W zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego od wydatków związanych z budową infrastruktury, która będzie dzierżawiona związkowi międzygminnem... - Interpretacja - 0114-KDIP1-2.4012.317.2019.2.PC

ShutterStock
Interpretacja indywidualna z dnia 26.08.2019, sygn. 0114-KDIP1-2.4012.317.2019.2.PC, Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej

Temat interpretacji

W zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego od wydatków związanych z budową infrastruktury, która będzie dzierżawiona związkowi międzygminnemu oraz zastosowania mechanizmu odwrotnego obciążenia do usług związanych z budową przyłączy wodociągowych do budynków mieszkalnych.

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r., poz. 900 z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 27 maja 2019 r. (data wpływu 3 czerwca 2019 r.) uzupełnionym w dniu 7 czerwca 2019 r. (data wpływu 13 czerwca 2019 r.) oraz uzupełnionym w dniu 6 sierpnia 2019 r. (data wpływu 13 sierpnia 2019 r.) na wezwanie Organu z dnia 22 lipca 2019 r., o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego od wydatków związanych z budową infrastruktury, która będzie dzierżawiona związkowi międzygminnemu oraz zastosowania mechanizmu odwrotnego obciążenia do usług związanych z budową przyłączy wodociągowych do budynków mieszkalnych jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 3 czerwca 2019 r. wpłynął ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego od wydatków związanych z budową infrastruktury, która będzie dzierżawiona związkowi międzygminnemu oraz zastosowania mechanizmu odwrotnego obciążenia do usług związanych z budową przyłączy wodociągowych do budynków mieszkalnych. Wniosek został uzupełniony w dniu 7 czerwca 2019 r. (data wpływu 13 czerwca 2019 r.) oraz w dniu 6 sierpnia 2019 r. (data wpływu 13 sierpnia 2019 r.) na wezwanie Organu z dnia 22 lipca 2019 r., skutecznie doręczone w dniu 31 lipca 2019 r.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe, uzupełnione w odpowiedzi na wezwanie Organu:

Wnioskodawca jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Gmina systematycznie rozbudowuje infrastrukturę wodną i kanalizacyjną na swoim terenie i ponosi wydatki związane z realizacją projektów inwestycyjnych. Inwestycje te są finansowane zarówno ze środków własnych Gminy jak i ze środków pozyskanych ze źródeł zewnętrznych.

Gmina jest w trakcie realizowania zadania pod nazwą: Budowa sieci wodociągowej oraz przydomowych oczyszczalni ścieków na terenie gminy (dalej jako: Projekt lub Inwestycja), współfinansowanego z Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020. Faktury dokumentujące wydatki związane z realizacją Projektu wystawiane będą na Gminę.

Po zakończeniu Inwestycji, Gmina będzie zarządzać swoim majątkiem w ten sposób, że przedmiotowa infrastruktura będzie wykorzystywana przez związek międzygminny (dalej: Związek) w oparciu o umowę dzierżawy, na podstawie której Gmina udostępni Związkowi przedmiotową infrastrukturę za wynagrodzeniem. W rezultacie, na podstawie umowy dzierżawy, Gmina będzie pobierać z tego tytułu wynagrodzenie od Związku. Stosowna umowa pomiędzy Gminą, a Związkiem potwierdzi prawo Związku do używania infrastruktury i pobierania pożytków z tego tytułu w szczególności w formie opłat za doprowadzanie wody i odprowadzanie ścieków. Gmina z tego tytułu zamierza wystawiać na Związek faktury VAT z zastosowaniem podstawowej stawki VAT.

Wybudowana infrastruktura pozostanie własnością Gminy. Za jej pomocą Związek będzie świadczyć na terenie Gminy odpłatne usługi doprowadzania wody. Będą one dokumentowane fakturami VAT z wykazanym podatkiem VAT wystawianymi na odbiorców przedmiotowych usług.

Gmina od początku będzie realizowała przedmiotową Inwestycję z zamiarem jej udostępniana do Związku odpłatnie na podstawie umowy dzierżawy. Umowa ze Związkiem zostanie zawarta na czas nieokreślony.

Gmina planuje również zrealizować zadanie mające za przedmiot budowę przyłączy wodociągowych do budynków mieszkalnych (dalej: Zadanie). Przedsięwzięcie będzie finansowane częściowo ze środków własnych lub zewnętrznych. Pozostała część kosztów projektu finansowana będzie ze środków prywatnych, pochodzących od właścicieli podłączonych nieruchomości.

Wnioskodawca zawrze umowy cywilnoprawne o wykonanie podłączenia budynków do zbiorczego systemu wodociągowego z właścicielami nieruchomości (mieszkańcami).

Gmina zamierza powierzyć realizację prac wybranej w drodze przetargu firmie budowlanej. Usługodawca (firma wykonawcza) realizując usługę budowy przyłącza wodociągowego na rzecz mieszkańców występować będzie w charakterze czynnego podatnika podatku VAT. Firma ta nie będzie mogła korzystać ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 i 9 Ustawy o VAT, bowiem wartość zamówienia przekraczać będzie limit, o którym mowa w powołanym przepisie.

Roboty wykonane w ramach realizacji Zadania, w tym budowę przyłączy dla mieszkańców Wnioskodawca klasyfikuje jako roboty związane z wykonaniem instalacji wodno-kanalizacyjnych według PKWiU 2008 sklasyfikowane w grupowaniu 43.22.11.00 Roboty związane z wykonywaniem instalacji wodno-kanalizacyjnych i odwadniających. Usługi te wymienione są w poz. 24 załącznika nr 14 do ustawy o podatku od towarów i usług.

Wnioskodawca na wezwanie Organu wskazał, że na chwilę obecną, wysokość czynszu dzierżawnego pobieranego przez Gminę z tytułu oddania wybudowanej infrastruktury do użytkowania Związkowi nie jest znana (jest w fazie negocjacji). Wysokość czynszu dzierżawnego zostanie skalkulowana z uwzględnieniem realiów rynkowych. Kalkulacja czynszu zostanie dokonana na podstawie porównania cen rynkowych, natomiast przy kalkulacji czynszu zostanie wzięta również pod uwagę wysokość amortyzacji środków trwałych. Całkowita wysokość poniesionych wydatków na budowę infrastruktury wyniesie 3 850 729,89 zł. Ustalona wysokość czynszu dzierżawnego będzie umożliwiała zwrot poniesionych nakładów inwestycyjnych.

Związek będzie wykorzystywał dzierżawioną od Gminy infrastrukturę wyłącznie do wykonywania czynności opodatkowanych, które nie korzystają ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem od towarów i usług. Gdyby Gmina (a nie jak wskazano Związek) wykorzystywała wybudowaną infrastrukturę do świadczenia usług doprowadzenia wody Gmina wykorzystywałaby przedmiotową infrastrukturę w taki sam sposób jak Związek, ale również na potrzeby własne i własnych jednostek.

Nabywane usługi związane z budową przyłączy są sklasyfikowane według PKWiU 2008 w grupowaniu 43.22.11.00, tak jak to zostało opisane w stanie faktycznym we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej.

Roboty wykonane w ramach realizacji Zadania, w tym budowę przyłączy dla mieszkańców Gmina klasyfikuje jako roboty związane z wykonaniem instalacji wodno-kanalizacyjnych, które są wymienione w poz. 24 załącznika nr 14 do ustawy o podatku od towarów i usług.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:

Czy w okolicznościach wskazanych w niniejszym wniosku Gmina ma/będzie miała prawo do odliczenia w całości podatku naliczonego z faktur VAT dokumentujących wydatki na budowę infrastruktury, która będzie przedmiotem dzierżawy na rzecz Związku Gmin?

  • Czy Gmina nabywając usługi związane z budową przyłączy będzie występować w charakterze podatnika podatku od towarów i usług, o których mowa w art. 17 ust. 1 pkt 8 Ustawy o VAT?

    Stanowisko Wnioskodawcy:

    W ocenie Wnioskodawcy, w okolicznościach wskazanych w niniejszym wniosku ma/będzie miał pełne prawo do odliczenia w całości podatku naliczonego z faktur VAT dokumentujących wydatki na budowę infrastruktury, która będzie przedmiotem dzierżawy na rzecz Związku Gmin.

    W ocenie Wnioskodawcy, nabywając usługi związane z budową przyłączy będzie występować w charakterze podatnika podatku od towarów i usług, o których mowa w art. 17 ust. 1 pkt 8 Ustawy o VAT.

    Ad l

    Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem VAT podlegają m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Z kolei art. 7 ust. 1 tej ustawy stanowi, że przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Stosownie natomiast do art. 8 ust. 1 Ustawy o VAT, przez świadczenie usług, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów.

    Z analizy przywołanego art. 8 ust. 1 ustawy wynika, że przez usługę należy rozumieć każde świadczenie na rzecz danego podmiotu, przy czym do uznania czynności za usługę, konieczne jest istnienie odbiorcy usługi. Tak więc usługą jest tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący z niego korzyść.

    Usługa jest czynnością opodatkowaną, co do zasady, w sytuacji, kiedy jest odpłatna. Związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności, musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie. Odpłatny to taki, który wymaga zapłacenia, zwrotu kosztów, płatny. Pod pojęciem odpłatności rozumieć należy prawo podmiotu dokonującego dostawy towarów lub świadczącego usługę do żądania od nabywcy towaru, odbiorcy usługi lub osoby trzeciej zapłaty ceny lub ekwiwalentu (np. w postaci świadczenia wzajemnego).

    Nie każda jednak czynność stanowiąca dostawę towarów lub świadczenie usługi w rozumieniu art. 7 ust. 1 oraz art. 8 ust. 1 Ustawy o VAT, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby dana czynność podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, musi być wykonana przez podatnika.

    W myśl art. 15 ust. 1 ww. ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

    Działalność gospodarcza, według art. 15 ust. 2 omawianej ustawy, obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

    Stosownie do art. 15 ust. 6 Ustawy o VAT, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

    Analiza wskazanych powyżej przepisów prowadzi do następujących wniosków:

    1. wyłączenie organów władzy publicznej i urzędów obsługujących te organy z kategorii podatników podatku od towarów i usług ma charakter podmiotowo-przedmiotowy,
    2. w celu skorzystania przez ww. podmioty z wyłączenia z podatku, konieczne jest spełnienie dwóch kumulatywnych warunków:
      • czynności - co do zasady podlegające opodatkowaniu VAT - muszą być wykonane przez ściśle określone podmioty,
      • ponadto czynności te muszą być wykonywane w ramach sprawowanego przez te podmioty władztwa publicznego.

    W związku z powyższym należy podkreślić, że tylko spełnienie ww. warunków łącznie daje możliwość legalnego wyłączenia z kategorii podatników podatku od towarów i usług na mocy art. 15 ust. 6 Ustawy o VAT.

    Z powołanych wyżej przepisów wynika, że jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Będą to zatem wszystkie realizowane przez te jednostki (urzędy) czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np. czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy, itp., umów prawa cywilnego (nazwanych i nienazwanych).

    Gmina, w świetle art. 2 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2018 r. poz. 994 z późn. zm.), wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Na podstawie art. 6 ust. 1 tej ustawy, do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów. Do zadań własnych gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty. W szczególności zadania własne obejmują sprawy m.in. wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych, wysypisk i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną oraz gaz (art. 7 ust. 1 pkt 3 ustawy o samorządzie gminnym).

    W celu wykonywania zadań gmina może tworzyć jednostki organizacyjne, a także zawierać umowy z innymi podmiotami, w tym z organizacjami pozarządowymi (art. 9 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym). Gmina oraz inna gminna osoba prawna może prowadzić działalność gospodarczą wykraczającą poza zadania o charakterze użyteczności publicznej wyłącznie w przypadkach określonych w odrębnej ustawie (art. 9 ust. 2 ustawy o samorządzie gminnym). Dodatkowo, w celu wspólnego wykonywania zadań publicznych gminy mogą tworzyć związki międzygminne (art. 64 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym).

    Z powyższych konstrukcji prawnych jednoznacznie wynika, że Gmina, wykonując we własnym imieniu i na własny rachunek czynności spełniające definicję działalności gospodarczej, określonej w art. 15 ust. ustawy, działa w charakterze podatnika podatku VAT.

    Gmina będzie ponosiła wydatki inwestycyjne na budowę infrastruktury wodno-kanalizacyjnej. W związku z realizacją przedmiotowego projektu otrzyma faktury wystawione na Gminę, dokumentujące wydatki z naliczonym podatkiem VAT. Kwota inwestycji przekracza znacznie wartość 15.000 zł. Po zakończeniu inwestycji, Gmina będzie zarządzać swoim majątkiem w ten sposób, że przedmiotowa infrastruktura będzie wykorzystywana przez Związek w oparciu o umowę dzierżawy, na podstawie której Gmina udostępni Związkowi przedmiotową infrastrukturę za wynagrodzeniem. W rezultacie, na podstawie umowy dzierżawy, Gmina będzie pobierać z tego tytułu wynagrodzenie od Związku. Stosowna umowa pomiędzy Gminą, a Związkiem potwierdzi prawo Związku do używania infrastruktury i pobierania pożytków z tego tytułu w szczególności w formie opłat za doprowadzanie wody i odprowadzanie ścieków. Gmina z tego tytułu zamierza wystawiać na Związek faktury VAT z zastosowaniem podstawowej stawki VAT. Gmina od początku będzie realizowała przedmiotową inwestycję z zamiarem jej odpłatnego udostępniana Związkowi na podstawie umowy dzierżawy. Wybudowana w ramach projektu infrastruktura bezpośrednio po oddaniu do użytkowania zostanie przekazana Związkowi w dzierżawę.

    W tym miejscu należy wskazać, że zgodnie z art. 693 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2018 r. poz. 1025 z późn. zm.), przez umowę dzierżawy wydzierżawiający zobowiązuje się oddać dzierżawcy rzecz do używania i pobierania pożytków przez czas oznaczony lub nieoznaczony, a dzierżawca zobowiązuje się płacić wydzierżawiającemu umówiony czynsz.

    Tak więc dzierżawa jest umową dwustronnie obowiązującą i wzajemną; odpowiednikiem świadczenia wydzierżawiającego, polegającego na oddaniu rzeczy do używania i pobierania pożytków, jest świadczenie dzierżawcy, polegające na płaceniu umówionego czynszu. Umowa dzierżawy jest cywilnoprawną umową nakładającą na strony - zarówno wydzierżawiającego, jak i dzierżawcę - określone przepisami obowiązki.

    Należy zatem stwierdzić, że dzierżawa stanowi odpłatne świadczenie usług, o którym mowa w art. 8 ust. 1 Ustawy o VAT i podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na mocy przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 tej ustawy.

    W konsekwencji z uwagi na fakt, że dzierżawa jest niewątpliwie czynnością cywilnoprawną (nie zaś publicznoprawną), dla zamierzonej czynności Gmina będzie występowała w charakterze podatnika podatku od towarów i usług. Mając na uwadze przywołane powyżej unormowania, należy stwierdzić, że dla czynności odpłatnego udostępniania przez Gminę infrastruktury wytworzonej w ramach zrealizowanej inwestycji na podstawie umowy dzierżawy, z tytułu której Gmina pobiera wynagrodzenie, Gmina występuje w roli podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, a ww. czynność - jako usługa zdefiniowana w art. 8 ust. 1 ustawy - podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Jednocześnie transakcja ta nie korzysta ze zwolnienia z VAT, gdyż ani Ustawa o VAT, ani też rozporządzenia wykonawcze nie przewidują w takim przypadku zwolnienia od podatku.

    Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 Ustawy o VAT. W myśl tego przepisu, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

    Stosownie do treści art. 86 ust. 2 pkt 1 omawianej ustawy - kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:

    1. nabycia towarów i usług,
    2. dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.

    Z powyższych przepisów wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany, czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

    Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.

    Należy zauważyć, że formułując w art. 86 ust. 1 Ustawy o VAT warunek związku ze sprzedażą opodatkowaną, ustawodawca nie uzależnia prawa do odliczenia od związku zakupu z obecnie wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi. Wystarczającym jest, że z okoliczności towarzyszących nabyciu towarów lub usług przy uwzględnieniu rodzaju prowadzonej przez podatnika działalności gospodarczej wynika, że zakupy te dokonane są w celu ich wykorzystania w ramach jego działalności opodatkowanej.

    Jednocześnie oceny, czy związek ten istnieje lub będzie istniał w przyszłości, należy dokonać w momencie realizowania zakupów, zgodnie z zasadą niezwłocznego odliczenia podatku naliczonego. Zasada ta wyraża się tym, że podatnik - aby skorzystać z prawa do odliczenia podatku naliczonego - nie musi czekać aż nabyty towar lub usługa zostaną odsprzedane lub efektywnie wykorzystane na potrzeby działalności opodatkowanej. W niniejszej sprawie Gmina będzie realizowała przedmiotową inwestycję z zamiarem jej udostępniana do Związku odpłatnie na podstawie umowy dzierżawy, która to czynność - jak rozstrzygnięto wyżej - będzie opodatkowana podatkiem VAT.

    Podkreślić również należy, że aby podmiot mógł skorzystać z prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony związany z dokonanym nabyciem towarów i usług, w pierwszej kolejności winien spełnić przesłanki umożliwiające uznanie go - dla tej czynności - za podatnika podatku od towarów i usług, działającego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

    Analiza treści wniosku oraz przywołanych przepisów prawa podatkowego prowadzi do stwierdzenia, że w omawianej sprawie warunki, o których mowa w art. 86 ust. 1 Ustawy o VAT, będą spełnione, ponieważ Gmina jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem VAT, a wydatki inwestycyjne na budowę infrastruktury, będą miały związek z wykonywanymi przez Gminę czynnościami opodatkowanymi podatkiem od towarów i usług. Z okoliczności sprawy wynika bowiem, że Gmina od początku będzie realizowała przedmiotową inwestycję z zamiarem jej udostępniana do Związku odpłatnie na podstawie umowy dzierżawy, która to czynność - jak rozstrzygnięto wyżej - będzie opodatkowana podatkiem VAT. Wybudowana w ramach projektu infrastruktura po oddaniu do użytkowania zostanie przekazana Związkowi w dzierżawę. Umowa ze Związkiem zostanie zawarta na czas nieokreślony.

    Stanowisko Gminy znajduje potwierdzenie w interpretacjach indywidualnych wydanych przez Dyrektora KIS w odniesieniu do analogicznego stanu faktycznego, przykładowo:

    • w interpretacji indywidualnej z dnia 15 marca 2018 r. nr 0111-KDIB3-2.4012.63.2018.2.AZ, w której Dyrektor KIS wskazuje, że w okolicznościach analizowanej sprawy, Gmina będzie uprawniona do odliczenia całości podatku naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących wydatki poniesione na budowę infrastruktury, bowiem wydatki te będą miały związek z czynnościami opodatkowanymi podatkiem VAT przez odpłatne udostępnienie ww. infrastruktury na podstawie umowy dzierżawy. Prawo to będzie przysługiwało w przypadku niezaistnienia przesłanek negatywnych z art. 88 ustawy;
    • w interpretacji indywidualnej z dnia 14 marca 2018 r. nr 0115-KDIT1-1.4012.43.2018.2.MN, w której Dyrektor KIS wskazuje, że Analiza treści wniosku oraz przywołanych przepisów prawa podatkowego prowadzi do stwierdzenia, że zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy, Gminie będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego od wydatków związanych z realizacją inwestycji polegającej na budowie infrastruktury kanalizacyjnej w ramach realizacji projektu. Z okoliczności sprawy wynika bowiem, że po oddaniu kanalizacji sanitarnej do użytkowania nastąpi bezzwłocznie wydzierżawienie sieci kanalizacji sanitarnej przez Gminę na rzecz Spółki, która to czynność - jak rozstrzygnięto wyżej - będzie opodatkowana podatkiem VAT. Zamiar wykorzystywania sieci kanalizacji sanitarnej do czynności opodatkowanych VAT w postaci świadczenia usług dzierżawy tej infrastruktury na rzecz Spółki, Gmina powzięła od momentu zaplanowania inwestycji.

    Podobne stanowiska zostały wyrażone w interpretacjach indywidualnych wydanych przez Dyrektora KIS z dnia 31 lipca 2018 r. nr 0111-K.DIB3-2.4012.473.2018.1.AZ, z dnia 11 maja 2017 r. nr 0112- KDIL4.4012.38.2017.2.AR, z dnia 18 lipca 2017 r. nr 0112-KDIL2-2.4012.100.2017.2.JK.

    Podsumowując, w okolicznościach analizowanej sprawy, Zdaniem Gminy będzie ona uprawniona do odliczenia całości podatku naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących wydatki poniesione na budowę infrastruktury, bowiem wydatki te będą miały związek z czynnościami opodatkowanymi podatkiem VAT przez odpłatne udostępnienie ww. infrastruktury na podstawie umowy dzierżawy.

    Ad 2

    Zgodnie z art. 15 ust. 1-4 u.z.w, przedsiębiorstwo wodociągowo-kanalizacyjne [Należy zwrócić uwagę, że w przypadku gdy w gminie nie funkcjonuje przedsiębiorstwo wodociągowo-kanalizacyjne, to zgodnie z orzecznictwem samą gminę traktuje się jak przedsiębiorstwo (tak m.in. wyrok WSA w Krakowie z dnia 19 grudnia 2011 r., sygn. akt II SA/Kr 1634/11)] jest obowiązane zapewnić budowę urządzeń wodociągowych i urządzeń kanalizacyjnych, ustalonych przez gminę w studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy oraz miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego, w zakresie uzgodnionym w wieloletnim planie rozwoju i modernizacji. W ustawie tej wyraźnie określono, że realizację budowy przyłączy do sieci oraz studni wodomierzowej, pomieszczenia przewidzianego do lokalizacji wodomierza głównego i urządzenia pomiarowego zapewnia na własny koszt osoba ubiegająca się o przyłączenie nieruchomości do sieci.

    Przyłącze kanalizacyjne to, zgodnie z definicją, odcinek przewodu łączącego wewnętrzną instalację kanalizacyjną w nieruchomości odbiorcy usług z siecią kanalizacyjną, za pierwszą studzienką, licząc od strony budynku, a w przypadku jej braku do granicy nieruchomości gruntowej (art. 2 pkt 5 u.z.w.).

    Sieć zdefiniowano jako przewody wodociągowe lub kanalizacyjne wraz z uzbrojeniem i urządzeniami, którymi dostarczana jest woda lub którymi odprowadzane są ścieki, będące w posiadaniu przedsiębiorstwa wodociągowo-kanalizacyjnego.

    Według art. 17 ust. 1 pkt 8 Ustawy o VAT, podatnikami są również osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne nabywające usługi wymienione w załączniku nr 14 do tej ustawy, jeżeli łącznie spełnione są następujące warunki:

    1. usługodawcą jest podatnik, o którym mowa w art. 15, u którego sprzedaż nie jest zwolniona od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 i 9,
    2. usługobiorcą jest podatnik, o którym mowa w art. 15, zarejestrowany jako podatnik VAT czynny.

    Jednakże zgodnie z art. 17 ust. 1h omawianej ustawy, w przypadku usług wymienionych w poz. 2-48 załącznika nr 14 do ustawy, przepis ust. 1 pkt 8 stosuje się, jeżeli usługodawca świadczy te usługi jako podwykonawca.

    W świetle art. 17 ust. 2 Ustawy o VAT, w przypadkach wymienionych w ust. 1 pkt 4, 5, 7 i 8, usługodawca lub dokonujący dostawy towarów nie rozlicza podatku należnego.

    Załącznik nr 14 do Ustawy o VAT, zawiera zamkniętą listę usług budowlanych identyfikowanych przy pomocy Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU), podlegających mechanizmowi odwrotnego obciążenia w przypadku świadczenia tych usług przez podwykonawców. Wśród usług tych załącznik wymienia m.in. Roboty związane z wykonywaniem instalacji wodno-kanalizacyjnych i odwadniających, oznaczone symbolem PKWiU 43.22.11.00.

    Biorąc pod uwagę powyższe przepisy prawa, należy wskazać, że art. 17 ust. 1 pkt 8 Ustawy o VAT, wprowadza mechanizm polegający na przesunięciu obowiązku rozliczenia podatku VAT na podatnika, na rzecz którego świadczona jest usługa budowlana, wymieniona w załączniku nr 14 do tej ustawy w poz. 2-48, jeżeli usługodawcą jest podatnik, o którym mowa w art. 15, u którego sprzedaż nie jest zwolniona od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 i 9, natomiast usługobiorcą jest podatnik, o którym mowa w art. 15, zarejestrowany jako podatnik VAT czynny. Przy czym, zgodnie z art. 17 ust. 1h ww. ustawy, mechanizm ten ma zastosowanie, jeżeli usługodawca świadczy te usługi jako podwykonawca. Jednocześnie zauważyć należy, że przy każdej z usług wymienionych w poz. 2-48 załącznika nr 14 do Ustawy o VAT, podano również symbol klasyfikacji statystycznej PKWiU, co wskazuje, że tylko konkretne usługi sklasyfikowane pod danym symbolem, wymagają rozliczania podatku na zasadzie odwrotnego obciążenia.

    W świetle powyższego nabywca usług budowlanych wymienionych w poz. 2-48 załącznika nr 14 do Ustawy o VAT, świadczonych przez podwykonawcę, staje się odpowiedzialny za rozliczenia podatku VAT od tych usług.

    Ograniczenie podmiotowe określone w art. 17 ust. 1h Ustawy o VAT formalnie dotyczy podmiotu świadczącego usługę ale w istocie rzeczy jest to ograniczenie wynikające nie ze stałego, istniejącego w sposób obiektywny, trwały i niezależny od okoliczności zewnętrznych statusu usługodawcy ale z jego roli w konkretnej relacji z konkretnym kontrahentem. Tym samym tak określony status usługodawcy dotyczy tylko tej indywidualnej relacji z określonym kontrahentem. [T. Michalik, VAT. Komentarz, komentarz do art. 17, Wyd. 13, Warszawa 2017].

    W tym miejscu wskazać należy, że Ustawa o VAT posługuje się terminem podwykonawca jednak nie zawiera definicji tego pojęcia, w związku z czym dla jego prawidłowego rozumienia wystarczające będzie posłużenie się powszechnym jego znaczeniem wynikającym z wykładni językowej. Zgodnie z definicją zawartą w internetowym wydaniu Słownika Języka Polskiego PWN, podwykonawca to firma lub osoba wykonująca pracę na zlecenie głównego wykonawcy. Definicja ta wyraźnie określa podwykonawcę poprzez jego rolę w konkretnej relacji (wykonywanie pracy na zlecenie) z konkretnym podmiotem (głównym wykonawcą).

    Jeżeli więc przyjąć, że pojęcie głównego wykonawcy określa osobę, która wykonuje swoje świadczenie (jednorodne lub złożone, składające się z szeregu innych świadczeń) na rzecz ostatecznego nabywcy (inwestora), wówczas zasadne będzie uznanie, że wszystkie podmioty świadczące usługę na rzecz tegoż głównego wykonawcy będą występowały w roli jego podwykonawców a zatem jeżeli spełnione zostaną pozostałe warunki określone w art. 17 ust. 1 pkt 8 wówczas w odniesieniu do rozliczeń między tymi podmiotami a głównym wykonawca zastosowanie znajdzie mechanizm odwrotnego obciążenia. [T. Michalik, VAT. Komentarz, komentarz do art. 17, Wyd. 13, Warszawa 2017].

    Tym samym elementem pierwotnym dla określenia statusu usługodawcy na potrzeby art. 17 ust 1 pkt 8 i 17 ust. 1h Ustawy o VAT jest ustalenie roli jego kontrahenta będącego usługobiorcą. To ona bowiem determinuje rolę usługodawcy. Jeżeli usługobiorca nabywa usługi od świadczącego po to aby wykorzystać je w ramach swojego świadczenia na rzecz innej osoby wówczas należy przyjąć, że tworzy to sytuację, w której usługodawca jest podwykonawcą swojego kontrahenta. Ten zaś może działać albo w charakterze głównego wykonawcy (bezpośrednio na rzecz ostatecznego nabywcy) albo kolejnego podwykonawcy jeżeli jego z kolei kontrahent także jest tylko wykonawcą a nie inwestorem. [T. Michalik, VAT. Komentarz, komentarz do art. 17, Wyd. 13, Warszawa 2017].

    Odnosząc się do realiów niniejszej sprawy, Gmina, wykonując usługę kompleksową na rzecz Mieszkańców, nabędzie usługi we własnym imieniu, czyli wystąpi najpierw jako usługobiorca, a następnie jako usługodawca usługi świadczonej na rzecz mieszkańców. Konieczność późniejszego odsprzedania zakupionych usług spowoduje, że faktyczny wykonawca usługi dokonujący budowy przyłączy wodociągowych, stanie się wobec Gminy podwykonawcą. W związku z tym transakcje, których przedmiotem będzie świadczenie wymienionych w załączniku nr 14 do Ustawy o VAT usług budowlanych (później refakturowanych), realizowane przez wykonawcę na rzecz inwestora, będą podlegały opodatkowaniu według zasad odwrotnego obciążenia - podatek rozliczany będzie przez nabywcę, czyli Gminę.

    W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

    Na wstępie należy zauważyć, że przy określaniu czy opodatkowanie danej czynności powinno nastąpić z zastosowaniem mechanizmu odwrotnego obciążenia istotne jest prawidłowe jej zaklasyfikowanie wg symbolu PKWiU. Tym samym wydając przedmiotową interpretację Organ oparł się na wynikającym z treści wniosku opisie sprawy, tj. na klasyfikacji podanej przez Wnioskodawcę.

    Zauważyć należy, że zgodnie z poz. 7.3 Zasad Metodycznych Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług zawartych w załączniku do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 29 października 2008 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU) - dalej: PKWiU, zaliczanie danego produktu do odpowiedniego grupowania jest obowiązkiem producenta (względnie usługodawcy). Wynika to z faktu, że właśnie producent (usługodawca) posiada wszystkie informacje niezbędne do właściwego zaliczenia produktu do odpowiedniego grupowania PKWiU, tj. informacje dotyczące rodzaju użytego surowca, technologii wytwarzania, konstrukcji i przeznaczenia wyrobu lub charakteru usługi.

    Należy jednak podkreślić, że dokonana przez producenta (usługodawcę) klasyfikacja nie może naruszać zasad budowy i logiki struktury PKWiU. W razie trudności przy zaliczaniu wyrobu (towaru) lub usługi do odpowiedniego grupowania PKWiU można wystąpić w tej sprawie do organów statystycznych. Procedury udzielania informacji w sprawie standardów klasyfikacyjnych (w tym Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług) określa Komunikat Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego z dnia 24 stycznia 2005 r. w sprawie trybu udzielania informacji dotyczących standardów klasyfikacyjnych.

    Zatem to podatnik jest zobowiązany do prawidłowego określenia przedmiotu opodatkowania, co wiąże się z prawidłowym zdefiniowaniem i zaklasyfikowaniem realizowanych świadczeń. W przypadku zastosowania mechanizmu odwrotnego obciążenia to nabywca jest podmiotem zobowiązanym do rozliczenia podatku, tym samym nabywca jest zobowiązany do wskazania prawidłowej klasyfikacji nabywanych świadczeń.

    Tut. Organ nie jest uprawniony do przyporządkowywania formalnego towarów i usług do określonego grupowania klasyfikacyjnego. Podkreślić należy, że kwestie dotyczące zaklasyfikowania towaru lub usługi do właściwego grupowania statystycznego nie mieszczą się w ramach określonych w art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa, zgodnie z którym Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, na wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną). Tak więc niniejszą interpretację wydano w oparciu o grupowania PKWiU wskazane przez Wnioskodawcę we wniosku.

    W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek z elementów opisanego zdarzenia przyszłego (w szczególności w przypadku błędnej klasyfikacji PKWiU wymienionych we wniosku czynności) lub zmiany stanu prawnego, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

    Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2018 r., poz. 2174 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

    Towarami, stosownie do art. 2 pkt 6 ustawy, są rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

    W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

    W myśl art. 8 ust. 1 ustawy przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7.

    Zgodnie z art. 5a ustawy, towary lub usługi będące przedmiotem czynności, o których mowa w art. 5, wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, są identyfikowane za pomocą tych klasyfikacji, jeżeli dla tych towarów lub usług przepisy ustawy lub przepisy wykonawcze wydane na jej podstawie powołują symbole statystyczne.

    Na mocy art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

    Działalność gospodarcza - w myśl art. 15 ust. 2 ustawy - obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

    Należy zauważyć, że w świetle art. 15 ust. 6 ustawy, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

    Z przedstawionych przepisów wynika, że jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie takich czynności, które mają charakter cywilnoprawny. Będą to zatem wszystkie realizowane przez te jednostki (urzędy) czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np. czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy, itd., umów prawa cywilnego (nazwanych i nienazwanych).

    Natomiast zgodnie z przepisem art. 86 ust. 1 ustawy, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

    Przy tym w myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

    Ponadto w świetle art. 86 ust. 2 pkt 4 lit. a ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi kwota podatku należnego z tytułu świadczenia usług, dla którego zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 4 lub 8 podatnikiem jest ich usługobiorca.

    Z treści powyższego przepisu wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług, a towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest bezsporny związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi. Odliczyć zatem można podatek naliczony, który jest związany z transakcjami opodatkowanymi podatnika, tzn. których następstwem jest określenie podatku należnego. Przedstawiona wyżej zasada, wyklucza możliwość dokonania odliczenia podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku oraz niepodlegających temu podatkowi.

    Należy wskazać, że ustawodawca przyznał podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, wskazanych w art. 88 ustawy.

    Z okoliczności sprawy wynika, że Gmina jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Gmina systematycznie rozbudowuje infrastrukturę wodną i kanalizacyjną na swoim terenie i ponosi wydatki związane z realizacją projektów inwestycyjnych. Inwestycje te są finansowane zarówno ze środków własnych Gminy jak i ze środków pozyskanych ze źródeł zewnętrznych. Gmina jest w trakcie realizowania zadania pod nazwą: Budowa sieci wodociągowej oraz przydomowych oczyszczalni ścieków na terenie gminy, współfinansowanego z Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020. Faktury dokumentujące wydatki związane z realizacją Projektu wystawiane będą na Gminę. Po zakończeniu Inwestycji przedmiotowa infrastruktura pozostanie własnością Gminy lecz będzie wykorzystywana przez Związek Międzygminny w oparciu o umowę dzierżawy, na podstawie której Gmina udostępni Związkowi przedmiotową infrastrukturę za wynagrodzeniem. Gmina od początku będzie realizowała przedmiotową Inwestycję z zamiarem jej udostępniana do Związku odpłatnie na podstawie umowy dzierżawy. Umowa ze Związkiem zostanie zawarta na czas nieokreślony. Stosowna umowa pomiędzy Gminą, a Związkiem potwierdzi prawo Związku do używania infrastruktury i pobierania pożytków z tego tytułu w szczególności w formie opłat za doprowadzanie wody i odprowadzanie ścieków. Gmina z tytułu dzierżawy zamierza wystawiać na Związek faktury VAT z zastosowaniem podstawowej stawki VAT. Na chwilę obecną, wysokość czynszu dzierżawnego pobieranego przez Gminę z tytułu oddania wybudowanej infrastruktury do użytkowania Związkowi nie jest znana (jest w fazie negocjacji). Kalkulacja czynszu zostanie dokonana na podstawie porównania cen rynkowych z uwzględnieniem realiów rynkowych. Przy kalkulacji czynszu zostanie wzięta również pod uwagę wysokość amortyzacji środków trwałych. Ustalona wysokość czynszu dzierżawnego będzie umożliwiała zwrot poniesionych nakładów inwestycyjnych. Całkowita wysokość poniesionych wydatków na budowę infrastruktury wyniesie 3 850 729,89 zł.

    Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą m.in. prawa do odliczenia w całości VAT naliczonego, wykazanego na fakturach dokumentujących wydatki na budowę infrastruktury.

    Mając na uwadze informacje wskazane przez Wnioskodawcę oraz treść przywołanych przepisów prawa podatkowego należy stwierdzić, że Wnioskodawcy przysługuje prawo do odliczenia w całości podatku VAT naliczonego, wykazanego na fakturach dokumentujących wydatki na budowę infrastruktury. W analizowanej sprawie będą spełnione warunki, o których mowa w art. 86 ust. 1 ustawy, ponieważ Gmina jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem VAT, a wydatki inwestycyjne na budowę infrastruktury, będą miały związek z wykonywanymi przez Gminę czynnościami opodatkowanymi podatkiem od towarów i usług. Z okoliczności sprawy wynika bowiem, że Gmina od początku realizuje przedmiotową inwestycję z zamiarem jej udostępniana Związkowi Międzygminnemu odpłatnie na podstawie umowy dzierżawy. Wybudowana w ramach projektu infrastruktura bezpośrednio po oddaniu do użytkowania na podstawie zawartej umowy zostanie za wynagrodzeniem przekazana Związkowi Międzygminnemu w dzierżawę, która to czynność będzie opodatkowana podatkiem VAT. Umowa ze Związkiem zostanie zawarta na czas nieokreślony. Zamierzeniem Wnioskodawcy jest to, aby wysokość czynszu dzierżawnego umożliwiła zwrot poniesionych nakładów inwestycyjnych. Kalkulacja czynszu zostanie dokonana na podstawie porównania cen rynkowych z uwzględnieniem realiów rynkowych. Przy kalkulacji czynszu zostanie wzięta również pod uwagę wysokość amortyzacji środków trwałych. Zatem, w przypadku niezaistnienia przesłanek negatywnych wynikających z art. 88 ustawy, w okolicznościach analizowanej sprawy, Gmina będzie uprawniona na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy do odliczenia całości podatku naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących wydatki poniesione na budowę infrastruktury.

    Tym samym, stanowisko Wnioskodawcy w odniesieniu do pytania oznaczonego we wniosku nr 1, jest prawidłowe.

    Odnosząc się natomiast do wątpliwości Gminy czy opodatkowanie nabytych od Usługodawcy usług związanych z budową przyłączy powinno odbywać się zgodnie z mechanizmem odwrotnego obciążenia wskazać należy, że na mocy art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

    Jednocześnie zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 8 ustawy podatnikami są również osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne nabywające usługi wymienione w załączniku nr 14 do ustawy, jeżeli łącznie spełnione są następujące warunki:

    1. usługodawcą jest podatnik, o którym mowa w art. 15, u którego sprzedaż nie jest zwolniona od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 i 9,
    2. usługobiorcą jest podatnik, o którym mowa w art. 15, zarejestrowany jako podatnik VAT czynny.

    Przy tym, w myśl art. 17 ust. 1h ustawy - w przypadku usług wymienionych w poz. 2-48 załącznika nr 14 do ustawy przepis ust. 1 pkt 8 stosuje się, jeżeli usługodawca świadczy te usługi jako podwykonawca.

    Załącznik nr 14 do ustawy zawiera (w poz. 2-48) zamkniętą listę usług identyfikowanych przy pomocy Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU) podlegających mechanizmowi odwrotnego obciążenia w przypadku świadczenia tych usług przez podwykonawców.

    Biorąc pod uwagę powyższe przepisy prawa, należy wskazać, że art. 17 ust. 1 pkt 8 ustawy wprowadza mechanizm polegający na przesunięciu obowiązku rozliczenia podatku VAT na podatnika, na rzecz którego świadczona jest usługa wymieniona w załączniku nr 14 do ustawy, jeżeli usługodawcą jest podatnik, o którym mowa w art. 15, u którego sprzedaż nie jest zwolniona od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 i 9, natomiast usługobiorcą jest podatnik, o którym mowa w art. 15, zarejestrowany jako podatnik VAT czynny. Przy czym, w przypadku usług wymienionych w poz. 2-48 załącznika nr 14 do ustawy mechanizm odwrotnego obciążenia ma zastosowanie, jeżeli usługodawca świadczy te usługi jako podwykonawca, o którym mowa w art. 17 ust. 1h ustawy.

    Natomiast, transakcje, których przedmiotem jest świadczenie wymienionych w załączniku nr 14 do ustawy usług, realizowane przez wykonawcę (generalnego wykonawcę) na rzecz inwestora (np. dewelopera budowlanego), podlegają opodatkowaniu według zasad ogólnych, tj. podatek VAT rozliczany jest przez wykonawcę (generalnego wykonawcę), natomiast inwestor otrzymuje fakturę na kwotę należności za wykonane usługi zawierającą podatek VAT.

    W przypadku, wystąpienia dalszych podzleceń podwykonawca zlecający staje się głównym wykonawcą swojego zakresu prac w stosunku do swojego podwykonawcy i jest on wówczas zobowiązany do rozliczenia podzleconych usług budowlanych na zasadzie odwróconego obciążenia.

    Należy wskazać, że ustawa o podatku od towarów i usług nie definiuje pojęcia podwykonawcy, zatem dla prawidłowego rozumienia terminu podwykonawca wystarczające będzie posłużenie się powszechnym jego znaczeniem wynikającym z wykładni językowej. Zgodnie z definicją zawartą w internetowym wydaniu Słownika Języka Polskiego PWN (http://sjp.pwn.pl/sjp/podwykonawca;2503008) podwykonawca to firma lub osoba wykonująca pracę na zlecenie głównego wykonawcy.

    Z opisu sprawy wynika, że Gmina planuje również zrealizować zadanie mające za przedmiot budowę przyłączy wodociągowych do budynków mieszkalnych. Przedsięwzięcie będzie finansowane częściowo ze środków własnych lub zewnętrznych. Pozostała część kosztów projektu finansowana będzie ze środków prywatnych, pochodzących od właścicieli podłączonych nieruchomości. Wnioskodawca zawrze umowy cywilnoprawne o wykonanie podłączenia budynków do zbiorczego systemu wodociągowego z właścicielami nieruchomości (mieszkańcami). Gmina zamierza powierzyć realizację prac wybranej w drodze przetargu firmie budowlanej. Usługodawca realizując usługę budowy przyłącza wodociągowego na rzecz mieszkańców występować będzie w charakterze czynnego podatnika podatku VAT. Nabywane od Usługodawcy usługi związane z budową przyłączy, są sklasyfikowane według PKWiU 2008 w grupowaniu 43.22.11.00. Roboty wykonane w ramach realizacji Zadania, w tym budowę przyłączy dla mieszkańców Gmina klasyfikuje jako roboty związane z wykonaniem instalacji wodno-kanalizacyjnych, które są wymienione w poz. 24 załącznika nr 14 do ustawy o podatku od towarów i usług.

    Gmina jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku VAT. Również wybrany w drodze przetargu Usługodawca, tj. podmiot wykonujący na zlecenie Gminy usługi związane z budową przyłączy będzie podatnikiem podatku VAT. Przy tym usługi świadczone przez Usługodawcę na rzecz Gminy są sklasyfikowane pod symbolem PKWiU 43.22.11.0 roboty związane z wykonywaniem instalacji wodno-kanalizacyjnych i odwadniających. Natomiast usługi sklasyfikowane pod symbolem PKWiU 43.22.11.0 zostały wymienione w załączniku nr 14 do ustawy jako podlegające opodatkowaniu na zasadach mechanizmu odwrotnego obciążenia. Jednocześnie niniejsze usługi Wnioskodawca nabywa w celu wykonania na rzecz Mieszkańca usługi wymienionej w poz. 24 załącznika nr 14 do ustawy (tj. PKWiU 43.22.11.0 roboty związane z wykonywaniem instalacji wodno-kanalizacyjnych i odwadniających). Tym samym, skoro wskazane usługi są nabywane przez Wnioskodawcę od Usługodawcy na potrzeby świadczenia przez Wnioskodawcę usług wymienionych w poz. 24 załącznika nr 14 do ustawy, Usługodawca realizujący usługę sklasyfikowaną pod symbolem PKWiU 43.22.11.0 jest w tym konkretnym przypadku podwykonawcą, o którym mowa w art. 17 ust. 1h ustawy, a Gmina generalnym wykonawcą usług.

    Zatem Gmina jako główny wykonawca nabywając usługi sklasyfikowane pod symbolem PKWiU 43.22.11.0 od Usługodawcy (działającego w tym przypadku w charakterze podwykonawcy, o którym mowa w art. 17 ust. 1h ustawy) zobowiązana jest do ich opodatkowania na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 8 w związku z art. 17 ust. 1h ustawy. Tym samym Gmina ma obowiązek rozliczyć podatek należny z tytułu nabytych od Wykonawcy usług związanych z budową przyłączy wodociągowych do budynków mieszkalnych należących do mieszkańców Gminy.

    W konsekwencji Gmina będzie zobowiązana do wykazania w deklaracji podatkowej podatku należnego od wykonanych na jej zlecenie przez Usługodawcę usług związanych z budową przyłączy wodociągowych do budynków mieszkalnych należących do mieszkańców Gminy, sklasyfikowanych do grupowania PKWiU 43.22.11.0.

    Tym samym, stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 2 należało uznać za prawidłowe.

    Zaznaczenia wymaga, że organ podatkowy jest ściśle związany przedstawionym we wniosku opisem zdarzenia przyszłego. Wnioskodawca ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu zdarzenia przyszłego. Podkreślenia wymaga, że interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z tym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

    Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

    Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

    1. z zastosowaniem art. 119a;
    2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
    3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

    Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

    Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193 z późn. zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

    Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2018 r., poz. 1302, z późn. zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy). Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

    Stanowisko

    prawidłowe

    Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej