Usługi udzielania Pożyczek w ramach Obecnego cash poolingu, podlegają zwolnieniu z opodatkowania podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 43 u... - Interpretacja - 0114-KDIP1-2.4012.283.2019.1.IG

Shutterstock
Interpretacja indywidualna z dnia 23.07.2019, sygn. 0114-KDIP1-2.4012.283.2019.1.IG, Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej

Temat interpretacji

Usługi udzielania Pożyczek w ramach Obecnego cash poolingu, podlegają zwolnieniu z opodatkowania podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy natomiast usługi przyjmowania Depozytów w ramach Obecnego cash poolingu, podlegają zwolnieniu z opodatkowania podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy. Usługi zarządzania płynnością finansową świadczone przez Lidera na rzecz Wnioskodawcy w ramach Planowanego cash poolingu podlegają zwolnieniu z opodatkowania podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy.

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r., poz. 900 z późn. zm.), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 17 maja 2019 r. (data wpływu 22 maja 2019 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania nabywanych usług jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 22 maja 2019 r. wpłynął ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania nabywanych usług.

We wniosku przedstawiono następujące stany faktyczne i zdarzenie przyszłe:

Sp. z o.o. (dalej: Wnioskodawca lub Spółka) jest polskim rezydentem podatkowym i podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych w Polsce. Spółka jest także zarejestrowanym czynnym podatnikiem VAT w Polsce. Spółka należy do międzynarodowej grupy kapitałowej (dalej: Grupa) zajmującej się produkcją i dystrybucją szerokiej gamy generycznych produktów farmaceutycznych. W ramach prowadzonej działalności gospodarczej Wnioskodawca jest odpowiedzialny za dystrybucję produktów Grupy na terytorium Polski.

W 2018 r. Wnioskodawca wraz z innymi podmiotami z Grupy zawarł umowę cash poolingu (dalej: Umowa). W ramach Umowy, podmiot z Grupy - A został wyznaczony na lidera cash poolingu, w szczególności podmiot odpowiedzialny za udzielanie pożyczek i przyjmowanie depozytów (dalej: "Lider"). Pozostałe podmioty z Grupy, w tym Spółka, działają jako uczestnicy cash poolingu (dalej: "Uczestnicy"). Lider jest podatnikiem podatku dochodowego podlegającym opodatkowaniu od całości swoich dochodów na terytorium Luksemburga, niezależnie od miejsca ich osiągania. Ponadto Lider jest czynnym podatnikiem VAT w Luksemburgu. Pozostali Uczestnicy (z wyłączeniem Spółki) to podmioty nieposiadające siedziby ani zarządu na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej.

Celem zawarcia Umowy cash poolingu była optymalizacja zarządzania ryzykiem gotówkowym i finansowym w ramach Grupy. W związku z tym Uczestnicy przekazują nadwyżki gotówkowe do Lidera w walucie euro oraz we wszystkich innych walutach dostępnych dla Lidera. Nadwyżki gotówkowe są zwracane Uczestnikom w terminach określonych w Umowie cash poolingu lub w terminach określonych żądaniem danego Uczestnika. Przekazane Liderowi nadwyżki finansowe podlegają oprocentowaniu ustalonemu na warunkach rynkowych. Natomiast w przypadku zgłoszenia zapotrzebowania na środki pieniężne przez danego Uczestnika, Lider udziela takiemu Uczestnikowi pożyczki. Taka pożyczka również podlega oprocentowaniu na warunkach rynkowych.

Tymczasowo w ramach obecnego systemu cash poolingu (dalej: Obecny cash pooling") przekazywanie środków pieniężnych odbywa się nieregularnie na wniosek danego Uczestnika lub Lidera, w zależności od potrzeb gotówkowych. W szczególności, w przypadku zgłoszenia zapotrzebowania na środki pieniężne przez danego Uczestnika, Lider udziela takiemu Uczestnikowi pożyczki na czas określony (dalej: Pożyczki"). Jednocześnie, w sytuacji gdy dany Uczestnik wykazuje nadwyżki pieniężne, składa on depozyt na czas określony na rachunku bankowym Lidera (dalej: Depozyty"). Wynagrodzenie Lidera za pełnione funkcje zarządzania płynnością finansową znajdzie odzwierciedlenie w różnicy pomiędzy stopą oprocentowania udzielonych Pożyczek, a stopą oprocentowania przyjętych Depozytów.

Lider wypłaca oraz przyjmuje środki pieniężne w związku z Pożyczkami i Depozytami przy wykorzystaniu rachunku bankowego znajdującego się za granicą.

W przyszłości, planowana jest zmiana modelu cash poolingu, w związku z tym będzie on obsługiwany przez bank, który będzie regularnie obliczał nadwyżki oraz niedobory na środki pieniężne u wszystkich Uczestników (dalej: Planowany cash pooling). W oparciu o te informacje, przelewy środków pieniężnych będą dokonywane regularnie każdego dnia lub raz w tygodniu (w zależności od wybranej częstotliwości) pomiędzy Liderem a poszczególnymi Uczestnikami.

W ramach Planowanego cash poolingu, w związku z przyznaniem środków pieniężnych danemu Uczestnikowi, Lider będzie pobierał określone wynagrodzenie w postaci odsetek (dalej: Wynagrodzenie za przyznane finansowanie) od Uczestnika, który otrzymał środki pieniężne. Jednocześnie, przekazanie nadwyżki gotówkowej przez danego Uczestnika na rachunek bankowy Lidera będzie wynagradzane odsetkami (dalej: Wynagrodzenia Uczestnika") wypłacanymi danemu Uczestnikowi przez Lidera. Co istotne, Wynagrodzenie za przyznane finansowanie będzie wyższe od Wynagrodzenia Uczestnika, co oznacza, iż Lider w związku przekazywaniem nadwyżek gotówkowych będzie pobierał wynagrodzenie (dalej: Wynagrodzenie Lidera) stanowiące różnicę pomiędzy Wynagrodzeniem za przyznane finansowanie, a Wynagrodzeniem Uczestnika.

Wynagrodzenie Lidera stanowi opłatę należną Liderowi za świadczenie przez niego usług zarządzania płynnością finansową na rzecz Uczestników.

Bank będzie pełnił rolę podmiotu wykonującego obsługę administracyjną planowanego cash poolingu na rzecz Lidera. Jednak to Lider w dalszym ciągu będzie podmiotem, który będzie świadczyć na rzecz Wnioskodawcy oraz pozostałych Uczestników usługi zarządzania płynnością finansową w ramach Planowanego cash poolingu.

Wszystkie środki pieniężne przekazywane w ramach Planowanego cash poolingu będą w dalszym ciągu realizowane poprzez rachunek bankowy Lidera. Pomiędzy Uczestnikami nie będą dokonywane żadne bezpośrednie przelewy środków pieniężnych.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:

Czy usługi zarządzania płynnością finansową, w szczególności udzielania Pożyczek w ramach Obecnego cash poolingu, podlegają zwolnieniu z opodatkowania podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług?

  • Czy usługi zarządzania płynnością finansową, w szczególności przyjmowania Depozytów w ramach Obecnego cash poolingu, podlegają zwolnieniu z opodatkowania podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług?
  • Czy usługi zarządzania płynnością finansową świadczone przez Lidera na rzecz Wnioskodawcy w ramach Planowanego cash poolingu podlegają zwolnieniu z opodatkowania podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 i 40 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług?

    Stanowisko Wnioskodawcy:

    Ad. 1

    W myśl art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2018 r. poz. 2174, ze zm., dalej: ustawa o VAT), przez świadczenie usług, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ww. ustawy.

    Należy zatem stwierdzić, że każde świadczenie niebędące dostawą towarów polegające na działaniu, zaniechaniu lub tolerowaniu czyjegoś zachowania stanowi co do zasady, usługę w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. Niemniej muszą być przy tym spełnione następujące warunki:

    • w następstwie zobowiązania w wykonaniu, którego usługa jest świadczona, druga strona (wierzyciel/nabywca) jest bezpośrednim beneficjentem świadczenia, oraz
    • świadczonej usłudze odpowiada świadczenie wzajemne ze strony nabywcy (wynagrodzenie).

    Oba powyższe warunki winny być spełnione łącznie, aby świadczenie podlegało, jako usługa, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

    W przypadku świadczenia usług, bardzo istotnymi dla prawidłowego rozliczenia VAT jest określenie miejsca świadczenia danej usługi. Od poprawności określenia miejsca świadczenia zależeć będzie, czy dana usługa podlegać będzie opodatkowaniu VAT w Polsce, czy też nie.

    Zgodnie z art. 28b ust. 1 ustawy o VAT, miejscem świadczenia usług na rzecz podmiotów będących podatnikami w rozumieniu art. 28a ustawy o VAT jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada, co do zasady, siedzibę działalności gospodarczej.

    W przedmiotowym stanie faktycznym miejscem świadczenia usług jest Polska z uwagi na fakt, że Wnioskodawca jest podatnikiem posiadającymi siedzibę działalności gospodarczej w Polsce. Reasumując, miejscem świadczenia, a tym samymi miejscem opodatkowania usług świadczonych przez Lidera na rzecz Spółki jest miejsce, w którym ich usługobiorca (Spółka) posiada siedzibę, a zatem Polska.

    Zgodnie z art. 2 pkt 9 ustawy o VAT importem usług jest natomiast świadczenie usług z tytułu wykonania, których podatnikiem jest usługobiorca, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4. Zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o VAT podatnikami podatku od towarów i usług są m.in. osoby prawne nabywające usługi, przy spełnieniu poniższych warunków:

    • usługodawcą jest podatnik nieposiadający siedziby działalności gospodarczej oraz stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju,
    • usługobiorcą jest w przypadku usług, do których stosuje się art. 28b, podatnik o którym mowa w art. 15 ustawy o VAT.

    Mając na uwadze powyższe regulacje, zdaniem Spółki w opisanym stanie faktycznym, biorąc pod uwagę, że usługi zarządzania płynnością finansową, w szczególności udzielania Pożyczek w ramach Obecnego cash poolingu, będą świadczone przez Lidera nieposiadającego ani siedziby, ani stałego miejsca prowadzenia działalności na terytorium kraju, usługi te będą podlegały opodatkowaniu jako import usług na terytorium Polski.

    W rezultacie do rozliczenia podatku VAT od tej transakcji zobowiązany będzie Wnioskodawca, stając się podatnikiem jako nabywca przedmiotowych usług. Spółka, która nabywa od Lidera usługi powinna zatem rozpoznać po swojej stronie import usług, który będzie opodatkowany zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa na terytorium Polski. Natomiast Lider w związku z dokonywani rozliczeniami importu usług przez Spółkę nie ma obowiązku rejestracji dla celów VAT w Polsce.

    Jednakże zarówno w treści ustawy, jak i w przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi lub zwolnienie od podatku.

    W ocenie Wnioskodawcy, usługi udzielania Pożyczek świadczone przez Lidera na rzecz Wnioskodawcy w ramach Obecnego cash poolingu podlegają zwolnieniu z opodatkowania podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług - ustawy o VAT.

    Zgodnie z przepisami ustawy o VAT zwolnieniu od podatku od towarów i usług podlegają usługi wymienione enumeratywnie w art. 43 ust. 1 pkt 1-41 ustawy o VAT

    W świetle art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT, zwalnia się od podatku usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę.

    Jednocześnie, zgodnie z art. 43 ust. 15 ustawy o VAT, zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 37-41, nie mają zastosowania do:

    1. czynności ściągania długów, w tym factoringu;
    2. usług doradztwa;
    3. usług w zakresie leasingu.

    Wnioskodawca pragnie podkreślić, że pojęcia używane do oznaczenia zwolnień, o których mowa w art. 43 ustawy o VAT, należy interpretować możliwie ściśle, zważywszy, że zwolnienia te stanowią odstępstwa od ogólnej zasady, zgodnie z którą podatek VAT pobierany jest od każdej usługi świadczonej odpłatnie przez podatnika. Jednocześnie należy jednak uznać, że zwolnienia z podatku VAT dla wskazanych usług finansowych oparte zostały na obiektywnych kryteriach, nie są zaś uzależnione od rodzaju podmiotu świadczącego te usługi.

    W konsekwencji stwierdzić należy, że usługi zarządzania płynnością finansową, w szczególności w zakresie udzielania Pożyczek w ramach Obecnego cash poolingu, nie stanowią czynności wymienionych w art. 43 ust. 15 ustawy o VAT. W rezultacie, udzielanie przez Lidera - w ramach Obecnego cash poolingu - Pożyczek na rzecz Spółki, za wynagradzaniem w postaci różnicy pomiędzy stopą oprocentowania udzielonych Pożyczek, a stopą oprocentowania przyjętych Depozytów, stanowi czynność zwolnioną z podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT.

    Powyższe zostało potwierdzone w wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 25 stycznia 2017 r. sygn. III SA/Wa 3122/15:

    Warunkiem objęcia usługi polegającej na udzieleniu pożyczki podatkiem od towarów i usług jest jednak jej wykonywanie przez osobę, która działa w tym zakresie w charakterze podatnika podatku VAT, a więc pożyczka musi być udzielana w ramach jej działalności gospodarczej. Nie jest przy tym istotne wyszczególnienie usługi pośrednictwa finansowego w przedmiotowym zakresie działalności danego podmiotu. W przypadku podatnika podatku VAT prowadzącego działalność gospodarczą podmiot ten działa w charakterze podatnika odnośnie wszystkich czynności, które mieszczą się w przedmiocie jego działalności gospodarczej, jak również tych czynności, które stanowią bezpośrednie, stałe i konieczne uzupełnienie takiej działalności. W katalogu tych drugich czynności mogą mieścić się wszelkie działania podatnika mające charakter sporadyczny (okazjonalny, incydentalny), które pozostają poza jego głównym przedmiotem działalności, lecz stanowiąc konsekwencje tej działalności, bezpośrednio ją uzupełniają".

    Ponadto stanowisko Wnioskodawcy znajduje potwierdzenie w interpretacjach indywidualnych, przykładowo w:

    • interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 26 sierpnia 2016 r., sygn. ILPP1-3/4512-1-29/16-2/KM, w której organ podatkowy potwierdził stanowisko, iż:
    • Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT, zwalnia się z opodatkowania usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych. Przepis ten implementuje art. 135 ust. 1 lit. b Dyrektywy VAT, zgodnie z którym państwa członkowskie mają obowiązek zwolnić transakcje takie jak udzielanie kredytów".
    • interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 29 czerwca 2016 r., sygn. ILPP4/4512-1-115/16-2/JN, w której organ podatkowy potwierdził stanowisko, iż:
    • wykładnia przepisów dotyczących zwolnień od opodatkowania wymaga uwzględnienia zasady neutralności, która nie byłaby zachowana, gdyby finansowanie udzielane przez bank (np. w formie kredytu lub pożyczki sensu stricte) było zwolnione, podczas gdy finansowanie udzielane przez "A" w ramach systemów cash-pooling albo netting było opodatkowane.

    Ad. 2

    Biorąc pod uwagę wyżej przywołane przepisy ustawy o VAT odnoszące się do miejsca świadczenia usług, w opisanym stanie faktycznym, biorąc pod uwagę, że usługi zarządzania płynnością finansową, w szczególności w zakresie przyjmowania Depozytów pieniężnych w ramach Obecnego cash poolingu, będą świadczone przez Lidera nieposiadającego ani siedziby, ani stałego miejsca prowadzenia działalności na terytorium kraju, usługi te będą podlegały opodatkowaniu jako import usług na terytorium Polski.

    W rezultacie do rozliczenia podatku VAT od takich transakcji zobowiązany będzie Wnioskodawca, stając się podatnikiem VAT jako nabywca przedmiotowych usług. Spółka, która nabywa od Lidera usługi zarządzania płynnością finansową, w szczególności w zakresie przyjmowania Depozytów w ramach Obecnego cash poolingu powinna zatem rozpoznać po swojej stronie import usług, który będzie opodatkowany zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa na terytorium Polski. Natomiast Lider w związku z dokonywani rozliczeniami importu usług przez Spółkę nie ma obowiązku rejestracji dla celów VAT w Polsce.

    Jednakże jak wskazano powyżej zarówno w treści ustawy, jak i w przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi lub zwolnienie od podatku.

    Wnioskodawca stoi na stanowisku, iż usługi przyjmowania Depozytów świadczone przez Lidera na rzecz Wnioskodawcy w ramach Obecnego cash poolingu podlegają zwolnieniu z opodatkowania podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy o VAT.

    Zgodnie z przepisami ustawy o VAT zwolnieniu od podatku od towarów i usług podlegają usługi wymienione enumeratywnie w art. 43 ust. 1 pkt 1-41 ustawy o VAT.

    Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy o VAT, zwalnia się od podatku usługi w zakresie depozytów środków pieniężnych, prowadzenia rachunków pieniężnych, wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych, przekazów i transferów pieniężnych, długów, czeków i weksli oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu tych usług.

    Jednocześnie, zgodnie z art. 43 ust. 15 ustawy o VAT, zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 37-41, nie mają zastosowania do:

    1. czynności ściągania długów, w tym factoringu;
    2. usług doradztwa;
    3. usług w zakresie leasingu.

    Wnioskodawca pragnie ponownie podkreślić, że pojęcia używane do oznaczenia zwolnień, o których mowa w art. 43 ustawy o VAT, należy interpretować możliwie ściśle, zważywszy, że zwolnienia te stanowią odstępstwa od ogólnej zasady, zgodnie z którą podatek VAT pobierany jest od każdej usługi świadczonej odpłatnie przez podatnika. Tym niemniej zwolnienia od podatku VAT dla usług finansowych oparte zostały na obiektywnych kryteriach, nie są zaś uzależnione od rodzaju podmiotu świadczącego te usługi.

    W konsekwencji, biorąc pod uwagę iż:

    1. usługi w zakresie depozytów środków pieniężnych zostały wprost wskazane w art. 43 ust. 1 pkt 40 jako zwolnione z podatku VAT,
    2. usługi przyjmowania depozytów bezsprzecznie nie stanowią czynności wymienionych w art. 43 ust. 15 ustawy o VAT, jako czynności wyłączonych ze zwolnienia od podatku VAT,

    to należy uznać, że opisane w stanie faktycznym / zdarzeniu przyszłym usługi przyjmowania Depozytów w ramach Obecnego cash poolingu świadczone przez Lidera na rzecz Uczestników, w tym Spółki, za wynagradzaniem w postaci różnicy pomiędzy stopą oprocentowania udzielonych Pożyczek, a stopą oprocentowania przyjętych Depozytów, podlegają zwolnieniu z opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

    Stanowisko Wnioskodawcy znajduje całkowite potwierdzenie w interpretacjach indywidualnych, przykładowo w:

    • interpretacjach indywidualnych Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 13 września 2016 r., sygn. ILPP1-3/4512-1-25/16-2/JK oraz Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 30 sierpnia 2016 r., sygn. ITPP1/4512-491/16/KM, w których organy podatkowe potwierdziły stanowisko, iż:
    • W świetle powyższego Wnioskodawca uważa, że Agent dokonywałby czynności, które normalnie przypisane są do roli czynności banku - otrzymując depozyty środków pieniężnych od uczestników oraz ewentualne finansowanie zewnętrzne, lokujący nadwyżki oraz zapewniający finansowanie uczestnikom systemu cash-pooling.
      Tym samym, usługi świadczone przez Agenta na rzecz Spółki za wynagrodzeniem w ramach opisanego systemu cash-pooling podlegałyby zwolnieniu od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 Ustawy o VAT".
    • interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 28 listopada 2011 r., sygn. IPPP3/443-1404/11-2/LK, w której organ podatkowy potwierdził stanowisko, iż:
    • W konsekwencji, objęte zakresem Umowy o zarządzanie czynności polegające na udzielaniu przez Pool Leadera na rzecz Spółki kredytów oraz pożyczek pieniężnych, przyjmowaniu przez Pool Leadera depozytów pieniężnych od Spółki, a także usługi w zakresie obsługi i rozliczania transakcji płatniczych oraz transakcji zamiany stóp procentowych, na gruncie powołanych wyżej przepisów, będą korzystać ze zwolnienia z opodatkowania VAT. Tym samym, Spółka w ramach Umowy dokonywać będzie importu usług zwolnionych z podatku VAT".
    • interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 20 września 2011 r., sygn. ILPP4/443-553/11-2/ISN, w której organ podatkowy potwierdził stanowisko, iż:
    • Biorąc pod uwagę powyższe, należy zauważyć, że wśród wymienionych w art. 43 ust. 15 ustawy czynności wyłączonych ze zwolnienia nie ma usług cash poolingu (zarządzania płynnością finansową). A zatem, skoro z powołanego wcześniej przepisu art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy wynika, że zwalnia się od podatku usługi w zakresie depozytów środków pieniężnych, prowadzenia rachunków pieniężnych, wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych, przekazów i transferów pieniężnych, długów, czeków i weksli oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu tych usług, to mając na uwadze przedstawione zdarzenie przyszłe, w oparciu o powołane wyżej przepisy prawa stwierdzić należy, iż opisane usługi zarządzania płynnością finansową świadczone przez Pool Leadera na rzecz Spółki w ramach opisanego systemu cash poolingu będą podlegały zwolnieniu od podatku od towarów i usług, na podstawie tego przepisu".

    Ad. 3

    Biorąc pod uwagę wyżej przywołane przepisy ustawy o VAT odnoszące się do miejsca świadczenia usług, zdaniem Spółki w opisanym zdarzeniu przyszłym, w przypadku, gdy usługi zarządzania płynnością finansową w ramach Planowanego cash poolingu będą świadczone przez Lidera nieposiadającego ani siedziby, ani stałego miejsca prowadzenia działalności na terytorium kraju na rzecz Spółki, która posiada w Polsce swoją siedzibę, usługi te będą podlegały opodatkowaniu jako import usług na terytorium Polski.

    Do rozliczenia podatku VAT od tych transakcji zobowiązany będzie Wnioskodawca, stając się podatnikiem jako nabywca przedmiotowych usług. Spółka, która nabywa od Lidera usługi powinna rozpoznać po swojej stronie import usług, który będzie opodatkowany zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa na terytorium Polski. Natomiast Lider w związku z dokonywanymi rozliczeniami importu usług przez Spółkę nie ma obowiązku rejestracji dla celów VAT w Polsce.

    Jednakże zarówno w treści ustawy, jak i w przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi lub zwolnienie od podatku.

    Zdaniem Wnioskodawcy, usługi zarządzania płynnością świadczone przez Lidera w ramach Planowanego cash poolingu podlegają zwolnieniu z opodatkowania podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 i 40 ustawy o VAT.

    Jak wskazano w opisie zdarzenia przyszłego, w ramach Planowanego cash poolingu Lider będzie w dalszym ciągu świadczył na rzecz Uczestników usługi zarządzania płynnością finansową, za które to usługi będzie pobierał Wynagrodzenie w postaci różnicy pomiędzy stopą oprocentowania udzielonych Pożyczek, a stopą oprocentowania przyjętych Depozytów. Jednocześnie, zewnętrzny bank będzie jedynie podmiotem administracyjnym wykonującym techniczną obsługę cash poolingu na rzecz Lidera.

    W rezultacie dla określenia, czy w przedmiotowej sprawie znajdzie zastosowanie zwolnienie z opodatkowania podatkiem od towarów i usług, niezbędne jest w pierwszej kolejności zdefiniowanie czynności zarządzania płynnością finansową wykonywanych przez Lidera ramach Planowanego cash poolingu.

    Wnioskodawca podkreśla, że w prawie polskim instrument zarządzania płynnością finansową grup kapitałowych zwany cash poolingiem nie doczekał się specyficznych regulacji prawnych zarówno na gruncie przepisów prawa podatkowego, bankowego jak również cywilnego. Umowa, której przedmiotem jest cash pooling stanowi zatem umowę nienazwaną w rozumieniu Kodeksu cywilnego, którą ogólnie można scharakteryzować jako złożoną, wielostronną i kompleksową usługę zarządzania płynnością finansową grupy podmiotów, polegającą na koncentrowaniu środków z jednostkowych rachunków na wspólnym rachunku i zarządzaniu zgromadzoną w ten sposób kwotą przy wykorzystaniu korzyści skali".

    Zgodnie z przepisami ustawy o VAT zwolnieniu od podatku od towarów i usług podlegają usługi wymienione enumeratywnie w art. 43 ust. 1 pkt 1- 41 ustawy o VAT.

    W świetle art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT, zwalnia się od podatku usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę.

    Zgodnie zaś z art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy o VAT, zwalnia się od podatku usługi w zakresie depozytów środków pieniężnych, prowadzenia rachunków pieniężnych, wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych, przekazów i transferów pieniężnych, długów, czeków i weksli oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu tych usług.

    Jednocześnie, w świetle art. 43 ust. 15 ustawy o VAT, zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 37-41, nie mają zastosowania do:

    1. czynności ściągania długów, w tym factoringu;
    2. usług doradztwa;
    3. usług w zakresie leasingu.

    W ocenie Wnioskodawcy, z uwagi na opis sprawy oraz powołane przepisy stwierdzić należy, że usługi zarządzania płynnością finansową nabywane przez Spółkę oraz świadczone przez Lidera w ramach Planowanego cash poolingu, nie będą stanowić czynności wymienionych w art. 43 ust. 15 ustawy o VAT, jako czynności wyłączonych ze zwolnienia od podatku.

    Jednocześnie zdaniem Spółki opisany w stanie faktycznym Planowany cash pooling powinien zostać uznany jako jedna kompleksowa usługa finansowa świadczona za odpłatnością w postaci różnicy pomiędzy stopą oprocentowania udzielonych Pożyczek, a stopą oprocentowania przyjętych Depozytów, przez Lidera na rzecz Spółki (oraz odpowiednio pozostałych Uczestników), która jako czynność podlegająca opodatkowaniu VAT korzystać będzie ze zwolnienia z VAT. Zgodnie bowiem z przepisami ustawy o VAT przedmiotowe usługi jako tzw. usługi finansowe dotyczące zarządzania płynnością finansową korzystać powinny ze zwolnienia z VAT uwzględniając w szczególności następujące kategorie zwolnień:

    • usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę (art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT);
    • usługi w zakresie depozytów środków pieniężnych, prowadzenia rachunków pieniężnych, wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych, przekazów i transferów pieniężnych, długów, czeków i weksli oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu tych usług (art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy o VAT).

    W konsekwencji, w opinii Spółki świadczenia realizowane w ramach omawianej Umowy i rozliczeń występujących w Planowanym cash poolingu między Liderem a Spółką stanowić będą kompleksową usługę zarzadzania płynnością finansową w Grupie podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT, aczkolwiek korzystającej ze zwolnienia z VAT.

    Stanowisko Wnioskodawcy znajduje potwierdzenie w interpretacjach indywidualnych, przykładowo w:

    • interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 13 grudnia 2018 r., sygn. 0114-KDIP1-1.4012.627.2018.3.RR, w której organ podatkowy stanął na stanowisku, iż:
    • Z uwagi na opis sprawy oraz powołane przepisy stwierdzić należy, że usługi nabywane przez Uczestnika Systemu tj. PołCo, nie będą stanowić czynności wymienionych w art. 43 ust. 15 ustawy, jako czynności wyłączonych ze zwolnienia od podatku. Będą one natomiast zwolnione od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy".
    • interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 12 grudnia 2018 r., sygn. 0111-KDIB3-1.4012.767.2018.2.ICZ, w której organ podatkowy stanął na stanowisku, iż:
    • Podsumowując, usługi świadczone przez Dostawcę na rzecz Wnioskodawcy w ramach opisanego systemu cash poolingu podlegają zwolnieniu od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy, tym samym Wnioskodawca jest zobowiązany do wykazania w deklaracji podatkowej nabywanych od Dostawcy usług jako importu usług zwolnionych od podatku.
    • interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 8 listopada 2017 r., sygn. 0114-KDIP1-1.4012.462.2017.2, w której organ podatkowy stanął na stanowisku, iż:
    • Usługi cash poolingu nabywane przez Wnioskodawcę stanowią usługi w zakresie kompleksowego zarządzania płynnością finansową grupy podmiotów i są usługami pośrednictwa finansowego w zakresie depozytów, środków pieniężnych, prowadzenia rachunków pieniężnych, wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych, przekazów i transferów pieniężnych, a zatem są usługami pośrednictwa finansowego, które podlegają zwolnieniu od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy o podatku od towarów i usług. W konsekwencji, zapłacone odsetki od cash poola są zwolnione od podatku na mocy art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy o VAT.

    Spółka podkreśla, iż powyższe zwolnienie z VAT ma zastosowanie do wszystkich czynności Lidera wykonywanych w ramach Planowanego cash poolingu, co potwierdza pogląd wypracowany przez orzecznictwo Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości, zgodnie z którym świadczenia, które z ekonomicznego punktu widzenia stanowią całość, nie powinny być sztucznie dzielone.

    W myśl tego poglądu różne czynności powinny być postrzegane jako jedno świadczenie, w sytuacji gdy jeden lub więcej elementów stanowi usługę zasadniczą, a inne elementy usługę poboczną. O usłudze pomocniczej można mówić wówczas, gdy dana czynność nie jest dla nabywcy celem samym w sobie, ale służy lepszemu wykonaniu usługi zasadniczej. W takiej sytuacji świadczenie pomocnicze dzieli podatkowy los świadczenia głównego (przykładowo: wyrok Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości z dnia 25 lutego 1999 r. w sprawie Card Protection Plan - C-349/96).

    Oznacza to, że jeżeli w ramach określonego świadczenia wykonywanych jest wiele czynności, a są one ze sobą ściśle powiązane oraz stanowią całość pod względem ekonomicznym i gospodarczym, to wówczas dla potrzeb VAT należy potraktować je jako jedną czynność opodatkowaną podatkiem VAT.

    W świetle powyższego, w opinii Wnioskodawcy wszystkie wykonywane na jego rzecz przez Lidera czynności w ramach Planowanego cash poolingu powinny być kwalifikowane jako świadczenie złożone i w konsekwencji powinny korzystać w całości ze zwolnienia od VAT na podstawie przepisu art. 43 ust. 1 pkt 38 i 40 ustawy o VAT.

    W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionych stanów faktycznych i zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

    Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2018 r., poz. 2174, z późn. zm.) zwanej dalej ustawą opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

    Stosownie do art. 7 ust. 1 ustawy przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel ().

    Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

    1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
    2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
    3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

    Definicja świadczenia usług ma charakter dopełniający definicję dostawy towarów i jest wyrazem realizacji powszechności opodatkowania podatkiem od towarów i usług transakcji wykonywanych przez podatnika w ramach działalności gospodarczej. Wobec powyższego należy stwierdzić, że każde świadczenie niebędące dostawą towarów polegające na działaniu, zaniechaniu lub tolerowaniu czyjegoś zachowania stanowi, co do zasady, usługę w rozumieniu ustawy. Niemniej muszą być przy tym spełnione następujące warunki:

    1. w następstwie zobowiązania, w wykonaniu którego usługa jest świadczona, druga strona (wierzyciel/nabywca) jest bezpośrednim beneficjentem świadczenia,
    2. świadczonej usłudze odpowiada świadczenie wzajemne ze strony nabywcy (wynagrodzenie).

    Należy podkreślić, że oba ww. warunki powinny być spełnione łącznie, aby świadczenie podlegało, jako usługa, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

    Aby dana czynność (usługa) podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT, musi istnieć bezpośredni związek o charakterze przyczynowym pomiędzy świadczoną usługą a otrzymanym świadczeniem wzajemnym, w ten sposób, że zapłacone kwoty stanowią rzeczywiste wynagrodzenie za wyodrębnioną usługę świadczoną w ramach stosunku prawnego lub dochodzi do wymiany świadczeń wzajemnych. Otrzymana zapłata powinna być konsekwencją wykonania świadczenia. Wynagrodzenie musi być należne za wykonanie tego świadczenia.

    Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca jest polskim rezydentem podatkowym i zarejestrowanym czynnym podatnikiem VAT w Polsce. Spółka należy do międzynarodowej grupy kapitałowej zajmującej się produkcją i dystrybucją szerokiej gamy generycznych produktów farmaceutycznych.

    W 2018 r. Wnioskodawca wraz z innymi podmiotami z Grupy zawarł umowę cash poolingu. W ramach Umowy, podmiot z Grupy - A został wyznaczony na lidera cash poolingu, w szczególności podmiot odpowiedzialny za udzielanie pożyczek i przyjmowanie depozytów (Lider). Pozostałe podmioty z Grupy, w tym Spółka, działają jako uczestnicy cash poolingu. Lider jest czynnym podatnikiem VAT w Luksemburgu. Celem zawarcia Umowy cash poolingu była optymalizacja zarządzania ryzykiem gotówkowym i finansowym w ramach Grupy. W związku z tym Uczestnicy przekazują nadwyżki gotówkowe do Lidera w walucie euro oraz we wszystkich innych walutach dostępnych dla Lidera. Nadwyżki gotówkowe są zwracane Uczestnikom w terminach określonych w Umowie cash poolingu lub w terminach określonych żądaniem danego Uczestnika. Przekazane Liderowi nadwyżki finansowe podlegają oprocentowaniu ustalonemu na warunkach rynkowych. Natomiast w przypadku zgłoszenia zapotrzebowania na środki pieniężne przez danego Uczestnika, Lider udziela takiemu Uczestnikowi pożyczki. Taka pożyczka również podlega oprocentowaniu na warunkach rynkowych. Tymczasowo w ramach obecnego systemu cash poolingu przekazywanie środków pieniężnych odbywa się nieregularnie na wniosek danego Uczestnika lub Lidera, w zależności od potrzeb gotówkowych. W szczególności, w przypadku zgłoszenia zapotrzebowania na środki pieniężne przez danego Uczestnika, Lider udziela takiemu Uczestnikowi pożyczki na czas określony. Jednocześnie, w sytuacji gdy dany Uczestnik wykazuje nadwyżki pieniężne, składa on Depozyt na czas określony na rachunku bankowym Lidera. Wynagrodzenie Lidera za pełnione funkcje zarządzania płynnością finansową znajdzie odzwierciedlenie w różnicy pomiędzy stopą oprocentowania udzielonych Pożyczek, a stopą oprocentowania przyjętych Depozytów. Lider wypłaca oraz przyjmuje środki pieniężne w związku z Pożyczkami i Depozytami przy wykorzystaniu rachunku bankowego znajdującego się za granicą.

    W przyszłości, planowana jest zmiana modelu cash poolingu, w związku z tym będzie on obsługiwany przez bank, który będzie regularnie obliczał nadwyżki oraz niedobory na środki pieniężne u wszystkich Uczestników. W oparciu o te informacje, przelewy środków pieniężnych będą dokonywane regularnie każdego dnia lub raz w tygodniu w zależności od wybranej częstotliwości pomiędzy Liderem a poszczególnymi Uczestnikami. W ramach Planowanego cash poolingu, w związku z przyznaniem środków pieniężnych danemu Uczestnikowi, Lider będzie pobierał określone wynagrodzenie w postaci odsetek od Uczestnika, który otrzymał środki pieniężne. Jednocześnie, przekazanie nadwyżki gotówkowej przez danego Uczestnika na rachunek bankowy Lidera będzie wynagradzane odsetkami wypłacanymi danemu Uczestnikowi przez Lidera. Co istotne, Wynagrodzenie za przyznane finansowanie będzie wyższe od Wynagrodzenia Uczestnika, co oznacza, iż Lider w związku przekazywaniem nadwyżek gotówkowych będzie pobierał wynagrodzenie stanowiące różnicę pomiędzy Wynagrodzeniem za przyznane finansowanie, a Wynagrodzeniem Uczestnika. Wynagrodzenie Lidera stanowi opłatę należną Liderowi za świadczenie przez niego usług zarządzania płynnością finansową na rzecz Uczestników. Bank będzie pełnił rolę podmiotu wykonującego obsługę administracyjną planowanego cash poolingu na rzecz Lidera. Jednak to Lider w dalszym ciągu będzie podmiotem, który będzie świadczyć na rzecz Wnioskodawcy oraz pozostałych Uczestników usługi zarządzania płynnością finansową w ramach Planowanego cash poolingu. Wszystkie środki pieniężne przekazywane w ramach Planowanego cash poolingu będą w dalszym ciągu realizowane poprzez rachunek bankowy Lidera. Pomiędzy Uczestnikami nie będą dokonywane żadne bezpośrednie przelewy środków pieniężnych.

    Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą tego czy usługi zarządzania płynnością finansową, w szczególności udzielania Pożyczek w ramach Obecnego cash poolingu, podlegają zwolnieniu z opodatkowania podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy. Czy usługi zarządzania płynnością finansową, w szczególności przyjmowania Depozytów w ramach Obecnego cash poolingu, podlegają zwolnieniu z opodatkowania podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy. Czy usługi zarządzania płynnością finansową świadczone przez Lidera na rzecz Wnioskodawcy w ramach Planowanego cash poolingu podlegają zwolnieniu z opodatkowania podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 i 40 ustawy.

    Odnosząc się do niniejszych wątpliwości należy wskazać, że umowa cash poolingu jest formą efektywnego zarządzania środkami finansowymi, stosowaną przez podmioty należące do jednej grupy kapitałowej, lub podmioty powiązane ekonomicznie w jakikolwiek inny sposób. Sprowadza się ona do koncentrowania środków pieniężnych z jednostkowych rachunków poszczególnych podmiotów na wspólnym rachunku grupy i zarządzaniu zgromadzoną w ten sposób kwotą, przy wykorzystaniu korzyści skali. Pozwala to na kompensowanie przejściowych nadwyżek, wykazywanych przez jednen z podmiotów, z przejściowymi niedoborami zaistniałymi u innych podmiotów. Dzięki temu dochodzi do minimalizowania kosztów kredytowania działalności podmiotów z grupy, poprzez kredytowanie się przy wykorzystaniu środków własnych grupy. Zarządzający systemem w ramach umowy zapewnia dla wszystkich uczestników systemu środki finansowe na pokrycie sald ujemnych, a w przypadku wystąpienia sald dodatnich na rachunkach uczestników to na jego rachunek trafiają środki finansowe.

    W przypadku świadczenia usług, istotnym dla prawidłowego rozliczenia podatku od towarów i usług jest określenie miejsca świadczenia danej usługi.

    Regulacje prawne obowiązujące w tym zakresie, zostały zawarte w ustawie o podatku od towarów i usług w rozdziale 3 działu V Miejsce świadczenia przy świadczeniu usług.

    W myśl art. 28a ustawy, na potrzeby stosowania przepisów regulujących miejsce świadczenia przy świadczeniu usług:

    1. ilekroć jest mowa o podatniku rozumie się przez to:
      1. podmioty, które wykonują samodzielnie działalność gospodarcza, o której mowa w art. 15 ust. 2, lub działalność gospodarcza odpowiadająca tej działalności, bez względu na cel czy rezultat takiej działalności, z uwzględnieniem art. 15 ust. 6,
      2. osobę prawną niebędąca podatnikiem na podstawie lit. a, która jest zidentyfikowana lub obowiązana do identyfikacji do celów podatku lub podatku od wartości dodanej;
    2. podatnika, który prowadzi również działalność lub dokonuje transakcji nieuznawanych za podlegające opodatkowaniu dostawy towarów lub świadczenia usług zgodnie z art. 5 ust. 1, uznaje się za podatnika w odniesieniu do wszystkich świadczonych na jego rzecz usług.

    Działalność gospodarcza na mocy art. 15 ust. 2 ustawy obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

    Art. 28a ustawy wprowadza drugą definicję podatnika do ustawy. Definicja ta ma zastosowanie tylko w przypadku ustalania miejsca świadczenia usług. Podatnikiem według tej regulacji, jest podmiot wykonujący samodzielnie działalność gospodarczą. Ustawodawca odwołuje się w tym celu do definicji działalności gospodarczej ustalonej w art. 15 ust. 2 ustawy. Za podatników są uznawane również podmioty wykonujące działalność gospodarczą zgodnie z regulacjami innych państw członkowskich oraz państw trzecich.

    Zgodnie z generalną zasadą dotyczącą miejsca świadczenia usług określoną w art. 28b ust. 1 ustawy, miejscem świadczenia usług w przypadku świadczenia usług na rzecz podatnika jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę działalności gospodarczej, z zastrzeżeniem ust. 2-4 oraz art. 28e, art. 28f ust. 1 i 1a, art. 28g ust. 1, art. 28i, art. 28j ust. 1 i 2 oraz art. 28n.

    W świetle regulacji przepisu art. 28b ust. 2 ustawy, w przypadku gdy usługi są świadczone dla stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej podatnika, które znajduje się w innym miejscu niż jego siedziba działalności gospodarczej, miejscem świadczenia tych usług jest to stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej.

    Z niniejszych przepisów ustawy wynika zatem, że co do zasady, usługa świadczona na rzecz podatnika w rozumieniu art. 28a ustawy inna niż wskazana w art. 28e, art. 28f ust. 1 i 1a, art. 28g ust. 1, art. 28i, art. 28j ust. 1 i 2 oraz art. 28n ustawy podlega opodatkowaniu w miejscu siedziby działalności gospodarczej usługobiorcy, chyba że jest świadczona dla stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej usługobiorcy, które znajduje się w innym miejscu niż jego siedziba działalności gospodarczej, wówczas miejscem świadczenia tej usługi jest stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej, dla którego ta usługa jest świadczona.

    W myśl art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

    Przy czym stosownie do art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy, podatnikami są również osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne nabywające usługi, jeżeli łącznie spełnione są następujące warunki:

    1. usługodawcą jest podatnik nieposiadający siedziby działalności gospodarczej oraz stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju, a w przypadku usług, do których stosuje się art. 28e, podatnik ten nie jest zarejestrowany zgodnie z art. 96 ust. 4,
    2. usługobiorcą jest:
      • w przypadku usług, do których stosuje się art. 28b - podatnik, o którym mowa w art. 15, lub osoba prawna niebędąca podatnikiem, o którym mowa w art. 15, zarejestrowana lub obowiązana do zarejestrowania zgodnie z art. 97 ust. 4,
      • w przypadku transferu bonów jednego przeznaczenia, w przypadku których miejscem świadczenia usług, których te bony dotyczą, jest terytorium kraju podatnik, o którym mowa w art. 15, lub osoba prawna niebędąca podatnikiem, o którym mowa w art. 15,
      • w pozostałych przypadkach - podatnik, o którym mowa w art. 15, posiadający siedzibę działalności gospodarczej lub stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju lub osoba prawna niebędąca podatnikiem, o którym mowa w art. 15, posiadająca siedzibę na terytorium kraju i zarejestrowana lub obowiązana do zarejestrowania zgodnie z art. 97 ust. 4.

    W przypadkach wymienionych w ust. 1 pkt 4, 5, 7 i 8, usługodawca lub dokonujący dostawy towarów nie rozlicza podatku należnego (art. 17 ust. 2 ustawy).

    Pojęcie importu usług zostało zdefiniowane w art. 2 pkt 9 ustawy jako świadczenie usług, z tytułu wykonania których podatnikiem jest usługobiorca, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4.

    Powołany art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy wskazuje na sytuację, w której podatnikiem staje się nabywca usługi, jeśli dokonał on nabycia usługi od dostawcy spoza terytorium Polski. Przepis art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy, wprowadza mechanizm tzw. odwrotnego obciążenia, który polega na opodatkowaniu usług przez usługobiorcę. Warunkiem zastosowania odwrotnego obciążenia na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy względem usług jest spełnienie warunków dotyczących usługodawcy jak i usługobiorcy.

    W analizowanym przypadku gdy Lider świadczy na rzecz Wnioskodawcy wskazane usługi miejscem świadczenia a tym samym opodatkowania usług, stosownie do art. 28 ust. 1 ustawy, jest miejsce w którym Wnioskodawca posiada siedzibę działalności gospodarczej, tj. Polska. Przy tym Wnioskodawca, jako zarejestrowany w Polsce czynny podatnik VAT, spełnia warunki określone w art. 17 ust. 1 pkt 4 lit. b ustawy. Co więcej skoro Lider posiada siedzibę w innym kraju niż Polska a jednocześnie z opisu sprawy nie wynika aby posiadał na terytorium Polski stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej, spełniony jest również warunek określony w art. 17 ust. 1 pkt 4 lit. a ustawy. Zatem nabycie przez Wnioskodawcę wskazanych usług od Lidera stanowi dla Wnioskodawcy import usług, o którym mowa w art. 2 pkt 9 ustawy. Zatem Wnioskodawca zobowiązany jest, na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy, opodatkować przedmiotowe usługi, zgodnie z obowiązującymi w Polsce przepisami prawa podatkowego.

    Stosownie do art. 41 ust. 1 ustawy o VAT, stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2 12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1. Przy czym, na podstawie art. 146aa ust. 1 pkt 1 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2019 r. do końca roku następującego po roku, dla którego wartość relacji, o której mowa w art. 38a pkt 4 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych, jest nie większa niż 43% oraz wartość, o której mowa w art. 112aa ust. 5 tej ustawy, jest nie mniejsza niż -6% stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

    Jednakże zarówno w treści ustawy o podatku od towarów i usług, jak i przepisów wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi lub zwolnienie od podatku.

    Stosownie do art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy zwalnia się od podatku usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę.

    Natomiast zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy zwalnia się od podatku usługi w zakresie depozytów środków pieniężnych, prowadzenia rachunków pieniężnych, wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych, przekazów i transferów pieniężnych, długów, czeków i weksli oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu tych usług.

    Przy czym jak stanowi art. 43 ust. 15 ustawy, zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 37-41, nie mają zastosowania do:

    1. czynności ściągania długów, w tym factoringu;
    2. usług doradztwa;
    3. usług w zakresie leasingu.

    Należy podkreślić, że pojęcia używane do oznaczenia zwolnień, o których mowa w art. 43 ustawy, należy interpretować ściśle, zważywszy, że zwolnienia te stanowią odstępstwa od ogólnej zasady, zgodnie z którą podatek VAT pobierany jest od każdej usługi świadczonej odpłatnie przez podatnika.

    Wnioskodawca wskazał, że w ramach Obecnego cash poolingu przekazywanie środków pieniężnych odbywa się nieregularnie na wniosek danego Uczestnika lub Lidera, w zależności od potrzeb gotówkowych. W szczególności, w przypadku zgłoszenia zapotrzebowania na środki pieniężne przez danego Uczestnika, Lider udziela takiemu Uczestnikowi Pożyczki na czas określony. Jednocześnie, w sytuacji gdy dany Uczestnik wykazuje nadwyżki pieniężne, składa Depozyt na czas określony na rachunku bankowym Lidera. Przy tym Pożyczka podlega oprocentowaniu na warunkach rynkowych oraz przekazane nadwyżki finansowe podlegają oprocentowaniu ustalonemu na warunkach rynkowych.

    Zatem należy uznać, że usługi udzielania Pożyczek w ramach Obecnego cash poolingu, podlegają zwolnieniu z opodatkowania podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy natomiast usługi przyjmowania Depozytów w ramach Obecnego cash poolingu, podlegają zwolnieniu z opodatkowania podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy. W konsekwencji Wnioskodawca nabywając od Lidera usługi udzielania Pożyczek powinien rozpoznać import usług zwolnionych z podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy natomiast nabywając od Lidera usługi przyjmowania Depozytów powinien rozpoznać import usług zwolnionych z podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy.

    Natomiast w ramach Planowanego cash poolingu przelewy środków pieniężnych będą dokonywane regularnie każdego dnia lub raz w tygodniu (w zależności od wybranej częstotliwości) pomiędzy Liderem a poszczególnymi Uczestnikami na podstawie informacji od banku. Wszystkie środki pieniężne przekazywane w ramach Planowanego cash poolingu będą w dalszym ciągu realizowane poprzez rachunek bankowy Lidera. W ramach Planowanego cash poolingu Lider w dalszym ciągu będzie podmiotem, który będzie świadczyć na rzecz Wnioskodawcy usługi zarządzania płynnością finansową. W ramach Planowanego cash poolingu, w związku z przyznaniem środków pieniężnych danemu Uczestnikowi, Lider będzie pobierał określone Wynagrodzenie za przyznane finansowanie w postaci odsetek od Uczestnika, który otrzymał środki pieniężne. Jednocześnie, przekazanie nadwyżki gotówkowej przez danego Uczestnika na rachunek bankowy Lidera będzie wynagradzane odsetkami wypłacanymi danemu Uczestnikowi przez Lidera, tj. Wynagrodzeniem Uczestnika. Wynagrodzenie za przyznane finansowanie będzie wyższe od Wynagrodzenia Uczestnika, co oznacza, iż Lider w związku przekazywaniem nadwyżek gotówkowych będzie pobierał Wynagrodzenie Lidera stanowiące różnicę pomiędzy Wynagrodzeniem za przyznane finansowanie, a Wynagrodzeniem Uczestnika. Wynagrodzenie Lidera stanowi opłatę należną Liderowi za świadczenie przez niego usług zarządzania płynnością finansową na rzecz Uczestników.

    Zatem należy uznać, że usługi zarządzania płynnością finansową świadczone przez Lidera na rzecz Wnioskodawcy w ramach Planowanego cash poolingu podlegają zwolnieniu z opodatkowania podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy. W konsekwencji Wnioskodawca nabywając od Lidera usługi zarządzania płynnością finansową w ramach Planowanego cash poolingu powinien rozpoznać import usług zwolnionych z podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy.

    Tym samym stanowisko Wnioskodawcy należy uznać za prawidłowe.

    Interpretacja dotyczy zaistniałych stanów faktycznych przedstawionych przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzeń faktycznych oraz zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

    Zaznaczenia wymaga, że organ podatkowy jest ściśle związany przedstawionym we wniosku opisem stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego. Wnioskodawca ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego. Podkreślenia wymaga, że interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z tym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

    Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

    1. z zastosowaniem art. 119a;
    2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
    3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

    Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

    Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

    Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie., ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2018 r., poz. 1302, z późn. zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

    Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

    Stanowisko

    prawidłowe

    Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej