Temat interpretacji

Naczelnik Małopolskiego Urzędu Skarbowego w Krakowie w odpowiedzi na zapytanie złożone w piśmie z dnia 14 czerwca 2004 r. z zakresu podatku od towarów i usług, doręczone dnia 18 czerwca 2004 r., kierując się dyspozycją art. 14 a § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. Nr 137, poz. 926 ze zm.) wyjaśnia, co następuje:

Wnioskodawca zwrócił się do tut. Organu podatkowego o interpretację przepisu art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ) dotyczącego kwalifikowania prowadzonej działalności jako wykonywanej samodzielnie.

Z przedstawionego przez Spółkę (działającą jako wydawnictwo) stanu faktycznego wynika, że przy wydawaniu kolejnych książek zawiera umowy cywilnoprawne (umowy zlecenia i umowy o dzieło) z osobami fizycznymi, które nie mają zarejestrowanej działalności gospodarczej. Umowy te zawiera wydawnictwo z autorami tekstów, fotografii, opracowania graficznego, korekt, tłumaczeń. W umowach tych określane są obowiązki stron, zakres pracy jaką zobowiązany jest wykonać zleceniobiorca(wykonawca), oraz termin jej wykonania, a także wynagrodzenie należne za tę pracę. Obowiązujące przepisy kodeksu cywilnego i prawa autorskiego regulują kwestię odpowiedzialności stron ww. umów (zlecenia, o dzieło).

W tym stanie rzeczy Podatnik ma wątpliwości:

- czy ww. umowy autorskie, umowy zlecenia (o dzieło) spełniają warunki określone w przepisie art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535) - zwanej ustawą o PTU, pozwalające na traktowanie autorów, zleceniobiorców (wykonawców) jako osoby nie wykonujące samodzielnie działalności gospodarczej, a tym samym nie będące w związku z wykonywaniem tych umów podatnikami VAT ?
- jak należy rozumieć końcową część przepisu art. 15 ust. 3 pkt 3, zgodnie z którą stosunek prawny łączący zleceniodawcę i zleceniobiorcę powinien obejmować także " odpowiedzialność zlecającego wykonanie tych czynności " ?

Zdaniem Wnioskodawcy umowy, które zawierane są z osobami fizycznymi, nie mającymi zarejestrowanej działalności gospodarczej, nie powinny prowadzić do uznania tych osób za podatników podatku VAT, bo:

po pierwsze - umowy te zawierane są na piśmie,
po drugie - realizowane są osobiście przez zleceniodawców,
po trzecie - zakres wykonywania zlecenia określa także umowa łącząca strony,
i po czwarte - zleceniobiorca (wykonawca) otrzymuje wynagrodzenie również określone w umowie.
Spółka stoi także na stanowisku, że odpowiedzialność, o której mowa w art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy o PTU dotycząca zlecającego wykonanie czynności, dotyczy wyłącznie odpowiedzialności zlecającego za wywiązanie się z przyjętych wobec drugiej strony obowiązków umownych (np. zapłatę wynagrodzenia, które może przyjąć formę honorarium).

Odpowiadając na powyższe zapytania należy stwierdzić, co następuje:

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o PTU podatnikami VAT są jedynie podmioty wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Za wykonywaną samodzielnie działalność gospodarczą o której mowa w art. 15 ust. 1 ustawy o PTU, nie uznaje się - w myśl art. 15 ust. 3 ustawy - czynności:

1) z tytułu których przychody zostały wymienione w art. 12 ust. 1 - 6 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.),
2) wykonywanych przez osobę fizyczną na podstawie umowy agencyjnej, umowy zlecenia lub innej umowy o świadczenie usług, do której - zgodnie z Kodeksem cywilnym - stosuje się przepisy dotyczące umowy zlecenia albo umowy o dzieło, jeżeli umowę taką zawarła z pracodawcą, z którym pozostaje w stosunku pracy, lub jeżeli w ramach takiej umowy wykonuje pracę na rzecz pracodawcy, z którym pozostaje w stosunku pracy,
3) z tytułu których przychody zostały wymienione w art. 13 pkt 2 - 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jeżeli z tytułu wykonania tych czynności osoby te są związane ze zlecającym wykonanie tych czynności i wykonującym zlecane czynności co do warunków wykonania tych czynności, wynagrodzenia i odpowiedzialności zlecającego wykonanie tych czynności.

Tut. Urząd odmiennie od Wnioskodawcy ocenia przedstawiony stan faktyczny.

Z opisanej sytuacji wynika, że Wydawnictwo korzysta z usług osób fizycznych na zasadzie umowy zlecenia (o dzieło).
Z treści pisma nie wynika, by umowy te realizowane były w oparciu o stosunek prawny, zawierający postanowienia swoiste dla umowy o pracę.
Odbiorcą wymienionych usług jest zleceniodawca pozostający poza stosunkiem zobowiązaniowym łączącym go ze zleceniobiorcą.

Jeżeli zatem cywilnoprawny stosunek kształtowany ww. umowami nie wykazuje przy świadczeniu usług stosunku podporządkowania usługodawcy w stosunku do usługobiorcy i zawiera cechy wskazujące na wykonywanie takiej usługi w warunkach samodzielnej odpowiedzialności i ryzyka usługodawcy, należy orzec o niespełnieniu warunku określonego w art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy o PTU. Czynności zleceniobiorców nie są zatem, w ocenie Urzędu, wyłączone z regulacji opodatkowania ustawą o PTU.

Sugeruje się Wnioskodawcy, ażeby w sprawach indywidualnych wystąpili do właściwych dla siebie urzędów skarbowych poszczególni usługodawcy, przedstawiając stosowne umowy zawarte z Wydawnictwem, celem określenia charakteru prowadzonej działalności.