Temat interpretacji
Naczelnik Urzędu Skarbowego w Stalowej Woli działając na podstawie art. 14a § 1 i § 4, ustawy z dnia 29.08.1997 r. - Ordynacja podatkowa (j. t. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz art. 2 pkt 6, art. 5 ust. 1 pkt 1, art. 7 ust. 1, art. 8 ust. 1, art. 15 ust. 1 i ust. 6 ustawy z dnia 11.03.2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.) - po zapoznaniu się z treścią wniosku z dnia 12.10.2005 r. postanawia uznać, że stanowisko przedstawione przez wnioskodawcę jest prawidłowe w stanie faktycznym przedstawionym we wniosku.
W dniu 13.10.2005 r. wpłynął do tut. organu wniosek starostwa w sprawie udzielenia pisemnej informacji o zakresie stosowania przepisów prawa podatkowego. Starosta w odniesieniu do nieruchomości Skarbu Państwa wykonuje zadanie z zakresu administracji rządowej zgodnie z art. 23 ustawy z dnia 21.08.1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2004 r. Nr 261, poz. 2603 ze zm.). Zadanie to wykonywane jest stosownie do art. 4 pkt 9c powołanej ustawy o gospodarce nieruchomościami, zaś zgodnie z art. 12 tej ustawy, organy reprezentujące Skarb Państwa - czyli starostowie - w sprawie gospodarowania nieruchomościami są zobowiązani do gospodarowania nimi w sposób zgodny z zasadami prawidłowej gospodarki. Nieruchomości oddane w użytkowanie wieczyste wchodzą w skład zasobu nieruchomości Skarbu Państwa (zgodnie z art. 21 powołanej ustawy). Stosownie do art. 23 ust. 1 pkt 5 ustawy o gospodarce nieruchomościami, gospodarowanie zasobem nieruchomości Skarbu Państwa przez starostę polega między innymi na wykonywaniu czynności związanych z naliczaniem należności za nieruchomości udostępnione z zasobu oraz prowadzeniu windykacji (poborze) tych należności. Część nieruchomości zabudowanych, będących we władaniu w dniu 5.12.1990 r. przez byłe przedsiębiorstwa państwowe, z mocy prawa została oddana tym przedsiębiorstwom w użytkowanie wieczyste, a fakt ten został potwierdzony decyzją wojewody (decyzje administracyjne wydane na podstawie art. 2 ust 1 ustawy z dnia 29.09.1990 r. o zmianie ustawy o gospodarce nieruchomościami i wywłaszczaniu (Dz. U. z 1990 r. Nr 79, poz. 464 ze zm.).
Mając na uwadze powyższe, starostwo zwraca się z zapytaniem, czy opłata roczna z tytułu użytkowania wieczystego mienia Skarbu Państwa, ustanowionego decyzją wojewody, podlega opodatkowaniu podatkiem VAT. Zdaniem starostwa, w związku z art. 15 ust. 6 powołanej na wstępie ustawy o podatku od towarów i usług, opłata roczna z tytułu użytkowania wieczystego nieruchomości gruntowych Skarbu Państwa, przekazanych w użytkowanie wieczyste decyzją administracyjną nie podlega tej ustawie, stąd opłata roczna z tego tytułu nie zawiera podatku VAT.
Tut. organ przez wydaniem niniejszej interpretacji dokonał szczegółowej analizy przedstawionego w piśmie stanu faktycznego oraz dokonał oceny prawnej stanowiska podatnika i stwierdził, co następuje:
Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11.03.2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2004 r. Nr 54, poz. 535 ze zm.), podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Poprzez dostawę towarów, zgodnie z art. 7 ust. 1 tej ustawy, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, przy czym towarami są, zgodnie z art. 2 pkt 6, rzeczy ruchome, jak również wszelkie postacie energii, budynki i budowle lub ich części, będące przedmiotem czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, które są wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, a także grunty. Oddanie nieruchomości gruntowej w użytkowanie wieczyste nie mieści się w zakresie definicji dostawy towarów zawartej w przywołanym art. 7 ust. 1 ustawy, gdyż nie daje prawa do rozporządzania gruntem jak właściciel, ani nie zostało wymienione pośród praw wskazanych w tym przepisie. Jednocześnie każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej nie mającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów, uznane jest za świadczenie usług, zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy. Ponieważ oddanie nieruchomości gruntowej w użytkowanie wieczyste jest świadczeniem na rzecz innego podmiotu i nie jest dostawą, należy uznać, iż jest ono świadczeniem usług w rozumieniu przepisu art. 8 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług.
Fakt, iż oddanie nieruchomości w wieczyste użytkowanie stanowi czynność podlegającą działaniu ustawy nie oznacza jeszcze, iż jest ona opodatkowana. Aby dana czynność była opodatkowana podatkiem od towarów i usług, musi być ona wykonana przez podatnika tego podatku. W myśl art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne nie mające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Jednakże w ust. 6 tego artykułu postanowiono, iż nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych. Rozwiązania zawarte w art. 15 ust. 6 ustawy o podatku od towarów i usług odzwierciedlają postanowienia Szóstej Dyrektywy Rady z dnia 17.05.1977 r. w sprawie harmonizacji przepisów Państw Członkowskich dotyczących podatków obrotowych - wspólny system podatku od wartości dodanej - ujednolicona podstawa wymiaru podatku (77/388/EEC). Zgodnie z art. 4 ust. 5 tej Dyrektywy, nie uznaje się za podatników państwowych, regionalnych i lokalnych organów administracji oraz innych organów podlegających prawu publicznemu w zakresie czynności lub transakcji, w których uczestniczą jako organy publiczne, nawet jeśli w związku z tymi czynnościami lub transakcjami organy te pobierają opłaty i inne należności. Jednakże, jeżeli traktowanie tych organów jako osób nie będących podatnikami z tytułu tych czynności lub transakcji prowadziłoby do istotnego pogorszenia warunków konkurencji, organy te uznaje się za podatników w zakresie tych czynności lub transakcji.
Biorąc pod uwagę powyższe, starostwo nie jest podatnikiem podatku VAT w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostało powołane, natomiast jest ono podatnikiem podatku VAT w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny i w tym tylko zakresie ich czynności mają charakter działalności gospodarczej. A zatem dla stwierdzenia, czy opłaty za wieczyste użytkowanie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zasadnicze znaczenie ma ustalenie, czy podstawą stosunku prawnego łączącego strony, jest czynność cywilnoprawna.
W przedmiotowej sprawie ustanowienie prawa użytkowania wieczystego nastąpiło z mocy prawa - oddania gruntu w użytkowanie wieczyste dokonał organ władzy publicznej na podstawie art. 2 ust. 1 i 3 ustawy z dnia 29.09.1990 r. o zmianie ustawy o gospodarce gruntami i wywłaszczeniu nieruchomości (Dz. U. Nr 79, poz. 464 ze zm.). Zgodnie bowiem z art. 2 ust. 1 grunty stanowiące własność Skarbu Państwa lub własność gminy (związku międzygminnego), z wyłączeniem gruntów Państwowego Funduszu Ziemi, będące w dniu 5.12.1990 r. w zarządzie państwowych osób prawnych, innych niż Skarb Państwa, stają się z tym dniem z mocy prawa przedmiotem użytkowania wieczystego. Z ust. 3 powołanego przepisu wynika natomiast, iż nabycie prawa użytkowania wieczystego gruntów, o których mowa w ust. 1, stwierdza się decyzją wojewody w odniesieniu do nieruchomości stanowiących własność Skarbu Państwa lub decyzją zarządu gminy w odniesieniu do nieruchomości stanowiących własność gminy.
W ocenie tut. organu okoliczności te przesądzają fakt iż w przypadku prawa użytkowania wieczystego nabytego z mocy prawa a potwierdzonego decyzją kompetentnego organu, opłaty roczne z tytułu użytkowania wieczystego nieruchomości gruntowych Skarbu Państwa podlegają wyłączeniu z opodatkowania podatkiem od towarów i usług w oparciu o art. 15 ust. 6 powołanej na wstępie ustawy o podatku od towarów i usług.