Temat interpretacji

szkody komunikacyjne

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 09.08.2011 r. (data wpływu 16.08.2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania usług związanych z likwidacją szkód komunikacyjnych - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 16.08.2011 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania usług związanych z likwidacją szkód komunikacyjnych.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Sp. z o.o. (dalej Spółka) prowadzi działalność gospodarczą w zakresie tzw. likwidacji szkód ubezpieczeniowych. Działalność ta wykonywana jest w imieniu i na rzecz poszczególnych towarzystw ubezpieczeń na podstawie zawartych umów lub pojedynczych zleceń. W zakres czynności wykonywanych przez Spółkę, składających się na odpłatną usługę likwidacji szkody wchodzą;

• przyjęcie zlecenia likwidacji szkody
• rejestracja szkody w systemie Spółki
• dokonanie oględzin miejsca szkody i przedmiotu szkody
• ustalenie okoliczności i przyczyny powstania szkody
• zgromadzenie kompletnej dokumentacji pozwalającej na ustalenie odpowiedzialności Ubezpieczyciela i wydanie przez niego decyzji odszkodowawczej
• określenie zakresu szkody
• wyliczenie wartości powstałych strat
• odniesienie się do treści zapisów zawartej umowy ubezpieczenia

Spółka nie wykonuje działalności brokerskiej ani agencyjnej. Nie posiada też statusu zakładu ubezpieczeń.

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (dalej ustawa o VAT) w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2010 r., usługi wyszczególnione w załączniku nr 4 do ustawy zwolnione były z podatku od towarów i usług. W poz. 3 tego załącznika wymienione zostały usługi pośrednictwa finansowego sklasyfikowane w Polskiej klasyfikacji Wyrobów i Usług w dziale 67, który obejmował m.in. usługi pomocnicze w stosunku do ubezpieczeń i funduszy emerytalno-rentowych (Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 6 kwietnia 2004 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług Dz. U. Nr 89, poz. 844). Taki stan prawny nie budził wątpliwości, że usługi świadczone przez Spółkę do 31 grudnia 2010 r. podlegały zwolnieniu od podatku od towarów i usług na podstawie obowiązujących wtedy art. 43 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT i załącznika nr 4 do niej.

Od dnia 1 stycznia 2011 r. obowiązywać zaczęła ustawa z dnia 29 października 2010 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 226, poz. 1476 dalej; ustawa nowelizująca), która zmieniła treść art. 43 ustawy o VAT. Zgodnie z art. 1 pkt 8 lit a) ustawy z 29 października 2010 r., uchylony został art. 43 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, a zostały dodane pkt 17-41 oraz ust. 13-20.

W art. 43 ust. 1 pkt 37 zwolnione z podatku zostały usługi ubezpieczeniowe, usługi reasekuracyjne i usługi pośrednictwa w świadczeniu usług ubezpieczeniowych i reasekuracyjnych, a także usługi świadczone przez ubezpieczającego w zakresie zawieranych przez niego umów ubezpieczenia na cudzy rachunek, z wyłączeniem zbywania praw nabytych w związku z wykonywaniem umów ubezpieczenia i umów reasekuracji.

Natomiast w art. 43 ust. 13 doprecyzowano, że zwolnienie od podatku stosuje się również do świadczenia usługi stanowiącej element usługi wymienionej w ust. 1 pkt 7 i 37-41, który sam stanowi odrębną całość i jest właściwy oraz niezbędny do świadczenia usługi zwolnionej zgodnie z ust. 1 pkt 7 i 37-41.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy w stanie prawnym obowiązującym od 1.01.2011 r. odpłatne świadczenie przez Spółkę usług tzw. likwidacji szkód ubezpieczeniowych korzysta ze zwolnienia przedmiotowego od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 37 w zw. z art. 43 ust. 13 ustawy o VAT...

W ocenie Spółki, pomimo zmiany treści przepisów w zakresie zwolnień od podatku VAT, usługi tzw. likwidacji szkód ubezpieczeniowych korzystają od 1.01.2011 r. w dalszym ciągu ze zwolnienia od podatku VAT.

Za przedstawionym stanowiskiem Spółki przemawiają liczne argumenty.

Na wstępie zauważyć należy, jakie było uzasadnienie projektu ustawy nowelizującej w projekcie ustawy proponuje się likwidację załącznika nr 4 do obecnej ustawy, zawierającego wykaz usług zwolnionych od podatku i przeniesienie uregulowań dotyczących tej tematyki do treści ustawy. Przy określaniu zakresu zwolnień, które dotychczas były ujęte w załączniku nr 4, odstąpiono od ich identyfikacji przy pomocy klasyfikacji statystycznych, określając ich zakres z wykorzystaniem treści zapisów prawa unijnego i krajowego oraz orzecznictwa sądów.

W ocenie Spółki powoduje to, że przeniesienie treści załącznika nr 4 do samej ustawy jest zabiegiem jedynie technicznym, który w żaden sposób nie zmienia znaczenia przepisów.

Niezbędne jest również przytoczenie anglojęzycznej treści Dyrektywy 2006/112/WE wraz z jej przetłumaczeniem na język polski:

Treść oryginalna (anglojęzyczna):

Article 135

1. Member States shall exempt the following transactions:

(a) insurance and reinsurance transactions, including related services performed by insurance brokers and insurance agents;

Co zostało przetłumaczone jako:

Artykuł 135

1. Państwa członkowskie zwalniają następujące transakcje:
   1. transakcje ubezpieczeniowe i reasekuracyjne, wraz z usługami pokrewnymi świadczonymi przez brokerów ubezpieczeniowych i agentów ubezpieczeniowych;

W tym miejscu zwrócić należy uwagę, że w wyniku tłumaczenia zmieniony został częściowo sens tego artykułu. Zwrot anglojęzyczny transactions został przetłumaczony wprost jako transakcje, co jest zbytnim uproszczeniem.

Znaczenie tego zwrotu zarówno w języku angielskim, jak też w wielu innych językach europejskich, jest szersze i oznaczają zarówno sam fakt zawarcia danej umowy, ale także czynności poprzedzające jej zawarcie (pertraktacje, uzgodnienia szczegółów umowy) i czynności związane z wykonywaniem umowy. W tym kontekście nie ma żadnych przesłanek do zawężania znaczenia tego pojęcia na gruncie prawa polskiego.

Zauważyć należy, że polski ustawodawca nie dopełnił zapisów pkt 14 preambuły w/w Dyrektywy i pojęcie transakcji ubezpieczeniowej nie zostało nigdzie doprecyzowane, a sama ustawa o VAT posługuje się zwrotem usługa, Co więcej, żadna ustawa (ani podatkowa, ani inna) nie definiują pojęć transakcja ubezpieczeniowa czy nawet usługa ubezpieczeniowa.

Podstawowe i najbardziej zbliżone znaczenie mają w tym zakresie przepisy Ustawy z dnia 22.05.2003 r. o działalności ubezpieczeniowej (Dz. U. 2003 Nr 124, poz. 1151 z późn. zm.), które zawierają definicję działalności ubezpieczeniowej. Zgodnie z art. 3 ust. 1 tej ustawy, przez działalność ubezpieczeniową rozumie się wykonywanie czynności ubezpieczeniowych związanych z oferowaniem i udzielaniem ochrony na wypadek ryzyka wystąpienia skutków zdarzeń losowych. Sprecyzowanie i uszczegółowienie pojęcia czynności ubezpieczeniowych ujęto w art. 3 ust. 3-6 w/w ustawy. Zgodnie z tymi przepisami, czynnościami ubezpieczeniowymi, o których mowa w ust. 1, są między innymi (przytoczona zostanie jedynie treść art. 3 ust. 5 ustawy o działalności ubezpieczeniowej, art. 3 ust. 3 i 4 nie dotyczą czynności wykonywanych przez Spółkę):

• ustalanie przyczyn i okoliczności zdarzeń losowych;
• ustalanie wysokości szkód oraz rozmiaru odszkodowań oraz innych świadczeń należnych uprawnionym z umów ubezpieczenia lub umów gwarancji ubezpieczeniowych;
• ustalanie wartości przedmiotu ubezpieczenia;
• czynności zapobiegania powstawaniu albo zmniejszeniu skutków wypadków ubezpieczeniowych lub finansowanie tych działań z funduszu prewencyjnego.

Z kolei zgodnie z art. 3 ust. 6, zakład ubezpieczeń może zlecać wykonanie czynności, o których mowa w ust. 5, innym podmiotom. Czynności, o których mowa w ust. 5, wykonywane przez te podmioty są traktowane jak czynności ubezpieczeniowe, w zakresie, w jakim są wykonywane w imieniu i na rzecz zakładu ubezpieczeń.

Wymienione czynności składają się na proces tzw. likwidacji szkody, rozumiany jako pewna całość, składająca się na wykonanie umowy ubezpieczenia przez Ubezpieczyciela, czyli mająca na celu ustalenie odpowiedzialności Ubezpieczyciela i wydanie decyzji odszkodowawczej podmiotowi uprawnionemu.

Przywołania wymaga przepis art. 43 ust. 13 ustawy o VAT (dodany ustawą z 29.10.2010 r.), który stanowi, że zwolnienie od podatku stosuje się również do świadczenia usługi stanowiącej element usługi wymienionej w ust. 1 pkt 7 i 37-41, który sam stanowi odrębną całość i jest właściwy oraz niezbędny do świadczenia usługi zwolnionej zgodnie z ust. 1 pkt 7 i 37-41. Nie ma wątpliwości, że likwidacja szkody stanowi samodzielny, odrębny i niezbędny element usługi ubezpieczeniowej świadczonej przez Ubezpieczyciela.

Ponadto, ze zwolnienia od podatku VAT wymienionych czynności, stanowiących likwidację szkody przemawia również fakt, że ratio legis tego przepisu dotyczyło charakteru tych czynności, a nie podmiotu, który je wykonuje. Stąd też niezrozumiała byłaby taka wykładnia, gdzie likwidacja szkody byłaby zwolniona od podatku VAT, jeżeli wykonywałby ją Ubezpieczyciel we własnym zakresie, a podlegałaby opodatkowaniu gdyby była wykonywana przez inne podmioty, nie mające statusu zakładu ubezpieczeń. Wykładnia taka pozostawałaby także w sprzeczności zarówno z przepisem art. 135 lit. a) Dyrektywy 2006/112/WE i art. 43 ustawy o VAT, które wprowadzają zwolnienia przedmiotowe od podatku VAT, a nie podmiotowe. Pozostawałoby to także w sprzeczności z przepisami ustawy o działalności ubezpieczeniowej, która po pierwsze, zezwala na wykonywanie określonych czynności ubezpieczeniowych innym podmiotom, a po drugie, nawet jeżeli te czynności wykonywane są przez inne podmioty, są traktowane jako czynności ubezpieczeniowe, jeżeli są wykonywane w imieniu i na rzecz zakładu ubezpieczeń.

Tym samym, w ocenie Spółki, działalność gospodarcza polegająca na świadczeniu usług likwidacji szkód ubezpieczeniowych w imieniu i na rzecz zakładów ubezpieczeń korzysta ze zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 37 w zw. z art. 43 ust. 13 ustawy o VAT.

Na ten problem zwrócono również uwagę w punkcie 14 preambuły Dyrektywy 2006/112/WE, gdzie stwierdzono, że:

(14) Termin transakcja podlegająca opodatkowaniu może być powodem trudności, w szczególności w odniesieniu do transakcji uznawanych za transakcje podlegające opodatkowaniu. W związku z tym należy doprecyzować te pojęcia.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zaistniałego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. Nr 54, poz. 535), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Przez dostawę towarów, stosownie do art. 7 ust. 1 ustawy, należy rozumieć przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (). W myśl art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ().

Zgodnie z art. 41 ust. 1 ustawy, stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1. Jednakże, zgodnie z art. 146a pkt 1 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2013 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Podkreślić także należy, iż zarówno w treści ustawy, jak i przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi, bądź zwolnienie od podatku.

W tym miejscu należy zaznaczyć, iż z dniem 1 stycznia 2011 r. weszła w życie ustawa z dnia 29 października 2010 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 226, poz. 1476). Przepisy nowelizacji uchylają załącznik nr 4 do ustawy, zawierający wykaz usług zwolnionych od podatku i przenoszą uregulowania dotyczące tej tematyki do treści ustawy. Zasadnicze znaczenie ma w tym przypadku dodanie do art. 43 ustawy punktu 37, regulującego zwolnienia od podatku usług ubezpieczeniowych, usług reasekuracyjnych i usług pośrednictwa w świadczeniu usług ubezpieczeniowych i reasekuracyjnych.

Ponadto, przy określaniu zakresu zwolnień, które dotychczas były ujęte w załączniku nr 4 do ustawy, odstąpiono od ich identyfikacji przy pomocy klasyfikacji statystycznych określając ich zakres z wykorzystaniem treści zapisów prawa unijnego i krajowego oraz orzecznictwa sądów.

Zasadniczym powodem odejścia od stosowania klasyfikacji statystycznych przy określaniu zakresu zwolnień od podatku było zapewnienie pełniejszej implementacji przepisów unijnych, w szczególności Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. U. UE L z 2006 r. Nr 347.1 ze zm.).

Jak stanowi art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy, zwalnia się od podatku usługi ubezpieczeniowe, usługi reasekuracyjne i usługi pośrednictwa w świadczeniu usług ubezpieczeniowych i reasekuracyjnych, a także usługi świadczone przez ubezpieczającego w zakresie zawieranych przez niego umów ubezpieczenia na cudzy rachunek, z wyłączeniem zbywania praw nabytych w związku z wykonywaniem umów ubezpieczenia i umów reasekuracji.

W myśl art. 43 ust. 13 ustawy, zwolnienie od podatku stosuje się również do świadczenia usługi stanowiącej element usługi wymienionej w ust. 1 pkt 7 i 37-41, który sam stanowi odrębną całość i jest właściwy oraz niezbędny do świadczenia usługi zwolnionej zgodnie z ust. 1 pkt 7 i 37-41.

Przepisu ust. 13 nie stosuje się do świadczenia usług stanowiących element usług pośrednictwa, o których mowa w ust. 1 pkt 7 i 37-41, o czym stanowi art. 43 ust. 14 ustawy.

Zgodnie z art. 43 ust. 15 ustawy zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 37-41 oraz w ust. 13, nie mają zastosowania do:

1. czynności ściągania długów, w tym factoringu;
2. usług doradztwa;
3. usług w zakresie leasingu.

Należy podkreślić, że pojęcia używane do oznaczenia zwolnień, o których mowa w art. 43 ustawy, należy interpretować ściśle, zważywszy, że zwolnienia te stanowią odstępstwa od ogólnej zasady, zgodnie z którą podatek od towarów i usług pobierany jest od każdej usługi świadczonej odpłatnie przez podatnika.

Zatem, w pierwszej kolejności należy określić jakie czynności miał na myśli prawodawca formułując w art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy, zwolnienie dla świadczonych usług ubezpieczeniowych, usług reasekuracyjnych i usług pośrednictwa w świadczeniu usług ubezpieczeniowych i reasekuracyjnych.

Stosownie do art. 135 ust. 1 lit. a Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej, państwa członkowskie zwalniają następujące transakcje: transakcje ubezpieczeniowe i reasekuracyjne, wraz z usługami pokrewnymi świadczonymi przez brokerów ubezpieczeniowych i agentów ubezpieczeniowych.

Należy odnotować na samym początku, że terminy używane do określenia zwolnień od podatku przewidziane w artykule 13 Dyrektywy muszą być wiernie interpretowane, jako że stanowią wyjątki od ogólnej zasady, która mówi, że podatek VAT pobierany jest od każdej usługi świadczonej odpłatnie przez podatnika (patrz w szczególności sprawa 348/87 Stichting Uitvoering Financiele Acties (1989) ECR 1737, paragraf 13 i sprawa C-287/00 Commission v Germany (2002) ECR I-5811, paragraf 43).

Jest ustalonym prawem precedensowym, że zwolnienia te stanowią niezależne pojęcia prawa wspólnotowego, którego celem jest uniknięcie rozbieżności w stosowaniu systemu podatku VAT w poszczególnych Państwach Członkowskich.

W związku z powyższym, tut. Organ wydając interpretację w stanie prawnym od dnia 1 stycznia 2011 r. określa ich zakres z wykorzystaniem treści zapisów prawa unijnego i krajowego oraz orzecznictwa sądów.

Dyrektywa nie podaje definicji transakcji ubezpieczeniowych, ani usług pokrewnych świadczonych przez maklerów i pośredników ubezpieczeniowych.

Natomiast, czynność ubezpieczeniowa, w ogólnie przyjętym rozumieniu, charakteryzuje się tym, że ubezpieczyciel, w zamian za wcześniejsze opłacenie składki ubezpieczeniowej, zobowiązuje się w przypadku wystąpienia ryzyka objętego umową ubezpieczenia do spełnienia na rzecz ubezpieczonego świadczenia określonego w momencie zawarcia umowy.

Czynność ubezpieczeniowa, w każdym przypadku związana jest z istnieniem stosunku umownego między usługodawcą, który domaga się zwolnienia (od podatku) a osobą, której ryzyko jest objęte ubezpieczeniem, czyli ubezpieczonym.

Jeśli chodzi o transakcje ubezpieczeniowe, TSUE w sprawie C-8/01 orzekł, że istotą transakcji ubezpieczeniowej jest w ogólnym rozumieniu, iż ubezpieczyciel zobowiązuje się, w przypadku, gdy zaistnieje ryzyko objęte ubezpieczeniem, świadczyć ubezpieczonemu usługę uzgodnioną podczas zawierania umowy w zamian za uprzednią wpłatę składki (sprawy: Card Protection Plan C-349/96, paragraf 17 i Skandia C-240/99, paragraf 37).

Trybunał wprawdzie orzekł, że wyrażenie transakcje ubezpieczeniowe nie obejmuje wyłącznie transakcji dokonywanych przez samych ubezpieczycieli, ale zasadniczo jest na tyle obszerne, że obejmuje zapewnienie ochrony ubezpieczeniowej przez podatnika, który sam nie jest ubezpieczycielem, ale w kontekście polisy blokowej dostarcza swoim klientom taką ochronę, korzystając z wpływów od ubezpieczyciela, który przyjmuje na siebie ryzyko objęte w ubezpieczeniu (sprawy: Card Protection Plan, paragraf 22 i Skandia, paragraf 38).

Jednak w akapicie 41 sprawy Skandia Trybunał podtrzymał stanowisko, że zgodnie z definicją transakcji ubezpieczeniowych zawartą w akapicie 39 niniejszego wyroku okazuje się, iż tożsamość osoby, której świadczy się usługę, jest istotna w rozumieniu definicji rodzaju usług objętych artykułem 13B(a) szóstej dyrektywy i że transakcja ubezpieczeniowa nieodzownie pociąga za sobą istnienie umowy między dostawcą usługi ubezpieczeniowej i osobą, która jest ubezpieczona na wypadek ryzyka, czyli ubezpieczonym.

Ostatecznie w ww. orzeczeniu rozstrzygnięto, że wyceny szkód pojazdów silnikowych dokonane przez stowarzyszenie w imieniu swoich członków, będących firmami ubezpieczeniowymi nie są transakcjami ubezpieczeniowymi ani usługami pokrewnymi transakcjom ubezpieczeniowym, które świadczą maklerzy lub przedstawiciele ubezpieczeniowi, w znaczeniu tego postanowienia.

Z okoliczności sprawy wynika, iż Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą w zakresie tzw. likwidacji szkód ubezpieczeniowych. Działalność ta wykonywana jest w imieniu i na rzecz poszczególnych towarzystw ubezpieczeń na podstawie zawartych umów lub pojedynczych zleceń. W zakres czynności wykonywanych przez Spółkę, składających się na odpłatną usługę likwidacji szkody wchodzą;

• przyjęcie zlecenia likwidacji szkody
• rejestracja szkody w systemie Spółki
• dokonanie oględzin miejsca szkody i przedmiotu szkody
• ustalenie okoliczności i przyczyny powstania szkody
• zgromadzenie kompletnej dokumentacji pozwalającej na ustalenie odpowiedzialności Ubezpieczyciela i wydanie przez niego decyzji odszkodowawczej
• określenie zakresu szkody
• wyliczenie wartości powstałych strat
• odniesienie się do treści zapisów zawartej umowy ubezpieczenia

Spółka nie wykonuje działalności brokerskiej ani agencyjnej. Nie posiada też statusu zakładu ubezpieczeń.

Spółka powołuje przepisy ustawy o działalności ubezpieczeniowej, Dyrektywy dowodząc, że odpłatne świadczenie usług w zakresie likwidacji szkód, świadczone przez Wnioskodawcę, który nie jest ubezpieczycielem i ubezpieczającym, na rzecz zakładu ubezpieczeń na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 37 w związku z art. 43 ust. 13 ustawy o VAT zostały z tego podatku zwolnione.

Biorąc pod uwagę opis sprawy należy stwierdzić, iż Wnioskodawca nie wykonuje czynności ubezpieczeniowych. Czynność ubezpieczeniowa, w rozumieniu TSUE, charakteryzuje się tym, że ubezpieczyciel, w zamian za wcześniejsze opłacenie składki ubezpieczeniowej, zobowiązuje się w przypadku wystąpienia ryzyka objętego umową ubezpieczenia do spełnienia na rzecz ubezpieczonego świadczenia określonego w momencie zawarcia umowy. Zainteresowany nie występuje w roli ubezpieczyciela, który w przypadku wystąpienia ryzyka objętego umową ubezpieczenia będzie zobowiązany do świadczenia na rzecz ubezpieczonego klienta.

Zauważyć należy, iż czynność ubezpieczeniowa, w każdym wypadku związana będzie z istnieniem stosunku umownego między ubezpieczycielem, który na podstawie przepisów o podatku od towarów i usług może korzystać ze zwolnienia z tego podatku, a osobą, której ryzyko jest objęte ubezpieczeniem, czyli ubezpieczonym. Natomiast z opisanego stanu faktycznego wynika, iż między Wnioskodawcą a klientami nie istnieje żaden stosunek prawny ubezpieczenia.

Wnioskodawca nie świadczy również usług reasekuracyjnych, polegających na wykonywaniu czynności związanych z przyjmowaniem ryzyka cedowanego przez zakład ubezpieczeń lub przez zakład reasekuracji oraz dalsze cedowanie przyjętego ryzyka.

W konsekwencji, czynności wykonywane przez Wnioskodawcę będące przedmiotem wniosku, nie stanowią usług ubezpieczeniowych lub reasekuracyjnych, korzystających ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy.

Świadczone usługi są w rezultacie czynnościami pomocniczymi polegającymi między innymi na:

• przyjęciu zlecenia likwidacji szkody
• rejestracji szkody w systemie Spółki
• dokonaniu oględzin miejsca szkody i przedmiotu szkody
• ustaleniu okoliczności i przyczyny powstania szkody
• zgromadzeniu kompletnej dokumentacji pozwalającej na ustalenie odpowiedzialności Ubezpieczyciela i wydanie przez niego decyzji odszkodowawczej
• określeniu zakresu szkody
• wyliczeniu wartości powstałych strat
• odniesieniu się do treści zapisów zawartej umowy ubezpieczenia
  w których ubezpieczycielem jest towarzystwo ubezpieczeniowe.

Z treści art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy wynika, iż prawodawca zwolnił od podatku również usługi pośrednictwa w świadczeniu usług ubezpieczeniowych i reasekuracyjnych.

Czynności wykonywane przez pośrednika ubezpieczeniowego dotyczą czynności wykonywanych w imieniu lub na rzecz zakładu ubezpieczeń (agencyjne) oraz czynności wykonywanych w imieniu lub na rzecz podmiotu poszukującego ochrony ubezpieczeniowej (brokerskie). Działalność pośrednika ubezpieczeniowego dotyczy działalności wykonywanej przez pośrednika, który nie zajmuje miejsca jakiejkolwiek strony umowy dotyczącej produktu finansowego. Usługa pośrednictwa ubezpieczeniowego to usługa wykonana na rzecz strony umowy oraz opłacona przez nią jako odrębna działalność pośrednictwa. Pośrednictwo ma zatem na celu dokonanie wszelkich niezbędnych czynności, które umożliwiłyby zawarcie przez obie strony umowy, przy czym pośrednik nie realizuje w stosunku do treści umowy żadnego własnego interesu.

W konsekwencji, szczegółowo opisane we wniosku świadczenia związane z likwidacją szkód ubezpieczeniowych wykonywane przez Wnioskodawcę na rzecz Towarzystwa Ubezpieczeniowego nie będą stanowić pośrednictwa ubezpieczeniowego, gdyż nie można ich uznać za czynności, które prowadzą do zawarcia umowy ubezpieczenia przez dwie strony.

Biorąc pod uwagę powyższe, czynności wykonywane na rzecz Towarzystwa Ubezpieczeniowego będące przedmiotem wniosku, nie stanowią również usług pośrednictwa w świadczeniu usług ubezpieczeniowych i reasekuracyjnych, korzystających ze zwolnienia od podatku od towarów i usług, zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy.

Nie są to także usługi wskazane w art. 43 ust. 13 ustawy, gdyż nie stanowią one elementu usługi wskazanej w art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy, który sam stanowi odrębną całość i jest właściwy oraz niezbędny do świadczenia usługi zwolnionej, a stanowią jedynie czynności pomocnicze, świadczone na zlecenie towarzystw ubezpieczeniowych. Bowiem, usługi świadczone przez Wnioskodawcę stanowić będą element usługi ubezpieczeniowej, której wykonanie zakład ubezpieczeń może zlecić innym podmiotom. Z kolei zwolnienie od podatku zgodnie z art. 43 ust. 13 ustawy, stosuje się również do świadczenia usługi stanowiącej element usługi ubezpieczeniowej wymienionej w ust. 1 pkt 37-41, który sam stanowi odrębną całość i jest właściwy oraz niezbędny do świadczenia usługi zwolnionej. Usługi wykonywane przez Zainteresowanego na rzecz Towarzystw Ubezpieczeniowych, zdaniem tut. Organu, stanowić będą odrębną całość. Jednakże przepis art. 43 ust. 13 ustawy dotyczący zwolnienia wyraźnie wskazuje, że usługi te muszą być właściwe do wykonania usługi podstawowej, tj. usługi ubezpieczeniowej. Aby uznać usługę za właściwą musi ona z ogólnego punktu widzenia stanowić osobną całość, w rezultacie obejmując funkcje charakterystyczne dla usługi zwolnionej. Tym samym w przedmiotowej sprawie, usług wykonywanych przez Wnioskodawcę na rzecz Towarzystwa Ubezpieczeniowego nie można uznać za usługę właściwą, gdyż owszem stanowią one osobną całość obok usługi ubezpieczeniowej, jednakże nie obejmują one funkcji charakterystycznych dla usługi ubezpieczeniowej zwolnionej od podatku VAT, świadczonej przez zakład ubezpieczeniowy, który dostarcza swoim klientom ochrony ubezpieczeniowej w ramach polisy ubezpieczeniowej. W tym miejscu, należy wyjaśnić, iż w obliczu oceny danej czynności (likwidacji szkód) w kontekście zastosowania zwolnienia od podatku, prymat należy oddać orzecznictwu TSUE, przed ustawą o działalności ubezpieczeniowej, powoływanej przez Spółkę we wniosku, chociażby z uwagi na autonomiczność prawa podatkowego, wyrażającego się tym, że kwestie kształtujące zobowiązania podatnika powinny wynikać przede wszystkim z ustaw podatkowych, często wspomagając się w procesie ich wykładni orzeczeniami TSUE, jak to ma miejsce w przedmiotowej sprawie. Tut. Organ nie odrzuca także możliwości posługiwania się pomocniczo ustawami rodzajowo zbieżnymi z tematyką zwolnień od VAT, jednakże w niniejszych okolicznościach, należy w pierwszej kolejności oprzeć się na dorobku orzeczniczym TSUE.

Reasumując, odpłatne świadczenie usług w zakresie likwidacji szkód, świadczone przez Wnioskodawcę, który nie jest ubezpieczycielem i ubezpieczającym, na rzecz towarzystw ubezpieczeniowych, nie korzystają ze zwolnienia od podatku od towarów i usług, określonego w art. 43 ust. 1 pkt 37 oraz w art. 43 ust. 13 ustawy, wobec czego będą opodatkowane podatkiem VAT przy zastosowaniu stawki podstawowej, która od 1 stycznia 2011r. wynosi 23%.

Zatem stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.

Wniosek ORD-IN

Treść w pliku PDF

Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie