Temat interpretacji
zwolnienie od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 sprzedaży prawa użytkowania wieczystego w trybie bezprzetargowym na rzecz dotychczasowego najemcy
Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r., poz. 900) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 26 kwietnia 2019 r. (data wpływu) uzupełnionym w dniu 26 kwietnia 2019 r. oraz pismami z dnia 26 kwietnia 2019 r. (data wpływu 7 czerwca 2019 r.) oraz 6 czerwca 2019 r. (data wpływu 7 czerwca 2019 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 sprzedaży prawa użytkowania wieczystego w trybie bezprzetargowym na rzecz dotychczasowego najemcy jest prawidłowe.
UZASADNIENIE
W dniu 26 kwietnia 2019 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 sprzedaży prawa użytkowania wieczystego w trybie bezprzetargowym na rzecz dotychczasowego najemcy.
Przedmiotowy wniosek uzupełniono w dniu 26 kwietnia 2019 r. o potwierdzenie uiszczenia opłaty od wniosku oraz pismami z dnia 26 kwietnia 2019 r. (data wpływu 7 czerwca 2019 r.) oraz 6 czerwca 2019 r. (data wpływu 7 czerwca 2019 r.) w zakresie doprecyzowania opisanego zdarzenia przyszłego oraz sposobu reprezentacji.
We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe (doprecyzowane w uzupełnieniu wniosku).
Gminna Spółdzielnia ... w ... zwana dalej Spółdzielnią jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług zarejestrowanym na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej. Decyzją Naczelnika Gminy ... z dn. 25.07.1981 r. działkę nr. 266 o powierzchni 500 m2 należącą do ... przekazano w trwały zarząd i użytkowanie na czas nieokreślony Spółdzielni pod budowę sklepu. W 1982 r. oddano do użytku pawilon handlowo przemysłowy o pow. 59,7 m2. W 1992 r. podpisano umowę najmu pomiędzy Spółdzielnią a najemcą .... W 2004 r. zarząd Spółdzielni wyraził zgodę na rozbudowę zaplecza magazynowego o pow. 35 m2 przez najemcę .... Wykonanie rozbudowy nastąpiło na koszt własny .... w oparciu o zatwierdzony projekt techniczny i uzyskaniu pozwoleń na budowę. Spółdzielnia nie poniosła żadnych nakładów finansowych na rozbudowę sklepu. W 2018 r. podpisano Akt Notarialny oddania w użytkowanie wieczyste działki 266 i nieodpłatne przeniesienie własności budynków z Miasta ... na Spółdzielnię. W dniu 29.03.2019 r. Zebranie Przedstawicieli zatwierdziło uchwałę o sprzedaży prawa wieczystego użytkowania działki 266 w drodze bezprzetargowej na rzecz najemcy .... Powyższa nieruchomość w całym tym okresie była wynajmowana wyłącznie przez .... W opisanym okresie aż do podpisania Aktu Notarialnego Spółdzielnia wpłacała do Urzędu Miasta ... opłatę za użytkowanie działki 266 zgodnie z decyzją Urzędu w kwocie 528,00 zł bez podatku VAT. Po podpisaniu Aktu Notarialnego w 2018 r. Miasto ... wyceniło nieruchomość gruntową zg. z art. 67 ust. 1 i ust. 3a ustawy z dn. 21.08.1997 r. o gospodarce nieruchomościami na kwotę 49.100,00 zł, która stanowi podstawę do naliczenia wysokości opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego. Opłatę roczną z tytułu wieczystego użytkowania w wysokości 3% ceny nieruchomości wyliczono na 1.473,00 zł do której doliczony zostanie podatek VAT w wysokości 23%. Spółdzielnia oprócz opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego, opłaty za Akt Notarialny i opłaty za sporządzenie operatu szacunkowego, które podlegały opodatkowaniu podatkiem VAT, nie poniosła innych kosztów związanych z ww. nieruchomością. Ponieważ Spółdzielnia planuje sprzedaż opisanej działki na rzecz dotychczasowego najemcy .... niezwłocznie po uzyskaniu interpretacji, będzie musiała zapłacić opłatę w wysokości 25% ceny nieruchomości gruntowej na rzecz Miasta ... w przypadku sprzedaży przed upływem 10 lat. Opłata w wysokości 25% ceny nieruchomości gruntowej z dnia sprzedaży będzie zwiększona o należny podatek VAT.
W uzupełnieniu wniosku Zainteresowany odpowiedział na pytania tut. Organu odpowiednio:
- W związku ze wskazaniem we wniosku, że W 2018 r. podpisano Akt Notarialny oddania w użytkowanie wieczyste działki 266 i nieodpłatne przeniesienie własności budynków z Miasta ... na Spółdzielnię. należy wskazać jakie budynki znajdują się na przedmiotowej działce.
- Ad. 1
Budynek handlowo-usługowy pozycja kartoteki budynków: 106106 9.0044.G9
Rodzaj wg KST budynki handlowo-usługowe (103).
- Czy budynek/budynki położone na działce nr 266 są budynkami w rozumieniu przepisów art. 3 pkt 2 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz. U. z 2018 r., poz. 1202, z późn. zm.)?
- Ad. 2 Tak,
budynek położony na działce 266 jest budynkiem w rozumieniu przepisów
art. 3 pkt 2 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz. U. z
2018 r., poz. 1202, z późn. zm.).
- Jaki jest symbol PKOB, nazwa grupowania oraz wyszczególnienie budynku/budynków położonych na działce nr 266 wg Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych wprowadzonej rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 1999 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych (PKOB) (Dz. U. Nr 112, poz. 1316, z późn. zm.)?
- Ad. 3 Na podstawie wypisu
z kartoteki budynków - klasa wg PKOB budynek handlowo -usługowy
(1230).
- Czy poszczególny budynek/budynki są trwale związane z gruntem?
- Ad. 4 Tak, budynek jest trwale
związany z gruntem.
- Czy z tytułu wytworzenia/wybudowania budynku/budynków Wnioskodawcy przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego? Jeżeli nie, to należy wskazać przyczyny.
- Ad.5 Budynek został wybudowany i
oddany do użytkowania przez Spółdzielnię w 1982 r. w związku z
powyższym prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku
naliczonego nie obowiązywało.
- Czy nastąpiło pierwsze zasiedlenie budynku/budynków lub jego/ich części w rozumieniu art. 2 ust. 14 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2018 r., poz. 2174, z późn. zm.), o którym mowa we wniosku? Jeżeli tak, to należy wskazać dokładną datę (w przypadku pawilonu handlowo przemysłowego informacje te należy podać z uwzględnieniem rozbudowy zaplecza magazynowego).
- Ad. 6 Jeżeli przez
pierwsze zasiedlenie rozumie się używanie budynku do celów działalności
gospodarczej to nastąpiło to w 1982 r., a z uwzględnieniem dobudowanego
zaplecza magazynowego w 2004 r.
- Jeżeli nastąpiło pierwsze zasiedlenie części budynku/budynków, to należy wskazać w jakiej części?
- Ad. 7 Pierwsze zasiedlenie dotyczyło całego
budynku.
- Kiedy nastąpiło pierwsze zajęcie do używania budynku/budynków? Należy wskazać dokładną datę (w przypadku pawilonu handlowo przemysłowego informacje te należy podać z uwzględnieniem rozbudowy zaplecza magazynowego).
- Ad. 8 Pierwsze zajęcie
do używania budynku nastąpiło w 1982 r., a z uwzględnieniem
dobudowanego zaplecza magazynowego w 2004 r.
- Czy pomiędzy pierwszym zasiedleniem budynku/budynków lub ich części a ich dostawą upłynie okres dłuższy niż 2 lata?
- Ad. 9 Pomiędzy
pierwszym zasiedleniem budynku/budynków lub ich części a ich dostawą
upłynie okres dłuższy niż 2 lata.
- Czy Wnioskodawca ponosił nakłady na ulepszenie budynku/budynków położonych na działce nr 266 w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, w stosunku do których przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego?
- Ad. 10 Spółdzielnia nie poniosła
żadnych nakładów na ulepszenie budynku.
- Jeżeli tak, to czy wydatki te były wyższe niż 30% wartości początkowej budynku/budynków?
- Ad. 11 Nie dotyczy.
- Jeżeli odpowiedź na pytanie nr 10 i 11 jest twierdząca, to należy wskazać: a. Czy po ulepszeniu budynek/budynki był wykorzystywany do czynności opodatkowanych podatkiem VAT przez co najmniej 5 lat? b. Czy ulepszenia stanowiły przebudowę rozumianą jako dokonanie istotnych zmian przeprowadzonych w celu zmiany wykorzystania budynku/budynków lub w celu znaczącej zmiany warunków zasiedlenia? c. Czy po ulepszeniu miało miejsce pierwsze zasiedlenie budynku? d. Jeżeli miało miejsce pierwsze zasiedlenie budynku/budynków po ulepszeniu, to należy wskazać kiedy to nastąpiło (należy podać dzień, miesiąc i rok)? e. Kiedy nastąpiło oddanie do użytkowania budynku/budynków po ulepszeniu? f. Czy pomiędzy pierwszym zasiedleniem budynku/budynków po ulepszeniu, a sprzedażą upłynie okres dłuższy niż 2 lata?
- Ad. 12 Nie
dotyczy.
- Czy nastąpiło/nastąpi rozliczenie poniesionych przez najemcę nakładów na budynek pawilonu handlowo przemysłowego (rozbudowę zaplecza magazynowego)?
- Ad. 13 Nie nastąpiło
i nie nastąpi rozliczenie poniesionych przez najemcę nakładów na
rozbudowę pawilonu handlowo - usługowego.
- W przypadku twierdzącej odpowiedzi na pytanie nr 13, należy wskazać w jaki sposób nastąpi rozliczenie nakładów?
- Ad. 14 Nie dotyczy.
- W przypadku twierdzącej odpowiedzi na pytanie nr 13, należy wskazać czy rozliczenie nakładów nastąpi przed sprzedażą czy po sprzedaży nieruchomości?
- Ad. 15 Nie dotyczy.
- Czy rozliczenie nakładów stanowiło/będzie stanowić czynność opodatkowaną?
- Ad. 16 Nie będzie rozliczenia
nakładów.
- Czy z tytułu rozliczenia nakładów Wnioskodawcy przysługiwało/będzie przysługiwało prawo do obliczenia podatku naliczonego?
- Ad. 17 Nie dotyczy.
- Czy poczynione przez najemcę nakłady na rozbudowę zaplecza magazynowego stanowiły ulepszenie pawilonu handlowo przemysłowego w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, w stosunku do których przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego?
- Ad. 18 W 2004 r. Zarząd Spółdzielni wyraził tylko zgodę
na rozbudowę zaplecza magazynowego, nie jest Wnioskodawcy znane w jaki
sposób najemca rozliczył poniesione nakłady.
- Jeżeli tak, to czy wydatki te były wyższe niż 30% wartości początkowej ww. budynku tj. pawilonu handlowo przemysłowego?
- Ad. 19 Spółdzielnia
nie zna kwoty poniesionych nakładów przez najemcę i na tej podstawie
nie może stwierdzić czy wydatki były wyższe niż 30% wartości
początkowej.
- Jeżeli odpowiedź na pytanie nr 18 i 19 jest twierdząca, to należy wskazać: a. Czy po ulepszeniu budynek był wykorzystywany do czynności opodatkowanych podatkiem VAT przez co najmniej 5 lat? b. Czy ulepszenia stanowiły przebudowę rozumianą jako dokonanie istotnych zmian przeprowadzonych w celu zmiany wykorzystania budynku lub w celu znaczącej zmiany warunków zasiedlenia? c. Czy po ulepszeniu miało miejsce pierwsze zasiedlenie ww. budynku? d. Jeżeli miało miejsce pierwsze zasiedlenie budynku po ulepszeniu, to należy wskazać kiedy to nastąpiło (należy podać dzień, miesiąc i rok)? e. Kiedy nastąpiło oddanie do użytkowania pawilonu handlowo przemysłowego po ulepszeniu? f. Czy pomiędzy pierwszym zasiedleniem budynku po ulepszeniu, a sprzedażą upłynie okres dłuższy niż 2 lata?
- Ad. 20 Nie dotyczy.
- W jaki sposób, do jakich celów był wykorzystywany budynek/były wykorzystywane budynki, zarówno przez Spółdzielnię (budynek pawilonu handlowo przemysłowego w latach 1982-1992), jak i najemcę (np. do prowadzonej działalności gospodarczej lub innych celów - jakich)?
- Ad. 21 Budynek zarówno przez
Spółdzielnię jak i najemcę wykorzystywany był i dalej jest do celów
prowadzonej działalności gospodarczej.
W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.
Czy zbycie prawa użytkowania wieczystego działki 266 w trybie bezprzetargowym na rzecz dotychczasowego najemcy będzie stanowić czynność opodatkowaną podatkiem VAT, czy sprzedaż będzie zwolniona z podatku VAT zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 10 lub 10a w związku z art. 29a ust 8 ustawy o podatku od towarów i usług?
Zdaniem Wnioskodawcy, sprzedaż prawa wieczystego użytkowania gruntu będzie podlegała zwolnieniu od podatku VAT zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 10 w związku z art. 29a ust. 8 ustawy o podatku od towarów i usług. Zgodnie z przedstawioną we wniosku sytuacją, Spółdzielnia nie poniosła nakładów które zwiększały by wartość początkową nieruchomości powyżej 30% oraz pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku upłynął okres dłuższy niż 2 lata.
W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.
Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2018 r., poz. 2174, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
Stosownie do art. 7 ust. 1 ustawy przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również:
- przeniesienie z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu lub przeniesienie z mocy prawa prawa własności towarów w zamian za odszkodowanie;
- wydanie towarów na podstawie umowy dzierżawy, najmu, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze zawartej na czas określony lub umowy sprzedaży na warunkach odroczonej płatności, jeżeli umowa przewiduje, że w następstwie normalnych zdarzeń przewidzianych tą umową lub z chwilą zapłaty ostatniej raty prawo własności zostanie przeniesione;
- wydanie towarów na podstawie umowy komisu: między komitentem a komisantem, jak również wydanie towarów przez komisanta osobie trzeciej;
- wydanie towarów komitentowi przez komisanta na podstawie umowy komisu, jeżeli komisant zobowiązany był do nabycia rzeczy na rachunek komitenta;
- ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego, ustanowienie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu oraz przekształcenie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, a także ustanowienie na rzecz członka spółdzielni mieszkaniowej odrębnej własności lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu oraz przeniesienie na rzecz członka spółdzielni własności lokalu lub własności domu jednorodzinnego;
- oddanie gruntów w użytkowanie wieczyste;
- zbycie praw, o których mowa w pkt 5 i 6.
Przez towary na podstawie art. 2 pkt 6 ustawy rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.
Zgodnie zatem z ww. przepisami, zarówno grunt jak i budynek spełniają definicję towaru wynikającą z art. 2 pkt 6 ustawy, a ich sprzedaż jest traktowana jako czynność odpłatnej dostawy towarów na terytorium kraju.
W świetle art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel i rezultat takiej działalności.
Jak wynika natomiast z art. 15 ust. 2 ustawy, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Wnioskodawca jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Decyzją Naczelnika Gminy ... z dn. 25.07.1981 r. działkę nr. 266 o powierzchni 500 m2 należącą do ... przekazano w trwały zarząd i użytkowanie na czas nieokreślony Spółdzielni pod budowę sklepu. W 1982 r. oddano do użytku pawilon handlowo przemysłowy o pow. 59,7 m2. W 1992 r. podpisano umowę najmu pomiędzy Spółdzielnią a najemcą .... W 2004 r. zarząd Spółdzielni wyraził zgodę na rozbudowę zaplecza magazynowego o pow. 35 m2 przez najemcę .... Wykonanie rozbudowy nastąpiło na koszt własny .... w oparciu o zatwierdzony projekt techniczny i uzyskaniu pozwoleń na budowę. Spółdzielnia nie poniosła żadnych nakładów finansowych na rozbudowę sklepu. W 2018 r. podpisano Akt Notarialny oddania w użytkowanie wieczyste działki 266 i nieodpłatne przeniesienie własności budynków z Miasta ... na Spółdzielnię. W dniu 29.03.2019 r. Zebranie Przedstawicieli zatwierdziło uchwałę o sprzedaży prawa wieczystego użytkowania działki 266 w drodze bezprzetargowej na rzecz najemcy .... Powyższa nieruchomość w całym tym okresie była wynajmowana wyłącznie przez .... Pierwsze zajęcie do używania budynku (pawilon handlowo przemysłowy) nastąpiło w 1982 r., a z uwzględnieniem dobudowanego zaplecza magazynowego w 2004 r. Spółdzielnia nie poniosła żadnych nakładów na ulepszenie budynku. Ponadto Wnioskodawca wskazał, iż nie nastąpiło i nie nastąpi rozliczenie poniesionych przez najemcę nakładów na rozbudowę pawilonu handlowo - usługowego. Budynek zarówno przez Spółdzielnię jak i najemcę wykorzystywany był i dalej jest do celów prowadzonej działalności gospodarczej.
Zatem dostawa budynku wraz z prawem użytkowania wieczystego gruntu wykorzystywanego w prowadzonej działalności gospodarczej Wnioskodawcy, w tym do celów najmu, będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług jako odpłatna dostawa towarów w rozumieniu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, a Wnioskodawca w zakresie tej dostawy będzie występował jako podatnik podatku od towarów i usług w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy.
Podstawowa stawka podatku od towarów i usług, stosowanie do treści art. 41 ust. 1 ustawy, wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.
Stosownie do treści art. 146aa ust. 1 pkt 1 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2019 r. do końca roku następującego po roku, dla którego wartość relacji, o której mowa w art. 38a pkt 4 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych, jest nie większa niż 43% oraz wartość, o której mowa w art. 112aa ust. 5 tej ustawy, jest nie mniejsza niż -6%, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.
Przy czym zarówno w treści ustawy, jak i w przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi lub zwolnienie od podatku (podmiotowe lub przedmiotowe).
Zakres i zasady zwolnienia od podatku od towarów i usług dostawy towarów lub świadczenia usług zostały określone m.in. w art. 43 ustawy.
W art. 43 ust. 1 pkt 10 i pkt 10a ustawy, ustawodawca przewidział zwolnienie od podatku VAT dla dostawy nieruchomości zabudowanych spełniających określone w tych przepisach warunki.
Stosownie do treści art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części, z wyjątkiem gdy:
- dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim,
- pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.
Z powyższego uregulowania wynika, że dostawa budynków, budowli lub ich części jest co do zasady zwolniona od podatku od towarów i usług. Wyjątek stanowi dostawa w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim oraz jeżeli pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.
Zatem dla ustalenia zasad opodatkowania dostawy budynków, budowli lub ich części, kluczowym jest ustalenie, kiedy nastąpiło pierwsze zasiedlenie i jaki upłynął okres od tego momentu.
Przez pierwsze zasiedlenie według art. 2 pkt 14 ustawy rozumie się oddanie do użytkowania, w wykonaniu czynności podlegających opodatkowaniu, pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi budynków, budowli lub ich części, po ich:
- wybudowaniu lub
- ulepszeniu, jeżeli wydatki poniesione na ulepszenie, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej.
Z kolei przepisy Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 z 11 grudnia 2006 r., str. 1, z późn. zm.), zwanej dalej Dyrektywą 2006/112/WE Rady, posługują się pojęciem pierwszego zasiedlenia, jednakże nie definiują tego pojęcia oraz nie wprowadzają dodatkowych warunków go określających.
Zgodnie jednak z art. 12 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE, państwa członkowskie mogą uznać za podatnika każdego, kto okazjonalnie dokonuje transakcji związanej z działalnością, o której mowa w art. 9 ust. 1 akapit drugi, w szczególności jednej z następujących transakcji:
- dostawa budynku lub części budynku oraz związanego z nim gruntu, przed pierwszym zasiedleniem;
- dostawa terenu budowlanego.
Jak stanowi art. 12 ust. 2 zdanie drugie Dyrektywy 2006/112/WE, państwa członkowskie mogą określić szczegółowe zasady stosowania kryterium, o którym mowa w ust. 1 lit. a, do przebudowy budynków oraz zdefiniować pojęcie gruntu związanego z budynkiem.
Należy zauważyć, że w kwestii rozumienia definicji pierwszego zasiedlenia wypowiedział się NSA w wyroku z dnia 14 maja 2015 r., sygn. akt I FSK 382/14. Sąd w wyroku tym stwierdził, że: () definicja pierwszego zasiedlenia (zajęcia) zawarta w dyrektywie 112 ma charakter autonomiczny. Zatem nie było konieczne jej definiowanie w ustawie o VAT, poza przypadkami wskazanymi w treści art. 12 ust. 2 zdanie drugie dyrektywy 112 czyli przebudowy budynku. Z powyższego wynika, że polski ustawodawca nie miał uprawnienia do precyzowania warunków zastosowania kryterium pierwszego zasiedlenia w odniesieniu do sytuacji zaistniałych po wybudowaniu budynku. Polski ustawodawca zdecydował się na doprecyzowanie ww. pojęcia celem wyjaśnienia zakresu zwolnienia z VAT. Porównując zakresy definicji pierwszego zasiedlenia wynikające z ustawy o VAT i dyrektywy 112 należy stwierdzić, że ustawodawca polski dokonał zawężenia ww. definicji w porównaniu do definicji unijnej. Wykładnia językowa, systematyczna i celowościowa dyrektywy 112 wskazuje wyraźnie, że ww. pojęcie należy rozumieć szeroko jako pierwsze zajęcie budynku, używanie. Zatem w taki sposób powinna być odczytywana definicja przewidziana w treści art. 2 pkt 14 ustawy o VAT.
Sąd krajowy celem zapewnienia skuteczności normom dyrektywy 112 stwierdził zatem częściową niezgodność art. 2 pkt 14 lit. a) ustawy o VAT z art. 12 ust. 1 lit. a) i 2 dyrektywy 112, jak też art. 135 ust. 1 lit. j) dyrektywy 112. Mowa tu o części dotyczącej użytego w treści art. 2 pkt 14 lit. a) ustawy o VAT warunku w wykonaniu czynności podlegających opodatkowaniu. Warunek ten w istocie doprowadza do sztucznego różnicowania sytuacji podmiotu gospodarczego, który po wybudowaniu budynku część oddał w najem, a część budynku wykorzystywał na potrzeby własnej działalności gospodarczej albowiem w obydwóch przypadkach doszło do korzystania z budynku. W pozostałym zaś zakresie należy dokonać wykładni prounijnej art. 2 pkt 14 lit. a) ustawy o VAT i skorygować treść w następujący sposób: pod pojęciem pierwszego zasiedlenia rozumie się przez to użytkowanie przez pierwszego nabywcę lub użytkownika budynków, budowli lub ich części, po ich wybudowaniu.
Jak wynika z powyższego pierwsze zasiedlenie budynku należy rozumieć szeroko jako pierwsze zajęcie budynku, używanie, w tym również na potrzeby własnej działalności gospodarczej.
W konsekwencji zarówno zgodnie z przepisami Dyrektywy 2006/112/WE oraz w świetle utrwalonego orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, pierwsze zasiedlenie należy rozumieć szeroko jako pierwsze zajęcie budynku, używanie. W efekcie, aby można było mówić o pierwszym zasiedleniu, musi dojść do zajęcia budynku, jego używania, w tym również na potrzeby własnej działalności gospodarczej.
W przypadku nieruchomości niespełniających przesłanek do zwolnienia od podatku na podstawie powołanego wyżej przepisu art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, ustawodawca umożliwia podatnikom po spełnieniu określonych warunków skorzystanie ze zwolnienia wskazanego w pkt 10a tego przepisu.
W myśl art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy, zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części nieobjętą zwolnieniem, o którym mowa w pkt 10, pod warunkiem, że:
- w stosunku do tych obiektów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego,
- dokonujący ich dostawy nie ponosił wydatków na ich ulepszenie, w stosunku do których miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, a jeżeli ponosił takie wydatki, to były one niższe niż 30% wartości początkowej tych obiektów.
Ponadto, jak wynika z art. 43 ust. 7a ustawy, warunku, o którym mowa w ust. 1 pkt 10a lit. b, nie stosuje się, jeżeli budynki, budowle lub ich części w stanie ulepszonym były wykorzystywane przez podatnika do czynności opodatkowanych przez co najmniej 5 lat.
Należy również zauważyć, że w myśl art. 43 ust. 10 ustawy, podatnik może zrezygnować ze zwolnienia od podatku, o którym mowa w ust. 1 pkt 10 i wybrać opodatkowanie dostawy budynków, budowli lub ich części, pod warunkiem, że dokonujący dostawy i nabywca budynku, budowli lub ich części:
- są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni;
- złożą, przed dniem dokonania dostawy tych obiektów właściwemu dla ich nabywcy naczelnikowi urzędu skarbowego, zgodne oświadczenie, że wybierają opodatkowanie dostawy budynku, budowli lub ich części.
Zgodnie z art. 43 ust. 11 ustawy, oświadczenie, o którym mowa w ust. 10 pkt 2, musi również zawierać:
- imiona i nazwiska lub nazwę, adresy oraz numery identyfikacji podatkowej dokonującego dostawy oraz nabywcy;
- planowaną datę zawarcia umowy dostawy budynku, budowli lub ich części;
- adres budynku, budowli lub ich części.
Tak więc ustawodawca daje podatnikom, dokonującym dostawy budynków, budowli lub ich części spełniających przesłanki do korzystania ze zwolnienia od podatku wskazanego w art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, po spełnieniu określonych warunków możliwość rezygnacji ze zwolnienia i opodatkowania transakcji na zasadach ogólnych. Przy czym podkreślić należy, że niniejsze prawo zostało zawężone tylko do rezygnacji ze zwolnienia wynikającego z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy.
Jeżeli nie zostaną spełnione przesłanki zastosowania zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 i pkt 10a ustawy, należy przeanalizować możliwość skorzystania ze zwolnienia od podatku w oparciu o przepis art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.
Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, zwalnia się od podatku dostawę towarów wykorzystywanych wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku, jeżeli z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.
Analiza przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, regulujących wyżej wskazane prawo do zwolnienia od podatku dostaw budynków, budowli lub ich części, prowadzi do konkluzji, że w odniesieniu do tych towarów może wystąpić jedna z kilku podstaw do zastosowania zwolnienia od tego podatku. Istotne jest wobec tego każdorazowe kompleksowe zbadanie okoliczności towarzyszących dostawie ww. obiektów. Zauważyć bowiem należy, że stosowanie zwolnień od podatku ma charakter wyjątkowy i nie podlega ani wykładni rozszerzającej, ani zawężającej, natomiast możliwość wychodzenia poza wykładnię literalną jest niedopuszczalna. W efekcie podatnik uprawniony będzie do zastosowania ww. preferencji, gdy charakter świadczonych przez niego czynności, w sposób jednoznaczny i niebudzący wątpliwości, wyczerpuje znamiona ujęte w treści przepisu statuującego jego prawo do zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług.
Dodatkowo wskazać należy, że zgodnie z art. 29a ust. 8 ustawy, w przypadku dostawy budynków lub budowli trwale z gruntem związanych albo części takich budynków lub budowli, z podstawy opodatkowania nie wyodrębnia się wartości gruntu.
Wobec powyższego, przy sprzedaży budynków, budowli lub ich części, dokonywanej wraz z dostawą gruntu, na którym są one posadowione, grunt dzieli byt prawny budynków w zakresie opodatkowania podatkiem od towarów i usług. Oznacza to, że do dostawy gruntu stosuje się analogiczną stawkę podatku jak przy dostawie budynków, budowli lub ich części trwale z gruntem związanych. Jeżeli dostawa budynków albo budowli lub ich części korzysta ze zwolnienia od podatku, ze zwolnienia takiego korzysta również dostawa gruntu, na którym obiekt jest posadowiony. Powyższy przepis obejmuje swoim zakresem także grunty będące w użytkowaniu wieczystym.
Odnosząc powyższe uregulowania do niniejszej sprawy należy wskazać, że stosowanie zwolnień od podatku ma charakter wyjątkowy i nie podlega ani wykładni rozszerzającej, ani zawężającej, natomiast możliwość wychodzenia poza wykładnię literalną jest niedopuszczalna. W efekcie, podatnik uprawniony jest do zastosowania ww. preferencji, jedynie w sytuacji, gdy charakter dokonywanych przez niego czynności, w sposób jednoznaczny i niebudzący wątpliwości, wyczerpuje znamiona ujęte w treści przepisu statuującego jego prawo do zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług.
Jednocześnie należy wskazać, że przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie definiują pojęcia budynku. W tym zakresie należy odnieść się do przepisów ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz. U. z 2018 r., poz. 1202 z późn. zm.).
I tak, w myśl art. 3 pkt 1 ustawy Prawo budowlane, ilekroć w ustawie jest mowa o obiekcie budowlanym - należy przez to rozumieć budynek, budowlę bądź obiekt małej architektury, wraz z instalacjami zapewniającymi możliwość użytkowania obiektu zgodnie z jego przeznaczeniem, wzniesiony z użyciem wyrobów budowlanych.
Stosownie do treści art. 3 pkt 2 ustawy Prawo budowlane, przez budynek należy rozumieć taki obiekt budowlany, który jest trwale związany z gruntem, wydzielony z przestrzeni za pomocą przegród budowlanych oraz posiada fundamenty i dach.
Odnosząc się zatem do wątpliwości Wnioskodawcy należy wskazać, że w celu ustalenia czy w analizowanej sprawie znajdzie zastosowanie zwolnienie od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 lub 10a ustawy, należy w pierwszej kolejności rozstrzygnąć czy i kiedy w odniesieniu do wskazanego budynku, miało miejsce pierwsze zasiedlenie.
Analizując informacje zawarte w opisie sprawy w kontekście definicji pierwszego zasiedlenia należy stwierdzić, że dostawa pawilonu handlowo-usługowego, będącego własnością Spółdzielni, posadowionego na działce nr 266, nie zostanie dokonana w ramach pierwszego zasiedlenia. Jak wynika z treści wniosku pierwsze zasiedlenie pawilonu handlowo-usługowego nastąpiło w wyniku oddania go do użytkowania po wybudowaniu w 1982 r., do celów działalności gospodarczej Wnioskodawcy. Następnie ww. budynek został w 1992 r. oddany w najem. Wnioskodawca nie ponosił żadnych nakładów na ulepszenie budynku. Nakłady na ulepszenie budynku ponosił Najemca. Pomiędzy Wnioskodawcą a Najemcą nie nastąpiło i nie nastąpi rozliczenie poniesionych nakładów.
Zatem, pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą ww. budynku upłynie okres dłuższy niż 2 lata.
W związku z powyższym, w odniesieniu do sprzedaży ww. budynku posadowionego na działce oznaczonej nr 266 zostaną spełnione przesłanki wynikające z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, umożliwiające zastosowanie zwolnienia od podatku VAT.
W konsekwencji, stosownie do regulacji art. 29a ust. 8 ustawy, zwolnieniem od podatku objęta jest również dostawa prawa wieczystego użytkowania działki nr 266, na której posadowiony jest przedmiotowy budynek.
Mając na uwadze obowiązujące przepisy oraz opis sprawy należy stwierdzić, że zbycie prawa użytkowania wieczystego działki 266 zabudowanej budynkiem pawilonu handlowo-usługowego w trybie bezprzetargowym na rzecz dotychczasowego najemcy będzie stanowić czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT, korzystającą ze zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy w zw. z art. 29a ust. 8 ustawy.
Tym samym stanowisko Wnioskodawcy uznano za prawidłowe.
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.
Tut. Organ informuje, iż wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania). Inne kwestie przedstawione we wniosku, które nie zostały objęte pytaniem nie mogą być zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej rozpatrzone.
Zaznacza się także, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, wydana interpretacja traci swą aktualność.
Jednocześnie należy podkreślić, że niniejsza interpretacja została wydana na podstawie przedstawionego we wniosku opisu sprawy, co oznacza, że w przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.
Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:
- z zastosowaniem art. 119a;
- w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
- z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).
Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193, z późn. zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.
Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2018 r., poz. 1302, z późn. zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).
Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.
Stanowisko
prawidłowe
Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej