Temat interpretacji

Zwolnienia od podatku VAT usług opieki nad osobami w podeszłym wieku.

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2018 r., poz. 800, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 16 października 2018 r. (data wpływu 23 października 2018 r.), o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia od podatku VAT usług opieki nad osobami w podeszłym wieku jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 23 października 2018 r. wpłynął ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia od podatku VAT usług opieki nad osobami w podeszłym wieku.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca prowadzi działalność na podstawie:

1. ustawy
2. ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (Dz. U. z 2018 r. poz, 450),
3. statutu.

Wnioskodawca posiada osobowość prawną.

Zgodnie z § 3 statutu Wnioskodawcy podstawowym celem jest działalność charytatywno-opiekuńcza, humanitarna i wychowawcza. Działalność ta realizowana jest na rzecz osób potrzebujących bez względu na ich wyznanie, światopogląd, narodowość, rasę i przekonania.

W myśl postanowień § 4 ust. 1 statutu do zadań Wnioskodawcy należy m.in. prowadzenie działalności charytatywno-opiekuńczej w prawem dozwolonej formie, udzielanie pomocy i opieki osobom potrzebującym i niedostosowanym społecznie, starszym, niepełnosprawnym, chorym, bezdomnym, rodzinom i osobom w trudnej sytuacji życiowej oraz wyrównywanie szans tych rodzin i osób.

Zgodnie z § 5 statutu zadania określone w § 4 Wnioskodawca realizuje, w szczególności poprzez:

• organizowanie i prowadzenie odpłatnie i nieodpłatnie różnego rodzaju placówek charytatywno-opiekuńczych, oświatowych, medycznych, doradczych oraz innych właściwych dla realizacji zadań, przeznaczonych dla chorych, bezdomnych, niepełnosprawnych, rodzin w trudnej sytuacji życiowej, osób uzależnionych, niedostosowanych społecznie, dzieci i młodzieży oraz innych osób potrzebujących pomocy i wsparcia;

• tworzenie i prowadzenie niepublicznych zakładów opieki zdrowotnej, ośrodków terapeutycznych, hospicjów, punktów konsultacyjnych, poradni, aptek;

• prowadzenie placówek opieki zamkniętej i otwartej, w tym domów pomocy społecznej, domów dziennego pobytu, środowiskowych domów samopomocy, warsztatów terapii zajęciowej, ośrodków terapii i leczenia uzależnień, domów samotnej matki, schronisk i noclegowni, kuchni dla ubogich, ognisk wychowawczych, świetlic w tym socjoterapeutycznych, klubów młodzieżowych, żłobków, przedszkoli, ochronek.

Wnioskodawca posiada status organizacji pożytku publicznego oraz prowadzi działalność statutową odpłatną i nieodpłatną. Zgodnie z wpisem do KRS, Wnioskodawca prowadzi działalność statutową odpłatną m.in. w przedmiocie działalności:

• 87.30.Z pomoc społeczna z zakwaterowaniem dla osób w podeszłym wieku i osób niepełnosprawnych,

• 87.90.Z pozostała pomoc społeczna z zakwaterowaniem.

Wnioskodawca planuje wybudowanie i prowadzenie całodobowego domu opieki nad osobami w podeszłym wieku. Dom będzie wyodrębnioną, samobilansującą się jednostką organizacyjną działającą w ramach osobowości prawnej, bez odrębności podatkowej. Jednostka, która powstanie nie będzie, jednak żadnym z podmiotów wymienionych w art. 43 ust. 1 pkt 22 ustawy o podatku VAT, w którym zostały wymienione:

1. regionalne ośrodki polityki społecznej, powiatowe centra pomocy rodzinie, ośrodki pomocy społecznej, rodzinne domy pomocy, ośrodki wsparcia i ośrodki interwencji kryzysowej,
2. wpisane do rejestru prowadzonego przez wojewodę:
   • domy pomocy społecznej prowadzone przez podmioty posiadające zezwolenie wojewody,
   • placówki opiekuńczo-wychowawcze i ośrodki adopcyjno-opiekuńcze,
3. placówki specjalistycznego poradnictwa,
4. inne niż wymienione w lit. a - c placówki zapewniające całodobową opiekę osobom niepełnosprawnym, przewlekle chorym lub osobom w podeszłym wieku na podstawie zezwolenia wojewody, wpisane do rejestru prowadzonego przez wojewodę,
5. specjalistyczne ośrodki wsparcia dla ofiar przemocy w rodzinie.

Jednostka będzie prowadzić kompleksową (złożoną) usługę nad osobami w podeszłym wieku, składającą się z następujących elementów:

• całodobowy pobyt pensjonariuszy w domu opieki, łącznie z ich z zakwaterowaniem oraz całodobowym wyżywieniem,

• opieka ogólna, doraźnie (w miarę potrzeb) pielęgniarska i medyczna;

• wypełnienie czasu wolnego - terapia zajęciowa, warsztaty tematyczne, zajęcia w plenerze, celebracja uroczystości i świąt.

Dom, który powstanie będzie domem opieki społecznej, który zgodnie z art. 2 pkt 12 ustawy o podatku VAT zaliczać się będzie do obiektów budownictwa mieszkaniowego - przez które rozumie się budynki mieszkalne stałego zamieszkania sklasyfikowane w PKOB w dziale 11.

Klasa PKOB 1130 Budynki zbiorowego zamieszkania, w tym domy mieszkalne dla ludzi starszych, studentów, dzieci i innych grup społecznych, np.: domy opieki społecznej, hotele robotnicze itp.

Usługa opieki nad osobami starszymi odbywać się będzie w miejscu zamieszkania tych osób, to jest w nowo powstałym domu.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy w świetle wyżej przedstawionego stanu faktycznego, usługa opisana wyżej, realizowana w ramach statutowej działalności odpłatnej, będzie korzystać ze zwolnienia z podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 23 ustawy o podatku VAT ?

Zdaniem Wnioskodawcy:

W myśl postanowień art. 43 ust. 1 pkt 23 ustawy o podatku VAT zwalnia się od podatku VAT usługi opieki nad osobami niepełnosprawnymi, przewlekle chorymi lub osobami w podeszłym wieku, świadczone w miejscu ich zamieszkania przez podmioty inne niż wymieniono w pkt 22, oraz dostawę towarów ściśle z tymi usługami związaną.

Z uwagi na to, że planowana usługa nie spełni warunków podmiotowych określonych w art. 43 ust. 1 pkt 22 ustawy o podatku VAT, Wnioskodawca uważa, że będzie mogła korzystać ze zwolnienia z art. 43 ust. 1 pkt 23, ponieważ będzie świadczona na rzecz osób w podeszłym wieku. Miejscem zamieszkania pensjonariuszy będzie nowo wybudowany dom i tam będzie świadczona opieka.

Podobne stanowisko w analogicznej sprawie zostało wyrażone w interpretacji nr ILPP2/443-97/14-2/JK Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 9 kwietnia 2014 r. Diecezja uprzejmie prosi o potwierdzenie swojego stanowiska w przedmiotowej sprawie.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2018 r., poz. 2174 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Natomiast w art. 8 ust. 1 ustawy wskazano, że przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ().

Jak wynika z art. 41 ust. 1 ustawy, stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i ust. 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Natomiast, w myśl obowiązującego art. 146a pkt 1 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do 31 grudnia 2018 r., z zastrzeżeniem art. 146f stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Jednakże zarówno w treści ustawy, jak i przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi, bądź zwolnienie od podatku.

I tak, w myśl art. 43 ust. 1 pkt 22 ustawy, zwalnia się od podatku usługi pomocy społecznej w rozumieniu przepisów o pomocy społecznej oraz usługi określone w przepisach o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie, a także dostawę towarów i świadczenie usług ściśle z tymi usługami związane, na rzecz beneficjenta tej pomocy, wykonywane przez:

1. regionalne ośrodki polityki społecznej, powiatowe centra pomocy rodzinie, ośrodki pomocy społecznej, rodzinne domy pomocy, ośrodki wsparcia i ośrodki interwencji kryzysowej,
2. wpisane do rejestru prowadzonego przez wojewodę:
   • domy pomocy społecznej prowadzone przez podmioty posiadające zezwolenie wojewody,
   • placówki opiekuńczo-wychowawcze i ośrodki adopcyjno-opiekuńcze,
3. placówki specjalistycznego poradnictwa,
4. inne niż wymienione w lit. a-c placówki zapewniające całodobową opiekę osobom niepełnosprawnym, przewlekle chorym lub osobom w podeszłym wieku na podstawie zezwolenia wojewody, wpisane do rejestru prowadzonego przez wojewodę,
5. specjalistyczne ośrodki wsparcia dla ofiar przemocy w rodzinie.

Należy jednocześnie wskazać co wielokrotnie podkreślał w orzecznictwie Trybunał Sprawiedliwości UE że pojęcia używane do oznaczenia zwolnień, o których mowa w art. 43 ustawy, należy interpretować ściśle, zważywszy, że zwolnienia te stanowią odstępstwa od ogólnej zasady, zgodnie z którą podatek VAT pobierany jest od każdej usługi świadczonej odpłatnie przez podatnika.

Przepis art. 43 ust. 17 ustawy stanowi, że zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 18, 18a, 22-24, 26, 28, 29, 31, 32 i 33 lit. a, nie mają zastosowania do dostawy towarów lub świadczenia usług ściśle związanych z usługami podstawowymi, jeżeli:

1. nie są one niezbędne do wykonania usługi podstawowej, zwolnionej zgodnie z ust. 1 pkt 18, 18a, 22-24, 26, 28, 29, 31, 32 i 33 lit. a lub
2. ich głównym celem jest osiągnięcie dodatkowego dochodu przez podatnika, przez konkurencyjne wykonywanie tych czynności w stosunku do podatników niekorzystających z takiego zwolnienia.

Zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 18a, 23, 26, 28, 29 i 33 lit. a, mają zastosowanie do dostawy towarów lub świadczenia usług ściśle związanych z usługami podstawowymi, dokonywanych przez podmioty świadczące usługi podstawowe (art. 43 ust. 17a ustawy).

Analizując powołany wyżej przepis (art. 43 ust. 1 pkt 22 ustawy) zauważyć należy, że warunkiem zastosowania zwolnienia od podatku jest nie tylko spełnienie przesłanki o charakterze przedmiotowym dotyczącej rodzaju świadczonych usług, tj. usług pomocy społecznej w rozumieniu przepisów o pomocy społecznej, jak również przesłanki podmiotowej odnoszącej się do usługodawcy, będącego ściśle określonym podmiotem. Niespełnienie chociażby jednej z ww. przesłanek powoduje, że zwolnienie nie ma zastosowania.

Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca posiada osobowość prawną. Zgodnie z § 3 statutu podstawowym celem Wnioskodawcy jest działalność charytatywno-opiekuńcza, humanitarna i wychowawcza. Działalność ta realizowana jest na rzecz osób potrzebujących bez względu na ich wyznanie, światopogląd, narodowość, rasę i przekonania. W myśl postanowień § 4 ust. 1 statutu do zadań należy m.in. prowadzenie działalności charytatywno-opiekuńczej w prawem dozwolonej formie, udzielanie pomocy i opieki osobom potrzebującym i niedostosowanym społecznie, starszym, niepełnosprawnym, chorym, bezdomnym, rodzinom i osobom w trudnej sytuacji życiowej oraz wyrównywanie szans tych rodzin i osób. Wnioskodawca posiada status organizacji pożytku publicznego oraz prowadzi działalność statutową odpłatną i nieodpłatną. Zgodnie z wpisem do KRS, prowadzi działalność statutową odpłatną m.in. w przedmiocie działalności: 87.30.Z pomoc społeczna z zakwaterowaniem dla osób w podeszłym wieku i osób niepełnosprawnych, 87.90.Z pozostała pomoc społeczna z zakwaterowaniem. Wnioskodawca planuje wybudowanie i prowadzenie całodobowego domu opieki nad osobami w podeszłym wieku. Dom będzie wyodrębnioną, samobilansującą się jednostką organizacyjną działającą w ramach osobowości prawnej, bez odrębności podatkowej. Jednostka, która powstanie nie będzie jednak żadnym z podmiotów wymienionych w art. 43 ust. 1 pkt 22 ustawy o podatku VAT. Jednostka będzie prowadzić kompleksową (złożoną) usługę nad osobami w podeszłym wieku, składającą się z następujących elementów: całodobowy pobyt pensjonariuszy w domu opieki, łącznie z ich z zakwaterowaniem oraz całodobowym wyżywieniem, opieka ogólna, doraźnie (w miarę potrzeb) pielęgniarska i medyczna; wypełnienie czasu wolnego - terapia zajęciowa, warsztaty tematyczne, zajęcia w plenerze, celebracja uroczystości i świąt. Dom, który powstanie będzie domem opieki społecznej. Zaliczać się będzie do obiektów budownictwa mieszkaniowego. Klasa PKOB 1130 Budynki zbiorowego zamieszkania, w tym domy mieszkalne dla ludzi starszych, studentów, dzieci i innych grup społecznych, np.: domy opieki społecznej, hotele robotnicze itp. Usługa opieki nad osobami starszymi odbywać się będzie w miejscu zamieszkania tych osób, to jest w nowo powstałym domu.

Wnioskodawca ma wątpliwości czy usługa opisana wyżej, realizowana w ramach statutowej działalności odpłatnej, będzie korzystać ze zwolnienia z podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 23 ustawy o podatku VAT.

Wnioskodawca jednoznacznie wskazał, że Jednostka, która powstanie nie będzie, żadnym z podmiotów wymienionych w art. 43 ust. 1 pkt 22 ustawy o podatku VAT.

Z uwagi na powyższe należy zatem rozważyć zwolnienie określone w art. 43 ust. 1 pkt 23 ustawy, w myśl którego zwalnia się od podatku usługi opieki nad osobami niepełnosprawnymi, przewlekle chorymi lub osobami w podeszłym wieku, świadczone w miejscu ich zamieszkania przez podmioty inne niż wymienione w pkt 22, oraz dostawę towarów ściśle z tymi usługami związaną.

W myśl art. 2 pkt 12 ustawy przez obiekty budownictwa mieszkaniowego rozumie się budynki mieszkalne stałego zamieszkania sklasyfikowane w Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych w dziale 11.

Zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 1999 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych (PKOB) (Dz.U. Nr 112, poz. 1316 ze zm.), stanowiącego usystematyzowany wykaz obiektów budowlanych w dziale 11 mieszczą się budynki mieszkalne. Dział ten obejmuje grupy budynków: 111 mieszkalnych jednorodzinnych, 112 o dwóch mieszkaniach i wielomieszkaniowe, 113 zbiorowego zamieszkania.

Z przedstawionego we wniosku opisu wynika, że Wnioskodawca planuje wybudowanie i prowadzenie całodobowego domu opieki nad osobami w podeszłym wieku. Dom będzie wyodrębnioną, samobilansującą się jednostką organizacyjną działającą w ramach osobowości prawnej, bez odrębności podatkowej. Wnioskodawca prowadzi działalność statutową odpłatną m.in. pomoc społeczna z zakwaterowaniem dla osób w podeszłym wieku i osób niepełnosprawnych oraz pozostała pomoc społeczna z zakwaterowaniem.

W ramach świadczonej usługi Wnioskodawca zapewnia: całodobowy pobyt pensjonariuszy w domu opieki, łącznie z ich z zakwaterowaniem oraz całodobowym wyżywieniem, opieka ogólna, doraźnie (w miarę potrzeb) pielęgniarska i medyczna; wypełnienie czasu wolnego - terapia zajęciowa, warsztaty tematyczne, zajęcia w plenerze, celebracja uroczystości i świąt. Dom opieki klasyfikowany jest w dziale w PKOB 1130 jako budynek zbiorowego zamieszkania.

Mając powyższe na względzie należy stwierdzić, że dom opieki, sklasyfikowany w PKOB 1130, jest obiektem budownictwa mieszkaniowego w myśl art. 2 pkt 12 ustawy, pensjonariusze zamieszkują w nim całodobowo, z zakwaterowaniem, wyżywieniem, opieką ogólną, pielęgniarską i medyczną, zatem usługi opieki na rzecz osób przebywających w takim domu należy uznać za usługi opieki świadczone w miejscu ich zamieszkania.

Tym samym, usługi opieki na rzecz osób w podeszłym wieku świadczone w miejscu ich zamieszkania, tj. w prywatnym domu opieki wypełniają dyspozycje art. 43 ust. 1 pkt 23 ustawy i korzystają ze zwolnienia od podatku od towarów i usług.

W rezultacie, mając na uwadze opis sprawy oraz powołane przepisy prawa stwierdzić należy, że usługi będące przedmiotem wniosku korzystają ze zwolnienia od podatku VAT na mocy art. 43 ust. 1 pkt 23 ustawy.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie wydania interpretacji.

Zaznaczenia wymaga, że organ podatkowy jest ściśle związany przedstawionym we wniosku opisem zdarzenia przyszłego. Wnioskodawca ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego. Podkreślenia wymaga, że interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z tym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4 0/0, 00-013 Warszawa w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2018 r., poz. 1302 z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną. Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

Stanowisko

prawidłowe

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej