w zakresie braku prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z realizacją zadania - Interpretacja - 0113-KDIPT1-2.4012.284.2019.2.KW

ShutterStock
Interpretacja indywidualna z dnia 23.07.2019, sygn. 0113-KDIPT1-2.4012.284.2019.2.KW, Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej

Temat interpretacji

w zakresie braku prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z realizacją zadania

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r., poz. 900, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 7 maja 2019 r. (data wpływu 21 maja 2019 r.), uzupełnionym pismem z dnia 5 lipca 2019 r. (data wpływu 8 lipca 2019 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie braku możliwości obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z realizacją przedsięwzięcia polegającego na Likwidacji wyrobów zawierających azbest na terenie Gminy jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 21 maja 2019 r. wpłynął do tutejszego Organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie braku możliwości obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z realizacją przedsięwzięcia polegającego na Likwidacji wyrobów zawierających azbest na terenie Gminy .

Przedmiotowy wniosek uzupełniono pismem z dnia 5 lipca 2019 r. poprzez doprecyzowanie opisu sprawy.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Gmina , jako jednostka samorządu terytorialnego posiada osobowość prawną, jest podatnikiem podatku VAT czynnym czyli prowadzi sprzedaż opodatkowaną, związaną m.in. z usługami dzierżawy, najmu, użytkowania wieczystego, sprzedażą gruntów i budynków.

Gmina, jak co roku zamierza złożyć wniosek o udzielenie dofinansowania w formie dotacji ze środków Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w na realizację przedsięwzięcia pn. .

Na podstawie sporządzonej w 2015 r. inwentaryzacji szacowano, że w Gminie znajduje się ok. 4000 Mg wyrobów zawierających azbest (wyroby stanowiące pokrycia dachowe tzw. płyty eternitowe). Usuwanie wyrobów zawierających azbest w latach poprzednich dofinansowane było z WFOŚiGW w ... Usuwanie wyrobów zawierających azbest w 2012 r., 2013 r., 2014 r., 2015 r., 2016 r. i 2018 r. dofinansowane było z WFOŚiGW w ...

W poszczególnych latach usunięto wyroby zawierające azbest szczegółowo j.n.:

w 2012 r. usunięto 67,41 Mg z 23 posesji,

w 2013 r. usunięto 162,66 Mg z 63 posesji,

w 2014 r. usunięto 87,52 Mg z 36 posesji,

w 2015 r. usunięto 174,44 Mg z 79 posesji,

w 2016 r. usunięto 92,87 Mg z 54 posesji,

w 2017 r. Gmina nie realizowała przedmiotowego zadania,

w 2018 r. usunięto 180,14 Mg z 86 posesji.

Część tych płyt została już przez właścicieli obiektów zdjęta i zeskładowana na nieruchomościach, a część nadal znajduje się na dachach budynków mieszkalnych, gospodarczych itp. Rola Gminy jak co roku polegać ma na przeprowadzeniu następujących działań:

  • ustalenie właścicieli nieruchomości, którzy zdecydują się na koordynowaną przez Gminę realizację zadania i podpiszą z Gminą umowę o udzieleniu i rozliczeniu dotacji,
  • przygotowanie i złożenie w WFOŚiGW w wniosku wraz z załącznikami,
  • koordynacja technicznej strony realizacji zadania,
  • przekazywanie mieszkańcom uzyskanej dotacji i rozliczenie z WFOŚiGW (polegające na tym, że osoby fizyczne dokonują wpłaty w postaci tzw. wkładu własnego, przedstawiają faktury potwierdzające usunięcie azbestu, Gmina po otrzymaniu faktur przekazuje mieszkańcom otrzymaną dotację w postaci refundacji poniesionych przez mieszkańców wydatków. Otrzymane przez Gminę faktury podlegają następnie rozliczeniu z WFOŚiGW).

Zgodnie z zasadami udzielania dotacji oraz przekazania środków państwowym jednostkom budżetowym przyjętymi przez WFOŚiGW w przewiduje się uzyskanie dofinansowania do 90% do działań związanych z usuwaniem wyrobów zawierających azbest. Dotacja może pokrywać:

  • demontaż wyrobów zawierających azbest,
  • przygotowanie wyrobów do transportu,
  • transport do miejsca utylizacji,
  • utylizację.

Fizyczną realizację zadania Gmina zamierza powierzyć uprawnionemu podmiotowi, wyłonionemu w drodze przetargu, który zostanie zrealizowany przez Gminę zgodnie z przepisami ustawy Prawo zamówień publicznych.

Gmina jest w ramach realizacji zadania jedynie podmiotem pomocnym przy pozyskaniu i rozliczeniu dotacji z WFOŚiGW w , zgodnie z zasadami udzielania i umarzania pożyczek oraz udzielania dotacji ze środków WFOŚiGW w (docelowym beneficjentem otrzymującym faktycznie pomoc finansową (dotację) będą prywatni właściciele, z nieruchomości których usunięte zostaną wyroby zawierające azbest).

Jednocześnie Wnioskodawca informuje, że:

  • Gmina (jednostka samorządu terytorialnego) posiada osobowość prawną oraz status podatnika podatku VAT czynnego (prowadzi sprzedaż opodatkowaną, związaną m.in. z usługami najmu, dzierżawy, użytkowania wieczystego, sprzedażą gruntów i budynków itp.),
  • faktury w związku z realizacją ww. projektu wyłoniona w drodze przetargu firma wystawiać będzie na mieszkańców Gminy otrzymujących faktycznie pomoc finansową (dotację przekazaną za pośrednictwem Gminy ze środków WFOŚiGW w ), tj. na prywatnych właścicieli, z nieruchomości których usunięte zostaną wyroby zawierające azbest,
  • towary i usługi nabyte w związku z realizacją projektu nie będą wykorzystywane do realizacji czynności opodatkowanych,
  • realizacja przedmiotowego projektu należy do zadań własnych gminy na mocy art. 7 ust. 1 pkt 1 i pkt 3 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2019 r. poz. 506),
  • zdaniem Gminy: Gminie nie będzie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z realizacją przedsięwzięcia polegającego na Likwidacji wyrobów zawierających azbest na terenie Gminy (w przedmiotowej sprawie nie zostanie spełniony podstawowy warunek, o którym mowa w art. 86 ust. 1 ustawy, tj. związek pomiędzy nabytą usługą a wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi, bowiem realizowane przedsięwzięcie dotyczy zadań własnych Gminy i będzie wykorzystywane do wykonywania czynności niepodlegających opodatkowaniu).

Ponadto w uzupełnieniu wniosku wskazano:

  1. Gmina występuje o przyznanie dofinansowania w imieniu i na rzecz właścicieli odpadów azbestowych.
  2. Gmina w związku z realizacją zadania zawrze umowę z wykonawcą w imieniu i na rzecz właścicieli odpadów azbestowych.
  3. Wszystkie czynności podejmowane przez Gminę realizowane są i będą w imieniu i na rzecz właściciela odpadów azbestowych.
  4. Zawarta będzie jedna umowa, gdzie jako Zamawiający będzie Gmina ale ze wskazaniem wykazu właścicieli odpadów azbestowych oraz zapisem, że faktury muszą być wystawione na poszczególnych właścicieli (Beneficjentów końcowych).
    5a)
  • Odbiór odpadów azbestowych będzie realizowany u osób fizycznych przez Wykonawcę wybranego przez Gminę i według zasad wynikających z przepisów ustawy Prawo zamówień publicznych.
  • Gmina udziela (pośredniczy w przekazaniu) właścicielowi odpadów azbestowych dotacji celowej na finansowanie lub dofinansowanie realizacji przedsięwzięcia w ramach wniosku złożonego do WFOŚiGW.
  • W ramach umowy dotacji ustalono, że środki finansowe (pochodzące z dotacji WFOŚiGW) na realizację przedsięwzięcia przekazane będą bezpośrednio przez Gminę na rzecz Wykonawcy przedsięwzięcia według następujących zasad, tj. dotacja celowa przekazana będzie bezpośrednio na rachunek Wykonawcy przedsięwzięcia, po wystawieniu faktury VAT na właściciela wyrobów azbestowych. Właściciel wyrobów azbestowych wpłaci do Gminy pozostałą należność wynikającą z realizacji przedsięwzięcia, która to z kolei zostanie przekazana na rachunek bankowy Wykonawcy przedsięwzięcia przez Gminę reasumując Gmina ma zgodę, aby w imieniu właściciela wyrobów azbestowych zapłacić wykonawcy za usługę odbioru azbestu środkami pochodzącymi z dotacji i udziału osoby fizycznej.
  • Gmina sprawuje kontrolę prawidłowości realizacji przedsięwzięcia, w tym wydatkowania przekazanej dotacji celowej w ramach kontroli, upoważnieni pracownicy Gminy mogą badać dokumenty i inne nośniki informacji, które mają lub mogą mieć znaczenie dla oceny prawidłowości realizacji przedsięwzięcia oraz żądać udzielenia ustnie lub pisemnie informacji dotyczącej przedsięwzięcia.
    5b) Właściciel wyrobów azbestowych zobowiązany jest do przygotowania wyrobów zawierających azbest do odbioru przez zdemontowanie, udostępnienia Wykonawcy przedsięwzięcia terenu, na którym złożono zdemontowane wyroby, celem ich spakowania i załadunku na środki transportu, wpłacenia do Gminy części kosztów realizacji przedsięwzięcia, wykonania kolorowej dokumentacji zdjęciowej przed odbiorem wyrobów i po ich odebraniu, przedstawienia w Urzędzie Miejskim w rozliczenia wykonanego przedsięwzięcia poprzez złożenie sprawozdania z wykonania robót, oryginału karty przekazania wyrobów, protokołu z zakończenia robót, kolorowej dokumentacji zdjęciowej, udostępnienia pracownikom Urzędu Miejskiego w i Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w terenu celem kontroli przedsięwzięcia, w przypadku niewykonania zadania zwrotu dotacji.
    5c) Właściciel wyrobów azbestowych będzie zobowiązany obowiązkowo do pokrycia pozostałej części kosztów wynikających z odbioru odpadów azbestowych ponad kwotę pozyskanej dotacji (zazwyczaj jest to około 10% wkład własny). Obowiązkowa wpłata wkładu własnego jest gwarancją, że właściciel wyrobów azbestowych nie wycofa się z projektu Gmina nie ponosi bowiem tu żadnych kosztów, ponieważ zadanie (faktury wystawione nie na Gminę ale na właściciela wyrobów azbestowych) ma finansowanie dotacją WFOŚiGW w 90% i wkład własny właściciela wyrobów 10%. Jeżeli dofinansowanie maleje to wzrasta automatycznie wkład własny właściciela wyrobów azbestowych.
  1. Zawarta zostaje tylko jedna umowa pomiędzy Gminą a właścicielem wyrobów azbestowych na udzielenie dotacji, w której to treści będzie zapis o konieczności dokonania wpłaty wkładu własnego przez właściciela wyrobów azbestowych.
  2. W myśl przepisów wynikających z art. 403 ust. 4 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 roku Prawo ochrony środowiska (Dz. U. z 2018 r. poz. 799 z późn. zm.) obowiązuje w Gminie uchwała Nr Rady Miejskiej w z dnia 27 marca 2017 roku w sprawie określenia zasad udzielania dotacji celowej na realizację przedsięwzięcia polegającego na (zmiany: uchwała Rady Miejskiej w nr z dnia 19 kwietnia 2017 roku oraz uchwała Rady Miejskiej w nr z dnia 26 lutego 2018).
    Na podstawie ww. uchwały Rady Miejskiej oraz ogłaszanego co jakiś czas przez WFOŚiGW konkursu na udzielenie dofinansowania w formie dotacji ze środków funduszu na zadanie związane z likwidacją wyrobów zawierających azbest Gmina ogłasza czy to przez sołtysów czy lokalną gazetę, stronę internetowa, że rozpoczyna się nabór na ww. zadanie. Osoby zainteresowane zobowiązane są złożyć we właściwym terminie do Gminy wniosek, którego wzór określono ww. uchwałą Rady wraz ze stosowanymi załącznikami wymaganymi w ww. uchwale Rady. Wnioski rozpatrywane są według kolejności ich złożenia do Gminy. Wnioski nierozpatrzone pozytywnie w danym roku z powodu wyczerpania limitu środków pochodzących z dotacji z WFOŚiGW będą rozpatrywane w pierwszej kolejności przy ponownym ogłaszaniu naboru. Kryteria jakie powinna spełniać inwestycja to:
    1. będzie miała znaczenie dla zaspokajania potrzeb wspólnoty lokalnej i przyczyni się do ochrony środowiska,
    2. spełni określone w przepisach wymagania,
    3. jest możliwa do realizacji w ciągu jednego roku budżetowego,
    4. jest formalnie przygotowana do realizacji.
  1. Realizacja uzależniona jest od pozyskania dofinansowania z WFOŚiGW. Jeżeli takowego nie będzie to przedsięwzięcie nie jest realizowane.
  2. Na pytanie tut. Organu o następującej treści: Czy wysokość otrzymanego dofinansowania będzie uzależniona od liczby mieszkańców biorących udział w zadaniu?, Wnioskodawca odpowiedział: Tak.
  3. W imieniu właścicieli wyrobów azbestowych Gmina składa rozliczenie przed WFOŚiGW. Po wykonaniu przedsięwzięcia składane jest rozliczenie do WFOŚiGW na obowiązujących i wymaganych przez Fundusz drukach wraz z fakturami VAT wystawionymi na właściciela wyrobów azbestowych, potwierdzeniem zapłaty na rzecz wykonawcy, dokumentacją odbioru odpadów z poszczególnych nieruchomości wraz z dokumentacją fotograficzną.
  4. Na pytanie tut. Organu: Czy w przypadku niezrealizowania zadania Wnioskodawca będzie zobowiązany do zwrotu otrzymanych środków pieniężnych?, Gmina wskazała: Tak. Ale zgodnie z podpisaną umową o udzielenie dotacji pomiędzy Gminą a właścicielem wyrobów azbestowych to osoba fizyczna zobowiązana jest do wykorzystania przekazanych środków finansowych zgodnie z celem na jaki je uzyskała i na warunkach określonych umową. W przypadku kiedy udzielona dotacja została wykorzystana niezgodnie z przeznaczeniem podlega zwrotowi do budżetu gminy, który oddaje dalej te środki do WFOŚiGW.
  5. Dotacja może być przeznaczona wyłącznie na koszty wynikające z rozdziału III § 9 pkt 10 Katalogu kwalifikacji kosztów dla zadań dofinansowanych ze środków WFOŚiGW w , tj. demontaż, przygotowanie do transportu, transport, unieszkodliwianie przez składowanie lub poprzez dopuszczalne metody przetwarzania.
  6. Na pytanie tut. Organu o treści: Czy Gmina będzie mogła przeznaczyć ww. dofinansowanie na inny cel niż realizacja zadania objętego zakresem postawionego we wniosku pytania?, Wnioskodawca udzielił odpowiedzi: Nie.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy Gmina , która jest podatnikiem podatku VAT czynnym, w związku z realizacją przedsięwzięcia polegającego na , ma możliwość prawną do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego?

Zdaniem Wnioskodawcy, podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz.U. z 2018 r. poz. 2174 ze zm.), zwanej dalej ustawą lub ustawą o VAT.

Stosownie do art. 86 ust. 1 ustawy, w zakresie w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124. Natomiast w myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług. Jak stanowi art. 88 ust. 4 ustawy, obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 2 pkt 7.

Z powyższego wynika, iż prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany, czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi, tzn. których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego). Przedstawiona powyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z usługami i towarami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi. Należy również podkreślić, że prawo do odliczenia podatku naliczonego, jako integralna część systemu VAT, w zasadzie nie może być ograniczane ani pod względem czasu, ani też pod względem zakresu przedmiotowego. Nie jest to bowiem wyjątkowy przywilej podatnika, lecz jego fundamentalne prawo. Możliwość wykonania tego prawa powinna być zapewniona niezwłocznie i względem wszystkich kwot podatku, które zostały pobrane (naliczone) od transakcji związanych z zakupami.

Decydujące znaczenie dla oceny istnienia prawa do odliczenia ma zamierzony (deklarowany) związek podatku naliczonego z czynnościami opodatkowanymi.

Stosownie do treści art. 87 ust. 1 ustawy, w przypadku gdy kwota podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 2, jest w okresie rozliczeniowym wyższa od kwoty podatku należnego, podatnik ma prawo do obniżenia o tę różnicę kwoty podatku należnego za następne okresy lub do zwrotu różnicy na rachunek bankowy.

Wyjaśnić należy, że przepisy art. 87 ustawy regulują sposób dokonania przez podatnika rozliczenia w sytuacji, gdy w danym okresie rozliczeniowym deklaruje on nadwyżkę podatku naliczonego nad należnym. Przepisy te statuują możliwość otrzymania przez podatnika rzeczywistego zwrotu nadwyżki podatku naliczonego nad należnym. Warunkiem, który musi spełnić podatnik, by domagać się zwrotu, jest powstanie w okresie rozliczeniowym różnicy pomiędzy kwotą podatku naliczonego a kwotą podatku należnego. Wynika to z generalnej zasady określonej w przywołanym powyżej art. 87 ust. 1 ustawy.

W świetle postanowień art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Działalność gospodarcza stosownie do treści art. 15 ust. 2 ustawy obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych. Zgodnie z art. 15 ust. 6 ustawy, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych. Powyższy zapis jest odzwierciedleniem art. 13 obowiązującej od dnia 1 stycznia 2007 r. Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE. L z 2006 r. Nr 347 str. 1, z późn. zm.), zgodnie z którym krajowe, regionalne i lokalne organy władzy oraz inne podmioty prawa publicznego nie są uważane za podatników w związku z działalnością, którą podejmują lub transakcjami, których dokonują jako organy władzy publicznej, nawet jeśli pobierają należności, opłaty, składki lub płatności w związku z takimi działaniami lub transakcjami.

Jednakże w przypadku, gdy podejmują one takie działania lub dokonują takich transakcji, są uważane za podatników w odniesieniu do tych działań lub transakcji, gdyby wykluczenie ich z kategorii podatników prowadziło do znaczących zakłóceń konkurencji.

W myśl art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2019 r., poz. 506), gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym na własną odpowiedzialność. Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 ww. ustawy, do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów. Do zadań własnych gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty, które obejmują m.in. sprawy w zakresie:

  • ładu przestrzennego, gospodarki nieruchomościami, ochrony środowiska i przyrody oraz gospodarki wodnej (art. 7 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy o samorządzie gminnym),
  • wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych, wysypisk i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną oraz gaz (art. 7 ust. 1 pkt 3).

Z przepisów o podatku VAT wynika, że jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Będą to zatem wszystkie realizowane przez te jednostki (urzędy) czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np. czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy, itd., umów prawa cywilnego (nazwanych i nienazwanych). Bowiem tylko w tym zakresie ich czynności mają charakter działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

Rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 ustawy, uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. W omawianej sprawie warunek uprawniający do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego nie będzie spełniony, ponieważ dokonywane zakupy towarów i usług w związku z realizacją omawianego przedsięwzięcia nie będą wykorzystywane do realizacji czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

Mając na względzie powołane przepisy prawa oraz opisane zdarzenie wskazać należy, iż Gminie nie będzie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z realizacją przedsięwzięcia polegającego na Likwidacji wyrobów zawierających azbest na terenie Gminy .

Powyższe wynika z faktu, iż w przedmiotowej sprawie nie zostanie spełniony podstawowy warunek, o którym mowa w art. 86 ust. 1 ustawy, tj. związek pomiędzy nabytą usługą a wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi, bowiem realizowane przedsięwzięcie dotyczy zadań własnych Gminy i będzie wykorzystywane do wykonywania czynności niepodlegających opodatkowaniu.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2018 r., poz. 2174, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Stosownie do treści art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:

  1. nabycia towarów i usług,
  2. dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.

Z cytowanych wyżej przepisów wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany, czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Podkreślić należy, że ustawodawca stworzył podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Jedno z takich ograniczeń zostało wskazane w art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy, zgodnie z którym nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku, gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Oznacza to, że podatnik nie może skorzystać z prawa do odliczenia w odniesieniu do podatku, który jest należny wyłącznie z tego względu, że został wykazany na fakturze w sytuacji, gdy transakcja nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Natomiast na podstawie przepisu art. 88 ust. 4 ustawy, obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 2 pkt 7.

Zgodnie z powyższą regulacją, z prawa do odliczenia podatku skorzystać mogą wyłącznie podatnicy, którzy są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni.

Zatem, aby podmiot mógł skorzystać z prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony związany z dokonanym nabyciem towarów i usług, w pierwszej kolejności winien spełnić przesłanki umożliwiające uznanie go dla tej czynności za podatnika podatku od towarów i usług, działającego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania, podlegają wszelkie transakcje, których przedmiotem jest dostawa towarów lub świadczenie usług, pod warunkiem, że są one realizowane przez podatników w rozumieniu ustawy i wykonywane w ramach działalności gospodarczej.

Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza w myśl art. 15 ust. 2 ustawy obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Należy zauważyć, że w świetle art. 15 ust. 6 ustawy, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Powyższy zapis jest odzwierciedleniem art. 13 obowiązującej od dnia 1 stycznia 2007 r. Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347, str. 1, z późn. zm.), zgodnie z którym krajowe, regionalne i lokalne organy władzy oraz inne podmioty prawa publicznego nie są uważane za podatników w związku z działalnością, którą podejmują lub transakcjami, których dokonują jako organy władzy publicznej, nawet jeśli pobierają należności, opłaty, składki lub płatności w związku z takimi działaniami lub transakcjami. Jednakże w przypadku, gdy organy te podejmują takie działania lub dokonują takich transakcji, są uważane za podatników w odniesieniu do tych działań lub transakcji, gdyby wykluczenie ich z kategorii podatników prowadziło do znaczących zakłóceń konkurencji.

Oznacza to, że organ będzie uznany za podatnika podatku od towarów i usług w dwóch przypadkach, tj. gdy wykonuje czynności inne niż te, które mieszczą się w ramach jego zadań oraz, gdy wykonuje czynności mieszczące się w ramach jego zadań, ale czyni to na podstawie umów cywilnoprawnych.

Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zatem jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Bowiem tylko w tym zakresie ich czynności mają charakter działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

Stosownie do przepisu art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2019 r., poz. 506), gmina wykonuje określone ustawami zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym, do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów. Do zadań własnych gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty. W szczególności zadania własne obejmują sprawy m.in. ładu przestrzennego, gospodarki nieruchomościami, ochrony środowiska i przyrody oraz gospodarki wodnej, wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych, wysypisk i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną oraz gaz (art. 7 ust. 1 pkt 1 i pkt 3 ustawy o samorządzie gminnym).

Mając na uwadze powołane powyżej przepisy prawa należy stwierdzić, że rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 ustawy uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane przez zarejestrowanego, czynnego podatnika podatku VAT w ramach działalności gospodarczej, do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

Podstawowym warunkiem, którego spełnienie należy analizować w aspekcie prawa do odliczenia podatku VAT, jest związek dokonywanych nabyć towarów i usług ze sprzedażą uprawniającą do dokonywania takiego odliczenia, czyli sprzedażą generującą podatek należny.

Jednocześnie obniżenie podatku należnego o podatek naliczony może nastąpić jedynie na ściśle określonych przez ustawodawcę zasadach, a kwotę podatku naliczonego stanowi, suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

W omawianej sprawie związek taki nie będzie występował, bowiem nabycie towarów i usług w ramach realizacji przedmiotowego zadania nie będzie miało związku z wykonywaniem czynności opodatkowanych podatkiem VAT. Ponadto faktury dokumentujące wydatki poniesione w ramach przedmiotowego zadania będą wystawione na beneficjentów dotacji, którzy dokonają zapłaty Wykonawcy za ww. usługę, tj. właścicieli nieruchomości, z których usunięte zostaną wyroby zawierające azbest.

W świetle powyższego stwierdzić należy, że Wnioskodawca nie będzie miał prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z realizacją zadania pn. , ponieważ nabywane towary i usługi w związku z realizacją zadania nie będą miały związku z wykonywaniem czynności opodatkowanych podatkiem VAT oraz Zainteresowany w trakcie realizacji przedmiotowego zadania nie będzie dysponować fakturami nabycia wystawionymi na Gminę. Faktury dokumentujące wydatki poniesione w ramach ww. zadania będą wystawione na beneficjentów dotacji właścicieli nieruchomości, z których usunięte zostaną wyroby zawierające azbest.

Tym samym stanowisko Zainteresowanego należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Tut. Organ informuje, iż wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania) Zainteresowanego. Inne kwestie przedstawione we wniosku, które nie zostały objęte pytaniem nie mogą być zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej rozpatrzone.

Jednocześnie podkreślić należy, iż tut. Organ wydając interpretację przepisów prawa podatkowego na podstawie art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej nie prowadzi postępowania podatkowego w rozumieniu tej ustawy. Niniejsza interpretacja indywidualna ogranicza się wyłącznie do udzielenia pisemnej informacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w okolicznościach zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę. Tut. Organ informuje, iż nie jest właściwy do przeprowadzenia postępowania dowodowego, które w przedmiotowej sprawie umożliwiłoby weryfikację opisanego zdarzenia przyszłego.

Zaznacza się także, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, wydana interpretacja traci swą aktualność.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

  1. z zastosowaniem art. 119a;
  2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
  3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193, z późn. zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2018 r., poz. 1302, z późn. zm.).

Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Stanowisko

prawidłowe

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej