Temat interpretacji
Ad.1Zasady opodatkowania dostaw towarów używanych unormowane zostały w art. 120 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535). Szczególna procedura opodatkowania marży znajduje zastosowanie do wszelkich form pośrednictwa w handlu samochodami używanymi (w tym m.in. do działalności typu autohandel oraz autokomisów).
Zgodnie z art. 120 ust.1 pkt 4 ww. ustawy przez towary używane rozumie się ruchome dobra materialne nadające się do dalszego użytku w ich aktualnym stanie lub po naprawie, niebędące dziełami sztuki, przedmiotami kolekcjonerskimi i antykami, a także metalami szlachetnymi lub kamieniami szlachetnymi.
Samochody używane nadające się do dalszego użytku w ich aktualnym stanie są towarami używanymi w rozumieniu ww. przepisu.Jeżeli więc podatnik prowadzący autohandel i autokomis wykonuje czynności polegające na dostawie (sprzedaży) towarów używanych, którymi są samochody nabyte uprzednio przez niego dla celów prowadzonej działalności lub importowanych w celu odsprzedaży - podstawą opodatkowania podatkiem dostawy (sprzedaży) tych samochodów jest marża stanowiąca różnicę pomiędzy całkowitą kwotą, którą ma zapłacić nabywca samochodu, a kwotą nabycia pomniejszoną o kwotę podatku przy spełnieniu poniższych warunków.Aby miały zastosowanie ww. zasady opodatkowania używane samochody muszą być nabyte od:
1.osoby fizycznej, prawnej, jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej - niebędącej podatnikiem o którym mowa w art. 15 (prowadzącym działalność gospodarczą),2.podatnika prowadzącego działalność gospodarczą, jeżeli jednak dostawa tych samochodów (także wstawienie do komisu) jest zwolniona od podatku przedmiotowo (art. 43) lub podmiotowo (art. 113),3.podatnika-pośrednika w handlu takimi samochodami, który przy swojej dostawie (sprzedaży) dokonał opodatkowania marży.
Z powyższego wynika, że opodatkowanie w systemie marży ma miejsce, gdy źródło nabycia samochodów używanych przez pośrednika w ich handlu jest nieopodatkowane ze względu na to, że:
zbywający nie jest podatnikiemzbywający jest podatnikiem, lecz czynność objęta jest zwolnieniem od podatkuźródło jest opodatkowane, ale na takich samych szczególnych zasadach opodatkowania marży - art. 120 ust. 10.
Zakup pojazdu w państwie członkowskim Wspólnoty Europejskiej w ramach szczególnej procedury opodatkowania marży nie stanowi również wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, o którym mowa w art.9 ust.1 i 2 ustawy o podatku od towarów i usług.Zgodnie bowiem z art.10 ust.1 pkt 4 ustawy o podatku od towarów i usług wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów, o którym mowa w art.9 ust.1 i 2, nie występuje w przypadku, gdy dostawa towarów, o których mowa w art. 120 ust. 1, w wyniku której ma miejsce wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów na terytorium kraju, jest opodatkowana podatkiem od wartości dodanej na terytorium państwa członkowskiego rozpoczęcia wysyłki lub transportu towarów na zasadach odpowiadających regulacjom zawartym w art. 120 ust. 4, a nabywca posiada dokumenty jednoznacznie potwierdzające nabycie towarów na tych zasadach.
W żadnym z ww. przypadków nie występuje jednak podatek naliczony z tytułu nabycia tych towarów (czyli sprzedający nie naliczają przy tych transakcjach podatku należnego). Podatnik-pośrednik w handlu samochodami używanymi stosujący opodatkowanie marży nie może oddzielnie wykazywać na wystawianych przez siebie fakturach podatku od sprzedaży samochodów - art. 120 ust. 16 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (...) - stąd nabywca takiego samochodu nie może dokonywać odliczenia podatku z tytułu jego nabycia.Szczególnej procedury opodatkowania marży nie stosuje się do nowych środków transportu będących przedmiotem wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów (art. 120 ust. 21 ustawy). Jeśli pośrednik w handlu samochodami używanymi nabędzie samochód od podatnika VAT, który przy sprzedaży naliczył podatek należny, przy jego sprzedaży nie stosuje opodatkowania marży, lecz zasady ogólne, czyli opodatkowuje wartość całej transakcji (wykazując podatek na fakturze), z możliwością odliczenia podatku naliczonego przy jego nabyciu.Przy jednoczesnym stosowaniu zasad opodatkowania marży oraz ogólnych należy przestrzegać zasad prawidłowego ewidencjonowania tych transakcji. Zgodnie z art. 120 ust. 15, jeżeli podatnik stosuje zarówno ogólne zasady opodatkowania jak i opodatkowanie w systemie marży (art. 120 ust. 4), jest on obowiązany prowadzić ewidencję zgodnie z art. 109 ust. 3 z uwzględnieniem podziału w zależności od sposobu opodatkowania. W odniesieniu do dostawy opodatkowanej w systemie marży, ewidencja musi zawierać w szczególności kwoty nabycia towarów niezbędne do określenia kwoty marży, o której mowa w tym przepisie.Szczegółowe regulacje dotyczące zasad wystawiania faktur, dane które powinny zawierać faktury oraz sposób i okres ich przechowywania określone zostały w rozdziale 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 27 kwietnia 2004r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, zaliczkowego zwrotu podatku, zasad wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz.U. z 2004r. Nr 97, poz.971).
Zgodnie z § 12 ust. 8 ww. rozporządzenia faktury dokumentujące czynności, których podstawą opodatkowania jest marża o której mowa w art. 120 ustawy o podatku od towarów i usług, prócz danych wymienionych w § 12 ust. 1 pkt 1-5 i 12 tj.:
1)imiona i nazwiska lub nazwy bądź nazwy skrócone sprzedawcy i nabywcy oraz ich adresy;2)numery identyfikacji podatkowej sprzedawcy i nabywcy, z zastrzeżeniem ust. 10 i 11;3)dzień, miesiąc i rok albo miesiąc i rok dokonania sprzedaży oraz datę wystawienia i numer kolejny faktury oznaczonej jako "FAKTURA VAT"; podatnik może podać na fakturze miesiąc i rok dokonania sprzedaży w przypadku sprzedaży o charakterze ciągłym;4)nazwę towaru lub usługi;5)jednostkę miary i ilość sprzedanych towarów lub rodzaj wykonanych usług;(...)12) kwotę należności ogółem wraz z należnym podatkiem, wyrażoną cyframi i słownie,winny zawierać wyrazy "VAT-marża".
Ad.2Art.120 ust.4 cyt. ustawy o podatku od towarów i usług stanowi, że w przypadku podatnika wykonującego czynności polegające na dostawie towarów używanych, dzieł sztuki, przedmiotów kolekcjonerskich lub antyków nabytych uprzednio przez tego podatnika dla celów prowadzonej działalności lub importowanych w celu odprzedaży, podstawą opodatkowania podatkiem jest marża stanowiąca różnicę między całkowitą kwotą, którą ma zapłacić nabywca towaru, a kwotą nabycia, pomniejszona o kwotę podatku.Ponadto na podstawie § 5 ust. 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 4 lipca 2002 r. w sprawie kryteriów i warunków technicznych, którym muszą odpowiadać kasy rejestrujące oraz warunków stosowania tych kas przez podatników (Dz. U. Nr 108, poz. 948 ze zm.) podatnicy prowadzący ewidencję przy zastosowaniu kas rejestrujących, u których podstawą opodatkowania jest m.in. marża, ewidencjonują na potrzeby obliczenia osiągniętego przez nich obrotu oraz kwot podatku należnego całą wartość sprzedaży własnej oraz prowadzonej na rzecz lub w imieniu innych podatników.
Kasy rejestrujące, które dostały decyzję dopuszczającą je do obrotu, nie mają możliwości odrębnego zidentyfikowania sprzedaży usług opodatkowanych tylko od marży (dla których nie wyodrębnia się kwoty VAT). Zdaniem tut. organu podatkowego trzeba wykorzystać więc aktualne możliwości kas fiskalnych.W stawkach towarów oznaczonych literowo występują stałe pozycje:
literze "A" jest przyporządkowana stawka podatku w wysokości 22%,literze "B" jest przyporządkowana stawka podatku w wysokości 7%,literze "C" jest przyporządkowana stawka podatku w wysokości 0%,literom od "D" do "G" odpowiadają kolejne stawki podatkowe wprowadzone na poszczególne towary i usługi oraz zwolnione od podatku.
Dla usług opodatkowanych od marży można przyporządkować kolejną wolną literę (np. literę "D"). Serwisant, przeprogramowując kasę, odnotowałby w książce serwisowej, że litera ta jest przyporządkowana do sprzedaży opodatkowanej zgodnie z treścią art. 120 ust. 4 wspomnianej ustawy o VAT. Za pomocą kasy ewidencjonowana byłaby więc wartość brutto sprzedaży opodatkowanej wg procedury "VAT marża", natomiast w deklaracji podatkowej wykazywana byłaby kwota marży (opodatkowana stawką 22%) i należny podatek wynikające z prowadzonej przez podatnika ewidencji. W odniesieniu do dostaw opodatkowanych na zasadzie opodatkowania marży ewidencja musi zawierać w szczególności kwoty nabycia towarów niezbędne do określenia kwoty marży (art. 120 ust. 15 ustawy).
Ad.3Umowę komisu oraz obowiązki i uprawnienia stron tej umowy (komitenta i komisanta) określają przepisy art.765-773 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964r. Kodeks cywilny (Dz.U. z 1964r. Nr 16 poz.93 ze zm.). Przewidują one, że przez umowę komisu przyjmujący zlecenie (komisant) zobowiązuje się za wynagrodzeniem (prowizją), w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa, do kupna lub sprzedaży rzeczy ruchomych na rachunek dającego zlecenie (komitenta), lecz w imieniu własnym. Wynikające z umowy komisu zasady postępowania w rozrachunkach między komisantem, a komitentem pod względem cywilnoprawnym obowiązują nadal.Jeżeli zatem z umowy komisu nie wynikają jakieś szczególne unormowania dotyczące wycofania rzeczy uprzednio oddanej do sprzedaży, to komisant nie pobiera z tego tytułu żadnych opłat.Również w świetle przepisów ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług zwrot samochodu używanego komitentowi (w tym przypadku osobie fizycznej nie prowadzącej działalności gospodarczej) przez komisanta nie powoduje powstania obowiązku podatkowego.