Temat interpretacji

Zmiana gruntów co do zasady jest czynnością objętą zakresem opodatkowania podatkiem VAT na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 w związku z art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług / Dz. U. Nr 54, poz. 535/, ponieważ w jej wyniku dochodzi do przeniesienia prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

W przypadku tej umowy cywilnoprawnej mamy w istocie do czynienia z dwoma dostawami gruntów, dokonywanymi przez obydwie strony umowy zamiany, z których każdą należy ocenić odrębnie pod kątem przepisów ustawy o podatku od towarów i usług. W szczególności odrębnie należy ustalić, czy dostawa danego gruntu dokonywana jest przez podatnika (a w związku z tym, czy podlega opodatkowaniu) oraz wg jakiej stawki należy ją opodatkować.

Jeśli podmioty dokonujące zamiany gruntów są podatnikami VAT, to każda ze stron umowy jest zobowiązana do naliczenia podatku należnego od transakcji. Natomiast w sytuacji, kiedy jeden z kontrahentów jest osobą fizyczną nie prowadzącą działalności gospodarczej, dla której dostawa przez nią dokonywana ma charakter incydentalny, wówczas nie posiada on statusu podatnika i obowiązek zapłaty podatku VAT u takiego kontrahenta nie występuje.

Ustalając właściwą stawkę dla dostawy danego gruntu, należy pamiętać, iż zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 9 cyt. ustawy dostawa terenów niezabudowanych innych niż tereny budowlane oraz przeznaczone pod zabudowę podlega zwolnieniu od podatku VAT. W przypadku dostawy gruntów o innym charakterze, właściwą stawką jest stawka 22 %. Klasyfikacji gruntów można dokonać w oparciu o plan zagospodarowania przestrzennego danego obszaru.

W odniesieniu natomiast do podstawy opodatkowania przy czynności polegającej na zamianie towarów zastosowanie znajdą przepisy art. 29 ust. 3 i 9 cyt. ustawy. Jeżeli należność z tytułu dostawy lub wykonania usługi jest określona w naturze, za podstawę opodatkowania przyjmuje się wartość świadczenia obliczoną na podstawie przeciętnych cen stosowanych w danej miejscowości lub na danym rynku w dniu wykonania świadczenia pomniejszoną o należny podatek. Z kolei w przypadku wykonania czynności, dla których nie została określona cena, podstawą opodatkowania jest również wartość towarów lub usług wg cen stosowanych w danej miejscowości lub na danym rynku w dniu wykonania świadczenia pomniejszona o kwotę należnego podatku. Wynika stąd, iż podstawa opodatkowania przy zamianie towarów będzie zawsze całość świadczenia należnego od kontrahenta. Nawet jeśli świadczenia są nieekwiwalentne i różnica jest przez jedną ze stron dopłacana w gotówce, to do ustalenia podstawy opodatkowania należy przyjąć całą wartość podlegających zamianie towarów, a nie np. różnicę ich wartości.

Niniejszej odpowiedzi udzielono w oparciu o aktualny stan prawny oraz stan faktyczny przedstawiony w zapytaniu.