Temat interpretacji
Brak opodatkowania sprzedaży nieruchomości gruntowej.
Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2018 r., poz. 800, z późn. zm.), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 26 marca 2018 r. (data wpływu 30 marca 2018 r.), uzupełnionym w dniach 20 kwietnia 2018 r. (data wpływu 27 kwietnia 2018 r.) i 23 maja 2018 r. (data wpływu 29 maja 2018 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie braku opodatkowania sprzedaży nieruchomości gruntowej jest prawidłowe.
UZASADNIENIE
W dniu 30 marca 2018 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek, uzupełniony w dniach 27 kwietnia i 29 maja 2018 r. o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie braku opodatkowania sprzedaży nieruchomości gruntowej.
We wniosku oraz jego uzupełnieniach przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.
Wnioskodawca wraz z małżonką są właścicielami, w ramach ustawowej wspólności małżeńskiej, nieruchomości rolnej o łącznej powierzchni 12,7294 ha położonej w S., gmina S., powiat s.
Nieruchomość ta składa się z trzech połączonych ze sobą działek:
- działka nr 698 o powierzchni 7,1271 ha, dla której prowadzona jest księga wieczysta KW nr ,
- działka nr 699/3 o powierzchni 0,2045 ha, dla której prowadzona jest księga wieczysta KW nr ,
- działka nr 702 o powierzchni 5,3978 ha, dla której prowadzona jest księga wieczysta KW nr ...
Działka nr 702 powstała w wyniku połączenia działek nr 213, 216/2 i 699/1.
Ww. nieruchomość Wnioskodawca nabył dnia 23 stycznia 2007 r. od Pana W. K. - vide: Umowa przeniesienia własności nieruchomości zawarta w formie aktu notarialnego przed notariuszem W. O. Rep nr ...
Dodatkowo aktem notarialnym z dnia 26 maja 2017 r. (Rep. nr ) Wnioskodawca nabył na podstawie umowy zamiany od Gminy Miejskiej działkę nr 213 (o powierzchni 0,0616 ha). W zamian za to Wnioskodawca przekazał Gminie Miejskiej działkę nr 699/2 (o powierzchni 0,0608 ha). Nabyta przez Wnioskodawcę działka nr 213 weszła w skład działki nr 702. Powyższa umowa zamiany zawarta została z Gminą Miejską w celu uregulowania granic posiadanej nieruchomości. Zbyta na rzecz Gminy Miejskiej działka nr 699/2 przeznaczona jest pod budowę drogi.
Dnia 29 października 2013 r. Gmina Miejska uchwaliła miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego dla fragmentu wsi S - vide: Uchwała nr Rady Miejskiej w S. z dnia 29 października 2013 r. opublikowana w Dz. Urz. Woj. z 2013 r., poz. ... Posiadana przez Wnioskodawcę nieruchomość została objęta miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, dopuszczającym na przedmiotowej nieruchomości, poza produkcją rolną, możliwość zabudowy mieszkaniowej.
Cała nieruchomość rolna jest obecnie wykorzystywana dla potrzeb produkcji rolnej. Wnioskodawca uiszcza co roku od wyżej wymienionej nieruchomości podatek rolny.
Wnioskodawca zamierza sprzedać posiadaną nieruchomość rolną o łącznej powierzchni 12,7294 ha położoną w S., gmina S., powiat s.
Przed dokonaniem sprzedaży Wnioskodawca nie podejmował profesjonalnych czynności marketingowych oraz nie działał tak jak profesjonalni (zawodowi) pośrednicy obrotu nieruchomościami. Nie podejmowano aktywnych działań w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit drugi dyrektywy 2006/112/WE, o których mowa w wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 15 września 2011 r. w sprawach połączonych Jarosław Słaby (sygn. akt C-180/10) i Emilian Kuć, Halina Jeziorska-Kuć (sygn. akt C-181/10). Zamieszczone zostało wyłącznie jedno ogłoszenie o chęci sprzedaży przedmiotowej nieruchomości na stronie internetowej. Wnioskodawca nie zamieszczał ogłoszeń w prasie, w telewizji czy w radio. Wnioskodawca nie uatrakcyjniał również przedmiotowej nieruchomości dla celów sprzedaży.
W uzupełnieniach wniosku Wnioskodawca wskazał iż:
- nie jest przedsiębiorcą i nie jest zarejestrowany jako czynny podatnik podatku od towarów i usług,
- podnajmuje przedmiotową nieruchomość rolnikowi w celu prowadzenia przez niego produkcji rolnej. Najem ma charakter najmu prywatnego, nie jest wykonywany w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. Dzięki temu nieruchomość zachowuje w pełni charakter rolny, albowiem gdyby nieruchomość nie była wykorzystywana w sposób rolniczy, uległaby zachwaszczeniu i zarośnięciu, co uniemożliwiłoby wykorzystywanie jej w charakterze rolnym,
- zbył około 4-5 lat temu nieruchomość rolną o powierzchni 1.100 m2. Przedmiotowa nieruchomość położona była w tej samej gminie (Gmina S.), był to grunt rolny bez możliwości zabudowy. Środki ze zbycia niniejszej nieruchomości rolnej zostały przeznaczone na bieżące utrzymanie,
- ustalenie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego nastąpiło z inicjatywy Wnioskodawcy (na jego wniosek), jednakże wniosek ten złożony został w uzgodnieniu z właściwymi organami Gminy. Dzięki temu możliwa była zamiana części nieruchomości z nieruchomościami gminnymi. Powyższe pozwoliło na poprowadzenie drogi gminnej. Gdyby nie było dokonanej zamiany nieruchomości, fragment gminnej drogi należałby do Wnioskodawcy, a to spowodowałoby, iż nie byłoby przejazdu drogą gminną,
- nie podejmował oraz nie będzie podejmował żadnych działań mających na celu uatrakcyjnienie przedmiotowej nieruchomości. Wnioskodawca nie będzie uzbrajał terenu, nie będzie wydzielał dróg czy dzielił nieruchomości na mniejsze działki. Przedmiotowa nieruchomość nadaje się tylko do prowadzenia produkcji rolnej, z uwagi na dosyć wysoki poziom wód gruntowych,
- środki ze sprzedaży przedmiotowej nieruchomości Wnioskodawca planuje przeznaczyć na bieżące potrzeby związane z utrzymaniem. Wnioskodawca jest na emeryturze i dostaje około 2.000,00 zł emerytury, co niestety nie wystarcza na zaspokojenie bieżących potrzeb,
- najem nieruchomości na cele rolnicze ma charakter nieodpłatny,
- umowa najmu została zawarta od 2007 roku na czas nieokreślony, z możliwością jej wypowiedzenia,
- oprócz przedmiotowej umowy najmu nie były zawierane żadne inne umowy dotyczące przedmiotowej nieruchomości,
- przedmiotowa nieruchomość do momentu nabycia była wykorzystywana wyłącznie do wykonywania czynności poza systemem podatku od towarów i usług,
- ww. nieruchomość Wnioskodawca nabył dnia 23 stycznia 2007 r. od Pana W. K. vide: umowa przeniesienia własności nieruchomości zawarta w formie aktu notarialnego przed notariuszem W. O. rep. nr ... Nie była wystawiana wtedy faktura VAT, ponieważ nie było do tego podstaw. W 2013 r. nie była wystawiana na rzecz Wnioskodawcy żadna faktura VAT. Aktem notarialnym z dnia 26 maja 2017 r. (rep. nr ) Wnioskodawca nabył na podstawie umowy zamiany od Gminy Miejskiej działkę nr 213 (o powierzchni 0,0616 ha). W zamian za to Wnioskodawca przekazał Gminie Miejskiej działkę nr 699/2 (o powierzchni 0,0608 ha). Nabyta przez Wnioskodawcę działka nr 213 weszła w skład działki nr 702. Gmina wystawiła fakturę VAT w 2017 r., jednakże Wnioskodawca nie odliczał z tego tytułu podatku VAT, ponieważ nie było do tego podstaw.
W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.
Czy zbycie opisywanej w stanie faktycznym nieruchomości (działka 698, 699/3 i 702) stanowi transakcję opodatkowaną podatkiem od towarów i usług?
Zdaniem Wnioskodawcy, przedmiotowa transakcja nie będzie opodatkowana podatkiem od towarów i usług, albowiem będzie to zarząd własnym majątkiem (a konkretniej wyzbywanie się części własnego majątku), który nie będzie mieścił się w definicji działalności gospodarczej, o której mowa w przepisach art. 15 ust. 2 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług. Powyższa transakcja pozostawać będzie poza systemem podatku od towarów i usług.
Stosownie do treści postanowień art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j.: Dz. U. z 2017 r., poz. 1221 z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
W myśl art. 7 ust. 1 cytowanej powyżej ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...). Przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii, o czym stanowi art. 2 pkt 6 ustawy o podatku od towarów i usług.
Nie każda czynność stanowiąca dostawę w rozumieniu art. 7 ustawy, podlega opodatkowaniu. Ażeby dana czynność podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonywaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.
W świetle postanowień art. 15 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych (vide: art. 15 ust. 2 powoływanej ustawy o podatku od towarów i usług).
Artykuł 15 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, stanowi implementację postanowień przepisu art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L z 2007 r., Nr 347 str. 1, z późn. zm.), zgodnie z którym, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców i osób świadczących usługi włącznie z górnictwem, działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów. Za działalność gospodarczą uznaje się również wykorzystywanie, w sposób ciągły, własności dóbr materialnych lub niematerialnych do celów zarobkowych.
Definicja działalności gospodarczej, zawarta zarówno w art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług, jak i w przepisach art. 9 ust. 1 ww. Dyrektywy 2006/112/WE ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem podatnika tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym.
Zgodnie z art. 12 ust. 1 cyt. Dyrektywy 2006/112/WE, państwa członkowskie mogą również uznać za podatnika każdego, kto okazjonalnie zawiera transakcje związane z działalnością gospodarczą w rozumieniu ww. art. 9 ust. 1, w szczególności (...) dostawy działek budowlanych. Przez działkę budowlaną rozumie się każdą działkę nieuzbrojoną lub uzbrojoną, uznaną za budowlaną przez państwa członkowskie.
Wskazać należy, że ustawodawca nie określił wymogów formalnych, którym odpowiadać ma podatnik, aby mógł być uznany za producenta, usługodawcę lub handlowca.
Jak wskazał Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w wyroku z dnia 15 września 2011 r. w sprawach połączonych Jarosław Słaby (sygn. akt C- 180/10) i Emilian Kuć, Halina Jeziorska-Kuć (sygn. akt C-181/10), cyt.: Dostawę gruntu przeznaczonego pod zabudowę należy uznać za objętą podatkiem od wartości dodanej na podstawie prawa krajowego państwa członkowskiego, jeżeli państwo to skorzystało z możliwości przewidzianej w art. 12 ust. 1 dyrektywy 2006/112/WE w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej, niezależnie od częstotliwości takich transakcji oraz od kwestii, czy sprzedawca prowadzi działalność producenta, handlowca lub usługodawcy, pod warunkiem że transakcja ta nie stanowi jedynie czynności związanej ze zwykłym wykonywaniem prawa własności.
Osoby fizycznej, która prowadziła działalność rolniczą na gruncie nabytym ze zwolnieniem z podatku od wartości dodanej i przekształconym wskutek zmiany planu zagospodarowania przestrzennego, niezależnej od woli tej osoby, w grunt przeznaczony pod zabudowę, nie można uznać za podatnika podatku od wartości dodanej w rozumieniu art. 9 ust. 11 art. 12 ust. 1 dyrektywy 2006/112 kiedy dokonuje ona sprzedaży tego gruntu, jeżeli sprzedaż ta następuje w ramach zarządu majątkiem prywatnym tej osoby.
Natomiast jeżeli osoba ta w celu dokonania wspomnianej sprzedaży podejmuje aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit drugi dyrektywy 2006/112/WE, należy uznać ją za podmiot prowadzący działalność gospodarczą w rozumieniu tego przepisu, a więc za podatnika podatku od wartości dodanej.
W analizowanej sprawie, jak wskazano w opisywanym stanie faktycznym Wnioskodawca nie zamierza podejmować profesjonalnych czynności marketingowych oraz nie będzie działał tak jak profesjonalni (zawodowi) pośrednicy obrotu nieruchomościami. Nie będzie podejmował aktywnych działań w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit drugi dyrektywy 2006/112/WE, o których mowa w wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 15 września 2011 r. w sprawach połączonych Jarosław Słaby (sygn. akt C-180/10) i Emilian Kuć, Halina Jeziorska-Kuć (sygn. akt C-181/10). Wnioskodawca zamieścił wyłącznie jedno ogłoszenie o chęci sprzedaży przedmiotowej nieruchomości na stronie internetowej. Wnioskodawca nie zamieszczał ogłoszeń w prasie, w telewizji czy w radio.
W myśl zatem przytaczanego orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, Wnioskodawca nie może być uznany za podatnika podatku od wartości dodanej (podatnika podatku od towarów i usług), albowiem czynność ta dokonywana jest w ramach zarządu własnym majątkiem prywatnym.
W tym miejscu wskazać również należy, iż powyższe zostało potwierdzone poprzez bogatą linię orzeczniczą sądów administracyjnych. W powyższej kwestii, vide chociażby:
- wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z dnia 27 września 2017 r. (sygn. akt I SA/Po 773/17),
- wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 17 marca 2017 r. (sygn. akt I FSK 1643/15),
- wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 17 grudnia 2015 r. (sygn. akt I FSK 1455/14),
- wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 5 listopada 201S r. (sygn. akt I FSK 1077/14),
- wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 9 maja 2014 r. (sygn. akt I FSK 811/13),
- wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 8 września 2015 r. (sygn. akt I FSK 931/14),
- wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 18 października 2011 r. (sygn. akt I FSK 1536/10),
- wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 9 listopada 2011 r. (sygn. akt I FSK 16S8/11),
- wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 9 listopada 2011 r. (sygn. akt. I FSK 1656/11),
- wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 3 marca 2015 r. (sygn. akt I FSK 1859/13),
- wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z dnia 14 grudnia 2011 r. (sygn. akt I SA/Po 730/11).
Z powyższych orzeczeń jednoznacznie wynika, że nie można uznać za opodatkowaną podatkiem od towarów i usług transakcji, w sytuacji, w której osoba fizyczna dokonuje sprzedaży gruntu, jeżeli sprzedaż ta następuje w ramach zarządu majątkiem prywatnym tej osoby fizycznej. Sądy jednoznacznie podkreślają, iż fakt pojedynczych, czy niepowiązanych zachowań nie przesądza o aktywności handlowca, zaś zarówno podział nieruchomości, jak i ogłoszenia o sprzedaży mogą odnosić się do zarządu majątkiem prywatnym. Dopiero działanie tak jak podmiot profesjonalny (handlowiec) przesądza, iż czynność opodatkowana jest podatkiem od towarów i usług.
Powyższe stanowisko potwierdzone zostało również w licznych interpretacjach indywidualnych przepisów prawa podatkowego Ministra Finansów, spośród których wskazać należy:
- interpretację indywidualną Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 15 marca 2018 r. (znak: 0115-KDIT1-2.4012.40.2018.2.RS),
- interpretację indywidualną Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 13 grudnia 2017 r. (znak: IPPP1/4512-966/15-4/17/S/KC),
- interpretację indywidualną Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 22 listopada 2017 r. (znak: 0114-KDIP1-3.4012.397.2017.1.ISK),
- interpretację indywidualną Ministra Finansów z dnia 2 lutego 2016 r. (znak: ITPP2/4S12-1158/15/AJ).
Czynności związane ze zwykłym wykonywaniem prawa własności przez Wnioskodawcę nie mogą same z siebie być uznawane za prowadzenie działalności gospodarczej. Jedynie w sytuacji, kiedy podmiot podejmuje aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców, może mówić o prowadzeniu działalności gospodarczej.
Analiza przedstawionego stanu faktycznego, treści powołanych przepisów oraz treści powołanego orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej oraz sądów administracyjnych, jak również interpretacji indywidualnych wydawanych przez Ministra Finansów (bądź Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej) prowadzi do stwierdzenia, iż Wnioskodawca nie prowadził aktywnych działań porównywalnych z działalnością podmiotu profesjonalnie zajmującego się obrotem nieruchomościami. W związku z tym należy uznać, że sprzedaż nieruchomości rolnej o łącznej powierzchni 12,7294 ha położonej w S., gmina S., powiat s. nie będzie wykonywana w ramach działalności gospodarczej, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług, a Wnioskodawca nie będzie podatnikiem tego podatku z tytułu wykonania tej czynności. Całokształt okoliczności transakcji opisanej w stanie faktycznym wskazuje, że sprzedaż była przejawem realizacji przysługującego Wnioskodawcy prawa zarządu majątkiem osobistym, a do czynności mieszczących się w ramach tego zarządu przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie mają zastosowania.
W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2017 r., poz. 1221, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 - w myśl art. 7 ust. 1 ustawy - rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel ().
Przez towary na podstawie art. 2 pkt 6 ustawy rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.
Jak wynika z art. 2 pkt 22 ustawy, przez sprzedaż rozumie się odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.
Zgodnie zatem z ww. przepisami, grunty spełniają definicję towaru wynikającą z art. 2 pkt 6 ustawy, a ich sprzedaż jest traktowana jako czynność odpłatnej dostawy towarów na terytorium kraju.
Nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów w rozumieniu art. 7 ust. 1 ustawy podlega jednak opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ponieważ aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.
W świetle art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
Jak wynika natomiast z art. 15 ust. 2 ustawy, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
W świetle powyższego stwierdzić należy, że każdy, kto dokonuje czynności, które zmierzają do przyszłego wykorzystania nieruchomości dla celów działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, powinien być uznany za podatnika podatku od towarów i usług. Tym samym, wykorzystywanie majątku prywatnego przez osobę fizyczną stanowi również działalność gospodarczą, jeżeli jest dokonywane w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Zatem podstawowym kryterium dla opodatkowania sprzedaży, w tym przypadku nieruchomości jest ustalenie, czy działanie to można uznać za wykorzystywanie towarów w sposób ciągły do celów zarobkowych, czy majątek nabyty został na potrzeby własne, czy też z przeznaczeniem do działalności handlowej.
Określony w ustawie zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wskazuje, że do tego, aby faktycznie zaistniało opodatkowanie danej czynności konieczne jest, aby czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności działa jako podatnik. Definicja działalności gospodarczej zawarta w ustawie ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem podatnik te wszystkie podmioty, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym.
Analizując powyższe przepisy stwierdzić należy, że dostawa towarów podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana będzie przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy, mamy do czynienia z podatnikiem podatku od towarów i usług jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy.
Właściwym zatem jest wykluczenie osób fizycznych z grona podatników w przypadku, gdy dokonują sprzedaży, przekazania, bądź darowizny towarów stanowiących część majątku osobistego, tj. majątku, który nie został nabyty w celu jego odprzedaży, bądź wykonywania innych czynności w ramach działalności gospodarczej.
W kontekście powyższego nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług ten, kto jako osoba fizyczna dokonuje jednorazowych lub okazjonalnych transakcji, za które nie jest przewidziana ściśle regularna zapłata oraz nie prowadzi zorganizowanej, czy zarejestrowanej działalności gospodarczej. Dokonywanie określonych czynności poza sferą prowadzonej działalności gospodarczej, również nie pozwala na uznanie danego podmiotu za podatnika w zakresie tych czynności.
Przyjęcie, że dany podmiot sprzedając grunt działa w charakterze podatnika prowadzącego handlową działalność gospodarczą (jako handlowiec) wymaga ustalenia, czy jego działalność w tym zakresie przybiera formę zawodową (profesjonalną). Przejawem zaś takiej aktywności określonej osoby w zakresie obrotu nieruchomościami, która może wskazywać, że jej czynności przybierają formę zorganizowaną może być np.: nabycie terenu przeznaczonego pod zabudowę, jego uzbrojenie, wydzielenie dróg wewnętrznych, działania marketingowe podjęte w celu sprzedaży działek, wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia, uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy terenu, czy wystąpienie o opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego dla sprzedawanego obszaru, prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług deweloperskich lub innych tego rodzaju usług o zbliżonym charakterze. Przy czym na tego rodzaju aktywność handlową wskazywać musi ciąg powyżej przytoczonych okoliczności, a nie stwierdzenie jedynie faktu wystąpienia pojedynczych z nich.
Problem odnoszący się do rozstrzygnięcia, czy sprzedaż działek jest sprzedażą majątku osobistego, czy też stanowi sprzedaż realizowaną przez podatnika prowadzącego w tym zakresie działalność gospodarczą, był przedmiotem orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 15 września 2011 r. w sprawach połączonych Jarosław Słaby przeciwko Ministrowi Finansów (C-180/10) oraz Emilian Kuć i Halina Jeziorska-Kuć przeciwko Dyrektorowi Izby Skarbowej w Warszawie (C-181/10). TSUE w sprawach C-180/10 i C-181/10 orzekł, że czynności związane ze zwykłym wykonywaniem prawa własności nie mogą same z siebie być uznawane za prowadzenie działalności gospodarczej. Sama liczba i zakres transakcji sprzedaży nie mogą stanowić kryterium rozróżnienia między czynnościami dokonywanymi prywatnie, które znajdują się poza zakresem zastosowania Dyrektywy, a czynnościami stanowiącymi działalność gospodarczą. Podobnie zdaniem Trybunału okoliczność, że przed sprzedażą zainteresowany dokonał podziału gruntu na działki w celu osiągnięcia wyższej ceny łącznej. Całość powyższych elementów może bowiem odnosić się do zarządzania majątkiem prywatnym zainteresowanego.
W powołanym wyżej orzeczeniu TSUE wskazał, że inaczej jest w wypadku, gdy zainteresowany podejmuje aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit drugi Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L, Nr 347, str. 1, z późn. zm.). Zatem za podatnika należy uznać osobę, która w celu dokonania sprzedaży gruntów angażuje podobne środki wykazując aktywność w przedmiocie zbycia nieruchomości porównywalną do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem, tj. działania wykraczające poza zakres zwykłego zarządu majątkiem prywatnym. Chodzi tu przykładowo o nabycie terenu przeznaczonego pod zabudowę, jego uzbrojenie, wydzielenie dróg wewnętrznych, działania marketingowe podjęte w celu sprzedaży działek wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia, uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy terenu, czy wystąpienie o opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego dla sprzedawanego obszaru, prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług developerskich lub innych tego rodzaju usług o zbliżonym charakterze. Przy czym na tego rodzaju aktywność handlową wskazywać musi ciąg powyżej przykładowo przytoczonych okoliczności, a nie stwierdzenie jedynie faktu wystąpienia pojedynczych z nich.
Zatem w kwestii opodatkowania dostawy gruntów istotne jest to, czy zbywca w celu dokonania jego sprzedaży, podjął aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, co skutkuje koniecznością uznania go za podmiot prowadzący działalność gospodarczą w rozumieniu tego przepisu, a więc za podatnika podatku od towarów i usług, czy też sprzedaż nastąpi w ramach zarządu majątkiem prywatnym.
Zwykłe nabycie lub sprzedaż rzeczy nie stanowi wykorzystywania w sposób ciągły majątku rzeczowego w celu uzyskania z tego tytułu dochodu w rozumieniu art. 9 ust. 1 Dyrektywy (a tym samym art. 15 ust. 2 ustawy) jako, że jedynym przychodem z takich transakcji może być ewentualny zysk ze sprzedaży tej rzeczy.
Dodatkowo należy wskazać, że działalność gospodarcza powinna cechować się stałością, powtarzalnością i niezależnością jej wykonywania, bowiem związana jest z profesjonalnym obrotem gospodarczym. Nie jest natomiast działalnością handlową, a zatem i gospodarczą, sprzedaż majątku osobistego, który nie został nabyty w celu jego odprzedaży i nie jest związany z prowadzoną działalnością gospodarczą.
Należy zaznaczyć, że według art. 659 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2018 r., poz. 1025), przez umowę najmu wynajmujący zobowiązuje się oddać najemcy rzecz do używania przez czas oznaczony lub nieoznaczony, a najemca zobowiązuje się płacić wynajmującemu umówiony czynsz.
Jak wynika z art. 710 ustawy, przez umowę użyczenia użyczający zobowiązuje się zezwolić biorącemu, przez czas oznaczony lub nieoznaczony, na bezpłatne używanie oddanej mu w tym celu rzeczy.
Zatem umowa użyczenia jest z natury umową nieodpłatną. Umowa użyczenia nie przenosi własności rzeczy.
Jak wiadomo, o tym, że dokonujący sprzedaży gruntu działa w charakterze podatnika prowadzącego działalność gospodarczą, a nie w ramach zarządu majątkiem prywatnym, wykonując prawo własności, decyduje stopień jego aktywności w zakresie obrotu nieruchomościami, który wskazuje, że angażuje on środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w ramach prowadzenia działalności gospodarczej.
Analiza przedstawionego zdarzenia przyszłego oraz treści powołanych przepisów przy uwzględnieniu orzeczenia TSUE, prowadzi do wniosku, że trudno uznać Wnioskodawcę za podatnika podatku od towarów i usług z tytułu sprzedaży nieruchomości (działek nr 698, 699/3 i 702). Pomimo, że grunty spełniają definicję towarów zawartą w art. 2 pkt 6 ustawy o podatku od towarów i usług, okoliczności niniejszej sprawy nie wskazują, że sprzedając ww. nieruchomość, Wnioskodawca będzie działał w charakterze handlowca. Nie można stwierdzić, że przedmiotowe grunty zostały nabyte w celu dalszej odprzedaży. Ponadto od 2007 roku do chwili obecnej są wykorzystywane do celów rolniczych na podstawie umowy najmu (najem nieodpłatny na zasadzie użyczenia). Wnioskodawca nie jest też czynnym, podatnikiem podatku od towarów i usług. Zainteresowany wskazał, że przedmiotowe działki nie były wykorzystywane w działalności gospodarczej, nie były udostępniane odpłatnie osobom trzecim na podstawie umów najmu, dzierżawy. Wnioskodawca nie podejmował/nie będzie podejmował profesjonalnych czynności marketingowych oraz nie działał/nie będzie działał tak jak profesjonalni pośrednicy obrotu nieruchomościami (nie zamieszczał ogłoszeń o sprzedaży w prasie, w telewizji czy w radiu, zamieścił tylko jedno ogłoszenie na stronie internetowej, nie będzie uatrakcyjniał również przedmiotowej nieruchomości dla celów sprzedaży, tj. nie będzie uzbrajał terenu, wydzielał dróg czy dzielił nieruchomości na mniejsze działki). W konsekwencji, dokonując sprzedaży przedmiotowej nieruchomości, Wnioskodawca będzie korzystał z przysługującego mu prawa do rozporządzania własnym majątkiem. Zatem planowana sprzedaż stanowić będzie działanie w sferze prywatnej, do której unormowania ustawy o podatku od towarów i usług nie będą miały zastosowania.
Tym samym stanowisko Wnioskodawcy w tym zakresie należało uznać za prawidłowe.
Jednocześnie należy zaznaczyć, mając na uwadze fakt, że stroną wniosku o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w kwestii opodatkowania czynności zbycia nieruchomości jest Pan jako jej współwłaściciel, niniejsza interpretacja nie rozstrzyga kwestii opodatkowania zbycia nieruchomości przez Pana żonę, która chcąc uzyskać interpretację indywidualną w ww. zakresie powinna wystąpić z odrębnym wnioskiem o jej udzielenie.
Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona interpretacja traci swoją aktualność.
Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:
- z zastosowaniem art. 119a;
- w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.
Interpretacja dotyczy opisanego we wniosku zdarzenia przyszłego i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.
Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2017 r., poz. 1369, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).
Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.
Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.
Stanowisko
prawidłowe
Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej