Braku prawa do odliczenia VAT od zakupów związanych z projektem.

Interpretacja indywidualna  – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

24 listopada 2022 r. wpłynął Państwa wniosek z 24 listopada 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy braku prawa do odliczenia VAT od zakupów związanych z projektem „(…)”.

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Gmina (…) (dalej: Gmina lub Wnioskodawca) jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Gmina odpowiada za zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty zgodnie z ustawą z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2022 r. poz. 559).

Państwowy Fundusz (…) ogłosił nabór wniosków o udzielenie grantu w ramach projektu pozakonkursowego „(…)”, finansowanego ze środków Programu Operacyjnego Wiedza Edukacja Rozwój (POWER) 2014-2020 Działanie 2.18 Wysokiej jakości usługi administracyjne. Celem projektu jest poprawa dostępności do usług publicznych świadczonych przez JST dla osób ze szczególnymi potrzebami, w tym osób z niepełnosprawnościami, poprzez wsparcie JST w spełnieniu wymogów dostępności określonych w ustawie z dnia 19 lipca 2019 r. o zapewnieniu dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami (Dz. U. 2020 r. poz. 1062 ze zm.). Gmina odpowiadając na ten problem postanowiła skorzystać z możliwości ubiegania się o dofinansowanie z projektu „(…)” i złożyła wniosek (…) o udzielenie grantu w tym projekcie. Po otrzymaniu pozytywnej decyzji komisji przyznającej granty, Gmina (…) w dniu 15 listopada 2022 r. podpisała Umowę nr (…) o powierzenie grantu w ramach projektu „(…)” realizowanego przez Państwowy Fundusz (…) w ramach Działania 2.18 Programu Operacyjnego Wiedza Edukacja Rozwój 2014-2020. Jednostką organizacyjną Gminy (…) biorącą udział w ww. projekcie jest Urząd Miejski w (…), który mieści się w budynku trzykondygnacyjnym typu kontenerowego. Wewnątrz budynku znajdują się schody, które utrudniają dotarcie do wszystkich pomieszczeń osobom z problemami poruszania się oraz osobom na wózkach inwalidzkich. Gmina realizując wdrażanie zasad dostępności i szukając rozwiązań dla osób niepełnosprawnych, tj. osób słabosłyszących, niewidomych, niepełnosprawnych intelektualnie oraz ruchowo wyznaczyła Biuro (…) (dalej: B.) znajdujące się na parterze Urzędu Miejskiego w (…) jako miejsce, w którym ww. osoby będą miały pełen dostęp do usług oferowanych w urzędzie. Jest to miejsce, gdzie osoby tego wymagające uzyskają niezbędne informacje i pomoc jakiej potrzebują od pracowników urzędu. Biuro (…) znajduje się na parterze przy wejściu głównym do budynku, co znacznie powinno ułatwić dotarcie do punktu obsługi. Niestety pomimo tego, nie zauważają go osoby z niepełnosprawnościami i bardzo często kierują się z jego pominięciem od razu na górne piętra budynku, napotykając przy tym na bariery architektoniczne.

W związku z powyższym, uwzględniając możliwości ww. budynku, w ramach realizacji przedsięwzięcia grantowego pn. „(…)” Wnioskodawca planuje wykonać:

1. Zakup i wymianę drzwi do Biura (…), z dotychczasowych niespełniających norm (obecnie 76 cm w świetle ościeżnicy) na dwuskrzydłowe zgodne z wymogami Rozporządzenia Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie.

Obecne drzwi do Biura (pomimo oznaczenia) nie ułatwiają osobom z niepełnosprawnościami zlokalizowania tego miejsca, a znajdujący się w nich zbyt mały prześwit wejścia jest dodatkową barierą i utrudnieniem w dostaniu się do niego osobom z niepełnosprawnościami ruchowymi. Aby zapewnić funkcjonalność i dostępność Biura dla osób z niepełnosprawnościami, postanowiono wymienić drzwi na takie, które umożliwią wjazd wózkiem inwalidzkim lub swobodne wejście osób poruszających się przy pomocy kul ortopedycznych. W takich drzwiach minimalny prześwit będzie wynosił 90 cm, a dodatkowe przeszklenie i łatwość otwierania się, umożliwią osobom z niepełnosprawnościami zlokalizowanie Biura - jako miejsca, w którym uzyskają potrzebną im pomoc urzędników Urzędu Miejskiego.

2. Zakup jednego kontuaru do Biura (…), który zapewni przestrzeń na nogi pozwalającą na podjazd wózkiem inwalidzkim.

Obecnie wysokość lady Biura wynosi 102 cm, a szerokość 30 cm. Zapewniona przestrzeń pod blatem wynosi 5 cm. Wskazane parametry nie spełniają wymogów jakie stawiane są przez obowiązujące w tym zakresie przepisy prawa, ponieważ przy ladach należy zapewnić wolną przestrzeń o wymiarach 90 cm x 120 cm, pozwalającą na podjazd wózkiem inwalidzkim do stołu. Jeżeli przy stole lub biurku znajduje się miejsce dla osoby poruszającej się na wózku, należy zapewnić dla niej przestrzeń na nogi. Zakupiony kontuar będzie dostosowany do ww. potrzeb osób z niepełnosprawnościami, a jego konstrukcja będzie miała opływowe, łagodnie zaokrąglone ranty. Opływowe kształty to również gwarancja bezpieczeństwa dla osób poruszających się na wózkach inwalidzkich oraz osób z innymi niepełnosprawnościami. Najniższy blat jest zaprojektowany w ten sposób, że bez problemu uda się pod niego wjechać wózkiem inwalidzkim i wykonać niezbędne manewry. Dla osób z niepełnosprawnościami najważniejszy jest zawsze bezpośredni kontakt z pracownikami Biura, dlatego kontuar recepcji - stanowisko obsługi, przynajmniej na odcinku o szerokości 90 cm, powinien znajdować się nie wyżej niż 90 cm od posadzki (optymalna wysokość to 70-80 cm). Zatem konieczne jest dostosowanie kontuaru do potrzeb osób poruszających się na wózkach inwalidzkich tak, aby mogły one w pełni korzystać z pomocy zapewnionej przez pracowników Urzędu Miejskiego.

3. Zakup jednej pętli indukcyjnej, która umożliwi osobom z aparatami słuchowymi lub implantami ślimakowymi prawidłowe słyszenie i rozumienie pracownika urzędu oraz przyczyni się do poczucia większego komfortu tych osób przy załatwianiu spraw w Urzędzie Miejskim.

4. Zakup trzech tablic tyflograficznych, które znacznie ułatwią poruszanie się po urzędzie osobom niewidomym.

Tablice te zostaną umieszczone w miejscach dogodnych dla tych osób, czyli na parterze oraz na dwóch piętrach budynku. Budynek Urzędu Miejskiego nie posiada planu tyflograficznego.

5.Zakup jednej tablicy informacyjnej, tablica, która obecnie jest umieszczona przy wejściu głównym do budynku Urzędu Miejskiego nie spełnia swojej funkcji dla osób z niepełnosprawnościami.

Jej kolorystyka, format oraz wielkość zastosowanych liter powinny być dostosowane do stawianych obecnie w tym zakresie wymogów. Wymiana tablicy informacyjnej na widoczną, czytelną, na której będą zastosowane piktogramy jest bardzo ważna dla osób z problemami rozumienia oraz osób niemówiących. Wówczas również osoby z tymi niesprawnościami będą mogły swobodnie poruszać się po Urzędzie.

Okres realizacji przedsięwzięcia grantowego wynosi maksymalnie 12 miesięcy i mieści się w przedziale czasowym od 1 lipca 2021 r. do 30 czerwca 2023 r.

Zatem Gmina podpisując Umowę o powierzenie grantu w dniu 15 listopada 2022 r. spełniła warunek terminowości dotyczący możliwości udziału w projekcie „(…)”. Gmina jako Grantobiorca zobligowana jest do przestrzegania zasad Regulaminu naboru wniosków o udzielenie grantu dla jednostek samorządu terytorialnego. Podwykonawcy zostaną wyłonieni poprzez rozeznanie rynku i zapytanie ofertowe. Faktury dokumentujące poniesione wydatki związane z realizacją inwestycji pn. „(…)” będą wystawione na nabywcę: Gmina (…) i odbiorcę: Urząd Miejski w (…). Podmioty wykonujące usługi będą czynnymi podatnikami podatku od towarów i usług, a co za tym idzie nabycie od nich usług udokumentowane będzie Fakturami VAT.

Gmina (…) na realizację zadania pn. „(…)” otrzymała dofinansowanie w ramach grantu w projekcie „(…)” w wysokości (…) zł brutto. Będzie to zadanie własne służące zaspokajaniu zbiorowych potrzeb wspólnoty samorządowej. Treść art. 2 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym, który stanowi, że: „Gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność” interpretować należy w ten sposób, że podstawową działalnością Gminy jest świadczenie usług w zakresie administracji publicznej.

Gmina (…) zarówno w trakcie realizacji zadania pn. „(…)”, jak i po jego zakończeniu nie będzie mogła dokonać czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT związanych z poniesionymi zakupami na ww. przedsięwzięcie. Otrzymany przez Gminę grant w projekcie „(…)” realizowany jest w ramach zadań własnych Gminy, które szczegółowo przedstawia art. 7 ww. ustawy. Ponadto realizacja grantu przyczyni się do poprawy dostępności Urzędu Miejskiego w (…) dla osób z niepełnosprawnościami, a zakupione w tym celu towary i usługi będą służyły tym osobom. Pomimo, że Wnioskodawca jest czynnym podatnikiem podatku VAT, warunki uprawniające go do odliczenia podatku naliczonego z faktur związanych z ww. zadaniem nie będą spełnione. Planowane nabycia towarów i usług w ramach realizowanego projektu zarówno w trakcie jego realizacji, jak i po jego zakończeniu nie będą służyły bezpośrednio oraz pośrednio czynnościom opodatkowanym.

Reasumując, Gmina (…) nie będzie miała możliwości odliczenia podatku VAT naliczonego wykazanego na fakturach zakupowych dotyczących zadania pn. „(…)” w całości, ani w części, gdyż zakupy te nie będą miały związku z wykonywanymi przez Gminę czynnościami opodatkowanymi. Zadanie to skierowane jest przede wszystkim do osób niepełnosprawnych zamieszkujących na terenie Gminy, gdyż osoby te mają takie same potrzeby i obowiązki załatwiania różnych spraw w urzędzie jak osoby zdrowe.

Pytanie

Czy Gminie nie będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego wykazanego na fakturach zakupowych dotyczących zadania pn. „(…)” w całości, ani w części?

Państwa stanowisko w sprawie

Zdaniem Gminy nie będzie ona miała prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego od wydatków poniesionych w związku z realizacją zadania pn. „(…)”, w całości, ani w części.

Stosownie do treści art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług - dalej ustawy o VAT (Dz. U. z 2022 r. poz. 931), w którym czytamy, że: „W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124”, zatem sytuacja taka występuje, gdy towary i usługi, przy nabyciu których został naliczony podatek, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych w związku z art. 88 ww. ustawy, gdzie zamieszczono wyłączenia stosowania obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego.

Opisana sytuacja nie zachowuje warunku określonego w przytoczonym powyżej artykule, więc Gmina nie ma możliwości dokonania odliczenia podatku VAT.

W świetle art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy o VAT, który stanowi, że: „Kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług”, w związku z art. 86 ust. 2a ww. ustawy, gdy przypisanie tych towarów i usług w całości do działalności gospodarczej podatnika nie jest możliwe, kwotę podatku naliczonego oblicza się zgodnie ze sposobem określenia zakresu wykorzystania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej zwanym dalej „sposobem określenia proporcji”.

Jednostką biorącą udział w projekcie jest Urząd Miejski, który na podstawie art. 90 ust. 3-6, 10 ustawy o VAT zobowiązany jest do stosowania proporcji w zakresie odliczeń podatku VAT od działalności mieszanej. W świetle powyższego Gmina nie będzie mogła zastosować prewspółczynnika Urzędu Miejskiego (jednostki obsługującej Gminę) wyliczonego na podstawie Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 17 grudnia 2015 r. w sprawie sposobu określania zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej w przypadku niektórych podatników (Dz. U. z 2021 r. poz. 999), bowiem w przedmiotowej sprawie nie będzie miał zastosowania również art. 86 ust. 2a ustawy o podatku od towarów i usług, w którym zawarty jest warunek konieczny zastosowania prewspółczynnika: „Gdy przypisanie towarów i usług w całości do działalności gospodarczej nie jest możliwe”. W omawianym zadaniu pn. „(…)” taka sytuacja nie będzie miała miejsca, gdyż zakupione towary i usługi będą wykorzystywane do zaspokajania potrzeb osób niepełnosprawnych zamieszkujących na terenie Gminy (…). Zatem podatek VAT przy ubieganiu się o dofinansowanie w ramach Grantu w projekcie „(…)” był wykazany jako koszt kwalifikowalny.

Jak stanowi art. 86 ust. 2 pkt 1a: „Kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług”.

Możliwość zwrotu nadwyżki wynikającej z nadwyżki podatku naliczonego nad podatkiem należnym definiuje art. 87 ust. 1 ustawy o VAT, gdzie czytamy, iż: „W przypadku gdy kwota podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 2, jest w okresie rozliczeniowym wyższa od kwoty podatku należnego, podatnik ma prawo do obniżenia o tę różnicę kwoty podatku należnego za na następne okresy lub do zwrotu różnicy na rachunek bankowy”.

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z usługami i towarami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Opisana sytuacja nie spełnia warunków określonych w przytoczonym powyżej przepisie prawa, więc Gmina nie będzie miała możliwości dokonania odliczenia podatku VAT z faktur dokumentujących poniesione wydatki na przedmiotowe zadanie. A tym samym nie będzie możliwości pomniejszenia przez Gminę kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającego z poniesionych wydatków na ww. projekt.

Artykuł 15 ww. ustawy stanowi o tym, kto może być podatnikiem podatku od towarów i usług, i tak w ust. 1 wskazano, iż: „Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności”.

Zaś w ust. 2 wskazano, że: „Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych”.

Natomiast w ust. 6 wymieniono kogo nie uznaje się za podatnika VAT, i tak: „Nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych”.

Realizując powyższe zadanie Gmina nie może odzyskać w żaden sposób poniesionego kosztu VAT, ponieważ działalność objęta projektem nie podlega opodatkowaniu jako zadanie własne gminy. W projekcie nie występuje opodatkowana sprzedaż. Oznacza to, że zadanie pn. „(…)” jest nieodpłatnym świadczeniem usług.

Powyższe odzwierciedla art. 13 obowiązującej od dnia 1 stycznia 2007 r. Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. U. UE. L. Nr 347.1 z 2006), zgodnie z którym krajowe, regionalne i lokalne organy władzy oraz inne podmioty prawa publicznego nie są uważane za podatników w związku z działalnością, którą podejmują lub transakcjami, których dokonują jako organy władzy publicznej, nawet jeśli pobierają należności, opłaty, składki lub płatności w związku z takimi działaniami lub transakcjami. Jednakże, w świetle unormowań prawa wspólnotowego w przypadku, gdy organy władzy publicznej bądź urzędy obsługujące te organy podejmują takie działania lub dokonują takich transakcji, są uważane za podatników w odniesieniu do tych działań, lub transakcji, gdyby wykluczenie ich z kategorii podatników prowadziło do znaczących zakłóceń konkurencji.

W myśl art. 2 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym, gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.

Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 tejże ustawy, do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

Z powołanych powyżej przepisów wynika, że JST są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Będą to zatem wszystkie realizowane przez te jednostki czynności w sferze aktywności cywilnoprawnej, np. czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy, umów prawa cywilnego. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

Gmina nie spełnia tych warunków, gdyż przedmiotowe zadanie nie będzie służyło do wykonywania czynności opodatkowanych. Gmina nie będzie miała możliwości odzyskania podatku VAT naliczonego w całości, ani w części, zarówno w trakcie ponoszenia kosztów związanych z przedmiotowym zadaniem, jak i po jego zakończeniu. W związku z powyższym, Gmina nie będzie miała możliwości odzyskania zawartego podatku VAT w fakturach dokumentujących wydatki poniesione na zadanie pn. „(…)”.

Gmina nie ma również możliwości uzyskania zwrotu podatku na zasadach określonych w rozdziale 4 Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 16 grudnia 2013 r. w sprawie miejsca świadczenia usług oraz zwrotu kwoty podatku naliczonego jednostce dokonującej nabycia (importu) towarów lub usług (Dz. U. z 2019 r. poz. 714). Ewentualny zwrot na podstawie tych przepisów obwarowany jest pewnymi warunkami, które podatnik winien spełnić. Wśród tych warunków ustawodawca wymienia m. in. pochodzenie środków finansowych ze źródeł określonych w § 8 ust. 3 i 4 ww. Rozporządzenia, a w zakresie środków pochodzących z budżetu Unii Europejskiej podpisanie umowy o dofinansowanie przed dniem 1 maja 2004 r. Ponieważ Gmina nie spełnia ww. warunków, nie ma zatem możliwości ubiegania się o zwrot podatku VAT na podstawie przepisów rozdziału 4 ww. Rozporządzenia.

Zatem Gmina nie będzie miała prawa do odzyskania podatku VAT z związku z realizacją przedmiotowej inwestycji, ponieważ - jak wynika z okoliczności sprawy - efekty realizowanego projektu nie będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Zatem Gmina jako Wnioskodawca wskazała koszty podatku VAT poniesionego na realizację projektu do kosztów kwalifikowalnych projektu i tym samym otrzymała do nich dofinansowanie. Wobec powyższego ważne jest wykazanie, że podatek VAT nie będzie mógł być przez Gminę odzyskany w całości, ani w części zarówno podczas realizacji projektu, jak i po jego zakończeniu.

Podsumowując własne stanowisko dotyczące pytania, gdy przypisanie nabyć w całości, ani w części do czynności opodatkowanych nie będzie możliwe, Gmina nie będzie miała prawa do odliczenia podatku VAT od dokonanych wydatków na realizację zadania pn. „(…)”, gdyż powyższe zadanie nie jest odpłatnym świadczeniem usług, a tym samym Gmina nie może pomniejszyć kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku, jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane  w art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U.  z 2022 r. poz. 931 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”. W myśl tego przepisu:

W zakresie w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Stosownie do art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:

Kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:

a) nabycia towarów i usług,

b) dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.

Na podstawie art. 87 ust. 1 ustawy:

W przypadku gdy kwota podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 2, jest w okresie rozliczeniowym wyższa od kwoty podatku należnego, podatnik ma prawo do obniżenia o tę różnicę kwoty podatku należnego za następne okresy lub do zwrotu różnicy na rachunek bankowy.

Zasady dokonywania zwrotu różnicy podatku na rachunek bankowy podatnika określone zostały w art. 87 ust. 2-6 ustawy.

Z powyższych przepisów wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany, czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z  wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Ponadto, aby podmiot mógł skorzystać z prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony związany z dokonanym nabyciem towarów i usług, w pierwszej kolejności winien spełnić przesłanki umożliwiające uznanie go – dla tej czynności – za podatnika podatku od towarów i usług, działającego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy:

Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

W myśl art. 15 ust. 2 ustawy:

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Ponadto, należy zauważyć, że na mocy art. 15 ust. 6 ustawy:

Nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy  w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Powyższy zapis jest odzwierciedleniem art. 13 ust. 1 obowiązującej od dnia 1 stycznia 2007 r. Dyrektywy 2006/112/WE Rady z 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 z 11 grudnia 2006 r. str. 1 ze zm.), zwanej dalej Dyrektywą 2006/112/WE, zgodnie z którym:

Krajowe, regionalne i lokalne organy władzy oraz inne podmioty prawa publicznego nie są uważane za podatników w związku z działalnością, którą podejmują lub transakcjami, których dokonują jako organy władzy publicznej, nawet jeśli pobierają należności, opłaty, składki lub płatności w związku z takimi działaniami lub transakcjami.

Jednakże w przypadku, gdy podejmują one takie działania lub dokonują takich transakcji, są uważane za podatników w odniesieniu do tych działań, lub transakcji, gdyby wykluczenie ich  z kategorii podatników prowadziło do znaczących zakłóceń konkurencji. (…).

Oznacza to, że organ będzie uznany za podatnika podatku od towarów i usług w dwóch przypadkach, tj. gdy wykonuje czynności inne niż te, które mieszczą się w ramach jego zadań oraz, gdy wykonuje czynności mieszczące się w ramach jego zadań, ale czyni to na podstawie umów cywilnoprawnych.

Jak wynika z powyższego, wyłączenie organów władzy publicznej z kategorii podatnika ma charakter podmiotowo-przedmiotowy.

Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności  o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Z powołanych wyżej przepisów wynika, że jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Bowiem tylko w tym zakresie ich czynności mają charakter działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

Należy wskazać, że w świetle art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 559 ze zm.):

Gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.

Art. 6 ust. 1 ustawy:

Do zakresu działania gminy należą wszelkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

Jak stanowi art. 7 ust. 1 pkt 15 ww. ustawy:

Zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy. W szczególności zadania własne obejmują sprawy utrzymania gminnych obiektów i urządzeń użyteczności publicznej oraz obiektów administracyjnych.

Państwa wątpliwości dotyczą prawa do odliczenia VAT od zakupów dotyczących projektu.

Mając na uwadze powołane powyżej przepisy prawa należy stwierdzić, że rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 ustawy uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

W omawianej sprawie powyższy warunek uprawniający do odliczenia podatku naliczonego nie będzie spełniony. Jak wynika z opisu sprawy, nabyte towary i usługi w ramach realizowanego projektu zarówno w trakcie jego realizacji, jak i po jego zakończeniu nie będą służyły bezpośrednio oraz pośrednio czynnościom opodatkowanym.

W związku z powyższym nie będą mieli Państwo – na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy – prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od wydatków poniesionych w związku z realizacją projektu pn. „(…)”. Tym samym nie będzie przysługiwał Państwu zwrot podatku naliczonego na podstawie art. 87 ust. 1 ustawy.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili, i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Pojęcie „kosztu kwalifikowalnego” nie jest pojęciem podatkowym i organy podatkowe nie są właściwe do rozstrzygania wątpliwości podatników odnośnie możliwości zaliczania wartości podatku od towarów i usług do kosztów kwalifikowalnych. Kwestię tę rozstrzygają bowiem przepisy regulujące zasady korzystania ze środków pomocowych. Zasady i przepisy podatkowe przywołane w uzasadnieniu niniejszej interpretacji mogą być jedynie pomocne przy dokonywaniu oceny, czy podatek VAT w tej sytuacji powinien być kosztem kwalifikowalnym. W związku z powyższym nie zajęto stanowiska w tej sprawie.

Należy zauważyć, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku opisem zdarzenia przyszłego. Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu zdarzenia przyszłego. Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

‒Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawyz dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

‒Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1) z zastosowaniem art. 119a;

2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

‒Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.; dalej jako „PPSA”.   

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

‒w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

‒w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).