Temat interpretacji
Stan faktyczny
Podatnik dokonuje zakupu towaru od rolników ryczałtowych i wystawia z tego tytułu faktury VAT RR.
Podatnik zakupił kukurydzę od rolnika ryczałtowego w sierpniu i wrześniu 2001r., sierpniu 2002r. i kwietniu 2003r., na zakup ten wystawił faktury VAT RR. Sprzedający oświadczył, że jest rolnikiem ryczałtowym zwolnionym od podatku zgodnie z ustawą o VAT. Po otrzymaniu podpisanych faktur Podatnik ujął je w deklaracjach za poszczególne okresy rozliczeniowe i odliczył zawarty w nich podatek naliczony VAT.
Podatnik w miesiącu kwietniu 2004r. został powiadomiony przez jednego z rolników ryczałtowych, że od 1999r. jest on podatnikiem podatku od towarów i usług, a złożone oświadczenie o byciu rolnikiem ryczałtowym było nieprawdziwe i błędne. Jednocześnie Podatnik otrzymał wystawione przez swojego kontrahenta z datą 19.03.2004r. faktury dokumentujące te same transakcje sprzedaży kukurydzy, których dotyczyły faktury VAT RR, odpowiednio do dat sprzedaży z lat 2001 - 2003.
Podatnik dokonał korekty deklaracji VAT-7 za odpowiednie okresy rozliczeniowe, w części dotyczącej podatku naliczonego wynikającego z faktur VAT RR, zapłacił zobowiązanie razem z należnymi odsetkami.
Ocena prawna stanu faktycznego
Przepisy art. 33a - 33c ustawy z dnia 08 stycznia 1993r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym (Dz. U. Nr 11, poz. 50 z późn. zm., która obowiązywała do dnia 30.04.2004r.), określały zasady nabycia przez podatnika podatku od towarów i usług produktów rolnych od rolnika ryczałtowego jak również zasady sporządzania i przechowywania faktur VAT RR.
Zgodnie z zapisem art. 33b ww. ustawy, nabywca i jednocześnie wystawca faktury powinien być w posiadaniu oświadczenia, iż sprzedający produkty rolne jest rolnikiem ryczałtowym zwolnionym od podatku od towarów i usług.
Podatnik w miesiącu kwietniu 2004r. otrzymał powiadomienie, że jego kontrahent nie jest rolnikiem ryczałtowym, ale od 1999r. jest zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług, tak więc wystawione przez Podatnika faktury VAT RR i dokonane odliczenie podatku naliczonego było nieprawidłowe
Ustawa z dnia 8 stycznia 1993r. o podatku od towarów i usług regulowała zasady obniżenia podatku należnego o podatek naliczony wynikający m.in. z faktur potwierdzających zakup towaru.
Zgodnie z art. 19 ust. 1 ww. ustawy podatnik ma prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług, związanych ze sprzedażą opodatkowaną.
Natomiast ust. 3 ww. art. 19 stanowi, iż obniżenie podatku należnego o podatek naliczony przy nabyciu towarów i usług następuje nie wcześniej niż w rozliczeniu za miesiąc, w którym podatnik otrzymał fakturę albo dokument celny i nie później niż w rozliczeniu za następny miesiąc.
Wskazać należy, iż dla zmniejszenia kwoty podatku należnego o podatek naliczony wynikający z otrzymanych faktur w miesiącu kwietniu 2004r., nie jest istotne kiedy dany dokument został wystawiony, ale decyduje "fizyczne" wejście w posiadanie tego dokumentu (otrzymanie) przez podatnika.
Przedstawiony stan faktyczny pozwala przyjąć, że w odniesieniu do przedmiotowych transakcji nie wystąpiły negatywne przesłanki z przepisu art. 19 ust. 3a ww. ustawy, na podstawie którego obniżenie kwoty podatku należnego nie może nastąpić wcześniej niż:
- w miesiącu otrzymania przez nabywcę towaru lub wykonania usługi,
- otrzymania faktury potwierdzającej dokonanie przedpłaty (zaliczki, zadatku, raty) podlegającej opodatkowaniu.
Mając na uwadze ww. przepisy (obowiązywały do 30.04.2004r.), stwierdzić należy, że w odniesieniu do otrzymanych faktur w miesiącu kwietniu 2004r. z datą ich wystawienia w marcu 2004r. Podatnik ma prawo do obniżenia podatku należnego w rozliczeniu za kwiecień 2004r. tj. w miesiącu, w którym otrzymał te faktury.
W związku z wejściem w życie z dniem 1 maja 2004r. ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54 poz. 535), unormowaniom ww. przepisu art. 19 ustawy z dnia 8 stycznia 1993r. (nieobowiązującej od 1 maja 2004r.) odpowiadają zawarte zasady w art. 86 dotyczące prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwoty podatku naliczonego.
Na podstawie art. 86 ust. 10 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego powstaje w rozliczeniu za okres, w którym podatnik otrzymał fakturę albo dokument celny, z zastrzeżeniem pkt 2 - 4 oraz ust. 11, 12, 16 i 18.
Natomiast zapis ust. 11 art. 86 stanowi, jeżeli podatnik nie dokona obniżenia podatku należnego w terminach określonych w ust. 10, może obniżyć kwotę podatku należnego w deklaracji podatkowej za następny okres rozliczeniowy.
W danym przypadku Podatnik może skorzystać z prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony w miesiącu maju 2004r. na podstawie art. 162 ust. 3 ustawy z dnia 11 marca 2004r.
Na podstawie zapisu tego artykułu podatnik, który otrzymał w kwietniu 2004r. fakturę i miał prawo, zgodnie z ustawą wymienioną w art. 175 (wyżej cytowana ustawa z dnia 8 stycznia 1993r.), do obniżenia kwoty podatku należnego w rozliczeniu za maj 2004r. oraz nie obniżył kwoty podatku należnego w rozliczeniu za kwiecień 2004r. może tego dokonać w rozliczeniu za maj 2004r.