Temat interpretacji
Brak zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. b usług wyceny aktywów Funduszu realizowanych na rzecz Funduszu.
Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2018 r., poz. 800, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 19 listopada 2018 r. (data wpływu 22 listopada 2018 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. b usług wyceny aktywów Funduszu realizowanych na rzecz Funduszu jest nieprawidłowe.
UZASADNIENIE
W dniu 22 listopada 2018 r. wpłynął ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. b usług wyceny aktywów Funduszu realizowanych na rzecz Funduszu.
We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:
Spółka (dalej: Wnioskodawca lub Spółka) jest zarejestrowanym w Polsce, czynnym podatnikiem VAT. Dnia 6 lipca 2018 r. Wnioskodawca zawarł umowę z funduszem inwestycyjnym T. Fundusz Inwestycyjny Zamknięty Aktywów Niepublicznych (dalej: Fundusz), zarządzanym i reprezentowanym przez Towarzystwo. Na podstawie przedmiotowej umowy Wnioskodawca świadczy na rzecz Funduszu usługi wyceny aktywów nienotowanych na rynkach publicznych (dalej Umowa).
Fundusz ma siedzibę w Polsce i jest zarejestrowany w rejestrze funduszy inwestycyjnych prowadzonym przez Sąd Okręgowy. Fundusz działa w oparciu o ustawę z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami Inwestycyjnymi (tj. Dz. U. z 2018 r. poz. 1355 z późn. zm. - dalej: ustawa o funduszach).
Zgodnie z ustawą o funduszach Fundusz jest zobowiązany dokonywać wyceny swoich aktywów, ustalenia wartości aktywów netto oraz wartości aktywów netto przypadających na jednostkę uczestnictwa lub certyfikat inwestycyjny. W tym celu, zgodnie z art. 36a ustawy o funduszach może korzystać z pomocy profesjonalnych podmiotów zewnętrznych.
W związku z powyższym Wnioskodawca na zlecenie Funduszu świadczy usługi wyceny jako zewnętrzny podmiot wyceniający wyznaczony przez Fundusz, zapewniając prawidłowe i rzetelne wykonanie czynności wyceny.
Zgodnie z postanowieniami Umowy, Wnioskodawca świadczy na rzecz Funduszu usługi wyceny portfela inwestycyjnego Funduszu obejmujące w szczególności następujące czynności:
- wycenę aktywów Funduszu w celu ustalenia wartości aktywów netto na Certyfikat Inwestycyjny Funduszu na dzień wyceny;
- wycenę aktywów wnoszonych w celu opłacenia Certyfikatów Inwestycyjnych przez inwestorów Funduszu i przydziału Certyfikatów Inwestycyjnych przez Towarzystwo;
- inne wyceny dokonywane na zlecenie Funduszu.
- dalej łącznie Przedmiot Umowy.
W myśl umowy Certyfikatem Inwestycyjnym są emitowane przez Fundusz papiery wartościowe w rozumieniu ustawy o funduszach, reprezentujące określone statutem Funduszu prawa majątkowe uczestników.
Świadczenie ww. usług ma na celu zapewnienie Funduszowi możliwości prawidłowego ustalenia wartości aktywów netto na Certyfikat Inwestycyjny Funduszu zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa oraz umożliwienie Towarzystwu, Funduszowi oraz jego depozytariuszowi dokonania prawidłowego ustalenia wartości aktywów wnoszonych do Funduszu na potrzeby zawarcia umowy wniesienia aktywów wnoszonych do Funduszu oraz celem przydziału odpowiedniej liczby Certyfikatów Inwestycyjnych uczestnikowi Funduszu, odmowy przydziału lub dokonanie zwrotu nadpłaty zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa.
Efektem realizowanych usług są dokumenty wyceny, które Spółka zobowiązuje się przekazywać Funduszowi w terminie wynikającym z postanowień statutu Funduszu z uwzględnieniem warunków emisji Certyfikatów Inwestycyjnych i każdorazowo wyznaczonym przez Towarzystwo.
Zgodnie z postanowieniami Umowy wyniki dokonywanych wycen nie stanowią opinii o warunkach transakcji (tzw. fairness opinion), porady inwestycyjnej, audytu, usług audytorskich, finansowego/ operacyjnego/podatkowego badania due diligence, specjalistycznego doradztwa, usług prawnych, podatkowych bądź księgowych.
Ponadto, Umowa dodatkowo przewiduje, iż Towarzystwu przysługuje prawo do wydawania Wnioskodawcy instrukcji dotyczących wykonywania Przedmiotu Umowy, w tym w szczególności jeżeli leży to w interesie uczestników Funduszu, w celu prawidłowego wykonania Umowy zgodnie z jej treścią lub zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa.
Umowa określa również metody oraz zasady wyceny poszczególnych aktywów Funduszu.
Wykonując przewidziane w Umowie usługi, Wnioskodawca zobowiązany jest do działania z należytą starannością, stosowną dla podmiotu profesjonalnie świadczącego usługi wyceny. Ponadto, zgodnie z ustawą o funduszach, Wnioskodawca nie może przekazać innemu podmiotowi wykonywania czynności związanych z wyceną aktywów Funduszu.
W związku ze świadczonymi usługami Fundusz zobowiązany jest do wypłacania Wnioskodawcy wynagrodzenia kalkulowanego odrębnie w zależności od rodzaju dokonanej wyceny.
W związku ze świadczonymi usługami wyceny na rzecz Funduszu, Wnioskodawca zamierza wystawiać faktury VAT.
W drodze niniejszego wniosku Wnioskodawca zmierza do uzyskania potwierdzenia w jaki sposób powinna być opodatkowana opisana powyżej usługa wyceny portfela inwestycyjnego Funduszu (jako usługa zwolniona z opodatkowania czy usługa opodatkowana 23% stawką VAT).
W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:
Czy przedstawione w stanie faktycznym usługi wyceny portfela inwestycyjnego realizowane przez Wnioskodawcę na rzecz Funduszu są zwolnione z opodatkowania VAT?
W ocenie Wnioskodawcy, świadczone przez niego usługi wyceny portfela inwestycyjnego na rzecz Funduszu są zwolnione z opodatkowania na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. b ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tj. Dz.U. z 2017 r. poz. 1221 ze zm. - dalej: ustawa o VAT).
Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy
Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. b ustawy o VAT zwalnia się od podatku usługi zarządzania portfelami inwestycyjnymi funduszy inwestycyjnych i alternatywnych funduszy inwestycyjnych, o których mowa w lit. a lub ich częścią.
Pojęcie portfela inwestycyjnego i cel jego wyceny
Ze względu na brak definicji legalnej pojęcia portfela inwestycyjnego w przepisach ustawy o VAT bądź innych uregulowaniach, którymi można by się było posiłkować, konieczne jest sięgnięcie do definicji słownikowej. Pojęcie portfela inwestycyjnego jest pojęciem z zakresu ekonomii i finansów. Zgodnie z jedną z dostępnych definicji słownikowych, portfel inwestycyjny to inwestycje w formie grupy (portfela) aktywów, jest formą lokowania majątku. Odnosi się do dowolnej kombinacji aktywów finansowych, takich jak akcje, obligacje i środki pieniężne. Portfele mogą być przechowywane przez inwestorów indywidualnych i/lub zarządzane przez profesjonalistów finansowych, fundusze hedgingowe, banki i inne instytucje finansowe. Jest ogólnie przyjętą zasadą, że portfel jest projektowany zgodnie z tolerancją ryzyka inwestora, ramami czasowymi i celami inwestycyjnymi. Wartość pieniężna każdego składnika aktywów może wpływać na stosunek ryzyko/wynagrodzenie portfela.
Usługi wyceny aktywów Funduszu określone w Przedmiocie Umowy stanowią zatem w istocie usługi wyceny portfela inwestycyjnego Funduszu.
Ponadto, Wnioskodawca pragnie zwrócić uwagę na charakter dokonywania wyceny aktywów funduszy inwestycyjnych. Stosownie do art. 8 ustawy o funduszach, fundusz inwestycyjny jest zobowiązany do dokonywania wyceny aktywów funduszu, ustalenia wartości aktywów netto oraz wartości aktywów netto przypadających na jednostkę uczestnictwa lub certyfikat inwestycyjny. W praktyce obowiązek ten jest realizowany przez towarzystwo funduszy inwestycyjnych - podmiot zarządzający funduszem inwestycyjnym. Niemniej jednak czynności wyceny aktywów funduszu inwestycyjnego zamkniętego mogą być również zlecone na rzecz podmiotu zewnętrznego, o którym mowa w art. 36a ust. 1 pkt 2 ustawy o funduszach.
Funkcją powyższego obowiązku jest przede wszystkim dostarczenie uczestnikom funduszu lub potencjalnym inwestorom bieżącej informacji na temat wartości majątku (aktywów) funduszu, które pomniejszone o wartość zobowiązań funduszu, dają wartość aktywów netto funduszu. Dodatkowo, przejrzysty sposób ustalania wartości aktywów netto i aktywów przypadających na tytuł uczestnictwa, zdeterminowany przepisami ustawy o funduszach, ustawy o rachunkowości z dnia 29 września 1994 r. (tj. Dz. U. z 2018 r. poz. 395 z późn. zm.) oraz rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 24 grudnia 2007 r. w sprawie szczegółowych zasad rachunkowości funduszy inwestycyjnych (Dz. U. Nr 249 poz. 1859 z późn. zm.) ma gwarantować ochronę uczestników funduszu.
Pojęcie zarządzania portfelem inwestycyjnym
W doktrynie podkreśla się również, że wycena aktywów funduszu inwestycyjnego stanowi podstawę do dokonania oceny efektów zarządzania funduszem przez towarzystwo funduszy inwestycyjnych (M. Michalski, L. Sobolewski, Prawo o funduszach, s. 154).
Termin zarządzanie wg internetowej Encyklopedii PWN oznacza zarządzanie, zbiór działań zmierzających do osiągnięcia określonego celu związanego z interesem (potrzebą) danego przedmiotu zarządzania, realizowanych w następującej sekwencji: planowanie (wybór celów i sposobów ich osiągania oraz precyzowanie stosownych zadań i terminów ich wykonania); organizowanie (przydzielanie i zapewnianie zasobów, niezbędnych do realizacji zaplanowanych działań, w sposób gwarantujący skuteczność i sprawność zarządzania); przewodzenie (kierowanie, motywowanie do współpracy w trakcie realizacji zadań); kontrolowanie (stała obserwacja postępów i podejmowanie korygujących decyzji).
Podobnie w literaturze przedmiotu wielu autorów wyróżnia poszczególne etapy składające się na proces zarządzania. W ramach teorii z zakresu podstaw naukowego zarządzania, współcześnie dość powszechną akceptację zyskuje pogląd, iż opisując funkcje zarządzania, należy wskazywać sekwencję działań, na którą składają się planowanie, organizowanie, decydowanie, motywowanie i kontrolowanie (zob. A.K. Koźmiński, D. Jemielniak, Zarządzanie od podstaw, WAiP, Warszawa 2008, s. 19-21; B. Kaczmarek, C.Sikorski, Postawy zarządzania, Wyd. Absolwent, Łódź 1999. S. 38-39).
W ocenie Wnioskodawcy, przyjmując powyższe rozumienie pojęcia zarządzanie można sformułować wniosek, że skoro czynności kontrolne składają się na proces zarządzania, to wycena aktywów funduszu inwestycyjnego będąca formą kontroli jego efektywności stanowi element zarządzania funduszem inwestycyjnym.
Powyższe rozważania oznaczają, że czynności wyceny aktywów funduszu inwestycyjnego stanowią z jednej strony kluczową rolę w efektywnym zarządzaniu funduszem, a z drugiej strony zapewniają uczestnikom funduszu ustawową gwarancję, że lokowane przez nich środki w celu uzyskania dochodu z inwestycji są zarządzane w prawidłowy sposób. Zatem zdaniem Wnioskodawcy nie ulega wątpliwości, że czynności wyceny aktywów funduszu inwestycyjnego są formą jego zarządzania.
W konsekwencji, należy stwierdzić, że już z samej istoty wyceny aktywów Funduszu i jej wpływu na efekty działania Funduszu, a także faktu, że wycena powinna być realizowana zasadniczo przez podmiot zarządzający (z zastrzeżeniem, że wycena ta może być dokonana przez podmiot zewnętrzny, co ma miejsce w niniejszym stanie faktycznym), zdaniem Wnioskodawcy czynności stanowiące Przedmiot Umowy należy uznać za usługi zarządzania portfelem inwestycyjnym, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. b ustawy o VAT.
Usługi wyceny portfela inwestycyjnego a usługi zarządzania portfelem inwestycyjnym w świetle Dyrektyw Unijnych i orzecznictwa TSUE
Zgodnie z art. 135 ust. 1 lit. g Dyrektywy Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE. L. Nr 347, s. 1 ze zm. dalej -Dyrektywa VAT) państwa członkowskie zwalniają transakcje zarządzania specjalnymi funduszami inwestycyjnymi, określonymi przez państwa członkowskie. Zwolnienie to zostało wprowadzone przez polskiego ustawodawcę w art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. b ustawy o VAT.
Dyrektywa VAT również nie definiuje jednak pojęcia zarządzania portfelem inwestycyjnym funduszu inwestycyjnego.
W powyższym zakresie zasadnym jest więc odniesienie się do Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/65/WE z dnia 13 lipca 2009 r. w sprawie koordynacji przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych odnoszących się do przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania w zbywalne papiery wartościowe (Dz.U.UE.L. 2009.302.32 - dalej - Dyrektywa UCITS").
Takie podejście prezentuje w swoich wyrokach również Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (dalej: TSUE) Przykładowo w wyroku C-169/04 w sprawie Abbey National, dotyczącym definicji usług zarządzania TSUE posiłkował się m.in. treścią Załącznika II do Dyrektywy UCITS.
Zgodnie z art. 6 ust. 2 Dyrektywy UCITS, działalność związana z zarządzaniem UCITS obejmuje obowiązki, o których mowa w załączniku II. Zgodnie z treścią załącznika II, funkcje wchodzące w skład zbiorowego zarządzania portfelem to funkcje obejmujące:
- zarządzanie inwestycjami,
-
administrację:
- obsługa prawna i obsługa rachunkowo-księgowa w zakresie zarządzania funduszem;
- zapytania klientów;
- wycena i wyznaczanie ceny (w tym zwroty podatkowe);
- monitorowanie przestrzegania uregulowań;
- prowadzenie rejestru posiadaczy jednostek uczestnictwa;
- wypłata zysków;
- emisja i umarzanie jednostek uczestnictwa;
- rozliczanie umów (w tym wysyłanie potwierdzeń);
- prowadzenie ksiąg,
- wprowadzanie do obrotu.
W wyroku C-169/04 - Abbey National TSUE podkreślił, że:
- treść art. 13 część B lit. d) pkt 6 szóstej dyrektywy nie wyklucza co do zasady, by na zarządzanie funduszami powierniczymi składały się różne odrębne usługi wchodzące w zakres pojęcia zarządzania specjalnymi funduszami inwestycyjnymi [zarządzania funduszami powierniczymi] w rozumieniu tego przepisu oraz by korzystały one z przewidzianego w nim zwolnienia z opodatkowania, nawet wówczas gdy świadczący te usługi jest podmiotem zarządzającym będącym osobą trzecią, (pkt 67 wyroku)
- Jak wynika z powyższego, usługi świadczone przez podmiot zarządzający będący osobą trzecią są co do zasady objęte zakresem stosowania art. 13 część B lit. d) pkt 6 szóstej dyrektywy, (pkt 69 wyroku)
- Jednakże aby móc je zakwalifikować jako transakcje zwolnione z opodatkowania w rozumieniu art. 13 część B lit d) pkt 6 szóstej dyrektywy, usługi w zakresie zarządzania administracyjnego i prowadzenia rachunkowości funduszy świadczone przez podmiot zarządzający będący osobą trzecią powinny tworzyć odrębną całość, która - jeśli ją oceniać globalnie - w konsekwencji wypełnia specyficzne i istotne funkcje usługi opisanej w owym pkt 6. (pkt 70 wyroku).
Powyższe rozważania TSUE pozostają aktualne również na tle wykładni przedstawionej w wyroku z 7 marca 2013 r. C-275/11 GfBk. TSUE uznał w wyroku, iż: Należy bowiem przypomnieć, że w pkt 26, 63 i 64 ww. wyroku w sprawie Abbey National Trybunał orzekł, iż nie tylko zarządzanie inwestycjami, wiążące się z wyborem i zbywaniem aktywów będących przedmiotem takiego zarządzania, lecz również usługi administracyjne i rachunkowe, takie jak obliczanie kwoty dochodów i ceny jednostek uczestnictwa lub udziałów funduszu, wycena aktywów, rachunkowość, przygotowywanie deklaracji w celu podziału dochodów, dostarczanie informacji i dokumentacji na temat rachunków okresowych i deklaracji podatkowych, statystyk i podatku VAT, a także opracowywanie prognoz przychodów, wchodzą w zakres pojęcia zarządzania specjalnym funduszem inwestycyjnym.
Podsumowując powołane powyżej wyroki TSUE w zakresie wniosków szczególnie istotnych dla analizy kwestii zwolnienia z VAT usług świadczonych przez Spółkę, należy uznać, iż:
- w zakres pojęcia zarządzania specjalnymi funduszami inwestycyjnymi wchodzą m.in. funkcje wymienione w Załączniku II do Dyrektywy UCITS, w tym wycena i wyznaczanie ceny;
- wycena aktywów została wprost uznana przez TSUE jako element zarządzania specjalnym funduszem inwestycyjnym;
- ze zwolnienia z VAT korzystają usługi zarządzania świadczone przez podmiot będący osobą trzecią, jeżeli stanowią odrębną całość oraz są specyficzne i istotne z punktu widzenia zarządzania specjalnym funduszem inwestycyjnym.
Wnioskodawca pragnie podkreślić, iż wymienione w stanie faktycznym usługi wyceny mają na celu oszacowanie rzeczywistej wartości aktywów Funduszu oraz aktywów wnoszonych na opłatę Certyfikatów Inwestycyjnych, a więc składników majątkowych składających się na portfel inwestycyjny Funduszu. W takim wypadku usługi te stanowią jeden z elementów zarządzania portfelem inwestycyjnym Funduszu. Czynności wykonywane w ramach usług wyceny należy postrzegać jako formę pełnienia funkcji administracyjnych w rozumieniu Dyrektywy UCITS, a tym samym formę zarządzania portfelem funduszu inwestycyjnego. Realizowane przez Spółkę funkcje w ramach świadczonych usług należy niewątpliwie uznać za specyficzne i istotne z punktu widzenia zarządzania portfelem funduszu inwestycyjnego. Świadczone usługi stanowią odrębną całość - obejmują one szereg czynności prowadzących do efektu w postaci wyznaczenia wyceny aktywów. Dokonywanie wyceny jest nierozerwalnie związane z podstawową działalnością Funduszu, bez której nie mógłby on normalnie funkcjonować, nie narażając się na naruszenie przepisów prawa - dokonywanie wyceny aktywów funduszu oraz jej aktualizacji jest obowiązkiem wynikającym z ustawy o Funduszach.
Dodatkowo, w myśl art. 36a ust. 8 ustawy o funduszach fundusz inwestycyjny niezwłocznie powiadamia Komisję Nadzoru Finansowego i depozytariusza o wyznaczeniu zewnętrznego podmiotu wyceniającego. Wyceny są realizowane przez Spółkę zgodnie z metodami i zasadami wyceny aktywów Funduszu przewidzianymi w przepisach. Wnioskodawca ponosi odpowiedzialność za prawidłowość wyceny nie tylko względem zlecającego wycenę Funduszu, ale także wobec uczestników tego Funduszu (art. 45a ust. 6 ustawy o funduszach).
Mając na uwadze powyższe regulacje, zakres odpowiedzialności za należyte wykonanie wyceny oraz znaczenie wycen dla działalności Funduszu, w ocenie Wnioskodawcy, wykonywane przez niego usługi są usługami dotyczącymi specyficznych i istotnych elementów związanych z zarządzaniem portfelem inwestycyjnym Funduszu.
Brak ograniczeń podmiotowych co do możliwości skorzystania ze zwolnienia z art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. b ustawy o VAT
Stosownie do przepisów ustawy o funduszach podmiotem wykonującym usługi zarządzania funduszami inwestycyjnymi oraz ich portfelami inwestycyjnymi są towarzystwa inwestycyjne. Tym niemniej, zgodnie z literalnym brzmieniem art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. b ustawy o VAT, dla celów stosowania zwolnienia nie jest istotna podmiotowość świadczącego usługę zarządzania. Można domniemywać, że w przypadku chęci ograniczenia przez ustawodawcę zakresu podmiotów, których usługi mogą korzystać ze zwolnienia od VAT, takie ograniczenie zostałoby wyrażone w hipotezie przepisu. Tymczasem w przeciwieństwie do ograniczenia zakładającego stosowanie zwolnienia wyłącznie w odniesieniu do funduszy inwestycyjnych określonych w ustawie o funduszach, przepis nie formułuje żadnych warunków w odniesieniu do rodzaju podmiotu świadczącego usługi zarządzania portfelem inwestycyjnym. Z tego względu, zgodnie z literalnym brzmieniem przepisów oraz zasadą ścisłej wykładni zwolnień podatkowych, należy przyjąć, że zwolnienie od VAT ma zastosowanie do wszelkich podmiotów świadczących usługi zarządzania portfelem inwestycyjnym funduszu inwestycyjnego lub jego części.
Gdyby te same usługi wykonywane przez różne podmioty byłyby odmiennie traktowanie na gruncie VAT, stanowiłoby to naruszenie zasady neutralności podatku VAT.
Wykładnię uzasadniającą brak ograniczeń co do charakteru podmiotu świadczącego usługę potwierdza wyrok TSUE w sprawie C-169/04, w którym uznano, że zarządzanie funduszami powierniczymi (...) jest określane w zależności od rodzaju świadczonych usług, a nie w zależności od osoby świadczącej lub odbiorcy usług (Wyrok TSUE z dnia 4 maja 2006 r. w sprawie C-169/04, Abbey National plc, Inscape Investment Fund przeciwko Commissioners of Customs & Excise, ak. 66).
W ocenie Wnioskodawcy, dla celów stosowania zwolnienia z VAT nie ma znaczenia fakt, że usługi zarządzania portfelem inwestycyjnym świadczy on jako podmiot niebędący towarzystwem inwestycyjnym. Tym samym, również usługa zarządzania portfelem inwestycyjnym Funduszu przez podmiot zewnętrzny podlega zwolnieniu z opodatkowania podatkiem VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. b ustawy o VAT.
Praktyka interpretacyjna organów skarbowych
Stanowisko Wnioskodawcy potwierdzają również pozytywne interpretacje indywidualne organów skarbowych wydawane w analogicznych sprawach. Przykładowo, Wnioskodawca pragnie wskazać na następujące interpretacje:
- interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 22 lipca 2013 r., nr IBPP2/443-356/13/KO: wycena aktywów funduszy/subfunduszy, w tym ustalanie zobowiązań, wartości aktywów, wartości aktywów netto funduszu/subfunduszu na jednostkę uczestnictwa/certyfikat inwestycyjny, są niezbędne i ściśle związane z prowadzeniem funduszy utworzonych i działających na podstawie przepisów ustawy o funduszach inwestycyjnych. Ww. czynności mieszczą się w zakresie czynności wymienionych w art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy o podatku od towarów i usług
- interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 3 listopada 2016 r., nr IPPP1/4512-676/16-2/KR;
- interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 7 września 2016 r., nr IPPP1/4512-658/16-2/MPE;
- interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 31 grudnia 2015 r., nr ILPP1/4512-1-662/15-4/UG;
- interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 30 października 2014 r., nr IPPP2/443-773/14-2/BH;
- interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 4 września 2013 r., nr IPPP1/443-736/13-2/MP.
Podsumowując, ze względu na to że:
- świadczone przez Spółkę usługi wyceny aktywów Funduszu stanowią w istocie usługi wyceny portfela inwestycyjnego Funduszu;
- usługi wyceny portfela inwestycyjnego Funduszu stanowią de facto usługi zarządzania portfelem inwestycyjnym funduszu inwestycyjnego;
- usługi wyceny są świadczone przez Spółkę na rzecz funduszu inwestycyjnego w rozumieniu przepisów ustawy o funduszach;
- w ocenie Wnioskodawcy świadczone przez niego usługi wyceny portfela inwestycyjnego na rzecz Funduszu są zwolnione z opodatkowania na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. b ustawy o VAT.
W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2018 r., poz. 2174 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
Zakres tych czynności został zdefiniowany w art. 7 i art. 8 ustawy.
I tak, w myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel ().
Stosownie natomiast do postanowień art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ().
Zgodnie z art. 41 ust. 1 ustawy, stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.
Z kolei stosownie do treści art. 146a pkt 1 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2018 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.
Zarówno w powołanej ustawie, jak i przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi lub zwolnienie od podatku.
I tak, na mocy art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy zwalnia się od podatku usługi zarządzania:
- funduszami inwestycyjnymi, alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi i zbiorczymi portfelami papierów wartościowych w rozumieniu przepisów o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi,
- portfelami inwestycyjnymi funduszy inwestycyjnych i alternatywnych funduszy inwestycyjnych, o których mowa w lit. a, lub ich częścią,
- ubezpieczeniowymi funduszami kapitałowymi w rozumieniu przepisów o działalności ubezpieczeniowej,
- otwartymi funduszami emerytalnymi oraz dobrowolnymi funduszami emerytalnymi w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, a także Funduszem Gwarancyjnym utworzonym na podstawie tych przepisów,
- pracowniczymi programami emerytalnymi w rozumieniu przepisów o pracowniczych programach emerytalnych,
- obowiązkowym systemem rekompensat oraz funduszem rozliczeniowym utworzonymi na podstawie przepisów prawa o publicznym obrocie papierami wartościowymi, a także innymi środkami i funduszami, które są gromadzone lub tworzone w celu zabezpieczenia prawidłowego rozliczenia transakcji zawartych w obrocie na rynku regulowanym w rozumieniu tych przepisów albo w obrocie na giełdach towarowych w rozumieniu przepisów o giełdach towarowych, przez partnera centralnego, agenta rozrachunkowego lub izbę rozliczeniową w rozumieniu przepisów o ostateczności rozrachunku w systemach płatności i systemach rozrachunku papierów wartościowych oraz zasadach nadzoru nad tymi systemami.
Na podstawie art. 43 ust. 15 ustawy zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 37-41, nie mają zastosowania do:
- czynności ściągania długów, w tym factoringu;
- usług doradztwa;
- usług w zakresie leasingu.
Z okoliczności sprawy wynika, że Wnioskodawca jest zarejestrowanym w Polsce, czynnym podatnikiem VAT. Wnioskodawca zawarł umowę z funduszem inwestycyjnym T. Fundusz Inwestycyjny Zamknięty Aktywów Niepublicznych, zarządzanym i reprezentowanym przez Towarzystwo. Na podstawie przedmiotowej umowy Wnioskodawca świadczy na rzecz Funduszu usługi wyceny aktywów nienotowanych na rynkach publicznych. Fundusz ma siedzibę w Polsce i jest zarejestrowany w rejestrze funduszy inwestycyjnych prowadzonym przez Sąd Okręgowy. Fundusz działa w oparciu o ustawę z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami Inwestycyjnymi.
Wnioskodawca na zlecenie Funduszu świadczy usługi wyceny jako zewnętrzny podmiot wyceniający wyznaczony przez Fundusz, zapewniając prawidłowe i rzetelne wykonanie czynności wyceny.
Zgodnie z postanowieniami Umowy, Wnioskodawca świadczy na rzecz Funduszu usługi wyceny portfela inwestycyjnego Funduszu obejmujące w szczególności następujące czynności:
- wycenę aktywów Funduszu w celu ustalenia wartości aktywów netto na Certyfikat Inwestycyjny Funduszu na dzień wyceny;
- wycenę aktywów wnoszonych w celu opłacenia Certyfikatów Inwestycyjnych przez inwestorów Funduszu i przydziału Certyfikatów Inwestycyjnych przez Towarzystwo;
- inne wyceny dokonywane na zlecenie Funduszu.
Świadczenie ww. usług ma na celu zapewnienie Funduszowi możliwości prawidłowego ustalenia wartości aktywów netto na Certyfikat Inwestycyjny Funduszu zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa oraz umożliwienie Towarzystwu, Funduszowi oraz jego depozytariuszowi dokonania prawidłowego ustalenia wartości aktywów wnoszonych do Funduszu na potrzeby zawarcia umowy wniesienia aktywów wnoszonych do Funduszu oraz celem przydziału odpowiedniej liczby Certyfikatów Inwestycyjnych uczestnikowi Funduszu, odmowy przydziału lub dokonanie zwrotu nadpłaty zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa.
Efektem realizowanych usług są dokumenty wyceny, które Wnioskodawca zobowiązuje się przekazywać Funduszowi w terminie wynikającym z postanowień statutu Funduszu z uwzględnieniem warunków emisji Certyfikatów Inwestycyjnych i każdorazowo wyznaczonym przez Towarzystwo.
Wnioskodawca wskazał, że zgodnie z postanowieniami Umowy wyniki dokonywanych wycen nie stanowią opinii o warunkach transakcji, porady inwestycyjnej, audytu, usług audytorskich, finansowego/ operacyjnego/podatkowego badania due diligence, specjalistycznego doradztwa, usług prawnych, podatkowych bądź księgowych. Ponadto, Umowa dodatkowo przewiduje, że Towarzystwu przysługuje prawo do wydawania Wnioskodawcy instrukcji dotyczących wykonywania Przedmiotu Umowy, w tym w szczególności jeżeli leży to w interesie uczestników Funduszu, w celu prawidłowego wykonania Umowy zgodnie z jej treścią lub zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa. Umowa określa również metody oraz zasady wyceny poszczególnych aktywów Funduszu.
Wykonując przewidziane w Umowie usługi, Wnioskodawca zobowiązany jest do działania z należytą starannością, stosowną dla podmiotu profesjonalnie świadczącego usługi wyceny. Ponadto, zgodnie z ustawą o funduszach, Wnioskodawca nie może przekazać innemu podmiotowi wykonywania czynności związanych z wyceną aktywów Funduszu.
Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą możliwości zastosowania zwolnienia od podatku świadczonych ww. usług wyceny na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy.
W tym miejscu należy wskazać, że zwolnienie, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy znajdzie zastosowanie w przypadku, gdy usługi zarządzania dotyczą m.in. funduszy inwestycyjnych (w rozumieniu przepisów o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi) oraz portfeli inwestycyjnych funduszy inwestycyjnych lub ich części.
Zgodnie z art. 3 ust. 1 i ust. 3 ustawy z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi (Dz. U. z 2018 r. poz. 1355), zwanej dalej ustawą o funduszach inwestycyjnych, fundusz inwestycyjny jest osobą prawną, której wyłącznym przedmiotem działalności jest lokowanie środków pieniężnych zebranych w drodze publicznego, a w przypadkach określonych w ustawie również niepublicznego, proponowania nabycia jednostek uczestnictwa albo certyfikatów inwestycyjnych, w określone w ustawie papiery wartościowe, instrumenty rynku pieniężnego i inne prawa majątkowe. Fundusz inwestycyjny prowadzi działalność, ze szczególnym uwzględnieniem interesu uczestników, przestrzegając zasad ograniczania ryzyka inwestycyjnego określonych w ustawie.
Na podstawie art. 4 ust. 1 ustawy o funduszach inwestycyjnych, towarzystwo tworzy fundusz inwestycyjny, zarządza nim i reprezentuje fundusz w stosunkach z osobami trzecimi.
Towarzystwo, w drodze umowy zawartej w formie pisemnej pod rygorem nieważności, może przekazać zarządzającemu z UE prowadzącemu działalność na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej zarządzanie specjalistycznym funduszem inwestycyjnym otwartym lub funduszem inwestycyjnym zamkniętym i prowadzenie jego spraw (art. 4 ust. 1a ustawy o funduszach inwestycyjnych).
W myśl art. 4 ust. 1c ustawy o funduszach inwestycyjnych, zarządzanie specjalistycznym funduszem inwestycyjnym otwartym albo funduszem inwestycyjnym zamkniętym obejmuje co najmniej zarządzanie portfelem inwestycyjnym funduszu i ryzykiem.
Na podstawie art. 8 ust. 1 ustawy o funduszach inwestycyjnych, fundusz inwestycyjny dokonuje wyceny aktywów funduszu, ustalenia wartości aktywów netto oraz wartości aktywów netto przypadających na jednostkę uczestnictwa lub certyfikat inwestycyjny.
W myśl art. 36a. ust. 1 pkt 2 ustawy o funduszach inwestycyjnych, czynności wyceny aktywów specjalistycznego funduszu inwestycyjnego otwartego oraz funduszu inwestycyjnego zamkniętego przeprowadza zewnętrzny podmiot wyceniający wyznaczony przez fundusz, niezależny od funduszu, towarzystwa, zarządzającego tym funduszem zarządzającego z UE i podmiotów pozostających z tymi podmiotami w bliskich powiązaniach oraz zapewniający prawidłowe i rzetelne wykonanie czynności wyceny.
W myśl art. 45a ust. 1 ustawy o funduszach inwestycyjnych, z zastrzeżeniem art. 47 ust. 6 oraz z uwzględnieniem art. 75-82 rozporządzenia 231/2013, towarzystwo może, w drodze umowy zawartej w formie pisemnej, powierzyć przedsiębiorcy lub przedsiębiorcy zagranicznemu wykonywanie czynności związanych z działalnością prowadzoną przez to towarzystwo.
Zgodnie z art. 46 ust. 1 ustawy o funduszach inwestycyjnych umowa, o której mowa w art. 45a ust. 1, której przedmiotem jest zlecenie zarządzania portfelem inwestycyjnym funduszu lub jego częścią, może być, z uwzględnieniem art. 78 rozporządzenia 231/2013 w przypadku specjalistycznego funduszu inwestycyjnego otwartego i funduszu inwestycyjnego zamkniętego, zawarta wyłącznie z:
- podmiotem prowadzącym działalność maklerską w zakresie zarządzania portfelami, w skład których wchodzi jeden lub większa liczba instrumentów finansowych, lub innym towarzystwem posiadającym zezwolenie, o którym mowa w art. 45 ust. 2 pkt 1;
- podmiotem prowadzącym działalność maklerską w zakresie zarządzania portfelami, w skład których wchodzi jeden lub większa liczba instrumentów finansowych, mającym siedzibę w innym państwie członkowskim;
- podmiotem prowadzącym działalność maklerską z
siedzibą w państwie należącym do OECD niebędącym państwem członkowskim,
jeżeli:
- do portfela inwestycyjnego funduszu lub jego części mogą być nabywane papiery wartościowe i instrumenty rynku pieniężnego zgodnie z ustawą i statutem funduszu,
- podmiot prowadzący działalność maklerską podlega nadzorowi właściwego organu nadzoru nad rynkiem kapitałowym w tym państwie i uzyskał zezwolenie tego organu równoważne zezwoleniu na zarządzanie portfelami, w skład których wchodzi jeden lub większa liczba instrumentów finansowych,
- jest zapewniona, na zasadzie wzajemności, współpraca Komisji z tym organem nadzoru.
Art. 46 ust. 3 ww. ustawy o funduszach inwestycyjnych wskazuje, że w przypadku gdy towarzystwo zarządza funduszem inwestycyjnym, o którym mowa w art. 196, może zawrzeć umowę, o której mowa w art. 45a ust. 1, w zakresie zarządzania portfelem inwestycyjnym funduszu lub jego częścią, z wyspecjalizowanym podmiotem innym niż podmioty, o których mowa w ust. 1, jeżeli podmiot ten podlega nadzorowi właściwego organu nadzoru nad rynkiem kapitałowym i posiada zezwolenie na zarządzanie portfelami, w skład których wchodzi jeden lub większa liczba instrumentów finansowych, z uwzględnieniem art. 78 rozporządzenia 231/2013.
Na podstawie art. 46 ust. 3a ustawy o funduszach inwestycyjnych, zawarcie przez towarzystwo zarządzające funduszem inwestycyjnym, o którym mowa w art. 196, umowy, o której mowa w art. 45a ust. 1, w zakresie zarządzania portfelem inwestycyjnym funduszu lub jego częścią, z wyspecjalizowanym podmiotem innym niż podmioty, o których mowa w ust. 1 i ust. 3, wymaga zgody Komisji.
Zgodnie z art. 131 ustawy o funduszach inwestycyjnych, fundusz inwestycyjny zamknięty dokonuje wyceny aktywów funduszu i ustala wartość aktywów netto oraz wartość aktywów netto przypadającą na certyfikat inwestycyjny z częstotliwością określoną w statucie, nie rzadziej jednak niż raz na 3 miesiące oraz na 7 dni przed rozpoczęciem przyjmowania zapisów na certyfikaty kolejnej emisji, a także w dniu wykupywania certyfikatów.
Z powyższych przepisów wynika, że Fundusz inwestycyjny może zlecić czynność wyceny aktywów podmiotowi zewnętrznemu.
Zgodnie z art. 135 ust. 1 lit. g) Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347, s. 1, z późn. zm.) państwa członkowskie zwalniają transakcje: zarządzanie specjalnymi funduszami inwestycyjnymi, określonymi przez państwa członkowskie.
Analizując przedstawione powyżej regulacje dotyczące zwolnień zauważyć należy, że użyte w art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy o VAT pojęcie usługi zarządzania funduszami odpowiada określeniom wskazanym w art. 135 (1) (g) Dyrektywy 2006/112/WE zarządzanie specjalnymi funduszami inwestycyjnymi, określonymi przez państwa członkowskie.
Dyrektywa 112 nie definiuje pojęcia zarządzania specjalnymi funduszami inwestycyjnymi. W powyższym zakresie zasadnym jest więc odniesienie się do Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/65/WE z dnia 13 lipca 2009 r. w sprawie koordynacji przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych odnoszących się do przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania w zbywalne papiery wartościowe (UCITS) (Dz. Urz. UE L Nr 302, s. 32, z późn. zm.).
Zgodnie z art. 6 ust. 2 Dyrektywy 2009/65/WE, działalność związana z zarządzaniem przedsiębiorstwami zbiorowego inwestowania w zbywalne papiery wartościowe (UCITS) obejmuje obowiązki, o których mowa w załączniku II. Zgodnie z treścią załącznika II, funkcje wchodzące w skład zbiorowego zarządzania portfelem to funkcje obejmujące:
- zarządzanie inwestycjami,
- administrację:
- obsługa prawna i obsługa rachunkowo-księgowa w zakresie zarządzania funduszem;
- zapytania klientów;
- wycena i wyznaczanie ceny (w tym zwroty podatkowe);
- monitorowanie przestrzegania uregulowań;
- prowadzenie rejestru posiadaczy jednostek uczestnictwa;
- wypłata zysków;
- emisja i umarzanie jednostek uczestnictwa;
- rozliczanie umów (w tym wysyłanie potwierdzeń);
- prowadzenie ksiąg,
- wprowadzanie do obrotu.
W dokonaniu interpretacji pojęcia zarządzania w sposób zgodny z celami Dyrektywy VAT pomocne są orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. W orzeczeniu z dnia 21 października 2004 r. w sprawie C-8/03 (Banque Bruxelles Lambert SA (BBL) v. Państwo Belgijskie), definiującym ww. pojęcie zarządzania, Rzecznik Generalny podkreślił: Otóż cel ten wymaga takiego zakreślenia zwolnienia, aby nie naruszało ono zasady powszechności podatku, bez czynienia go jednak bezprzedmiotowym. Z tego punktu widzenia dopuszczalne jest objęcie zwolnieniem wszystkich transakcji bezpośrednio związanych z systemem zarządzania funduszami powierniczymi. Tym samym nie można ograniczać zwolnienia tylko do podejmowania decyzji. Niemniej jednak nie można rozciągnąć go na wszystkie usługi świadczone na rzecz przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania, które znajdują się w takiej sytuacji, jak fundusze powiernicze. Zdaniem pełnomocnika transakcje, które obejmują zwolnienie, winny ograniczać się do tych, które są ściśle związane z prowadzeniem funduszu, to znaczy do określania polityki inwestycyjnej, kupna i sprzedaży aktywów. O ile zwolnione transakcje nie ograniczają się do podejmowania decyzji, o tyle jednak muszą one bezpośrednio dotyczyć transakcji handlowych papierami wartościowymi. Aby móc zastosować zwolnienie, należy ustalić, że dane świadczenia są nierozerwalnie związane z transakcjami bezpośrednio zwolnionymi przez szóstą dyrektywę. Z kolei świadczenia, które można łatwo oddzielić od zarządzania funduszem w ścisłym tego słowa znaczeniu, należy uznać za podlegające podatkowi VAT.
Doprecyzowania powyższej definicji dokonał TSUE w orzeczeniu z dnia 4 maja 2006 r. w sprawie C-169/04 (Abbey National plc Inscape Investment Fund v. Commissioners of Customs & Excise), w którym Trybunał podkreślił, że jest to autonomiczne pojęcie prawa wspólnotowego, które nie może być zmienione przez państwa członkowskie. Dalej wskazał, że pojęcie zarządzania funduszami powierniczymi, o których mowa w tym przepisie obejmuje usługi w zakresie administracyjnego zarządzania i prowadzenia rachunkowości funduszy świadczone przez podmiot zarządzający będący osobą trzecią, jeżeli gdy oceniać je globalnie tworzą one odrębną całość oraz są specyficzne i istotne dla zarządzania tymi funduszami. Trybunał zaznaczył też, że: odnosząc się do usług w zakresie zarządzania administracyjnego i prowadzenia rachunkowości funduszy świadczonych przez podmiot zarządzający będący osobą trzecią, należy najpierw zaznaczyć, że tak jak w przypadku transakcji zwolnionych z opodatkowania na mocy art. 13 część B lit. d) pkt 3 i 5 VI Dyrektywy, zarządzanie funduszami powierniczymi, o których mowa w pkt 6 tego artykułu, jest określane w zależności od rodzaju świadczonych usług, a nie w zależności od osoby świadczącej lub odbiorcy usług. W uzasadnieniu TSUE podkreślił, że aby móc zakwalifikować transakcje w zakresie zarządzania administracyjnego i prowadzenia rachunkowości funduszy świadczone przez podmiot zarządzający będący osobą trzecią, jako zwolnione od podatku na mocy art. 13 część B lit. d) pkt 6 szóstej dyrektywy, powinny one tworzyć odrębną całość, która w konsekwencji wypełnia specyficzne i istotne funkcje usługi opisanej w pkt 6. Samo świadczenie usług o charakterze materialnym czy też technicznym, takie jak udostępnianie systemu informatycznego, nie jest objęte zakresem zwolnienia przewidzianego w ww. przepisie.
Natomiast przedmiotem rozstrzygnięcia TSUE w orzeczeniu z dnia 7 marca 2013 r. w sprawie C-275/11 (GfBk Gesellschaft für Börsenkommunikation mbH), była kwestia możliwości zwolnienia z opodatkowania podatkiem VAT usług doradczych świadczonych przez GfBk na rzecz funduszu inwestycyjnego. Trybunał podkreślił konieczność szerokiego interpretowania pojęcia czynności zarządzania specjalnym funduszem inwestycyjnym i stwierdził: okoliczność, że usługi doradcze i informacyjne nie zostały wymienione w załączniku II do dyrektywy 85/611 zmienionej dyrektywą 2001/107, nie stanowi przeszkody w zaliczeniu ich do kategorii specyficznych usług objętych zakresem czynności zarządzania specjalnym funduszem inwestycyjnym w rozumieniu art. 13 część B lit. d) pkt 6 szóstej dyrektywy (). Fakt, iż usługi doradcze i informacyjne świadczone przez osobę trzecią nie wiążą się z dokonaniem zmian w sytuacji prawnej lub finansowej funduszu również nie stoi na przeszkodzie objęciu ich pojęciem zarządzania specjalnym funduszem inwestycyjnym w rozumieniu art. 13 część B lit. d).
W wyroku tym Trybunał wyjaśnił, że na pojęcie zarządzania specjalnymi funduszami inwestycyjnymi składa się wiele czynności, muszą one stanowić odrębną całość i być istotne dla procesu zarządzania takim funduszem.
Z uwagi na fakt, że pojęcie zarządzania funduszami inwestycyjnymi przewidziane w powołanym powyżej art. 135 Dyrektywy 2006/112/WE stanowi autonomiczne pojęcie prawa wspólnotowego, powinno więc być zdefiniowane z punktu widzenia prawa wspólnotowego, a jego treści nie można zmienić.
Zgodnie z orzecznictwem TSUE pojęcie zarządzania może obejmować różne odrębne usługi np. usługi w zakresie administracyjnego zarządzania i prowadzenia rachunkowości funduszy (wyrok C-169/04) czy też usługi doradztwa inwestycyjnego (wyrok C-275/11). Warunkiem aby korzystały ze zwolnienia jest, aby usługi te spełniały szczególne i istotne funkcje zarządzania specjalnymi funduszami inwestycyjnymi.
Z uwagi na powyższe przepisy, orzecznictwo TSUE oraz przedstawione okoliczności sprawy nie można zgodzić się, że świadczone przez Spółkę usługi wyceny mieszczą się w definicji pojęcia zarządzanie.
Ze względu na wnioski płynące z powołanych powyżej przepisów oraz orzecznictwa TSUE należy stwierdzić, że świadczone przez Wnioskodawcę usługi wyceny aktywów nie mieszczą się w zakresie czynności wymienionych w art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. b ustawy. Usługi świadczone przez Wnioskodawcę, stanowią odrębną całość, jednakże trudno uznać, że ww. usługi wypełniają funkcje specyficzne i istotne dla zarządzania portfelem inwestycyjnym. Należy zauważyć, że efektem realizowanych usług są jedynie dokumenty wyceny, którą Wnioskodawca realizuje zgodnie z metodami oraz zasadami określonymi w umowie zawartej z Funduszem. Usługi świadczone na zlecenie Funduszu mają zatem charakter pomocniczy, gdyż polegają na oszacowaniu wartości aktywów, które są w posiadaniu Funduszu. Świadczone usługi, jak wskazał Wnioskodawca, zapewniają Funduszowi możliwość prawidłowego ustalenia wartości aktywów netto na Certyfikat Inwestycyjny Funduszu zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa oraz umożliwiają Towarzystwu, Funduszowi oraz jego depozytariuszowi dokonanie prawidłowego ustalenia wartości aktywów wnoszonych do Funduszu na potrzeby zawarcia umowy wniesienia aktywów wnoszonych do Funduszu oraz celem przydziału odpowiedniej liczby Certyfikatów Inwestycyjnych uczestnikowi Funduszu, odmowy przydziału lub dokonanie zwrotu nadpłaty zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa, jednakże same w sobie nie zawierają elementu zarządzania portfelami inwestycyjnymi, usługi te mają charakter jedynie techniczny. Do wykonywania ich Fundusz obligowany jest przepisami prawa.
Opisane we wniosku Usługi nie mają charakteru usług istotnych i specyficznych wyłącznie dla zarządzania funduszami inwestycyjnymi. Takiego rodzaju Usługi mogą być wykorzystywane również przez podmioty w innych dziedzinach działalności (np. w branży ubezpieczeniowej, bankowej oraz przez podmioty inne niż wymienione w ustawie o funduszach inwestycyjnych, takie jak gracze giełdowi, prywatni inwestorzy). Są to zatem typowe usługi odpłatnego nabywania informacji, w określonym i pożądanym zakresie w celu praktycznego ich zastosowania w obrocie gospodarczym. Nabywane Usługi nie zawierają elementu doradczego do konkretnego procesu inwestycyjnego Funduszu. Usługi te, choć niezbędne dla prawidłowego funkcjonowania Funduszu, nie stanowią jednak sensu stricte usług zarządzania funduszami inwestycyjnymi, w rozumieniu przepisów ustawy o funduszach inwestycyjnych. Z istoty tych Usług wynika, że mają one ogólny, a nie zindywidualizowany charakter, gdyż nie dotyczą tylko działalności zarządzania funduszem inwestycyjnym.
W konsekwencji, świadczone przez Spółkę usługi wyceny aktywów Funduszu w celu ustalenia wartości aktywów netto na Certyfikat Inwestycyjny Funduszu na dzień wyceny, wyceny aktywów wnoszonych w celu opłacenia Certyfikatów Inwestycyjnych przez inwestorów Funduszu i przydziału Certyfikatów Inwestycyjnych przez Towarzystwo oraz inne wyceny dokonywane na zlecenie Funduszu nie stanowią usług mieszczących się w zarządzaniu portfelami inwestycyjnymi lub ich częścią, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 12 lit b ustawy i ta okoliczność wyklucza zastosowanie do nich zwolnienia od podatku przewidzianego w tym przepisie.
Tym samym stanowisko Wnioskodawcy uznano za nieprawidłowe.
W odniesieniu do powołanych przez Wnioskodawcę interpretacji indywidualnych należy wskazać, że interpretacje wydawane są w indywidualnych sprawach podatników w oparciu o aktualnie obowiązujące przepisy prawa i stan faktyczny/zdarzenie przyszłe przedstawiony przez danego podatnika. Powołane interpretacje nie stanowią źródła powszechnie obowiązującego prawa, więc zawartego w nich stanowiska organu podatkowego nie można wprost przenosić na grunt innej sprawy. Każdą sprawę tut. Organ jest zobowiązany rozpatrywać indywidualnie.
Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.
Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.
Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:
- z zastosowaniem art. 119a;
- w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.
Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2018 r., poz. 1302) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).
Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.
Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.
Stanowisko
nieprawidłowe
Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej