Temat interpretacji
POSTANOWIENIE
Naczelnik Pomorskiego Urzędu Skarbowego w Gdańsku na podstawie art. 14a § 1 i § 4 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) po rozpatrzeniu wniosku Podatnika o udzielenie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w sprawie opodatkowania podatkiem od towarów i usług odszkodowania za bezumowne korzystanie z terenu
stwierdza, że:
stanowisko przedstawione w tym wniosku jest nieprawidłowe w odniesieniu do opisanego stanu faktycznego.
Uzasadnienie
Zgodnie z przedstawionym stanem faktycznym Podatnik, wydzierżawił teren podmiotowi gospodarczemu. Umowa dzierżawy wygasła z dniem 31.05.2001 r. Dzierżawca nie zwolnił terenu i zajmuje go do chwili obecnej, użytkuje teren bez umowy i zgody Podatnika, nie wnosząc żadnych opłat z tytułu usługi dzierżawienia terenu.
W związku z powyższym Wnioskodawca zwraca się z zapytaniem czy wynagrodzenie za bezumowne korzystanie z terenu podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Zdaniem Wnioskodawcy w przypadku nie opuszczenia terenu, po zakończeniu umowy dzierżawy, wydzierżawiający dochodzi odszkodowania z tytułu bezumownego korzystania z jego własności. W ocenie Podatnika wydzierżawiający nie powinien wystawiać faktury VAT, a jedynie noty obciążeniowe lub wezwanie do zapłaty.
Po przeanalizowaniu zaprezentowanego we wniosku stanu faktycznego oraz stanowiska Podatnika, mając na uwadze obowiązujące przepisy prawa, tut. Organ stwierdza, co następuje:
W okresie obowiązywania ustawy z dnia 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym (Dz. U. Nr 11, poz. 50 ze zm.) wynagrodzenie za bezprawne korzystanie z rzeczy będącej cudzą własnością, stanowiące formę odszkodowania, jako nie wynikające z odpłatnego świadczenia usługi, nie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Zgodnie bowiem z przepisami art. 2 ust. 1 w/w ustawy opodatkowaniu podlegała sprzedaż towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium Rzeczypospolitej, natomiast na podstawie art. 4 pkt 2 lit. a) przez usługi w/w ustawa rozumiała usługi wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej.
Z dniem 1 maja 2004 r. utraciła moc ustawa o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym.
Zgodnie z obecnie obowiązującymi przepisami, regulującymi kwestie opodatkowania podatkiem od towarów i usług, na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.) ? dalej zwanej ustawą o VAT, opodatkowaniu podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Przepis art. 8 ust. 1, stanowi iż przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:
- przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
- zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
- świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.
Zatem, każde świadczenie polegające na działaniu, zaniechaniu lub tolerowaniu, które nie może być zakwalifikowane jako dostawa towarów jest usługą.
W ocenie tut. Organu opodatkowaniu będą zatem podlegały takie czynności, w których występuje możliwy do zidentyfikowania konsument usługi, co oznacza, iż zaniechanie lub tolerowanie czynności lub stanów podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy jedna ze stron jest bezpośrednim beneficjentem zobowiązania.
Zgodnie z przedstawionym przez Podatnika stanem faktycznym pomimo rozwiązania umowy dzierżawy dzierżawca korzysta, bez tytułu prawnego, z terenu. Z treści zapytania wynika, że Podatnik otrzyma wynagrodzenie (odszkodowanie) z tytułu bezumownego korzystania z terenu. Zatem należy przyjąć, iż pomiędzy Podatnikiem a dzierżawcą powstaje wzajemna zależność polegająca na tym, że podmiot korzysta z dotychczas dzierżawionego terenu natomiast Podatnik ? za czas przedłużonego korzystania przez dzierżawcę z terenu ? otrzyma odszkodowanie (wynagrodzenie).
Dzierżawca jest podmiotem będącym bezpośrednim beneficjentem zobowiązania. Z kolei Podatnik jest podmiotem, który od korzystającego z przedmiotu umowy najmu, otrzymuje odszkodowanie, które w takiej sytuacji należy traktować jako wynagrodzenie za powstrzymanie się od dokonania czynności lub tolerowania czynności lub sytuacji niewywiązania się przez stronę umowy z warunków wynikających z umowy.
Stąd należy uznać, że następuje w tej sytuacji świadczenie usług przez Podatnika na rzecz dotychczasowego dzierżawcy, objęte podatkiem od towarów i usług.
Mając powyższe na uwadze należy stwierdzić iż, na podstawie przepisów art. 106 ust. 1 ustawy o VAT, Podatnik będzie obowiązany do wystawienia faktury dokumentującej przedmiotową czynność.
Ponadto, tut. Organ potwierdza prawidłowość postępowania, w zakresie wystawiania faktur z tytułu świadczenia przez Podatnika usługi polegającej na oddaniu w dzierżawę terenu, w przypadku niezachowania formy pisemnej umowy dzierżawy.
Tut. Organ zauważa, iż w opisanej ? w piśmie uzupełniającym znak KC/3016/2005 z dnia 19.05.2005 r. ? sytuacji, nie dochodzi do bezumownego korzystania z terenu, czego potwierdzeniem jest fakt istnienia ustnej umowy (o czym świadczy następujący cytat tego pisma: ?najemca (...) za zgodą właściciela użytkuje teren, płaci i akceptuje określone kwoty?.)