Temat interpretacji

W dn. 19.01.2005r. do Naczelnika tut. Urzędu Skarbowego wpłynął wniosek Starosty w sprawie udzielenia pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w indywidualnej sprawie, w której nie toczy się postępowanie podatkowe lub kontrola podatkowa albo postępowanie przed sądem administracyjnym. Podatnik stwierdził, że Starosta, będący reprezentantem Skarbu Państwa (art. 11 ustawy o gospodarce gruntami), realizujący zadania, nałożone cytowaną ustawą, nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług. W związku z tym, pobierając opłatę za wieczyste użytkowanie gruntów, będących własnością Skarbu Państwa, nie dolicza podatku VAT, co wynika z art. 15 ust. 6 ustawy z dn. 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2004r., Nr 54, poz. 535, ze zm.). Powiat jako jednostka samorządu terytorialnego może realizować tylko dochody, zapisane w ustawie o dochodach jednostek samorządu terytorialnego. Pobierane opłaty nie stanowią dla Powiatu dochodu. Zgodnie z §7 ust. 1 Rozporządzenia Ministra Finansów z dn. 10 listopada 2000 roku w sprawie szczegółowych zasad, trybu i terminów opracowywania planów finansowych zadań z zakresu administracji rządowej oraz innych zadań zleconych jednostkom samorządu terytorialnego ustawami oraz przekazywania jednostkom samorządu terytorialnego dotacji celowych na realizację tych zadań (Dz. U. z 2000r., Nr 100, poz. 1077, ze zm.) jednostka organizacyjna realizująca zadania z zakresu administracji rządowej przekazuje zrealizowane dochody na rachunek podstawowy właściwej jednostki samorządu terytorialnego. Zarząd jednostki samorządu terytorialnego zobowiązany jest do odprowadzenia zrealizowanych dochodów na rachunek dysponenta części budżetowej, przekazującego dotację.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dn. 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2004r., Nr 54, poz. 535, ze zm.) podatnikami mogą być osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2 bez względu cel lub rezultat takiej działalności.

Skarb Państwa, jednostki samorządu terytorialnego (powiaty, gminy i miasta) są podmiotami, które mają osobowość prawną. Dlatego też należy stwierdzić, że podatnikiem podatku VAT jest powiat jako osoba prawna. Jednakże uiszczanie należności podatkowych ciążyć będzie na podmiocie reprezentującym powiat w zakresie danej czynności, dotyczącej mienia państwowego lub komunalnego. Podmiotem reprezentującym powiat i działającym w jego imieniu jest starosta. Organy administracji państwowej, organy administracji rządowej i organy administracji samorządowej nie mają odrębnej podmiotowości prawnopodatkowej, a czynności przez nie wykonywane są czynnościami danej osoby prawnej. Jeżeli czynności te wykonywane są w okolicznościach, o których mowa w art. 5 ust. 1 ww. ustawy o podatku VAT, to podatnikiem jest dana osoba prawna, a płatności dokonuje dana jednostka budżetowa (np. Starostwo).

W myśl art. 15 ust. 6 ww. ustawy, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów, obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań, nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały powołane, z wyłączeniem czynności, wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych. Przeniesienie prawa użytkowania wieczystego odbywa się na podstawie ustawy z dn. 21 sierpnia 1997r. o gospodarce nieruchomościami (tekst jednolity: Dz. U. z 2004r., Nr 261, poz. 2603, ze zm.). Według art. 27 tej ustawy sprzedaż nieruchomości albo oddanie w użytkowanie wieczyste nieruchomości gruntowej wymaga zawarcia umowy w formie aktu notarialnego. Zatem w zakresie opłat za usługi wieczystego użytkowania gruntu, Strony nie dotyczy wyłączenie, o którym mowa w art. 15 ust. 6 ustawy o VAT.

Prawo użytkowania wieczystego jest prawem rzeczowym, którego treść i granice określone zostały zasadniczo w przepisach ustawy z dn. 23 kwietnia 1964r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964r., Nr 16, poz. 93, ze zm.) oraz ustawy z dn. 21 sierpnia 1997r. o gospodarce nieruchomościami (tekst jednolity: Dz. U. z 2004r., Nr 261, poz. 2603, ze zm.). Na podstawie art. 232 kodeksu cywilnego, grunty stanowiące własność Skarbu Państwa, a położone w granicach administracyjnych miast oraz grunty Skarbu Państwa położone poza tymi granicami, lecz włączone do planu zagospodarowania przestrzennego miasta i przekazane do realizacji zadań jego gospodarki, a także grunty stanowiące własność gmin lub ich związków, mogą być oddawane w użytkowanie wieczyste osobom fizycznym i osobom prawnym.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy z dn. 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2004r., Nr 54, poz. 535, ze zm.), przez dostawę towarów rozumie się co do zasady przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Oddanie nieruchomości gruntowej w użytkowanie wieczyste nie mieści się w zakresie definicji dostawy towarów, zawartej w art. 7 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, nie daje bowiem praw do rozporządzania gruntem jak właściciel, ani nie zostało wymienione pośród praw wskazanych w tym przepisie. W myśl art. 8 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów. Ponieważ oddanie nieruchomości gruntowej w użytkowanie wieczyste jest świadczeniem na rzecz innego podmiotu i nie jest dostawą towarów, uznać należy, że jest ono świadczeniem usług, w rozumieniu przepisu art. 8 ust. 1 ustawy o VAT.

Oddanie nieruchomości gruntowej w użytkowanie wieczyste podlega co do zasady opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług według stawki 22%, za wyjątkiem oddania w użytkowanie wieczyste nieruchomości gruntowych, przeznaczonych na cele rolnicze. Zgodnie z §8 ust. 1 pkt 19 rozporządzenia Ministra Finansów z dn. 27 kwietnia 2004r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 97, poz. 907, ze zm.) oddanie w użytkowanie wieczyste nieruchomości gruntowych przeznaczonych na cele rolnicze podlega zwolnieniu od podatku VAT.

W myśl art. 29 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług podstawą opodatkowania jest obrót. Obrotem zaś jest kwota należna z tytułu sprzedaży (w przedmiotowej sprawie - kwota opłaty), pomniejszona o kwotę należnego podatku, obejmująca całość świadczenia należnego od nabywcy. Zgodnie z przepisami ustawy o gospodarce nieruchomościami, w związku z oddaniem gruntu w użytkowanie wieczyste, od użytkowników wieczystych pobierane są określone opłaty. W przypadku użytkowania wieczystego podstawę opodatkowania stanowią zatem opłaty pobierane z tego tytułu, pomniejszone o kwotę podatku, co oznacza, że kwota ustalonej opłaty za wieczyste użytkowanie jest kwotą brutto (tzn. z podatkiem VAT).