w przedmiotowej sprawie jest nieprawidłowe. Nie zgadzając się z takim rozstrzygnięciem, strona złożyła zażalenie z dnia 18.07.05r. do Dyrektora Izby Skarbowej w Lublinie wnosząc o jego uchylenie i przekazanie sprawy do ponownego rozstrzygnięcia Naczelnikowi Urzędu Skarbowego. W złożonym zażaleniu strona podniosła następujące zarzuty:1) naruszenie prawa materialnego przez błędną jego wykładnię i niewłaściwe zastosowanie;2) niewyjaśnienie wszystkich okoliczności faktycznych istotnych do rozstrzygnięcia sprawy. Po rozpatrzeniu zażalenia stwierdzam co następuje. Stosownie do przepisu art.5 ust.1 pkt 1 ustawy o VAT - opodatkowaniu podlega m.in. odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Podatnikami podatku od towarów i usług są osoby prawne, jednostki organizacyjne nie mające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności (art.15 ust.1 ustawy z dnia 11.03.2004r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. Nr 54, poz.535 ze zm.). Zgodnie z art.15 ust.2 powołanej ustawy - działalnością gospodarczą jest wszelka działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. W art.15 ust.3 - ustawodawca przewidział wyjątki - od przytoczonej wyżej ogólnej zasady - wyłączające z opodatkowania czynności, które nie są uznawane za wykonywaną samodzielnie działalność gospodarczą. M.in. w pkt 3 wskazano czynności, z tytułu których przychody zostały wymienione w art.13 pkt 2-9 ustawy z dnia 26.07.1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, jeżeli z tytułu wykonania tych czynności osoby te są związane ze zlecającym wykonanie tych czynności prawnymi więzami tworzącymi stosunek prawny pomiędzy zlecającym wykonanie czynności i wykonującym zlecane czynności co do warunków wykonywania tych czynności, wynagrodzenia i odpowiedzialności zlecającego wykonanie tych czynności wobec osób trzecich.Przepis art.13 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi, że przychodami z działalności wykonywanej osobiście, o której mowa w art.10 ust.1 pkt 2 są przychody osób, którym organ władzy lub administracji państwowej albo samorządowej, sąd lub prokurator na podstawie właściwych przepisów, zlecił wykonanie określonych czynności, a zwłaszcza przychody biegłych w postępowaniu sądowym, dochodzeniowym i administracyjnym oraz płatników z zastrzeżeniem art.14 ust.2 pkt 10 i inkasentów należności publicznoprawnych, a także przychody z tytułu udziału w komisjach powoływanych przez organy władzy lub administracji państwowej albo samorządowej, z wyjątkiem przychodów, o których mowa w pkt 9 niniejszego przepisu. W przypadku czynności wykonywanych przez Stronę (obrona z urzędu) na zlecenie sądu, uwarunkowania o których mowa w art.15 ust.3 pkt 3 ustawy o PTU nie są spełnione gdyż należy do nich m.in. odpowiedzialność zlecającego za wykonanie tych czynności. Stosownie do przepisu art.8 "a" ust.1 ustawy z 26.05.82r. - Prawo o adwokaturze - adwokat podlega obowiązkowemu ubezpieczeniu od odpowiedzialności cywilnej za szkody wyrządzone przy wykonywaniu czynności, o których mowa w art.4 ust.1 w/w ustawy. Art.80 stanowi natomiast, iż adwokaci podlegają odpowiedzialności dyscyplinarnej za postępowanie sprzeczne z prawem, zasadami etyki lub godności zawodu bądź naruszenie swych obowiązków zawodowych, a również za niewykonanie obowiązku zawarcia umowy ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej za szkody wyrządzone przy wykonywaniu czynności. Z powoływanych wyżej przepisów wynika, że adwokat odpowiada osobiście za wykonywane przez siebie czynności, niezależnie od tego czy do działania zobowiązał go sąd czy też jest to czynność niewykonywana z urzędu. Przepisy prawa nie dzielą czynności adwokackich w zakresie odpowiedzialności: na czynności wykonywane z urzędu (za które odpowiedzialność ponosi sąd) oraz pozostałe czynności (za które odpowiedzialność ponosi adwokat. Sąd wyznaczając na podstawie art.78 § 1 kpk (Dz.U. Nr 89, poz.555 ze zm.) obrońcę z urzędu - nie ingeruje w sposób wykonania zleconych czynności, nie można zatem mówić o przejęciu odpowiedzialności zlecającego za działania adwokata. Zdaniem strony czynności wykonywane przez adwokata z urzędu podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług - jednakże dopiero od dnia 1 czerwca 2005r. tj. od dnia wejścia w życie ustawy z 21.04.05r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2005r. Nr 90, poz.756). Stanowisko to uważam za nieprawidłowe gdyż ustawodawca nowelizacją, o której mowa wyżej, jedynie doprecyzował przepis art.15 ust.3 pkt 3. Nie podzielam twierdzenia strony, iż do dnia wejścia w życie nowelizacji, o której mowa wyżej, cyt.: "Z treści stosunku prawnego między sądem a adwokatem wynikała odpowiedzialność sądu jako podmiotu zlecającego wykonanie czynności, co powodowało, że czynność prawna z urzędu świadczona przez adwokata była wyłączona z opodatkowania podatkiem podatku od towarów i usług (...)". Postanowienie organu I instancji powołuje w podstawie prawnej przepis art.15 15 ust.3 pkt 3 ustawy o VAT w brzmieniu nadanym nowelizacją z 21.04.05r. - ponieważ w dniu wydania zaskarżonego rozstrzygnięcia obowiązywał taki stan prawny. Szczególnego podkreślenia wymaga, iż przytoczona powyżej argumentacja dot. odpowiedzialności cywilnej i dyscyplinarnej - pozostaje aktualna zarówno w stanie prawnym obowiązującym do 01.06.05r. jak i po tej dacie. Biorąc powyższe pod uwagę stwierdzam, iż czynności wykonywane przez adwokata na zlecenie sądu podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT - od 1 maja 2004r. - na zasadach ogólnych - gdyż nie została spełniona przesłanka odpowiedzialności zlecającego wykonanie czynności za ich wykonanie przez zleceniobiorcę.
Mając powyższe na uwadze orzeczono jak w sentencji. Decyzja niniejsza jest ostateczna w toku postępowania administracyjnego. Na decyzję służy skarga (w dwóch egzemplarzach) do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie za moim pośrednictwem w terminie 30 dni od daty doręczenia.