Ustalenie czy Podział będzie podlegał opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy o VAT.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku wspólnego o wydanie interpretacji indywidualnej

26 lipca 2022 r. wpłynął Państwa wniosek wspólny z 21 lipca 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy ustalenia, czy Podział będzie podlegał opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy. Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 30 września 2022 r. (data wpływu 30 września 2022 r.). 

Treść wniosku jest następująca:

Zainteresowani, którzy wystąpili z wnioskiem

1)Zainteresowany będący stroną postępowania:

·A. Spółka Akcyjna

2)Zainteresowany niebędący stroną postępowania:

·B. Spółka Akcyjna

Opis zdarzenia przyszłego

Wnioskodawca jest bankiem krajowym w rozumieniu art. 4 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Prawo bankowe posiadającym nieograniczony obowiązek podatkowy na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Wnioskodawca jest podatnikiem VAT czynnym.

Bank Dzielony jest specjalistycznym bankiem hipotecznym w rozumieniu ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o listach zastawnych i bankach hipotecznych, którego podstawowym celem jest emisja listów zastawnych, które mają stanowić zasadnicze źródło długoterminowego finansowana kredytów zabezpieczonych hipotekami na nieruchomościach. Bank Dzielony jest podatnikiem VAT czynnym.

Bank Dzielony oraz Wnioskodawca na podstawie:

• Uchwały nr (...) Zarządu B. S.A. z siedzibą w (...) z 31 maja 2022 r. w sprawie przyjęcia planu podziału B. S.A. i sprawozdania Zarządu uzasadniającego podział B. S.A. oraz
• Uchwały nr (...) Zarządu A. S.A. z siedzibą w (...) z 31 maja 2022 r. w sprawie przyjęcia planu podziału B. S.A. i sprawozdania Zarządu uzasadniającego podział B. S.A.

wyraziły zgodę na Plan Podziału Banku Dzielonego uzgodniony pisemnie pomiędzy Wnioskodawcą a Bankiem Dzielonym 31 maja 2022 r. oraz udostępniony do publicznej wiadomości na stronie internetowej Wnioskodawcy oraz Banku Dzielonego („Plan Podziału”).

W wyniku powyższych uchwał dojdzie do podziału Banku Dzielonego przez wydzielenie z Banku Dzielonego określonych aktywów i pasywów, w tym w szczególności portfela kredytów korporacyjnych, części portfela kredytów detalicznych oraz portfela kredytów udzielonych jednostkom samorządu terytorialnego (dalej: „Podział”).

Podział ma na celu doprowadzenie do specjalizacji i koncentracji działalności Banku Dzielonego w ramach grupy kapitałowej na oferowaniu na rynkach krajowych i zagranicznych listów zastawnych umożliwiających pozyskiwanie finansowania na dalszy rozwój działalności kredytowej Banku Przejmującego opartej o kredyty hipoteczne. Bank Dzielony po Podziale (tj. działalność pozostająca) będzie posiadał głównie aktywa finansowe mogące stanowić zabezpieczenie emisji listów zastawnych. W celu kontynuacji działalności Bank Dzielony (tak jak dotychczas) będzie nabywał wierzytelności z tytułu udzielonych przez Bank Przejmujący kredytów zabezpieczonych hipotecznie, które mogą stanowić podstawę emisji listów zastawnych przez Bank Dzielony. Na chwilę obecną Bank Dzielony nie przewiduje nabywania kredytów od innych banków ani samodzielnego ich udzielania. Ponadto, pozyskanie stabilnego, długoterminowego i atrakcyjnego cenowo finansowania jest kluczem do dalszego rozwoju tego segmentu działalności dla grupy kapitałowej.

Mając na uwadze powyższe, Wnioskodawca oraz Bank Dzielony podjęły decyzję o Podziale z uzasadnionych przyczyn biznesowych i ekonomicznych, tj. w celu konsolidacji procesów sprzedażowych i obsługi post- sprzedażowej w ramach jednego podmiotu, tj. Wnioskodawcy, co pozwoli na osiągnięcie następujących efektów:

• stworzenie jednego centrum kompetencji w grupie kapitałowej Wnioskodawcy i Banku Dzielonego w obszarze zarządzania usługami i produktami finansowania nieruchomości;
• udostępnienie klientom jednolitych kanałów dostępu;
• zwiększenie dostępności usług hipotecznych poprzez kanały elektroniczne oraz z wykorzystaniem wyznaczonych placówek;
• zwiększenie efektywności operacyjnej w zakresie wdrażania rozwiązań dla klientów;
• uproszczenie struktury funkcjonowania działalności hipotecznej;
• integrację i rozwój narzędzi zdalnych obsługi klientów do poziomu posiadanego obecnie przez klientów Wnioskodawcy;
• skorzystanie z know-how i zasobów informatycznych Wnioskodawcy do zaoferowania usługo wysokim stopniu digitalizacji;
• uzyskanie synergii kosztowych, możliwe po wyeliminowaniu dublujących się struktur, zwłaszcza w obszarze IT oraz obszarze operacyjnym.

Głównym ani jednym z głównych celów Podziału nie jest uniknięcie lub uchylenie się od opodatkowania.

Podział Banku Dzielonego zostanie dokonany w trybie art. 529 § 1 pkt 4 ustawy z dnia 15 września 2020 r. Kodeks spółek handlowych (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 1525 ze zm., dalej: „KSH”), tj. poprzez przeniesienie na Wnioskodawcę części majątku (aktywów i pasywów) oraz praw i obowiązków Banku Dzielonego w postaci części majątku Banku Dzielonego, stanowiącej organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie Banku Dzielonego zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązań, przeznaczonych do realizacji zadań związanych z działalnością w zakresie udzielania i obsługi kredytów obejmujących: (i) kredyty zabezpieczone hipoteką na finansowanie nieruchomości komercyjnych, (ii) kredyty udzielane jednostkom samorządu terytorialnego lub przez nie poręczone oraz (iii) kredyty zabezpieczone hipoteką udzielane osobom fizycznym na cele niezwiązane z działalnością gospodarczą, co do których zawarcie umowy kredytu z klientem nastąpiło do dnia 25 lipca 2013 r., spełniające kryteria określone w Planie Podziału (dalej: „Działalność Wydzielana”).

W wyniku Podziału na Wnioskodawcę przejdą składniki majątku związane z Działalnością Wydzielaną oraz zobowiązania określone poniżej, tj.:

• rzeczowy majątek trwały wykorzystywany do prowadzenia Działalności Wydzielanej (wskazane w Planie Podziału laptopy oraz telefony);
• wartości niematerialne związane z wykonywaniem Działalności Wydzielanej (m.in. systemy informatyczne);
• środki zgromadzone w dniu Podziału na rachunku bankowym dedykowanym Działalności Wydzielanej, istniejącym w dniu Podziału;
• aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego;
• aktywo z tytułu oczekiwanego zwrotu związane z otrzymaną gwarancją finansową;
• zobowiązania związane ze sprawami pracowniczymi oraz zobowiązania do pracowników, którzy w dniu Podziału staną się pracownikami Wnioskodawcy, w tym:

‒zobowiązania z tytułu wynagrodzeń (ZUS);

‒rezerwa na premię (ZUS);

‒rezerwa na niewykorzystane urlopy;

‒Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych oraz składka PFRON;

‒Składki na Pracowniczy Plan Kapitałowy;

‒dofinansowanie opieki zdrowotnej, kart Multisport oraz ubezpieczenia grupowego;

‒rezerwa emerytalna;

• zobowiązania wynikające z nadpłat kredytów przenoszonych do Wnioskodawcy;
• wszystkie prawa i obowiązki związane z wykonywaniem Działalności Wydzielanej, w tym wynikające z umów, przepisów prawa, zdarzeń prawnych, w szczególności prawa i zobowiązania względem klientów, na rzecz których Bank Dzielony świadczy Działalność Wydzielaną oraz względem kontrahentów w szczególności prawa i obowiązki związane z wykonywaniem Działalności Wydzielanej wynikające z:

‒umów dotyczących udzielonych przez Bank Dzielony kredytów wskazanych w Planie Podziału wraz ze wszystkimi dokumentami zmieniającymi i powiązanymi z nimi zabezpieczeniami, w szczególności w postaci hipotek, zastawów rejestrowych, cesji praw z umów najmu i ubezpieczeń, pełnomocnictw do rachunków ustanowionych na zabezpieczenie, umów wsparcia, wystawionych weksli in blanco;

‒umów IT, licencyjnych i dotyczących przeniesienia praw autorskich, umów telekomunikacyjnych oraz pozostałych umów związanych z wykonywaniem Działalności Wydzielanej;

• prawa i obowiązki w zakresie umów związanych ze świadczeniem usług telekomunikacyjnych na potrzeby pracowników Działalności Wydzielanej istniejące w dniu Podziału;
• umowy zawarte między Bankiem Dzielonym a Wnioskodawcą oraz inne zobowiązania Banku Dzielonego względem Wnioskodawcy, które wygasną w chwili Podziału, ponieważ po Podziale Wnioskodawca stanie się zarówno dłużnikiem jak i wierzycielem z tytułu tych umów, w tym umowa dotycząca wykonywania przez Wnioskodawcę na rzecz Banku Dzielonego kompleksowej obsługi kredytów komercyjnych zabezpieczonych hipotecznie oraz usług wspomagających prowadzenie działalności przez Bank Dzielony, umowa dotycząca powołania Komitetu ds. Outsourcingu jako komitet wspólnego Banku Dzielonego i Wnioskodawcy, umowy kredytów udzielonych przez Wnioskodawcę, zobowiązania odroczone wobec Wnioskodawcy, kaucja gwarancyjna w ramach umowy gwarancji z Wnioskodawcą, Umowa Ramowa Gwarancji zawarta pomiędzy Wnioskodawcą (Gwarant) oraz Bankiem Dzielonym (Beneficjent), Umowy Szczegółowe Gwarancji zawartych pomiędzy Wnioskodawcą (Gwarant) oraz Bankiem Dzielonym (Beneficjent);
• wyłączne prawo pobierania danych i ich wtórnego wykorzystania do tej części bazy danych pracowników Banku Dzielonego, która zawiera dane pracowników Banku Dzielonego, którzy w wyniku Podziału staną się pracownikami Wnioskodawcy. Ponadto, wszelka dokumentacja, dotycząca przetwarzania danych osobowych w procesach realizowanych przez Bank Dzielony w zakresie prowadzonej Działalności Wydzielanej, z chwilą rejestracji Podziału, przejdzie na Wnioskodawcę;
• prawa i obowiązki wynikające z umów o pracę z pracownikami związanymi z wykonywaniem Działalności Wydzielanej, których lista została uwzględniona w Planie Podziału.

Ponadto, Wnioskodawca wstąpi w prawa i obowiązki Banku Dzielonego w ramach spraw i postępowań przed sądami i właściwymi organami toczących się na dzień Podziału i dotyczących Działalności Wydzielanej, w szczególności:

• postępowań w zakresie spraw spornych według stanu na dzień podpisania Planu Podziału;
• innych postępowań związanych z wydzielanym majątkiem, w tym postępowań egzekucyjnych, upadłościowych, restrukturyzacyjnych czy administracyjnych oraz wieczystoksięgowych związanych z prawami i obowiązkami wynikającymi z wydzielanych umów kredytów.

Podatkowa wartość składników majątku Działalności Wydzielanej będzie kontynuowana przez Wnioskodawcę, ale nie można wykluczyć, że na skutek decyzji biznesowej Wnioskodawca może zaprzestać wykorzystywania części z nich w kolejnych okresach następujących po Podziale.

W ramach Podziału nastąpi, na podstawie art. 23¹ ustawy z dnia 26 lipca 1974 r. Kodeks pracy (t.j. Dz. U. z 2020 r. poz. 1320, dalej: „KP”), tj. w trybie przejścia części zakładu pracy, transfer pracowników przypisanych do Działalności Wydzielanej z Banku Dzielonego do Wnioskodawcy.

W wyniku Podziału w Banku Dzielonym pozostanie pozostała część majątku (aktywa i pasywa) oraz prawa i obowiązki Banku Dzielonego, stanowiąca organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie Banku Dzielonego zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązań, przeznaczonych do realizacji zadań związanych z działalnością Banku Dzielonego jako banku hipotecznego w szczególności w zakresie:

• udzielania i obsługi kredytów zabezpieczonych hipoteką udzielanych osobom fizycznym na cele niezwiązane z działalnością gospodarczą, w zakresie których umowy kredytu zostały zawarte przez Bank Dzielony z klientami począwszy od września 2013 r. w ramach współpracy agencyjnej z Wnioskodawcą,
• nabywania wierzytelności innych banków z tytułu udzielonych przez nie kredytów zabezpieczonych hipoteką, w tym kredytów zabezpieczonych hipoteką udzielanych osobom fizycznym na cele niezwiązane z działalnością gospodarczą nabywanych od Wnioskodawcy od roku 2014, a których obsługa na podstawie umowy outsourcingowej powierzona została Wnioskodawcy,
• emisji papierów wartościowych w szczególności listów zastawnych i obligacji oraz innych transakcji realizowanych w obszarze skarbu w szczególności transakcji pochodnych,

(dalej: „Działalność Pozostająca”).

W skład Działalności Pozostającej będą w szczególności wchodziły następujące składniki majątku służące realizacji Działalności Pozostającej:

• kredyty zabezpieczone hipoteką udzielone osobom fizycznym na cele niezwiązane z działalnością gospodarczą, inne aniżeli wchodzące w skład Działalności Wydzielanej (tj. dla których umowy kredytu zostały zawarte przez Bank Dzielony z klientami począwszy od września 2013 r. w ramach współpracy agencyjnej z Wnioskodawcą lub nabywane od Wnioskodawcy od roku 2014),
• rzeczowy majątek trwały wykorzystywany na potrzeby Działalności Pozostającej (w tym serwery, wyposażenie miejsc pracy, laptopy, telefony komórkowe, samochody służbowe),
• systemy informatyczne niezbędne do prowadzenia Działalności Pozostającej i inne wartości niematerialne (w tym licencje, oprogramowanie komputerowe, wartości niematerialne w toku wytwarzania),
• środki pieniężne zgromadzone na rachunkach Działalności Pozostającej,
• aktywa i zobowiązania z tytułu instrumentów pochodnych zabezpieczających,
• zakupione papiery wartościowe (w tym obligacje skarbowe, bony pieniężne),
• zobowiązania z tytułu emisji listów zastawnych oraz obligacji,
• zobowiązania z tytułu udzielonego finansowania tj. kredytów oraz pożyczek udzielonych Bankowi Dzielonemu przez Wnioskodawcę,
• część zobowiązań odroczonych wobec Wnioskodawcy z tytułu skupionych portfeli wierzytelności kredytowych zabezpieczonych hipoteką,
• rozrachunki z klientami i kontrahentami,
• rozrachunki z pracownikami, tj. wszelkie prawa i obowiązki wynikające z umów o pracę z pracownikami związanymi z wykonywaniem Działalności Pozostającej oraz wszelkie zobowiązania związane ze sprawami pracowniczymi oraz zobowiązania wobec pracowników Działalności Pozostającej, w szczególności:

‒zobowiązania z tytułu wynagrodzeń (ZUS);

‒rezerwa na premię (ZUS);

‒rezerwa na niewykorzystane urlopy;

‒Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych oraz składka PFRON;

‒Składki na Pracowniczy Plan Kapitałowy;

‒dofinansowanie opieki zdrowotnej, kart Multisport oraz ubezpieczenia grupowego;

‒rezerwa emerytalna;

‒ekwiwalent za samochód służbowy,

• rezerwy (w tym na pozabilansowe udzielone zobowiązania warunkowe, na przyszłe zobowiązania, na sprawy sporne), inne aktywa i zobowiązania, w tym z tytułu podatku odroczonego oraz bieżącego,
• inne aktywa oraz pozostałe zobowiązania o charakterze niefinansowym związane z Działalnością Pozostającą,
• wszystkie prawa i obowiązki związane z wykonywaniem Działalności Pozostającej, w tym wynikające z umów, przepisów prawa, zdarzeń prawnych, w szczególności prawa i zobowiązania względem klientów, na rzecz których Bank Dzielony świadczy Działalność Pozostającą oraz względem kontrahentów, w szczególności prawa i obowiązki związane z wykonywaniem Działalności Pozostającej wynikające z:

‒      umów dotyczących udzielonych przez Bank Dzielony kredytów przypisanych do Działalności Pozostającej wraz ze wszystkimi dokumentami zmieniającymi i powiązanymi z nimi zabezpieczeniami, w szczególności w postaci hipotek, zastawów rejestrowych, cesji praw z umów najmu i ubezpieczeń, pełnomocnictw do rachunków ustanowionych na zabezpieczenie, umów wsparcia, wystawionych weksli in blanco;

‒   umów najmu nieruchomości, w której Bank Dzielony prowadzi działalność, umów leasingu samochodów służbowych pracowników Działalności Pozostającej, umów IT, licencyjnych i dotyczących przeniesienia praw autorskich, umów telekomunikacyjnych,

‒   oraz pozostałych umów związanych z wykonywaniem Działalności Pozostającej, tj. w szczególności umów dotyczących utrzymania systemów bankowych; umów dotyczących wyceny nieruchomości stanowiących zabezpieczenie detalicznych kredytów hipotecznych; umowy dotyczącej gromadzenia, przetwarzania i udostępniania informacji w bazie Biura Informacji Kredytowej; umowy ubezpieczenia nieruchomości; umów ubezpieczenia ryzyka spłaty kredytów hipotecznych; umowy dotyczącej wymiany informacji o nieruchomościach; umowy określającej warunki dostępu do systemu BKMS (platforma compliance); umowy dotyczącej stosowania wskaźników referencyjnych; umów związanych z działalnością emisyjną listów zastawnych (umowa emisyjna, wykonywanie funkcji agenta emisji, umowa prowizyjna, wykonywania funkcji agenta płatniczego); umów dotyczących programu emisji obligacji; umów na finansowanie kredytowe Banku Dzielonego; umowy ramowej dotyczącej zawierania i rozliczania transakcji z NBP; umów ratingowych dotyczącej ratingu kredytowego oraz ratingu listów zastawnych; umowy dotyczącej korzystania z usług portali transakcyjno- informacyjnych; umowy dotyczącej archiwizacji, digitalizacji i przechowywania dokumentacji związanej z wykonywaniem Działalności Pozostającej; umowy ramowej o nabywanie portfeli wierzytelności z tytułu kredytów zabezpieczonych hipoteką celem ich zrefinansowania przez emisję hipotecznych listów zastawnych oraz powierzenia przez Działalność Pozostającą dalszej obsługi nabytych portfeli oraz portfela kredytów hipotecznych udzielonych przez Działalność Pozostającą; umowy z zakresu obsługi HR oraz kadr i płac; umowy dotyczącej usług windykacyjnych; umowy o świadczenie usług doradztwa prawnego; umowy o prowadzenie rejestru akcjonariuszy; umowy dotyczącej przeprowadzania audytu oraz innych umów kluczowych z perspektywy Działalności Pozostającej.

Działalność Wydzielana i Działalność Pozostająca zostały wyodrębnione w strukturze organizacyjnej Banku Dzielonego w drodze Uchwały Zarządu Banku Dzielonego nr (...) z dnia 31 maja 2022 r. w sprawie zmiany Regulaminu Organizacyjnego i utworzenia w strukturze Banku Pionu Biznesowego Działalności Pozostającej i Pionu Biznesowego Działalności Wydzielanej.

W uchwale tej Zarząd Banku Dzielonego formalnie potwierdził przypisanie określonych zadań gospodarczych do Działalności Wydzielanej i Działalności Pozostającej oraz przypisanie do nich związanych z nimi składników majątkowych i niemajątkowych, które umożliwią realizację ich zadań.

Działalność Pionów Biznesowych jest koordynowana przez koordynatorów: koordynatora Pionu Biznesowego Działalności Wydzielanej i koordynatora Pionu Biznesowego Działalności Pozostającej, którzy zostali powołani Uchwałą Nr (...) Zarządu Banku Dzielonego z dnia 14 czerwca 2022 r. w sprawie powołania koordynatorów Pionów Działalności Pozostającej oraz Wydzielanej oraz których szczegółowy zakres działania, kompetencje i umiejscowienie w strukturze organizacyjnej Banku Dzielonego zostały określone w Zarządzeniu Nr (...) Prezesa Zarządu B. S.A. z dnia 5 lipca 2022 r. w sprawie określenia zadań Koordynatorów Pionów Biznesowych Części Pozostającej i Części Wydzielanej.

Do Działalności Wydzielanej zostali formalnie przypisani wybrani pracownicy Banku Dzielonego, których obowiązuje hierarchiczna struktura organizacyjna przewidziana dla Działalności Wydzielanej (w tym w szczególności pracownicy Departamentu Ryzyka Kredytów Komercyjnych oraz wybrane stanowiska zajmowane przez osoby o konkretnych numerach kadrowych).

Do Działalności Pozostającej zostali natomiast formalnie przypisani pracownicy Banku Dzielonego, którzy nie przechodzą do Działalności Wydzielanej, których obowiązuje hierarchiczna struktura organizacyjna przewidziana dla Działalności Pozostającej, tj. pracownicy następujących departamentów: Departament Ryzyka Kredytów Mieszkaniowych, Departament Analiz i Zarządzania ryzkiem, Departament Compliance, Departament Wsparcia Zarządu, Departament Obsługi Prawnej, Departament Rachunkowości i Rozliczeń, Departament Skarbu, Departament Informatyki i Bezpieczeństwa, Departament Wsparcia Procesów Bankowych, a także osoby zajmujące samodzielne stanowiska.

Do każdego z powyższych Pionów Biznesowych zostaną alokowane przychody i koszty związane z wyodrębnieniem finansowym Pionu Biznesowego Działalności Wydzielanej i Pionu Biznesowego Działalności Pozostającej. Do Pionów Biznesowych zostaną przypisane wszystkie bezpośrednie dochody, takie jak przychody odsetkowe czy przychody prowizyjne oraz dla każdego z Pionów określony zostanie poziom odpisów aktualizujących. Koszty działalności alokowane zostaną na Piony Biznesowe za pomocą kluczy podziału, a jeśli to możliwe przypisywane zostaną bezpośrednio do danego Pionu Biznesowego zgodnie z listą pracowników, listą wartości niematerialnych i środków trwałych, a także zobowiązań i wierzytelności przypisanych do poszczególnych Pionów w ramach Uchwały Zarządu B. S.A. nr (...) z 31 maja 2022 r. Klucze podziału, o których mowa powyżej, dotyczą następujących pozycji rachunku zysków i strat: przyrost wyniku odsetkowego na instrumentach pochodnych, koszty rzeczowe, opłaty BFG, amortyzacja umów leasingowych oraz podatku bankowego. Pozycje te dzielone są proporcjonalnie do zaangażowania bilansowego na umowach kredytów hipotecznych przypisanych do poszczególnych Pionów Biznesowych według stanu danych na koniec każdego miesiąca. Szczegóły podziału przychodów i kosztów, w tym klucze podziału kosztów, reguluje Uchwała Nr (...) Zarządu B. SA z 28 czerwca 2022 r. w sprawie ustalenia zasad alokacji przychodów i kosztów na Piony Biznesowe Banku.

W wyniku Podziału, zgodnie z art. 531 § 1 KSH, Wnioskodawca przejmie w dniu Podziału całość praw i obowiązków Banku Dzielonego związanych z Działalnością Wydzielaną. W związku z powyższym, bezpośrednio po dniu Podziału, Bank Dzielony zachowa prawa i obowiązki związane z Działalnością Pozostającą. Działalność Banku Dzielonego będzie ograniczona do Działalności Pozostającej, a przedsiębiorstwo Wnioskodawcy zostanie powiększone o Działalność Wydzielaną.

Zgodnie z art. 550 KSH, z uwagi na to, że Wnioskodawca jest jedynym (100%) akcjonariuszem Banku Dzielonego, nie przewiduje się podwyższenia kapitału zakładowego Wnioskodawcy w związku z nabyciem przez Wnioskodawcę części majątku Banku Dzielonego. W związku z powyższym, Wnioskodawca nie będzie emitował akcji w zamian za przejmowany majątek Banku Dzielonego.

W ramach Podziału dojdzie jedynie do obniżenia kapitału zakładowego Banku Dzielonego, o kwotę 116.000.000 zł, tj. do kwoty 220.000.000 zł, poprzez umorzenie 150.000 akcji Serii I, 120.000 akcji Serii H, 100.000 akcji Serii G, 140.000 akcji Serii F, 100.000 akcji Serii E oraz 550.000 akcji Serii D. Każda akcja o nominalnej wartości 100 zł. Dodatkowo obniżony zostanie kapitał zapasowy Banku Dzielonego o kwotę stanowiącą różnicę między wartością Działalności Wydzielanej na dzień Podziału a łączną kwotą obniżenia kapitału zakładowego Banku Dzielonego.

Akcje w Banku Dzielonym nie były historycznie nabyte, objęte lub przydzielone przez Wnioskodawcę w drodze połączenia, podziału czy wymiany udziałów.

Uzupełnienie i doprecyzowanie opisu zdarzenie przyszłego

1) Prowadzona w B. Spółka Akcyjna („Bank Dzielony”) ewidencja umożliwia dokonanie podziału aktywów i zobowiązań, jak też przychodów i kosztów, oraz odpowiedniego przyporządkowania ich do Działalności Wydzielanej.

Zgodnie z §7 ust. 1 i 2 Uchwały nr (...) Zarządu B. S.A. z 31 maja 2022 r. w sprawie zmiany Regulaminu Organizacyjnego i utworzenia w strukturze Banku Pionu Biznesowego Działalności Pozostającej i Pionu Biznesowego Działalności Wydzielanej („Uchwała nr (...)”), w związku z wyodrębnieniem finansowym Pionu Biznesowego Działalności Wydzielanej przeprowadza się alokację aktywów i zobowiązań oraz kosztów i przychodów do działalności Pionu Biznesowego Działalności Wydzielanej na podstawie danych w systemie finansowo-księgowym w Banku Dzielonym. Zasady alokacji przychodów i kosztów, w tym w oparciu o klucze alokacyjne, oraz przychodów i kosztów związanych z powierzeniem pracownikom jednego z pionów biznesowych (tj. Pionu Biznesowego Działalności Wydzielanej lub Pionu Biznesowego Działalności Pozostającej) zadań związanych z zakresem działalności drugiego pionu biznesowego (jw.) zostały określone w Uchwale Nr (...) Zarządu B. S.A. z 28 czerwca 2022 r. w sprawie ustalenia zasad alokacji przychodów i kosztów na Piony Biznesowe Banku („Uchwała nr (...)”).

Przyporządkowanie przychodów i kosztów do Działalności Wydzielanej jest zatem dokonywane w praktyce na zasadach opisanych w Uchwale nr (...). Jest to przyporządkowanie dokonywane okresowo (w trybie miesięcznym), aby umożliwić Bankowi Dzielonemu monitorowanie efektywności działań prowadzonych przez piony biznesowe (w tym Pion Biznesowy Działalności Wydzielanej).

Zgodnie z Uchwałą nr (...), Bank Dzielony w ramach rachunkowości zarządczej, przypisuje wszystkie bezpośrednie dochody (dotyczące udzielonych kredytów), takie jak przychody odsetkowe i przychody prowizyjne oraz określa poziom odpisów aktualizujących do poszczególnych pionów (w tym do Pionu Biznesowego Działalności Wydzielanej). Koszty działalności związane bezpośrednio z Działalnością Wydzielaną i Działalnością Pozostającą przypisywane są bezpośrednio do odpowiednich pionów (w tym do Pionu Biznesowego Działalności Wydzielanej) zgodnie z listą pracowników, listą wartości niematerialnych i środków trwałych, a także zobowiązań i wierzytelności przypisanych do poszczególnych pionów (w tym do Pionu Biznesowego Działalności Wydzielanej) w ramach Uchwały nr (...). Pozostałe koszty alokowane są na piony biznesowe (w tym na Pion Biznesowy Działalności Wydzielanej) za pomocą klucza podziału określonego w ww. Uchwale. Klucz podziału, o którym mowa powyżej, dotyczy następujących pozycji rachunku zysków i strat: przyrost wyniku odsetkowego na instrumentach pochodnych, koszty rzeczowe, opłaty BFG, amortyzacja umów leasingowych, podatek bankowy - te pozycje rachunku zysków i strat dzielone są proporcjonalnie do zaangażowania bilansowego na umowach kredytów hipotecznych przypisanych do poszczególnych pionów biznesowych (w tym do Pionu Biznesowego Działalności Wydzielanej) wg stanu danych na koniec każdego miesiąca. Wyniki pionu (w tym Pionu Biznesowego Działalności Wydzielanej) uwzględniają wszystkie możliwe do alokacji pozycje przychodów i kosztów. Wynik brutto dla poszczególnych pionów biznesowych Banku Dzielonego (w tym Pionu Biznesowego Działalności Wydzielanej) prezentowany jest w uzgodnieniu do pozycji rachunku zysków i strat. Raportowanie wyników pionów biznesowych (w tym Pionu Biznesowego Działalności Wydzielanej) odbywa się w trybie miesięcznym, a raporty prezentowane są bezpośrednio do Zarządu.

Przyporządkowanie należności i zobowiązań do Działalności Wydzielanej, jest dokonywane okresowo (w trybie miesięcznym). Polega na przypisaniu określonych kont aktywów i pasywów (należności i zobowiązań) do Pionu Biznesowego Działalności Wydzielanej zgodnie z alokacją (na podstawie § 6 ust. 2 Uchwały nr (...)) do tego pionu biznesowego poszczególnych składników majątku, a także zobowiązań i wierzytelności przeznaczonych do realizacji zadań związanych z tą działalnością.

Mając na uwadze powyższe, Bank Dzielony jest w stanie zidentyfikować w swoich ewidencjach: aktywa (materialne i niematerialne, trwałe i obrotowe) przypisane do Działalności Wydzielanej, zobowiązania przypisane do Działalności Wydzielanej, a także przychody i koszty związane z Działalnością Wydzielaną - zatem prowadzona w Banku Dzielonym ewidencja umożliwia dokonanie podziału aktywów i zobowiązań, jak też przychodów i kosztów, oraz odpowiedniego przyporządkowania ich do Działalności Wydzielanej. Bank Dzielony jest w stanie sporządzać okresowe sprawozdania obrazujące sytuację finansową Działalności Wydzielanej.

Mając na uwadze powyższe, zespół składników materialnych i niematerialnych tworzący Działalność Wydzielaną będzie wyodrębniony finansowo w przedsiębiorstwie Banku Dzielonego, tj. poprzez odpowiednią ewidencję zdarzeń gospodarczych możliwe będzie przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do Działalności Wydzielanej, która zostanie przeniesiona na Wnioskodawcę.

2) W ramach planowanego Podziału przez wydzielenie, zgodnie z Planem Podziału, na Wnioskodawcę przeniesiona zostanie Działalność Wydzielana Banku Dzielonego, która została wyodrębniona w strukturze organizacyjnej Banku Dzielonego w drodze Uchwały nr (...) jako Pion Biznesowy Działalności Wydzielanej.

Ww. Uchwałą do Pionu Biznesowego Działalności Wydzielanej przypisano zadania związane z działalnością w zakresie udzielania i obsługi kredytów obejmujących: (i) kredyty zabezpieczone hipoteką na finansowanie nieruchomości komercyjnych, (ii) kredyty udzielane jednostkom samorządu terytorialnego lub przez nie poręczone oraz (iii) kredyty zabezpieczone hipoteką udzielane osobom fizycznym na cele niezwiązane z działalnością gospodarczą, co do których zawarcie umowy kredytu z klientem nastąpiło do 25 lipca 2013 r.

Celem realizacji tych zadań, do Pionu Biznesowego Działalności Wydzielanej przypisano zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, oraz personel niezbędny do obsługi tych składników majątku. Zgodnie bowiem z Uchwałą nr (...):

·    w skład Działalności Wydzielanej będzie wchodzić Departament Ryzyka Kredytów Komercyjnych oraz pracownicy wskazani w Planie Podziału (wybrane stanowiska zajmowane przez osoby o konkretnych numerach kadrowych), zapewniający obsługę klienta, ocenę ryzyka portfelowego i indywidualnego, działalność restrukturyzacyjną i windykacyjną oraz obsługę księgową i prawną Działalności Wydzielanej (§ 3 ust. 1),

·    Działalność Wydzielana została wyposażona w środki trwałe oraz wyposażenie niezbędne do prowadzenia działalności, a ponadto do Działalności Wydzielanej przypisano zobowiązania i wierzytelności przeznaczone do realizacji zadań związanych z tą działalnością (§ 6 ust. 2) i zostały one szczegółowo wskazane w Załączniku nr 1 do ww. Uchwały, gdzie określono m.in. zakres majątku związanego z Działalnością Wydzielaną, w tym rzeczowy majątek trwały (laptopy i telefony) i wartości niematerialne (m.in. systemy informatyczne), środki pieniężne, umowy kredytowe i inne umowy związane z Działalnością Wydzielaną, w tym umowy z Wnioskodawcą, prawa do baz danych, a także pozostałe aktywa i zobowiązania.

Działalność Wydzielana nie obejmuje elementów nieistotnych, pobocznych, które nie są konieczne dla prowadzenia tego typu działalności polegającej na udzielaniu i obsłudze kredytów. Wskazane wyżej elementy niezbędne umożliwią potencjalne funkcjonowanie Działalności Wydzielanej jako samodzielnego podmiotu gospodarczego. Umożliwią one zatem Działalności Wydzielanej wykonywanie zadań w zakresie udzielania i obsługi kredytów wskazanych w Planie Podziału.

O wyodrębnieniu funkcjonalnym Działalności Wydzielanej świadczy przede wszystkim szczegółowe zidentyfikowanie i przypisanie do Działalności Wydzielanej odrębnych zadań gospodarczych w ramach przedsiębiorstwa Banku Dzielonego, a także przypisanie do Działalności Wydzielanej odpowiednich zasobów (w tym m.in. składników majątku, zasobów ludzkich), które umożliwią wykonywanie tych zadań gospodarczych i które są niezbędne do ich wykonywania.

Mając na uwadze powyższe, zespół składników materialnych i niematerialnych tworzący Działalność Wydzielaną przenoszony do Wnioskodawcy będzie stanowił funkcjonalnie odrębną całość i będzie obejmował elementy niezbędne do samodzielnego prowadzenia działań gospodarczych, którym służył w strukturze Banku Dzielonego, tj. będzie posiadał potencjalną zdolność do funkcjonowania jako samodzielny podmiot gospodarczy bez zorganizowania dodatkowych elementów przez Wnioskodawcę.

3) Mający być przedmiotem transakcji zespół składników, stanowi zespół składników majątkowych i niemajątkowych umożliwiający kontynuację działalności prowadzonej dotychczas przez B. S.A. i jest wystarczający do prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie przypisanym do Działalności Wydzielanej zgodnie z Planem Podziału, tj. w zakresie udzielania i obsługi części kredytów.

Wnioskodawca nie będzie angażował dodatkowych składników majątku ani zawierał dodatkowych umów, które warunkowałyby możliwość kontynuowania działalności prowadzonej dotychczas przez Bank Dzielony w zakresie przypisanym do Działalności Wydzielanej, tj. których brak uniemożliwiałby prowadzenie działalności w tym zakresie. Wnioskodawca udostępni posiadaną powierzchnię biurową dla przejętej Działalności Wydzielanej.

Umowy niezbędne do kontynuacji działalności prowadzonej dotychczas przez Bank Dzielony w zakresie przypisanym do Działalności Wydzielanej, takie jak w szczególności: umowy z pracownikami, umowy dotyczące udzielonych przez Bank Dzielony kredytów wskazanych w Planie Podziału, umowy IT, licencyjne i dotyczące przeniesienia praw autorskich oraz pozostałe umowy związane z wykonywaniem Działalności Wydzielanej, przejdą w ramach Podziału na Wnioskodawcę.

Pytania

1)Czy w związku z Podziałem Wnioskodawca z dniem Podziału wstąpi na podstawie art. 93c Ordynacji podatkowej we wszelkie przewidziane w przepisach prawa podatkowego prawa i obowiązki Banku Dzielonego pozostające w związku z przydzielonymi Wnioskodawcy w planie Podziału składnikami majątku?

2)Czy Podział nie będzie generował przychodu na gruncie ustawy o CIT dla Wnioskodawcy jako spółki przejmującej?

3)Czy Podział nie będzie generował przychodu na gruncie ustawy o CIT dla Wnioskodawcy jako akcjonariusza Banku Dzielonego?

4)Czy Podział nie będzie generował przychodu na gruncie ustawy o CIT dla Banku Dzielonego?

5)Czy Podział nie będzie podlegał opodatkowaniu na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy o VAT?

Niniejsza interpretacja indywidualna stanowi odpowiedź na pytanie oznaczone numerem 5, tj. w zakresie podatku od towarów i usług. W zakresie pytań oznaczonych numerem 1-4, dotyczących Ordynacji podatkowej oraz podatku dochodowego od osób prawnych zostało wydane odrębne rozstrzygnięcie.  

Stanowisko Zainteresowanych w sprawie  

Ad 1

1. Uwagi ogólne

Zgodnie z art. 93c § 1 Ordynacji podatkowej, osoby prawne przejmujące lub osoby prawne powstałe w wyniku podziału wstępują, z dniem podziału lub z dniem wydzielenia, we wszelkie przewidziane w przepisach prawa podatkowego prawa i obowiązki osoby prawnej dzielonej pozostające w związku z przydzielonymi im, w planie podziału, składnikami majątku.

Przepis § 1 stosuje się, jeżeli majątek przejmowany na skutek podziału, a przy podziale przez wydzielenie - także majątek osoby prawnej dzielonej, stanowi zorganizowaną część przedsiębiorstwa (zgodnie z art. 93c § 2 Ordynacji podatkowej). Przepis ten statuuje tzw. sukcesję generalną ograniczoną lub częściową, tzn. w przypadku podziału przez wydzielenie przedmiotem sukcesji są tylko prawa i obowiązki podatkowe spółki dzielonej pozostające w związku ze składnikami majątku przypisanymi spółce przejmującej.

Warunkiem dla sukcesji prawnopodatkowej w przypadku podziału przez wydzielenie jest istnienie dwóch zorganizowanych części przedsiębiorstwa.

2. Zorganizowana część przedsiębiorstwa - warunki

Na gruncie ustawy o CIT i ustawy o VAT zorganizowana część przedsiębiorstwa (dalej: „ZCP”) to organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania (zgodnie odpowiednio z art. 4a pkt 4 ustawy o CIT i art. 2 pkt 27e ustawy o VAT).

Zgodnie z praktyką organów podatkowych zespół składników materialnych i niematerialnych stanowi ZCP pod warunkiem, że składniki te można wyodrębnić z przedsiębiorstwa organizacyjnie, finansowo i funkcjonalnie. W konsekwencji organy podatkowe oceniając czy zespół składników majątkowych stanowi ZCP badają spełnienie następujących przesłanek:

• przypisanie składników materialnych i niematerialnych - konkretne składniki materialne i niematerialne (w tym zobowiązania) są przypisane do ZCP; składniki ZCP powinny być wyselekcjonowane i zestawione razem nieprzypadkowo, ale ze względu na efekt, jaki ich łączne wykorzystywanie pozwala osiągnąć; do składników materialnych można zaliczyć przykładowo budynki, urządzenia, pojazdy, wyposażenie; z kolei składnikami niematerialnymi mogą być przykładowo licencje, inne wartości niematerialne i prawne, jak również umowy tej ZCP; ponadto składnik ZCP stanowić muszą pracownicy realizujący działania związane z tą ZCP;
• wyodrębnienie organizacyjne - ZCP jest organizacyjnie wyodrębniona w ramach wewnętrznej struktury przedsiębiorstwa i istnieje niezależnie od innych działów przedsiębiorstwa; wyodrębnienie może przybrać formę oddziału, zakładu, działu, wydziału czy departamentu; wyodrębnienie powinno wynikać z aktów korporacyjnych danego przedsiębiorstwa;
• wyodrębnienie finansowe - nie oznacza to, że ZCP musi być niezależna (samodzielna) finansowo, jednak na podstawie odpowiedniego wykazu zadań gospodarczych przedsiębiorstwa, możliwe jest przypisanie do ZCP pewnych przychodów, kosztów oraz aktywów i pasywów przedsiębiorstwa; organy podatkowe wymagają dodatkowo w niektórych przypadkach, aby ZCP posiadała oddzielny rachunek bankowy; niemniej jednak ZCP nie musi sama sporządzać bilansu;
• wyodrębnienie funkcjonalne - ZCP realizując zadania gospodarcze może potencjalnie samodzielnie funkcjonować na rynku; składniki tworzące ZCP powinny umożliwić ZCP rozpoczęcie działalności gospodarczej w charakterze odrębnego podmiotu. Dla oceny odrębności funkcjonalnej istotne jest, aby przedmioty działalności ZCP stanowiły odrębne obszary działalności w przedsiębiorstwie. Przypisany do ZCP zespół składników majątkowych i ich struktura organizacyjna powinny pozwalać na samodzielną realizację zadań, za których realizację odpowiada ZCP.

Mając na uwadze powyższe regulacje, ZCP wystąpi, jeżeli zostaną spełnione łącznie następujące przesłanki:

• istnieje zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązań,
• wyodrębniono organizacyjnie zespół tych składników w istniejącym przedsiębiorstwie,
• wyodrębniono finansowo zespół tych składników w istniejącym przedsiębiorstwie,
• przeznaczono zespół tych składników do realizacji określonych zadań gospodarczych,
• wykazano, że zespół tych składników mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące wyżej wymienione zadania gospodarcze.

Podkreślenia wymaga, że dla zdefiniowania danego zbioru składników materialnych i niematerialnych jako ZCP niewystarczające jest, aby składniki te stanowiły zebraną masę majątkową, ale masa ta musi odznaczać się odrębnością organizacyjną i finansową, z możliwością samodzielnego funkcjonowania w obrocie gospodarczym. Jednocześnie, aby można było mówić o wyodrębnieniu funkcjonalnym przenoszonych składników, musiałyby one pozostawać między sobą we wzajemnych interakcjach w taki sposób, że należałoby je traktować jako zorganizowany, autonomiczny zespół umożliwiający kontynuację dotychczasowych zadań oraz samodzielne funkcjonowanie na rynku.

3. Działalność Wydzielana jako ZCP

Działalność Wydzielana jako odrębny, zorganizowany zespół składników materialnych i niematerialnych

Zgodnie ze stanowiskiem prezentowanym w orzecznictwie oraz w interpretacjach podatkowych, zorganizowana część przedsiębiorstwa nie jest sumą poszczególnych / przypadkowych składników, przy pomocy których w przyszłości będzie możliwe prowadzenie działalności gospodarczej. ZCP musi bowiem stanowić zorganizowany zespół składników materialnych i niematerialnych oraz zobowiązań, przy czym punktem odniesienia jest tutaj rola, jaką te składniki majątkowe odgrywają w funkcjonowaniu istniejącego przedsiębiorstwa. Podejście takie zostało przedstawione przykładowo w:

• interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 22 września 2020 r., sygn. 0114-KDIP2-2.4010.176.2020.5.RK, w której organ wskazał, m.in., że: Podstawowym wymogiem jest więc to, aby zorganizowana część przedsiębiorstwa stanowiła zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązań). Elementami zespołu składników materialnych i niematerialnych, stanowiących zorganizowaną część przedsiębiorstwa, powinny być w szczególności aktywa trwałe, obrotowe, a także czynnik ludzki, czyli kadra pracownicza.
• interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 4 maja 2020 r., sygn. 0111-KDIB1-2.4010.103.2020.1.ANK, w której organ wskazał, m.in., że: (...) zespół składników materialnych i niematerialnych musi być na tyle zorganizowany i kompletny, aby mógł funkcjonować jako samodzielne przedsiębiorstwo, prowadzące określony rodzaj działalności gospodarczej.
• interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 10 listopada 2017 r., sygn. 0115-KDIT2-3.4010.260.2017.1.AD,
• interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 16 listopada 2017 r., sygn. 0111-KDIB1-2.4010.266.2017.3.AW.

Powyższy warunek będzie, w ocenie Wnioskodawcy, spełniony.

Przede wszystkim należy bowiem wskazać, że Bank Dzielony dokonał identyfikacji oraz formalnego przypisania (które znajduje również odzwierciedlenie w praktyce) odpowiednich zasobów do Działalności Wydzielanej stanowiących zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązań, przeznaczonych do realizacji zadań związanych z działalnością w zakresie udzielania i obsługi zdefiniowanej grupy kredytów. Zatem podstawą przypisania określonych zasobów Banku Dzielonego do Działalności Wydzielanej był z góry określony cel gospodarczy, jakiemu mają one służyć.

Jak wskazano w opisie zdarzenia przyszłego, w celu umożliwienia Działalności Wydzielanej właściwego i efektywnego wykonywania jej funkcji, do Działalności Wydzielanej zostały przypisane m.in. następujące składniki majątkowe i pracownicy:

• konkretni pracownicy Banku Dzielonego oraz zobowiązania Banku Dzielonego w odniesieniu do tych pracowników - przenoszenie pracowników Banku Dzielonego do Działalności Wydzielanej będzie dokonywane na podstawie art. 23¹ KP, który reguluje przenoszenie tzw. zakładu pracy;
• środki trwałe oraz wartości niematerialne i prawne, które są organizacyjnie i funkcjonalnie związane z działaniami wykonywanymi przez Działalność Wydzielaną;
• prawa i obowiązki wynikające z umów zawartych przez Bank Dzielony z dostawcami i klientami, które są funkcjonalnie związane z działalnością Działalności Wydzielanej.

Biorąc powyższe pod uwagę - w ocenie Wnioskodawcy - na moment Podziału, Pion Biznesowy Działalności Wydzielanej będzie funkcjonować w oparciu o odpowiednie zaplecze pracownicze, dające się wyodrębnić składniki materialne oraz niematerialne, w tym również należności i zobowiązania, między którymi wystąpią takie wzajemne relacje, że składniki te będą tworzyć zespół majątkowy umożliwiający prowadzenie działalności w zakresie realizacji zadań związanych z działalnością w zakresie udzielania i obsługi kredytów.

W ocenie Wnioskodawcy Działalność Wydzielana stanowić będzie na moment Podziału zorganizowany zespół składników materialnych i niematerialnych, o którym mowa w przepisach ustawy o CIT i ustawy o VAT.

Wyodrębnienie organizacyjne

Przepisy ustawy o CIT ani ustawy o VAT nie określają, co należy rozumieć przez wyodrębnienie organizacyjne zespołu składników materialnych i niematerialnych. Zgodnie natomiast z praktyką organów podatkowych, przesłanka wyodrębnienia organizacyjnego zachodzi w sytuacji, gdy ZCP ma swoje miejsce w strukturze organizacyjnej funkcjonującego przedsiębiorstwa, najczęściej jako dział, wydział, oddział, itd., oraz o wyodrębnieniu takim powinny świadczyć odpowiednie zapisy statutu, regulaminu, zarządzenia lub innego aktu o podobnym charakterze. Stanowisko takie zostało zaprezentowane przykładowo w interpretacjach indywidualnych wydanych przez: Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi 18 września 2013 r., sygn. IPTPB3/423-235/13-2/GG, Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie  17 lutego 2017 r., sygn. 1462-IPPB5.4510.1072.2016.1.AK, Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy 29 sierpnia 2013 r., sygn. ITPB3/423-229/13/DK, Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie 31 stycznia 2017 r., sygn. 1462-IPPB5.4510.1039.2016.1.AK.

Wyodrębnienie organizacyjne oznacza także, że składniki majątkowe tworzące część przedsiębiorstwa powinny posiadać cechę odpowiedniego zorganizowania (czynnikiem świadczącym o wyodrębnieniu organizacyjnym jest np. funkcjonalność składników majątkowych przypisanych do realizacji danej działalności), a także odpowiednie miejsce w strukturze firmy.

Zdaniem Wnioskodawcy o wyodrębnieniu organizacyjnym Działalności Wydzielanej w ramach przedsiębiorstwa Banku Dzielonego świadczą następujące okoliczności:

• Działalność Wydzielana ma określone miejsce w strukturze organizacyjnej przedsiębiorstwa Banku Dzielonego, tj. tworzy Pion Biznesowy Działalności Wydzielanej wyodrębniony w ramach przedsiębiorstwa Banku Dzielonego,
• w Uchwale Zarządu Banku Dzielonego nr (...) z 31 maja 2022 r. w sprawie zmiany Regulaminu Organizacyjnego i utworzenia w strukturze Banku Pionu Biznesowego Działalności Pozostającej i Pionu Biznesowego Działalności Wydzielanej Zarząd formalnie potwierdził przypisanie określonych zadań gospodarczych do Działalności Wydzielanej i przypisanie do tej Działalności związanych z nią składników majątkowych i niemajątkowych, które umożliwią realizację jej zadań,
• działalność Pionu Biznesowego Działalności Wydzielanej jest koordynowana przez koordynatora Pionu Biznesowego Działalności Wydzielanej,
• do Działalności Wydzielanej zostali formalnie przypisani wybrani pracownicy Banku Dzielonego, których obowiązuje hierarchiczna struktura organizacyjna przewidziana dla Działalności Wydzielanej.

Mając powyższe na względzie - w ocenie Wnioskodawcy - Działalność Wydzielana spełnia przesłankę wystarczającego wyodrębnienia organizacyjnego w ramach wewnętrznej struktury przedsiębiorstwa Banku Dzielonego, o którym mowa w przepisach ustawy o CIT oraz ustawy o VAT.

Wyodrębnienie finansowe

W ustawie o CIT i ustawie o VAT nie zawarto regulacji odnoszących się do rozumienia aspektu wyodrębnienia finansowego. W praktyce wyodrębnienie finansowe jest rozumiane jako możliwość przyporządkowania, poprzez odpowiednią ewidencję rachunkową zdarzeń gospodarczych, zarówno aktywów i pasywów (w tym należności i zobowiązań), jak i przychodów i kosztów do danego obszaru działalności i zespołu majątku stanowiącego ZCP. Stanowisko takie zostało zaprezentowane w literaturze prawa podatkowego: „w zakresie wyodrębnienia finansowego warunkiem jest, aby do zorganizowanej części przedsiębiorstwa mogły zostać przypisane związane z nim koszty, przychody, należności i zobowiązania” (K. Gil, A. Obońska, A. Wacławczyk, A. Walter (red.), Podatek dochodowy od osób prawnych. Komentarz. Wyd. 2, Warszawa 2016).

Tym samym, wyodrębnienie finansowe oznacza możliwość oddzielenia finansów ZCP od pozostałej części prowadzonego przedsiębiorstwa. ZCP powinna być w stanie samodzielnie prowadzić działalność i istnieć niezależnie od przedsiębiorstwa głównego. W związku z powyższym istotną przesłanką wyodrębnienia finansowego jest także, aby należności i zobowiązania były wyodrębnione i dały się przyporządkować finansowo do wyodrębnionego zespołu składników majątkowych w taki sposób, aby możliwe było przejęcie funkcji gospodarczych.

Dodatkowo, zgodnie ze stanowiskiem prezentowanym obecnie przez organy podatkowe, wyodrębnienie finansowe nie jest równoznaczne z samodzielnością finansową.

Powyższe podejście zostało zaprezentowane przykładowo w:

• interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 7 lipca 2020 r., sygn. 0111- KDIB1-1.4010.132.2020.4.AW,
• interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 8 października 2020 r., sygn. 0111-KDIB2-1.4010.257.2020.4.PB,
• interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 18 maja 2012 r., sygn. ITPB3/423-120/12/DK.

W kontekście przesłanki wyodrębnienia finansowego, Wnioskodawca pragnie podkreślić, że jest w stanie zidentyfikować w swoich księgach przedstawione w opisie zdarzenia przyszłego:

• aktywa (materialne i niematerialne, trwałe i obrotowe) przypisane do Działalności Wydzielanej;
• zobowiązania przypisane do Działalności Wydzielanej;
• a także przychody i koszty związane odpowiednio z Działalnością Wydzielaną (przychody i koszty odsetkowe, a także inne koszty związane z prowadzeniem Działalności Wydzielanej przypisane do niej bezpośrednio lub alokowane za pomocą kluczy podziału);

Zatem prowadzona w Banku Dzielonym ewidencja umożliwia dokonanie dla celów zarządczych podziału aktywów i zobowiązań, jak też przychodów i kosztów, oraz odpowiedniego przyporządkowania ich do Działalności Wydzielanej. Szczegóły podziału przychodów i kosztów, w tym klucze podziału kosztów, reguluje Uchwała Nr (...) Zarządu B. SA z 28 czerwca 2022 r. w sprawie ustalenia zasad alokacji przychodów i kosztów na Piony Biznesowe Banku.

Niezależnie od występowania wewnętrznych tytułów do rozliczeń pomiędzy jednostkami organizacyjnymi Banku Dzielonego, Działalność Wydzielana będzie mogła rozpoznawać także zewnętrzne przychody i koszty związane z przypisanym jej zakresem działalności gospodarczej i w następstwie przejściem na nią praw i obowiązków wynikających z umów lub ustaleń z podmiotami trzecimi, funkcjonalnie związanych z Działalnością Wydzielaną.

Mając na uwadze wszystkie powyższe okoliczności, zdaniem Wnioskodawcy Działalność Wydzielana będzie, na moment Podziału, spełniać warunek wyodrębnienia finansowego, o którym mowa w przepisach ustawy o CIT oraz ustawy o VAT.

Wyodrębnienie funkcjonalne

W przepisach ustawy o CIT ani ustawy o VAT nie zawarto informacji, jak należy rozumieć przesłankę wyodrębnienia funkcjonalnego. W ocenie Wnioskodawcy wyodrębnienie funkcjonalne należy rozumieć jako przeznaczenie zespołu składników majątkowych (a także zobowiązań), mającego tworzyć ZCP, do realizacji określonych zadań / funkcji gospodarczych.

W ocenie Wnioskodawcy, o wyodrębnieniu funkcjonalnym Działalności Wydzielanej świadczy przede wszystkim szczegółowe zidentyfikowanie i przypisanie do Działalności Wydzielanej odrębnych zadań gospodarczych w ramach przedsiębiorstwa Banku Dzielonego, a także przypisanie do Działalności Wydzielanej odpowiednich zasobów (w tym m.in. składników majątku, zasobów ludzkich). Należy podkreślić, że w Banku Dzielonym funkcjonują także rozwiązania organizacyjne i finansowe (jak opisano powyżej), które umożliwiają wykonanie przypisanych zadań przez Działalność Wydzielaną.

W związku z powyższym, w ocenie Wnioskodawcy, Działalność Wydzielana będzie spełniać przesłankę wyodrębnienia funkcjonalnego, o którym mowa w przepisach ustawy o CIT oraz ustawy o VAT. Stanowisko, zgodnie z którym przedstawione w opisach stanu faktycznego, podobne do będącego przedmiotem niniejszego wniosku, zespoły składników majątkowych zostały uznane za ZCP, zostało zaprezentowane przykładowo w interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 2 października 2012 r., sygn. IBPB2/423-795/12/SD, Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 31 stycznia 2017 r., sygn. 1462- IPPB5.4510.1039.2016.1.AK oraz Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 10 listopada 2017 r., sygn. 0115-KDIT2-3.4010.260.2017.1.AD.

Zdolność do prowadzenia (kontynuowania) działalności gospodarczej jak niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące przypisane zadania gospodarcze

Aby wydzielona część mienia przedsiębiorstwa mogła być uznana za zorganizowany zespół składników materialnych i niematerialnych, musi posiadać potencjalną zdolność do niezależnego działania gospodarczego, jako samodzielny podmiot gospodarczy, realizujący zadania gospodarcze, których realizacji służy w istniejącym przedsiębiorstwie. W związku z powyższym, istotne jest, aby ZCP obejmowało elementy niezbędne do dalszego, samodzielnego wykonywania działań gospodarczych, które realizowane są w obecnej strukturze przez przedsiębiorstwo. Stanowisko takie zostało zaprezentowane przykładowo w:

• interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 2 kwietnia 2012 r., sygn. ILPB4/423-4/12-2/ŁM,
• interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z 18 maja 2012 r., sygn. ITPB3/423-120/12/DK,
• interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z 30 czerwca 2016 r., sygn. ITPB3/4510-231/16/MJ,
• interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 7 listopada 2017 r., sygn. 0111-KDIB2-1.4010.237.2017.2.AP.

Zdaniem Wnioskodawcy, przypisany do Działalności Wydzielanej zespół składników materialnych i niematerialnych oraz personel do obsługi tych składników majątku odpowiada całości działań mających na celu realizację zadań związanych z działalnością w zakresie udzielania i obsługi kredytów obejmujących: (i) kredyty zabezpieczone hipoteką na finansowanie nieruchomości komercyjnych, (ii) kredyty udzielane jednostkom samorządu terytorialnego lub przez nie poręczone oraz (iii) kredyty zabezpieczone hipoteką udzielane osobom fizycznym na cele niezwiązane z działalnością gospodarczą, co do których zawarcie umowy kredytu z klientem nastąpiło do 25 lipca 2013 r., w Banku Dzielonym, a tym samym Działalność Wydzielana jest w stanie wykonywać samodzielnie zadania w ramach powyższych funkcji. Tym samym, Działalność Wydzielana mogłaby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te funkcje.

Wszystkie opisane powyżej argumenty dotyczące przypisania do Działalności Wydzielanej składników materialnych i niematerialnych, w tym należności i zobowiązań, wybranych pracowników, stopień wyodrębnienia i zorganizowania Działalności Wydzielanej w istniejącym przedsiębiorstwie Banku Dzielonego w obszarze organizacyjnym, finansowym i funkcjonalnym, pozwala twierdzić, że Działalność Wydzielana będzie posiadać w momencie Podziału potencjalną zdolność do działania jak niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące przypisane zadania gospodarcze.

W ocenie Wnioskodawcy, zasoby przypisane do Działalności Wydzielanej oraz jej wewnętrzna struktura organizacyjna umożliwią także Wnioskodawcy kontynuowanie działalności w zakresie, w jakim dotychczas była ona prowadzona przez Bank Dzielony poprzez Działalność Wydzielaną.

Zatem, przesłankę potencjalnej zdolności do funkcjonowania jak przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące przypisane zadania gospodarcze, o którym mowa w przepisach ustawy o CIT oraz ustawy o VAT należy uznać za spełnioną w odniesieniu do Działalności Wydzielanej na dzień Podziału.

Podsumowując powyższe argumenty, zdaniem Wnioskodawcy, Działalność Wydzielana stanowić będzie na moment Podziału zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 4a pkt 4 ustawy o CIT oraz art. 2 pkt 27e ustawy o VAT.

4. Działalność Pozostająca jako ZCP

W wyniku Podziału Bank Dzielony zostanie co prawda pozbawiony części swojej działalności, niemniej Działalność Pozostająca będzie nadal prowadzona w ramach tego podmiotu - funkcjonującego banku, posiadającego wszystkie atrybuty zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Działalność Pozostająca jako odrębny, zorganizowany zespół składników materialnych i niematerialnych

Zgodnie ze stanowiskiem prezentowanym w orzecznictwie oraz w interpretacjach podatkowych, zorganizowana część przedsiębiorstwa nie jest sumą poszczególnych /przypadkowych składników, przy pomocy których w przyszłości będzie możliwe prowadzenie działalności gospodarczej. ZCP musi bowiem stanowić zorganizowany zespół składników materialnych i niematerialnych oraz zobowiązań, przy czym punktem odniesienia jest tutaj rola, jaką te składniki majątkowe odgrywają w funkcjonowaniu istniejącego przedsiębiorstwa.

Powyższy warunek będzie spełniony w ocenie Wnioskodawcy.

Przede wszystkim należy wskazać, że w wyniku Podziału w Banku Dzielonym pozostanie główna część majątku (aktywa i pasywa) oraz praw i obowiązków Banku Dzielonego, w tym:

• rzeczowy majątek trwały;
• systemy informatyczne i inne wartości niematerialne;
• środki pieniężne;
• pracownicy niezbędni do realizacji zadań Działalności Pozostającej;
• prawa i obowiązki z umów dotyczących Działalności Pozostającej.

Będą to składniki pozostałe, inne aniżeli wchodzące w skład Działalności Wydzielanej.

Biorąc powyższe pod uwagę - w ocenie Wnioskodawcy - na moment Podziału, Działalność Pozostająca będzie funkcjonować w oparciu o odpowiednie zaplecze pracownicze, dające się wyodrębnić składniki materialne oraz niematerialne, w tym również należności i zobowiązania, między którymi wystąpią takie wzajemne relacje, że składniki te będą tworzyć zespól majątkowy umożliwiający prowadzenie działalności w zakresie realizacji zadań w zakresie udzielania, nabywania i obsługi kredytów zabezpieczonych hipoteką udzielanych osobom fizycznym na cele niezwiązane z działalnością gospodarczą oraz z działalnością banku hipotecznego związaną z emisją papierów wartościowych w szczególności listów zastawnych i obligacji.

W ocenie Wnioskodawcy, Działalność Pozostająca stanowić będzie na moment Podziału zorganizowany zespół składników materialnych i niematerialnych, o którym mowa w przepisach ustawy o CIT oraz ustawy o VAT.

Wyodrębnienie organizacyjne

Przepisy ustawy o CIT ani ustawy o VAT nie określają, co należy rozumieć przez wyodrębnienie organizacyjne zespołu składników materialnych i niematerialnych. Zgodnie natomiast z praktyką organów podatkowych, przesłanka wyodrębnienia organizacyjnego zachodzi w sytuacji, gdy ZCP ma swoje miejsce w strukturze organizacyjnej funkcjonującego przedsiębiorstwa, najczęściej jako dział, wydział, oddział, itd., oraz o wyodrębnieniu takim powinny świadczyć odpowiednie zapisy statutu, regulaminu, zarządzenia lub innego aktu o podobnym charakterze.

Wyodrębnienie organizacyjne oznacza także, że składniki majątkowe tworzące część przedsiębiorstwa powinny posiadać cechę odpowiedniego zorganizowania (czynnikiem świadczącym o wyodrębnieniu organizacyjnym jest np. funkcjonalność składników majątkowych przypisanych do realizacji danej działalności), a także odpowiednie miejsce w strukturze firmy.

Zdaniem Wnioskodawcy o wyodrębnieniu organizacyjnym Działalności Pozostającej w ramach przedsiębiorstwa Banku Dzielonego świadczą następujące okoliczności:

• Działalność Pozostająca ma określone miejsce w strukturze organizacyjnej przedsiębiorstwa Banku Dzielonego, tj. tworzy Pion Biznesowy Działalności Pozostającej wyodrębniony w ramach przedsiębiorstwa Banku Dzielonego,
• w Uchwale Zarządu Banku Dzielonego nr (...) z 31 maja 2022 r. w sprawie zmiany Regulaminu Organizacyjnego i utworzenia w strukturze Banku Pionu Biznesowego Działalności Pozostającej i Pionu Biznesowego Działalności Wydzielanej Zarząd formalnie potwierdził przypisanie określonych zadań gospodarczych do Działalności Pozostającej i przypisanie do tej Działalności związanych z nią składników majątkowych i niemajątkowych, które umożliwią realizację jej zadań,
• Działalność Pozostająca posiada własną strukturę organizacyjną opartą na departamentach i samodzielnych stanowiskach,
• działalność Pionu Biznesowego Działalności Pozostającej jest koordynowana przez koordynatora Pionu Biznesowego Działalności Pozostającej,
• do Działalności Pozostającej zostali formalnie przypisani pracownicy Banku Dzielonego, którzy nie przechodzą do Działalności Wydzielanej, których obowiązuje hierarchiczna struktura organizacyjna przewidziana dla Działalności Pozostającej.

Mając powyższe na względzie - w ocenie Wnioskodawcy - Działalność Pozostająca spełnia przesłankę wystarczającego wyodrębnienia organizacyjnego w ramach wewnętrznej struktury przedsiębiorstwa Banku Dzielonego, o którym mowa w przepisach ustawy o CIT oraz ustawy o VAT.

Wyodrębnienie finansowe

W ustawie o CIT ani w ustawie o VAT nie zawarto regulacji odnoszących się do rozumienia aspektu wyodrębnienia finansowego. W praktyce wyodrębnienie finansowe jest rozumiane jako możliwość przyporządkowania, poprzez odpowiednią ewidencję rachunkową zdarzeń gospodarczych, zarówno aktywów i pasywów (w tym należności i zobowiązań), jak i przychodów i kosztów do danego obszaru działalności i zespołu majątku stanowiącego ZCP.

W kontekście przesłanki wyodrębnienia finansowego, Bank Dzielony pragnie podkreślić, że jest w stanie zidentyfikować w swoich księgach przedstawione w opisie zdarzenia przyszłego:

• aktywa (materialne i niematerialne, trwałe i obrotowe) przypisane do Działalności Pozostającej;
• zobowiązania związane odpowiednio z działalnością Działalności Pozostającą;
• a także przychody i koszty związane odpowiednio z Działalnością Pozostającą.

Zatem prowadzona w Banku Dzielonym ewidencja umożliwia dokonanie dla celów zarządczych podziału aktywów i zobowiązań, jak i przychodów oraz kosztów oraz odpowiedniego przyporządkowania ich do Działalności Pozostającej.

Niezależnie od występowania wewnętrznych tytułów do rozliczeń pomiędzy jednostkami organizacyjnymi Banku Dzielonego, Działalność Pozostająca będzie mogła rozpoznawać także zewnętrzne przychody i koszty związane z przypisanym jej zakresem działalności gospodarczej i w następstwie przejściem na nią praw i obowiązków wynikających z umów lub ustaleń z podmiotami trzecimi, funkcjonalnie związanych z Działalnością Pozostającą.

Mając na uwadze wszystkie powyższe okoliczności, zdaniem Wnioskodawcy Działalność Pozostająca będzie, na moment Podziału, spełniać warunek wyodrębnienia finansowego, o którym mowa w przepisach ustawy o CIT oraz ustawy o VAT.

Wyodrębnienie funkcjonalne

W ocenie Wnioskodawcy, o wyodrębnieniu funkcjonalnym Działalności Pozostającej świadczy przede wszystkim szczegółowe zidentyfikowanie i przypisanie do Działalności Pozostającej odrębnych zadań gospodarczych w ramach przedsiębiorstwa Banku Dzielonego, a także przypisanie do Działalności Pozostającej odpowiednich zasobów (w tym m.in. składników majątku, zasobów ludzkich), co znajduje również formalne odzwierciedlenie w stosownej uchwale Zarządu Banku Dzielonego.

Jak wskazano w opisie zdarzenia przyszłego, Podział ma na celu doprowadzenie do specjalizacji i koncentracji działalności Banku Dzielonego w ramach grupy kapitałowej na oferowaniu na rynkach krajowych i zagranicznych listów zastawnych umożliwiających pozyskiwanie finansowania na dalszy rozwój działalności kredytowej Banku Przejmującego opartej o kredyty hipoteczne. Bank Dzielony po Podziale będzie nabywał wierzytelności  tytułu udzielonych przez Bank Przejmujący kredytów zabezpieczonych hipotecznie, które mogą stanowić podstawę emisji listów zastawnych przez Bank Dzielony. Ponadto, pozyskanie taniego i długoterminowego finansowania jest kluczem do dalszego rozwoju tego segmentu działalności dla grupy kapitałowej. Realizacja tego celu jest zapewniona poprzez przypisanie do Działalności Pozostającej adekwatnych składników aktywów, w tym materialnych i niematerialnych, oraz zobowiązań.

Należy podkreślić, że w Banku Dzielonym funkcjonują także rozwiązania organizacyjne i finansowe (jak opisano powyżej), które umożliwiają wykonanie przypisanych zadań przez Działalność Pozostającą.

W związku z powyższym, w ocenie Wnioskodawcy, Działalność Pozostająca będzie spełniać przesłankę wyodrębnienia funkcjonalnego, o którym mowa w przepisach ustawy o CIT oraz ustawy o VAT.

Zdolność do prowadzenia (kontynuowania) działalności gospodarczej jak niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące przypisane zadania gospodarcze

Aby wydzielona część mienia przedsiębiorstwa mogła być uznana za zorganizowany zespół składników materialnych i niematerialnych, musi posiadać potencjalną zdolność do niezależnego działania gospodarczego, jako samodzielny podmiot gospodarczy, realizujący zadania gospodarcze, których realizacji służy w istniejącym przedsiębiorstwie. W związku z powyższym, istotne jest, aby ZCP obejmowało elementy niezbędne do dalszego, samodzielnego wykonywania działań gospodarczych, które realizowane są w obecnej strukturze przez przedsiębiorstwo.

Zdaniem Wnioskodawcy, przypisany do Działalności Pozostającej zespół składników materialnych i niematerialnych oraz personel do obsługi tych składników majątku odpowiada całości funkcji mającej na celu działalność w zakresie udzielania, nabywania i obsługi kredytów zabezpieczonych hipoteką udzielanych osobom fizycznym na cele niezwiązane z działalnością gospodarczą oraz z działalnością banku hipotecznego związaną z emisją papierów wartościowych w szczególności listów zastawnych i obligacji

Wszystkie opisane powyżej argumenty dotyczące przypisania do Działalności Pozostającej składników materialnych i niematerialnych, w tym należności i zobowiązań, wybranych pracowników, stopień wyodrębnienia i zorganizowania Działalności Pozostającej w istniejącym przedsiębiorstwie Banku Dzielonego w obszarze organizacyjnym, finansowym i funkcjonalnym, pozwala twierdzić, że Działalność Pozostająca będzie posiadać w momencie Podziału potencjalną zdolność do działania jak niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące przypisane zadania gospodarcze.

W ocenie Wnioskodawcy, zasoby przypisane do Działalności Pozostającej oraz jej wewnętrzna struktura organizacyjna pozwolą Bankowi Dzielonemu kontynuowanie działalności w zakresie, w jakim dotychczas była ona prowadzona przez Bank Dzielony z wyłączeniem Działalności Wydzielanej.

Zatem, przesłankę potencjalnej zdolności do funkcjonowania jak przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące przypisane zadania gospodarcze, o którym mowa w przepisach ustawy o CIT należy uznać za spełnioną w odniesieniu do Działalności Pozostającej na dzień Podziału.

Podsumowując powyższe argumenty, zdaniem Wnioskodawcy, Działalność Pozostająca stanowić będzie na moment Podziału zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 4a pkt 4 ustawy o CIT oraz art. 2 pkt 27e ustawy o VAT.

5. Sukcesja prawnopodatkowa

W zakresie sukcesji prawnopodatkowej będącej skutkiem podziału przez wydzielenie wypowiadał się m.in. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w wyroku z dnia 8 lutego 2017 r., sygn. akt III SA/Wa 712/16, w którym wskazano: „z uwagi na fakt, że ustawodawca nie definiuje pojęcia „praw i obowiązków podatkowych związanych ze składnikami majątku”, będących przedmiotem sukcesji na podstawie art. 93c Ordynacji, należy przyjąć, że sukcesji nie podlegają te prawa i obowiązki, które na mocy obowiązujących przepisów podatkowych zostały przypisane do osoby dzielonego podatnika. Sukcesji zaś podlegają prawa i obowiązki, które choć wynikają ze zdarzeń mających miejsce przed podziałem, to nie uległy konkretyzacji do tej daty na gruncie rozliczeń podatkowych”.

W dalszej części uzasadnienia Sąd stwierdził, że „przedmiotem sukcesji są wszelkie skonkretyzowane prawa i obowiązki podatkowe istniejące na dzień podziału. Należy jednak podkreślić, iż przedmiotem sukcesji prawno- podatkowej przewidzianej w art. 93c Ordynacji podatkowej będą jedynie te prawa i obowiązki dzielonej osoby prawnej, które pozostają w związku z przydzielonymi sukcesorowi w planie podziału składnikami majątku. W przypadku podziału przez wydzielenie decydujące znaczenie ma okoliczność, czy dane prawo lub obowiązek powstało i istniało przed dniem wydzielenia. Wniosek taki wynika z literalnej wykładni art. 93c Ordynacji podatkowej, zgodnie z którym sukcesji podlegają prawa i obowiązki „pozostające” w związku z przydzielonymi spółce przejmującej składnikami majątku. W przepisie tym ustawodawca posłużył się czasem teraźniejszym. Stąd, przedmiotem sukcesji mogą być wyłącznie „stany otwarte”, tj. prawa i obowiązki, które na dzień wydzielenia „pozostają” jeszcze w związku z przydzielonymi spółce przejmującej składnikami majątku. Z kolei w przypadku, gdy dane prawo bądź obowiązek powstało w dniu wydzielenia lub po tej dacie (tj. „pozostaje” w dniu wydzielenia w związku ze składnikami majątku podlegającymi podziałowi), rozliczenia podatkowe z nim związane powinny dotyczyć wyłącznie spółki przejmującej lub nowo zawiązanej”.

W świetle powyższego, zdaniem Wnioskodawcy sukcesji podlegają zatem te prawa i obowiązki, które łącznie spełniają poniższe trzy warunki:

- są bezpośrednio związane ze składnikami majątku przydzielonymi spółce przejmującej w planie podziału (a nie np. z osobą podatnika),

- powstały przed dniem podziału (przed dniem wydzielenia),

- nie zostały wykonane (nie zostały zrealizowane) przez spółkę dzieloną przed podziałem (przedmiotem sukcesji mogą być tylko stany otwarte, które „pozostają” /czas teraźniejszy/ jeszcze w związku z przydzielonymi składnikami majątku).

Tym samym, z uwagi na fakt, że zarówno Działalność Wydzielana jak i Działalność Pozostająca stanowią zorganizowane części przedsiębiorstwa w rozumieniu ustawy o CIT oraz ustawy o VAT, zastosowanie znajdzie art. 93c § 1 Ordynacji podatkowej i Wnioskodawca stanie się sukcesorem podatkowym Banku Dzielonego i wstąpi z dniem Podziału we wszelkie przewidziane w przepisach prawa podatkowego prawa i obowiązki Banku Dzielonego pozostające w związku z przydzielonymi Wnioskodawcy, w Planie Podziału, składnikami majątku.

Podsumowując, zdaniem Wnioskodawcy, w związku z Podziałem Wnioskodawca z dniem Podziału wstąpi na podstawie art. 93c Ordynacji podatkowej we wszelkie przewidziane w przepisach prawa podatkowego prawa i obowiązki Banku Dzielonego pozostające w związku z przydzielonymi Wnioskodawcy w planie Podziału składnikami majątku.

Ad 5.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 w związku z art. 6 pkt 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu VAT podlega m.in. odpłatna dostawa towarów na terytorium kraju, pod warunkiem, że przedmiot tej dostawy nie stanowi przedsiębiorstwa, ani ZCP. Regulacja prawna art. 6 pkt 1 ustawy o VAT stanowi bowiem, że przepisów ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Skoro, jak wskazano uzasadnieniu do stanowiska w zakresie pytania 1, Działalność Wydzielana w ramach transakcji Podziału będzie stanowić zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy o VAT, transakcja ta na gruncie art. 6 pkt 1 ustawy o VAT będzie wyłączona spod opodatkowania podatkiem VAT (jako transakcja zbycia zorganizowanej części przedsiębiorstwa).

Takie stanowisko - potwierdzające neutralność na gruncie podatku VAT podziału przez wydzielenie w przypadku wydzielenia zorganizowanej części przedsiębiorstwa potwierdzają organy podatkowe, przykładowo w niżej wskazanych interpretacjach indywidualnych:

• interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 11 marca 2021 r., sygn. 0114-KDIP1-1.4012.25.2021.3.WD,
• interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 10 marca 2021 r., sygn. 0114-KDIP4-1.4012.696.2020.3.MK,
• interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 4 marca 2021 r., sygn. 0111-KDIB3-3.4012.2.2021.2.MAZ,
• interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 19 lutego 2021 r., sygn. 0112-KDIL1-3.4012.459.2020.3.MR,
• interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 8 lutego 2021 r., sygn. 0113-KDIPT1-1.4012.912.2020.1.MG,
• interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 8 lutego 2021 r., sygn. 0114-KDIP1-1.4012.675.2020.4.EW,
• interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 19 lutego 2021 r., sygn. 0112-KDIL1-2.4012.638.2020.1.ST,
• interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 27 kwietnia 2020 r., sygn. 0113-KDIPT1-2.4012.58.2020.1.AMO.

Podsumowując, zdaniem Wnioskodawcy, Podział nie będzie podlegał opodatkowaniu na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy o VAT. 

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.), zwanej dalej ustawą:

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

Stosownie do treści art. 2 pkt 6 ustawy:

Stosownie do art. 6 pkt 1 ustawy:

Zapisy art. 6 ustawy wskazują na wyłączenia określonych czynności spod zakresu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług. Zatem w przypadku, gdy przedmiotem transakcji jest zbycie przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa, czynność ta nie podlega przepisom ustawy o podatku od towarów i usług.

Pojęcie „transakcja zbycia” należy rozumieć w sposób zbliżony do terminu „dostawa towarów” w ujęciu art. 7 ust. 1 ustawy, tzn. „zbycie” obejmuje wszelkie czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel, np. sprzedaż, zamianę, darowiznę, przeniesienie własności w formie wkładu niepieniężnego, czyli aportu. Zbycie przedsiębiorstwa podlega zasadzie swobody umów, a więc może nastąpić na podstawie każdej czynności rozporządzającej.

Ze względu na szczególny charakter przepisu art. 6 pkt 1 ustawy, powinien on być interpretowany ściśle, co oznacza, że ma zastosowanie wyłącznie w przypadku zbycia (a zatem wszelkich czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel) przedsiębiorstwa (w rozumieniu Kodeksu cywilnego) lub zorganizowanej jego części, zdefiniowanej w art. 2 pkt 27e ustawy.

Zgodnie z art. 2 pkt 27e ustawy:

Podstawowym wymogiem dla uznania, że transakcja dotyczy zorganizowanej części przedsiębiorstwa jest to, aby stanowiła ona zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązań). Kolejnym warunkiem jest wydzielenie tego zespołu w istniejącym przedsiębiorstwie, które winno zachodzić na trzech płaszczyznach: organizacyjnej, finansowej i funkcjonalnej (przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych).

Wyodrębnienie organizacyjne oznacza, że zorganizowana część przedsiębiorstwa ma swoje miejsce w strukturze organizacyjnej podatnika jako dział, wydział, oddział, itp. Przy czym w doktrynie zwraca się uwagę, że organizacyjne wyodrębnienie powinno być dokonane na bazie statutu, regulaminu lub innego aktu o podobnym charakterze. Organizacyjny aspekt wyodrębnienia oznacza, że składniki tworzące „część przedsiębiorstwa” powinny posiadać cechę zorganizowania. Cecha ta powinna występować w „istniejącym przedsiębiorstwie”, a więc w ramach prowadzonej działalności i dotyczyć określonego zespołu składników tworzących część tego przedsiębiorstwa.

Wyodrębnienie finansowe nie oznacza samodzielności finansowej, ale sytuację, w której przez odpowiednią ewidencję zdarzeń gospodarczych możliwe jest przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Ponadto wymagane jest, aby zorganizowana część przedsiębiorstwa mogła stanowić potencjalne, niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące zadania gospodarcze, których realizacji służy w istniejącym przedsiębiorstwie. Oznacza to, że przez zorganizowaną część przedsiębiorstwa można rozumieć wyłącznie tę część przedsiębiorstwa, która jest przede wszystkim wyodrębniona organizacyjnie, ale także posiada wewnętrzną samodzielność finansową.

Natomiast wyodrębnienie funkcjonalne należy rozumieć jako przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych. Zorganizowana część przedsiębiorstwa musi stanowić funkcjonalnie odrębną całość – obejmować elementy niezbędne do samodzielnego prowadzenia działań gospodarczych, którym służy w strukturze przedsiębiorstwa. Aby zatem część mienia przedsiębiorstwa mogła być uznana za jego zorganizowaną część, musi ona – obiektywnie oceniając – posiadać potencjalną zdolność do funkcjonowania jako samodzielny podmiot gospodarczy. Składniki majątkowe materialne i niematerialne wchodzące w skład zorganizowanej części przedsiębiorstwa muszą zatem umożliwić nabywcy podjęcie działalności gospodarczej w ramach odrębnego przedsiębiorstwa.

Zatem aby w rozumieniu przepisów podatkowych określony zespół składników majątkowych mógł zostać uznany za zorganizowaną część przedsiębiorstwa, nie jest wystarczające jakiekolwiek zorganizowanie masy majątkowej, ale musi się ona odznaczać pełną odrębnością niezbędną do samodzielnego funkcjonowania w obrocie gospodarczym.

Zorganizowaną część przedsiębiorstwa tworzą więc składniki, będące w takich wzajemnych relacjach, by można było mówić o nich jako o zespole, a nie o zbiorze przypadkowych elementów, których jedyną cechą wspólną jest własność jednego podmiotu gospodarczego.

Oznacza to, że zorganizowana część przedsiębiorstwa nie jest sumą poszczególnych składników, przy pomocy których będzie można prowadzić odrębny zakład, lecz zorganizowanym zespołem tych składników, przy czym punktem odniesienia jest tutaj rola, jaką składniki majątkowe odgrywają w funkcjonowaniu przedsiębiorstwa (na ile stanowią w nim wyodrębnioną organizacyjnie i funkcjonalnie całość).

Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca jest bankiem krajowym w rozumieniu ustawy Prawo bankowe. Wnioskodawca jest podatnikiem VAT czynnym. Bank Dzielony jest specjalistycznym bankiem hipotecznym w rozumieniu ustawy o listach zastawnych i bankach hipotecznych, którego podstawowym celem jest emisja listów zastawnych, które mają stanowić zasadnicze źródło długoterminowego finansowana kredytów zabezpieczonych hipotekami na nieruchomościach. Bank Dzielony jest podatnikiem VAT czynnym.

Bank Dzielony oraz Wnioskodawca na podstawie:

• Uchwały nr (...) Zarządu B. S.A. z siedzibą w Warszawie z 31 maja 2022 r. w sprawie przyjęcia planu podziału B. S.A. i sprawozdania Zarządu uzasadniającego podział B. S.A. oraz
• Uchwały nr (...) Zarządu A. S.A. z siedzibą w Warszawie z 31 maja 2022 r. w sprawie przyjęcia planu podziału B. S.A. i sprawozdania Zarządu uzasadniającego podział B. S.A.

wyraziły zgodę na Plan Podziału Banku Dzielonego uzgodniony pisemnie pomiędzy Wnioskodawcą a Bankiem Dzielonym 31 maja 2022 r. oraz udostępniony do publicznej wiadomości na stronie internetowej Wnioskodawcy oraz Banku Dzielonego (Plan Podziału).

W wyniku powyższych uchwał dojdzie do podziału Banku Dzielonego przez wydzielenie z Banku Dzielonego określonych aktywów i pasywów, w tym w szczególności portfela kredytów korporacyjnych, części portfela kredytów detalicznych oraz portfela kredytów udzielonych jednostkom samorządu terytorialnego (Podział).

Podział ma na celu doprowadzenie do specjalizacji i koncentracji działalności Banku Dzielonego w ramach grupy kapitałowej na oferowaniu na rynkach krajowych i zagranicznych listów zastawnych umożliwiających pozyskiwanie finansowania na dalszy rozwój działalności kredytowej Banku Przejmującego opartej o kredyty hipoteczne. Bank Dzielony po Podziale (tj. działalność pozostająca) będzie posiadał głównie aktywa finansowe mogące stanowić zabezpieczenie emisji listów zastawnych. W celu kontynuacji działalności Bank Dzielony (tak jak dotychczas) będzie nabywał wierzytelności z tytułu udzielonych przez Wnioskodawcę kredytów zabezpieczonych hipotecznie, które mogą stanowić podstawę emisji listów zastawnych przez Bank Dzielony. Na chwilę obecną Bank Dzielony nie przewiduje nabywania kredytów od innych banków ani samodzielnego ich udzielania. Ponadto, pozyskanie stabilnego, długoterminowego i atrakcyjnego cenowo finansowania jest kluczem do dalszego rozwoju tego segmentu działalności dla grupy kapitałowej.

Wnioskodawca oraz Bank Dzielony podjęły decyzję o Podziale z uzasadnionych przyczyn biznesowych i ekonomicznych, tj. w celu konsolidacji procesów sprzedażowych i obsługi post- sprzedażowej w ramach jednego podmiotu, tj. Wnioskodawcy, co pozwoli na osiągnięcie następujących efektów:

• stworzenie jednego centrum kompetencji w grupie kapitałowej Wnioskodawcy i Banku Dzielonego w obszarze zarządzania usługami i produktami finansowania nieruchomości;
• udostępnienie klientom jednolitych kanałów dostępu;
• zwiększenie dostępności usług hipotecznych poprzez kanały elektroniczne oraz z wykorzystaniem wyznaczonych placówek;
• zwiększenie efektywności operacyjnej w zakresie wdrażania rozwiązań dla klientów;
• uproszczenie struktury funkcjonowania działalności hipotecznej;
• integrację i rozwój narzędzi zdalnych obsługi klientów do poziomu posiadanego obecnie przez klientów Wnioskodawcy;
• skorzystanie z know-how i zasobów informatycznych Wnioskodawcy do zaoferowania usługo wysokim stopniu digitalizacji;
• uzyskanie synergii kosztowych, możliwe po wyeliminowaniu dublujących się struktur, zwłaszcza w obszarze IT oraz obszarze operacyjnym.

W analizowanej sprawie przedmiotem wątpliwości jest ustalenie, czy Podział będzie podlegał opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy.

W odniesieniu do przedstawionych wątpliwości wskazać należy, że zorganizowaną część przedsiębiorstwa tworzą składniki będące we wzajemnych relacjach takich, aby można było mówić o nich jak o zespole, a nie o zbiorze przypadkowych elementów, których jedyną cechą wspólną jest własność jednego podmiotu gospodarczego. Oznacza to, że zorganizowana część przedsiębiorstwa nie jest sumą poszczególnych składników, przy pomocy których będzie można prowadzić odrębny zakład, lecz zorganizowanym zespołem tych składników, przy czym punktem odniesienia jest tutaj rola, jaką składniki majątkowe odgrywają w funkcjonowaniu przedsiębiorstwa w momencie przekazania określonych składników majątkowych (na ile stanowią w nim w tym momencie wyodrębnioną organizacyjnie i funkcjonalnie całość).

Na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług mamy do czynienia ze zorganizowaną częścią przedsiębiorstwa, jeżeli spełnione są łącznie następujące przesłanki:

·istnieje zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania,

·zespół ten jest organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie,

·składniki te przeznaczone są do realizacji określonych zadań gospodarczych,

·zespół tych składników mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące ww. zadania gospodarcze.

Zaznaczenia wymaga, że definicja zorganizowanej części przedsiębiorstwa zawarta w przepisie art. 2 pkt 27e ustawy nie jest definicją samoistną, lecz należy rozpatrywać ją m.in. w kontekście uregulowań art. 6 pkt 1 ustawy, który wyłącza z opodatkowania podatkiem od towarów i usług zbycie składników majątkowych i niemajątkowych uprzednio wyodrębnionych organizacyjnie i finansowo w istniejącym przedsiębiorstwie, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, nie dotyczy zaś zbycia poszczególnych składników majątkowych przedsiębiorstwa.

Przy ocenie, czy składniki majątku powinny być uznane za zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy, uwzględnić należy następujące okoliczności:

1)zamiar kontynuowania przez nabywcę działalności prowadzonej dotychczas przez zbywcę przy pomocy składników majątkowych będących przedmiotem transakcji, oraz

2)faktyczną możliwość kontynuowania tej działalności w oparciu o składniki będące przedmiotem transakcji.

W kontekście powyższego oceny możliwości kontynuowania dotychczasowej działalności należy dokonać na moment przeprowadzenia transakcji, stąd też w przypadku, gdy konieczne dla kontynuowania działalności gospodarczej jest angażowanie przez nabywcę innych składników majątku, które nie są przedmiotem transakcji lub podejmowanie dodatkowych działań, brak jest możliwości stwierdzenia, że w danym przypadku zespół składników majątkowych stanowi przedsiębiorstwo lub zorganizowaną część przedsiębiorstwa.

Dodatkowo, za okoliczność wykluczającą możliwość stwierdzenia, że przenoszony na nabywcę zespół składników umożliwia kontynuację działalności prowadzonej przez zbywcę, należy uznać sytuację, w której konieczne jest podejmowania dodatkowych działań faktycznych lub prawnych (np. zawarcia umów) niezbędnych do prowadzenia działalności gospodarczej w oparciu o przejęte składniki. Sytuacja taka ma miejsce w przypadku, w którym nabywca sam zawarł lub zawiera umowy leasingowe, dostawy mediów, nawet z tymi samymi podmiotami, które świadczyły ww. usługi na rzecz zbywcy. W takim przypadku bowiem nabywca podejmuje dodatkowe działania w celu kontynuowania działalności gospodarczej zbywcy.

Mając zatem na uwadze przedstawione okoliczności sprawy oraz obowiązujące przepisy prawa podatkowego należy stwierdzić, że w analizowanym przypadku opisany we wniosku majątek składający się na Działalność Wydzielaną posiada cechy wymienione w art. 2 pkt 27e ustawy, tj. będzie stanowił funkcjonalnie, organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mogłyby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania.

Podział Banku Dzielonego zostanie dokonany w trybie art. 529 § 1 pkt 4 Kodeksu spółek handlowych, tj. poprzez przeniesienie na Wnioskodawcę części majątku (aktywów i pasywów) oraz praw i obowiązków Banku Dzielonego w postaci części majątku Banku Dzielonego, stanowiącej organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie Banku Dzielonego zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązań, przeznaczonych do realizacji zadań związanych z działalnością w zakresie udzielania i obsługi kredytów obejmujących: (i) kredyty zabezpieczone hipoteką na finansowanie nieruchomości komercyjnych, (ii) kredyty udzielane jednostkom samorządu terytorialnego lub przez nie poręczone oraz (iii) kredyty zabezpieczone hipoteką udzielane osobom fizycznym na cele niezwiązane z działalnością gospodarczą, co do których zawarcie umowy kredytu z klientem nastąpiło do dnia 25 lipca 2013 r., spełniające kryteria określone w Planie Podziału (Działalność Wydzielana).

W wyniku Podziału na Wnioskodawcę przejdą składniki majątku związane z Działalnością Wydzielaną oraz zobowiązania określone poniżej, tj.:

• rzeczowy majątek trwały wykorzystywany do prowadzenia Działalności Wydzielanej (wskazane w Planie Podziału laptopy oraz telefony);
• wartości niematerialne związane z wykonywaniem Działalności Wydzielanej (m.in. systemy informatyczne);
• środki zgromadzone w dniu Podziału na rachunku bankowym dedykowanym Działalności Wydzielanej, istniejącym w dniu Podziału;
• aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego;
• aktywa z tytułu oczekiwanego zwrotu związane z otrzymaną gwarancją finansową;
• zobowiązania związane ze sprawami pracowniczymi oraz zobowiązania do pracowników, którzy w dniu Podziału staną się pracownikami Wnioskodawcy, w tym:

‒         zobowiązania z tytułu wynagrodzeń (ZUS);

‒rezerwa na premię (ZUS);

‒rezerwa na niewykorzystane urlopy;

‒Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych oraz składka PFRON;

‒Składki na Pracowniczy Plan Kapitałowy;

‒dofinansowanie opieki zdrowotnej, kart Multisport oraz ubezpieczenia grupowego;

‒rezerwa emerytalna;

• zobowiązania wynikające z nadpłat kredytów przenoszonych do Wnioskodawcy;
• wszystkie prawa i obowiązki związane z wykonywaniem Działalności Wydzielanej, w tym wynikające z umów, przepisów prawa, zdarzeń prawnych, w szczególności prawa i zobowiązania względem klientów, na rzecz których Bank Dzielony świadczy Działalność Wydzielaną oraz względem kontrahentów, w szczególności prawa i obowiązki związane z wykonywaniem Działalności Wydzielanej wynikające z:

‒   umów dotyczących udzielonych przez Bank Dzielony kredytów wskazanych w Planie Podziału wraz ze wszystkimi dokumentami zmieniającymi i powiązanymi z nimi zabezpieczeniami, w szczególności w postaci hipotek, zastawów rejestrowych, cesji praw z umów najmu i ubezpieczeń, pełnomocnictw do rachunków ustanowionych na zabezpieczenie, umów wsparcia, wystawionych weksli in blanco;

‒   umów IT, licencyjnych i dotyczących przeniesienia praw autorskich, umów telekomunikacyjnych oraz pozostałych umów związanych z wykonywaniem Działalności Wydzielanej;

• prawa i obowiązki w zakresie umów związanych ze świadczeniem usług telekomunikacyjnych na potrzeby pracowników Działalności Wydzielanej istniejące w dniu Podziału;
• umowy zawarte między Bankiem Dzielonym a Wnioskodawcą oraz inne zobowiązania Banku Dzielonego względem Wnioskodawcy, które wygasną w chwili Podziału, ponieważ po Podziale Wnioskodawca stanie się zarówno dłużnikiem jak i wierzycielem z tytułu tych umów, w tym umowa dotycząca wykonywania przez Wnioskodawcę na rzecz Banku Dzielonego kompleksowej obsługi kredytów komercyjnych zabezpieczonych hipotecznie oraz usług wspomagających prowadzenie działalności przez Bank Dzielony, umowa dotycząca powołania Komitetu ds. Outsourcingu jako komitetu wspólnego Banku Dzielonego i Wnioskodawcy, umowy kredytów udzielonych przez Wnioskodawcę, zobowiązania odroczone wobec Wnioskodawcy, kaucja gwarancyjna w ramach umowy gwarancji z Wnioskodawcą, Umowa Ramowa Gwarancji zawarta pomiędzy Wnioskodawcą (Gwarant) oraz Bankiem Dzielonym (Beneficjent), Umowy Szczegółowe Gwarancji zawartych pomiędzy Wnioskodawcą (Gwarant) oraz Bankiem Dzielonym (Beneficjent);
• wyłączne prawo pobierania danych i ich wtórnego wykorzystania do tej części bazy danych pracowników Banku Dzielonego, która zawiera dane pracowników Banku Dzielonego, którzy w wyniku Podziału staną się pracownikami Wnioskodawcy. Ponadto, wszelka dokumentacja, dotycząca przetwarzania danych osobowych w procesach realizowanych przez Bank Dzielony w zakresie prowadzonej Działalności Wydzielanej, z chwilą rejestracji Podziału, przejdzie na Wnioskodawcę;
• prawa i obowiązki wynikające z umów o pracę z pracownikami związanymi z wykonywaniem Działalności Wydzielanej, których lista została uwzględniona w Planie Podziału.

Ponadto, Wnioskodawca wstąpi w prawa i obowiązki Banku Dzielonego w ramach spraw i postępowań przed sądami i właściwymi organami toczących się na dzień Podziału i dotyczących Działalności Wydzielanej, w szczególności:

• postępowań w zakresie spraw spornych według stanu na dzień podpisania Planu Podziału;
• innych postępowań związanych z wydzielanym majątkiem, w tym postępowań egzekucyjnych, upadłościowych, restrukturyzacyjnych czy administracyjnych oraz wieczystoksięgowych związanych z prawami i obowiązkami wynikającymi z wydzielanych umów kredytów.

W ramach Podziału nastąpi, na podstawie art. 23¹ Kodeksu pracy, tj. w trybie przejścia części zakładu pracy, transfer pracowników przypisanych do Działalności Wydzielanej z Banku Dzielonego do Wnioskodawcy.

W wyniku Podziału w Banku Dzielonym pozostanie pozostała część majątku (aktywa i pasywa) oraz prawa i obowiązki Banku Dzielonego, stanowiąca organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie Banku Dzielonego zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązań, przeznaczonych do realizacji zadań związanych z działalnością Banku Dzielonego jako banku hipotecznego w szczególności w zakresie:

• udzielania i obsługi kredytów zabezpieczonych hipoteką udzielanych osobom fizycznym na cele niezwiązane z działalnością gospodarczą, w zakresie których umowy kredytu zostały zawarte przez Bank Dzielony z klientami począwszy od września 2013 r. w ramach współpracy agencyjnej z Wnioskodawcą,
• nabywania wierzytelności innych banków z tytułu udzielonych przez nie kredytów zabezpieczonych hipoteką, w tym kredytów zabezpieczonych hipoteką udzielanych osobom fizycznym na cele niezwiązane z działalnością gospodarczą nabywanych od Wnioskodawcy od roku 2014, a których obsługa na podstawie umowy outsourcingowej powierzona została Wnioskodawcy,
• emisji papierów wartościowych w szczególności listów zastawnych i obligacji oraz innych transakcji realizowanych w obszarze skarbu w szczególności transakcji pochodnych (Działalność Pozostająca).

Działalność Wydzielana i Działalność Pozostająca zostały wyodrębnione w strukturze organizacyjnej Banku Dzielonego w drodze Uchwały Zarządu Banku Dzielonego nr (...) z 31 maja 2022 r. w sprawie zmiany Regulaminu Organizacyjnego i utworzenia w strukturze Banku Pionu Biznesowego Działalności Pozostającej i Pionu Biznesowego Działalności Wydzielanej. W uchwale tej Zarząd Banku Dzielonego formalnie potwierdził przypisanie określonych zadań gospodarczych do Działalności Wydzielanej i Działalności Pozostającej oraz przypisanie do nich związanych z nimi składników majątkowych i niemajątkowych, które umożliwią realizację ich zadań.

Działalność Pionów Biznesowych jest koordynowana przez koordynatorów: koordynatora Pionu Biznesowego Działalności Wydzielanej i koordynatora Pionu Biznesowego Działalności Pozostającej, którzy zostali powołani Uchwałą Nr (...) Zarządu Banku Dzielonego z 14 czerwca 2022 r. w sprawie powołania koordynatorów Pionów Działalności Pozostającej oraz Wydzielanej oraz których szczegółowy zakres działania, kompetencje i umiejscowienie w strukturze organizacyjnej Banku Dzielonego zostały określone w Zarządzeniu Nr (...) Prezesa Zarządu B. S.A. z 5 lipca 2022 r. w sprawie określenia zadań Koordynatorów Pionów Biznesowych Części Pozostającej i Części Wydzielanej.

Do Działalności Wydzielanej zostali formalnie przypisani wybrani pracownicy Banku Dzielonego, których obowiązuje hierarchiczna struktura organizacyjna przewidziana dla Działalności Wydzielanej (w tym w szczególności pracownicy Departamentu Ryzyka Kredytów Komercyjnych oraz wybrane stanowiska zajmowane przez osoby o konkretnych numerach kadrowych).

Do Działalności Pozostającej zostali natomiast formalnie przypisani pracownicy Banku Dzielonego, którzy nie przechodzą do Działalności Wydzielanej, których obowiązuje hierarchiczna struktura organizacyjna przewidziana dla Działalności Pozostającej, tj. pracownicy następujących departamentów: Departament Ryzyka Kredytów Mieszkaniowych, Departament Analiz i Zarządzania ryzkiem, Departament Compliance, Departament Wsparcia Zarządu, Departament Obsługi Prawnej, Departament Rachunkowości i Rozliczeń, Departament Skarbu, Departament Informatyki i Bezpieczeństwa, Departament Wsparcia Procesów Bankowych, a także osoby zajmujące samodzielne stanowiska.

W wyniku Podziału, zgodnie z art. 531 § 1 Kodeksu spółek handlowych, Wnioskodawca przejmie w dniu Podziału całość praw i obowiązków Banku Dzielonego związanych z Działalnością Wydzielaną. W związku z powyższym, bezpośrednio po dniu Podziału, Bank Dzielony zachowa prawa i obowiązki związane z Działalnością Pozostającą. Działalność Banku Dzielonego będzie ograniczona do Działalności Pozostającej, a przedsiębiorstwo Wnioskodawcy zostanie powiększone o Działalność Wydzielaną.

Zatem w analizowanym przypadku Działalność Wydzielana będzie wyodrębniona organizacyjnie w istniejącym przedsiębiorstwie Banku Dzielonego.     

Jednocześnie w opisie sprawy wskazano, że zespół składników materialnych i niematerialnych tworzący Działalność Wydzielaną będzie wyodrębniony finansowo w przedsiębiorstwie Banku Dzielonego, tj. poprzez odpowiednią ewidencję zdarzeń gospodarczych możliwe będzie przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do Działalności Wydzielanej, która zostanie przeniesiona na Wnioskodawcę.

Prowadzona w Banku Dzielonym ewidencja umożliwia dokonanie podziału aktywów i zobowiązań, jak też przychodów i kosztów, oraz odpowiedniego przyporządkowania ich do Działalności Wydzielanej. Zgodnie z § 7 ust. 1 i 2 Uchwały nr (...) Zarządu Banku Dzielonego z 31 maja 2022 r. w sprawie zmiany Regulaminu Organizacyjnego i utworzenia w strukturze Banku Pionu Biznesowego Działalności Pozostającej i Pionu Biznesowego Działalności Wydzielanej (Uchwała nr (...)), w związku z wyodrębnieniem finansowym Pionu Biznesowego Działalności Wydzielanej przeprowadza się alokację aktywów i zobowiązań oraz kosztów i przychodów do działalności Pionu Biznesowego Działalności Wydzielanej na podstawie danych w systemie finansowo-księgowym w Banku Dzielonym. Zasady alokacji przychodów i kosztów, w tym w oparciu o klucze alokacyjne, oraz przychodów i kosztów związanych z powierzeniem pracownikom jednego z pionów biznesowych (tj. Pionu Biznesowego Działalności Wydzielanej lub Pionu Biznesowego Działalności Pozostającej) zadań związanych z zakresem działalności drugiego pionu biznesowego zostały określone w Uchwale Nr (...) Zarządu Banku Dzielonego z 28 czerwca 2022 r. w sprawie ustalenia zasad alokacji przychodów i kosztów na Piony Biznesowe Banku (Uchwała nr (...)). Przyporządkowanie przychodów i kosztów do Działalności Wydzielanej jest zatem dokonywane w praktyce na zasadach opisanych w Uchwale nr (...). Jest to przyporządkowanie dokonywane okresowo (w trybie miesięcznym), aby umożliwić Bankowi Dzielonemu monitorowanie efektywności działań prowadzonych przez piony biznesowe (w tym Pion Biznesowy Działalności Wydzielanej). Zgodnie z Uchwałą nr (...), Bank Dzielony w ramach rachunkowości zarządczej, przypisuje wszystkie bezpośrednie dochody (dotyczące udzielonych kredytów), takie jak przychody odsetkowe i przychody prowizyjne oraz określa poziom odpisów aktualizujących do poszczególnych pionów (w tym do Pionu Biznesowego Działalności Wydzielanej). Koszty działalności związane bezpośrednio z Działalnością Wydzielaną i Działalnością Pozostającą przypisywane są bezpośrednio do odpowiednich pionów (w tym do Pionu Biznesowego Działalności Wydzielanej) zgodnie z listą pracowników, listą wartości niematerialnych i środków trwałych, a także zobowiązań i wierzytelności przypisanych do poszczególnych pionów (w tym do Pionu Biznesowego Działalności Wydzielanej) w ramach Uchwały nr (...). Pozostałe koszty alokowane są na piony biznesowe (w tym na Pion Biznesowy Działalności Wydzielanej) za pomocą klucza podziału określonego w ww. Uchwale. Klucz podziału dotyczy następujących pozycji rachunku zysków i strat: przyrost wyniku odsetkowego na instrumentach pochodnych, koszty rzeczowe, opłaty BFG, amortyzacja umów leasingowych, podatek bankowy - te pozycje rachunku zysków i strat dzielone są proporcjonalnie do zaangażowania bilansowego na umowach kredytów hipotecznych przypisanych do poszczególnych pionów biznesowych (w tym do Pionu Biznesowego Działalności Wydzielanej) wg stanu danych na koniec każdego miesiąca. Wyniki pionu (w tym Pionu Biznesowego Działalności Wydzielanej) uwzględniają wszystkie możliwe do alokacji pozycje przychodów i kosztów. Wynik brutto dla poszczególnych pionów biznesowych Banku Dzielonego (w tym Pionu Biznesowego Działalności Wydzielanej) prezentowany jest w uzgodnieniu do pozycji rachunku zysków i strat. Raportowanie wyników pionów biznesowych (w tym Pionu Biznesowego Działalności Wydzielanej) odbywa się w trybie miesięcznym, a raporty prezentowane są bezpośrednio do Zarządu. Przyporządkowanie należności i zobowiązań do Działalności Wydzielanej, jest dokonywane okresowo (w trybie miesięcznym). Polega na przypisaniu określonych kont aktywów i pasywów (należności i zobowiązań) do Pionu Biznesowego Działalności Wydzielanej zgodnie z alokacją (na podstawie § 6 ust. 2 Uchwały nr (...)) do tego pionu biznesowego poszczególnych składników majątku, a także zobowiązań i wierzytelności przeznaczonych do realizacji zadań związanych z tą działalnością. Bank Dzielony jest w stanie zidentyfikować w swoich ewidencjach: aktywa (materialne i niematerialne, trwałe i obrotowe) przypisane do Działalności Wydzielanej, zobowiązania przypisane do Działalności Wydzielanej, a także przychody i koszty związane z Działalnością Wydzielaną - zatem prowadzona w Banku Dzielonym ewidencja umożliwia dokonanie podziału aktywów i zobowiązań, jak też przychodów i kosztów, oraz odpowiedniego przyporządkowania ich do Działalności Wydzielanej. Bank Dzielony jest w stanie sporządzać okresowe sprawozdania obrazujące sytuację finansową Działalności Wydzielanej.

Ponadto we wniosku wskazano, że w ramach planowanego Podziału przez wydzielenie, zgodnie z Planem Podziału, na Wnioskodawcę przeniesiona zostanie Działalność Wydzielana Banku Dzielonego, która została wyodrębniona w strukturze organizacyjnej Banku Dzielonego w drodze Uchwały nr (...) jako Pion Biznesowy Działalności Wydzielanej. Ww. Uchwałą do Pionu Biznesowego Działalności Wydzielanej przypisano zadania związane z działalnością w zakresie udzielania i obsługi kredytów obejmujących: (i) kredyty zabezpieczone hipoteką na finansowanie nieruchomości komercyjnych, (ii) kredyty udzielane jednostkom samorządu terytorialnego lub przez nie poręczone oraz (iii) kredyty zabezpieczone hipoteką udzielane osobom fizycznym na cele niezwiązane z działalnością gospodarczą, co do których zawarcie umowy kredytu z klientem nastąpiło do dnia 25 lipca 2013 r.

Celem realizacji tych zadań, do Pionu Biznesowego Działalności Wydzielanej przypisano zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, oraz personel niezbędny do obsługi tych składników majątku. Zgodnie bowiem z Uchwałą nr (...):

·w skład Działalności Wydzielanej będzie wchodzić Departament Ryzyka Kredytów Komercyjnych oraz pracownicy wskazani w Planie Podziału (wybrane stanowiska zajmowane przez osoby o konkretnych numerach kadrowych), zapewniający obsługę klienta, ocenę ryzyka portfelowego i indywidualnego, działalność restrukturyzacyjną i windykacyjną oraz obsługę księgową i prawną Działalności Wydzielanej (§ 3 ust. 1),

·Działalność Wydzielana została wyposażona w środki trwałe oraz wyposażenie niezbędne do prowadzenia działalności, a ponadto do Działalności Wydzielanej przypisano zobowiązania i wierzytelności przeznaczone do realizacji zadań związanych z tą działalnością (§ 6 ust. 2) i zostały one szczegółowo wskazane w Załączniku nr 1 do ww. Uchwały, gdzie określono m.in. zakres majątku związanego z Działalnością Wydzielaną, w tym rzeczowy majątek trwały (laptopy i telefony) i wartości niematerialne (m.in. systemy informatyczne), środki pieniężne, umowy kredytowe i inne umowy związane z Działalnością Wydzielaną, w tym umowy z Wnioskodawcą, prawa do baz danych, a także pozostałe aktywa i zobowiązania.

Działalność Wydzielana nie obejmuje elementów nieistotnych, pobocznych, które nie są konieczne dla prowadzenia tego typu działalności polegającej na udzielaniu i obsłudze kredytów. Wskazane wyżej elementy niezbędne umożliwią potencjalne funkcjonowanie Działalności Wydzielanej jako samodzielnego podmiotu gospodarczego. Umożliwią one Działalności Wydzielanej wykonywanie zadań w zakresie udzielania i obsługi kredytów wskazanych w Planie Podziału.

Jednocześnie we wniosku wskazano, że o wyodrębnieniu funkcjonalnym Działalności Wydzielanej świadczy przede wszystkim szczegółowe zidentyfikowanie i przypisanie do Działalności Wydzielanej odrębnych zadań gospodarczych w ramach przedsiębiorstwa Banku Dzielonego, a także przypisanie do Działalności Wydzielanej odpowiednich zasobów (w tym m.in. składników majątku, zasobów ludzkich), które umożliwią wykonywanie tych zadań gospodarczych i które są niezbędne do ich wykonywania. Zespół składników materialnych i niematerialnych tworzący Działalność Wydzielaną przenoszony do Wnioskodawcy będzie stanowił funkcjonalnie odrębną całość i będzie obejmował elementy niezbędne do samodzielnego prowadzenia działań gospodarczych, którym służył w strukturze Banku Dzielonego, tj. będzie posiadał potencjalną zdolność do funkcjonowania jako samodzielny podmiot gospodarczy bez zorganizowania dodatkowych elementów przez Wnioskodawcę.

Ponadto, mający być przedmiotem transakcji zespół składników, stanowi zespół składników majątkowych i niemajątkowych umożliwiający kontynuację działalności prowadzonej dotychczas przez Bank Dzielony i jest wystarczający do prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie przypisanym do Działalności Wydzielanej zgodnie z Planem Podziału, tj. w zakresie udzielania i obsługi części kredytów.

Co więcej, Wnioskodawca nie będzie angażował dodatkowych składników majątku ani zawierał dodatkowych umów, które warunkowałyby możliwość kontynuowania działalności prowadzonej dotychczas przez Bank Dzielony w zakresie przypisanym do Działalności Wydzielanej, tj. których brak uniemożliwiałby prowadzenie działalności w tym zakresie. Wnioskodawca udostępni posiadaną powierzchnię biurową dla przejętej Działalności Wydzielanej. Umowy niezbędne do kontynuacji działalności prowadzonej dotychczas przez Bank Dzielony w zakresie przypisanym do Działalności Wydzielanej, takie jak w szczególności: umowy z pracownikami, umowy dotyczące udzielonych przez Bank Dzielony kredytów wskazanych w Planie Podziału, umowy IT, licencyjne i dotyczące przeniesienia praw autorskich oraz pozostałe umowy związane z wykonywaniem Działalności Wydzielanej, przejdą w ramach Podziału na Wnioskodawcę.

Tym samym mając na uwadze opisane powyżej okoliczności rozpatrywanej sprawy uznać należy, że Działalność Wydzielana, tj. wszelkie składniki materialne i niematerialne należące do Banku Dzielonego, które są obecnie wykorzystywane przez Bank Dzielony oraz przejdą na Wnioskodawcę w wyniku Podziału stanowić będzie zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy i w związku z tym Podział, stosownie do art. 6 pkt 1 ustawy, nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Jednocześnie informujemy, że niniejsza interpretacja indywidualna dotyczy wyłącznie podatku od towarów i usług (pytanie oznaczone we wniosku nr 5), natomiast w zakresie Ordynacji podatkowej oraz podatku dochodowego od osób prawnych (pytania oznaczone we wniosku nr 1-4) zostało wydane odrębne rozstrzygnięcie.    

Ponadto informujemy, że inne kwestie poruszone we wniosku (w tym uznanie Działalności Pozostającej za zorganizowaną część przedsiębiorstwa), nieobjęte pytaniem ani własnym stanowiskiem w sprawie w zakresie podatku od towarów i usług, nie były przedmiotem interpretacji.  

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

‒Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy  z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosują się Państwo do interpretacji.

‒Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

A. Spółka Akcyjna (Zainteresowany będący stroną postępowania – art. 14r § 2 Ordynacji podatkowej) ma prawo wnieść skargę na tę interpretację indywidualną do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.; dalej jako „PPSA”.  

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

‒w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

‒w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).