Brak prawa do odliczenia podatku VAT w związku z realizacją projektu.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

2 listopada 2022 r. wpłynął Państwa wniosek z 31 października 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od towarów i usług w zakresie braku prawa do odliczenia podatku naliczonego z faktur dokumentujących wydatki inwestycyjne poniesione w ramach inwestycji pn.: „(…)”.

Uzupełnili go Państwo pismami z 2 listopada 2022 r. (wpływ 2 listopada 2022 r.) oraz pismem z 28 listopada 2022 r. (wpływ 28 listopada 2022 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Powiat (…) jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Sporządza miesięczne deklaracje VAT. Wykonuje zadania nałożone na samorządy terytorialne odrębnymi ustawami oraz na podstawie umów cywilnoprawnych.

Powiat realizuje inwestycję w ramach działania (…) z wyłączeniem projektów grantowych oraz operacji w zakresie podejmowania działalności gospodarczej, objętego (…), pod nazwą „(…)”. Inwestycja zakłada budowę ogólnodostępnego obiektu rekreacyjnego (siłownia plenerowa i workaut).

W skład siłowni plenerowej wchodzi między innymi: (…). Drugą część obiektu stanowi urządzenie sprawnościowe typy workaut. Dodatkowo ustawiony został (…). Urządzenia składające się na siłownię plenerową ustawione są na nawierzchni trawiastej, a w części obiektu, w której ulokowane zostało urządzenie wielofunkcyjne workaut wykonane zostało (…).

Budowa siłowni plenerowej i strefy workaut realizowana jest w ramach zadań własnych Powiatu, a po jej zakończeniu cała infrastruktura sportowo-rekreacyjna zostanie przekazana stosowną Uchwałą Zarządu Powiatu (…) w trwały zarząd swojej jednostce organizacyjnej – w tym przypadku (…).

Z uwagi na swoją specyfikę inwestycja ma charakter niekomercyjny i niedochodowy. Obiekt służyć będzie zarówno uczniom (…), w ramach lekcji wychowania fizycznego w szkole, jak i aktywnym formom spędzania wolnego czasu blisko miejsca zamieszkania mieszkańcom obszaru (…).

Celem głównym operacji jest zwiększenie dostępności do obiektów infrastruktury rekreacyjnej, bez konieczności ponoszenia z tego tytułu nakładów finansowych. Nowo powstała siłownia plenerowa będzie ogólnodostępna i służyć będzie całemu lokalnemu społeczeństwu. Utrzymanie obiektu ponoszone będzie w całości ze środków budżetu Powiatu (…). Korzystanie z obiektu będzie w całości bezpłatne i Powiat z tego tytułu nie będzie czerpał żadnych korzyści finansowych i materialnych.

Ponadto w uzupełnieniu do wniosku wskazali Państwo, że realizowany obiekt nie będzie wykorzystywany do czynności opodatkowanych, a wszelkie wydatki związane z realizacją zadania fakturowane są na Powiat (…).

Pytanie

Czy w związku z realizacją inwestycji pn.: „(…)”, Powiat ma prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego z faktur dokumentujących wydatki inwestycyjne poniesione w ramach realizowanej inwestycji?

Państwa stanowisko w sprawie

W świetle art. 15 ust 6 ustawy o VAT „nie uznaje się za podatnika podatku VAT organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych”.

Z powołanego wyżej przepisu prawa wynika, że jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych, bowiem tylko w tym zakresie mają one charakter działalności gospodarczej.

Powiat (…), realizując inwestycję polegającą na budowie siłowni plenerowej i strefy workaut przy (…), nie występuje w roli czynnego podatnika VAT, ponieważ realizuje zadania ustawowe i statutowe, do których został powołany. Zgodnie z ustawą o samorządzie powiatowym (art. 4 ust. 1 pkt 1 i 8), Powiat wykonuje określone ustawami zadania ponadgminne, publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność między innymi w zakresie edukacji, kultury fizycznej i turystyki. Ponadto też, na zasadzie ustawy o systemie oświaty (art. 5 ust. 7 pkt 1, 1a, 2 i 4), właściwy organ powiatu zobligowany jest do zapewnienia należytych warunków funkcjonowania szkół.

Budowa ogólnodostępnej infrastruktury sportowo-rekreacyjnej, poprzez budowę siłowni plenerowej i strefy workaut, będzie więc związana z realizacją zadań własnych Powiatu z zakresu edukacji publicznej oraz kultury fizycznej i sportu. Obiekt służyć będzie zarówno uczniom (…) w ramach lekcji wychowania fizycznego w szkole, jak i aktywnym formom spędzania wolnego czasu blisko miejsca zamieszkania mieszkańcom obszaru (…). Korzystanie z obiektu będzie w całości bezpłatne i Powiat z tego tytułu nie będzie czerpał żadnych korzyści finansowych i materialnych. Co za tym idzie, obiekt nie będzie przynosił żadnych dochodów, które generowałyby podatek należny.

W myśl art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2022 r. poz. 931, 974, 1137, 1301, 1488, 1561), warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa odliczenia podatku naliczonego jest bezpośredni związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi. Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są w ogóle wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tak jak ma to miejsce w przypadku bezpłatnego udostepnienia obiektu siłowni plenerowej i strefy workaut przy (…).

Biorąc pod uwagę powyższe, Powiat stoi na stanowisku, że na podstawie art. 15 ust. 6 oraz art. 86 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2022 r. poz. 931, 974, 1137, 1301, 1488, 1561), w związku z realizacją inwestycji pn.: „(…)”, Powiatowi nie przysługuje prawo odliczenia podatku VAT naliczonego z faktur dokumentujących wydatki inwestycyjne poniesione w ramach realizacji powyższych inwestycji.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

W myśl art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.) zwanej dalej „ustawą”:

Zgodnie z art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:

Jak wynika z powołanych przepisów, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi, tzn. których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Ponadto, podkreślić należy, że ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno tzw. przesłanek pozytywnych, to jest m.in. tego, że zakupy są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Jedno z takich ograniczeń zostało wskazane w art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy, zgodnie z którym:

Oznacza to, że podatnik nie może skorzystać z prawa do odliczenia w odniesieniu do podatku, który jest należny wyłącznie z tego względu, że został wskazany na fakturze    w sytuacji, gdy transakcja nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Jak stanowi art. 88 ust. 4 ustawy:

Zgodnie z powyższą regulacją z prawa do odliczenia podatku skorzystać mogą wyłącznie podatnicy, którzy są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni.

Zatem, aby podmiot mógł skorzystać z prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony związany z dokonanym nabyciem towarów i usług, w pierwszej kolejności winien spełnić przesłanki umożliwiające uznanie go – dla tej czynności – za podatnika podatku od towarów i usług, działającego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

W świetle postanowień art. 15 ust. 1 ustawy:

Stosownie do treści art. 15 ust. 2 ustawy:

W myśl art. 15 ust. 6 ustawy:

Oznacza to, że organ będzie uznany za podatnika podatku od towarów i usług w dwóch przypadkach, tj. gdy wykonuje czynności inne niż te, które mieszczą się w ramach jego zadań oraz, gdy wykonuje czynności mieszczące się w ramach jego zadań, ale czyni to na podstawie umów cywilnoprawnych.

Jak wynika z powyższego, wyłączenie organów władzy publicznej z kategorii podatnika ma charakter podmiotowo-przedmiotowy.

W świetle wskazanych unormowań jednostki samorządu terytorialnego na gruncie podatku od towarów i usług występować mogą w dwojakim charakterze:

-podmiotów niebędących podatnikami, gdy realizują zadania nałożone na nich odrębnymi przepisami prawa, oraz

-podatników podatku od towarów i usług, gdy wykonują czynności na podstawie umów cywilnoprawnych.

Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zatem, jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Tylko bowiem w tym zakresie ich czynności mają charakter działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

Jak stanowi art. 2 ust. 1 ustawy z 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1526):