Temat interpretacji

transakcje udzielenia pożyczek będą podlegały opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług oraz korzystały ze zwolnienia z podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 Ustawy VAT

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2018 r., poz. 800, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 9 sierpnia 2018 r. (data wpływu 17 sierpnia 2018 r.), uzupełnionym pismem z dnia 25 września 2018 r. (data wpływu 1 października 2018 r.) będącym odpowiedzią na wezwanie Organu z dnia 18 września 2018 r. znak 0114-KDIP4.4012.509.2018.2.AK (skutecznie doręczone dnia 18 września 2018 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania podatkiem VAT transakcji udzielenia pożyczek i korzystania ze zwolnienia tych transakcji z podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 17 sierpnia 2018 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania podatkiem VAT transakcji udzielenia pożyczek i korzystania ze zwolnienia tych transakcji z podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca jest spółką komandytową. Spółka jest zarejestrowanym podatnikiem czynnym w zakresie podatku od towarów i usług.
Wnioskodawca wchodzi w skład grupy kapitałowej. W związku ze zmianą profilu działalności grupy polegającą na zaprzestaniu działalności w branży FMCG (ang. fast-moving consumer goods) i skoncentrowaniu się na działalności w branży hotelarskiej (w szczególności w zakresie budowania i prowadzenia przedsiębiorstw hotelowych), planowana jest reorganizacja struktury aktywów w ramach grupy, w tym wyodrębnienie z działalności Wnioskodawcy przedsiębiorstwa hotelarskiego i przeniesienie go do nowoutworzonej spółki komandytowej. W strategii rozwoju grupy dla Wnioskodawcy przewidziana jest bowiem funkcja podmiotu finansującego przedsięwzięcia gospodarcze prowadzone przez inne podmioty z grupy, co ma stanowić wyłączny przedmiot działalności Wnioskodawcy.

W ramach tego rodzaju działalności, Wnioskodawca będzie udzielać pożyczek podmiotom powiązanym, tj. podmiotom z tej samej grupy kapitałowej, a tym samym stanie się de facto centrum finansowym w grupie kapitałowej.

Udzielanie pożyczek w każdym przypadku będzie miało charakter odpłatny (pożyczki będą oprocentowane). Innymi słowy, w zawieranych przez Wnioskodawcę umowach pożyczek przewidziane będzie należne Wnioskodawcy wynagrodzenie w postaci odsetek.

Odsetki od udzielonych pożyczek będą stanowić główne źródło przychodów Wnioskodawcy. Założeniem Wnioskodawcy jest profesjonalne, ciągłe udzielanie pożyczek o charakterze zarobkowym.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy prawidłowe jest stanowisko Wnioskodawcy, że dokonywane przez Wnioskodawcę transakcje udzielenia pożyczek podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług oraz korzystają ze zwolnienia z podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 Ustawy VAT?

Stanowisko Wnioskodawcy:

W ocenie Wnioskodawcy, dokonywane przez Wnioskodawcę transakcje udzielenia pożyczek będą podlegały opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług oraz korzystały ze zwolnienia z podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 Ustawy VAT.

Udzielanie pożyczek, jako czynności wchodzące w zakres działalności gospodarczej Wnioskodawcy.

Jak stanowi art. 5 ust. 1 pkt 1 Ustawy VAT opodatkowaniu podatkiem od towarów podlega m.in. odpłatna dostawa towarów oraz odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Stosownie do art. 7 ust. 1 Ustawy VAT, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 Ustawy VAT należy rozumieć przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

Zgodnie z art. 8 ust. 1 Ustawy VAT, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 Ustawy VAT, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ust. 1 Ustawy VAT.

W świetle przywołanych powyżej przepisów należy stwierdzić, iż obowiązująca na gruncie przepisów Ustawy VAT definicja świadczenia usług ma charakter dopełniający wobec definicji dostawy towarów. W konsekwencji, co do zasady, opodatkowaniu VAT podlega każda czynność niebędąca dostawą towarów, która polega na działaniu, zaniechaniu lub tolerowaniu czyjegoś zachowania.

Uznaje się, że aby dana czynność stanowiła świadczenie usług podlegające opodatkowaniu VAT muszą zostać łącznie spełnione następujące warunki:

1. w następstwie zobowiązania, w wykonaniu którego usługa jest świadczona, druga strona (nabywca) jest bezpośrednim beneficjentem świadczenia,
2. świadczonej usłudze odpowiada świadczenie wzajemne ze strony nabywcy (wynagrodzenie).

Przy wykładni pojęcia świadczenia usług dokonywanej na gruncie przepisów Ustawy VAT pomocne jest również odwołanie się do kryteriów sformułowanych w orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (dalej TSUE). Zgodnie z orzecznictwem TSUE, świadczenie usług podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT występuje w sytuacji, gdy:

1. istnieje związek prawny między usługodawcą i usługobiorcą, w ramach którego następuje świadczenie wzajemne,
2. wynagrodzenie otrzymane przez usługodawcę stanowi wartość faktycznie przekazaną w zamian za usługi świadczone na rzecz usługobiorcy,
3. istnieje bezpośrednia i jasno zindywidualizowana korzyść po stronie dostawcy towaru lub usługi,
4. odpłatność za otrzymane świadczenie (towar lub usługę) pozostaje w bezpośrednim związku z czynnością, która miałaby być opodatkowana tym podatkiem.
5. istnieje możliwość wyrażenia w pieniądzu wartości tego świadczenia wzajemnego.

Zgodnie z art. 720 § 1 Kodeksu cywilnego, przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości. Do istoty zobowiązania powstałego na podstawie umowy pożyczki należy przeniesienie przez pożyczkodawcę przedmiotu pożyczki na własność pożyczkobiorcy. Przedmioty majątkowe, które w ten sposób stały się własnością pożyczkobiorcy zasilają jednak tylko czasowo jego majątek. Pożyczkobiorca jest bowiem zobowiązany do zwrotu na rzecz drugiej strony tej samej ilości pieniędzy albo rzeczy tego samego rodzaju. Jeśli pożyczka ma charakter odpłatny (umowa pożyczki przewiduje zapłatę odsetek) można uznać, że taka czynność jest objęta zakresem przedmiotowym Ustawy VAT.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 Ustawy VAT podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Jak stanowi natomiast art. 15 ust. 2 Ustawy VAT, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

W opinii Wnioskodawcy, jeżeli podmiot prowadzący działalność gospodarczą udziela pożyczek i wykorzystuje w tym celu posiadane przez siebie środki finansowe, wypracowane w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, należy przyjąć, że udzielenie pożyczki następuje w związku z prowadzeniem działalności. Wnioskodawca udzielając pożyczek zaangażuje bowiem w sposób ciągły uzyskane środki finansowe, w celu uzyskania przychodu z tytułu odsetek. Uzyskane w ten sposób odsetki będą stanowiły jedno z istotnych źródeł przychodów osiąganych przez Wnioskodawcę.

Zdaniem Wnioskodawcy, udzielenie przez podatnika podatku VAT pożyczki powinno być uznane za czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT niezależnie od częstotliwości oraz celu udzielania pożyczek, statusu nabywcy (pożyczkobiorcy), czy też kwestii formalnych, takich jak wpisanie działalności w zakresie udzielania pożyczek do umowy spółki lub ujawnienie takiej działalności w Krajowym Rejestrze Sądowym.

Powyższe rozumowanie znajduje potwierdzenie w orzecznictwie sądów administracyjnych. Przykładowo, Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 4 czerwca 2013 r. sygn. I FSK 696/12 potwierdził, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega umowa pożyczki udzielona przez spółkę holdingową spółkom, w których posiada ona udziały.

W związku z powyższym Wnioskodawca uważa, że udzielanie przez niego pożyczek jest usługą podlegającą opodatkowaniu VAT ze względu na to, że:

1. pomiędzy Wnioskodawcą (usługodawcą) a pożyczkobiorcą (usługobiorcą) będzie istniał związek prawny, w ramach którego występuje świadczenie wzajemne - podmioty są stronami umów pożyczek,
2. należne Wnioskodawcy wynagrodzenie w postaci odsetek stanowi wartość faktycznie przekazaną w zamian za usługę polegającą na udzieleniu pożyczki,
3. po stronie Wnioskodawcy występuje bezpośrednia i jasno zindywidualizowana korzyść w postaci wynagrodzenia (odsetek od udzielonej pożyczki),
4. otrzymane przez Wnioskodawcę wynagrodzenie pozostaje w bezpośrednim związku z czynnością polegającą na udzieleniu pożyczki.
5. wartość świadczenia wzajemnego wyrażona jest w pieniądzu.

W ocenie Wnioskodawcy, udzielanie pożyczek stanowi świadczenie na rzecz pożyczkobiorców polegające na udostępnieniu kapitału na określony okres za wynagrodzeniem w postaci odsetek. Tym samym, udzielenie pożyczki stanowi odpłatną usługę podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 Ustawy VAT.

Zwolnienie z VAT czynności udzielania pożyczki

Jak natomiast stanowi art. 43 ust. 1 pkt 38 Ustawy VAT zwalnia się od podatku usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę.

Biorąc powyższe pod uwagę należy wskazać, że dokonywane przez Wnioskodawcę transakcje udzielenia pożyczek podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług i jednocześnie korzystają ze zwolnienia z podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 Ustawy VAT.

Stanowisko Wnioskodawcy przedstawione w niniejszym wniosku znajduje potwierdzenie w interpretacjach organów podatkowych. Przykładowo w interpretacji Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 14 lipca 2017 r., znak 0114-KDIP4.4012.257.2017.1.MK, wydanej na gruncie podobnego stanu faktycznego, co przedstawiony w niniejszym wniosku, organ argumentował: Udzielanie pożyczek przez podatnika podatku od towarów i usług spełnia przesłanki uznania tych czynności za podlegające opodatkowaniu, niezależnie od częstotliwości i celu ich udzielenia, czy statusu nabywcy. Udzielanie pożyczek przez podmiot prowadzący działalność gospodarczą, w związku z jej prowadzeniem, można identyfikować i zaliczać do zawodowej płaszczyzny jednostki, a więc uznać za rodzącą obowiązki w podatku od towarów i usług. Udzielenie pożyczki stanowi świadczenie na rzecz innego podmiotu, polegające na udostępnieniu kapitału na wskazany w umowie okres czasu. Czynność udzielenia pożyczki w ramach prowadzonej działalności gospodarczej w zamian za wynagrodzenie (np. odsetki), stanowi zatem odpłatne świadczenie usług, co do zasady, podlegające opodatkowaniu VAT. Zatem, odsetki z tytułu zawarcia umowy otrzymane z tytułu udzielonej pożyczki stanowią wynagrodzenie z tytułu jej udzielenia.

Analogiczne rozstrzygnięcia odnaleźć można m in. w następujących interpretacjach, wydanych na gruncie podobnych stanów faktycznych/zdarzeń przyszłych:

1. Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 6 października 2017 r., znak 0114- KDIP1-3.4012.274.2017.1.KC,
2. Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 27 lipca 2017 r., znak 0112-KDIL2-2.4012.234.2017.1. EW,
3. Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 21 lipca 2017 r., znak 0111-KDIB3-2.4012.255.2017.2.MD,
4. Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 24 maja 2017 r., znak 0111-KDIB3-1.4012.157.2017.1. AB,
5. Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 20 marca 2017 r., znak 1462-IPPP2.4512.11.2017.1.JO
6. Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 16 lutego 2017 r., znak 1462-IPPP2.4512.52.2017.1.AM

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa, w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2018 r., poz. 1302) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

Stanowisko

prawidłowe

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej