Temat interpretacji
brak opodatkowania dofinansowania otrzymanego na demontaż, zbieranie, transport i unieszkodliwianie wyrobów zawierających azbest; - brak prawa do odliczenia podatku VAT z tytułu realizacji zadania polegającego na usuwaniu i unieszkodliwianiu azbestu z posesji osób fizycznych
Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r., poz. 900 ze zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku, który wpłynął w dniu 7 maja 2019 r., uzupełnionym pismem z 5 lipca 2019 r. (data wpływu 8 lipca 2019 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie:
- braku opodatkowania dofinansowania otrzymanego na demontaż, zbieranie, transport i unieszkodliwianie wyrobów zawierających azbest;
- braku prawa do odliczenia podatku VAT z tytułu realizacji zadania polegającego na usuwaniu i unieszkodliwianiu azbestu z posesji osób fizycznych
jest nieprawidłowe.
UZASADNIENIE
W dniu 7 marca 2019 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie:
- braku opodatkowania dofinansowania otrzymanego na demontaż, zbieranie, transport i unieszkodliwianie wyrobów zawierających azbest;
- braku prawa do odliczenia podatku VAT z tytułu realizacji zadania polegającego na usuwaniu i unieszkodliwianiu azbestu z posesji osób fizycznych.
Ww. wniosek został uzupełniony pismem z 5 lipca 2019 r. (data wpływu 8 lipca 2019 r.), będącym odpowiedzią na wezwanie Organu z 1 lipca 2019 r. znak: 0111-KDIB3-2.4012.265.2019.1.ASZ.
We wniosku, uzupełnionym pismem z 5 lipca 2019 r., przedstawiono następujący stan faktyczny:
Gmina (Wnioskodawca) jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług (dalej: VAT).
Stosownie do art. 7 ust. 1 pkt 1 i 3 ustawy o samorządzie gminnym do zadań własnych Gminy należą m.in. sprawy ochrony środowiska oraz unieszkodliwiania odpadów komunalnych. W ramach wykonywania tych zadań własnych, Gmina realizuje projekt polegający na usuwaniu i unieszkodliwianiu wyrobów zawierających azbest z terenu administracyjnego Gminy (dalej: zadanie). Zadanie będzie polegać na:
- demontażu, zbieraniu, transporcie i unieszkodliwianiu odpadów zawierających azbest,
- zbieraniu, transporcie i unieszkodliwianiu odpadów zawierających azbest.
Zadanie będzie realizowane na podstawie wniosków złożonych przez osoby fizyczne (dalej: właściciele), posiadające tytuł prawny do nieruchomości, na której znajdują się materiały zawierające azbest, która to nieruchomość jest położona na terenie Gminy i jest ujęta w Gminnym programie usuwania azbestu i wyrobów zawierających azbest z terenu Gminy Z..
O kolejności zakwalifikowania się przez właścicieli do zadania decydują:
- stopień pilności wynikający z Oceny stanu i możliwości bezpiecznego użytkowania wyrobów zawierających azbest;
- kolejność wpływu kompletnego wniosku do Urzędu Gminy.
Prace związane z realizacją zadania (tj. rozbiórka, demontaż, transport i unieszkodliwienie odpadów zawierających azbest) zostaną wykonane przez wyspecjalizowany podmiot zajmujący się usuwaniem tego typu odpadów i posiadającego przewidziane przepisami prawa stosowne uprawnienia (dalej: wykonawca) na podstawie umowy zawartej pomiędzy wykonawcą a Gminą. Z tego tytułu, Gmina otrzyma od wykonawcy faktury VAT z wykazanym podatkiem VAT (z zastrzeżeniem limitu wysokości kosztów kwalifikowanych realizacji zadania, przedstawionych poniżej).
Koszty związane z realizacją zadania zostaną pokryte z dofinansowania udzielonego Gminie przez Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (dalej: WFOŚiGW). Łączna wartość prac na rzecz danego Właściciela w ramach realizacji Zadania pokryta dofinansowaniem nie może przekroczyć w odniesieniu do zadania polegającego na:
- demontażu,
zbieraniu, transporcie i unieszkodliwianiu odpadów zawierających
azbest:
- xx zł/1 Mg dla I stopnia pilności;
- xx zł/1 Mg dla II stopnia pilności;
- xx zł/1 Mg dla III stopnia pilności;
- zbieraniu, transporcie i unieszkodliwianiu
odpadów zawierających azbest:
- xx zł/ 1 Mg.
W przypadku, gdyby koszty kwalifikowane realizacji zadania przez wykonawcę okazały się wyższe, niż wyżej wskazane kwoty, odpowiednią różnicę pokryje Właściciel z własnych środków na podstawie faktury VAT otrzymanej przez właściciela od wykonawcy. O ewentualnej konieczności pokrycia dodatkowej różnicy, Właściciele zostaną poinformowani po wyłonieniu Wykonawcy. Właściciele we własnym zakresie pokrywają również ewentualne koszty zakupu nowych materiałów budowlanych oraz koszty robocizny związane z odbudową zdemontowanej części obiektu, z którego zdjęto azbest.
W związku z realizacją Zadania, Właściciele nie będą dokonywali żadnych płatności na rzecz Gminy.
W uzupełnieniu Wnioskodawca wskazał, że:
Za wyłonienie wykonawcy prac dotyczących zadania polegającego na usunięciu wyrobów zawierających azbest z nieruchomości znajdujących się na terenie Gminy odpowiadać będzie Wnioskodawca.
Gmina co do zasady nie będzie zawierać z poszczególnymi osobami fizycznymi (właścicielami zdefiniowanymi we wniosku) umów na wykonanie prac w ramach przedmiotowego zadania wykonanie prac polegających na usunięciu azbestu (tj. rozbiórka, demontaż, transport i unieszkodliwienie odpadów zawierających azbest) zostanie bowiem zrealizowane przez zdefiniowanego w stanie faktycznym wniosku wykonawcę na podstawie umowy zawartej pomiędzy wykonawcą a Gminą.
Gmina planuje natomiast zawrzeć umowy z właścicielami, które będą dotyczyć przede wszystkim zasad współpracy w ramach realizacji zadania przez Gminę. Zgodnie z planowaną treścią tych umów, będą one w szczególności nakładać na właścicieli obowiązek: udostępniania nieruchomości na czas trwania prac, udzielenia zgody na dysponowanie nieruchomością przez Wykonawcę (wskazanego przez Gminę) do celów budowlanych, a także uczestnictwa przy wypełnieniu i podpisaniu protokołu potwierdzenia prac z nieruchomości właściciela. Planowo umowy nie mają zawierać postanowień o wzajemnych rozliczeniach między Gminą a Właścicielem wskazane zostanie wyłącznie, że środki na przeprowadzenie prac przez Wykonawcę zostaną przekazane Wykonawcy bezpośrednio przez Gminę jako beneficjenta dofinansowania z WFOŚiGW.
Gmina informuje, że uczestnicy projektu (właściciele) nie będą wnosili na rzecz Gminy żadnych wpłat z tytułu realizacji zadania.
Gmina wskazuje, że zgodnie z regulaminem dofinansowania zadań związanych z realizacją gminnych programów usuwania azbestu i wyrobów zawierających azbest i naboru wniosków uchwalonym przez Zarząd Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach (dalej: regulamin) wysokość udzielonego dofinansowania zależy przede wszystkim od ilości (wagi wyrażonej w mg) azbestu, jaki ma zostać usunięty w ramach projektu. Oznacza to w ocenie Gminy, że ilość osób fizycznych (właścicieli) uczestniczących w projekcie nie ma bezpośredniego wpływu na wysokość kwot otrzymanych przez Gminę tytułem dofinansowania zadania.
Gmina wskazuje, że na moment składania niniejszej odpowiedzi nie zawarła jeszcze umowy o dofinansowanie z WFOŚiGW, a tym samym nie jest w stanie precyzyjnie wskazać reguł rozliczania się z otrzymanego dofinansowania. Niemniej z Regulaminu wynika, że po zakończeniu zadania Gmina będzie zobowiązana przedstawić WFOŚiGW dokumenty potwierdzające efekt rzeczowy i ekologiczny, tj. Zestawienie zadań zrealizowanych w ramach prac związanych z usuwaniem azbestu z terenu jednostek samorządu terytorialnego oraz Rozliczenie końcowe zadania zrealizowanego w ramach prac związanych z usuwaniem azbestu z terenu jednostek samorządu terytorialnego.
Gmina nabywa objęte pytaniem usługi we własnym imieniu.
Jak wspomniano, nie zawarto jeszcze umowy o dofinansowanie z WFOŚiGW, w której to umowie uregulowane zostałyby zasady ewentualnego zwrotu dofinansowania (do problemu tego nie odnosi się również regulamin). Mając jednak na uwadze, że dofinansowanie przyznawane jest na konkretne zadanie, Gmina przypuszcza, że w przypadku jego niezrealizowania zaistniałby obowiązek zwrotu otrzymanych kwot.
Gmina z otrzymanego dofinansowania zamierza pokryć koszty związane z pracami, które ma zrealizować wykonawca, tj. koszty rozbiórki, demontażu, transportu i unieszkodliwienia odpadów zawierających azbest z budynków/posesji stanowiących własność osób fizycznych z terenu Gminy (właścicieli).
Mając na uwadze charakter dofinansowania, które przeznaczone ma być na konkretne zadanie, Gmina zakłada, że nie będzie mogła przeznaczyć otrzymanych środków pieniężnych na inny cel.
Jednocześnie, kwestia ta ostatecznie będzie mogła zostać przesądzona dopiero w umowie z Funduszem.
W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:
Czy otrzymanie przez Gminę dofinansowania z WFOŚiGW na demontaż, zbieranie, transport i unieszkodliwianie wyrobów zawierających azbest w ramach realizacji zadania podlega opodatkowaniu VAT?
Stanowisko Wnioskodawcy:
- Otrzymanie przez Gminę dofinansowania z WFOŚiGW na demontaż, zbieranie, transport i unieszkodliwianie wyrobów zawierających azbest w ramach realizacji zadania nie podlega opodatkowaniu VAT.
- Gmina nie będzie miała prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego wykazanego na fakturach VAT otrzymanych od wykonawcy w związku z realizacją zadania.
Uzasadnienie stanowiska Gminy
Uwagi ogólne
Gmina, jako podmiot władzy publicznej, posiada specyficzny status na gruncie ustawy o VAT.
W pierwszej kolejności należy stwierdzić, że art. 15 ust. 6 ustawy o VAT, odnoszący się do prawnopodatkowej podmiotowości organów władzy publicznej, stanowi lex specialis w odniesieniu do art. 15 ust. 1 w zw. z ust. 2 ustawy o VAT, w świetle którego dana czynność podlega VAT jeśli jest dokonywana przez przedsiębiorcę i następuje w wykonaniu jego działalności gospodarczej. Jest to zasada ogólna, odnosząca się również do organów władzy publicznej (w tym gmin). Art. 15 ust. 6 ustawy o VAT ustanawia natomiast wyjątek od tej reguły, gdyż na jego mocy nie uznaje się za podatników organów władzy publicznej w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych. Jeżeli zatem dana czynność ma miejsce w ramach wykonywania zadań nałożonych na gminę odrębnymi przepisami prawa i nie ma formy umowy cywilnoprawnej nie podlega VAT.
Ad 1.
Zgodnie z art. 29a ust. 1 ustawy o VAT podstawą opodatkowania jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.
Wpływ dofinansowania na cenę
W świetle przytoczonego powyżej art. 29a ust. 1 ustawy o VAT, podstawę opodatkowania zwiększa się o otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze mające bezpośredni wpływ na cenę (kwotę należną) towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.
Podobnie wskazuje art. 73 Dyrektywy 2006/112A/VE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L z 2006 r., 347 s. 1 ze zm.; dalej: Dyrektywa VAT), zgodnie z którym podstawa opodatkowania obejmuje wszystko, co stanowi zapłatę otrzymaną lub którą dostawca lub usługodawca otrzyma w zamian za dostawę towarów lub świadczenie usług od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z subwencjami związanymi bezpośrednio z ceną takiej dostawy lub świadczenia.
W konsekwencji, decydujący dla opodatkowania dotacji podatkiem VAT powinien być element bezwzględnego i bezpośredniego związku dotacji z ceną jednostkową towaru lub usługi (możliwość alokacji dotacji do ceny towaru lub usługi). Jeżeli zatem sposób kalkulacji dotacji związany jest nawet z ceną jednostkową towaru lub usługi, ale jedynie pośrednio (tylko w sensie ekonomicznym) albo kalkulacja dotacji oderwana jest całkowicie od ceny towaru czy usługi świadczonej przez podatnika, dotacja (dopłata) taka nie podlega opodatkowaniu.
W przedmiotowej sytuacji dofinansowanie otrzymane przez Gminę z WFOŚiGW będzie pokrywać koszty związane z realizacją zadania, a tym samym będzie dotacją kosztową, a nie zakupową. Ponadto Wnioskodawca pragnie wskazać, że organizując usuwanie azbestu z nieruchomości właścicieli Gmina nie będzie świadczyć na ich rzecz żadnych usług. Gmina nie otrzyma również z tego tytułu wynagrodzenia od mieszkańców, w związku z czym nie występuje w niniejszej sytuacji pojęcie ceny.
Podsumowując, w przedmiotowej sytuacji nie ma możliwości powiązania otrzymanego dofinansowania z ceną świadczonych przez Gminę usług, ponieważ takowe (cena oraz świadczenie usług) nie występują.
Stanowisko Gminy znajduje potwierdzenie m.in. w interpretacjach indywidualnych Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej (dalej: DKIS):
z 4 lipca 2018 r., sygn. 0113-KDIPT1-3.4012.405.2018.1.MK:
W opisie sprawy Wnioskodawca wskazał, że w zakres prac w ramach zadania będzie wchodzić: demontaż, zebranie, zabezpieczenie, załadunek, transport oraz unieszkodliwienie na specjalnie przeznaczonym do tego celu składowisku wyrobów zawierających azbest. Zainteresowany we wniosku jednoznacznie wskazał, że właściciele nieruchomości nie będą dokonywać żadnych płatności na rzecz Gminy z tego tytułu, tj. nie będą partycypować w kosztach analizowanego przedsięwzięcia. W celu zgłoszenia chęci uczestnictwa w Zadaniu mieszkańcy będą zobowiązani złożyć do Gminy stosowny wniosek. Mając na uwadze powyższe należy stwierdzić, że w analizowanym przypadku nie wystąpi bezpośredni związek pomiędzy otrzymanym dofinansowaniem od Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej na realizację ww. projektu, a cena wykonywanych przez Wnioskodawcę czynności. Należy bowiem zauważyć, że otrzymane przez Gminę środki zostaną przeznaczone na pokrycie kosztów projektu, tym samym przedmiotowa dotacja jest dotacją kosztową.
z 5 czerwca 2018 r sygn. 0113-KDIPT1-1.4012.298.2018.3.JK:
Mając na uwadze powyższe przepisy oraz przedstawiony przez Wnioskodawcę opis sprawy stwierdzić należy, że przedmiotowe dofinansowanie na realizację zadania pn. nie będzie zwiększało podstawy opodatkowania w rozumieniu art. 29a ust. 1 ustawy, a tym samym nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Zatem stanowisko Wnioskodawcy, zgodnie z którym dotacja ta nie powinna podlegać opodatkowaniu jest prawidłowe.
Analogiczne stanowisko zostało wyrażone również, przykładowo, w wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie z 3 kwietnia 2019 r., sygn. I SA/Lu 930/18.
Cel przyjętej regulacji
Ponadto Wnioskodawca pragnie wskazać na cel normy prawnej określonej w art. 29a ust. 1 ustawy o VAT. Mianowicie jest nim realizacja zasady neutralności VAT. Konieczność uwzględnienia otrzymanych przez podatnika dotacji w podstawie opodatkowania związana jest z wynikającą z tego możliwością obniżenia cen z tytułu świadczonych usług lub dostawy towarów. Gdyby zatem dotacja w takich okolicznościach pozostała poza zakresem opodatkowania VAT, podatnik, zachowując pełne prawo do odliczenia podatku naliczonego, korzystałby przy niezmiennej wysokości uzyskanego dochodu z możliwości zmniejszenia swego zobowiązania z tytułu podatku należnego VAT.
Norma prawna określona w art. 29a ust. 1 ustawy o VAT pozwala zatem na wyeliminowanie ww. nieuprawnionej korzyści po stronie podatnika i utrzymanie wysokości podatku należnego na poziomie zapewniającym zachowanie zasady neutralności VAT.
W opinii Wnioskodawcy, hipotetyczne uznanie przez organ, że w przedmiotowej sprawie zachodzi konieczność opodatkowania dofinansowania, byłoby sprzeczne z realizacją powyżej przedstawionego celu. Wynika to z faktu, że Gmina w związku z realizacją zadania nie będzie wykonywała podlegających opodatkowaniu VAT świadczeń skutkujących nabyciem prawa do odliczenia podatku naliczonego (co zostało szerzej przedstawione w dalszej części uzasadnienia).
Nieodpłatne świadczenie usług
Zgodnie z art. 8 ust. 2 pkt 2 ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem VAT podlega m.in. nieodpłatne świadczenie usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika. Zdaniem Wnioskodawcy, w związku z faktem, że Gmina realizując zadanie, wypełnia swoje zadania własne określone w art. 7 ust. 1 pkt 1 i 3 ustawy o samorządzie gminnym, to na podstawie art. 15 ust. 6 ustawy o VAT Gmina nie działa w przedmiotowym zakresie jako podatnik VAT.
Zdaniem Wnioskodawcy, wykonywanie opisywanych działań jest analogiczne do innych czynności realizowanych w ramach wykonywania zadań własnych przez Gminę, np. prace porządkowe, remonty dróg itp. Działania te realizowane są na rzecz lokalnej społeczności nieodpłatnie, a jednocześnie można w wielu przypadkach zidentyfikować konkretnych beneficjentów zrealizowanych czynności (np. mieszkańców ulicy, która była przedmiotem remontu). Tym samym, w opinii Wnioskodawcy, w związku z faktem, że zadanie nie jest przez Gminę realizowane w charakterze podatnika podatku VAT (a zatem nie podlega ocenie na gruncie regulacji ustawy o VAT), to czynności wykonywane przez Gminę w zakresie usuwania azbestu nie powinny zostać uznane za nieodpłatne świadczenie usług zrównane z odpłatnym świadczeniem usług na podstawie art. 8 ust. 2 pkt 2 ustawy o VAT.
Powyższe znajduje potwierdzenie w interpretacjach indywidualnych wydawanych w odniesieniu do stanów faktycznych dotyczących analogicznych projektów, np.:
- interpretacji indywidualnej DKIS z 5 października 2018 r., sygn. 0113-KDIPT1-3.4012.615.2018.1 .MJ:
Realizacja przedmiotowego Zadania należy do zadań własnych Gminy, o których mowa w art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym. (...) jak wynika z wniosku nabycie towarów i usług w związku z realizacją projektu nie będzie miało związku z prowadzoną działalnością gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, lecz z realizacją zadań własnych Gminy, w którym to zakresie Gmina działa w charakterze organu władzy, zdefiniowanego w art. 15 ust. 6 ustawy.;
- interpretacji indywidualnej DKIS z 8 czerwca 2017 r., sygn. 0112-KDIL1-2.4012.72.2017.1.NF:
Biorąc pod uwagę powołane wyżej przepisy w kontekście rozpatrywanej sprawy należy stwierdzić, że Wnioskodawca realizując przedmiotowy projekt, nie będzie działać w charakterze podatnika VAT, pomimo że jest czynnym podatnikiem VAT. Powyższe wynika z faktu, że Zainteresowany ww. inwestycję będzie realizował w ramach zadań własnych. Ponadto jak wskazał Wnioskodawca - nabyte towary i usługi w ramach realizowanej inwestycji nie będą wykorzystywane do prowadzenia czynności opodatkowanych podatkiem VAT.;
- interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z 19 maja 2016, sygn. 1061-1061- IPTPP1.4512.201.2016.2.MSu:
Jak wynika z opisu sprawy, usługa będzie służyła wykonywaniu czynności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, gdyż należy ona do zadań własnych Gminy, na podstawie art. 7 ust. 1 pkt 3 ustawy o samorządzie gminnym..
Uwzględniając powyżej przedstawioną argumentację, w opinii Wnioskodawcy, otrzymanie przez Gminę dofinansowania z WFOŚiGW na demontaż, zbieranie, transport i unieszkodliwianie wyrobów zawierających azbest w ramach realizacji zadania nie podlega opodatkowaniu VAT.
Ad 2.
Zgodnie z treścią art. 5 ust. 1 ustawy o VAT opodatkowaniu podatkiem VAT podlegają m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Jednocześnie, w myśl art. 7 ust. 1 ww. ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1), rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Z kolei zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1) rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów.
Z wyżej przytoczonych przepisów wynika, iż na gruncie przepisów ustawy o VAT, opodatkowaniu podlega dostawa towarów lub świadczenie usług, wyłącznie wówczas, gdy mają one charakter odpłatny (z pewnymi wyjątkami dotyczącymi nieodpłatnych świadczeń zrównanych z czynnościami świadczonymi odpłatnie).
Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z pewnymi zastrzeżeniami, które nie mają zastosowania w przedmiotowej sprawie.
Z treści powyższej regulacji wynika, że prawo do odliczenia podatku naliczonego przysługuje podatnikom VAT w sytuacji, gdy towary i usługi, przy nabyciu których został naliczony podatek, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Dla oceny możliwości skorzystania z prawa do odliczenia, w każdym przypadku istotne jest więc ustalenie, czy towary i usługi, przy zakupie których naliczono VAT:
- zostały nabyte przez podatnika tego podatku,
- pozostają w bezspornym związku z wykonywanymi przez niego czynnościami opodatkowanymi, a także,
- czy w przedmiotowej sytuacji nie występują przesłanki negatywne uregulowane w art. 88 ustawy o VAT oraz ograniczenia prawa do odliczenia z art. 90 i 91 tejże ustawy.
Jak już zostało wskazane powyżej, w przedmiotowej sytuacji Gmina nie występuje w charakterze podatnika VAT oraz nabytych od Wykonawcy usług nie wykorzystuje do czynności opodatkowanych podatkiem VAT, a tym samym, w opinii Gminy nie jest ona uprawniona do odliczenia podatku naliczonego z faktur VAT dokumentujących wydatki na realizację zadania.
Co istotne, pogląd ten znajduje również aprobatę w interpretacjach indywidualnych wydawanych przez DKIS w analogicznych sprawach. Przykładowo:
- w interpretacji indywidualnej z 4 lipca 2018 r., sygn. 0113-KDIPT1-3.4012.405.2018.1.MK:
Zatem w omawianej sprawie pomimo, że Wnioskodawca jest czynnym, zarejestrowanym podatnikiem VAT - warunki wskazane w art. 86 ust. 1 ustawy, uprawniające do odliczenia nie będą spełnione, gdyż Wnioskodawca realizując opisany projekt polegający na demontażu, zebraniu, zabezpieczeniu, załadunku, transporcie oraz unieszkodliwieniu na specjalnie przeznaczonym do tego celu składowisku wyrobów zawierających azbest, nie będzie działać w charakterze podatnika VAT, a zakupione towary i usługi w ramach projektu nie będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.;
- w interpretacji indywidualnej z 7 sierpnia 2018 r., sygn. 0113-KDIPT1-1.4012.501.2018.1.MGO:
Wnioskodawca nie będzie miał prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony w związku z realizacją zadania związanego z usuwaniem (odbiorem i unieszkodliwieniem) azbestu i wyrobów zawierających azbest od mieszkańców Gminy, ponieważ towary i usługi nabywane w związku z realizacją ww. zadania będą wykorzystywane do czynności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
- w interpretacji indywidualnej z 20 lipca 2018 r., sygn. 0113-KDIPT1-3.4012.429.2018.2.ALN:
Mając na uwadze powołane przepisy prawa oraz przedstawiony opis sprawy, należy stwierdzić, że Wnioskodawca nie ma/nie będzie miał prawa do odliczenia podatku naliczonego w związku z realizacją projektu pn.: ponieważ nabywane towary i usługi związane z realizacją przedmiotowego zadania nie służą/nie będą służyły czynnościom opodatkowanym podatkiem od towarów i usług.
Reasumując, Gminie nie będzie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, wynikającego z otrzymanych od Wykonawcy faktur dokumentujących nabycie usług związanych z realizacją zadania.
W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2018 r., poz. 2174, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
Przez sprzedaż, zgodnie z art. 2 pkt 22 ustawy, rozumie się odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.
Towarami w rozumieniu art. 2 pkt 6 ustawy są rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.
Jak stanowi art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel ().
Natomiast zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:
- przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
- zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
- świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.
W myśl art. 8 ust. 2a ustawy, w przypadku gdy podatnik, działając we własnym imieniu ale na rzecz osoby trzeciej, bierze udział w świadczeniu usług, przyjmuje się, że ten podatnik sam otrzymał i wyświadczył te usługi.
Zauważyć należy, że pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do grona usług każde świadczenie, które nie jest dostawą w rozumieniu art. 7 ustawy. Zauważyć również należy, że usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym.
Zatem czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy czym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.
Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania, podlegają wszystkie transakcje, których przedmiotem jest dostawa towarów lub świadczenie usług, pod warunkiem, że są one realizowane przez podatników w rozumieniu ustawy i wykonywane w działalności gospodarczej.
W myśl art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
Działalność gospodarcza, na podstawie art. 15 ust. 2 ustawy, obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Zgodnie z art. 15 ust. 6 ustawy, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.
Z powołanych przepisów wynika, że jednostki samorządu terytorialnego nie są podatnikami podatku od towarów i usług w związku z realizacją zadań, które podejmują jako podmioty prawa publicznego, nawet jeśli pobierają z tego tytułu należności, opłaty lub składki. Podmioty te są natomiast podatnikami podatku od towarów i usług w przypadku wykonywanych przez nie czynności na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.
Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nich odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Stosownie do przepisu art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2019 r., poz. 506), gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.
W myśl art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym, do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.
Do zadań własnych gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty. W szczególności zadania własne obejmują m.in.: sprawy ładu przestrzennego, gospodarki nieruchomościami, ochrony środowiska i przyrody oraz gospodarki wodnej (art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy o samorządzie gminnym), a także wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych, wysypisk i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną oraz gaz (art. 7 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy).
W myśl art. 29a ust. 1 ustawy, podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2-5, art. 30a-30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.
Według art. 29a ust. 6 ustawy, podstawa opodatkowania obejmuje:
- podatki, cła, opłaty i inne należności o podobnym charakterze, z wyjątkiem kwoty podatku;
- koszty dodatkowe, takie jak prowizje, koszty opakowania, transportu i ubezpieczenia, pobierane przez dokonującego dostawy lub usługodawcę od nabywcy lub usługobiorcy.
Z przepisu tego wynika, że podstawę opodatkowania w podatku od towarów i usług stanowi wynagrodzenie, które dostawca lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu dostawy towarów albo świadczenia usług. Wynagrodzenie to oznacza wartość rzeczywiście otrzymaną (lub która ma być otrzymana) w konkretnym przypadku.
Dla określenia, czy dane dotacje (subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze) są, czy też nie są opodatkowane, istotne są szczegółowe warunki ich przyznawania, określające cele realizowanego w określonej formie dofinansowania.
Kryterium uznania dotacji za stanowiącą podstawę opodatkowania, jest zatem stwierdzenie, że dotacja dokonywana jest w celu sfinansowania konkretnej czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Natomiast dotacje niedające się powiązać z konkretnymi czynnościami podlegającymi opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, nie stanowią podstawy opodatkowania w rozumieniu przepisu art. 29a ust. 1 ustawy.
Nie jest więc podstawą opodatkowania ogólna dotacja (subwencja, inna dopłata o podobnym charakterze) uzyskana przez podatnika, niezwiązana z dostawą towaru lub świadczeniem usługi. W przypadku natomiast, gdy podatnik otrzymuje dofinansowanie, które jest związane z dostawą lub świadczeniem usług, jako pokrycie części ceny konkretnego świadczenia lub rekompensatę z tytułu wykonania określonego świadczenia po cenach obniżonych, płatność taką należy zaliczyć do podstawy opodatkowania podatkiem od towarów i usług.
Istotnym zatem dla wykładni art. 29a ust. 1 ustawy, jest wyjaśnienie pojęcia subwencja bezpośrednio związana z ceną.
W tym celu istotne znaczenie ma orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. W szczególności, wyroki w sprawach C-184/00 (Office des products wallons ASBL v. Belgian State) oraz C-353/00 (Keeping Newcastle Warm Ltd. v. Commisioners od Customs and Excise, w skrócie KNW).
I tak, w wyroku w sprawie C-184/00 TSUE stwierdził, że sam fakt, że dofinansowanie wpływa na ostateczną cenę świadczenia, nie ma znaczenia dla uznania, czy powinno ono zwiększać podstawę opodatkowania VAT. W praktyce bowiem, prawie zawsze dofinansowanie działalności podatnika wpływa w jakiś w sposób na poziom stosowanych przez niego cen. Elementem istotnym, wpływającym na ewentualne włączenie dofinansowania do podstawy opodatkowania, jest natomiast stwierdzenie, czy dotacje są przekazywane w celu dostawy konkretnych towarów lub świadczenia konkretnych usług. Ponadto, Trybunał stwierdził, że sformułowanie dotacje bezpośrednio związane z ceną należy interpretować w taki sposób, aby dotyczyło ono jedynie dotacji odpowiadających całości lub części wynagrodzenia z tytułu dostawy towarów lub świadczenia usług, które wypłacane są sprzedawcy lub dostawcy przez stronę trzecią.
Z kolei w wyroku w sprawie C-353/00, Trybunał wyraził pogląd, że niezależnie od tego, czy dofinansowanie spełnia warunek bezpośredniego związku z ceną, czy też nie spełnia takiego warunku, zwiększać będzie podstawę opodatkowania, jeśli osoba trzecia (także organ władzy publicznej) wpłaca pewną kwotę pieniędzy na poczet usług świadczonych na rzecz osoby fizycznej. Orzeczenie to dotyczyło dopłat wypłacanych firmie zajmującej się usługami związanymi z doradztwem w dziedzinie energetyki.
Związek dotacji z ceną nie został szczegółowo przeanalizowany w tym wyroku. Szersze uwagi na ten temat znalazły się natomiast w opinii rzecznika generalnego oraz pisemnym stanowisku rządu Wielkiej Brytanii, które zaaprobował Trybunał. Jak wskazuje rzecznik, dotacje mogą mieć różną formę i charakter. Zwykle, przez dotacje (subwencje) rozumie się sumy wypłacane danemu podmiotowi z funduszy publicznych w interesie ogólnym. W praktyce, dotacje mogą mieć postać dopłat ogólnych do działalności przedsiębiorstwa (i wówczas nie podlegają opodatkowaniu), albo też stanowić subsydia do konkretnych dostaw lub usług, umożliwiając nabycie ich ostatecznemu odbiorcy po niższej cenie (lub w ogóle bez odpłatności z jego strony). W tym ostatnim przypadku podlegają podatkowi VAT. Tego rodzaju dotacje występowały w przypadku KNW. Istniał bezpośredni związek pomiędzy usługami podatnika a otrzymywanymi dotacjami (dotacje były korelatem usług i wypłacano je tylko w razie ich świadczenia; również kwotowo zależały od liczby usług). Wpływ na cenę również był oczywisty: ostateczny odbiorca nie musiał płacić za usługę właśnie z powodu pokrycia jej dotacją. Mimo, że dotacje oczywiście wpływały na działalność przedsiębiorstwa i w sensie ekonomicznym pokrywały część kosztów jego funkcjonowania, przede wszystkim były one związane z ceną. Dlatego też nie można było ich traktować jako pozostających poza podatkiem VAT.
Jeżeli otrzymana dotacja jest w sposób zindywidualizowany i policzalny związana z ceną danego świadczenia (tj. świadczenie dzięki dotacji ma cenę niższą o konkretną kwotę lub świadczeniobiorca otrzymuje je za darmo), taka dotacja podlega VAT. Jeżeli natomiast związek tego rodzaju nie występuje i równocześnie dotacja nie jest elementem wynagrodzenia związanego z danymi dostawami towarów lub usług, wówczas można i należy potraktować ją jako płatność niepodlegającą podatkowi VAT.
Mając na uwadze powyższe stwierdzić należy, że z art. 29a ust. 1 ustawy wynika, że nie ma znaczenia od kogo dostawca towaru lub świadczący usługę otrzymuje zapłatę czy od nabywcy czy od osoby trzeciej, ważne jest aby było to wynagrodzenie za dane konkretne świadczenie lub za konkretną dostawę.
Z informacji przedstawionych we wniosku wynika, że Gmina będąca zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług realizuje projekt polegający na usuwaniu i unieszkodliwianiu wyrobów zawierających azbest z terenu administracyjnego Gminy (dalej: zadanie). Zadanie będzie polegać na:
- demontażu, zbieraniu, transporcie i unieszkodliwianiu odpadów zawierających azbest,
- zbieraniu, transporcie i unieszkodliwianiu odpadów zawierających azbest.
Zadanie będzie realizowane na podstawie wniosków złożonych przez osoby fizyczne (dalej: właściciele), posiadające tytuł prawny do nieruchomości, na której znajdują się materiały zawierające azbest, która to nieruchomość jest położona na terenie Gminy i jest ujęta w Gminnym programie usuwania azbestu i wyrobów zawierających azbest z terenu Gminy Z..
Prace związane z realizacją zadania (tj. rozbiórka, demontaż, transport i unieszkodliwienie odpadów zawierających azbest) zostaną wykonane przez wyspecjalizowany podmiot zajmujący się usuwaniem tego typu odpadów i posiadającego przewidziane przepisami prawa stosowne uprawnienia na podstawie umowy zawartej pomiędzy wykonawcą a Gminą. Z tego tytułu, Gmina otrzyma od wykonawcy faktury VAT z wykazanym podatkiem VAT (z zastrzeżeniem limitu wysokości kosztów kwalifikowanych realizacji zadania, przedstawionych poniżej).
Koszty związane z realizacją zadania zostaną pokryte z dofinansowania udzielonego Gminie przez Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (dalej: WFOŚiGW).
W związku z realizacją zadania, Właściciele nie będą dokonywali żadnych płatności na rzecz Gminy.
Za wyłonienie wykonawcy prac dotyczących zadania polegającego na usunięciu wyrobów zawierających azbest z nieruchomości znajdujących się na terenie Gminy odpowiadać będzie Wnioskodawca.
Gmina co do zasady nie będzie zawierać z poszczególnymi osobami fizycznymi (właścicielami zdefiniowanymi we wniosku) umów na wykonanie prac w ramach przedmiotowego zadania wykonanie prac polegających na usunięciu azbestu (tj. rozbiórka, demontaż, transport i unieszkodliwienie odpadów zawierających azbest) zostanie bowiem zrealizowane przez zdefiniowanego w stanie faktycznym wniosku wykonawcę na podstawie umowy zawartej pomiędzy wykonawcą a Gminą.
Uczestnicy projektu (właściciele) nie będą wnosili na rzecz Gminy żadnych wpłat z tytułu realizacji zadania.
Wysokość udzielonego dofinansowania zależy przede wszystkim od ilości azbestu, jaki ma zostać usunięty w ramach projektu.
Nie zawarto jeszcze umowy o dofinansowanie z WFOŚiGW, w której to umowie uregulowane zostałyby zasady ewentualnego zwrotu dofinansowania (do problemu tego nie odnosi się również regulamin). Mając jednak na uwadze, że dofinansowanie przyznawane jest na konkretne zadanie, Gmina przypuszcza, że w przypadku jego niezrealizowania zaistniałby obowiązek zwrotu otrzymanych kwot.
Gmina z otrzymanego dofinansowania zamierza pokryć koszty związane z pracami, które ma zrealizować wykonawca, tj. koszty rozbiórki, demontażu, transportu i unieszkodliwienia odpadów zawierających azbest z budynków/posesji stanowiących własność osób fizycznych z terenu Gminy (właścicieli).
Mając na uwadze charakter dofinansowania, które przeznaczone ma być na konkretne zadanie, Gmina zakłada, że nie będzie mogła przeznaczyć otrzymanych środków pieniężnych na inny cel.
Przy tak przedstawionym opisie sprawy wątpliwości Wnioskodawcy sprowadzają się do rozstrzygnięcia, czy uzyskana z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej dotacja powinna być opodatkowana podatkiem VAT.
Mając na uwadze powołane wyżej przepisy prawa należy stwierdzić, że w analizowanym przypadku mamy do czynienia z czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT (tj. odsprzedażą usług zakupionych przez Gminę od wyspecjalizowanej firmy na rzecz osób fizycznych będących właścicielami nieruchomości biorących udział w zadaniu), a nie z realizacją zadań własnych przez Gminę w charakterze organu władzy publicznej. Gmina bowiem nabędzie przedmiotowe usługi od firmy zajmującej się usuwaniem odpadów zawierających azbest we własnym imieniu, ale na rzecz osób trzecich (mieszkańców), a więc stosownie do art. 8 ust. 2a ustawy, zawierając umowę z wykonawcą na świadczenie ww. usługi, wejdzie w rolę podmiotu ją świadczącego.
Sam fakt, że Gmina nie będzie zawierała z mieszkańcami umów na wykonanie prac w ramach przedmiotowego zadania, a jedynie planuje zawrzeć umowy, z treści których będzie wynikało, że właściciel ma obowiązek udostępnienia nieruchomości na czas trwania prac, udzielenia zgody na dysponowanie nieruchomością przez wykonawcę (wskazanego przez Gminę), a także uczestnictwa przy wypełnianiu i podpisaniu potwierdzenia prac nie powoduje, że Gmina w tym przypadku będzie działa jako organ władzy publicznej realizujący zadania własne. Trzeba również zauważyć, że to Gmina, (nie właściciele nieruchomości) w postępowaniu wyłoni wyspecjalizowaną firmę zajmującą się usługami polegającymi na rozbiórce, demontażu i unieszkodliwianiu wyrobów zawierających azbest z nieruchomości znajdujących się na terenie Gminy. Gmina nabędzie usługi we własnym imieniu, następnie otrzyma za ich wykonanie od wykonawcy faktury VAT.
Środki finansowe pozyskane przez Gminę (dotacja uzyskana z WFOŚiGW) w tym przypadku są przeznaczone na refundację kosztów konkretnego zadania związanego z demontażem, zbieraniem, transportem i unieszkodliwianiem wyrobów zawierających azbest w ramach realizacji zadania.
W konsekwencji, środki te należy uznać za wynagrodzenie z tytułu świadczenia usługi przez Gminę na rzecz właścicieli nieruchomości, uiszczane przez podmiot trzeci (tj. podmiot dokonujący finansowania WFOŚiGW). Przedmiotowa dotacja nie może więc zostać uznana za dotację kosztową przeznaczoną na ogólną działalność Gminy (jak twierdzi Wnioskodawca), jej celem bowiem nie jest dotowanie całej działalności Gminy, ale konkretnych czynności wykonywanych w ramach ww. zadania.
Otrzymana dotacja będzie refundować całość poniesionych przez Gminę wydatków na usunięcie i utylizację wyrobów zawierających azbest (właściciele nieruchomości nie dokonują na rzecz Gminy żadnej zapłaty za demontaż, zbieranie, transport i unieszkodliwianie wyrobów zawierających azbest). Jak wynika z wniosku, uczestnicy projektu (właściciele) nie będą wnosili na rzecz Gminy żadnych wpłat z tytułu realizacji zadania.
Należy zatem stwierdzić, że dofinansowanie otrzymane z WFOŚiGW bezpośrednio wpływa na cenę świadczonej usługi polegającej na wykonaniu demontażu, zbieraniu, transporcie i unieszkodliwianiu wyrobów zawierających azbest.
W związku z powyższym uznać należy, że świadczenia, co do których Gmina się zobowiązała w ramach zgłoszeń złożonych przez mieszkańców, stanowią odpłatne świadczenia usług, które zgodnie z przywołanym art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, a Gmina, w związku z ww. czynnościami występuje wbrew twierdzeniom Wnioskodawcy w charakterze podatnika tego podatku.
Tym samym, dotacja przyznana Gminie z WFOŚiGW na demontaż, zbieranie, transport i unieszkodliwianie wyrobów zawierających azbest w ramach realizacji zadania, stanowiąca pokrycie ceny usług świadczonych na rzecz mieszkańców Gminy, będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT, stanowiąc w oparciu o art. 29a ust. 1 ustawy, podstawę opodatkowania z tytułu wykonania przez Gminę usług w zakresie usuwania i unieszkodliwiania azbestu, a Wnioskodawca w tym zakresie będzie działał jako podatnik VAT.
W konsekwencji stanowisko Wnioskodawcy w tym zakresie uznać należało za nieprawidłowe.
Odnosząc się natomiast do kwestii prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego w związku z nabyciem usługi polegającej na usunięciu i unieszkodliwianiu wyrobów zawierających azbest, należy wskazać, że podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego, zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy.
W myśl tego przepisu, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.
Stosownie do treści art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:
- nabycia towarów i usług,
- dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.
Z przywołanych przepisów wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik zarejestrowany jako podatnik VAT czynny, a towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).
Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT lub/i niepodlegających temu podatkowi.
Podkreślić należy, że ustawodawca stworzył podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.
Należy zauważyć, że formułując w art. 86 ust. 1 ustawy warunek związku ze sprzedażą opodatkowaną, ustawodawca nie uzależnia prawa do odliczenia od związku zakupu z obecnie wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi. Wystarczającym jest, że z okoliczności towarzyszących nabyciu towarów lub usług, przy uwzględnieniu rodzaju prowadzonej przez podatnika działalności gospodarczej wynika, że zakupy te dokonane są w celu ich wykorzystania w ramach jego działalności opodatkowanej.
Zatem, podstawowym warunkiem, którego spełnienie należy analizować w aspekcie prawa do odliczenia podatku VAT, jest związek dokonywanych nabyć towarów i usług ze sprzedażą uprawniającą do dokonywania takiego odliczenia, czyli sprzedażą generującą podatek należny. W omawianej sprawie związek taki występuje, bowiem w ramach realizowanego zadania Gmina dokona zakupu usług w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, a tym samym dokonując zakupów będzie działała wbrew twierdzeniom Wnioskodawcy w charakterze podatnika podatku VAT.
Zgodnie z art. 41 ust. 1 ustawy, stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 213, art. 122 i art. 129 ust. 1.
W myśl art. 41 ust. 2 ustawy, dla towarów i usług, wymienionych w załączniku nr 3 do ustawy, stawka podatku wynosi 7%, z zastrzeżeniem ust. 12 i ar. 114 ust. 1.
Stosownie do art. 146a pkt 1 i 2 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2018 r., z zastrzeżeniem art. 146f,
- stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i ust. 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%,
- stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 2, art. 120 ust. 2 i 3 oraz tytule załącznika nr 3 do ustawy, wynosi 8%.
Natomiast zgodnie z art. 146aa ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2019 r. do końca roku następującego po roku, dla którego wartość relacji, o której mowa w art. 38a pkt 4 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych, jest nie większa niż 43% oraz wartość, o której mowa w art. 112aa ust. 5 tej ustawy, jest nie mniejsza niż - 6%:
- stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%;
- stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 2, art. 120 ust. 2 i 3 oraz tytule załącznika nr 3 do ustawy, wynosi 8%.
Zaznaczenia wymaga, że zastosowanie obniżonych stawek podatku lub zwolnienia od podatku możliwe jest tylko wówczas, gdy wynika to wprost z ustawy lub przepisów wykonawczych do ustawy.
Świadczone w ramach zadania usługi na rzecz mieszkańców, nie zostały przez ustawodawcę wymienione wśród usług zwolnionych od podatku, w konsekwencji czego będą one podlegać opodatkowaniu według właściwej dla nich stawki VAT.
Analiza opisu sprawy oraz przywołanych przepisów prawa prowadzi do wniosku, że w przedmiotowej sprawie zostanie spełniony podstawowy warunek uprawniający do odliczenia podatku od towarów i usług ponoszone wydatki związane z nabyciem usług, o których mowa we wniosku, związane będą bowiem z czynnościami opodatkowanymi podatkiem VAT.
Podsumowując stwierdzić należy, że Gmina będąca czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług wbrew stanowisku Wnioskodawcy będzie miała prawo do odliczenia podatku naliczonego z faktur dokumentujących wydatki związane z realizacją czynności w zakresie demontażu, zbierania, transportu i unieszkodliwiania wyrobów zawierających azbest w ramach realizacji zadania, pod warunkiem niezaistnienia innych przesłanek negatywnych wymienionych w art. 88 ustawy.
W konsekwencji stanowisko Wnioskodawcy w myśl którego Gmina nie będzie miała prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego wykazanego na fakturach VAT otrzymanych od wykonawcy w związku z realizacją zadania jest nieprawidłowe.
Ponadto tut. Organ informuje, że wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytań) Zainteresowanego. Inne kwestie, które nie zostały objęte pytaniami, nie mogą być zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej rozpatrzone w wydanej interpretacji.
Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.
W zakresie powołanych przez Wnioskodawcę interpretacji indywidualnych, należy zauważyć, że interpretacje przepisów prawa podatkowego wydawane są w indywidualnych sprawach podatników i kształtują sytuację prawną tych podatników w sprawach będących przedmiotem rozstrzygnięcia oraz nie mają mocy prawa powszechnie obowiązującego co oznacza, że należy je traktować indywidualnie. Ponadto należy zauważyć, ze interpretacje te zostały wydana w odmiennym stanie faktycznym.
Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:
- z zastosowaniem art. 119a;
- w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
- z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).
Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.
Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.
Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2018 r., poz. 1302, z późn. zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).
Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.
Stanowisko
nieprawidłowe
Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej