Prawo do odliczenia pełnej kwoty podatku VAT od wydatków związanych z realizacją projektu.

Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

14 listopada 2022 r. wpłynął Państwa wniosek z 9 listopada 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia pełnej kwoty podatku VAT od wydatków związanych z realizacją projektu pn.: „(…)”.

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego

Gmina (…) (zwana dalej: „Gmina”, „Wnioskodawca”) jest jednostką samorządu terytorialnego, która na podstawie art. 2 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2022 r., poz. 559 – tj. ze zm., dalej: „USG”) posiada osobowość prawną oraz wykonuje zadania publiczne we własnym imieniu i na własną odpowiedzialność.

Wnioskodawca jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Wnioskodawca w ramach wykonywanej działalności dokonuje zarówno czynności opodatkowanych, zwolnionych jak i niepodlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Gmina, zgodnie z przepisami zawartymi w USG jest organem wykonującym zadania publiczne własne i zlecone z zakresu administracji rządowej nałożone ustawami. W myśl art. 7 ust. 1 pkt 3 USG do zadań własnych Gminy należy m.in. zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty, w szczególności zadania te obejmują sprawy z zakresu wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych, wysypisk i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną oraz gaz.

Zdecydowana większość zadań wykonywana jest w ramach reżimu publicznoprawnego, jednak niektóre z dokonywanych czynności Gmina wykonuje na podstawie umów cywilnoprawnych.

W ramach struktury Gminy funkcjonują jednostki budżetowe i zakłady budżetowe, które nie posiadają osobowości prawnej i są powołane przez Gminę na podstawie odrębnych przepisów, w celu realizacji zadań własnych Gminy. Są to placówki oświatowe, Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej oraz A (dalej: „A” i/lub „Zakład”).

Gmina w ramach prowadzonej działalności realizuje szereg zadań nałożonych na nią przepisami prawa, w tym zadania o charakterze użyteczności publicznej polegające na zaspokajaniu zbiorowych potrzeb mieszkańców w zakresie zaopatrzenia w wodę i odprowadzania ścieków. Realizacja zadań w zakresie sprzedaży wody i odbioru ścieków jest prowadzona przez A.

Gmina zamierza dokonać realizacji inwestycji pn. „(…)” (zwany dalej: „Projekt”; „Inwestycja”). Celem realizacji Inwestycji jest podwyższenie standardów życia mieszkańców, poprawa jakości środowiska, ochrona wód powierzchniowych, ochrona wód rzeki (…) oraz uatrakcyjnienie terenów objętych wpływem inwestycji. Etap IV – jest etapem kończącym, który pozwala na skanalizowanie całej miejscowości.

Zakres rzeczowy przedmiotowego Projektu obejmie budowę odcinka o długości ok. 1100 m, na które składają się następujące działania:

·wykonanie wykopów,

·położenie rurociągów o śr. zgodnych z projektem,

·wykonanie studzienek rewizyjnych,

·wykonanie przecisków,

·wykonanie przykanalików,

·montaż przepompowni ścieków,

·zasilanie energetyczne.

Zakres przedmiotowy wniosku obejmuje wszystkie wydatki poniesione na realizację Inwestycji – „(…)”. Inwestycja będzie realizowana przez Urząd Gminy na terenie A.

W celu uzyskania dofinansowania na pokrycie kosztów związanych z realizacją Inwestycji, Gmina w lipcu 2021 r. złożyła wniosek o dofinansowanie inwestycji z Rządowego Funduszu Polski Ład w ramach Programu Inwestycji Strategicznych (dalej: „RFPŁ”) do Banku Gospodarstwa Krajowego (dalej: „BGK”). W maju 2022 r. Gmina uzyskała od BGK promesę dotyczącą dofinansowania inwestycji. Dofinansowanie z RFPŁ wyniesie 95% przewidywanej wartości Inwestycji, natomiast pozostałe 5% będzie sfinansowane przez Gminę jako wkład własny w realizację Inwestycji. Zgodnie z zasadami udzielania dofinansowania z RFPŁ wypłata z Promesy następuje na podstawie wniosku o wypłatę i w przypadku inwestycji realizowanych w okresie nie dłuższym niż 12 miesięcy wypłata pełnej kwoty dofinansowania z programu nastąpi po zakończeniu realizacji Inwestycji.

W czerwcu 2022 roku Gmina podpisała umowę z wykonawcą. Planowany termin realizacji Inwestycji wynosi do 5 miesięcy od dnia podpisania przez Gminę umowy z wykonawcą. Faktury VAT, dokumentujące wydatki związane z realizacją przedmiotowej inwestycji będą wystawiane na Gminę i zostaną przedstawione Bankowi Gospodarstwa Krajowego jako załączniki do rozliczenia realizacji operacji.

Po zakończeniu budowy efekty realizacji Inwestycji będą wykorzystywane przez zakład budżetowy - A do celów prowadzonej przez niego działalności kanalizacyjnej. A będzie odpowiedzialna za zarządzanie i administrowanie obiektem oraz będzie pobierała opłaty za odbiór ścieków.

Przedmiotem działania A jest zaspokajanie potrzeb członków wspólnoty samorządowej Gminy. W szczególności zadania te dotyczą:

1.konserwacji i eksploatacji wodociągów wiejskich,

2.konserwacji i eksploatacji kanalizacji wiejskiej,

3.administrowania i utrzymania gminnych budynków komunalnych,

4.realizacji czynności związanych z utrzymaniem przejezdności dróg w okresie zimowym,

5.utrzymania terenów zielonych na terenie gminy (…),

6.koszenia gminnych rowów przydrożnych oraz poboczy,

7.obsługi stadionu gminnego (koszenie, nawadnianie, utrzymanie porządku),

8.obsługi punktu PSZOK znajdującego się na terenie oczyszczalni ścieków,

9.budowy linii wodociągowych i kanalizacyjnych oraz przyłączy wodociągowych i kanalizacyjnych na terenie gminy (…),

10.wykonywania gminnych przepustów drogowych oraz kopania i czyszczenia rowów odwadniających,

11.utrzymania na terenie gminy znaków drogowych, tablic informacyjnych i oznakowań oraz przystanków autobusowych,

12.odkrzaczania i odgałęziania rowów przydrożnych i poboczy dróg,

13.wywozu nieczystości ciekłych samochodem asenizacyjnym,

14.naprawy dróg gminnych.

A prowadzi działalność w zakresie zbiorowego zaopatrzenia w wodę i odprowadzania ścieków (wraz z usługami towarzyszącymi) na rzecz mieszkańców, przedsiębiorców oraz innych instytucji spoza struktury organizacyjnej Gminy (odbiorcy zewnętrzni) stanowi działalność gospodarczą i podlega opodatkowaniu podatkiem VAT. Gmina z tego tytułu uzyskuje przychody z odpłatnej sprzedaży usług na rzecz odbiorców zewnętrznych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych. A świadczy również usługi z zakresu dostarczanie wody oraz odbioru ścieków na rzecz jednostek organizacyjnych Gminy (odbiorcy wewnętrzni).

Wnioskodawca podkreśla, iż przedmiotowa Inwestycja objęta wnioskiem będzie wykorzystywana wyłącznie do świadczenia odpłatnych usług z zakresu odbioru ścieków na rzecz odbiorców zewnętrznych (tj. mieszkańców, przedsiębiorstw oraz innych instytucji spoza struktury organizacyjnej Gminy). Przedmiotowa Inwestycja nie będzie wykorzystywana do świadczenia usług z zakresu odbioru ścieków na rzecz odbiorców wewnętrznych (tj. na rzecz jednostek organizacyjnych Gminy (…)

Po zakończeniu budowy przedmiotowa Infrastruktura będzie wykorzystywana przez Gminę za pośrednictwem A wyłącznie do celów prowadzonej działalności gospodarczej. Z tytułu prowadzonej w tym zakresie działalności Gmina będzie uzyskiwać przychody z odpłatnej sprzedaży usług na rzecz podmiotów zewnętrznych, tj. mieszkańców, osób prowadzących działalność gospodarczą oraz przedsiębiorstw, na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych. Czynności te, pomimo że stanowią zadania własne Gminy zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 3 USG, są czynnościami opodatkowanymi VAT, które Gmina dokumentuje fakturami VAT. W konsekwencji, w związku ze świadczeniem usług opodatkowanych VAT, Gmina odpowiednio rozlicza należny podatek w deklaracjach składanych w ramach JPK_V7M. Należy bowiem wskazać, że odpłatne świadczenie usług z zakresu odprowadzania ścieków podlega opodatkowaniu VAT.

W związku z tym efekty realizacji Inwestycji będą wykorzystywane wyłącznie do czynności podlegających opodatkowaniu VAT – tj. do odpłatnego świadczenia usług w zakresie zbiorowego odprowadzania ścieków na rzecz odbiorców zewnętrznych Wnioskodawca będzie w stanie przyporządkować poniesione w związku z realizacją przedmiotowego Projektu wydatki w całości do czynności podlegających opodatkowaniu VAT. Oznacza to, że nowo wybudowana Infrastruktura kanalizacyjna nie będzie wykorzystywana do czynności niepodlegających opodatkowaniu VAT i zwolnionych z opodatkowania VAT.

Pytanie

Czy Gminie będzie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego lub zwrotu podatku VAT, wynikającego z faktur dokumentujących wydatki poniesione na realizację Projektu pn.: „(…)”, współfinansowanej z Rządowego Funduszu Polski Ład w ramach Programu Inwestycji Strategicznych?

Państwa stanowisko w sprawie

W Państwa ocenie, w związku z realizacją inwestycji pn.: „(…)”, Gminie będzie przysługiwało pełne prawo do odliczenia podatku VAT od wydatków inwestycyjnych związanych z ww. Projektem.

Zgodnie z treścią art. 86 ust. 1 UPTU „podatnik ma prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w takim zakresie, w jakim wydatki poniesione na nabycie towarów i usług są związane z wykonywaniem działalności opodatkowanej podatkiem od towarów i usług z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124”.

Z powyższego wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego). Zatem warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi. Jednocześnie z zasady tej wynika, że odliczenie podatku naliczonego może być częściowe, tzn. w tej części, w jakiej dane towary lub usługi, z którymi związany jest podatek naliczony są wykorzystywane do realizacji czynności opodatkowanych, z pominięciem tej części podatku od tych towarów i usług, w jakiej towary te (usługi) są wykorzystywane do wykonywania czynności nieopodatkowanych podatkiem VAT.

Ponadto podkreślić należy, że ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 UPTU oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 UPTU. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Na mocy art. 87 ust. 1 UPTU, „w przypadku gdy kwota podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 2, jest w okresie rozliczeniowym wyższa od kwoty podatku należnego, podatnik ma prawo do obniżenia o tę różnicę kwoty podatku należnego za następne okresy lub do zwrotu różnicy na rachunek bankowy”.

Zasady dokonywania zwrotu różnicy podatku na rachunek bankowy podatnika zostały określone w art. 87 ust. 2-6 ustawy.

Natomiast w świetle art. 88 ust. 4 UPTU „obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 2 pkt 7”.

Aby podmiot mógł skorzystać z prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony związany z dokonanym nabyciem towarów i usług, w pierwszej kolejności winien spełnić przesłanki umożliwiające uznanie go - dla tej czynności - za podatnika podatku od towarów i usług, działającego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

Stosownie do art. 15 ust. 1 UPTU, „podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności".

Działalność gospodarcza - w myśl art. 15 ust. 2 UPTU - „obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych”.

Należy zauważyć, że w świetle art. 15 ust. 6 UPTU, „nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych”.

Jak wynika z przytoczonego przepisu, wyłączenie organów władzy publicznej z kategorii podatnika ma charakter wyłącznie podmiotowo-przedmiotowy.

W świetle wskazanych unormowań jednostki samorządu terytorialnego na gruncie podatku od towarów i usług występować mogą w dwojakim charakterze:

·podmiotów niebędących podatnikami, gdy realizują zadania nałożone na nich odrębnymi przepisami prawa oraz

·podatników podatku od towarów i usług, gdy wykonują czynności na podstawie umów cywilnoprawnych.

Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zatem jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Bowiem tylko w tym zakresie ich czynności mają charakter działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 UPTU.

Na podstawie art. 2 ust. 1 USG gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Jak stanowi art. 6 ust. 1 USG, do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

Należy wskazać, że do zadań własnych gminy należy m.in. zaspokojenie zbiorowych potrzeb wspólnoty, a w szczególności zadania własne gminy obejmują sprawy dotyczące wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych.

Gminie, na podstawie art. 2 ust. 2 USG, została nadana osobowość prawna. Usługi w zakresie działalności polegającej na odpłatnym odprowadzaniu ścieków na rzecz odbiorców zewnętrznych przez Gminę samodzielnie, na podstawie zawieranych z odbiorcami umów cywilno-prawnych. Tym samym Gmina w analizowanym zakresie wykonuje samodzielnie działalność gospodarczą i spełnia definicję podatnika VAT. Oznacza to, że świadczenie usług zakresu dostarczania wody i odprowadzania ścieków, które wykonywane jest na warunkach i w okolicznościach właściwych dla podmiotów prowadzących działalność gospodarczą, powinno podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT.

Opodatkowanie podatkiem VAT sprzedaży usług z zakresu dostarczania wody i odprowadzania ścieków na rzecz odbiorców zewnętrznych będzie skutkowało powstaniem w Gminie prawa do odliczenia podatku naliczonego przy zakupach towarów i usług związanych ze świadczeniem tych usług. Wartość przedmiotowego odliczenia zależeć będzie od możliwości dokonania przez Wnioskodawcę bezpośredniego przyporządkowania dokonanych zakupów do realizowanych usług opodatkowanych podatkiem VAT, zgodnie ze wskazanym art. 86 ust. 1 UPTU.

Jak zostało przedstawione w opisie stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego Gmina podjęła się realizacji inwestycji polegającej na budowie kanalizacji sanitarnej w miejscowości (…). Po zakończeniu budowy efekty realizacji Inwestycji zostaną przekazane zakładowi budżetowemu – A, który będzie wykorzystywał przedmiotową infrastrukturę kanalizacyjną do czynności polegających na odpłatnym świadczeniu usług odprowadzania ścieków na rzecz odbiorców zewnętrznych.

Gmina nabywając towary i usługi celem realizacji przedmiotowego Projektu będzie nabywała je do działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 UPTU i tym samym będzie działała w charakterze podatnika VAT w rozumieniu art. 15 ust. 1 UPTU. Za świadczenie usług kanalizacyjnych na rzecz odbiorców zewnętrznych Gmina będzie pobierała opłaty, a więc istnieje bezsporny związek planowanych wydatków z wykonywaniem czynności opodatkowanych VAT.

Jak wynika z powołanych powyżej przepisów prawa, rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 UPTU uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane przez zarejestrowanego, czynnego podatnika podatku VAT, w ramach działalności gospodarczej, do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. W analizowanej sprawie, Gmina jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem VAT a warunki wskazane w art. 86 ust. 1 UPTU, uprawniające do odliczenia są spełnione. W rezultacie powyższego, Wnioskodawca stoi na stanowisku, iż nabywając towary i usługi jako podatnik podatku od towarów i usług, celem wykonywania wyłącznie czynności opodatkowanych (odprowadzanie ścieków na rzecz odbiorców zewnętrznych), będzie uprawniona do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w pełnej wysokości.

Analogiczny pogląd w zakresie prawa do odliczenia podatku VAT od Inwestycji współfinansowanych z Rządowego Programu Polski Ład w ramach Funduszu Inwestycji Strategicznych został potwierdzony również w licznych interpretacjach indywidualnych Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej (dalej: „DKIS”).

Przykładowo w interpretacji indywidualnej z dnia 8 czerwca 2022 r. o sygn. DKIS uznał, iż: „W związku z planowaną realizacją Inwestycji, złożyli Państwo wniosek o przyznanie dofinansowania ze środków zewnętrznych, z programu Rządowy Fundusz Polski Ład: Program Inwestycji Strategicznych. W ramach przedmiotowej Inwestycji zrealizowana zostanie budowa infrastruktury kanalizacyjnej. Wytworzone w ramach Inwestycji środki trwałe będą wykorzystywane wyłącznie do odbioru ścieków od podmiotów zewnętrznych zlokalizowanych w miejscowościach (...). Z tytułu prowadzonej w tym zakresie działalności będą Państwo uzyskiwać przychody z odpłatnej sprzedaży usług na rzecz podmiotów zewnętrznych, tj. mieszkańców, osób prowadzących działalność gospodarczą oraz przedsiębiorstw, na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych. Czynności te, pomimo że stanowią zadania własne Gminy zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 3 ustawy o samorządzie, są czynnościami opodatkowanymi VAT, które dokumentują Państwo fakturami VAT. Wskazana infrastruktura nie będzie przez Państwa wykorzystywana do wykonywania czynności pozostających poza zakresem opodatkowania VAT lub zwolnionych od podatku. Tym samym są Państwo w stanie precyzyjnie przyporządkować wydatki poniesione na wytworzenie opisanej powyżej infrastruktury kanalizacyjnej wyłącznie do działalności opodatkowanej VAT. (...) W konsekwencji będą Państwo mieli prawo do odliczenia w pełnej wysokości podatku naliczonego zawartego w fakturach dokumentujących nabycie towarów i usług związanych z wytworzeniem oraz późniejszą eksploatacją opisanej infrastruktury kanalizacyjnej”. 

Analogiczny pogląd został również zaprezentowany w interpretacjach indywidualnych DKIS z dnia 24 października o sygn. 0114-KDIP4-1.4012.467.2022.2.DP oraz z dnia 13 września 2022 r. o sygn. 0114-KDIP4-3.4012.463.2022.1.MP.

W konsekwencji Gmina - na podstawie art. 86 ust. 1 UPTU - będzie miała pełne prawo do odliczenia podatku naliczonego w związku z realizacją przedmiotowej Inwestycji oraz prawo do jego zwrotu zgodnie z art. 87 ust. 1 UPTU.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.), zwanej dalej ustawą:

Stosownie do art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:

Na podstawie art. 87 ust. 1 ustawy:

Zasady dokonywania zwrotu różnicy podatku na rachunek bankowy podatnika określone zostały w art. 87 ust. 2 – ust. 6l ustawy.

Z cytowanych wyżej przepisów wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Ponadto podkreślić należy, że ustawodawca stworzył podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Ten ostatni przepis określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Z uwagi na brzmienie cytowanych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług należy zauważyć, że obowiązkiem podatnika jest przypisanie konkretnych wydatków do określonego rodzaju sprzedaży, z którymi wydatki te są związane. Wnioskodawca ma zatem obowiązek odrębnego określenia, z jakim rodzajem działalności będzie związany podatek wynikający z otrzymanych faktur zakupu.

Na zakres prawa do odliczeń w sposób bezpośredni wpływa również pojmowanie statusu danego podmiotu jako podatnika podatku od towarów i usług wykonującego czynności opodatkowane. Tylko podatnik w rozumieniu art. 15 ustawy, ma prawo do odliczenia podatku naliczonego. Co do zasady status podatnika związany jest z prowadzeniem przez dany podmiot działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy.

Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy:

W myśl art. 15 ust. 2 ustawy:

Na mocy art. 15 ust. 6 ustawy:

Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zatem, jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny. Będą to zatem wszystkie realizowane przez te jednostki czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np. czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy, itp., umów prawa cywilnego (nazwanych i nienazwanych). Tylko w tym zakresie ich czynności mają bowiem charakter działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

Stosownie do przepisu art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2022 r., poz. 559 ze zm.):

Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym:

Katalog zadań własnych gminy został określony w art. 7 ust. 1 ww. ustawy o samorządzie gminnym.

Na podstawie art. 7 ust. 1 pkt 3 ustawy o samorządzie gminnym: