Temat interpretacji

Opodatkowania podatkiem VAT zniesienia współwłasności nieruchomości.

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r., poz. 900 z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 5 września 2019 r. (data wpływu 9 września 2019 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania podatkiem VAT zniesienia współwłasności nieruchomości - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 9 września 2019 r. wpłynął do tutejszego Organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania podatkiem VAT zniesienia współwłasności nieruchomości.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

Spółka 1 została zarejestrowana w Krajowym Rejestrze Sądowym 26 marca 2019 r. Zgodnie z danymi ujawnionymi w KRS przeważającym elementem planowanej działalności Spółki będzie zakup i sprzedaż nieruchomości na własny rachunek. Wnioskodawca jest czynnym podatnikiem VAT.

Natomiast powiązany ze Spółką 1 podmiot Spółka 2 jest właścicielem nieruchomości gruntowych:

• położonej (), o numerze (), obręb (), objętej księgą wieczystą KW () [Nieruchomość 1];

• położonej w (), o numerze (), obręb (), objętej księgą wieczystą KW () [Nieruchomość 2].

Spółka 1 oraz Spółka 2 są podmiotami powiązanymi w rozumieniu art. 11a ust. l pkt 4) ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Dla obydwu Nieruchomości został uzyskany wypis z rejestru gruntów oraz wyrys mapy ewidencyjnej (Wypis z rejestru gruntów). W wypisie z rejestru gruntów, Nieruchomość 1 została sklasyfikowana jako grunt Bp, tj. zurbanizowane tereny niezabudowane lub w trakcie zabudowy, oznaczone symbolem Bp. Z kolei, Nieruchomość 2 została sklasyfikowana jako grunt Ti, tj. inne tereny komunikacyjne (Zgodnie z § 68 ust. 3 rozporządzenia Ministra Rozwoju Regionalnego i Budownictwa z dnia 29 marca 2001 r. w sprawie ewidencji gruntów i budynków, Dz.U. 2001 nr 38 poz. 454.).

Dla obydwu Nieruchomości został również ustalony miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego przyjęty uchwałą nr () Rady Miejskiej z ()w sprawie uchwalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla części obszaru miasta () położonej w rejonie ulic: () [Plan].

Nieruchomości oznaczone są w Planie symbolem 10.5.U. Zgodnie z Planem, przeznaczeniem podstawowym dla Nieruchomości są tereny zabudowy usługowej wraz z zagospodarowaniem oraz parking kubaturowy podziemny (§ 20 ust. 2 pkt 1 lit. a i c Planu). Z kolei, przeznaczeniem uzupełniającym jest zabudowa mieszkaniowa wielorodzinna (§ 20 ust. 2 pkt 2 Planu). Spółka 2 prowadzi również prace nad podziałem geodezyjnym Nieruchomości. W ramach podziału geodezyjnego Nieruchomości nr 1 i 2 zostaną wyodrębnione działki:

• na których wzniesione zostaną budynki B1, B2 i B3 [obszar zagospodarowania],

• przeznaczone pod budowę drogi [obszar drogowy],

• na których w dalszej przyszłości planowane są budynki B4 i B5 [obszar inwestycyjny].

Spółka 1 planuje zakup udziałów w prawie własności działek położonych na obszarze zagospodarowania i obszarze drogowym od Spółki 2, przy czym analogiczne transakcje dotyczące udziałów w prawie własności tych działek zostaną przeprowadzone także z dwoma innymi podmiotami powiązanymi (Spółka 1 i pozostali nabywcy dalej określani są jako Nabywcy). Działki z obszaru inwestycyjnego pozostaną natomiast własnością Spółki 2. W stosunku do działek z obszaru zagospodarowania (gdzie planowane jest wzniesienie budynków B1, B2 i B3) Nabywcy wystąpią o zniesienie współwłasności bez dopłat. W związku ze zniesieniem współwłasności działek współwłaściciele nie będą dokonywać między sobą dopłat lub spłat pieniężnych. Cztery wyodrębnione ewidencyjnie (geodezyjnie) działki będą przedmiotem zniesienia współwłasności bez dopłat. Po zniesieniu współwłasności na obszarze zagospodarowania powstaną oddzielne działki z odrębnymi księgami wieczystymi. W wyniku dokonanego zniesienia współwłasności działek z obszaru zagospodarowania, każdy ze współwłaścicieli (w tym Wnioskodawca) otrzyma działki odpowiadające pod względem wartości dokładnie wielkości dotychczasowego ułamkowego udziału tej strony ze współwłasności działek z obszaru zagospodarowania. Wartość otrzymanej części Nieruchomości przez każdego ze współwłaścicieli (w tym Spółkę 1) w wyniku podziału tej Nieruchomości, będzie mieściła się w udziale, jaki współwłaścicielowi (w tym Spółce 1) przysługiwał we współwłasności. Działki z obszaru drogowego pozostaną natomiast współwłasnością Nabywców.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy zniesienie współwłasności działek bez dopłat będzie powodowało powstanie obowiązku podatkowego dla celów VAT?

Zdaniem Wnioskodawcy, na pytanie odnośnie podatku VAT stanowiące przedmiot wniosku należy odpowiedzieć twierdząco, ponieważ zniesienie współwłasności bez dopłat będzie neutralne podatkowo dla Spółki.

Przez dostawę towarów, stosownie do przepisu art. 7 ust. I ww. ustawy o VAT, należy rozumieć przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

W myśl art. 2 pkt 6 ww. ustawy o VAT, towarami w rozumieniu ww. ustawy są rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Natomiast w myśl art. 8 ust. 1 ww. ustawy o VAT, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7.

Z powołanego powyżej art. 5 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy o VAT nie wynika, że odpłatność za czynności dostawy towarów lub świadczenia usług musi mieć postać pieniężną. Odpłatność jako świadczenie wzajemne może również przybrać postać rzeczową - zapłatą może być inny towar lub usługa, albo mieszaną - zapłata w części pieniężna, a w części rzeczowa. Innymi słowy, dla uznania czynności za odpłatną, wystarczające jest by istniała możliwość określenia ceny wyrażonej w pieniądzu w stosunku do świadczenia wzajemnego stanowiącego wynagrodzenie za tę czynność.

Na wstępie należy wskazać, że instytucja współwłasności jest uregulowana w art. 191 - 221 k.c. Zgodnie z tymi przepisami, współwłasność polega na tym, że własność tej samej rzeczy może przysługiwać niepodzielnie kilku osobom. Do charakterystycznych cech współwłasności należy zaliczyć jedność przedmiotu współwłasności, wielość podmiotów, którym dane prawo przysługuje oraz niepodzielność wspólnego prawa. Oznacza to, że każdemu ze współwłaścicieli przysługuje prawo do całej rzeczy, a nie tylko do jej części.

Współwłasność ułamkowa, polega na tym, że udział każdego współwłaściciela we wspólnym prawie jest określony kwotowo ułamkiem. Jeśli zaś nie zostało określone, jaki udział (ułamek) przypada poszczególnym współwłaścicielom, domniemywa się, że ich udziały są równe.

Współwłaściciel rzeczy wspólnej (np. nieruchomości), któremu przysługuje udział - nawet w minimalnej nawet wysokości - jest uprawniony do posiadania całej rzeczy będącej przedmiotem współwłasności i do korzystania z niej w takim zakresie, w jakim nie przeszkadza on w posiadaniu jej przez innych współwłaścicieli. Wielkość udziału danego współwłaściciela przekłada się natomiast na zakres uprawnień, które w odniesieniu do rzeczy wspólnej może on samodzielnie wykonywać.

Co istotne, każdy ze współwłaścicieli, może rozporządzać swoim udziałem bez zgody pozostałych współwłaścicieli, ale odnosi się to wyłącznie do posiadanego udziału.

Do rozporządzania rzeczą wspólną oraz do innych czynności, które przekraczają zakres zwykłego zarządu, potrzebna jest zgoda wszystkich współwłaścicieli.

Stosownie do art. 210 k.c., każdy ze współwłaścicieli może żądać zniesienia współwłasności.

Celem umowy o zniesienie współwłasności jest nowe ukształtowanie prawa własności rzeczy, która stanowi przedmiot współwłasności.

Zniesienie współwłasności polega na likwidacji stosunku prawnego, jaki łączy współwłaścicieli, które w przypadku zniesienia współwłasności przez podział fizyczny rzeczy prowadzi do przyporządkowania poszczególnych udziałów we współwłasności nowo wydzielonym rzeczom, przez co współwłaściciele stają się ich wyłącznymi właścicielami.

Zniesienie następuje przez podział fizyczny, chyba że jest on sprzeczny z przepisami ustawy lub ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem rzeczy albo pociągałby za sobą istotną zmianę rzeczy lub znaczne zmniejszenie jej wartości.

Podział rzeczy wspólnej prowadzi do zniesienia współwłasności, a w wyniku podziału powstają nowe przedmioty własności - samoistne, odrębne rzeczy, wydzielone z większej rzeczy macierzystej (poprzednio wspólnej). Przypadają zaś one na wyłączną własność poszczególnym współwłaścicielom. Tym samym wygasa współwłasność macierzystej rzeczy wspólnej.

Dokonanie podziału rzeczy wspólnej powinno zasadniczo nastąpić stosownie do wielkości udziałów we współwłasności. Zatem wydzielone części rzeczy swoją wartością powinny odpowiadać wielkości poszczególnych udziałów. Możliwe jest jednak, że wartość poszczególnych udziałów może być wyrównana przez dopłaty pieniężne (art. 212 § 1 zd. 2 k.c.).

Mając na uwadze powyższe należy stwierdzić, że zniesienie współwłasności może nastąpić za odpłatnością w formie spłaty na rzecz drugiego współwłaściciela (współwłaścicieli) lub nieodpłatnie bez żadnych spłat.

Powyższe wskazuje, że zniesienie współwłasności, w świetle prawa cywilnego, może mieć charakter nieodpłatny lub odpłatny (za dopłata).

Należy jednak przy tym uwzględnić, że jeżeli czynności tej nie towarzyszy dopłata pieniężna, mająca na celu wyrównanie wartości poszczególnych udziałów, nie ma ona charakteru odpłatnego, w tym też na gruncie VAT. Wydzielenie odrębnych działek (bez dopłaty) w wyniku zniesienia współwłasności nowe rzeczy swoją wartością powinny odpowiadać wielkości poszczególnych udziałów, co oznacza, że żaden ze współwłaścicieli nie uzyskuje w wyniku tej czynności przysporzenia majątkowego (ekonomicznego), a jedynie prawo umożliwiające mu dysponowanie nowym towarem jak właściciel. Ponadto umowy zniesienia współwłasności rzeczy przez fizyczny jej podział, z uwzględnieniem jedynie wartości udziałów współwłaścicieli, nie można utożsamiać z czynnościami zamiany udziałów w rzeczy, czy ich sprzedaży.

Opisywany w stanie faktycznym sposób zniesienia współwłasności w stosunku do działek z obszaru zagospodarowania, nie pozwala na ustalenie elementu odpłatności w wyniku prostej zamiany u każdego z współwłaścicieli, w tym u Spółki, idealnej części ułamkowej we współwłasności na ściśle odpowiadający jej udział fizyczny o identycznej wartości rynkowej.

Z podatkowego punktu widzenia istotne jest wskazanie, że w - konsekwencji takiego sposobu zniesienia współwłasności u Wnioskodawcy ani żadnej ze stron umowy w przedmiocie zniesienia współwłasności nie nastąpi żadna zmiana stanu majątkowego w postaci zwiększenia się aktywów lub zmniejszenia zobowiązań jednego lub kilku z nich. Przemawia to za niepodleganiem takiej czynności opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W przypadku współwłasności w częściach ułamkowych każdy ze współwłaścicieli ma określony ułamkiem udział w rzeczy. Udział wyraża zakres uprawnień współwłaściciela względem rzeczy wspólnej. Współwłaściciel ma względem swego udziału pozycję wyłącznego właściciela. Ze względu na charakter udziału, jako wyłącznego prawa współwłaściciela, zasadą jest, że każdy ze współwłaścicieli może rozporządzać swoim udziałem bez zgody pozostałych współwłaścicieli, o czym stanowi art. 198 Kodeksu cywilnego. Współwłaściciele są zatem odrębnymi podmiotami prawa.

Z wniosku wynika, że zostanie zniesiona współwłasność działek z obszaru zagospodarowania w drodze umowy cywilno-prawnej, w wyniku którego każdy ze współwłaścicieli otrzyma część działki odpowiadającej pod względem wartości dokładnie wielkości dotychczasowego ułamkowego udziału tej strony we współwłasności działek z obszaru zagospodarowania, z wyeliminowaniem konieczności jakichkolwiek spłat lub dopłat.

Przenosząc powyższe na grunt ustawy o podatku od towarów i usług należy zauważyć, że opodatkowaniu podatkiem VAT podlegają co do zasady transakcje odpłatne. W przedmiotowej sprawie, o ile, jak wskazano we wniosku, zniesienie współwłasności nieruchomości nastąpi nieodpłatnie, przez co nie dochodzi do zapłaty czy to w formie pieniężnej, czy też rzeczowej, lecz jedynie na podstawie zawartych ustaleń dochodzi do wyodrębnienia w sposób materialny udziałów w działkach z obszaru zagospodarowania, to czynność ta nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT (podobnie NSA w wyroku z 6 października 2016 r., sygn. akt I FSK 386/16 oraz Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji z 23 czerwca 2017 r.. nr 0112-KDIL2-1.4012.188.2017.2.MK).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z treścią art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2018 r., poz. 2174 z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 pkt 6 i 7 ww. ustawy przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również:

• oddanie gruntów w użytkowanie wieczyste;

• zbycie praw, o których mowa w pkt 5 i 6.

Jak stanowi art. 2 pkt 6 ww. ustawy przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Treść powołanego art. 7 ust. 1 ustawy wskazuje, że ustawa o podatku od towarów i usług posługuje się w odniesieniu do dostawy towarów sformułowaniem przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel. Takie zdefiniowanie konstytutywnego aspektu dostawy towarów, odwołując się do ekonomicznego władztwa nad rzeczą sprawia, że przedmiotem opodatkowania może być nie tylko sprzedaż, czy zamiana rzeczy, jako fizycznie wyodrębnionych dóbr materialnych, ale również inne transakcje wywierające, z ekonomicznego punktu widzenia, podobne skutki. W konsekwencji, definicja dostawy towarów obejmuje zarówno przypadki (z pewnymi wyjątkami), gdy dochodzi do przeniesienia własności rzeczy, jak i sytuacje, gdy bez przeniesienia prawa własności następuje przejęcie władztwa ekonomicznego nad rzeczą. Istotne tu jest faktyczne dysponowanie towarem, a nie tytuł prawny do niego.

Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy o VAT przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ().

Co do zasady, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług. Przy czym, z przytoczonych przepisów nie wynika, aby odpłatność za czynności dostawy towarów lub świadczenia usług musiała mieć postać pieniężną. Odpłatność jako świadczenie wzajemne może również przybrać postać rzeczową zapłata w innym towarze lub usłudze albo mieszaną zapłata w części pieniężna i w części rzeczowa. Innymi słowy, dla uznania czynności za odpłatną, wystarczające jest, by istniała możliwość określenia ceny wyrażonej w pieniądzu w stosunku do świadczenia wzajemnego stanowiącego wynagrodzenie za tę czynność.

Zgodnie z unormowaniami zawartymi w art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2 ustawy o VAT w pewnych, ściśle określonych przypadkach, również nieodpłatne przekazanie towarów i nieodpłatne świadczenie usług należy uznać za spełniające definicję odpłatnej dostawy towarów lub odpłatnego świadczenia usług, które na podstawie art. 5 ust. 1 podlega opodatkowaniu podatkiem VAT.

Jak stanowi art. 7 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się również przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności:

1. przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia,
2. wszelkie inne darowizny - jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych.

W świetle powyższego przepisu opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega generalnie każde nieodpłatne przekazanie towaru należącego do przedsiębiorstwa, z którym wiąże się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, o ile podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu tych towarów, ich imporcie lub wytworzeniu tych towarów lub ich części składowych, z wyjątkiem przekazania towarów spełniających warunki do uznania ich za prezenty o małej wartości lub próbki.

Jednocześnie należy wskazać, że kwestia współwłasności została uregulowana w ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2019 r., poz. 1145 z późn. zm.).

W myśl art. 195 ustawy Kodeks cywilny własność tej samej rzeczy może przysługiwać niepodzielnie kilku osobom (współwłasność).

Współwłasność nie jest instytucją samodzielną, lecz stanowi odmianę własności i charakteryzuje się tym, że własność rzeczy (ruchomej lub nieruchomej) przysługuje kilku podmiotom. Do współwłasności stosuje się - jeśli co innego nie wynika z przepisów poświęconych specjalnie tej instytucji - przepisy odnoszące się do własności. Należy zatem uznać, że udział każdego ze współwłaścicieli jest ze swej istoty szczególną postacią prawną własności.

Współwłasność jest albo współwłasnością w częściach ułamkowych, albo współwłasnością łączną (art. 196 Kodeksu cywilnego). W przypadku współwłasności w częściach ułamkowych, każdy ze współwłaścicieli ma określony ułamkiem udział w rzeczy. Udział wyraża zakres uprawnień współwłaściciela względem rzeczy wspólnej. Współwłaściciel ma względem swego udziału pozycję wyłącznego właściciela. Ze względu na charakter udziału, jako wyłącznego prawa współwłaściciela, zasadą jest, że każdy ze współwłaścicieli może rozporządzać swoim udziałem bez zgody pozostałych współwłaścicieli (art. 198 Kodeksu cywilnego). Współwłaściciele są zatem odrębnymi podmiotami prawa.

Zgodnie z art. 210 ustawy Kodeks cywilny, każdy ze współwłaścicieli może żądać zniesienia współwłasności (...). Z powyższej normy wynika więc, że ustawodawca przyznaje każdemu ze współwłaścicieli roszczenie o zniesienie współwłasności. Jego zaspokojenie może nastąpić w trybie umownego zniesienia współwłasności lub na drodze orzeczenia sądowego. Żaden ze współwłaścicieli nie może zaś skutecznie sprzeciwiać się zniesieniu współwłasności.

Ponadto, każdy ze współwłaścicieli może żądać, ażeby zniesienie współwłasności nastąpiło przez podział rzeczy wspólnej, chyba że podział byłby sprzeczny z przepisami ustawy lub ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem rzeczy albo że pociągałby za sobą istotną zmianę rzeczy lub znaczne zmniejszenie jej wartości (art. 211 Kodeksu cywilnego).

Zasadą jest, że zniesienie współwłasności powinno nastąpić przede wszystkim przez podział fizyczny rzeczy wspólnej. Podział rzeczy wspólnej prowadzi do zniesienia współwłasności. Jest bowiem oczywiste, że w wyniku podziału powstają nowe przedmioty własności - samoistne, odrębne rzeczy, wydzielone z większej rzeczy macierzystej (poprzednio wspólnej). Przypadają zaś one na wyłączną własność poszczególnym współwłaścicielom. Tym samym wygasa współwłasność macierzystej rzeczy wspólnej.

Z opisanego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, że przeważającym elementem planowanej działalności Spółki 1 będzie zakup i sprzedaż nieruchomości na własny rachunek. Wnioskodawca jest czynnym podatnikiem VAT. Natomiast powiązany ze Spółką 1 podmiot Spółka 2 jest właścicielem nieruchomości gruntowych:

• położonej w (), o numerze () (Nieruchomość 1);

• położonej w (), o numerze () Nieruchomość 2).

W ramach podziału geodezyjnego Nieruchomości nr 1 i 2 zostaną wyodrębnione działki:

• na których wzniesione zostaną budynki B1, B2 i B3 (obszar zagospodarowania),

• przeznaczone pod budowę drogi (obszar drogowy),

• na których w dalszej przyszłości planowane są budynki B4 i B5 (obszar inwestycyjny).

W wypisie z rejestru gruntów Nieruchomość 1 została sklasyfikowana jako grunt Bp, tj. zurbanizowane tereny niezabudowane lub w trakcie zabudowy, oznaczone symbolem - Bp. Z kolei, Nieruchomość 2 została sklasyfikowana jako grunt Ti, tj. inne tereny komunikacyjne. Dla obydwu Nieruchomości został również ustalony miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego, z którego zapisów wynika, że nieruchomości gruntowe są przeznaczone pod tereny zabudowy usługowej wraz z zagospodarowaniem oraz parking kubaturowy podziemny. Wnioskodawca zamierza nabyć udziały w prawie własności działek położonych na obszarze zagospodarowania i obszarze drogowym od Spółki 2. Tożsamą transakcję planują inne podmioty powiązane. Nieruchomość inwestycyjna pozostanie własnością Spółki 2. Wnioskodawca wskazał że przedmiotem zniesienia współwłasności bez dopłat będą cztery wyodrębnione ewidencyjnie (geodezyjnie) działki. W wyniku dokonanego zniesienia współwłasności działek z obszaru zagospodarowania, każdy ze współwłaścicieli (w tym Wnioskodawca) otrzyma działki odpowiadające pod względem wartości dokładnie wielkości dotychczasowego ułamkowego udziału tej strony ze współwłasności działek z obszaru zagospodarowania. Po zniesieniu współwłasności na obszarze zagospodarowania powstaną oddzielne działki z odrębnymi księgami wieczystymi. Działki z obszaru drogowego pozostaną natomiast współwłasnością Nabywców.

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą opodatkowania podatkiem od towarów i usług zniesienia współwłasności nieruchomości.

W świetle przedstawionej treści wniosku i przywołanych przepisów należy zgodzić się z Wnioskodawcą, że w opisanych okolicznościach zniesienie współwłasności nieruchomości nie będzie czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. W niniejszym przypadku nie ma miejsca objęta przedmiotowym zakresem opodatkowania podatkiem VAT dostawa towarów i świadczenie usług, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług.

Jak wskazał Wnioskodawca przedmiotem zniesienia współwłasności bez dopłat będą cztery wyodrębnione ewidencyjnie (geodezyjnie) działki. W wyniku dokonanego zniesienia współwłasności działek z obszaru zagospodarowania, każdy ze współwłaścicieli (w tym Wnioskodawca) otrzyma działki odpowiadające pod względem wartości dokładnie wielkości dotychczasowego ułamkowego udziału tej strony ze współwłasności działek z obszaru zagospodarowania. Po zniesieniu współwłasności na obszarze zagospodarowania powstaną oddzielne działki z odrębnymi księgami wieczystymi.

Aby mówić o dostawie towarów w rozumieniu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług musi nastąpić czynność polegająca na przeniesieniu prawa do rozporządzania (dysponowania) towarem jak właściciel.

W analizowanych okolicznościach w wyniku zniesienia współwłasności nie dojdzie do wydania towaru (np. części nieruchomości) i przeniesienia prawa do dysponowania jak właściciel w odniesieniu do wyodrębnionych części nieruchomości. Zniesienie współwłasności nastąpi poprzez fizyczny podział nieruchomości w proporcji odpowiadającej udziałom jakie w niej posiadają współwłaściciele. W wyniku dokonanego zniesienia współwłasności nieruchomości udział w nieruchomości współwłaścicieli nie ulegnie zasadniczej zmianie (niewielka różnica wynikać będzie z uwarunkowań technicznych związanych z podziałem działek). Zatem w wyniku dokonanego zniesienia współwłasności nieruchomości nie zmieni się zasadniczo zakres dotychczasowego władztwa nad nieruchomością. W rozpatrywanym przypadku dojdzie jedynie do wyodrębnienia w sposób materialny posiadanych udziałów w przedmiotowej nieruchomości a przedmiotowe zniesienie współwłasności nieruchomości stanowi jedynie zmianę formy prawnej tytułu przypadającego do nieruchomości. Nastąpi nowe ukształtowanie prawa własności rzeczy, tj. zmiana współwłasności na własność części nieruchomości. Dodatkowo, jak wynika z opisu sprawy, zmiana tytułu prawnego do nieruchomości będzie miała charakter nieodpłatny. Jak wskazał Wnioskodawca przedmiotem zniesienia współwłasności czterech wyodrębnionych ewidencyjnie (geodezyjnie) działek, będzie dokonana bez dopłat. Tym samym, w analizowanych okolicznościach nie ma miejsca dostawa towarów, o której mowa w art. 7 ustawy o VAT.

Mając na uwadze powołane przepisy prawa oraz przedstawiony opis zdarzenia przyszłego należy stwierdzić, że w wyniku zniesienia współwłasności nieruchomości, przeprowadzonego na zasadach opisanych w niniejszym wniosku, nie dojdzie do wydania towaru, ani do świadczenia usług, a wyłącznie do ustanowienia na rzecz współwłaścicieli odrębnej własności nieruchomości stanowiących te części Nieruchomości, które będą przysługiwać współwłaścicielom w ramach ich udziałów we współwłasności nieruchomości oraz używanych na zasadzie ustalonego podziału do używania. Tym samym zniesienie współwłasności nieruchomości nie stanowi czynności opodatkowanej w rozumieniu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT i nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W związku z tym, stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Jednocześnie, w związku z tym, że niniejsza interpretacja rozstrzyga przedstawione zdarzenie przyszłe wyłącznie w zakresie podatku od towarów i usług, w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Zaznaczenia wymaga, że organ podatkowy jest ściśle związany przedstawionym we wniosku opisem zdarzenia przyszłego. Wnioskodawca ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego. Podkreślenia wymaga, że interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z tym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193 z późn. zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2018 r., poz. 1302, z późn. zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy). Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Stanowisko

prawidłowe

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej