Temat interpretacji
uznanie za podatnika Wnioskodawczyni oraz konsekwencji podatkowych z tytułu sprzedaży jej udziałów w nieruchomości gruntowej niezabudowanej
Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r., poz. 900 ze zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 11 czerwca 2019 r. (data wpływu 14 czerwca 2019 r.), uzupełnionym pismem z 10 września 2019 r. (data wpływu 13 września 2019 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie nieuznania za podatnika Wnioskodawczyni oraz konsekwencji podatkowych z tytułu sprzedaży jej udziałów w nieruchomości gruntowej niezabudowanej jest nieprawidłowe.
UZASADNIENIE
W dniu 14 czerwca 2019 r. wpłynął ww. wniosek, o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie nieuznania za podatnika Wnioskodawczyni oraz konsekwencji podatkowych z tytułu sprzedaży jej udziałów w nieruchomości gruntowej niezabudowanej. Wniosek został uzupełniony pismem z 10 września 2019 r. (data wpływu 13 września 2019 r.), będącym odpowiedzią na wezwanie z 30 sierpnia 2019 r. znak: 0111-KDIB3-2.4012.368.2019.1.ASZ.
W przedmiotowym wniosku, uzupełnionym pismem z 10 września 2019 r. przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:
Wnioskodawcą jest M.S., osoba fizyczna, która została właścicielem nieruchomości rolnej we współwłasności małżeńskiej, jako że w momencie przeniesienia własności była z mężem we wspólności małżeńskiej ustawowej (nie było wtenczas i nadal nie ma między małżonkami rozdzielności majątkowej). Do wejścia w posiadanie przedmiotowego majątku prywatnego doszło w roku 1989 mocą aktu notarialnego, kiedy to matka Wnioskodawczyni przekazała swojej córce gospodarstwo rolne wraz z przynależnymi zabudowaniami, leżące obecnie na terenie województwa. Obecnie, w roku 2019, na opisywaną nieruchomość gospodarstwo rolne bez zabudowań składa się 7 (siedem) działek z osobnymi numerami ksiąg wieczystych.
W roku 2000 M.S. podarowała bratu zabudowania gospodarcze wraz z domem mieszkalnym tj. część wspomnianego gospodarstwa rolnego. W ciągu kilku lat mama Wnioskodawczyni sprzedała z tego gospodarstwa rolnego kilka działek (działo się to przed rokiem 2006), na mocy pełnomocnictwa od Wnioskodawczyni. Wnioskodawczyni osobiście sprzedała jedną działkę wchodzącą w skład otrzymanego gospodarstwa o pow. 0,0762 ha w roku 2007 i przy tej transakcji notariusz wpisał współwłasność całej nieruchomości na męża, gdyż uznał, że tak ma być zgodnie z prawem, ponieważ przekazanie gospodarstwa miało miejsce w trakcie małżeństwa, w którym między małżonkami panuje ustrój wspólności majątkowej małżeńskiej. Obecnie małżeństwu S. tj. M. i H. S. pozostała na własność nieruchomość składająca się z 7 działek, bez zabudowań, która jest wydzierżawiana od 2003 r. rolnikowi, który je uprawia. Warunki dzierżawy są równe w praktyce ekwiwalentowi dopłat unijnych do prowadzonych upraw Wnioskodawczyni opłaca podatek od nieruchomości (w kwocie około xx zł rocznie) i zatrzymuje dopłaty unijne (w kwocie około xx zł rocznie).
Ani Wnioskodawczyni, ani jej mąż nie prowadzą obecnie działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych i nie rozliczają się z prowadzenia jakiejkolwiek działalności gospodarczej (Wnioskodawczyni prowadziła działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w latach 1985-2003 lokal gastronomiczny, w innej nieruchomości niż dotyczy niniejszy wniosek. Mąż nie prowadził działalności gospodarczej w przeszłości.). Ani Wnioskodawczyni, ani jej mąż nie jest obecnie zarejestrowany jako tzw. podatnik VAT czynny, a fakt, czy Wnioskodawczyni i jej mąż prowadzą działalność gospodarczą w rozumieniu przepisu art. 15 ust. 2 ustawy o VAT jest przedmiotem do rozstrzygnięcia w ramach niniejszego wniosku o wydanie przepisów prawa podatkowego.
Fragmenty kilku działek gospodarstwa są wynajmowane pod powierzchnie reklamowe, od których w formie zryczałtowanego podatku od przychodów ewidencjonowanych odprowadzany jest podatek dochodowy od osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej według stawki 8,5% od przychodów, które są w wysokości około xx zł rocznie. W żadnym roku kalendarzowym przychody z tego tytułu nie przekroczyły xx zł rocznie.
Na początku okresu wynajmowania fragmentów kilku działek gospodarstwa pod reklamy przychody z tego tytułu były rozliczane według zasad ogólnych w rocznym rozliczeniu podatkowym z podatku dochodowego od osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej. Przychody z wynajmu pod reklamy wtenczas również nie przekraczały kilkudziesięciu tysięcy złotych rocznie.
W całym okresie Wnioskodawczyni, ani jej mąż tj. współwłaściciele łączni opisywanej nieruchomości nie podzielili nieruchomości na mniejsze. Nieruchomość również nie została uzbrojona w media. Pewną formą aktywności podjętej przez Wnioskodawcę i jej męża były wystąpienia o przekwalifikowanie działek tworzących opisywaną nieruchomość na cele nierolnicze. Wnioski o przekwalifikowania działek na cele nierolnicze okazały się nieskuteczne i zakończyło się to bez efektu. Działki tworzące nieruchomość pozostały działkami rolnymi, niezabudowanymi. Ponadto kilka lat temu dokonano zgłoszenia nieruchomości do biura pośrednictwa nieruchomości w celu jej sprzedaży gdyż przed darowaniem gospodarstwa przez mamę Wnioskodawczyni swojej córce była ustna umowa między nimi, aby docelowo sprzedać gospodarstwo i pieniądze podzielić równo na 5 części między obdarowaną i jej czwórką rodzeństwa.
W sumie z biurem nieruchomości Wnioskodawca podpisał osobno kilka umów na poszczególne działki tworzące analizowaną nieruchomość.
Obecnie jedna z działek tworzących analizowaną nieruchomość jest wystawiona na sprzedaż w innym biurze pośrednictwa w obrocie nieruchomościami i jeden z potencjalnych nabywców doprowadził do podpisania przez małżonków S. umowy warunkowej sprzedaży tej działki za kwotę przekraczającą xx złotych netto, co przekracza limit, o którym mowa w art. 113 ust. 1 ustawy o VAT. Wspomniany potencjalny nabywca wystąpił do urzędu o wydanie warunków zabudowy. Pod warunkiem uzyskania decyzji o warunkach zabudowy potencjalny nabywca ma kupić przedmiotową działkę.
W uzupełnieniu Wnioskodawczyni wskazała, że przekazanie gospodarstwa od mamy Wnioskodawczyni (z dnia 6 października 1989) miało od początku cel ułatwienia docelowej sprawy spadkowej i rozporządzenie otrzymaną nieruchomością poprzez jej sprzedaż i podzielenie otrzymanych środków w formie darowizny pomiędzy rodzeństwem według ustnych ustaleń z mamą Wnioskodawczyni. Przez pierwsze kilkanaście lat od przekazania gospodarstwa (do końca około 2002 roku) faktycznie rozporządzała gospodarstwem mama Wnioskodawczyni na podstawie stosownego pełnomocnictwa. Wszelka działalność Wnioskodawczyni związana z otrzymaną nieruchomością polegała na rozporządzaniu nią, nigdy nie prowadziła działalności rolniczej na tej nieruchomości (została wydana do gospodarowania okolicznemu rolnikowi, bez przychodu dla Wnioskodawczyni z tego tytułu), zaś dochody z kilku reklam pojawiły się, gdyż sami reklamodawcy zgłosili się z chęcią postawienia nośników i reklamy swoich działalności. Jak Wnioskodawczyni szczegółowo opisała we wniosku, przychody z tego tytułu były niewielkie.
W zapytaniu Wnioskodawczyni chodzi o odpowiedź Urzędu na jeden stan faktyczny dotyczący działki nr xx, gdyż jej dotyczy umowa z biurem nieruchomości.
Na pytanie Organu: Proszę podać datę transakcji
Wnioskodawczyni odpowiedziała: We wniosku opisuję zdarzenie przyszłe, data jest nieznana. Data sprzedaży działki x jest uwarunkowana uzyskaniem przez potencjalnego inwestora warunków zabudowy.
Wnioskodawczyni nie jest i nie była rolnikiem ryczałtowym korzystającym ze zwolnienia, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 3 ustawy o VAT.
Wniosek dotyczy konsekwencji podatkowych z tytułu sprzedaży jednej działki nr x, która została zgłoszona do biura nieruchomości i odnośnie której została zawarta warunkowa umowa sprzedaży.
Działka ta jest częścią przekazanego Wnioskodawczyni gospodarstwa rolnego dnia 6 października 1989 r. przez mamę Wnioskodawczyni. Ani Wnioskodawczyni, ani mama Wnioskodawczyni od czasu przekazania gospodarstwa nie prowadziły już go. Do końca 2002 roku znajomy rolnik prowadził to gospodarstwo na podstawie umowy ustnej (nie płacił przy tym za ten najem, zaś Wnioskodawczyni uiszczała podatek od nieruchomości za całe gospodarstwo). Mamie Wnioskodawczyni zależało, żeby pole nie stało ugorem, a wśród sąsiednich rolników nie było chętnych do jego uprawy. Jak opisano w przedstawionym wniosku, na terenie gospodarstwa kilku zainteresowanych reklamodawców postawiło swoje reklamy, jednak moje przychody z tego tytułu były niskie jak wskazano we wniosku. Od 1 stycznia 2003 r. do dnia dzisiejszego gospodarstwo (łącznie z tą działką x) jest wydzierżawione rolnikowi na podstawie pisemnej umowy jak opisano w przedstawionym wniosku. Oprócz ww. czynności na terenie całego gospodarstwa i omawianej działki x Wnioskodawczyni nigdy nie prowadziła działalności gospodarczej (jak Wnioskodawczyni wskazała we wniosku, prowadziła w innej nieruchomości lokal gastronomiczny do roku 2004).
W roku 2011 Wnioskodawczyni wystąpiła z wnioskiem do Urzędu Miasta o przekwalifikowanie działki x na działkę budowlaną, aby w przyszłości można działkę sprzedać na cele nierolnicze i mieć większe możliwości jej sprzedaży. Przeznaczenie działki nie zostało zmienione przez Urząd Miasta, gdyż do chwili obecnej nie ma dla tego terenu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego.
Działka x jest częścią gospodarstwa rolnego i była wykorzystywana na cele rolnicze pod uprawę pszenicy, owsa, kukurydzy, jęczmienia (jak opisano w punkcie 4 powyżej). Na działce x stały do tej pory 3 spośród wspomnianych we wniosku reklam.
Działka x jak i całe gospodarstwo od chwili przekazania Wnioskodawczyni przez mamę tj. od 6 października 1989 r. była wydzierżawiona przez indywidualnego rolnika (od roku 2003 jest to Pan K. S.), który wykorzystuje je pod uprawę rolną według zasad jak opisano w punkcie 4 powyżej.
Działka nie była przez Wnioskodawczynię i nie jest wykorzystywana do czynności opodatkowanych podatkiem VAT, czynności zwolnionych z opodatkowania podatkiem VAT ani czynności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem VAT. Jak opisano we wniosku, w niewielkim stopniu Wnioskodawczyni czerpała przychody z kilku reklam, ale opodatkowała je stosownym podatkiem dochodowym, a przychody były znacznie poniżej określonego progu zwolnienia podmiotowego.
Trudno Wnioskodawczyni odpowiedzieć czy w roku 1989 był miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego gminy, ale ustalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego miasta utraciły moc z dniem 1 stycznia 2004 r. (tak było chyba w całej Polsce) i do dnia dzisiejszego nie ma planu zagospodarowania na obszarze położenia tej działki i jest ona ciągle działką rolną, dlatego inwestor jako warunek zakupu działki x stawia uzyskanie warunków zabudowy. Działka x w momencie nabycia i do dzisiaj stanowi grunt rolny.
Dla działki x od momentu jej nabycia do dnia dzisiejszego nie była wydana decyzja o warunkach zabudowy.
W odpowiedzi na pytanie Organu nr 12: Czy w odniesieniu do działki Wnioskodawczyni poczyniła jakiekolwiek działania dotyczące zwiększenia wartości nieruchomości, uatrakcyjnienia nieruchomości (np. wydzielenie, podział, budowa drogi, itp.), jeśli tak to jakie, kiedy i w jakim celu?
Wnioskodawczyni odpowiedziała, że w odniesieniu do działki x nie poczyniła żadnych wymienionych w tym pytaniu działań.
W stosunku do działki x w roku 2011 Wnioskodawczyni wystąpiła z wnioskiem do Urzędu Miasta o przekwalifikowanie jej na działkę budowlaną, aby w przyszłości mieć większe możliwości jej sprzedaży. Przeznaczenie działki nie zostało zmienione przez Urząd Miasta, gdyż do chwili obecnej nie ma dla tego terenu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego.
Wnioskodawczyni nie podejmowała żadnych działań marketingowych w celu znalezienia nabywcy na działkę x. Działka x była i jest zgłoszona w biurze pośrednictwa nieruchomości, które ma szukać inwestora do jej kupna, Wnioskodawczyni nie ponosi żadnych kosztów z tego tytułu. Biuro nieruchomości znalazło potencjalnego inwestora, który jest zainteresowany zakupem tylko pod warunkiem uzyskania warunków zabudowy, które go interesują. Wnioskodawczyni nie zajmuje się tym, ponieważ nie ma takich kompetencji zawodowych, potencjalny inwestor samodzielnie stara się o uzyskanie warunków zabudowy (potencjalny inwestor nie musi być właścicielem, by starać się o uzyskanie warunków zabudowy).
Z wiedzy Wnioskodawczyni obecnie Urząd Miasta nie prowadzi w rejonie położenia działki x konkretnych działań dla opracowania planu zagospodarowania przestrzennego. W momencie sprzedaży działki x muszą być wydane warunki zabudowy, gdyż taki jest warunek inwestora, a więc bez tych warunków zabudowy nie będzie transakcji sprzedaży.
W momencie sprzedaży działki musi być wydana decyzja o warunkach zabudowy, gdyż jest to warunek kupna tej działki przez inwestora. Inwestor stara się o wydanie warunków zabudowy na .
Działka x, która ma być sprzedana od chwili nabycia, tj. 6 października 1989 r. od mamy Wnioskodawczyni nie była dzielona i z tej działki nie została wydzielona i sprzedana żadna część. Zostały sprzedane działki które wchodziły w skład gospodarstwa przekazanego Wnioskodawczyni w 1989 r. Działki zostały sprzedane przez mamę Wnioskodawczyni, która miała pełnomocnictwo Wnioskodawczyni do tych czynności z dnia 8 czerwca 1990 r.
Mama Wnioskodawczyni w latach 1990 do 1997 sprzedała 8 działek. Wnioskodawczyni sprzedała 3 działki w latach 1996 do 2007.
Wszystkie działki były niezabudowane i wchodziły w skład gospodarstwa przekazanego Wnioskodawczyni w 1989 r.
Przed sprzedażą wszystkie działki były wykorzystywane na cele rolnicze uprawa zbóż, ziemniaków, kukurydzy i łąki.
Z tytułu sprzedaży tych działek nie było obowiązku odprowadzenia podatku VAT, VAT-7 ani zgłoszeń rejestracyjnych VAT-R gdyż był to osobisty majątek Wnioskodawczyni uzyskany przez przekazanie od mamy Wnioskodawczyni w 1989 r.
Działki były sprzedane dla poprawy sytuacji finansowych mamy Wnioskodawczyni i Wnioskodawczyni.
W negocjacjach przed podpisaniem warunkowej sprzedaży działki x potencjalny nabywca dał warunek jej kupna, aby w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego działka miała przeznaczenie na cele inne niż rolne lub leśne. Ponieważ nie ma określonego terminu, kiedy Urząd Miasta uchwali plan zagospodarowania na obszarze obejmującym działkę x inwestor wystąpił o wydanie warunków zabudowy, a do tego nie potrzebuje pełnomocnictwa Wnioskodawczyni.
Nabywca został wskazany przez biuro pośrednictwa nieruchomości, do którego Wnioskodawczyni zgłosiła działkę do sprzedaży.
Warunki umowy warunkowej sprzedaży działki x zobowiązują Wnioskodawczynię do jej sprzedaży, jeżeli Urząd Miasta uchwali plan zagospodarowania na obszarze obejmującym tę działkę i w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego działka będzie miała przeznaczenie na cele inne niż rolne lub leśne. Ponieważ jednak nie ma określonego terminu, kiedy Urząd Miasta uchwali plan zagospodarowania, inwestor wybrał teoretycznie szybszą drogę postępowania i postanowił uzyskać warunki zabudowy, które pozwolą mu kupić tę działkę.
Według Wnioskodawczyni transakcja sprzedaży tej jednej działki nie powinna być obciążona podatkiem VAT, gdyż ta działka oraz już sprzedane ostatnia 12 lat temu były pozyskane przez przekazanie całego gospodarstwa przez mamę Wnioskodawczyni w 1989 r. a nie np. kupione z myślą aby je kiedyś sprzedać z zyskiem.
Gospodarstwo było przekazane tylko Wnioskodawczyni (z pominięciem rodzeństwa), bo kiedyś były przepisy zakazujące dzielenia gospodarstw. Docelowo przychody ze sprzedaży działki x Wnioskodawczyni przekaże w ustalonej proporcji swoim 3 siostrom i bratu, gdyż taka jest ustna umowa w rodzinie. Aby jednak nie było żadnych wątpliwości co do podatku VAT, Wnioskodawczyni wystąpiła o interpretację przepisów w tym zakresie, bo od tego zależy jaka będzie kwota do podziału po sprzedaży działki x.
W związku z powyższym zadano następujące pytania
(pytanie nr 3, które we wniosku zostało oznaczone jako nr 4 zostało ostatecznie sformułowane w piśmie z 10 września 2019 r.):
- Wnioskodawczyni ma wątpliwość czy w opisanym przypadku, dokonując sprzedaży wraz z mężem opisywanej nieruchomości stanowiącej część darowanej nieruchomości dokona tej czynności w charakterze podatnika podatku od towarów i usług?
- Czy Wnioskodawczyni jest obowiązana dokonać rejestracji, jako podatnik VAT czynny, aby opodatkować tę transakcję, gdyż wartość transakcji przekracza 200 tys. zł?
- Biorąc pod uwagę, że Wnioskodawczyni ma ustawową wspólnotę majątkową z mężem, to czy w związku z opisywaną planowaną przyszłą transakcją (sprzedażą działki x, która ma mieć miejsce po otrzymaniu decyzji o warunkach zabudowy), Wnioskodawczyni ma wystawić fakturę, o której mowa w art. 106b ustawy o VAT ze stawką 23% na połowę ceny sprzedaży opisywanej sprzedawanej działki x? (pytanie oznaczone we wniosku jako nr 4)
Stanowisko Wnioskodawczyni:
- Wnioskodawczyni stoi na stanowisku, że z tytułu transakcji sprzedaży opisywanej nieruchomości stanowiącej część darowanej nieruchomości, stanowiącej współwłasność małżeńską, nie będzie działał w charakterze podatnika podatku od towarów i usług, prowadzącego działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy. Zatem planowana sprzedaż przedmiotowej działki, będącej we współwłasności małżeńskiej, nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług
- Wnioskodawczyni twierdzi, że nie ma obowiązku do zarejestrowania się, jako podatnik podatku od towarów i usług.
- Zdaniem Wnioskodawcy nie może ona wystawić faktury ze stawką 23%, ponieważ nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług w związku z dokonaniem przedmiotowej planowanej przyszłej czynności w postaci sprzedaży nieruchomości zaprezentowanej w opisie zdarzenia przyszłego i wystawienie faktury nie jest możliwe w żadnej z konfiguracji będących przedmiotem zapytania. (stanowisko oznaczone we wniosku jako nr 4).
Uzasadnienie:
ad. 1
W świetle art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
Działalność gospodarcza na mocy art. 15 ust. 2 ustawy obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Określony w ustawie zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wskazuje, że do tego, aby faktycznie zaistniało opodatkowanie danej czynności, konieczne jest, aby czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał, jako podatnik. Definicja działalności gospodarczej zawarta w ustawie, ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem podatnik tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym. Ponadto, działalność gospodarczą stanowi wykorzystywanie towarów w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Przez ciągłe wykorzystywanie składników majątku należy rozumieć takie wykorzystywanie majątku, które charakteryzuje się powtarzalnością lub długim okresem trwania. Zatem czerpanie dochodów ze składnika majątku wskazuje na prowadzenie działalności gospodarczej.
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1, opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
Przepisy art. 7 ust. 1 i art. 8 ust. 1 ustawy, definiują pojęcie dostawy towarów i świadczenia usług za wynagrodzeniem.
W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).
W świetle art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ().
Według art. 2 pkt 6 ustawy przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.
Zatem, grunt (działka) spełnia definicję towaru wynikającą z powyższego przepisu, a jej sprzedaż jest traktowana, jako czynność odpłatnej dostawy towarów na terytorium kraju.
Stosownie do art. 31 § 1 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2017 r., poz. 682, z późn. zm.), z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez obojga małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.
Zatem, istotą wspólności majątkowej małżeńskiej, zarówno ustawowej, jak i umownej, jest to, że każdy z małżonków jest współwłaścicielem poszczególnych składników majątku wspólnego (dorobkowego) na zasadach współwłasności łącznej.
W myśl art. 36 § 1 oraz § 2 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, oboje małżonkowie są obowiązani współdziałać w zarządzie majątkiem wspólnym, w szczególności udzielać sobie wzajemnie informacji o stanie majątku wspólnego, o wykonywaniu zarządu majątkiem wspólnym i o zobowiązaniach obciążających majątek wspólny. Każdy z małżonków może samodzielnie zarządzać majątkiem wspólnym, chyba że przepisy poniższe stanowią inaczej. Wykonywanie zarządu obejmuje czynności, które dotyczą przedmiotów majątkowych należących do majątku wspólnego, w tym czynności zmierzające do zachowania tego majątku.
Zgodnie z art. 37 § 1 pkt 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, zgoda drugiego małżonka jest potrzebna m.in. do dokonania czynności prawnej prowadzącej do zbycia, obciążenia, odpłatnego nabycia nieruchomości lub użytkowania wieczystego, jak również prowadzącej do oddania nieruchomości do używania lub pobierania z niej pożytków.
Z uwagi na powyższe regulacje prawne w akcie notarialnym dokumentującym tego rodzaju nabycie nieruchomości wymieniani są oboje małżonkowie, jeżeli istnieje między nimi ustawowa wspólność majątkowa. Wspólność wynikająca ze stosunku małżeństwa jest współwłasnością łączną uprawniającą do współposiadania rzeczy wchodzących w skład majątku wspólnego, a w czasie jej trwania żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego. Na mocy zapisu zawartego w art. 43 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym.
Analizując stan faktyczny w kontekście powyższych przepisów należy stwierdzić, że dostawa towarów podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana będzie przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy, mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy.
Kwestia, czy sprzedaż działek jest sprzedażą majątku osobistego, czy też stanowi sprzedaż realizowaną przez podatnika prowadzącego w tym zakresie działalność gospodarczą, była przedmiotem orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 15 września 2011 r. w sprawach połączonych Jarosław Słaby przeciwko Ministrowi Finansów (C-180/10) oraz Emilian Kuć i Halina Jeziorska-Kuć przeciwko Dyrektorowi Izby Skarbowej w Warszawie (C-181/10). TSUE w sprawach C-180/10 i C-181/10 orzekł, że czynności związane ze zwykłym wykonywaniem prawa własności nie mogą same z siebie być uznawane za prowadzenie działalności gospodarczej.
Sama liczba i zakres transakcji sprzedaży nie mogą stanowić kryterium rozróżnienia między czynnościami dokonywanymi prywatnie, które znajdują się poza zakresem zastosowania Dyrektywy, a czynnościami stanowiącymi działalność gospodarczą. Podobnie zdaniem Trybunału - okoliczność, że przed sprzedażą zainteresowany dokonał podziału gruntu na działki w celu osiągnięcia wyższej ceny łącznej. Całość powyższych elementów może bowiem odnosić się do zarządzania majątkiem prywatnym zainteresowanego.
W powołanym wyżej orzeczeniu TSUE wskazał, że inaczej jest w wypadku, gdy zainteresowany podejmuje aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 9 ust 1 akapit drugi Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L z 11.12.2006, str. 1, z późn. zm.). Zatem za podatnika należy uznać osobę, która w celu dokonania sprzedaży gruntów angażuje podobne środki wykazując aktywność w przedmiocie zbycia nieruchomości porównywalną do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem, tj. działania wykraczające poza zakres zwykłego zarządu majątkiem prywatnym. Chodzi tu przykładowo o nabycie terenu przeznaczonego pod zabudowę, jego uzbrojenie, wydzielenie dróg wewnętrznych, działania marketingowe podjęte w celu sprzedaży działek wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia, uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy terenu, czy wystąpienie o opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego dla sprzedawanego obszaru, prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług deweloperskich lub innych tego rodzaju usług o zbliżonym charakterze. Przy czym na tego rodzaju aktywność handlową wskazywać musi ciąg powyżej przykładowo przytoczonych okoliczności, a nie stwierdzenie jedynie faktu wystąpienia pojedynczych z nich.
Zatem w kwestii opodatkowania dostawy gruntów istotne jest to, czy zbywca w celu dokonania jego sprzedaży, podjął aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, co skutkuje koniecznością uznania go za podmiot prowadzący działalność gospodarczą w rozumieniu tego przepisu, a więc za podatnika podatku od towarów i usług, czy też sprzedaż nastąpiła w ramach zarządu majątkiem prywatnym.
Dla uznania danego majątku za prywatny istotny jest sposób jego wykorzystania i charakter działań podejmowanych w odniesieniu do niego w całym okresie posiadania przez dany podmiot. Aby majątek uznać za prywatny musi być on w całym okresie posiadania wykorzystywany wyłącznie do celów prywatnych. Potwierdził to Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w orzeczeniu w sprawie C-291/92 (...), które dotyczyło kwestii opodatkowania sprzedaży przez osobę, będącą podatnikiem podatku od wartości dodanej, części majątku niewykorzystywanej do prowadzonej działalności gospodarczej, a służącej jej wyłącznie do celów prywatnych. Majątek prywatny to zatem taka część majątku danej osoby fizycznej, która nie jest przez nią przeznaczona ani wykorzystywana dla potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej. Ze wskazanego orzeczenia wynika zatem, że podatnik musi w całym okresie posiadania danej nieruchomości wykazywać zamiar wykorzystywania części nieruchomości w ramach majątku osobistego. Przykładem takiego wykorzystania nieruchomości mogłoby być np. wybudowanie domu dla zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych. Potwierdzone to zostało również w wyroku TSUE z dnia 21 kwietnia 2005 r., sygn. akt C-25/03 .... HE, który stwierdził, że majątek prywatny to mienie wykorzystywane dla zaspokojenia potrzeb własnych.
Należy stwierdzić, że uznanie, czy dany podmiot w odniesieniu do konkretnej czynności działa jako podatnik podatku od towarów i usług wymaga oceny każdorazowo odnoszącej się do okoliczności faktycznych danej sprawy.
W ocenie Wnioskodawczyni i jej męża w przedmiotowej sprawie nie wystąpi ciąg zdarzeń, które jednoznacznie przesądzą, że sprzedaż przez Wnioskodawcę i jej męża niezabudowanych działek wypełni przesłanki działalności gospodarczej.
Jak bowiem wynika z opisu sprawy, Wnioskodawczyni wraz z mężem od 1989 r. są właścicielami omawianej nieruchomości. Jedna z działek została przekazana bratu Wnioskodawcy w roku 2000 w formie aktu notarialnego w ramach darowizny, kilka działek została sprzedanych przed rokiem 2006 przez matkę na mocy pełnomocnictwa udzielonego jej przez Wnioskodawcę, a jedna działka o pow. 0,0762 ha została sprzedana przez M. i H. S. w roku 2007. Działki, które stanowią obecnie przedmiotową nieruchomość nie były i nie są wykorzystywane do prowadzonej przez Zainteresowanego działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych. Wnioskodawca czerpał z niej pożytki w postaci wynajmu na cele reklamowe części powierzchni i dzierżawy na rzecz rolnika, który tę nieruchomość rolną uprawia, jednak Wnioskodawca nie dokonywał czynności w charakterze podatnika, który to jest zdefiniowany w art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy o VAT. Wnioskodawca nie ponosił żadnych nakładów inwestycyjnych na tę nieruchomość. Nie były i nie będą ponoszone koszty w celu przygotowania przedmiotowych działek do sprzedaży tj. np. w celu jej podzielenia lub uzbrojenia.
W świetle powyższego Wnioskodawcy nie będzie można przypisać aktywności porównywalnej do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie obrotem nieruchomościami. Ponadto, należy stwierdzić, że sprzedaż przedmiotowych działek, będących we współwłasności małżeńskiej, nie będzie miała miejsca w ramach prowadzonej działalności gospodarczej przez Wnioskodawcę. Wskazuje na to całokształt czynności, które wskazują że podejmuje działania typowe dla profesjonalisty (jak np. działania marketingowe, aktywne poszukiwanie nabywcy (wykraczające poza zwykłe poszukiwanie typowe dla sprzedawcy majątku prywatnego)), czy działanie w celu przekwalifikowania działki na budowlaną prowadzone w sposób typowy dla przedsiębiorcy.
Mając na uwadze powołane wyżej przepisy prawa oraz przedstawiony opis sprawy Wnioskodawca uważa, że w związku z planowaną sprzedażą działek, będących we współwłasności małżeńskiej, nie będzie działać w charakterze podatnika podatku od towarów i usług, a czynność ta nie będzie nosić znamion działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. W przedmiotowej sprawie bowiem całokształt okoliczności i ich zakres, wskazuje, że jest to działanie należące do zakresu zwykłego zarządu majątkiem prywatnym. Tym samym sprzedaż przez Wnioskodawcę przedmiotowej nieruchomości będącej we współwłasności małżeńskiej, o której mowa we wniosku, będzie stanowić zwykłe wykonywanie prawa własności, a Wnioskodawca wraz z mężem zbywając przedmiotową nieruchomość, stanowiącą majątek prywatny współmałżonków będzie korzystał z przysługującego Wnioskodawcy prawa do rozporządzania własnym majątkiem.
Reasumując Wnioskodawca stoi na stanowisku, że z tytułu transakcji sprzedaży nieruchomości, stanowiącej współwłasność małżeńską, nie będzie działał w charakterze podatnika podatku od towarów i usług, prowadzącego działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy. Zatem planowana sprzedaż przedmiotowej nieruchomości, będącej we współwłasności małżeńskiej, nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Ad. 2
W odpowiedzi na pytanie 2 Wnioskodawczyni twierdzi, że nie będzie zobowiązana do zarejestrowania się jako podatnik od towarów i usług w trybie, o którym mowa w art. 96 ustawy o VAT. Mimo że, transakcja przekracza wartość 200 tys. zł uprawniającą do zwolnienia z podatku od towarów i usług na mocy art. 113 ust. 1, to w związku z faktem, że Wnioskodawca nie działa w tej transakcji w charakterze podatnika VAT, o którym mowa w art. 15 ustawy nie ma obowiązku rejestracji w związku z tą czynnością w podatku VAT jako tzw. podatnik VAT czynny. Wnioskodawca nie ma też (z tego samego powodu) obowiązku zarejestrować się z mężem wspólnie jako podatnik VAT czynny, ani na marginesie nie ma tego obowiązku małżonek. W tym wniosku o interpretację Wnioskodawca wnosi tylko o odpowiedź dotyczącą Wnioskodawcy.
ad. 3
W odpowiedzi na pytanie 4 Wnioskodawczyni stoi na stanowisku, że nie może wystawić faktury zgodnie z art. 106b ustawy o VAT ze stawką 23%, o której mowa w art. 41 ustawy o VAT, ponieważ nie jest podatnikiem podatku VAT, o którym mowa w art. 15 ustawy o VAT w związku z dokonaniem przedmiotowej planowanej przyszłej czynności w postaci sprzedaży przedmiotowej działki zaprezentowanej w opisie zdarzenia przyszłego. Uważa tak, mimo faktu, że działka po otrzymaniu decyzji o warunkach zabudowy będzie mieć najprawdopodobniej status działki niezabudowanej przeznaczonej pod zabudowę. Konieczne jest bowiem, aby czynność była dokonywana przez podmiot występujący w charakterze podatnika, który nie jest zwolniony z VAT, aby sprzedaż nieruchomości niezabudowanej przeznaczonej pod zabudowę była opodatkowana VAT wg stawki podstawowej wynoszącej obecnie 23%. Takiego charakteru podatnika nie można według Wnioskodawcy przypisać również obu małżonkom działającym wspólnie (tj. Wnioskodawcy i jej mężowi), ani każdemu z nich z osobna. W związku z powyższym nie będzie możliwe wystawienie faktury VAT w żadnej konfiguracji, o które pyta Wnioskodawca w pytaniu nr 4. W tym wniosku o interpretację Wnioskodawca wnosi tylko o odpowiedź dotyczącą Wnioskodawcy. Odpowiedź ta byłaby nota bene według Wnioskodawcy identyczna, gdyby Wnioskodawcą był małżonek Wnioskodawcy, jednak Wnioskodawca rozumie, że pytanie o małżonka może zostać pozostawione bez odpowiedzi, jako będące poza zakresem niniejszego wniosku.
W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest nieprawidłowe.
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2018 r., poz. 2174, ze zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).
Przez towary należy rozumieć rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii, o czym stanowi art. 2 pkt 6 ustawy.
Nieruchomościami są części powierzchni ziemskiej stanowiące odrębny przedmiot własności (grunty), jak również budynki trwale z gruntem związane lub części takich budynków, jeżeli na mocy przepisów szczególnych stanowią odrębny od gruntu przedmiot własności (art. 46 § 1 Kodeksu cywilnego).
W oparciu o definicję zawartą w art. 2 pkt 6 ustawy, zbycie nieruchomości gruntowych (działek), traktowane jest jako czynność odpłatnej dostawy towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy.
Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ().
Wskazać należy, że nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów, w rozumieniu art. 7 ustawy, bądź świadczenie usług zdefiniowane w art. 8 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ponieważ aby dana czynność podlegała opodatkowaniu tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.
Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
Na gruncie podatku od towarów i usług działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych art. 15 ust. 2 ustawy.
Definicja działalności gospodarczej zawarta w ustawie ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem podatnik tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym. Przy czym, w świetle przytoczonych wyżej przepisów status podatnika podatku od towarów i usług wynika z okoliczności dokonania czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem.
Dla ustalenia, czy osoba dokonująca transakcji sprzedaży nieruchomości jest podatnikiem podatku VAT istotne jest stwierdzenie, że prowadzi ona działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy.
Zatem, kiedy osoba fizyczna dokonuje sprzedaży swojego majątku osobistego, a czynność ta wykonywana jest okazjonalnie i nie zmierza do nadania jej stałego charakteru, nie oznacza to prowadzenia działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy. Nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług ten, kto jako osoba fizyczna dokonuje okazjonalnych transakcji, za które nie jest przewidziana ściśle regularna zapłata oraz nie prowadzi zorganizowanej czy zarejestrowanej działalności gospodarczej. Dokonywanie określonych czynności incydentalnie, poza sferą prowadzonej działalności gospodarczej, nie pozwala na uznanie danego podmiotu za podatnika w zakresie tych czynności.
Jednocześnie wykorzystywanie składników majątku, tj. takie wykorzystywanie majątku, które charakteryzuje się powtarzalnością lub długim okresem trwania, które polega na czerpaniu dochodów ze składnika majątku wskazuje na prowadzenie działalności gospodarczej. Należy stwierdzić, że każdy, kto dokonuje czynności, które zmierzają do wykorzystania nieruchomości dla celów działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy powinien być uznany za podatnika podatku od towarów i usług.
W konsekwencji, wykorzystywanie majątku należącego do danej osoby stanowi również działalność gospodarczą jeżeli jest dokonywane w sposób ciągły dla celów zarobkowych. Podstawowym kryterium dla opodatkowania sprzedaży nieruchomości jest ustalenie, czy działanie to można uznać za wykorzystywanie majątku w sposób ciągły do celów zarobkowych, czy majątek nabyty został i faktycznie wykorzystany na potrzeby własne, czy też z przeznaczeniem do działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ustawy.
Należy także zauważyć, że z orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 15 września 2011 r. w sprawach połączonych J. S. przeciwko Ministrowi Finansów (C-180/10) oraz E. K. i H. J.-K. przeciwko Dyrektorowi Izby Skarbowej w Warszawie (C-181/10) wynika, że czynności związane ze zwykłym wykonywaniem prawa własności nie mogą same z siebie być uznawane za prowadzenie działalności gospodarczej. Sama liczba i zakres transakcji sprzedaży nie mogą stanowić kryterium rozróżnienia między czynnościami dokonywanymi prywatnie, które znajdują się poza zakresem zastosowania dyrektywy, a czynnościami stanowiącymi działalności gospodarczą. Inaczej jest natomiast wyjaśnił Trybunał w przypadku gdy zainteresowany podejmuje aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit drugi Dyrektywy.
W tym miejscu należy zaznaczyć, że pojęcie majątku prywatnego nie występuje na gruncie analizowanych przepisów ustawy, jednakże wynika z wykładni art. 15 ust. 2 ustawy, w której zasadnym jest odwołanie się do treści orzeczenia TSUE w sprawie C-291/92 (Finanzamt Uelzen v. Dieter Armbrecht), które dotyczyło kwestii opodatkowania sprzedaży przez osobę będącą podatnikiem podatku od wartości dodanej, części majątku niewykorzystywanej do prowadzonej działalności gospodarczej, a służącej jej do celów prywatnych. Majątek prywatny to zatem taka część majątku danej osoby fizycznej, która nie jest przez nią przeznaczona ani wykorzystywana dla potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej. Ze wskazanego orzeczenia wynika zatem, że podatnik musi w całym okresie posiadania danej nieruchomości wykazywać zamiar wykorzystywania części nieruchomości w ramach majątku osobistego. Przykładem takiego wykorzystania nieruchomości mogłoby być np. wybudowanie domu dla zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych. Potwierdzone to zostało również w wyroku TSUE z dnia 21 kwietnia 2005 r., sygn. akt C-25/03 Finanzamt Bergisch Gladbach v. HE, który stwierdził, że majątek prywatny to mienie wykorzystywane dla zaspokojenia potrzeb własnych.
Rozpatrując kwestię opodatkowania sprzedaży nieruchomości, należy wskazać, że jak wynika z przywołanych wyżej przepisów dostawa towarów (w tym nieruchomości) będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w sytuacji, gdy działaniom podmiotu dokonującego tej dostawy można przypisać znamiona prowadzenia działalności gospodarczej, co w efekcie przesądza o uzyskaniu przez niego statusu podatnika. Warto w tym miejscu zaznaczyć, że powyższe może mieć miejsce również w odniesieniu do czynności dokonanej jednorazowo. Nie ma bowiem znaczenia częstotliwość jej wykonywania, lecz zamiar z jakim została zrealizowana i okoliczności w jakich ją wykonano. Dla uznania danej transakcji za podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług konieczne jest podjęcie przez sprzedającego dodatkowych działań oznaczających aktywne i stałe zaangażowanie w planowane transakcje przez np. podniesienie wartości działek wskutek poniesienia dodatkowych nakładów inwestycyjnych, czy też poniesienie wydatków, których celem jest zachęcenie potencjalnych nabywców do zakupu tych nieruchomości.
Problematyka współwłasności została uregulowana w art. 195-221 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2019 r., poz. 11455). Ze współwłasnością mamy do czynienia wtedy, gdy własność tej samej rzeczy przysługuje niepodzielnie kilku osobom (art. 195 Kodeksu cywilnego). W przypadku współwłasności nieruchomości określonej w częściach ułamkowych, każdy ze współwłaścicieli ma określony ułamkiem udział w nieruchomości.
Podkreślić należy, że współwłaściciel ma względem swego udziału pozycję wyłącznego właściciela. Ze względu na charakter udziału, każdy ze współwłaścicieli może rozporządzać swoim udziałem bez zgody pozostałych współwłaścicieli (art. 198 ustawy Kodeks cywilny). Rozporządzanie udziałem polega na tym, że współwłaściciel może zbyć swój udział.
Należy w tym miejscu zauważyć, że kwestie stosunków majątkowych pomiędzy małżonkami reguluje ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks Rodzinny i Opiekuńczy (Dz. U. z 2017 r., poz. 682 z późn. zm.).
Stosownie do art. 31 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez obojga małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.
Zatem, istotą wspólności majątkowej małżeńskiej, zarówno ustawowej, jak i umownej, jest to, że każdy z małżonków jest współwłaścicielem poszczególnych składników majątku wspólnego (dorobkowego) na zasadach współwłasności łącznej (bezudziałowej).
W świetle art. 35 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, w czasie trwania wspólności ustawowej żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego. Nie może również rozporządzać ani zobowiązywać się do rozporządzania udziałem, który w razie ustania wspólności przypadnie mu w majątku wspólnym lub w poszczególnych przedmiotach należących do tego majątku.
W myśl art. 36 § 1 oraz § 2 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, oboje małżonkowie są obowiązani współdziałać w zarządzie majątkiem wspólnym, w szczególności udzielać sobie wzajemnie informacji o stanie majątku wspólnego, o wykonywaniu zarządu majątkiem wspólnym i o zobowiązaniach obciążających majątek wspólny. Każdy z małżonków może samodzielnie zarządzać majątkiem wspólnym, chyba że przepisy poniższe stanowią inaczej. Wykonywanie zarządu obejmuje czynności, które dotyczą przedmiotów majątkowych należących do majątku wspólnego, w tym czynności zmierzające do zachowania tego majątku.
Zgodnie z art. 37 § 1 pkt 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, zgoda drugiego małżonka jest potrzebna m.in. do dokonania czynności prawnej prowadzącej do zbycia, obciążenia, odpłatnego nabycia nieruchomości lub użytkowania wieczystego, jak również prowadzącej do oddania nieruchomości do używania lub pobierania z niej pożytków.
Z uwagi na powyższe regulacje prawne w akcie notarialnym dokumentującym tego rodzaju nabycie nieruchomości wymieniani są oboje małżonkowie, jeżeli istnieje między nimi ustawowa wspólność majątkowa. Wspólność wynikająca ze stosunku małżeństwa jest współwłasnością łączną uprawniającą do współposiadania rzeczy wchodzących w skład majątku wspólnego, a w czasie jej trwania żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego. Na mocy zapisu zawartego w art. 43 § 1 cyt. Kodeksu oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym.
Z przedstawionego opisu zdarzenia przyszłego wynika, że Wnioskodawczyni nie jest obecnie zarejestrowana jako podatnik VAT czynny. Wnioskodawczyni prowadziła lokal gastronomiczny do roku 2004. W 1989 r. mocą aktu notarialnego, mama Wnioskodawczyni przekazała swojej córce gospodarstwo rolne wraz z przynależnymi zabudowaniami. W roku 2000 Wnioskodawczyni podarowała bratu zabudowania gospodarcze wraz z domem mieszkalnym tj. część wspomnianego gospodarstwa rolnego. W ciągu kilku lat mama Wnioskodawczyni sprzedała z tego gospodarstwa rolnego kilka działek (działo się to przed rokiem 2006), na mocy pełnomocnictwa od Wnioskodawczyni. Mama Wnioskodawczyni w latach 1990 do 1997 sprzedała 8 działek. A Wnioskodawczyni sprzedała 3 działki w latach 1996 do 2007. Działki były sprzedane dla poprawy sytuacji finansowych mamy Wnioskodawczyni i Wnioskodawczyni.
Wszystkie działki były niezabudowane i wchodziły w skład gospodarstwa przekazanego Wnioskodawczyni w 1989 r. Przed sprzedażą wszystkie działki były wykorzystywane na cele rolnicze uprawa zbóż, ziemniaków, kukurydzy i łąki. Do końca 2002 r. znajomy rolnik prowadził to gospodarstwo na podstawie umowy ustnej (nie płacił przy tym za ten najem, zaś Wnioskodawczyni uiszczała podatek od nieruchomości za całe gospodarstwo). Obecnie małżeństwu S. pozostała na własność nieruchomość składająca się z 7 działek, bez zabudowań, która jest wydzierżawiana od 2003 r. rolnikowi, który je uprawia. Warunki dzierżawy są równe w praktyce ekwiwalentowi dopłat unijnych do prowadzonych upraw Wnioskodawca opłaca podatek od nieruchomości (w kwocie około xx zł rocznie) i zatrzymuje dopłaty unijne (w kwocie około xx zł rocznie).
Fragmenty kilku działek gospodarstwa są wynajmowane pod powierzchnie reklamowe, od których w formie zryczałtowanego podatku od przychodów ewidencjonowanych odprowadzany jest podatek dochodowy od osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej według stawki 8,5% od przychodów, które są w wysokości około xx. zł rocznie. W żadnym roku kalendarzowym przychody z tego tytułu nie przekroczyły xx tys. zł rocznie.
W całym okresie Wnioskodawczyni, ani jej mąż tj. współwłaściciele łączni opisywanej nieruchomości nie podzielili nieruchomości na mniejsze. Nieruchomość również nie została uzbrojona w media. Pewną formą aktywności podjętej przez Wnioskodawcę i jej męża były wystąpienia o przekwalifikowanie działek tworzących opisywaną nieruchomość na cele nierolnicze. Wnioski o przekwalifikowania działek na cele nierolnicze okazały się nieskuteczne i zakończyło się to bez efektu. Działki tworzące nieruchomość pozostały działkami rolnymi, niezabudowanymi. Ponadto kilka lat temu dokonano zgłoszenia nieruchomości do biura pośrednictwa nieruchomości w celu jej sprzedaży. W sumie z biurem nieruchomości Wnioskodawca podpisał osobno kilka umów na poszczególne działki tworzące analizowaną nieruchomość.
W roku 2011 Wnioskodawczyni wystąpiła z wnioskiem do Urzędu Miasta o przekwalifikowanie działki x na działkę budowlaną, aby w przyszłości można działkę sprzedać na cele nierolnicze i mieć większe możliwości jej sprzedaży. Przeznaczenie działki nie zostało zmienione przez Urząd Miasta, gdyż do chwili obecnej nie ma dla tego terenu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego.
Obecnie jedna z działek (nr x) jest wystawiona na sprzedaż w biurze pośrednictwa w obrocie nieruchomościami i jeden z potencjalnych nabywców doprowadził do podpisania przez małżonków S. umowy warunkowej sprzedaży tej działki za kwotę przekraczającą 200 tys. Nabywca wystąpił do urzędu o wydanie warunków zabudowy. Pod warunkiem uzyskania decyzji o warunkach zabudowy potencjalny nabywca ma kupić przedmiotową działkę.
Data sprzedaży działki x jest uwarunkowana uzyskaniem przez potencjalnego inwestora warunków zabudowy.
Odnosząc się do wątpliwości Wnioskodawczyni dotyczących uznania jej za podatnika z tytułu sprzedaży udziału we współwłasności małżeńskiej działki nr x, przede wszystkim należy mieć na uwadze, że o końca 2002 r. fragmenty kilku działek gospodarstwa są wynajmowane pod powierzchnie reklamowe, od których w formie zryczałtowanego podatku od przychodów ewidencjonowanych odprowadzany jest podatek dochodowy od osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej. Na działce nr x stały do tej pory 3 spośród wspomnianych wyżej reklam.
Odnosząc się do powyższego, należy wskazać, że zgodnie z art. 659 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny przez umowę najmu wynajmujący zobowiązuje się oddać najemcy rzecz do używania przez czas oznaczony lub nieoznaczony, a najemca zobowiązuje się płacić wynajmującemu umówiony czynsz.
Tak więc najem jest umową dwustronnie obowiązującą i wzajemną; odpowiednikiem świadczenia wynajmującego/wydzierżawiającego, polegającego na oddaniu rzeczy do używania, jest świadczenie najemcy/dzierżawcy, polegające na płaceniu umówionego czynszu.
W kontekście niniejszej sprawy, należy zwrócić uwagę na treść zdania drugiego definicji pojęcia działalność gospodarcza, w której mówi się o wykorzystywaniu m.in. towarów w sposób ciągły do celów zarobkowych. Takie wykorzystywanie towarów ma miejsce przez oddanie ich w stosunki obligacyjne (najem, dzierżawa, leasing itp.).
Istota umowy najmu wskazuje, że na jej podstawie dochodzi do odpłatnego świadczenia usług przez właściciela na rzecz najemcy. Najemca za oddaną mu do używania rzecz płaci umówiony czynsz. Istnieje zatem bezpośredni związek między świadczoną usługą a przekazanym za nią wynagrodzeniem.
W konsekwencji, dzierżawa powierzchni nieruchomości pod reklamy stanowi odpłatne świadczenie usług, o którym mowa w art. 8 ust. 1 ustawy i świadczona jest w ramach działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, tym samym podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na mocy przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy. Sam charakter stosunku prawnego jaki kształtuje umowa najmu wskazuje, że ma ona długotrwały charakter, a uzyskiwane korzyści z tego tytułu są w zasadzie stałe.
W orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej ugruntowało się stanowisko, że czerpanie dochodów ze składnika majątku na podstawie umowy zawartej z jednym podmiotem wskazuje na prowadzenie działalności gospodarczej. W orzeczeniu z dnia 4 grudnia 1990 r. w sprawie C-186/89 W. N. Van Tiem v. Staatssecretaris van Financiën uznano, że wynajem działki budowlanej wraz z prawem do wybudowania na niej i późniejszego użytkowania budynku, w zamian za roczny czynsz, jest prowadzeniem działalności gospodarczej. W innym wyroku z dnia 26 września 1996 r. w sprawie C-230/94 Renate Enkler przeciwko Finanzamt Hamburg stwierdzono, że wynajem majątku rzeczowego stanowi wykorzystanie tego majątku, które należy zaklasyfikować jako działalność gospodarczą w rozumieniu artykułu 9 ust. 2 VI Dyrektywy.
Analiza przedstawionego zdarzenia przyszłego oraz treść przywołanych przepisów prawa prowadzi do stwierdzenia, że działka nr x była wykorzystywana w działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy. Powyższe prowadzi do jednoznacznego wniosku, że działka ta wykorzystywana była w celu zarobkowym, a nie w celach osobistych. Czynność zbycia udziału w działce nr x nie mieści się zatem w zakresie zarządu majątkiem prywatnym.
Biorąc pod uwagę treść przytoczonych przepisów oraz zawarty we wniosku opis sprawy należy wskazać, że dokonując sprzedaży udziału we współwłasności małżeńskiej działki nr x, która była wynajmowana w celach zarobkowych, tj. skutkujących uzyskiwaniem korzyści majątkowych z tego tytułu, Wnioskodawczyni wypełnia przesłanki określone w art. 15 ust. 1 i 2 ustawy.
Ponadto, jak wynika z okoliczności sprawy, przez kilkanaście lat od przekazania gospodarstwa gospodarstwem faktycznie rozporządzała mama Wnioskodawczyni na podstawie stosownego pełnomocnictwa. W ciągu kilku lat mama Wnioskodawczyni sprzedała z tego gospodarstwa rolnego w imieniu Wnioskodawczyni i na mocy pełnomocnictwa od Wnioskodawczyni kilka działek. Mama Wnioskodawczyni w latach 1990 do 1997 sprzedała w imieniu Wnioskodawczyni 8 działek. Wnioskodawczyni sprzedała 3 działki w latach 1996 do 2007.
Kilka lat temu dokonano zgłoszenia nieruchomości do biura pośrednictwa nieruchomości w celu jej sprzedaży. W sumie z biurem nieruchomości Wnioskodawczyni podpisała osobno kilka umów na poszczególne działki tworzące analizowaną nieruchomość. Działka nr x jest również wystawiona w biurze pośrednictwa.
Trzeba również mieć na uwadze, że Wnioskodawczyni i jej mąż występowali o przekwalifikowanie działek tworzących opisywaną nieruchomość na cele nierolnicze. W stosunku do działki x w roku 2011 Wnioskodawczyni wystąpiła z wnioskiem do Urzędu Miasta o przekwalifikowanie jej na działkę budowlaną, aby w przyszłości mieć większe możliwości jej sprzedaży.
Odnosząc się do powyższego, należy wskazać, że ww. działania mają wpływ na sytuację prawną Wnioskodawczyni.
Tak więc w niniejszych okolicznościach, przed planowaną sprzedażą, Wnioskodawczyni wykazała aktywność w przedmiocie sprzedaży nieruchomości porównywalną do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem. Analiza przedstawionego zdarzenia przyszłego oraz treść przywołanych przepisów prawa prowadzi do stwierdzenia, że czynność zbycia działki nr x przez Wnioskodawczynię nie mieści się w zakresie zarządu majątkiem prywatnym. W sprawie wystąpi ciąg czynności podejmowanych przez Wnioskodawczynię, którym przypisać należy charakter aktywnych działań w zakresie obrotu nieruchomościami.
Zatem, w przedmiotowej sprawie, Wnioskodawczyni podejmując ww. czynności, zaangażowała środki podobne do tych jakie wykorzystują podmioty zajmujące się profesjonalnie obrotem nieruchomościami, o których mowa we wskazanych orzeczeniach w sprawach
C-180/10 i C-181/10, tj. wykazała aktywność w przedmiocie zbycia nieruchomości porównywalną do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem. W rozpatrywanej sprawie aktywność Wnioskodawczyni wykracza poza ramy czynności związanych ze zwykłym wykonywaniem prawa własności. W niniejszej sprawie wystąpił taki ciąg zdarzeń, które wskazują na aktywność Wnioskodawczyni w zakresie obrotu nieruchomościami.
W konsekwencji, biorąc pod uwagę wszystkie przedstawione we wniosku okoliczności, należy stwierdzić, że Wnioskodawczyni z tytułu transakcji sprzedaży przedmiotowej działki nr x będzie działać w charakterze podatnika podatku od towarów i usług, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy wykonującym działalność gospodarczą, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy. Sprzedaż udziału w działce nr x będzie stanowiła zatem czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.
Na mocy art. 41 ust. 1 ustawy, stawka podatku od towarów i usług wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.
Natomiast zgodnie z art. 146aa ust. 1 pkt 1 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2019 r. do końca roku następującego po roku, dla którego wartość relacji, o której mowa w art. 38a pkt 4 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych, jest nie większa niż 43% oraz wartość, o której mowa w art. 112aa ust. 5 tej ustawy, jest nie mniejsza niż - 6%, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.
Zarówno w przepisach ustawy o podatku od towarów i usług, jak i w rozporządzeniach wykonawczych do niej, przewidziano możliwość zastosowania obniżonych stawek podatku lub zwolnień od podatku.
Zakres i zasady zwolnienia od podatku od towarów i usług dostawy towarów lub świadczenia usług, zostały określone m.in. w art. 43 ustawy.
W myśl art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy, zwalnia się od podatku dostawę terenów niezabudowanych innych niż tereny budowlane.
Z powyższych przepisów wynika, że opodatkowaniu podlegają te dostawy, których przedmiotem są nieruchomości gruntowe zabudowane i niezabudowane, przy czym w przypadku gruntów niezabudowanych, tylko te, które stanowią tereny budowlane.
Przez tereny budowlane stosownie do treści art. 2 pkt 33 ustawy rozumie się grunty przeznaczone pod zabudowę zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, a w przypadku braku takiego planu zgodnie z decyzją o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, o których mowa w przepisach o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym.
Jak stanowi art. 4 ust. 1 cyt. ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. z 2018 r., poz. 1945, z późn. zm.) ustalenie przeznaczenia terenu, rozmieszczenie inwestycji celu publicznego oraz określenie sposobów zagospodarowania i warunków zabudowy terenu następuje w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego.
W przypadku braku miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego w myśl zapisów ust. 2 powołanego przepisu określenie sposobów zagospodarowania i warunków zabudowy terenu następuje w drodze decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, przy czym:
- lokalizację inwestycji celu publicznego ustala się w drodze decyzji o lokalizacji inwestycji celu publicznego;
- sposób zagospodarowania terenu i warunki zabudowy dla innych inwestycji ustala się w drodze decyzji o warunkach zabudowy.
O przeznaczeniu nieruchomości stanowią zatem akty prawa miejscowego. Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego jako źródło prawa miejscowego, a w przypadku jego braku, decyzja o warunkach zabudowy jako akt indywidualny prawa administracyjnego.
W tym miejscu warto wyjaśnić, że stosownie do treści wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 28 marca 1996 r. w sprawie C-468/93 Gemeente Emmen teren budowlany oznacza każdy nieuzbrojony lub uzbrojony teren uznany przez państwa członkowskie za teren z przeznaczeniem pod zabudowę.
Tym samym, również w świetle orzeczeń Trybunału Sprawiedliwości, za teren budowlany uznać można jedynie taki, który regulacjami prawa krajowego został przeznaczony pod zabudowę.
Wprowadzony do ustawy art. 2 pkt 33, w zgodny sposób odpowiada zatem treści ww. orzeczenia, gdyż cechę przeznaczenia pod zabudowę ustalić należy na podstawie określonych wprost w ustawie dokumentów prawa miejscowego.
Z powyższych przepisów wynika, że przeznaczenie określonego gruntu należy oceniać wyłącznie w oparciu o istniejący plan zagospodarowania przestrzennego oraz wydane decyzje o warunkach zabudowy nieruchomości.
Zauważyć należy, że analiza powołanych wyżej przepisów ustawy o podatku od towarów i usług wskazuje jednoznacznie, że zwolnienie od podatku VAT obejmuje zbycie nieruchomości niezabudowanych (gruntów) wyłącznie w sytuacji, gdy nie są one przeznaczone pod zabudowę. Elementem, który determinuje możliwość skorzystania ze zwolnienia od podatku VAT przy zbyciu gruntów jest przeznaczenie gruntu na cele inne niż budowlane.
Z informacji przedstawionych we wniosku wynika, że nieruchomość położona jest na terenie, który nie jest objęty miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego. Jednocześnie z opisu sprawy wynika, że potencjalny nabywca wystąpił o wydanie warunków zabudowy. Pod warunkiem uzyskania decyzji o warunkach zabudowy potencjalny nabywca ma kupić przedmiotową działkę.
Wobec powyższego, skoro jak wynika z treści wniosku, sprzedaż ma mieć miejsce po otrzymaniu decyzji o warunkach zabudowy, to na moment sprzedaży działka nr x będzie stanowić teren budowlany, o którym mowa w art. 2 pkt 33 ustawy. W rezultacie, planowane zbycie działki gruntu, dla której potencjalny nabywca uzyska decyzję o warunkach zabudowy nie będzie korzystać ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy.
Należy nadmienić, że dla dostawy nieruchomości niezabudowanych, które nie spełniają przesłanek do objęcia ich zwolnieniem od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy, ustawodawca przewidział możliwość zastosowania zwolnienia od podatku w oparciu o art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.
Według art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, zwalnia się od podatku dostawę towarów wykorzystywanych wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku, jeżeli z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.
Zwolnienie od podatku określone w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy dotyczy wszystkich towarów zarówno nieruchomości, jak i ruchomości przy nabyciu (imporcie lub wytworzeniu) których nie przysługiwało podatnikowi prawo do odliczenia podatku VAT i wykorzystywanych niezależnie od okresu ich używania przez podatnika (kilka dni, miesięcy czy lat) wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku VAT.
Niespełnienie jednego z powyższych warunków daje podstawę do wyłączenia dostawy towarów ze zwolnienia od podatku VAT przewidzianego w ww. art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.
Wnioskodawczyni wskazała, że do wejścia w posiadanie przedmiotowego majątku prywatnego doszło w roku 1989 mocą aktu notarialnego, kiedy to mama Wnioskodawczyni przekazała swojej córce gospodarstwo rolne wraz z przynależnymi zabudowaniami. Ponadto jak wynika z opisu sprawy, przedmiotowa działka nie była przez Wnioskodawczynię i nie jest wykorzystywana do czynności opodatkowanych podatkiem VAT, czynności zwolnionych z opodatkowania podatkiem VAT ani czynności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem VAT.
Mając na uwadze powyższe, dostawa nieruchomości nie będzie korzystała także ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, z uwagi na fakt, że nie zostały spełnione warunki, o których mowa w tym przepisie.
Podsumowując, w przypadku sprzedaży przedmiotowej nieruchomości, powstanie obowiązek naliczenia przez Wnioskodawczynię podatku VAT. Dostawa gruntu będzie podlegać opodatkowaniu według podstawowej tj. 23% stawki podatku zgodnie z art. 41 ust. 1 w związku z art. 146aa ust. 1 pkt 1 ustawy.
Zatem stanowisko Wnioskodawczyni odnośnie pytania nr 1 jest nieprawidłowe.
Kolejną kwestią budzącą wątpliwości Wnioskodawczyni jest obowiązek zarejestrowania się jako podatnik podatku od towarów i usług.
Zgodnie z art. 113 ust. 1 ustawy, zwalnia się od podatku sprzedaż dokonywaną przez podatników, u których wartość sprzedaży nie przekroczyła łącznie w poprzednim roku podatkowym kwoty 200 000 zł. Do wartości sprzedaży nie wlicza się kwoty podatku.
W świetle art. 113 ust. 5 ustawy, jeżeli wartość sprzedaży zwolnionej od podatku na podstawie ust. 1 przekroczy kwotę, o której mowa w ust. 1, zwolnienie traci moc począwszy od czynności, którą przekroczono tę kwotę.
W myśl art. 113 ust. 13 pkt 1 lit. d ustawy, zwolnień, o których mowa w ust. 1 i 9, nie stosuje się do podatników dokonujących dostawy terenów budowlanych.
Skoro zatem w opisanej sprawie przedmiotem dostawy będzie jak rozstrzygnięto powyżej teren budowlany, to Wnioskodawczyni nie może skorzystać ze zwolnienia od podatku również na podstawie art. 113 ust. 1 lub ust. 9 ustawy, ponieważ zgodnie z art. 113 ust. 13 pkt 1 lit. d ustawy, do podatników dokonujących dostawy terenów budowlanych zwolnienie to nie ma zastosowania.
Zgodnie z art. 96 ust. 1 ustawy, podmioty, o których mowa w art. 15, są obowiązane przed dniem wykonania pierwszej czynności określonej w art. 5 złożyć naczelnikowi urzędu skarbowego zgłoszenie rejestracyjne, z zastrzeżeniem ust. 3.
W myśl art. 96 ust. 5 ustawy, jeżeli podmioty, o których mowa w ust. 3, rozpoczną dokonywanie sprzedaży opodatkowanej, utracą zwolnienie od podatku lub zrezygnują z tego zwolnienia, obowiązane są do złożenia zgłoszenia rejestracyjnego, o którym mowa w ust. 1, a w przypadku podatników zarejestrowanych jako podatnicy VAT zwolnieni do aktualizacji tego zgłoszenia, w terminach:
- przed dniem dokonania pierwszej sprzedaży towaru lub usługi, innych niż zwolnione od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2, 2a i 4-41 lub przepisów wydanych na podstawie art. 82 ust. 3, w przypadku rozpoczęcia dokonywania tej sprzedaży;
- przed dniem, w którym podatnik traci prawo do zwolnienia, o którym mowa w art. 113 ust. 1 i 9, w przypadku utraty tego prawa;
- przed początkiem miesiąca, w którym podatnik rezygnuje ze zwolnienia, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 3 oraz art. 113 ust. 1 i 9, w przypadku rezygnacji z tego zwolnienia, z zastrzeżeniem pkt 4;
- przed dniem wykonania pierwszej czynności określonej w art. 5, w przypadku rezygnacji ze zwolnienia, o którym mowa w art. 113 ust. 9, od pierwszej wykonanej czynności.
Przepis ust. 4 stosuje się odpowiednio.
Jak wynika z przytoczonych wyżej przepisów, Wnioskodawczyni działająca jako podatnik w związku z opodatkowaną dostawą nieruchomości gruntowej nr x zobowiązana będzie do dokonania rejestracji dla celów podatku VAT przed dostawą nieruchomości gruntowej.
Zatem stanowisko Wnioskodawczyni w tym zakresie jest nieprawidłowe.
Wątpliwości Wnioskodawczyni dotyczą również obowiązku wystawienia faktury VAT ze stawką 23% z tytułu sprzedaży przedmiotowej nieruchomości na połowę ceny sprzedaży działki.
Zgodnie z art. 106b ust. 1 ustawy, podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą:
- sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2, dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem;
- sprzedaż wysyłkową z terytorium kraju i sprzedaż wysyłkową na terytorium kraju na rzecz podmiotu innego niż wskazany w pkt 1;
- wewnątrzwspólnotową dostawę towarów na rzecz podmiotu innego niż wskazany w pkt 1;
- otrzymanie przez niego całości lub części zapłaty przed dokonaniem czynności, o których mowa w pkt 1 i 2, z wyjątkiem przypadku, gdy zapłata dotyczy wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów lub czynności, dla których obowiązek podatkowy powstaje zgodnie z art. 19a ust. 5 pkt 4.
Stosownie natomiast do treści art. 106b ust. 3 pkt 1 ustawy, na żądanie nabywcy towaru lub usługi podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą czynności, o których mowa w ust. 1 pkt 1, z wyjątkiem czynności, o których mowa w art. 19a ust. 5 pkt 4, oraz otrzymanie całości lub części zapłaty przed wykonaniem tych czynności, z wyjątkiem przypadku, gdy zapłata dotyczy wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów jeżeli obowiązek wystawienia faktury nie wynika z ust. 1 - jeżeli żądanie jej wystawienia zostało zgłoszone w terminie 3 miesięcy, licząc od końca miesiąca, w którym dostarczono towar lub wykonano usługę bądź otrzymano całość lub część zapłaty.
W myśl art. 106g ust. 1 ustawy, faktury wystawia się co najmniej w dwóch egzemplarzach, z których jeden otrzymuje nabywca, a drugi zachowuje w swojej dokumentacji podatnik dokonujący sprzedaży.
Fakturę wystawia się nie później niż 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano dostawy towaru lub wykonano usługę, z zastrzeżeniem ust. 2-9 (art. 106i ust. 1 ustawy)
Natomiast, jeżeli przed dokonaniem dostawy towaru lub wykonaniem usługi otrzymano całość lub część zapłaty, o której mowa w art. 106b ust. 1 pkt 4, fakturę wystawia się nie później niż 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym otrzymano całość lub część zapłaty od nabywcy (art. 106i ust. 2 ustawy).
Zgodnie z art. 109 ust. 1 ustawy, podatnicy, u których sprzedaż jest zwolniona od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 i 9, są obowiązani prowadzić ewidencję sprzedaży za dany dzień, nie później jednak niż przed dokonaniem sprzedaży w dniu następnym.
Mając na uwadze powyższe oraz obowiązujące w tym zakresie przepisy należy stwierdzić, że w przedmiotowej sprawie z tytułu sprzedaży udziału w działce nr x, jak już wyżej wskazano, Wnioskodawczyni będzie występowała w charakterze podatnika, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy. Ustawa o podatku od towarów i usług nie reguluje sytuacji przeprowadzania transakcji przez małżonków, w odniesieniu do majątku stanowiącego wspólność małżeńską, jednakże z uwagi na fakt, że ustrój ten jak wynika z powołanych przepisów prawa cywilnego określa równe prawa majątkowe dla obydwu małżonków, stwierdzić należy, że wystawiając fakturę na podstawie art. 106b ustawy dokumentującą sprzedaż ww. działki, Wnioskodawczyni powinna w niej uwzględnić sprzedaż w części stanowiącej jej własność.
Reasumując, Wnioskodawczyni będzie zobowiązana udokumentować dostawę działki nr x przez wystawienie faktury na sprzedaż udziału odpowiadającego połowie ceny sprzedaży nieruchomości, ze stawką podatku VAT 23%.
Zatem stanowisko Wnioskodawczyni w ww. zakresie jest nieprawidłowe.
Interpretacja dotyczy wyłącznie Wnioskodawczyni i nie odnosi się do męża Wnioskodawczyni.
Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona interpretacja traci swoją aktualność.
Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:
- z zastosowaniem art. 119a;
- w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
- z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).
Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.
Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2018 r., poz. 1302, z późn. zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).
Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.
Stanowisko
nieprawidłowe
Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej