Temat interpretacji

Na podstawie art. 14a § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. Nr 137, poz. 926 z późn. zm.), odpowiadając na wniosek, który wpłynął do tut. urzędu dnia 29 września 2004r., uzupełniony pismem z dnia 8 października 2004r., Naczelnik Kujawsko - Pomorskiego Urzędu Skarbowego w Bydgoszczy informuje.

Jak wynika z wniosku, Spółka posiada oddział zarejestrowany na terenie Niemiec, który wykonuje usługi budowlane na terenie Niemiec dla kontrahentów niemieckich. Oddział jest zarejestrowanym podatnikiem niemieckiego VAT (MwsT), ale nie zarejestrował się dla potrzeb transakcji unijnych na terenie Niemiec. Za wykonane roboty budowlane, oddział Spółki wystawia "rachunki dla kontrahentów niemieckich - płatników niemieckiego VAT (Mwst) w cenach netto i wtedy niemiecki VAT odprowadza kontrahent niemiecki do swojego urzędu finansowego". Na rachunkach tych, Strona nie umieszcza numerów VAT unijnych zarówno swojego oddziału, jak i kontrahentów. Umieszcza natomiast adnotację, że płatnikiem podatku jest kontrahent niemiecki.

W przypadku, gdy odbiorcą usługi budowlanej świadczonej na terytorium Niemiec jest osoba fizyczna nie będąca płatnikiem niemieckiego VAT, wówczas oddział Spółki wystawia rachunek w cenie brutto i odprowadza VAT do niemieckiego urzędu podatkowego.

Ponadto Strona wskazała, iż dokonuje w Polsce zakupu ubrań roboczych dla pracowników pracujących w Niemczech, badań lekarskich, biletów itp. "na faktury VAT zawierające podatek naliczony". Faktury te wystawiane są na "adres i NIP siedziby w Polsce".

W związku z powyższym Strona zwróciła się z zapytaniem: "czy podatnik polski posiadający oddział nie nalicza od tej usługi podatku - traktuje ją jako sprzedaż nie podlegającą opodatkowaniu? Czy ma możliwość w Polsce odliczenia a także zwrotu podatku naliczonego zwiazanego z tą usługą wykonywaną w Niemczech? W jaki sposób powinno się dokumentować te usługi?"

Zdaniem Strony, jeżeli podatnik dysponuje w innym kraju stałym miejscem prowadzenia działalności polegającej na świadczeniu usług, opodatkowanie wykonywanych usług następuje w tym miejscu (kraju) gdzie posiada to stałe miejsce. Do podatnika świadczącego usługi budowlane związane z konkretnymi nieruchomościami, należy stosować zasadę określoną w art. 27 ust. 2 pkt 1 ustawy, zgodnie z którą miejscem opodatkowania jest miejsce położenia nieruchomości.

Jeżeli usługobiorcą jest podmiot niebędący podatnikiem zobligowanym do rozliczenia tego podatku np. osoba fizyczna, wówczas podatnik polski musi dopełnić formalności rozliczenia tego podatku z niemieckim organem podatkowym.

Ponadto Strona uważa, że podatnik "może dokonać odliczenia podatku naliczonego zgodnie z art. 86 ust. 8 pkt 1 ustawy. Podatnik ma także możliwość zwrotu podatku naliczonego związanego z tą usługą zgodnie z art. 87 ust. 4 pkt 3 i ust. 5 ustawy". Czynności niepodlegające opodatkowaniu podatnik dokumentuje zdaniem Strony zwykłymi rachunkami lub innymi dowodami księgowymi zewnętrznymi.

W świetle przepisu art. 27 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535), zwanej dalej ustawą, miejscem świadczenia usług jest miejsce, gdzie świadczący usługę posiada siedzibę, a w przypadku posiadania stałego miejsca prowadzenia działalności, z którego świadczy usługi - miejsce, gdzie świadczący usługę posiada stałe miejsce prowadzenia działalności. Przepis ten wskazuje, że jeżeli podmiot poza siedzibą dysponuje również w innym kraju stałym miejscem prowadzenia działalności, polegającej na świadczeniu usług i w tym miejscu wykonuje przedmiotową usługę - opodatkowanie następuje w miejscu gdzie posiada to stałe miejsce. Jak wynika z wniosku, Spółka ERBUD posiada oddział na terytorium Niemiec, który został tam zarejestrowany na potrzeby podatku od wartości dodanej. Jest to więc miejsce stałego prowadzenia działalności i usługi świadczone przez ten oddział na terytorium Niemiec winny być opodatkowane zgodnie z przepisami tam obowiązującymi.

W związku z powyższym, w zakresie opodatkowania i dokumentowania usług świadczonych przez oddział zarówno dla osób fizycznych jak i osób prowadzących działalność na terenie Niemiec, należy zwrócić się do niemieckiej administracji podatkowej.

W kwestii zastosowania art. 86 ust. 8 pkt 1 oraz art. 87 ust. 4 i 5 ustawy do odliczeń podatku naliczonego przy nabyciach dokonywanych na terytorium kraju oraz zwrotu różnicy podatku, informuje się co następuje.

Zgodnie z art. 86 ust. 8 pkt 1 ustawy, podatnik ma prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, jeżeli importowane lub nabyte towary i usługi dotyczą dostawy towarów lub świadczenia usług przez podatnika poza terytorium kraju, jeżeli kwoty te mogłyby być odliczone, gdyby czynności te były wykonywane na terytorium kraju, a podatnik posiada dokumenty, z których wynika związek odliczonego podatku z tymi czynnościami.

Natomiast w art. 87 ust. 4 i 5 ustawy wskazano, iż na umotywowany wniosek podatnika złożony wraz z deklaracją podatkową, kwota różnicy podatku podlegająca zwrotowi w terminie 60 dni od dnia złożenia rozliczenia ulega podwyższeniu, jeżeli podwyższenie tej kwoty:

1. jest uzasadnione sezonowością produkcji lub sezonowością wykonywanych usług, lub sezonowością skupu produktów rolnych;
2. jest uzasadnione kwotą podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 8 pkt 1.

Na umotywowany wniosek, podatnikom dokonującym dostawy towarów lub świadczenia usług poza terytorium kraju i niedokonującym sprzedaży opodatkowanej przysługuje zwrot kwoty podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 8 pkt 1, w terminie określonym w ust. 4.

W przytoczonych przepisach art. 86 ust. 8 pkt 1 oraz art. 87 ust. 4 i 5 ustawy, ustawodawca wskazał "podatnika" - jako uprawnionego do dokonywania czynności w tych przepisach wymienionych.

Zarówno więc do odliczenia podatku naliczonego od nabytych towarów i usług związanych z dostawami towarów lub świadczeniem usług, jak i zwrotu różnicy podatku, o której mowa w art. 87 ust. 4 i 5, uprawniony jest podatnik świadczący te usługi bądź dostawca towarów.

Zgodnie z dyspozycją art. 86 ust. 8 pkt 1 prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego zostało przyznane podatnikowi, jeżeli nabywane towary (usługi) dotyczą świadczenia usług (dostawy towarów) przez podatnika poza terytorium kraju. Z wniosku natomiast wynika, że nabywcą przedmiotowych usług i towarów związanych ze świadczonymi przez oddział Spółki ... na terenie Niemiec usługami budowlanymi - jest ... zarejestrowany w Polsce. Przedmiotowe nabycia zaś, dokonywane są na rzecz pracowników pracujących w Niemczech, a więc związane są z usługami podlegającymi opodatkowaniu na terenie Niemiec. Zatem Strona, jako podatnik zarejestrowany na potrzeby VAT w Polsce, nie może obniżyć podatku należnego o podatek naliczony przy zakupach związanych z usługami świadczonymi przez oddział w Niemczech. Spółka mogłaby skorzystać z regulacji art. 86 ust. 8 pkt 1, gdyby to ona a nie oddział (zarejestrowany na potrzeby VAT w Niemczech i tam odprowadzający ten podatek) świadczyła usługi na terenie Niemiec, a nabyte towary lub usługi byłyby wykorzystywane przy świadczeniu takich usług wykazywanych przez Spółkę poza terytorium kraju. W konsekwencji Strona nie może również zwrócić się w trybie art. 87 ust. 4 i 5 ustawy o zwrot podatku, w związku ze świadczeniem usług poza terytorium kraju, które świadczone są przez oddział, zarejestrowany poza terytorium Polski i podlegają opodatkowaniu zgodnie z przepisami tam obowiązującymi.

Niniejsza odpowiedź przedstawia stan prawny aktualny na dzień jej udzielenia.