Temat interpretacji
Zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy, usług świadczonych przez Wnioskodawcę.
Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r. poz. 900, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 24 lipca 2019 r. (data wpływu 24 lipca 2019 r.), uzupełnionym na wezwanie tut. organu z dnia 16 września 2019 r. (skutecznie doręczone w dniu 17 września 2019 r.) w dniu 20 września 2019 r. (data wpływu 23 września 2019 r.) i w dniu 23 września 2019 r. (data wpływu 23 września 2019 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy, usług świadczonych przez Wnioskodawcę jest nieprawidłowe.
UZASADNIENIE
W dniu 24 lipca 2019 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy, usług świadczonych przez Wnioskodawcę.
Wniosek uzupełniony został na wezwanie tut. organu z dnia 16 września 2019 r. (skutecznie doręczone w dniu 17 września 2019 r.) w dniu 20 września 2019 r. (data wpływu 23 września 2019 r.) i w dniu 23 września 2019 r. (data wpływu 23 września 2019 r.).
We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe, sformułowane ostatecznie w uzupełnieniu wniosku z dnia 23 września 2019 r. (data wpływu 23 września 2019 r.):
Podatnik (dalej: Wnioskodawca) jest osobą fizyczną prowadzącą działalność na rynku profesjonalnych usług doradczych i analitycznych. Jest podatnikiem VAT czynnym. Przeważającą działalność gospodarczą Wnioskodawcy stanowi (kod PKD) 70.22.Z Pozostałe doradztwo w zakresie prowadzenia działalności gospodarczej i zarządzania.
Wnioskodawca zawrze umowę świadczenia usług z jednym z działających na rynku polskim Towarzystwem Funduszy Inwestycyjnych (dalej: TFI), polską spółką prawa handlowego, działającą na podstawie ustawy z 27 maja 2014 r. o funduszach inwestycyjnych (tekst jednolity: Dz. U. z 2014 r., poz. 157 ze zm.; dalej u.f.i.) prowadzącą działalność w zakresie zarządzania i administrowania funduszami inwestycyjnymi, inwestującymi zarówno w aktywa publiczne jak i niepubliczne. Przedmiotem działalności TFI, zgodnie z ustawą o funduszach inwestycyjnych, jest tworzenie funduszy inwestycyjnych i subfunduszy, zarządzanie nimi i reprezentowanie funduszy inwestycyjnych w stosunkach z osobami trzecimi. TFI jest także organem utworzonych funduszy inwestycyjnych (zgodnie z art. 45 ust. 1 ustawy o funduszach inwestycyjnych jest to wyłączna działalność TFI).
TFI zarządza m.in. Funduszem Inwestycyjnym Zamkniętym Aktywów Niepublicznych (dalej: Fundusz). Usługi świadczone przez TFI na rzecz Funduszu są zwolnione z opodatkowania podatkiem od towarów i usług.
Zgodnie z art. 3 ust. 4 pkt 2 u.f.i. fundusz inwestycyjny może prowadzić działalność jako alternatywny fundusz inwestycyjny: specjalistyczny fundusz inwestycyjny otwarty albo fundusz inwestycyjny zamknięty. Mając na uwadze, że w ramach umowy z TFI Wnioskodawca będzie świadczył usługi na rzecz Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego to należy uznać, że fundusz na rzecz którego Wnioskodawca będzie świadczył usługi stanowi alternatywny fundusz inwestycyjny w rozumieniu u.f.i.
Zgodnie z jego polityką inwestycyjną Fundusz inwestuje przede wszystkim w obligacje skarbowe emitowane przez różne państwa, w szczególności państwa () [zwane dalej Emitentami] oraz w niewielkim zakresie w obligacje korporacyjne.
Przedmiotem umowy między Wnioskodawcą a TFI będzie zlecenie przez TFI Wnioskodawcy świadczenia usług na rzecz Funduszy, przy czym usługi te miałyby dotyczyć świadczenia na rzecz Funduszy usług polegających na sporządzaniu analiz [zwane dalej Usługami Analitycznymi]. Za świadczenie przez Wnioskodawcę Usług Analitycznych przysługiwałoby ustalone wynagrodzenie.
W szczególności Usługi Analityczne obejmowałyby: przygotowywanie na podstawie aktualnych oraz historycznych informacji, danych dotyczących sytuacji makroekonomicznej Emitentów, prognoz dotyczących sald na rachunku bieżącym, bilansu handlowego, stopy inflacji, stóp procentowych, kursów walut oraz sytuacji politycznej Emitentów; sporządzenie analiz statystycznych, fundamentalnych i porównawczych.
Przekazywane w ramach Usług Analitycznych raporty analityczne oraz zestawienia danych dotyczących Emitentów stanowić będą podstawę podejmowania decyzji inwestycyjnych w zakresie inwestycji dokonywanych przez Fundusz oraz, w sensie formalnym, załącznik do decyzji inwestycyjnej czyli dokumentu na podstawie którego dokonywana jest inwestycja/dezinwestycja przez Fundusz. Dzięki zakupowi Usług Analitycznych otrzymywany jest w czasie rzeczywistym komplet danych i analiz niezbędnych do świadomego podejmowania decyzji inwestycyjnych w zakresie aktywów Funduszu w celu osiągnięcia jak najlepszych wyników finansowych w interesie klientów Funduszu. Wnioskodawca nie oferuje Usług Analitycznych podmiotom innym niż Fundusz gdyż przekazywane dane oraz analizy są specyficzne dla prowadzenia działalności w zakresie zarządzania funduszami inwestycyjnymi w tym znaczeniu, że zasadniczo jedynie dla podmiotów prowadzących działalność inwestycyjną, tj. w odpowiedni sposób lokujących aktywa przekazane im przez inwestorów w wybrane inwestycje, wykazują one wymierną i znaczącą wartość rynkową. W szczególności należy podkreślić, że zakres Usług Analitycznych jest dostosowany do profilu inwestycyjnego Funduszu tj. skoncentrowany na danych dotyczących Emitentów obligacji w które inwestuje Fundusz. TFI zarządzając Funduszem bez nabycia Usług Analitycznych nie byłoby w stanie efektywnie podejmować świadomych decyzji inwestycyjnych w zakresie inwestowania aktywów Funduszy zgodnie z ich polityką inwestycyjną tj. podejmować w odpowiednim czasie decyzji inwestycyjnych dotyczących sprzedaży albo kupna obligacji Emitentów oraz zabezpieczenia pozycji inwestycyjnych zajętych w walutach obcych (obligacje Emitentów denominowane są w walutach lokalnych podczas, gdy Fundusz pozyskuje od inwestorów PLN). W tym sensie Usługi Analityczne stanowią element procesu decyzyjnego w zakresie zbycia albo nabycia aktywów przez Fundusze, gdyż na ich podstawie podejmowane są decyzje o nabyciu/zbyciu obligacji Emitentów (przykładowo jeśli z raportu przygotowanego w ramach Usług Analitycznych wynika, że ze względu na czynniki makroekonomiczne obligacje danego Emitenta spełniają określone w polityce inwestycyjnej Funduszy wskaźniki to taka informacja stanowi podstawę do podjęcia decyzji inwestycyjnej o nabyciu obligacji takiego Emitenta).
W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:
Czy świadczenie przez Wnioskodawcę wskazanych we wniosku Usług Analitycznych rzecz Funduszu podlegać będzie zwolnieniu z opodatkowania na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. a) ustawy o VAT z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jednolity: Dz.U. nr 177, poz. 1054; dalej Ustawa o VAT)?
Zdaniem Wnioskodawcy:
Świadczone przez Wnioskodawcę Usługi Analityczne na rzecz Funduszu powinny być uznane za usługę zwolnioną z VAT w świetle art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. a) Ustawy o VAT w zw. z art. 135 ust. 1 lit. g) dyrektywy Rady 2006/112/WE z 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. U. UE L z 11 grudnia 2006 r.; dalej Dyrektywa VAT).
Uzasadnienie
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2017 r. poz. 1221, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Zakres tych czynności został zdefiniowany w art. 7 i art. 8 ustawy o VAT.
W myśl art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Stosownie do postanowień art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7.
Zgodnie z art. 41 ust. 1 ustawy o VAT, stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1. Natomiast stosownie do treści art. 146a pkt 1 ustawy o VAT, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2018 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.
Zarówno w ustawie, jak i przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi lub zwolnienie od podatku.
Stosownie do treści art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy o VAT, zwalnia się od podatku usługi zarządzania:
- funduszami inwestycyjnymi, alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi i zbiorczymi portfelami papierów wartościowych w rozumieniu przepisów o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi,
- portfelami inwestycyjnymi funduszy inwestycyjnych i alternatywnych funduszy inwestycyjnych, o których mowa w lit. a, lub ich częścią,
- ubezpieczeniowymi funduszami kapitałowymi w rozumieniu przepisów o działalności ubezpieczeniowej,
- otwartymi funduszami emerytalnymi oraz dobrowolnymi funduszami emerytalnymi w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, a także Funduszem Gwarancyjnym utworzonym na podstawie tych przepisów,
- pracowniczymi programami emerytalnymi w rozumieniu przepisów o pracowniczych programach emerytalnych,
- obowiązkowym systemem rekompensat oraz funduszem rozliczeniowym utworzonymi na podstawie przepisów prawa o publicznym obrocie papierami wartościowymi, a także innymi środkami i funduszami, które są gromadzone lub tworzone w celu zabezpieczenia prawidłowego rozliczenia transakcji zawartych w obrocie na rynku regulowanym w rozumieniu tych przepisów albo w obrocie na giełdach towarowych w rozumieniu przepisów o giełdach towarowych, przez partnera centralnego, agenta rozrachunkowego lub izbę rozliczeniową w rozumieniu przepisów o ostateczności rozrachunku w systemach płatności i systemach rozrachunku papierów wartościowych oraz zasadach nadzoru nad tymi systemami;
Na podstawie art. 43 ust. 15 ustawy o VAT, zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 37-41, nie mają zastosowania do:
- czynności ściągania długów, w tym factoringu;
- usług doradztwa;
- usług w zakresie leasingu.
Zarówno w przepisach krajowych, jak i przepisach unijnych brak jest definicji zarządzania funduszami. W powyższym zakresie zasadnym jest więc odniesienie się do art. 4 ust. 1 lit. w Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2011/61/UE z dnia 8 czerwca 2011 r. w sprawie zarządzających alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi i zmiany dyrektyw 2003/41/WE i 2009/65/WE oraz rozporządzeń (WE) nr 1060/2009 i (UE) nr 1095/2010 (Dyrektywa ZAFI) zarządzanie AFI oznacza wykonywanie przynajmniej funkcji w zakresie zarządzania portfelem, o których mowa w pkt 1 lit. a) lub b) załącznika I, na rzecz jednego lub większej liczby AFI.
Zgodnie z pkt 1 lit. a-b Dyrektywa ZAFI minimalny zakres funkcji w zakresie zarządzania inwestycyjnego, które musi wykonywać ZAFI, zarządzając AFI:
- zarządzanie portfelami inwestycyjnymi;
- zarządzanie ryzykiem.
W myśl pkt 2 lit. a -c Dyrektywy ZAFI inne funkcje, które ZAFI może dodatkowo wykonywać w trakcie wspólnego zarządzania AFI:
- administrowanie:
- obsługa prawna i usługi w zakresie rachunkowości w zarządzaniu funduszami;
- zapytania klientów;
- wycena i wyznaczanie ceny w tym zeznania podatkowe;
- monitorowanie przestrzegania uregulowań;
- prowadzenie rejestru posiadaczy jednostek uczestnictwa i udziałów;
- podział dochodu;
- emisja i umarzanie jednostek uczestnictwa i udziałów;
- ustalenia umowne, w tym wysyłanie świadectw;
- przechowywanie ksiąg;
- wprowadzanie do obrotu;
- działalność związana z aktywami AFI, a mianowicie usługi niezbędne do wypełniania funkcji powierniczej ZAFI, zarządzanie infrastrukturą, działalność w zakresie administrowania nieruchomościami, porady dla przedsiębiorstw w zakresie struktury kapitałowej, strategii inwestycyjnej i spraw związanych, porady i usługi związane z łączeniem i nabywaniem przedsiębiorstw i inne usługi związane z zarządzaniem AFI oraz spółkami i innymi aktywami w które zainwestowali.
Dla dokonania interpretacji pojęcia zarządzania w sposób zgodny z celami Dyrektywy VAT pomocne są orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. W wyroku z dnia 4 maja 2006 r. w sprawie C-169/04 (Abbey National pic Inscape lnvestment Fund) Trybunał podkreślił, że zarządzanie funduszami inwestycyjnymi jest to autonomiczne pojęcie prawa wspólnotowego, które nie może być zmienione przez państwa członkowskie. Dalej wskazał, że pojęcie zarządzania funduszami powierniczymi, o których mowa w tym przepisie obejmuje usługi w zakresie administracyjnego zarządzania i prowadzenia rachunkowości funduszy świadczone przez podmiot zarządzający będący osobą trzecią, jeżeli, gdy oceniać je globalnie, tworzą one odrębną całość oraz są specyficzne i istotne dla zarządzania tymi funduszami. Dalej Trybunał zaznaczył, że: odnosząc się do usług w zakresie zarządzania administracyjnego i prowadzenia rachunkowości funduszy świadczonych przez podmiot zarządzający będący osobą trzecią, należy najpierw zaznaczyć, że tak jak w przypadku transakcji zwolnionych z opodatkowania na mocy art. 13 część B lit. d) pkt 3 i 5 VI Dyrektywy, zarządzanie funduszami powierniczymi, o których mowa w pkt 6 tego artykułu, jest określane w zależności od rodzaju świadczonych usług, a nie w zależności od osoby świadczącej lub odbiorcy usług. Dalej w uzasadnieniu Trybunał podkreślił, że aby móc zakwalifikować transakcje w zakresie zarządzania administracyjnego i prowadzenia rachunkowości funduszy świadczone przez podmiot zarządzający będący osobą trzecią, jako zwolnione od podatku na mocy art. 13 część B lit. d) pkt 6 szóstej dyrektywy, powinny one tworzyć odrębną całość, która w konsekwencji wypełnia specyficzne i istotne funkcje usługi opisanej w pkt 6. Samo świadczenie usług o charakterze materialnym czy też technicznym, takie jak udostępnianie systemu informatycznego, nie jest objęte zakresem zwolnienia przewidzianego w ww. przepisie.
Ponadto w orzeczeniu TSUE z dnia 7 marca 2013 r. w sprawie C-275/11 (GfBk Gesellschaft fur Borsenkommunikation mbH), przedmiotem rozstrzygnięcia była kwestia możliwości zwolnienia opodatkowania podatkiem VAT usług doradczych świadczonych przez GfBk na rzecz funduszu inwestycyjnego. Trybunał podkreślił konieczność szerokiego interpretowania pojęcia czynności zarządzania specjalnym funduszem inwestycyjnym i stwierdził: okoliczność, że usługi doradcze i informacyjne nie zostały wymienione w załączniku II do dyrektywy 85/611 zmienionej dyrektywą 2001/107, nie stanowi przeszkody w zaliczeniu ich do kategorii specyficznych usług objętych zakresem czynności zarządzania specjalnym funduszem inwestycyjnym w rozumieniu art. 13 część B lit. d) pkt 6 szóstej dyrektywy. Fakt, iż usługi doradcze i informacyjne świadczone przez osobę trzecią nie wiążą się z dokonaniem zmian w sytuacji prawnej lub finansowej funduszu również nie stoi na przeszkodzie objęciu ich pojęciem zarządzania specjalnym funduszem inwestycyjnym w rozumieniu art. 13 część B lit. d). W wyroku tym Trybunał wyjaśnił, że pojęcie zarządzania specjalnymi funduszami inwestycyjnymi obejmuje wiele czynności, muszą one stanowić odrębną całość i być istotne dla procesu zarządzania takim funduszem. Również wykonywanie ich przez osobę trzecią nie stanowi przeszkody do zwolnienia z opodatkowania VAT, gdyż najważniejsze jest powiązanie świadczenia z zarządzaniem działalnością funduszu.
W konsekwencji Trybunał orzekł, że art. 13 część B lit. d) pkt 6 Vl Dyrektywy należy interpretować w ten sposób, że usługi doradztwa inwestycyjnego w zakresie inwestowania w zbywalne papiery wartościowe świadczone przez osobę trzecią na rzecz spółki inwestycyjnej zarządzającej specjalnym funduszem inwestycyjnym mieszczą się w zakresie pojęcia zarządzania specjalnymi funduszami inwestycyjnymi do celów zwolnienia ustanowionego we wskazanym przepisie.
W przedmiotowym stanie faktycznym, Wnioskodawca zamierza świadczyć Usługi Analityczne na rzecz Funduszu. Ponieważ usługi te wiążą się z procesem decyzyjnym dotyczącym inwestowania w aktywa, które mają tworzyć portfel inwestycyjny Funduszu oraz stanowią podstawę decyzji inwestycyjnych dotyczących nabywania albo zbywania aktywów mieszczą się w pojęciu zarządzania nakreślonym przez Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Wobec tego Usługi Analityczne świadczone przez Wnioskodawcę winny korzystać ze zwolnienia z podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. a ustawy o VAT.
W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest nieprawidłowe.
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2018 r. poz. 2174, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
Zakres tych czynności został zdefiniowany w art. 7 i art. 8 ustawy.
I tak, w myśl art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (). Stosownie natomiast do postanowień art. 8 ust. 1 cyt. ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ().
Zgodnie z art. 41 ust. 1 ww. ustawy, stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.
Z kolei stosownie do treści art. 146a pkt 1 tej ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2018 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.
Natomiast w myśl art. 146aa ust. 1 pkt 1 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2019 r. do końca roku następującego po roku, dla którego wartość relacji, o której mowa w art. 38a pkt 4 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych, jest nie większa niż 43% oraz wartość, o której mowa w art. 112aa ust. 5 tej ustawy, jest nie mniejsza niż 6%, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.
Zarówno w powołanej ustawie, jak i przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi lub zwolnienie od podatku.
Stosownie do art. 43 ust. 1 pkt 12 cyt. ustawy, zwalnia się od podatku usługi zarządzania:
- funduszami inwestycyjnymi, alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi i zbiorczymi portfelami papierów wartościowych w rozumieniu przepisów o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi,
- portfelami inwestycyjnymi funduszy inwestycyjnych i alternatywnych funduszy inwestycyjnych, o których mowa w lit. a, lub ich częścią,
- ubezpieczeniowymi funduszami kapitałowymi w rozumieniu przepisów o działalności ubezpieczeniowej,
- otwartymi funduszami emerytalnymi oraz dobrowolnymi funduszami emerytalnymi w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, a także Funduszem Gwarancyjnym utworzonym na podstawie tych przepisów,
- pracowniczymi programami emerytalnymi w rozumieniu przepisów o pracowniczych programach emerytalnych,
- obowiązkowym systemem rekompensat oraz funduszem rozliczeniowym utworzonymi na podstawie przepisów prawa o publicznym obrocie papierami wartościowymi, a także innymi środkami i funduszami, które są gromadzone lub tworzone w celu zabezpieczenia prawidłowego rozliczenia transakcji zawartych w obrocie na rynku regulowanym w rozumieniu tych przepisów albo w obrocie na giełdach towarowych w rozumieniu przepisów o giełdach towarowych, przez partnera centralnego, agenta rozrachunkowego lub izbę rozliczeniową w rozumieniu przepisów o ostateczności rozrachunku w systemach płatności i systemach rozrachunku papierów wartościowych oraz zasadach nadzoru nad tymi systemami,
- pracowniczymi planami kapitałowymi, w rozumieniu ustawy z dnia 4 października 2018 r. o pracowniczych planach kapitałowych (Dz. U. poz. 2215).
Na podstawie art. 43 ust. 15 ustawy o VAT, zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 37 41, nie mają zastosowania do:
- czynności ściągania długów, w tym factoringu;
- usług doradztwa;
- usług w zakresie leasingu.
Jak wynika z przedstawionych okoliczności sprawy, Wnioskodawca jest osobą fizyczną prowadzącą działalność na rynku profesjonalnych usług doradczych i analitycznych. Jest podatnikiem VAT czynnym. Przeważającą działalność gospodarczą Wnioskodawcy stanowi (kod PKD) 70.22.Z Pozostałe doradztwo w zakresie prowadzenia działalności gospodarczej i zarządzania.
Wnioskodawca zawrze umowę świadczenia usług z jednym z działających na rynku polskim Towarzystwem Funduszy Inwestycyjnych (TFI), polską spółką prawa handlowego, działającą na podstawie ustawy z 27 maja 2014 r. o funduszach inwestycyjnych prowadzącą działalność w zakresie zarządzania i administrowania funduszami inwestycyjnymi, inwestującymi zarówno w aktywa publiczne jak i niepubliczne. Przedmiotem działalności TFI, zgodnie z ustawą o funduszach inwestycyjnych, jest tworzenie funduszy inwestycyjnych i subfunduszy, zarządzanie nimi i reprezentowanie funduszy inwestycyjnych w stosunkach z osobami trzecimi. TFI jest także organem utworzonych funduszy inwestycyjnych (zgodnie z art. 45 ust. 1 ustawy o funduszach inwestycyjnych jest to wyłączna działalność TFI).
TFI zarządza m.in. Funduszem Inwestycyjnym Zamkniętym Aktywów Niepublicznych (Fundusz). Usługi świadczone przez TFI na rzecz Funduszu są zwolnione z opodatkowania podatkiem od towarów i usług.
Zgodnie z art. 3 ust. 4 pkt 2 u.f.i. fundusz inwestycyjny może prowadzić działalność jako alternatywny fundusz inwestycyjny: specjalistyczny fundusz inwestycyjny otwarty albo fundusz inwestycyjny zamknięty. Mając na uwadze, że w ramach umowy z TFI Wnioskodawca będzie świadczył usługi na rzecz Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego to należy uznać, że fundusz na rzecz którego Wnioskodawca będzie świadczył usługi stanowi alternatywny fundusz inwestycyjny w rozumieniu u.f.i.
Zgodnie z jego polityką inwestycyjną Fundusz inwestuje przede wszystkim w obligacje skarbowe emitowane przez różne państwa, w szczególności () [zwane dalej Emitentami] oraz w niewielkim zakresie w obligacje korporacyjne.
Przedmiotem umowy między Wnioskodawcą a TFI będzie zlecenie przez TFI Wnioskodawcy świadczenia usług na rzecz Funduszy, przy czym usługi te miałyby dotyczyć świadczenia na rzecz Funduszy usług polegających na sporządzaniu analiz [zwane dalej Usługami Analitycznymi]. Za świadczenie przez Wnioskodawcę Usług Analitycznych przysługiwałoby ustalone wynagrodzenie.
W szczególności Usługi Analityczne obejmowałyby: przygotowywanie na podstawie aktualnych oraz historycznych informacji, danych dotyczących sytuacji makroekonomicznej Emitentów, prognoz dotyczących sald na rachunku bieżącym, bilansu handlowego, stopy inflacji, stóp procentowych, kursów walut oraz sytuacji politycznej Emitentów; sporządzenie analiz statystycznych, fundamentalnych i porównawczych.
Przekazywane w ramach Usług Analitycznych raporty analityczne oraz zestawienia danych dotyczących Emitentów stanowić będą podstawę podejmowania decyzji inwestycyjnych w zakresie inwestycji dokonywanych przez Fundusz oraz, w sensie formalnym, załącznik do decyzji inwestycyjnej czyli dokumentu na podstawie którego dokonywana jest inwestycja/dezinwestycja przez Fundusz. Dzięki zakupowi Usług Analitycznych otrzymywany jest w czasie rzeczywistym komplet danych i analiz niezbędnych do świadomego podejmowania decyzji inwestycyjnych w zakresie aktywów Funduszu w celu osiągnięcia jak najlepszych wyników finansowych w interesie klientów Funduszu. Wnioskodawca nie oferuje Usług Analitycznych podmiotom innym niż Fundusz gdyż przekazywane dane oraz analizy są specyficzne dla prowadzenia działalności w zakresie zarządzania funduszami inwestycyjnymi w tym znaczeniu, że zasadniczo jedynie dla podmiotów prowadzących działalność inwestycyjną, tj. w odpowiedni sposób lokujących aktywa przekazane im przez inwestorów w wybrane inwestycje, wykazują one wymierną i znaczącą wartość rynkową. W szczególności należy podkreślić, że zakres Usług Analitycznych jest dostosowany do profilu inwestycyjnego Funduszu tj. skoncentrowany na danych dotyczących Emitentów obligacji w które inwestuje Fundusz. TFI zarządzając Funduszem bez nabycia Usług Analitycznych nie byłoby w stanie efektywnie podejmować świadomych decyzji inwestycyjnych w zakresie inwestowania aktywów Funduszy zgodnie z ich polityką inwestycyjną tj. podejmować w odpowiednim czasie decyzji inwestycyjnych dotyczących sprzedaży albo kupna obligacji Emitentów oraz zabezpieczenia pozycji inwestycyjnych zajętych w walutach obcych (obligacje Emitentów denominowane są w walutach lokalnych podczas, gdy Fundusz pozyskuje od inwestorów PLN). W tym sensie Usługi Analityczne stanowią element procesu decyzyjnego w zakresie zbycia albo nabycia aktywów przez Fundusze, gdyż na ich podstawie podejmowane są decyzje o nabyciu/zbyciu obligacji Emitentów (przykładowo jeśli z raportu przygotowanego w ramach Usług Analitycznych wynika, że ze względu na czynniki makroekonomiczne obligacje danego Emitenta spełniają określone w polityce inwestycyjnej Funduszy wskaźniki to taka informacja stanowi podstawę do podjęcia decyzji inwestycyjnej o nabyciu obligacji takiego Emitenta).
Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą prawa do korzystania ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy o VAT, świadczonych na rzecz Funduszu Usług Analitycznych.
W odniesieniu do powyższego należy wskazać, że zwolnienie, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy znajdzie zastosowanie w przypadku, gdy usługi zarządzania dotyczą m.in. funduszy inwestycyjnych w rozumieniu przepisów o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi.
Działalność funduszy inwestycyjnych jest regulowana przepisami ustawy z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi (Dz. U. z 2018 r., poz. 1355, późn. zm.), zwanej dalej ustawą o funduszach inwestycyjnych.
Zgodnie z art. 2 pkt 10a ustawy o funduszach inwestycyjnych ilekroć w ustawie jest mowa o alternatywnym funduszu inwestycyjnym rozumie się przez to instytucję wspólnego inwestowania, której przedmiotem działalności, w tym w ramach wydzielonego subfunduszu, jest zbieranie aktywów od wielu inwestorów w celu ich lokowania w interesie tych inwestorów zgodnie z określoną polityką inwestycyjną, niebędącą funduszem działającym zgodnie z prawem wspólnotowym regulującym zasady zbiorowego inwestowania w papiery wartościowe.
W myśl art. 4 ust. 1 pkt 1c ww. ustawy, zarządzanie specjalistycznym funduszem inwestycyjnym otwartym albo funduszem inwestycyjnym zamkniętym obejmuje co najmniej zarządzanie portfelem inwestycyjnym funduszu i ryzykiem.
Według art. 8a ust. 1 ustawy o funduszach inwestycyjnych alternatywna spółka inwestycyjna jest alternatywnym funduszem inwestycyjnym, innym niż określony w art. 3 ust. 4 pkt 2.
W oparciu o treść art. 8a ust. 3 ustawy o funduszach inwestycyjnych wyłącznym przedmiotem działalności alternatywnej spółki inwestycyjnej, z zastrzeżeniem wyjątków określonych w ustawie, jest zbieranie aktywów od wielu inwestorów w celu ich lokowania w interesie tych inwestorów zgodnie z określoną polityką inwestycyjną.
Na podstawie art. 8b ust. 1 ustawy o funduszach inwestycyjnych zarządzający ASI zarządza alternatywną spółką inwestycyjną, w tym co najmniej portfelem inwestycyjnym tej spółki oraz ryzykiem.
Zarządzającym ASI może być w myśl art. 8b ust. 2 ustawy o funduszach inwestycyjnych wyłącznie:
- w przypadku określonym w art. 8a ust. 2 pkt 1 spółka kapitałowa będąca alternatywną spółką inwestycyjną, prowadząca działalność jako wewnętrznie zarządzający ASI;
- w przypadku określonym w art. 8a ust. 2 pkt 2 spółka kapitałowa będąca komplementariuszem alternatywnej spółki inwestycyjnej, prowadząca działalność jako zewnętrznie zarządzający ASI.
Zgodnie z art. 70a ust. 1 ustawy o funduszach inwestycyjnych zarządzającym ASI może być wyłącznie spółka kapitałowa, o której mowa w art. 8b ust. 2, z siedzibą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, która uzyskała zezwolenie Komisji na wykonywanie działalności określonej w art. 70e ust. 1 (zezwolenie na wykonywanie działalności przez zarządzającego ASI).
Stosownie do art. 70a ust. 2 ustawy o funduszach inwestycyjnych na warunkach określonych w rozdziale 3, w przypadku zarządzania portfelami inwestycyjnymi o niskiej wartości, spółka kapitałowa, o której mowa w art. 8b ust. 2, z siedzibą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej może wykonywać działalność określoną w art. 70e ust. 1 jako zarządzający ASI bez zezwolenia Komisji, po uzyskaniu wpisu do rejestru zarządzających ASI.
Ponadto, w myśl art. 70e ust. 1 i 2 ustawy o funduszach inwestycyjnych przedmiotem działalności zarządzającego ASI może być wyłącznie zarządzanie alternatywną spółką inwestycyjną, w tym wprowadzanie tej spółki do obrotu, oraz, z zastrzeżeniem ust. 2, zarządzanie unijnym ASI, w tym wprowadzanie tych ASI do obrotu. Zarządzanie unijnym ASI może być przedmiotem działalności wyłącznie zewnętrznie zarządzającego ASI, który uzyskał zezwolenie na wykonywanie działalności przez zarządzającego ASI.
Stosownie do art. 70g ust. 1 ustawy o funduszach inwestycyjnych zarządzający ASI może, w drodze umowy zawartej w formie pisemnej, z uwzględnieniem art. 75-82 rozporządzenia 231/2013, powierzyć przedsiębiorcy lub przedsiębiorcy zagranicznemu wykonywanie czynności związanych z działalnością prowadzoną przez tego zarządzającego.
Wskazać należy, że użyte w art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy o podatku od towarów i usług pojęcie usługi zarządzania funduszami odpowiada określeniom wskazanym w art. 135 ust. 1 lit. g Dyrektywy Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE. L. Nr 347, s. 1, z późn. zm.), zwanej dalej Dyrektywą 2006/112/WE państwa członkowskie zwalniają transakcje: zarządzanie specjalnymi funduszami inwestycyjnymi, określonymi przez państwa członkowskie.
Zarówno w przepisach krajowych, jak i przepisach unijnych brak jest definicji zarządzania. Dyrektywa 2006/112/WE nie definiuje pojęcia zarządzania specjalnymi funduszami inwestycyjnymi.
Na wstępie należy rozróżnić usługi zarządzania funduszami inwestycyjnymi od usług zarządzania alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi. Usługi zarządzania w zależności od tego czy dotyczą funduszy inwestycyjnych czy alternatywnych funduszy inwestycyjnych podlegają odrębnym regulacjom prawym na gruncie przepisów unijnych i krajowych, które odmiennie określają zakres pojęcia zarządzania w obu ww. przypadkach, co przenosi się na sposób ich opodatkowania podatkiem VAT. Należy bowiem zauważyć, że pojęcie zarządzania funduszami jest autonomicznym pojęciem prawa wspólnotowego, którego treść nie może być zmieniona przez państwo członkowskie (wyrok TSUE z dnia 4 maja 2006 r. C-l69104).
Pojęcie zarządzania alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi powinno być analizowane w oparciu o przepisy Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2011/61/UE z dnia 8 czerwca 2011 r. w sprawie zarządzających alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi i zmiany dyrektyw 2003/41/WE i 2009/65/WE oraz rozporządzeń (WE) nr 1060/2009 i (UE) nr 1095/2010 (tzw. Dyrektywa ZAFI) oraz ustawy z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi.
Na konieczność dokonania analizy pojęcia zarządzania alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi w oparciu o ww. przepisy ustawy i Dyrektywy ZAFI wskazał również WSA w wyroku z dnia 18 lipca 2018 r., sygn. akt III SA/Wa 3563/17.
W tym miejscu należy zaznaczyć, że Dyrektywa ZAFI odnosi się do zarządzających alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi, tj. zarządzających wszelkimi typami funduszy, które nie są objęte ww. Dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/65/WE.
Definiując pojęcie zarządzania można odwoływać się do Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/65/WE z dnia 13 lipca 2009 r. w sprawie koordynacji przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych odnoszących się do przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania w zbywalne papiery wartościowe (UCITS) jednakże, tylko w przypadku usług zarządzania funduszami inwestycyjnymi.
Zatem, na podstawie pkt 1 załącznika I do Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2011/61/UE z dnia 8 czerwca 2011 r. w sprawie zarządzających alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi i zmiany dyrektyw 2003/41/WE i 2009/65/WE oraz rozporządzeń (WE) nr 1060/2009 i (UE) nr 1095/2010 (Dz. U. UE. L 174/1) minimalny zakres funkcji w zakresie zarządzania inwestycyjnego, które musi wykonywać ZASI, zarządzając ASI:
- zarządzanie portfelami inwestycyjnymi;
- zarządzanie ryzykiem.
Według pkt 2 ww. załącznika I do Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2011/61/UE inne funkcje, które ZASI może dodatkowo wykonywać w trakcie wspólnego zarządzania ASI:
- administrowanie:
- obsługa prawna i usługi w zakresie rachunkowości w zarządzaniu funduszami;
- zapytania klientów;
- wycena i wyznaczanie ceny w tym zeznania podatkowe;
- monitorowanie przestrzegania uregulowań;
- prowadzenie rejestru posiadaczy jednostek uczestnictwa i udziałów;
- podział dochodu;
- emisja i umarzanie jednostek uczestnictwa i udziałów;
- ustalenia umowne, w tym wysyłanie świadectw;
- przechowywania ksiąg;
- wprowadzaniu do obrotu;
- działalność związana z aktywami ASI, a mianowicie usługi niezbędne do wypełniania funkcji powierniczej ZASI, zarządzanie infrastrukturą, działalność w zakresie administrowania nieruchomościami, porady dla przedsiębiorstw w zakresie struktury kapitałowej, strategii inwestycyjnej i spraw związanych, porady i usługi związane z łączeniem i nabywaniem przedsiębiorstw i inne usługi związane z zarządzaniem ASI i innymi aktywami w które zainwestowali.
W dokonaniu interpretacji pojęcia zarządzania w sposób zgodny z celami Dyrektywy VAT pomocne są orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. W orzeczeniu z dnia 21 października 2004 r. w sprawie C-8/03 (Banque Bruxelles Lambert SA (BBL) v. Państwo Belgijskie), definiującym ww. pojęcie zarządzania, Rzecznik Generalny podkreślił: Otóż cel ten wymaga takiego zakreślenia zwolnienia, aby nie naruszało ono zasady powszechności podatku, bez czynienia go jednak bezprzedmiotowym. Z tego punktu widzenia dopuszczalne jest objęcie zwolnieniem wszystkich transakcji bezpośrednio związanych z systemem zarządzania funduszami powierniczymi. Tym samym nie można ograniczać zwolnienia tylko do podejmowania decyzji. Niemniej jednak nie można rozciągnąć go na wszystkie usługi świadczone na rzecz przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania, które znajdują się w takiej sytuacji, jak fundusze powiernicze. Zdaniem pełnomocnika transakcje, które obejmują zwolnienie, winny ograniczać się do tych, które są ściśle związane z prowadzeniem funduszu, to znaczy do określania polityki inwestycyjnej, kupna i sprzedaży aktywów. O ile zwolnione transakcje nie ograniczają się do podejmowania decyzji, o tyle jednak muszą one bezpośrednio dotyczyć transakcji handlowych papierami wartościowymi. Aby móc zastosować zwolnienie, należy ustalić, że dane świadczenia są nierozerwalnie związane z transakcjami bezpośrednio zwolnionymi przez szóstą dyrektywę. Z kolei świadczenia, które można łatwo oddzielić od zarządzania funduszem w ścisłym tego słowa znaczeniu, należy uznać za podlegające podatkowi VAT.
Doprecyzowania powyższej definicji dokonał TSUE w orzeczeniu z dnia 4 maja 2006 r. w sprawie C-169/04 (Abbey National plc Inscape Investment Fund v. Commissioners of Customs & Excise), w którym Trybunał podkreślił, że jest to autonomiczne pojęcie prawa wspólnotowego, które nie może być zmienione przez państwa członkowskie. Dalej wskazał, że pojęcie zarządzania funduszami powierniczymi, o których mowa w tym przepisie obejmuje usługi w zakresie administracyjnego zarządzania i prowadzenia rachunkowości funduszy świadczone przez podmiot zarządzający będący osobą trzecią, jeżeli gdy oceniać je globalnie tworzą one odrębną całość oraz są specyficzne i istotne dla zarządzania tymi funduszami. Trybunał zaznaczył też, że: odnosząc się do usług w zakresie zarządzania administracyjnego i prowadzenia rachunkowości funduszy świadczonych przez podmiot zarządzający będący osobą trzecią, należy najpierw zaznaczyć, że tak jak w przypadku transakcji zwolnionych z opodatkowania na mocy art. 13 część B lit. d) pkt 3 i 5 VI Dyrektywy, zarządzanie funduszami powierniczymi, o których mowa w pkt 6 tego artykułu, jest określane w zależności od rodzaju świadczonych usług, a nie w zależności od osoby świadczącej lub odbiorcy usług. W uzasadnieniu TSUE podkreślił, że aby móc zakwalifikować transakcje w zakresie zarządzania administracyjnego i prowadzenia rachunkowości funduszy świadczone przez podmiot zarządzający będący osobą trzecią, jako zwolnione od podatku na mocy art. 13 część B lit. d) pkt 6 szóstej dyrektywy, powinny one tworzyć odrębną całość, która w konsekwencji wypełnia specyficzne i istotne funkcje usługi opisanej w pkt 6. Samo świadczenie usług o charakterze materialnym czy też technicznym, takie jak udostępnianie systemu informatycznego, nie jest objęte zakresem zwolnienia przewidzianego w ww. przepisie.
Natomiast przedmiotem rozstrzygnięcia TSUE w orzeczeniu z dnia 7 marca 2013 r. w sprawie C-275/11 (GfBk Gesellschaft für Börsenkommunikation mbH), była kwestia możliwości zwolnienia z opodatkowania podatkiem VAT usług doradczych świadczonych przez GfBk na rzecz funduszu inwestycyjnego. Trybunał podkreślił konieczność szerokiego interpretowania pojęcia czynności zarządzania specjalnym funduszem inwestycyjnym i stwierdził: okoliczność, że usługi doradcze i informacyjne nie zostały wymienione w załączniku II do dyrektywy 85/611 zmienionej dyrektywą 2001/107, nie stanowi przeszkody w zaliczeniu ich do kategorii specyficznych usług objętych zakresem czynności zarządzania specjalnym funduszem inwestycyjnym w rozumieniu art. 13 część B lit. d) pkt 6 szóstej dyrektywy (). Fakt, iż usługi doradcze i informacyjne świadczone przez osobę trzecią nie wiążą się z dokonaniem zmian w sytuacji prawnej lub finansowej funduszu również nie stoi na przeszkodzie objęciu ich pojęciem zarządzania specjalnym funduszem inwestycyjnym w rozumieniu art. 13 część B lit. d).
W wyroku tym Trybunał wyjaśnił, że na pojęcie zarządzania specjalnymi funduszami inwestycyjnymi składa się wiele czynności, muszą one stanowić odrębną całość i być istotne dla procesu zarządzania takim funduszem. Również wykonywanie ich przez osobę trzecią nie stanowi przeszkody do zwolnienia z opodatkowania VAT, gdyż najważniejsze jest powiązanie świadczenia z zarządzaniem działalnością funduszu.
W konsekwencji Trybunał orzekł, że art. 13 część B lit. d) pkt 6 VI Dyrektywy należy interpretować w ten sposób, że usługi doradztwa inwestycyjnego w zakresie inwestowania w zbywalne papiery wartościowe świadczone przez osobę trzecią na rzecz spółki inwestycyjnej zarządzającej specjalnym funduszem inwestycyjnym mieszczą się w zakresie pojęcia zarządzania specjalnymi funduszami inwestycyjnymi do celów zwolnienia ustanowionego we wskazanym przepisie.
Ze względu na fakt, że pojęcie zarządzania funduszami inwestycyjnymi przewidziane w powołanym powyżej art. 135 Dyrektywy 2006/112/WE stanowi autonomiczne pojęcie prawa wspólnotowego, powinno więc być zdefiniowane z punktu widzenia prawa wspólnotowego, a jego treści nie można zmienić.
Zgodnie z orzecznictwem TSUE pojęcie zarządzania może obejmować różne odrębne usługi np. usługi w zakresie administracyjnego zarządzania i prowadzenia rachunkowości funduszy (wyrok C-169/04), czy też usługi doradztwa inwestycyjnego (wyrok C-275/11), które będą korzystały ze zwolnienia, nawet jeżeli będą świadczone przez zarządzających będących osobami trzecimi. Jedynym warunkiem jest, aby usługi te spełniały szczególne i istotne funkcje zarządzania specjalnymi funduszami inwestycyjnymi.
Zgodnie z treścią załącznika nr II do Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/65/WE w sprawie koordynacji przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych odnoszących się do przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania w zbywalne papiery wartościowe (UCITS) funkcje wchodzące w skład zbiorowego zarządzania portfelem to zarządzanie inwestycjami, administracja, w tym m.in. obsługa prawna i obsługa rachunkowo-księgowa w zakresie zarządzania funduszem oraz wprowadzanie do obrotu. Należy jednakże ponownie wskazać, że do zarządzających alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi, tj. zarządzających wszelkimi typami funduszy, które nie są objęte Dyrektywą UCITS zastosowanie znajduje Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2011/61/UE z dnia 8 czerwca 2011 r. w sprawie zarządzających alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi i zmiany dyrektyw 2003/41/WE i 2009/65/WE oraz rozporządzeń (WE) nr 1060/2009 i (UE) nr 1095/2010 (Dyrektywa ZAFI).
Jak wynika z art. 4 ust. 1 lit. w cyt. Dyrektywy ZAFI zarządzanie AFI (rozumiane jako alternatywne fundusze inwestycyjne) oznacza wykonywanie przynajmniej funkcji w zakresie zarządzania portfelem, o których mowa w pkt 1 lit. a) lub b) załącznika I na rzecz jednego lub większej liczby AFI. Minimalny zakres funkcji zarządzania to:
- zarządzanie portfelem inwestycyjnym pkt 1 lit. a ww. załącznika,
- zarządzanie ryzykiem pkt 1 lit. b ww. załącznika.
Zatem, zarządzanie portfelami inwestycyjnymi lub zarządzanie ryzykiem to minimalny zakres funkcji w zakresie zarządzania inwestycyjnego, które musi wykonywać ZASI, zarządzając ASI. Inne funkcje, które ZASI może dodatkowo wykonywać w trakcie wspólnego zarządzania ASI to m.in. administrowanie, w tym obsługa prawna i usługi w zakresie rachunkowości w zarządzaniu funduszami.
Podobne uregulowania zawarto w ustawie o funduszach inwestycyjnych. W myśl przepisów tej ustawy, zarządzający zarządza alternatywną spółką inwestycyjną (która jest alternatywnym funduszem inwestycyjnym), w tym co najmniej portfelem inwestycyjnym tej spółki oraz ryzykiem (art. 8b ust. 1 i art. 8a ust. 1 ustawy o funduszach inwestycyjnych).
Ponadto, w myśl cytowanego wyżej art. 4 ust. 1 pkt 1c ww. ustawy, zarządzanie specjalistycznym funduszem inwestycyjnym otwartym albo funduszem inwestycyjnym zamkniętym obejmuje co najmniej zarządzanie portfelem inwestycyjnym funduszu i ryzykiem.
Mając na uwadze, że przepisy ustawy o VAT wprost wskazują, że zwolnienie dla czynności zarządzania alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi powinno być rozumiane zgodnie z przepisami o zarządzaniu tymi funduszami, a zatem wykonywane przez Wnioskodawcę czynności należy rozpatrywać w oparciu o przepisy ww. Dyrektywy ZAFI oraz ustawy z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi.
Przenosząc powyższe na grunt niniejszej sprawy należy stwierdzić, że czynności wykonywane przez Wnioskodawcę nie spełniają szczególnych i istotnych funkcji z zakresu zarządzania alternatywnym funduszem inwestycyjnym jakimi są zarządzanie portfelem inwestycyjnym lub zarządzanie ryzykiem. Wskazany przez Wnioskodawcę zakres czynności wchodzących w skład świadczonych Usług Analitycznych tj. w szczególności przygotowywanie na podstawie aktualnych oraz historycznych informacji, danych dotyczących sytuacji makroekonomicznej Emitentów, prognoz dotyczących sald na rachunku bieżącym, bilansu handlowego, stopy inflacji, stóp procentowych, kursów walut oraz sytuacji politycznej Emitentów; sporządzenie analiz statystycznych, fundamentalnych i porównawczych ma charakter informacyjny, konsultacyjny. Czynności te będą głównie polegały na dostarczeniu eksperckiej wiedzy w zakresie bieżącej działalności AFI. Zakres wymienionych w opisie sprawy czynności składających się na Usługi Analityczne nie wskazuje, aby Wnioskodawca podejmował wiążące decyzje dla AFI lub ZAFI związane z zarządzaniem portfelem inwestycyjnym lub zarządzaniem ryzykiem. Wnioskodawca dostarcza jedynie informacji, które mogą służyć do podjęcia tychże decyzji przez ZAFI.
Reasumując, w przedstawionym zdarzeniu przyszłym, Wnioskodawca nie będzie świadczył usług zarządzania alternatywnym funduszem inwestycyjnym, ponieważ zakres wykonywanych przez niego czynności (opisany we wniosku) nie będzie obejmował zarządzania portfelami inwestycyjnymi lub zarządzania ryzykiem. W konsekwencji, czynności wykonywane przez Wnioskodawcę na rzecz Funduszu nie będą podlegały zwolnieniu od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy o podatku od towarów i usług.
Tym samym stanowisko Wnioskodawcy uznano za nieprawidłowe.
Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.
Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:
- z zastosowaniem art. 119a;
- w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
- z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).
Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193, z późn. zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.
Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (), za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2018 r., poz. 1302, z późn. zm.).
Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).
Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.
Stanowisko
nieprawidłowe
Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej