Temat interpretacji
Nieuznanie Zainteresowanych za podatnika podatku VAT z tytułu sprzedaży działek oraz niewystąpienia obowiązku podatkowego.
Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1, art. 14r ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2018 r., poz. 800, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku wspólnym z dnia 16 kwietnia 2018 r. (data wpływu 17 kwietnia 2018 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie nieuznania Zainteresowanych za podatnika podatku VAT z tytułu sprzedaży działek oraz niewystąpienia obowiązku podatkowego jest prawidłowe.
UZASADNIENIE
W dniu 17 kwietnia 2018 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek wspólny o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie nieuznania Zainteresowanych za podatnika podatku VAT z tytułu sprzedaży działek oraz niewystąpienia obowiązku podatkowego.
We wniosku złożonym przez:
- Zainteresowanego będącego stroną postępowania: A
- Zainteresowanego niebędącego stroną postępowania: B
przedstawiono następujący stan faktyczny i zdarzenie przyszłe.
Dnia 5 listopada 2002 r. Wnioskodawca i Zainteresowany niebędący stroną postępowania zakupili działki rolne niezabudowane, o powierzchni 1 ha 4600 m2, od Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa. Działki te były dzierżawione przez B Zainteresowanego niebędącego stroną postępowania, na mocy umowy z dnia 14 września 1998 r.
Za zakupione nieruchomości Wnioskodawca i Zainteresowany niebędący stroną postępowania zapłacili cenę 7.900 zł, z czego kwota 1.900 zł została wpłacona w dniu podpisania aktu notarialnego, a reszta ceny sprzedaży została rozłożona na pięć równych rat rocznych po 1.200 zł każda, płatna do dnia 31 października każdego roku, poczynając od roku 2003, wraz z oprocentowaniem w stosunku rocznym w wysokości 1/4 aktualnej stopy redyskontowanej ustalonej przez Prezesa Narodowego Banku Polskiego, nie mniej niż 4% na podstawie przepisów rozporządzenia Ministra Skarbu Państwa z dnia 8 grudnia 1999 r. w sprawie wysokości oprocentowania odroczonej lub rozłożonej na raty należności z tytułu sprzedaży mienia z zasobu własności rolnej Skarbu Państwa (Dz. U. Nr 102, poz. 1189).
Nieruchomości zostały nabyte przez Wnioskodawców z dorobku i stanowią współwłasność ustawową. W momencie zakupu ww. osoby nie myślały o sprzedaży przedmiotowych gruntów.
Zakupione przez Wnioskodawcę i Zainteresowanego niebędącego stroną postępowania działki były uprawiane i do roku 2006 pobierali oni dopłaty bezpośrednie (w roku 2006 ww. dopłatę otrzymali po raz ostatni). Od tego czasu grunty te nie są przez nich uprawiane (leżą odłogiem). Wnioskodawca i Zainteresowany niebędący stroną postępowania nie dzierżawią ich nikomu. Ze względu na ich stan zdrowia oraz wykonywaną przez Zainteresowanego będącego stroną postępowania pracę zawodową, ww. osoby nie są w stanie uprawiać posiadanej ziemi.
Dnia 18 stycznia 2016 r. została wydana na ich wniosek decyzja ustalająca warunki zabudowy dla posiadanych przez nich nieruchomości. Z kolei dnia 12 lutego 2016 r. została wydana decyzja dotycząca podziału tych gruntów na dziewięć działek z możliwością zabudowy jednorodzinnej. Na rzecz każdorazowych właścicieli tych działek ustalono również służebności gruntowe, stanowiące drogę wewnętrzną i polegające na prawie przechodu i przejazdu oraz przeprowadzenia infrastruktury technicznej.
Jedna z dziewięciu nowo powstałych działek została przekazana w darowiźnie siostrze Zainteresowanego niebędącego stroną postępowania.
W dniu 22 lutego 2018 r. Wnioskodawca i Zainteresowany niebędący stroną postępowania sprzedali jedną z pozostałych ośmiu działek (teren o powierzchni 850 m2). Zgodnie z wypisem z rejestru gruntów w rubryce Rodzaj użytków zamieszczony jest symbol R. Burmistrz zrezygnował z przysługującego mu w tym przypadku prawa pierwokupu.
Otrzymane pieniądze w wyniku sprzedaży nieruchomości, Wnioskodawca i Zainteresowany niebędący stroną postępowania zamierzają przeznaczyć na generalny remont domu, w którym zamieszkują wraz z dziećmi oraz na inne cele związane z życiem prywatnym. Niestety otrzymana ze sprzedaży kwota nie jest wystarczająca, a brakujących funduszy nie są oni w stanie pozyskać z wynagrodzenia za pracę Zainteresowanego będącego stroną postępowania (umowa o pracę) oraz emerytury Zainteresowanego niebędącego stroną postępowania. Z tego też względu, planują sprzedaż pozostałych siedmiu działek. Zarówno sprzedana przez Wnioskodawcę i Zainteresowanego niebędącego stroną postępowania działka, jak i te których sprzedaż dopiero nastąpi, są to nieruchomości niezabudowane i nieuzbrojone.
Przy sprzedaży Wnioskodawca i Zainteresowany niebędący stroną postępowania nie korzystali i nie zamierzają korzystać z pomocy żadnego podmiotu zajmującego się profesjonalnym obrotem nieruchomościami. Ogłoszenie dotyczące sprzedaży gruntów zamieszczone zostało na jednym z portali internetowych () w formie ogłoszenia drobnego, dodanego przez osobę prywatną. Ponadto informacja dotycząca sprzedaży działek jest rozpowszechniana wśród znajomych i rodziny.
Otrzymane ze sprzedaży pieniądze planują przeznaczyć na własne cele mieszkaniowe i związane z życiem codziennym, nie będą one służyły do zakupów żadnych gruntów czy prowadzenia żadnej działalności gospodarczej, polegającej na skupie i sprzedaży gruntów w sposób zorganizowany i w celach zarobkowych.
Wnioskodawca i Zainteresowany niebędący stroną postępowania nie są i nie byli podatnikiem podatku od towarów i usług. Ww. osoby nigdy nie składały żadnego zgłoszenia rejestracyjnego, o którym mowa w art. 96 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535, z późn. zm.).
W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.
Czy na skutek zaistnienia stanów faktycznych i zdarzeń przyszłych opisanych przez Wnioskodawcę i Zainteresowanego niebędącego stroną postępowania, tzn. sprzedaży działek powstałych w wyniku podziału nieruchomości nabytych przez nich od Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa, stali się podatnikami podatku od towarów i usług, i czy w związku z tym ciąży na nich obowiązek podatkowy?
Zdaniem Zainteresowanych, nie są oni w opisanych sytuacjach zaistniałych i przyszłych podatnikami podatku od towarów i usług, i nie powinni uiszczać podatku VAT z tytułu sprzedaży działek.
Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535, z późn. zm.), podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
Zgodnie z art. 15 ust. 2 ww. ustawy, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów oraz wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Podatnikiem jest więc podmiot, który wykonuje określoną działalność, występuje w profesjonalnym obrocie gospodarczym i wykonuje swoją działalność z zamiarem powtarzalnego wykonywania danych czynności.
Wnioskodawca i Zainteresowany niebędący stroną postępowania nie są podmiotami występującymi w profesjonalnym obrocie gospodarczym. Nie prowadzą działalności gospodarczej, a podczas sprzedaży działek również nie występują jako podmiot, który profesjonalnie zajmuje się dostawą gruntów, tylko występują jako osoby prywatne sprzedające swój majątek prywatny.
Fakt dokonywania czynności sprzedaży działek w sposób wielokrotny, nie ma w tym przypadku znaczenia, ponieważ zgodnie z wyrokiem NSA z dnia 29 października 2007 r. (sygn. akt I FPS 3/07), fakt kilkukrotnej dostawy gruntów budowlanych nie decyduje o opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. O działalności o częstotliwym zamiarze może być mowa tylko gdy podejmuje ją podmiot będący podatnikiem podatku VAT. A zgodnie z wyrokiem WSA w Gliwicach z dnia 19 marca 2008 r. (sygn. akt III SA/Gl 161/08), jeśli osoba fizyczna sprzedaje swój majątek, nie występując w roli przedsiębiorcy, nie prowadzi działalności gospodarczej, to nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług z tytułu sprzedaży działek. Zdaniem Sądu, bez znaczenia w tym wypadku jest częstotliwość wykonywania czynności sprzedaży. Na podobnym stanowisku stoi WSA w Warszawie, który w wyroku z dnia 18 września 2007 r. (sygn. akt III SA/Wa 1217/07) uznał, że jeśli osoba fizyczna sprzedaje własny majątek osobisty, nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. WSA wskazał też, że nie można uznać danego podmiotu za podatnika prowadzącego działalność gospodarczą tylko dlatego, że dokonuje czynności z zamiarem częstotliwym.
Ponadto zgodnie z opiniami Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 10 lipca 2008 r. (nr IBPP1/443-567/08/LSZ), Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 7 lipca 2008 r. (nr IPPP1/443-83/07-9/SM) oraz Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 9 czerwca 2008 r. (nr ILPP1/443-295/08-2/AK) w sprawie opodatkowania podatkiem od towarów i usług z tytułu sprzedaży działek decyduje zamiar podatnika co do nieruchomości w momencie jej nabycia. Jeśli podatnik użytkował nieruchomość przez dłuższy czas, to nie można mówić, że osoba sprzedająca działki działa jako handlowiec będący podatnikiem podatku VAT, a jedynie zarządza swoim majątkiem prywatnym, wykonując tym samym swoje prawo własności.
W przypadku Wnioskodawcy i Zainteresowanego niebędącego stroną postępowania w momencie nabycia nieruchomości nie mieli oni zamiaru jej sprzedaży. Ww. osoby użytkowały je przez kilka lat przed dokonaniem zakupu (na podstawie umowy dzierżawy), jak i po zakupie.
Celem zakupu nieruchomości od Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa była chęć użytkowania ich, a nie zbycie w celach zarobkowych. Sytuacja życiowa spowodowała jednak, że zaprzestali oni uprawiania i użytkowania należących do nich gruntów. Przez wiele lat grunty były nieużywane (leżały odłogiem). Wnioskodawca i Zainteresowany niebędący stroną postępowania nie mieli jednak potrzeby ich sprzedaży. W ostatnim czasie jednak sytuacja finansowa i potrzeby życiowe rodziny zmusiły ich do sprzedaży nieruchomości.
Wnioskodawca i Zainteresowany niebędący stroną postępowania sprzedają swój majątek. Ponadto nie są podatnikami podatku od towarów i usług ze względu na to, że nigdy nie złożyli zgłoszenia rejestracyjnego, o którym mowa w art. 96 ust. 1 ustawy o VAT, a sprzedając własne działki nie występują jako profesjonalny podmiot zajmujący się obrotem nieruchomościami, a jako osoby fizyczne wykonujące czynności w zakresie swojego prawa własności.
Mając powyższe na uwadze, Zainteresowani uważają, że nie są podatnikami podatku od towarów i usług, i w związku z tym nie powinni odprowadzać podatku VAT z tytułu sprzedaży jednej działki, jak również z tytułu planowanej sprzedaży kolejnych siedmiu działek.
W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2017 r., poz. 1221, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
Przez towary, stosownie do art. 2 pkt 6 ustawy, rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.
W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel ().
Zgodnie z przedstawionymi przepisami, grunt spełnia definicję towaru wynikającą z art. 2 pkt 6 ustawy, a jego dostawa jest traktowana jako czynność odpłatnej dostawy towarów na terytorium kraju.
Zaznaczenia wymaga, że na gruncie przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, również zbycie udziału w towarze (np. współwłasności nieruchomości gruntowej) stanowi odpłatną dostawę towarów. Powyższe potwierdził NSA w uchwale 7 sędziów z dnia 24 października 2011 r., sygn. akt I FPS 2/11.
Stosownie do treści art. 31 § 1 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2017 r., poz. 682, z późn. zm.), zwanej dalej k.r.o., z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez obojga małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.
Zatem istotą wspólności majątkowej małżeńskiej, zarówno ustawowej, jak i umownej, jest to, że każdy z małżonków jest współwłaścicielem poszczególnych składników majątku wspólnego (dorobkowego) na zasadach współwłasności łącznej (bezudziałowej).
W świetle art. 35 k.r.o., w czasie trwania wspólności ustawowej żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego. Nie może również rozporządzać ani zobowiązywać się do rozporządzania udziałem, który w razie ustania wspólności przypadnie mu w majątku wspólnym lub w poszczególnych przedmiotach należących do tego majątku.
Na mocy art. 36 § 1 oraz § 2 k.r.o., oboje małżonkowie są obowiązani współdziałać w zarządzie majątkiem wspólnym, w szczególności udzielać sobie wzajemnie informacji o stanie majątku wspólnego, o wykonywaniu zarządu majątkiem wspólnym i o zobowiązaniach obciążających majątek wspólny. Każdy z małżonków może samodzielnie zarządzać majątkiem wspólnym, chyba że przepisy poniższe stanowią inaczej. Wykonywanie zarządu obejmuje czynności, które dotyczą przedmiotów majątkowych należących do majątku wspólnego, w tym czynności zmierzające do zachowania tego majątku.
Zgodnie z art. 37 § 1 pkt 1 k.r.o., zgoda drugiego małżonka jest potrzebna m.in. do dokonania czynności prawnej prowadzącej do zbycia, obciążenia, odpłatnego nabycia nieruchomości lub użytkowania wieczystego, jak również prowadzącej do oddania nieruchomości do używania lub pobierania z niej pożytków.
Z uwagi na powyższe regulacje prawne, w akcie notarialnym dokumentującym tego rodzaju nabycie nieruchomości, wymieniani są oboje małżonkowie, jeżeli istnieje między nimi ustawowa wspólność majątkowa. Wspólność wynikająca ze stosunku małżeństwa jest współwłasnością łączną uprawniającą do współposiadania rzeczy wchodzących w skład majątku wspólnego, a w czasie jej trwania żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego.
W myśl zapisu zawartego w art. 43 § 1 k.r.o., oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym.
Nie każda jednak czynność stanowiąca dostawę towarów, w rozumieniu art. 7 ustawy, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ponieważ aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.
Na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
Działalność gospodarcza według art. 15 ust. 2 ustawy obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Określony w ustawie zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wskazuje, że do tego, aby faktycznie zaistniało opodatkowanie danej czynności, konieczne jest, aby czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik. Definicja działalności gospodarczej zawarta w ustawie, ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem podatnik tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym. Ponadto, działalność gospodarczą stanowi wykorzystywanie towarów w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Przez ciągłe wykorzystywanie składników majątku należy rozumieć takie wykorzystywanie majątku, które charakteryzuje się powtarzalnością lub długim okresem trwania. Zatem czerpanie dochodów ze składnika majątku wskazuje na prowadzenie działalności gospodarczej.
Analizując powyższe przepisy należy stwierdzić, że dostawa towarów podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana będzie przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy.
Na mocy art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L 347 z 11.12.2006, str. 1, z późn. zm.) zwanej dalej Dyrektywą 112, podatnikiem jest każda osoba prowadząca samodzielnie w dowolnym miejscu jakąkolwiek działalność gospodarczą, bez względu na cel czy też rezultaty takiej działalności.
Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, włącznie z górnictwem, działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów lub uznanych za takie. Za działalność gospodarczą uznaje się w szczególności wykorzystywanie, w sposób ciągły, majątku rzeczowego lub wartości niematerialnych w celu uzyskania z tego tytułu dochodu.
Właściwym zatem jest wykluczenie osób fizycznych z grona podatników w przypadku, gdy dokonują sprzedaży, przekazania, bądź darowizny towarów stanowiących część majątku osobistego, tj. majątku, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży bądź wykonywania innych czynności w ramach działalności gospodarczej.
W kontekście powyższych rozważań nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług ten, kto jako osoba fizyczna dokonuje jednorazowych lub okazjonalnych transakcji, za które nie jest przewidziana ściśle regularna zapłata oraz nie prowadzi zorganizowanej, czy zarejestrowanej działalności gospodarczej, a tylko np. wyzbywa się majątku osobistego. Dokonywanie określonych czynności incydentalnie, poza sferą prowadzonej działalności gospodarczej, również nie pozwala na uznanie danego podmiotu za podatnika w zakresie tych czynności.
Przyjęcie, że dany podmiot sprzedając grunt działa w charakterze podatnika prowadzącego handlową działalność gospodarczą (jako handlowiec) wymaga ustalenia, czy jego działalność w tym zakresie przybiera formę zawodową (profesjonalną). Przejawem zaś takiej aktywności określonej osoby w zakresie obrotu nieruchomościami, która może wskazywać, że jej czynności przybierają formę zorganizowaną może być np.: nabycie terenu przeznaczonego pod zabudowę, jego uzbrojenie, wydzielenie dróg wewnętrznych, działania marketingowe podjęte w celu sprzedaży działek, wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia, uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy terenu, czy wystąpienie o opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego dla sprzedawanego obszaru, prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług deweloperskich lub innych tego rodzaju usług o zbliżonym charakterze. Przy czym, na tego rodzaju aktywność handlową wskazywać musi ciąg powyżej przytoczonych okoliczności, a nie stwierdzenie jedynie faktu wystąpienia pojedynczych z nich.
Zatem w kwestii opodatkowania sprzedaży działek istotne jest, czy w danej sprawie Wnioskodawca w celu dokonania sprzedaży gruntów podjął aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producenta, handlowca i usługodawcę w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, co skutkuje koniecznością uznania go za podmiot prowadzący działalność gospodarczą w rozumieniu tego przepisu, a więc za podatnika podatku od towarów i usług, czy też sprzedaż nastąpi w ramach zarządu majątkiem prywatnym.
Dodatkowo należy wskazać, że działalność gospodarcza powinna cechować się stałością, powtarzalnością i niezależnością jej wykonywania, bowiem związana jest z profesjonalnym obrotem gospodarczym. Nie jest natomiast działalnością handlową, a zatem i gospodarczą, sprzedaż majątku osobistego, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży i nie jest związany z prowadzoną działalnością gospodarczą.
Z orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 15 września 2011 r. w sprawach połączonych Jarosław Słaby przeciwko Ministrowi Finansów (C-180/10) oraz Emilian Kuć i Halina Jeziorska-Kuć przeciwko Dyrektorowi Izby Skarbowej w Warszawie (C-181/10) wynika, że czynności związane ze zwykłym wykonywaniem prawa własności nie mogą same z siebie być uznawane za prowadzenie działalności gospodarczej. Sama liczba i zakres transakcji sprzedaży nie mogą stanowić kryterium rozróżnienia między czynnościami dokonywanymi prywatnie, które znajdują się poza zakresem zastosowania Dyrektywy, a czynnościami stanowiącymi działalność gospodarczą. Podobnie zdaniem Trybunału okoliczność, że przed sprzedażą zainteresowany dokonał podziału gruntu na działki w celu osiągnięcia wyższej ceny łącznej. Całość powyższych elementów może bowiem odnosić się do zarządzania majątkiem prywatnym zainteresowanego.
Co istotne jak wskazał TSUE dla uznania, że czynność sprzedaży działek następuje w ramach zarządu majątkiem prywatnym nie ma znaczenia fakt, że podmiot dokonujący dostawy jest rolnikiem ryczałtowym. Według TSUE sprzedaż działek przekształconych z rolnych na budowlane nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT, jeżeli następuje w ramach zarządzania majątkiem prywatnym. Trybunał orzekł, że osoby fizycznej, która prowadziła działalność rolniczą na gruncie nabytym ze zwolnieniem z podatku od wartości dodanej i przekształconym wskutek zmiany planu zagospodarowania przestrzennego niezależnej od woli tej osoby w grunt przeznaczony pod zabudowę, nie można uznać za podatnika podatku od wartości dodanej w rozumieniu prawa UE, kiedy dokonuje ona sprzedaży tego gruntu, jeżeli sprzedaż ta następuje w ramach zarządu majątkiem prywatnym tej osoby.
Inaczej jest natomiast wyjaśnił Trybunał w przypadku gdy zainteresowany podejmuje aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit drugi Dyrektywy. Zatem za podatnika należy uznać osobę, która w celu dokonania sprzedaży gruntów angażuje podobne środki wykazując aktywność w przedmiocie zbycia nieruchomości porównywalną do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem, tj. działania wykraczające poza zakres zwykłego zarządu majątkiem prywatnym.
W rozumieniu powyższych twierdzeń pomóc mogą zapisy orzeczenia Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 29 października 2007 r., sygn. akt I FPS 3/07, w myśl którego formalny status danego podmiotu jako podatnika zarejestrowanego, a także okoliczność, że dana czynność została wykonana wielokrotnie lub jednorazowo, lecz z zamiarem częstotliwości nie mogą przesądzać o opodatkowaniu tej czynności bez każdorazowego ustalenia, czy w odniesieniu do konkretnej czynności podmiot ten występował w charakterze podatnika podatku VAT.
Treść wniosku wskazuje, że Zainteresowani będąc obecnie w posiadaniu działek niezbudowanych i nieuzbrojonych, dokonali już m.in. sprzedaży jednej z nich oraz planują zbycie kolejnych siedmiu. Wnioskodawca i Zainteresowany niebędący stroną postępowania w dniu 5 listopada 2002 r. zakupili wydzierżawiane działki rolne od Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa na własne potrzeby. Zatem nieruchomości te nie zostały nabyte z myślą o sprzedaży.
Zainteresowani nie posiadali statusu podatnika podatku VAT, bowiem nigdy nie składali zgłoszenia rejestracyjnego, o którym mowa w art. 96 ust. 1 ustawy.
Wnioskodawca i Zainteresowany niebędący stroną postępowania przedmiotowe działki uprawiali do roku 2006, natomiast od tego czasu grunty te leżą odłogiem. Ww. osoby nie dzierżawiły ich nikomu. Dnia 18 stycznia 2016 r. została wydana na wniosek Zainteresowanych decyzja ustalająca warunki zabudowy nieruchomości. Z kolei dnia 12 lutego 2016 r. została wydana decyzja dotycząca podziału tych gruntów na dziewięć działek z możliwością zabudowy jednorodzinnej. Jednocześnie ustalono służebności gruntowe.
Przy sprzedaży Wnioskodawca i Zainteresowany niebędący stroną postępowania nie korzystali i nie zamierzają korzystać z pomocy żadnego podmiotu zajmującego się profesjonalnym obrotem nieruchomościami. Ogłoszenie dotyczące sprzedaży gruntów zamieszczone zostało na jednym z portali internetowych () w formie ogłoszenia drobnego, dodanego przez osobę prywatną. Ponadto informacja dotycząca sprzedaży działek jest rozpowszechniana wśród znajomych i rodziny.
Otrzymane ze sprzedaży pieniądze, Zainteresowani planują przeznaczyć na remont domu, własne cele mieszkaniowe i związane z życiem codziennym, nie będą one służyły do zakupów żadnych gruntów czy prowadzenia żadnej działalności gospodarczej, polegającej na skupie i sprzedaży gruntów w sposób zorganizowany i w celach zarobkowych.
Na tle powyższego opisu sprawy, Zainteresowani powzięli wątpliwości w zakresie uznania ich za podatników podatku od towarów i usług, i wystąpienia obowiązku podatkowego z tytułu dostawy działek.
W celu wyjaśnienia wątpliwości Zainteresowanych istotna jest więc ocena, czy z przedstawionego we wniosku opisu sprawy wynika, że podejmowali oni działania charakterystyczne dla profesjonalnego obrotu nieruchomościami. Ocena ta powinna przy tym uwzględniać nie tylko samodzielne znaczenie poszczególnych kryteriów kwalifikacji określonych działań jako cech charakteryzujących działalność handlową, ale też brać pod uwagę całokształt tychże działań, ich wzajemne uzupełnianie się i przydatność z punktu widzenia tego rodzaju działalności gospodarczej.
Biorąc pod uwagę powołane przepisy oraz opis sprawy należy stwierdzić, że w analizowanej sytuacji brak jest podstaw do uznania Wnioskodawcy i Zainteresowanego niebędącego stroną postępowania w związku ze sprzedażą działek za podatników podatku od towarów i usług prowadzących działalność gospodarczą w zakresie handlu nieruchomościami.
Powyższe wynika z faktu, że przedmiotowe grunty w latach 90-tych Zainteresowani dzierżawili celem uprawy, a następnie zakupili je z własnych środków finansowych, by móc kontynuować uprawy. Zatem ww. grunty nie zostały nabyte z zamiarem ich dalszej odsprzedaży. Działki te po zakończeniu wykorzystywania pod uprawy leżały kilkanaście lat odłogiem i nie były nikomu udostępniane na podstawie umowy dzierżawy. W konsekwencji przedstawiony sposób dysponowania ww. majątkiem jednoznacznie wskazuje, że Wnioskodawca i Zainteresowany niebędący stroną postępowania przez cały okres posiadania wykorzystywali grunty wyłącznie na cele osobiste, a nie w charakterze zarobkowym.
Jednak z uwagi na własne potrzeby finansowe związane z życiem prywatnym (remont domu, cele mieszkaniowe), Zainteresowani postanowili sprzedać nieruchomości. W związku z tym, jedynymi czynnościami jakie zostały podjęte z tytułu dostawy, było podzielenie ww. gruntu na dziewięć działek i wystąpienie dla nich o warunki zabudowy.
W tym miejscu należy wskazać, że w przypadku braku miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, określenie sposobów zagospodarowania i warunków zabudowy terenu następuje w drodze decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowaniu terenu () art. 4 ust. 2 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym z dnia 27 marca 2003 r. (Dz. U. z 2017 r., poz. 1073, z późn. zm.). Wystąpienie o taką decyzję jest prostym wykonywaniem prawa własności i nie może być ujmowane jako aktywność profesjonalnego podmiotu prowadzącego działalność gospodarczą. Z kolei okoliczność podziału gruntu na mniejsze, sama z siebie nie jest decydująca do przyjęcia, że Wnioskodawcy działali jako przedsiębiorcy. Zatem całość powyższych elementów może odnosić się wyłącznie do zarządzania majątkiem prywatnym Zainteresowanych.
Co istotne, Zainteresowani nie zamierzają podejmować żadnych innych czynności związanych ze sprzedażą opisanych działek gruntu, zakwalifikowanych jako znamiona profesjonalnej działalności gospodarczej, tj. uzbrojenie terenu w media, ogrodzenie, wytyczenie dróg czy działania marketingowe, poza zamieszczeniem stosownego ogłoszenia. Zatem Wnioskodawca i Zainteresowany niebędący stroną postępowania nie dokonali jakichkolwiek czynności (nie ponieśli nakładów) w celu przygotowania przedmiotowych działek do sprzedaży.
W niniejszej sprawie, brak jest/będzie zatem przesłanek świadczących o takiej aktywności Zainteresowanych w przedmiocie zbycia przedmiotowych nieruchomości, która byłaby porównywalna do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem (brak przesłanek zawodowego stałego i zorganizowanego charakteru takiej działalności). Nie wystąpił bowiem ciąg zdarzeń, które jednoznacznie przesądzałyby, że sprzedaż wskazanych we wniosku działek wypełnia/będzie wypełniała przesłanki działalności gospodarczej. Zainteresowani nie podejmowali/nie będą podejmowali takich aktywnych działań w zakresie obrotu nieruchomościami, które świadczyłyby o angażowaniu środków w sposób podobny do wykorzystywanych przez handlowców.
Działania podejmowane przez Wnioskodawcę i Zainteresowanego niebędącego stroną postępowania należą/będą należały do zakresu zwykłego zarządu majątkiem prywatnym. Zainteresowani sprzedając przedmiotowe działki korzystają/będą korzystali z przysługującego prawa do rozporządzania własnym majątkiem, która to czynność oznacza/będzie oznaczała działanie w sferze prywatnej, do której nie mają/nie będą miały zastosowania przepisy ustawy o podatku od towarów i usług.
Podsumowując, sprzedaż przez Zainteresowanych ww. nieruchomości nie jest/nie będzie wykonywana w ramach prowadzonej działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, a Zainteresowani nie uzyskają statusu podatnika podatku VAT, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy. Tym samym, dostawa wskazanych działek stanowi/będzie stanowiła czynność niepodlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, co oznacza, że na Zainteresowanych nie ciąży/nie będzie ciążył obowiązek podatkowy.
Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym i opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.
Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej, przepisów art. 14k14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:
- z zastosowaniem art. 119a;
- w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.
Interpretacja dotyczy:
- zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia;
- zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.
Zainteresowanemu będącemu stroną postępowania (art. 14r § 2 Ordynacji podatkowej) przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2017 r., poz. 1369, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).
Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.
Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.
Stanowisko
prawidłowe
Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej